장음표시 사용
171쪽
a cum Christi causa ageretur , ac sebinde de vero PropLeta questio es let, An ille ipse Christus esset: eundem primo ad Annam, tanquam ad Principem sacerdotum illius colle is, esse ne ductum, cuius muneris erat de Propheta Iudicare t ac demum ad Caipham , sine cuius assensu sententia serenda non erat. Videas etiam apud Acta Apostolorum, cum de lege esset iudicium; sumitum de fide Christi, quam praedicabant Apostoli, in eo consessu primo loco nominatum M nam , inde Caipham, postea vero iuxta cohsessus ordinem, Ioannem,Alexandru m,ac caeteros.
Haec lunt quae de Annae & Caiphae principatu sacerdotum inter se distincto habuimus dicere
Eodem itaque anno, dictorumque Principum sacerdotum tempore, Ioannes Zachariae s-lius, qui ea occasone quam superius recensuimus, seces erat adhuc insantuitis inde serium. as in 'g'' flatus diuino spiritu venit in omnem regionem Iordanis , praedicans baptismum prenitentio. 'U' 'Describatur tanti Prophete loeus, habitus, atque victus: ut qua nimirum habitasset in a deser- a Lue ito loco, indutus vestimento ex pilis i) camelorum consecto, ac zona cingeretur pelliceat esca b Mat κις vero locutiet essent, & mel fluestre. At primum, quod ad habitationis locum spectare vi- Μ- α - a 'tiir: quomodo idem ipse sissimulta tempora Fidelibus innotuerit, sincera attesatione so- a - .phronis qui eiusmodi scribit historiam, enarremus: Erat, inquit, senex quidam habitans s. Lib., ' 'an monasterio Abbatis Eustorgii, Ioannes nominet quem S. EIias Episcopus Hiemsolymorum
voluit ducem monasterii constituere. Ille vero non acquiescebat, dicens r In montem Sina orationis causa pergere volo. Archiepiscopus autem eogebat eum, ut prius Abbas fieret, α - - .
postea pergeret quo vellet. Cum vero senex non acquiesceret, dimisit eum, spondenthm se. I hi Postquam reuersus esset, suscepturum regiminis curam. Et ita salutato Archiepiscopo , iter arripuit, ut ad Sina montem proficisceretur, assumpto secum & discipulo suo : transvadatoque Iordane fluuio, cum vix uno lapide processissent, coepit senior rigore detineri, ac post paululum inuasit eum sebras. Cum vero in tantum excresceret ardor febris, vi ambulare non posset, inuenerunt speluncam paruulam, in quam ingressi sunt, vi requiescerent. Cum vero febris ita inualuillet, ut se vix mouere pollet, in ipsa spelunca tres dies commorati sunt. Tune senex insomnis aspexit quemdam adilantem sbi, & dicentem Die senex , Quo ire vis λ Respondit In montem Sina. Dicit ei: Ne, quae , recedas hinc . Cum vere seni ad persuadere non pos c set, abscessit: febris vero seni acrius infesta erat. Rursus nocte sequenti idem seni adstitit eo. dem habitu, di ait: Quid, senior .astrigi vis 3 audi me, & nusquam hinc proscis aris . Ait illi senex: Tu quisnam esὸ Responditis qui apparuerat: Ego sum Ioannes Baptista, di ideo tibi iu-heo ut nusquam recedast nam spelunca ista breuis, maior est monte Sina, quippe in hanc sepius Dontinus noster Iesus, cum me vi staret, ingressus est. Pollicere mihi, quod hic habitabis; fleego mox tibi sanatatem restituo . Quod senex audiens, libenter spopondit, se in eadem spelunca permansurum: & continuo sanus effectus, perseuerauit ibidem toto vitae sue tempore e speluncam vero illam iacit ecclesiam, cori regauitque fratres. Appellatur Iocus ille Sapsas . Fuit in eouem loco Sapsas commorans in spelaeo senex alius tants virtutis, ut leones secum in eadem spe Iunca susciperet . atque cibum in sinu suo ipsis praeberet. J haetenus Sophronius . Eiusdem monasterii inem in ille videtur Beda φ, cum agit de locis sanetis . Porro quod locus hie tam e tris, de is proximus fuerit Iordanis ripae, existimamus speluncam istam suisse potius Ioannis habitati
nem, cum e deserto veniens bapti raret in Iordane , quina ubi antehac in deserto commorans
D Quod autem ad eiusdem integerrimi nostri Praecursoris vestimentum pertineti quale nam en XII. se soleret illud ex pilis camelorum intextum indumentum, perfacile est demonstrare. Sed pri- Ioannis vestia
termittimus innumeras pene de Ioannis vestis asperitate sanctorum Patrum scriptas sententias: tu . satis namque sit ex verbis Euangelistae materiam ipsam ex qua esset consecta, describentis, qua- Iis esset , certo experimento cognoscere. Ex pilis camelorum nonnisi rude atque asperiim intexi solere indumentum, quod ei licium appellatur, certum est: id enim S. Paulinus Nolanus E- t Piuliri ias piscopus, dum de Melania Romana clarissima tamina agat, asserit in hunc modum: De palliis, uer . via. i quae ex camelorum pilis texta,asperitate setarum compunetebant homines,& in mentem reuoca.
Dant Ioannem, quem pili camelorum hirto tegmine vestiebant. J Alius item Paulinus Consula. ris de eodem amictu in carmine de Ioanne Baptista sic ait si is Elin
nam attinet: cum in Palaestina Iudaei et
Iam autem quod ad ronam attinet: cum in Palaestina Iudaei ronis nerentur laneis, Ioannes exrona etiam comparans sibi corporis amictionem pellicea cingebatur: unde H ieronymus: Stupebat, inquit, h, ad conuersationem Eliae & Ioannis Baptistς, quorum uterque 1ona pellicea ad ii iii De strinxit ac mortificauit lumbos suos. Jhaec Hieronymus. Nunc denique quod ad cibum spectati exacte, qualis fuerit, recenset Euangelista: nimirum locustis & melle siluestri Ioannem consue- uisse tamen pellere: pane enim & vino caruisse Saluatore id testante , didicimus . Porro nec bac- i Lue.'. eis, seminibus, vel oleribus usum esse, Clemens Alexandrinus certo credidit, dum ait: Mat- h Clem. AlexLthaeus Apostolus seminibus, baccis, oleribusque absque carnibus utebatur: Ioannes continen- ι'aetas. li, M.tiam ulterius extendens, locustas de mel siluestre comedebatJ. Quod enim no adeo communibus t teretur cibis,ea de causa de ipso Saluator noster testarias est dicens it Venit Ioannes neq. man. ducans,neq. bibens. Quae cum ita sint,vt profecto sint: proculdubio Ioannes,qui lonpe ab hominu consuetudine agebat non comunibus ceteris usiis est cibis,sed eo qui prae manibus habere ruri nec ullo labore loge quaesitus, vel arte paratus esset. Qistas in Palisi ina, nus suisse animalium ad cibi usum,divina Scriptura plane demonstrat, dum locustam Inter comestibilia quae muta m utili. -υιEccle.Tom. I. F I essent,
172쪽
a Strabo. lilia b Plin. natiliis.
essent, recenset. Sane quidem auctor est Strabo φ, genus quoddam AEthiopum locustas in cibit Ahabere,quibus sale permixto in masses consectis vescantur: de Parthis eadem tradit Plinius b rde orientalibus de Libycis eadem scribit Hieronymus r ij dem usum in cibum suille Ioannem, tradit Aumstinus di Beda φ, qui & a sancto Episcopo Archiilpho, qxu ad ea loca pere grinatus erat, haec quae didicit , suis scriptis testata reliqui tuai mirum notissimas esse locusta in Palaestina, quae corpusculis in modum digiti manus exiguis di breuibus in herbis facile capis, coctaeq. oleo, pauperem victum parent: easdem solitas exiccari sumo, de sic comedi, haber .m, tum odorem, de grauem gustum, Euthymius scribit. De siluestri melle, qiuidnam fuerit, cunx multi multa eaq. diuersa scribant, haec Beda a dicto Episcopo fide dignitatino accepta conscripsit: In eodem deserto sunt arbores solia lata habentes & rotunda, lactei coloris, x melliti Laporis, quae natura fragilia manibus confricantur de eduntur, hocq. esse mel siluestre dicitur. Jhdie ille. Verum his omnibus aduersatur Isidoriis Pelusiota , qui & ipse monasticam vitam cum diutius excoluerit, ea quae scribit, potuit a Palaestinae monachis didicisse : sie enim ait ad Tim theum lectorem scribens: f Loeuilae, quibus Ioannes alebatur', non animantia sunt ut qui- udam imperite putant scarabaeis similia absit verum herbarum ac plantarum summitates. Eodemq. modo rursum non herba quaedam eu mel siluestre, verum mel montanum,quod ab agrestibus apibus conficitur, summequae amarum est, de gustatui omni infestum atque inibmicum. Quibus ex rebus sinῖularem quamdam ac pene incredibilem corporis astrictationem Ioannes prae serebat : ut qui non inedia dumtaxat, verum etiam victus asperitate omnem coro oris appetitionem amaram redderet.J hucusque Isidorus ad Timotheum. Ad Nilum item scriens S, eadem quoque habet, additque: Quocirca sic cibos&vestitum monasticae vitae iuxta Deu in persectae omnibusque numeris absolutae in Ioanne Baptista dicimus. J Haec cum scribae Isidorus, de nonnisi maiorum auctoritate: quid de his sentiendumst, definiendum nobis non est , sed totum relinquimus lectoris arbitrio. Nam constat, Graecam dictionem α si , de locustam insecti tenus infirmas habens alas ad volandum, & summitates herbarum significare. Porro eiusmocli vitae genere Ioannem iecisse vitae monasticae sui amenta, non tantum qui supra Isidorus, sed de Calliolici olimes fatentur: eaque de causa Chrysostomus eumdem Ioannem monachorum principem nominat, cum est i h Sicut sacerdotum principes sunt Apostoli, ita de Q. monachorum princeps Ioannes Baptist J et iterum : Considerate, monachi, dignitatem v stram: Ioannes princeps vestri est dogmatis: ipse monachus, statim ut natus, in eremo vivit,in eremo nutritur. 1 et in Eustochium Hieronymus in hunc modiunt: Huius vitae auctor Paulus, illustrator Antonius, Scut ad superiora conscendam, princeps Ioannes Baptista. J hse ille. His cum inuideant Nouatores, eo deuenerun stultitiae,vel potius iniquitatis, ut malint corrumpere verbum Dei, 3c Ioannein vitae otiosae de deliciosae insaniare,quam monasticam ab eo dimanasse vitam, in Ecclesa altissimis defixam radicibus, Euangelica nempe attestatione, ut subripi aut elielline lite .it, adstipulari, vel profiteri. Sed in his non immoramur diutius: quandoquidem, omnium sententia, sibilis potius de risu, quam ampliori consutatione digni sunt: licet ad illos imperitiae, dementiae, ut uno verbo sicam perfidis summo iure redarguendos, non desuerit vigilans studium eruditissimi ac maxime pisi viri Petri Canisi, ad quem, qui talia cupi amandamus; nos interim textum ipsum historiae Euangelicae prosequemur. Cum plurimos ad se venientes Ioannes i exciperet , ad pietatem institueret , eosdemque bapti raret , acetiam de Christo, quod venisset, illis annunciaret r venit de Iesus, de alii' o est baptizatus. Rem gestam Matthsus his verbis enarrat; Tunc venit Iesus a Galilaea in Iordanem ad Ioannem, ut baptiZaretur ab eo. Ioannes autem prohibebat eum, dicens: Ego a te debeo bapti dari, de tu venis ad me Respondens autem Iesus dixit ei: Sine modo: sic enim decet nos implere omnem iustitiam. Tunc ' dimisit eum: dc baptizatus est a Ioanne in Iordane. Baptizatus ' autem Iesus, confestim ascendit de aqua. Et ecce aperti sunt cicceti: et vidit Spiritum Dei descendentem sicut columbam, de venientem super se. Et ecce vox de conis dicens: Hic est filius meus dilectus, in quo mihi complacui. Et p ipse Iesus erat incipiens quasi annorum triginta, ut putabatur, filius Ioseph.J De tempore baptismatis Christi diuersae admodum sunt antiquorum sententiae. Sunt enim qui bapti ratum esse dicunt, cum inciperet annum trigesimum agere , ipso mense Ianuarii: id quidem Origenes q, id Hieronymus , Ze alij. Discrepat ab his Lirin hanius , qui haec ait: In trigesimo Consulatu a natiuitate sua circa decimum mensem venit ad Ioannem, & baptizatus est in lordane fluuio , trietesimo anno natiuitatis in carne . hoc est, secundum AEgyptios, Athyrmensis duodecima, ante sextum Iduum Nouembrium. l le instar Trigesimo anno baptizatus EImpleuit annos vigintinouem, dc menses decem velut dixi duodecima mensis Athyr, ante sextum Idus Novembris. J haec ille, intelligens nimirum Euangelistam illis verbis significare voluisse, Iesum prope esse coepisse, hoc est, prope impleste trigesimum annum , ut sic diceretur esse triginta annorum i sicut de Irenaeus intellexisse videtur , dum ait: Ad baptismum venit , qui nondum triginta annos suppleuerat , sed qui inciperet esse tanquam triginta annorum. JDiscrepat vero Ignatius ab his omnibus:qui secundu germanam ex Graeco facta translation ad Trallianos scribes, hec dicit: Expletis tribus annoru Jecadibus,vem baptietatus est a Ioane,ec trientia praedicauit Euangeliu . si sententiam sequi Chry sostomist, de alios coplures nobiles Greco inde Latinori si auctores,imino&S. R. Ecclesia istud ipsum profiteris superius, cu de anno quo natus est Christus, plenissime disseruimus,exacte demonstrauimus in Apparatu; eamque veri rem,ac merito ceteris preserendam fusius diximus: ea consulat lecto qui haec auidius clipit.q
173쪽
. ui' enitit hic opportunior videretur Ioci quoi stse explicanda fuissent; tamen,quoniam ad peruestigandum,quo Christus natus est annum,in huius loci Euangelistae interpretatione tota vis erat. Illic potissimum de tempore & anno, quo baptuatus est Dominus, fuit agendum. Quod vero ad Se die baptis mensem de diem,quibus baptizatus est Christus,spectat; id factuin esse sexta Ianuarii, ex commu mi Christia tu & antiqua traditione Eusebius Pamphili ad Marinuscribens testatumconfirmat hoc ipsum a Putebad Ma- Hieronymus p. ac denique omnes scriptores Ecclesiastici, uno dumtaxat excepto Epiphanio, ut vidimus: qui sit citi audiendus non est, dum ait Christum natum sexta Ianuarii, ita nec cum dicit baptitatum esse sexto Idus Novembris aim & eidem contradicant AEgyptii licet de die nata- stophori nosthiti Dominiaeque ipsi consentiant. sor. Euagris. Locus ipse flaminis quo Dominus voluit bapti ari, remansit posteris perpetua memoria cele- XIX bris, Sc virtute miraculorum conspicuus:de eo enim haec scribit Gregorius Turonensis In Io BVDI I dane habetur locus in quo Dominus baptiχatus est. In unoetenim reflexu aqua ipsa reuoluitur,' in qua nunc leprosi mundantur. Cum enim aduenerint, sipius lauantur in flumine.donec ab in- b Hieronym infirmitate purgentur: de publico tamen,dum ibi commorati fuerint,victum accipii sit, nati autem y h . ad propria discedunt. Ipse quoque Iordanis ab eo loco in quinto milliario mari commixtus morum tuo,nomen amittit.J haec Gregorius; qua& alia multa de locis sanctis dicit a suo diacono.qui kt y ipse ait illuc peregrinatus est. De eodem haec etiam Beda ς: In loco,inqui in quo Domi- it Idem Lib. nus baptiratus est, Crux lignea statvsque ad collum alia,qus aliquoties aqua transcendenae a p scondituma quo loco ripa ulterior,id est Orientalis in iactu fundae est superior uero ripa in super 'μ' 'ocilio montaculi grande monasterii uti gestat, beati Ioannis Baptista Eeelesia elarum . de quo per ψμ' pontem arcubus sussi illum solent ascendere ad illam Crucem , & orare . In extrema fluminis parte quadrata Ecclesia quatuor lapideis rancris superposta est, coctili creta desuper tecta; ubi vestimenta Domini, cum baptiZaretur. seruata esse dicuntur. Hanc non homines intrare . sed undique cingere ac penetrare silent. J haec Beda . His stilicet perpetua memorie monumentis locus ille nobilitatus est , quem Christus hapti imate consecrauit . quo nobis iter ad c um
Postquam autem Christus Dominus noster baptiratus est a Ioanne t Tunc, inquit, Ma - u i , Iesus ductus est in desertum aspiritu , ut tentaretur a daabolo, &αJ texit enim t gesti seriem . Quod vero ad veritatem historicam pertinet i reiiciditir sententia a fioris La illius, quis uis iuerit, qui scripsit de Operibus cardinalibus quod quidem opus Cypriani g Opae leniri nomine est insignit uin o dum ait: Etia re vera Christus est ductus a spiritu in desertinti, atque tentatus i tamen quod dicit Euangelista assumpsisse eum diabolum in sanctam ciuitatem , a que statuisse super pinnaculum templi. id non este tactum lorali motu, scut contigit Habacuc. qui de Iudiam Babylonem delatus est a vel Philippo, cum oecurrit Eunucho: sia quo modo, inquit, Erechiel, eum super fluuium cobar sederet. Hiero lymam raptus in spiritu ciuitatem redificat & metitur, di muros & templum instaurat, hoc modo super culmen templi Christiana in spiritu esse delatum. J H re eum dicat ille:nos libentius ceteris tam antiquis quam recentioribus
assentimur auctoribus,qui loco Christum motum affirmant. Iam vero cum tot tant . de Ioanne in Iordane baptirante audirentur: Iudaei qui erant Hie- xxl.
rosolymis , sacerdotes& h Levitas ad eum iniserunt, ut interrogarent an ipse esset Christus: h is n. r. qui ingenue confessus est, se non esse Christum, neque Eliam , neque Propnetam, illum scilicet a Deo per Moysen olim promissum . Existimamus hanc ipsam fuisse publicam legationem ' minissam a Concilio seniorum, quod synedrin appellabant, de quo ante mentionem feci inus tnam illorum numeris erat in primis de Prophetacognoscere. Post haec vero . idem subdat Euangelistat Altera die vidit Ioannes Iesum venientem ad se,& ait: Ecce nus Dei, ecce qui tollis , peccata mundi. Hic est. de quo dixi: Post me venit vir, qui ante me factus est: quia prior me erat, et ego nestiebam eum, sed ut masiostetur in Israel, propterea veni ego in aqua baptirans . Et testimonium perhibuit Ioannes, dicens: Quia vidi Spiritum descendentem quasi columbam de coelo , demansi super eum. Et ego nesciebam eum i sed qui misit me baptirare in aqua, ille mihi dixit e super quem videris Spiritum destendentem , dg manentem super eum . hic est
qui baptietat in Spiritu sancto. Et ego vidi , & testimonium perhibui,quia hic est filius Dei. Jhdie Ioannes.
Ecce quam gloriosa coram legatis Ioannis de Chriso consessio ι quam illi Hierosolymam xxv.
redeuntes , iis a quibus missi fuerant , retulerunt e sed ab illis seretam esse , eaqtue postea contigerunt, facile demonstrant . sed quid post hic λ Non satis nabuit Ioannes dicta attesta- tione facta de Christo omnes admonuisse Iudaeos ς sed data sibi iterum occasione , euindemesse Messiam , discipulis suis aperuit qui eo audito, Iesum sequi coeperunt. rem peractam se describit Euangelisa Altera die iterum stabat Ioannes . Se ex discipulis eius duo . Et i I a. t. respiciens Iesum ambulantem , dicit; Ecce Agnus Dei. Et audierunt eum duo discipuli l 'uentein . di secuti sunt Iesum . Conuersus autem Iesus, de videns eos sequentes se, dicit eis;
Quid quaeritis .Qui dixerunt ei: Rabbi quod dicitur interpretatum Magister ubi habitas λ Dieit eis: Venite, & videte. Venerunt, & viderunt ubi maneret, & apud eum mansi runt die illo; hora autem erat quasi decima. Erat autem Anderas frater Simonis Petri unus ex Andreas Oduobus, qui audierant a Ioanne. R secuti fuerant eum. Inuenit hic primum fratrem suum Si Telma ad Ionionem, At dicit ei; Inuenimus Messiam, quod est interpretatum Christus. Et adduxiteum ad sum. iesum. Intuitus autem eum Iesus, dixit; Tu es Simon filius Ioanna: tu vocaberis Cephas: qi Odanterpretatur Petrus . J hie Ioannes Euangelista de primordiis Christi Ecclesiae iam coalescere
174쪽
tetur , eum videat, quod Andreas priinus obuiam venit Iesu, deinde Petrus, di per ipsum vocatus est: neque hoc aegre serre incipiat. occursus enim Andreae primus contigit, curn minor esset Petrus tempore aetatis: postea enim rursus, quando persecta renunciatio tacta est, ipse fratrem suum praecessit. Insuper autem ex in hoc Deus est, qui noliti vocationes cordium, & scit quis dignus sit primo loco locari; de elegit Petrum, ut dux esset sitorum discipuloriam, velut omnino clare indicatum est. J haec Epiphanius: qui de aetate Andres maris audiendus, quam alij, qui postea dixerunt Petrum maiorem natu Andrea . Praelatus vero Andreae Sit non Petrus a Christo merito consessionis: etenim non in renunciatione tantum, sed N in summae fidei prosessione Simonem tum Andreae, tum etiam ceteris Apostolis praestitisse constat ; ut merito ille eligeretur, qui cete- tri nomen. ris p esse deberet: tuncq. implendum, quod nunc tantummodo pollicetur, nempe ut Cephas. hoc est, Petrus, appellaretur: quod magis veritati consentaneum videtur, quam quod nonnul- . li sunt arbitrari ex hoe tempore, habito respectu ad ea qua de Petro Christus sutura priuiderat.' Petrum este nominatum. De iisdem Andrea & Simone haec Sophronius 3 Hierosolymitanus: An- .. dreas caelibem vitam ducens, Praecursoris Domini factus est discipulus. Petrus negotiis intendebat ; qui uxori, & familiae, di patris senio prouidebat. JEx his apparet, quam turpiter errent qui primatum putant Petro collocatum, quod senior ceteris esset. Nam quod ad hoc spectat, etsi non alii ; certe Andreas maior aetate, prior in vocati ne , de in persectioris vitae electione Petro prestabat, sed si diuini consilij rationem humanae menti concessum est aliquando perscrutari; illa in Petro, quam diximus, causa praecessisse videtur, ut princeps omnium constitueretur Apostollarum , quod in professione fidei ceteris antecelluit. Sed quod insuper consideratione dignum existimamus t hoc ipso initio Ecclesiae erigendae s quae, Paul. Od - aedificatio h Dei est Christus Dominus tantae molis excitandae sapientissimus arcni tectus, de rituli. s. α primario lapide in fundamento locando statim cogitans, Simoni mox dixit. Tu vocaberis Ce-P'N . f. phas J Vox Syriaca Latine interpretata, idem quod Petra, significat; ex Grica autem lingua dicitur Petrusmam apud illos οπ ἰτρω idem est quod . τέτρα; si .apud nos idem sit Petrus quod disti. Petra: nec a Petra Petrus, sed ipse Petra, quo nomine a Christo appellatus cognoscitur; quod nunc pollicetur, cum ait: Tu vocaberis Cephas J ac si diceret: Tu vocaberis Petra. Ex his quidem solida fritiaq. veritate constantibus redarguuntur qui minus caute scit . dixere, non dia Audiu. Oct. r. ctum estς PQtro, Tu es Petra sed, Tu, es Petrus: quod scilicet petra esse Christus, quem con Liri ibi e vii. Item sus Simon, dictus sit Petrus. Quod quainuis Augustinus d aliquando dixisset: tamen in retracta de vel bis domini tionibus, an Petrus ipse sit Petra, vel a Petra Petrus sit dictus, nihil definiens ς : Quae, inquit, sermone i D duarum harum sententiarii in sit probabilior, eligat lector. J sed idcirco, quod Syriacam vocem
haud fuerit ipse Africanus assecutus, quae proprie perram ipsam significat; quam Latinus inter pres re π re , quod est petra, Petrum transtulit. Sed idem S. Augustinus in sermone de Cathedra Petri, ipsum Petrum Petram dictum esse, manifeste profitetur his verbis: Denique pro soliditate deuotionis Ecclesiarum , Petra dicitiir, sicut ait Dominus: Tu es Petrus, & super hanc Petram aedificabo Ecclesiam meam. Peti a enim dicitur, eo quod primus in nationibus fidei fundamenta posuerit, & tamquam saxum immobile
totius operis Christiani compagem molemq. contineat. Petra ergo pro leuotione Petrus dicitur , dc petra pro virtute Dominus nuncupatur, sicut ait Apostolus: Bibebant de spirituali, consequente eos petra: petra autem erat Christus. Recte consortium meretur nominis, qui consor- . tium meretur & operis . Petrus fundamentum ponit, Petrus plantat: Dominus incrementum,ia, ' -, Dominus irriguum subministrat. J hsc Augustinus f Ac iterum de Petro in eade in verba rTu es Petrus, & super hanc petram, &c. J Dignus certe, inquit, qui aedificandis in domo Dei po-e Aua. sermo. de pulis Petrus esset adsundamenti ina, columna ad sit stentaculuin, clauis ad regnum s. J Sed vi ad proposita redeamus: nemo equidem sibi constans astirmauerit, Christum locutum est e Latine, ut dixerit, Petrus; sed quod habet Euangelista, Suriac Cephas, quod est, Petra. at, Petrus, dixit interpres, mutans nomen semininum in masculinum,quod viro magis conueniens esset. Ce dius adhuc, si Petrus derivative diceretur a petra, non Petrus, sed Petreus potius suisset Latine dicendus . Sed in re adeo perspicua non amplius immorandum. XXVI, Ceterum Cephas cum Syriace petram significet: non tamen quamlibet petram, sed quae stomsimon cur P nium durissi ina h, nempe cautem. Sed cur potius Dominus eum appellauit petram, quam aliam tri diti quampiam materiam solidissimam, nempe aes, ferrum, vel quid sinulerid quem non ob aliam cauh Canis. 3Π sim iactam esse apparet nisi quia & ipse Christus petrat dictus est; ut quem sui gregis relinque-ἰρα ,.. ret vicarium succes rem,eundem suo nomine insigniret. Vnde Tertulianus in hanc sententiant :ii τὸ tuli. contra Sed cur, inquit, se Simone Petrum λ Si ob vigorein fidei, multet materiae solidae nomen de suo acco-Nu.lib. e. s. modarent. An quia & petra & lapis Christus psiquidem ex legimus eum positum in lapidem ollan diculi, di petram scanaesi ommitto cetera. Itaque aflectauit carissimo ciscipuloria de figuris suis peculiariter nomen comm inicare,puto, proprius,quam de non suis. haec Tertullianus: eadem se-l visa. lib. io. de re Basilius', atque Hic ronymus s. Leo' ex persona Christi: Cum ego sim inuiolabilis pe- - . tra, ego lapis angularis,qui facio utrastae unum,ego sundat netum, preter quod nemo potest aliud m Histi Iaα ε . ponere: tamen tu quoque petra es,quia mea virtute solidaris ut quae mihi potestate sunt propria, Ahia iciis ili, tW sint πλοῦς Wm p rticipatione communia. et super hanc petram aedificabo Ecclesiam meam: suis . per hanc, inquit, mrtitudinem sternum extruain templum,&c. J haec Leo. Cum itaque Petriis petra,vt & Christus petra,dicatur; hac ratione dici potest nomen Petri derivatum a Christo non tao Hieron. in Is, men derivati utini nominis Christi. Sicq. accipe illud Hieronymi ': Nomen,inquit, nouum acci- p si piet tu Mei Dominus imposuerit,dicens ad Apostolum Petrum: Tu es Petrus,& super hanc petram aedificabo Ecclesiam meam, di porte inseri non praeualebunt aduersus eam. quod vocabulum a nomine Domini deriuauit,ut dicatur Dominicum. JNouerunt
175쪽
Nouerutta hoc ipsum antiquiores Theolo i, quom nobili sis imus Hippolytus martyr hete ait: XXVII Princeps Petrus fidei petra,quem beatum iumeauit Christus Deus nouer: ille doctor Ecclesiae,il P le primus discipulorum, illeqtii regni claues habet,docuit nos,dices, occ-l bis nominibus exornat , Ilip l .d. ρε
Petrum Hippolytus . Porro sunt ex nostris scriptoribus complures,& Primus omnium optam sum. mundi. tus. Mileuitanus,qui nome Cephas non a Syra lingua, sed a Greca ι'πο- , caput inter- h Optat. lib. t. pretantur; nec quidem riquorum in Ecclesia Dei e
em reprehendendi: et iismodi enim interpretandi modum ab aliis nonnullis, Dei ea memoria celebris usurpatum scimus,dum Hebraicam vocem in GN 'M. eam significationem transire secerunt. Gregorius enim Naeti etenus ς Hebraicum nomen Pha- οραὰρ pisthi Ese cum sciret in Ρascha mutatum, aliam ex eo mysterio congruam reddidit interpretationem: ut 1. quod in Hebraeo sisnificat transtium,apud Graecos πασάω interpretetur. Id ipsum cum plures alis prestiterint, hoc etiam di de nomine Christi Iustinum d martyrem seeisse eonfiat; quod N ante 4 iust orati ad nos omnes s pius factitatum a septuaginta interpretibus Origenes dia agit de prino & schino ar- 'boribus scribens ad Africanum testatur. Alia sunt de his exempla in diuina Scripturam cum no e Ioheap ν. mina siderum non secundum voces Hebraicas, sed secundum Graecam 'nomenclaturam sunt po Amos cap. s.
sita, Hq.ob notiorem sanificationem.obseruat hoe ipsum ex Photio in questionibus ad Amphilochium Episeopum Cyrici Turrianus s. Vnde apposite, quod apud Syros petram solidam sonat
nomen Cephs, apud Graecos eaput fgnificanae se diuina quadam dispensatione factum videtur, δ; ut una eadem l . voce,duabus linguis, Petri principatus exprimeretur. Haec iam de nomine Cephae satis, nec quidem praeter institutun quandoquidem Mouleuris vocibus interdum agere, in praefatione policiti sumus. X x V I Post hec de vocatione Petri ab Euangelista g narrata. de Philippo a Christo vocato, subinfer i. ἡ λδ 'tur historia ad hune vero Dominum haec ipsa verba dixisse, quere me,& dimitte mortuos sepe- I hiis lire mortuos suos J tamquam rem minime dubiam testatur Clemens Alexandrinus h Idem ve- stio ιι ι .ro Pilipppus Nathanaelem de Christo, quod venisset admonuit, & ad Christum perduxit, ut & i Ioan. i. in ipsum credidit: negotium peraeium pluribus Ioannes describit. Putarunt vero aliquax Na- , Ruperi. Athanaelem eumdem esse cum Bartholomeo leuibus quibusdam coniecturis permoti: quibus mi- ' A,
nime assentimur sed Augustino i tutius inhaeremus, dum est, idcirco Nathanaelem non suisse a l. Pi. I: Domino electum inter Apostolos,quod esset legis doctor. Post de Nathan se recensitam hisin i me. i. tiam, uid subinde die tertia actum sit,idem Euangelista m eiusmodi instituit narrationem: m Ioan. a. Et die tertia nuptiae saetae sunt in Cana Galila me terat mater Iesu ibi. Vocatus est autem & Ie- XXIX. sus, di discipuli eius ad nuptias. Et desciente vino dicit mater Iesu ad eum: Vinum non habent . Iesus cum ma- Et dicit ei Iesus: Quid mihi S tibi est mulier3nondum venit hora mea. Dicit mater eius ministris: ad nupti-Quodcunque dixerit vobis iacite. Erant autem ibi lapideae hydriae sex poste secundum purifica- M.tionem Iudetoriam,capientes singulae metretas binas,vel ternas. Dicit eis Iesus Implete hydrias aqua. Et impleuerunt eas usque ad summum. Et dicit eis Iesus Haurite nunc, de serte architrici,no. Et tulerunt. Vt autem gustauit architriclinus aquam vinum factum,& non sciebat unde esset. ministri autem seiebant,qui hauserant aquam vocat sponsum architriclinus,& dicit ei: Omnis homo primum bonum vinum ponit de cum inebriati suerint,tune id quod deterius est. tu autem seruasti bonum vinum usque adhuc. Jhactenus de nuptiis:de quibus aliqua quae ad historiae veritate pertinent elucidanda proponimus. Ae primum illud occurrit. Cum enisui di nuptiae eo quod inter edendu defecerit vinum, pauperis alicuius hominis suisse credantum quidnam est,quod no secus ac si ditissimi cuiuspiam essentiministris abundauerint, nee quicquam desuerit quod desideraretur in lautis conuiuiis,ut copia ministrorum di qui tricliniis praeesset architriclinus λ Verum ad haec intelligenda quina esse te suetudo Hebreoru in parandis nuptiis dicere opus est. s. Gaudentius D Brixianus Episcopus, aequalis Ambrosio, de his agens,haec ait: Nuptiae apud Itidaeos amisi cum fierent, unus quatum ex traditione comperimus dabatur de sacerdotali ordine qui morem se disciplinae legitimae gubernaret, curamq.pudorivageret conrugalis,si aut S conuiuiorum apparatum, ministros,atque ordinem dispensaret, & hoc pro officio architriclinus, hoe est,triclinii praepositus diceretur.J haec Gaudentius: ut non mireris,s rebus adeo bene dispositis ,cum censor morum adesset,non Iesus tantum, qui etiam cum publicanis & peccatoribus aliquado discumberet,
sed de ipsa sanctissima virgo Dei genitrix interesset. Porro verisimili coiectura creditum est,eius modi nuptias suisse alicuius qui Christo esset aliqua eognatione coniunctus. Proditum est a nonnullis haς suisse nuptias Ioannis Euagelisti qui cum duxisset uxorem & nu xxx.ptias celebrasset,lamen viso miraculo de aqua in vinum per Christum mutata, coniuge in dimiseritiac Christum secutus suerit. Sunt l, e omnia commenticia, ac nuper excogitara, clam penes an- . liquos Patres nilua prorsus mentio de his habeatur. Silisc scissent veteres,quantum ' putas ne- ... .io.
gotii fecisset Hieronymo Iovinianus haeresarcha, qui tam pertinaci animo Ioannem Apostolum ci Euangelistam virginem suisse negabatλ Si hie, inqua,quoquo modo vel per coiecturam saltem dicere rotuisset,nuptias factas in Cana Galilaeae fuisse Ioannis:qui thalami secreta scrutatus, i - λόnem adhuc post nuptias virginem permansisse, confrmare valuisset 3 Quomodo p & Manichaei, Lua1d
ut apoc pha quaecunque aduersus nuptias conserere soliti sunt tam optata non sunt v soccaone, ut ex dirempto Ioannis coniugio. Christum odisse nuptias assinarent: non veriti di Paulum inexum plum adducere,quod sua praediratione Theclam,sponso oppigneratam,e nuptiis terrenis diuulserit λ Certe tantum abest ut lise de Ioannis nuptiis illi vel saltem meditarentur, vel a Patri bus qualibet alia occasione eadem dicerentur: ut potius ex iisdem mimi H;K e ς;
176쪽
dum ri. interp. di Hie . ibidem.
assertor est. Id ipsum vero non de Ioanne tantum,sed di de Iacobo quooue Epiphanius ' testatur:quibus Augustinum b consentire nemo sanae mentis non viderit, dum ait,eaci causa loannem a Christo plus ceteris amatum,quod neque uxorem duxerit, & ab ineunte pueritia castissimus vixerit. Quod si apocryphis interdum uti licet: apud Abdiam habetur, eumdem Ioannem Christi perseasone numquam coniugium appetiisse. Verum enim ero noleuiter res graues a tingere videamur,dicamus unde commentum illud de Ioannis nuptiis sit deductum, ut de intellis gatur quana parum iudicio valeant qui talia fingunt. Augustinus in prisatione in Ioanne Euai telistam haec habet: Icte siquidem est Ioannes quem Dominus de suctivaga nuptiarum tempe-ate vocavit, di cui matrem virginem virgini commendauit. haec igitur Augustini verba in eum sensum accipiunt isti di adducunt quasi Ioannes obligatus nuptijs, a Christo vocatus fueriti non animaduertentes se Augustinum dixisse vocatum a nuptiis non quod eum uxorem duxisset eam reliquerit sed quod eam prorsus non acceperit, prout idem ipse Augusinus in fine eiusdem op ris aperte testatur,cum his utitur verbis: Plus amatum,quod neque uxorem duxerit,di ab ineu- te pueritia castissimus vixerit.J nam quod omnes sciunt)non est uxorem ducere eam a domo parentum ad propria traducere, sed se coniugio Obligare iuxta illud Comici: Pamphilus uxorem duxit.J Nee aliud ab his de Ioanne Augustinum sensis e exploratissimum est:natu dictum Euangelium de nuptiis explicans laiiod in primis dicendum fuisset nullam prorsus mentionem de Ioane habuit. sed haec latis ad refellendam ridiculam de nuptiis Ioannis sententiam. Qua in re pintius Nicephoro assentiendum esset, aftirmanti fuisse eiusmodi nuptias Simonis Cananae qui unus ex duodenario Apostolorum numero, Zelotes est dictus. Ceterum di Nathanael erate C. na Casilit oppido ut tradit Hieronymus η posito in Cesil ea Centium. In his nuptiis primum omnium ae perinsigne miraculum Christus Dominus operatus est, cit uam mutauit an uiuunxquod ob sit excellentiam a Nantequam feret, Ictis Prophete fuit diuinitus demonstratum. Vnde ille Christi praedicationem. de aquam in vinum mutandam pro phetico spiritu noscens,in haec verba erupit r Hoc primum bibe, velociter ne regio Zabulon,iora Nephtalim,& reliqui qui iuxta mare estis trans iordanem.&c.J Epiphanius g id factiun scribit undecima mensis Tybi,qua est apud nos sexta dies Ianuarii, qua die etiam Catholica lices sa recolit anniuersaria solemnitate lais rei celebritatem: luam annuis miraculis in pluribus o his locis illustrari consueuisse, idem auctor testatur,dum ait: Post annos triginta factum est primum miraculum in Cana Galilaeae,qi1 andoaqii a facta est vinum. Quapropter etiam in multis imeis usque in hunc die in hoc si,quod tune factum est diuinum signum, in testimonium incredulis: velut testantur in multis locis 1 ntes ac suuii in vinum conuersi. Cibyres quidem urbis Cariat sons qua hora hauserunt minisses.& ipse dixit, Date architriclino. Testatur & in Gerasa Arabit sons similiter. Nos bibimus de Cibyres sonte, fratres vero nostri de eo qui es in Cerasa in martyrum templo. Sed di multi in Agypto de Nilo hoc testantur. Quare in undecima Tybi apud Emptios, omnes hauriunt aquam di reponunt,tum in ipsa Agypto, tum in multis regionibus . die. J haec Epiphanius. Enim Verti & Plinius h similis rei alibi quoque seri soliis egregius videtur a sertor,licet unius tantum diei spatio discrepetidum sic ait; in Andro insula templo Liberi patris,sentem Nonis lanuarii vini sapore fluere, Mutianus ter Constit traditi Diotecnosa vocatur. haec ille. Sed accols, causa in crinia diximus ignorantes, Baccho hoc tribuerunt. aedificato ei templo. Apud Naxum qum instat.1an sontem suisse,ex quo nonnumquam vinum,& illud quidem suauissimum suere cosueuisset auctor est Ctesias in suis Indicis. Vnde accidisse credimus insulam illam Dionysiada eL se nominatam, sue,vi vult Plinius,a sertilitate vinearum. Sed huc longe ante Christi tempora co-tigerunt, nempe quae dicta sunt de Naxo ex Cresa auctore; si tamen eum fide dignum putaueriamus nam Lucianus S alii comiti res auctores veteres commentarium eius de rebus Indicis, ubi ea de Naxi sonte memoria tradidit, fabulose in existimant; multa l. scripsisse aiunt,quae nec ipse audierat neque ab alto,qui vera narraret,acceperat. Qus autem a Planio ex Mutiano Consulari accepta,seripta sunt, satis srmiter testata videntur; claruit enim Mutianus temporibus Vespa sani cui ad Imperium ea isendum,cum esset Prises in syria,maxime studii it;citat eum plura chus, sed frequenter ipse Plinius illi aequalis. Meminit in si per Tertulianus x de Lyncessis quoque in Macedonia vena vinosa.sed diuersa ab aliis nuper diciis,quippe quae aceti potius quam vini saporem redderet; de qua Plinius i a Lyncestis aqua quae vocatur acidula,de vini modo tenui lentoς sacit.J de eadem item Seneca m. Ceterum de dictis sontibus, diuerss locis postis vinum scaturientibus,nullum antiquorum,qui ante Christum vixerit, auctorem mentionem secisse, memini me legisse:vt plane intelligas,ea omnia virtute huiuscemodi Christi miraculi facta esse. Videas ex his admirabilem quemdam capitis cum ceteris corporis membris consensione in ,nempe Christi cum Ecclesia:cum diem,quam in tantae rei pessae memoriam solemniter ipsa celebratalle his miracuris imi uerit annis sngulis illustare. His similia erant illa olim seri quolibet anno consueta miraeula dum plerisque in locis orbis Occidentalis ut suo loco didemus inserius) Paschali tempore quo solemne baptisma in Ecclesia peragi consueuit,e fcco aridoq. sonte lapideo copiose ad baptismi usu in aquae exundare consueuerunt: non quide ad ipsam insinuandam diem qua baptia atus est Christus, sed quod tune temporis solemne baptisma in Ecclesa peragi consueuit. At miniine assenti inur illis, qui dictum miraculii sequenti anno, ea ipsa die qua baptietatus est Dominus, sinum esse dixerunt , quod etiam quasi auctoritate Ecclesiae, quae una cum Magorum aduentu,& Christi baptismo, idem quoque miraculum de aqua in vinum mutata recolit, s arenituntur. Sane cuin eadem haec tria ad ostensone Chri si virtutis facta dicatur, non una eademq. die singulis quibusque annis sunt peracta, sed ipse ruin tantum memoriam eadem die ab Ecclesia recenseri solitaui,tessantur antiqui Patres, ac in priuili S. Aligustinus ' his verbis. Lixut de is lemnitate
177쪽
. lemnitate halus diei veterum sit diuersa traditio, una tamen sanetae deii otionis est fides. Nam quam iis nonnulli Dominu iri nostrum stella duce a Magis existiment adoratum; alij alteram aquam in vinum mutasse; quidam vero bapti Eatu esse a Ioanne confirment ; in omnibus tame Dei filius Geditur in omnibus festiuitas est vera.Jhaec Augustinus. de S. Maximus R in hunc modu: In hac,dilectissimi celebritate, sicut relatu paternε traditionis in liruimur, multiplici est festiuitate laetandunt ferunt enim, Christum hodie vel stella duce a Gentibus adoratum, vel inuitatum ad nuptias aquam vertisse in vinum,uel suscepto a Ioanne baptisinate, Iordanis fluenta consecrasse: sed
quid potissimillia praesenti hoc factu sit die, nouerit ipse qui secit.Jhactenus Maximus . Sed di haec ipsa prius S. Paulinus h cecinit his versibus, agens de eadem solemnitate diei Epiphaniae.
Qua puerum stella duce m Iica dona ferentes Suppliciter videre eum ag . seu qua naagis ιliam Iordanis trepidans lavit, tangente Ioanne, Sacramentum conctas recreandis geniabus νndas. Sive dies eadem magis illo sit sacra signo, auo primum Deus egit opus, cum flumine verso Permutavit aquas praedubia nectare vini.JAuctor item ille qui salso nomine Eusebii Emiseni circumfertur,re vera aute Eucherius Ludi dunensis, haec in eadem sententiam habet: Hodie per documenta certissima Deus in homine declaratus, aqua ad salutem humani generis suo bapti sinate consecrauit siue haec eadem illius miradi dies sit, qua primum in Cana Gallisae in nuptiali conuiuio aquas in vinum conuertit,&c.JIsidoxus V etiam de Officiis ecclesiasticis sic ait: Tribus erso ex causis hse dies vocabulum sui ipsi; sitie quia bapti sinate Christus populis ostensus fuerit: siue quod eo die sideris ortu Magi, 'si proditus: sitae quod primo signo per aqua in vinii versam, multis est manifestatus.Jhaec ille. Sicq. eideas
vinum ex aqua factum est ad nupti Jidem est, ac si diceret ustato more quodam: Hodie eius rei memoria agitur . J reperies enim Ecclesiae phrasim eam esse, atque ustatam dicendi consuet
Insuper i restastabili plane id monstramus ratione firmatum,ex his quae s. Augustinus scribit in seritione tertio Aris sexis Paschatis,qui est centesmus quinquagesimus quartus de Tempore rubi hic signa sic facta esse uno die testatur,non ut anniuersaria recurrente die miraculum de aqua sacta vinum acciderit: sed quod uno eode inque die, nempe Dominic a Domino editum fuerit: sic enim ait,dum admiranda Dei opera die Dominico perpetrata describit: Venerabilis est hie dies qui Dominicus dies, & dies primus atque perfectus est, di dies clarus; in quo visa est prima lux; in quo tragressi sunt filii istaei mare rubrum secis pedibus:& in quo pluit manna filiis in deserto; di quo Dominus bapti ratus est in Iordane; quo vinum de aqua tactum est in Cana Galileir quo benedixit Dominus quinque panes,& satiauit quinque millia hominii; in quo resurrexitDominus a morte quo intrauit Dominus in domos clausas, ubi erat discipuli congregati propter metum Iudaeorum in quo Spiritus sanctus descendit in Apostolos;& in quo speramus Dominum Iesum Christum ad iudicium venturum Ne haec Augustinus. Si igitur tam Christi baptismus quam ex aqua vinum factum miraculum,die Dominico contigit manifeste probatur,ac in apertam deducitur consequentiam, nequaquam illud eade die post annum interlapsum accidisse,sed prorsus diuersa nam si praesenti anno in diem Dominicum incis dat festum Epiphaniae, sequenti anno in alteram incurrat diem necesse est. Non igitur diuerso au-no, sed uno eodemq. Christi baptismus,& dictum miraculum est celebratum: quod & alia multa demonstrant. Cum enim conset Dominum hoe anno post baptismii allegere coepisse discipulos, Euangeliiq.praedicationem auspicatum esse nulla patitur ratio, ut per anni spatium nullum miraculum edatim am primum illud consat coram cliscipulis faelum esse signum,cum aquam mutauit in vinum. Rursus ex contextu Ioannis apparet,ea cuncta facta esse primo anno ab aliis Euagelistis praetermista,quae ipse maena adhibita diligentia, & quid diebus sngulis usque ad nuptias celebratas sit alium ordine digessit. Absurdum insuper sequeretur,ut nouum esset addendum Pascha: sicq. Euangelii praedicationem, contra omnium antiquorum sententiam, ultra quadriennisi perdurasse dicere oporteret. Certe ignatii testimonio qui eo vixit saeculo, constat Dominu in praedicatione Euangelii triennium tantum explesse. Sunt di multa quae in hanc sententiam dicenda essent,sed quia haec satis esse putamus,pr. termittimus. Quod autem ad rei gestae histodiam spectati: non tacendum existimamus,locum illum Canae Galilaes, qui tam celebri est illustratus miraculo,s Helenam Constantini Imp.matrem nobili ecclesa ibi erecta nobilitasse, ut Nicephorus auctor est: sed ea iam e lapsa, excresente aggere a iam se subtus remansisse, ut opus estet per scala deorsum ad locum serri recentiores e, qui de locis sanctis scripsere memoriae prodiderunt. Post nuptias celebratas descendit Iesus inquit Ioannes i) Capharnaum ipse,N mater eius distates eius,& discipuli eius: & ibi manserunt non multis diebus. J Post lisc autem sanctissimain Deiparam rediisse Narareth ad propria,& illic habitasse,certum est. Nam Naetarenorum apud Matthaeum g hic est sermo: Nonne hic est fabri filii λ Nonne mater eius dicitur Maria:& fratres ius, Iocobus,& Ioseph,& simon,& Iudas:& sorores eius, nonne omnes apud nos sunt Interam ver appropinquante pascha ascendit Iesus Hierosolymam & sacto quasi stagello demiculis,eiecit ementes & vendentes in templo. Cumq. multa operaretur miracula, multi ea vi-Hςntes crediderunt. Haec sunt ex Ioanne summatim collecta, qui rei gestae serie in susus est oro se-
sutas. At cum haec vidissentiarque dixissent Iudaei: Quod signum ostendis nobis quia haec facisλ Irespondit xXIV. xxXVI.
178쪽
I M P. respondit Iesus Solvite templum hoe, te in tribus diebus excitabo illud. J Tune illi: Quadraginta
di sex annis aedilicatum est templum hoc,de tu in tribus diebus excitabis illud λ J Pari consens ne omnes interpretes in eam abierunt sententiam,vi de templo quod sub Zerobabel e si s dificatu, Iudaei intellexerint:quod licet aliquo interposito spatio, tante tot annorum numero N paulo maio, rus a Cheo ri constat aedificatum . Sed his mirum in modum contradicere videntur qui Iosephus h testanae. riir, Herodem vetus illud temptu sub Lerobabel erectum, fuisse demolitu a fundamentis, S nouuIoseph. antiq.li, desuper ab eo aedificatu in idemq. octo annis esse absolutum: sunt haec eius verba. Sublatis deinde ιίρ:ά veteribus scindamentis & nouis repositis,desuper templum extritebat, accir ostendit pluribus tiis.', 'ta,' exteriores,quam interiores templi porticus,& tam quod soris in atrio, quam quod erat intrinsecus ipsa penetrali ac tandem ut uno dicam verbo) integrum ipsum templum a fundametis per Herodem esse excitatum. Quae ergo causa ut Iudai ab aedificatione sub Zerobabel facta deducere argumetum voluerint, cum illud amplius non extarect Ves quonam modo de repto quod tunc extabat dicere potuerunt: Quadraginta de sex annis aedificatu in est temptu ho quod scilicet prae oculis erat: eum illud ipsum ut idem Iosephus V testatur annis ocio de nonnihil supra extruxisset Herodes
Certe adeo res in angusto posita esse videtur, ut dicere alterum de duobus sit opus: vel Iosephumentitum esse vel Itid os esse hallucinatos;quos quidem,cum de rebus omnibus notis agerent,dceo argumento Christi verba redarguere vellent,nulla potest esse suspicio,iam nota atque patentia esse locutos mendacia,adeo ut non a Christo tantum,vel a discipulis eius, sed a quouis e vulgo fi - , - mine redargui erroris potuissent. In Iosepho ergo vacillat fides historica:atq; eo magis,quod suae ipsius sententia redarguitumquippe qui d prius dixerit, cum de templo ab Herode extructo ago g. . ret, Vetus templum integrum esse demolitum, Zc aliud nouiter constructum ς: alibi autem, cum
. loseph. iniiq agit de rebus Iud rum sub Nerone gestis, porticum orientale, alomonis maximum opus, ad-li io. ea. s. huc integram permansisse testetur:&certo quidem: habetur enim eiusdem mentio in Euagelio i-
de in Actis g Arostolorum. Sed non patitur ratio ut illi de templo Salomonis voluerint intellimre,quod longe minori annorum numem est aedificatum, scilicet annis septe, ut testatur diuina Seri, Ris. s. plura h. Nos autem verius existimamus, Iudaeos de templo ab Hemde restituto esse locum; suis seq. veram eorum sententiam hoc sensu acceptam,ut cum dixerunt:Quadraginta & sex annis aedificatum est templum hocJ tempus respexerint a quo ab Herode coeptum est edificari,ac indev . , ad praesentem annum numerauerint annos quadragintasex. Nam quantumlibet Iosephus a lib. ita mi firmet ipsum templum octo annis suisse ab Herode absolutum: tamen eiusdem assertione cesti Ioseph antiq. tissimum est, perseuerasse ipsam templi structuram usque ad tempus Neronis, operantibus in e- Lb.io .cap. a. circiter octodecim millibus opificum.Sim. illos dicere voluisse, cocludenduin est: Hoc opus, quod oculis cernitur, quadraginta & sex annis absolutum est,de tu in tribus diebus excitabis illud Sed etsi haec dicere voluerimus,nihilominus Iosephus in eo corrigendus est, quod ait, Herodem anno. decimo octauo sui regni auspicatum esse aedificationem temptimam secundum dictum numerum quadraginta x annorum dicere opus esset, templum coeptum este aedificari anno decim quinto eiusdem R estis numerando scilicet ab Actiaca pugna, ex quo tempore annos eiusdem Heroe esse nu inerandos,superius diximus. sed haec hactenus. x L. Cum h*c Hierosolumis acta eslent, Nicodemus i Iudaeorum nobili silinus & inter illos facile i Ioari. a. princeps nam eum Ioanes principem Iudiorum appellat nocte venit ad Iesum,Sc habito cum eo, in Ioa - . sermoneab eodem docetur mysteria fidei. Post lisc inquit Ioannes venit Iesus, de discipu-n Apud Niceph. li eius in terram Iudaeani de illic demorabatur cum eis,& baptirabat. J Quinam autem fuerintainst lib-- ς-p s Christo bapti rati, ex hisque scribit Euodius ' Episcopus Antiochenus, facillime dignoscitur 3 t ς-- ait enim: Christus manibus iis Petrum ratummodo baptis auit, Petrus porro Andream de filioscv βρ' Zebedaei ii denique reliquos Apostolos: septuaginta autem illos Petrus, de Ioannes Theologusdiseis Asua s.fω . ebas,bapti Zariat, haec ille. Eadem de Petro a Cliristo baptizato testatur Clemens Stromatieus: in P, o spuit. qui in quinto HII D poseon, Apostolicum illud exponens dictum; Gratias ago, quia nemine ve-ον 1ε. strum bapti hau J Christus, inquit, dicitur Petrum solum baptizasie; Petrus Andream, Iacobum . de Ioanneni; illi autem reliquos. Jhaec Clemens. De baptismate Apostolorum eluribus aetit Tertia rariuii iis d. ii amis P, necnon Augustinus ' aduersus eos qui ne stabant illos isse baptiratos,sea ipsos ba-b,ptii iri. ptizasse alios tunc temporis,cum Christus baptitasse )icitur. Nam baptizandi opus a se ineli -q Aug. i. io3. tum persum eum perfecisse, Oinnes aeque assicinant, ex Ioanis sententia,qui ait, quod te no Ioan. . bapti raret sed discipuli eius. XL 1. Pergit post haec Euangelista 't Erat autem 5e Ioannes baptitans in AEnnon iuxta Salimmuta. Ibis.1. aquae multae erant illic,& Veniebant, de baptizabantur.ladditum. expostulatio discipulorum Ioanis de eo quod omnes properarent ad baptismum Christi: qua occasione idem Ioannes egregiam iterum de Iesu, quod ipse vere esset Christus, confessionem instituit deq. illius exaltatione, nii vero humiliatione praedixit, multaq. alia in eius commendationem est locutus, Hsc aut cum in Azn- non iuxta salim facta esse dicat Euangelista:de ipso loco disquirere ex instituto,oper pretium dui Haraepicuε. cimus. Sanctus Hieronymus ad Euagrium scribens, ac de his agens, idem esse ait Salim,quod Salem eo quod Hebraei vocalibus in inmio perraro utantur: putam . . Ennon esse prope Salem iuxta siclien, ubi olim regnabat Melchisedec:cui se naentiae de alii interpretes inhaesisse videntur. x Lir. At vem quod me maxime ab hae sententia distrahit illud in primis est,quod AEnnon iuxta Salim ab Euangelista poni videtur in Ilidaea quo, inquit, Christus venit cum discipulis suis de bapti-χabat.quod videntes discipuli Ioannis, eonquesti sunt dicentes: Ecce hic bapti rati de omnes veniunt ad eum. J scq. Christum bapti rasse haud longe ab AE tanon, ubi bapti Zabat Ioannes,aperteti his illa, bi, constare Videturi locumq. illum fuisse in Iudea,quo venerat Iesus, Euangelista satis expressit. Pori. . - 1i,. y Ennon illud iuxta Sichen suisse in tribu Ephraim, qui Opserunt de locis sanctis,testantur 'Certe
179쪽
n A certe fuisse in terra Samariae locum illum , ex eodem Hieronymo , qui dicit Salem fuisse a Ilier. erire iuxta Sichen, tis mani sestum est. Demurn Samariam a Iudaea esse distinctam Sc appellatione Iu u de locis Hes . ei dis duas tantum includi tribus quae quondam Iudae vocabantur, ad distinctionem Galal &Sa- , ut , . . a mariae aliarumq. in terra repromissionis regi nun idem auctor,b testatur. Rursus in Sichen, H b OL ih M .:a alijsq. loeis qui ei adiacent,nulla erant aquarum fluenta, quae baptismo nam his tradit Euangeli Apost. v sta AEnnon abundasse) inseruire potuissent:puteis enim utebantur homines regionis illius:erari. a de ibi puteus,qui & fons Iacob dictus est, ubi sedes Christus sermone habuit cuin muliere Sama-ii ritana. Vnde existimamus AEnnon idem esse quod AEnan utrumque enim nomen sontem intema pretatur Hieronymus qui erat locus inter Eliam& Dios olim,vtide Hieronymus asserit d, δη qui & ait: Est & fons in supradicto AEnan loco:vnde& AEnan,id est,sontis nomen accepit.J haec il- mihi Lil bri' di Ie.Quod vero ad Salim siue Salem pertinetmon tantum idem φ ait fuisse Salem in Sichen vel se- d Idem eodem. et eundum Iosephum Salem dictam olim fuisse Hierusalem sed eius nominis,inquit,alia villa osten e Idem eodem. c. ditur usque in praesentem diem iuxta AEliam, contra Occidentalem plagam. J In eadem quoque plaga esse Diospolim ad AEFyptum vergentem,cuius nuper facta eis mentio eode auctore liquet.
s Eo igitur in Iudaeae loco,quod ut ait Euangelista i aque multς ibi essen Christum atque Ioan Ioan.ι.
nem proxime baptirasse putamus:veniens enim Iesus in Iudaeam onge aberat a Iordane. a Si quisquaerat quantiun temporis manserit Iesus in Iudaea, cum dicat Ioannes quod illic mo- XLIII. a rabatur eum discipulis suis,& baptizabat: dicendum videtur,haud continuo recessisses longiores, enim illic traxisse moras ea ratione necessario concludendum, quod inde recedens,ac per Samaa riam transiens, allocutus suos discipulos, dixit g: Vos dicitis quod adhuc quatuor menses sunt et Iotim. a di melsis venit.J Si ergo quatuor mensibus ante messem ex Iudaea recessit Dominus: manifestuma est illic permansisse saltem v R. ad Nouembris mensemmam certum est ex diuinae Scripturae auctoritate Auod mense primo altera die Paschae manipulum spicarum offerebat sacerdos. Vt L L uicit. autem inde recederet,& in Galilaeam redire dua ab Euangelistis causae reddurur: quarum prior Mora constia est,quod audierat, Ioannem,qui redierat in Galilaeam ab Herode esse detrusum in carcerem:alte-Iucia. ra autem est, ut cederet inuidiae Pharissorum; qui cum magis Ioannem obseruarent quam Chri- ά stum,iniquo ferebant animo,quod plures accederent ad Christi baptismum,quam Ioannis . sede antequam de his quae ad priorem causam spectant,agamus,monemus lectorem nos se res gestas c Domini ab Euangelistis narratas ordine prosequi: non quod ea o Domini trigesimoprimodi cuncta cure hic ponimus, facta esse illi ritiemus , quorum multa haud dubie in sequentem annum se essent reterenda. Sed hanc licet inuitos nos rationem iniisse oportuit, quod nullo alio charactere, o quam Pasichatis sestiuitate, annus ab anno distingiu possit. Sic igitur quemque annum praedical tionis Christi usque ad eius passionem a Paschate auspicari, e in sequens Pascha producere, co-l sultius visum est,quam a Kalend. Ianuarii inchoantes,quid certo suo quoque anno sit factum, L- uinare. Sed ad propositam narrationem redeamus a Postquam autem traditus est Ioannes inquit Marcus: venit Iesus in Galilaeam, praedicans XLIV. Euangelium regni Dei,& dices:Quoniam impletum est tempus,& appropinquauit regnum Dei: ε Marca.: poenitemini,de credite Euangelio. Jhec Marcus.Sed de aduetu Iesu in Galilaeam agemus inserius: nunc autem agendum de Ioanne; ac in primis quanam causa precesserit,ut Ioannes ab Herode ine vincula coniiceretumquae sic describitur ab Euangelistis ν: Herodes autem Tetrarcha cum corri h Maii L 1 peretur ab illo de Herodiade uxore statris sui, c de omnibus malis quae fecit Herodes, adiecit de Aiare.6. hoc super omnia:ipse enim misit,ac tenuit Ioannem, & alligauit eum, & posuit in carcerem pro- Luς 3 i: D pter Herodiadem uxorem Philippi fratris siri, quia duxerat eam.Dicebat enim Ioannes Herodis Non licet tibi habere uxorem statris tui .Herosias aut insidiabatur illi, de volebat occidere eum, μ' - 's nec poterat. Herodes enim metuebat Ioannem,sciens eum virum iustum N sanctum:& custodiebat eum,de audito eo multa faciebat,&libeter eum audiebat. Et volens Illum occidere,cimuit po-Pulum:quia sicut Prophetam eum habebant. JDe amoribus autem Herodis cum Herodiade agens Iosephus i, in hunc modum rem gestam YLv.
. deseribiti Herodes,inquit,Tetrarcha uxorem habebat Aretae filiam,cum qua iam multo tempore t Ioseph. σω convixerat. Romam cleinde iter faciens, diuertit ad Hemdemseatrem, sed genitricenatum alia, lib. ia .ca. . Simoniς Pontificis filia. Huius uxoris Herodiadis amore captus, quae erat Aristobuli communis Se Ioanu costatris filia,& Agripta maioris soror,ausus est de impetrando eius coniugio mentionem facere. ceu cir Hero , Qua assentiente,conuenit inter eos, ut quamprimum ipse Roma reuerteretur in patriam, mulier Δade.
migraret in eius domicilium. Intercessit autem di hoc pactum, ut Aretae filiam eiiciat. Post haee: Romam nauigat. Vbi postquam expedivit negotia propter qui venerat,domu reuersum uxor, perto quid paetus sit cum Herodiade,distinaui anter rogat ut se mittat Macheruntem, castrum si-l I tum in confinijs regionis Areti subdit cluantum poterat celans suum propositum.Morem gestit Herodes mulieri,putans eam nihil sensile.Illa quae iam ante curauerat apud Macheruntem patri suo tunc obnoxiam ad iteromnia parari a Prifccto eius excepta,deducentibus Arabibus magna celeritate peruenita des patris,ei'. indicauit Hemdis animum,&c.J pergit agere debello ea causa inter Herodem di Aretam conflato, deq. strage exercitus Herodis ab Meta illata: moxq. de carcere & nece Ioannis Baptistae haec subdit. Apud Iudaeos autem suit opinio, iusta ultione numinis deletum Herodis exercitu,propter Ioan xv I. dem,qui Baptista cognominatus est. Hunc enim Tetrarcha necauit,virum Optimum, Iuds Sexci,nec. I. m. tantem ad virtutum studia, Se in primis pietatis ac iustitiae, simul'. ad baptismi lauacrum ; quod hinita demum Deo gratum aiebat ire, si non ab uno latum alterove peccam abstineant, sed animis prius per iustitiam mundatis, addant & puritatem corporis. Cumq. magni ad eum concursus ensent, plebe talis doctrinae auida: Hemdes veritus ne tanta hominis auctoritas desectionem aliqua
p reret auod viderentur nihil non facturi ex eius cosilio;iudicauit satius este, priusquam aliquid
180쪽
noui oriretiir,ilhun tollere,quam rebus turbatis seram poenitentiam agere. itaque vinctum Lis Asum in Macheruntem supradictam,illic occidi imperat: quod factum secuta esst Iudaeoruni existimatio, ab irato Deo perditum esse Herodis exercitum.J hactenus de carceris di neeis Ioannis causa Iosephus quae quidem non tantum quod diuersia sit ab ea quam refert Euagelista, sed alia etiaratione nobis non probatur. Nam si frequenς populi ad Ioannem cocursus inuidia in Herodis in eum concitauit: qtuito magis ille sollicitus fuisset post haec,ut Christu ipsum in carcerem truderet, ad quem longe frequentior, Sc a remotioribus quoq. prouinciis erat accesti Z Sed negligebat haec
ille quod sciebat hos longe esse diuersos, immo contrarios sectae illi Galilaeorum, de qua superius egimus lup prohibebat tributa Romanis solui. Dum vero idem Iosephus dicit cladem illam ab Areta illatam contigisse sub Vitellio Praeside ;necesse est affirmare,eam post sex fallem annos a nece Ioannis accidisse, uec non confestim. Na cuL. Vitellius Costulatia gesserit una cii Paulo Persico anno Diti trigesimosexto ae idcirco Proco latu Syrte noni si sequeti anno Dni trigesimoseptimo obtinuisse more inatorii potuerit,anno videlicet Tiberii vigesimoprimo; necesse e affirmare quinquentu falle intercessiise a Ioan is obitu Qq. ad illata ab Areta clade sub Vitalio Syriae Presiae. Sed de Procosulatu Vitellii suo loco agemus. nQuod insuper idem Iosephus - subdit inserius de Herodiade,Herode, atque Philippo, notis diocri indiget animaduersione. Na dum stemma Herodis recenset,ait, Herodiade filia Aristobuli Herodis maioris filii nupsisse Herodi filio dicti Herodis maioris ex Mariane filia Simonis suinini sacerdotis, ex quo senuerit salomen quae primo nupta sit Philippo Tetrarchs, ac deinde post eius 7 ιχὼν - ' mortem Herodi filio Aristobuli , Hemssis maioris filio, ex quo tres susceperit liberos, Her De Hero id. dem, Agrippam,& Aristobulum ipsam vero Herodiadem,spreto primo viro, nempe Herode filio maioris Herodis ex Mariamne . ex quo genuerat Salomen, nupsiste Herodi Antipae Galilag Te-b idem Ioseph tarciis. Videas hominem more suo ut alias saepe vidimus diximus hallircinatum halidqua- an iri '' qtiam sibi ipsi constantia loqui:quippe qui.quoa ad Herodiadem spectat, dicat . ea nuptui traditam non Philippo Tetrarchae ut habet Euangelista sed Heriai filio maioris Herodis ex aliae Ioseph. antiq. Mariamne filia Simonis Pontificis. Mirum quidem videtur,unde nouus iste Herodes emerserit: Iib. 17.e8. nam cum idem Iosephus ς,agit de testamento Herodis iterum instituto, addi R. de regno Her
di I teph - Η ' dis maioris inter filios ipsius ex Senatusconsulto ab Augusto i diuiso, nulla huius Herodis fa-b ιμ-P' i' cta est ab eo umquam mentio,nec de eo habita aliqua ratio. Rursus cum dicit, filiam Herodiadis Cex eodem incognito Herode genitam, nuptui traditam Philippo Tetrarchae,insignitererrat: nulla siquidem alia legitur Hemdiadis filia, nisi puella saltatrix. Et quidem Iosepho ceteri omnes historici contradicunt , sed in primis trium Euangelistarux LVII. XLVIII.
L .. bellum S gestas sitoriun temporum testimonio manifesti erroris accusatur. Errare etiam vi a ui . ..tib deturi dictam Herodiadem filiam fuisse Aretae Regis Petreae Arabiae testatur, non Euangelistis et tantum Iosepho contradicentibus, sed ceteris aduere tibiis,asserentibu R. eam quod diximus uieto in Mat. filiam tu iste Aristobuli Herodis maioris filii. Quod vero pertinet ad Philippum virum Herodia cap. . ie bb- dis, cuius Euangelistae ineminerunt; nimopere ab eodem Iosepho g laudatur his verbis: Vir, tilii Ah,'stris inquit,perpet 'o modestus,& ama r quietis & otii. Degebat enim semper in sua ditionei quoties s. ' is utilii a domo pro ederetur, iter faciebat cum paucis selectis comitibus, subsequente sella, in qua sedes. Christolati l .ca. solitus est iura reddere,& si quis ex occursu Ope eius inuocaret, fine dilatione mox ibi sella positai i. residens,causam cognoscebat,aut sontem damnaturus .aut absoluturus innoxium. hqe Iolaphus:
Tbilippis to qui de testatut eumdem sine liberis ex hae vita excessisse anno vigesimo Tiberii Imperatoris. Nouatur, praetermittimus dicere. cum isti in Eumaelistarum de Hemde, quod duxi stet fratris siti uxore, et est P a Montanistis fuisse deprauatum: qui ad surirendam haeresim de monogamia, non licere viduae s τὸ tu auris ulterius Virum ducere,ut e X Euangelio id ipsum probare possent, adiecerunt,ut perpera legerent, Mes itineri lib. Hemdem duxisse fratris sui defuncti uxorem, prout & Tertullianus h, qui eamdem cum illis de- . o. a . sendebat sententiam, legebat. Sed haec ille,dum agit contra Mareionem Euangelium contemnentem: ceterum cum agit nuersus Catholicos, quos Psycllicos nominat, in libro de Monogantia, a falsa eiusmodi citatione abstinet.
L. Recedens autem Iesus a Itidaea,venturus in Galil eam, trasiens per Samariam, peruenit ad tonsamarit-- - tem Iacob, ibiq. cum Samaritana muliere sermonem habuitiquam prius auersantem ipsius tam-νum Iudaeo quam hominis Iudsi consuetudinem, paluatim instillans in aures eius verba salutis, ad veritatis ram mmcerta cognitionem pedetentim, ac deniq. ad meliorem frugem perduxit, rem gestam susius describit S. tiones. Ioannes Euan elista. Cur autem tam insensi hostes inter se essent Iudςi ac Samaritis causami loam. 4. breuiter recensebimus,quam tum Regum Iude sacrae historis,tum etiam Iosephus perpetuis moConcord ev numentis testatam reliquerunt. Anno igitur sexto EZechis Regis, Salman ar Rex Assyri ζ'. u. i, rum expugnauit Samariam,transtuli . filios Israel in Assyrios munierant hunc annum ab origi- , a. ne mundi, secundum Hebraicam veritatem, ter millesimum diicentesimum vigesimum septinati, Ioseph. antilli. ab Urbe condita annum duodecimum. Porro regionem illam Assyriorum colonis tradidit habis in fine, tandam. Accidit autem prodigium ut ijdem paulatim a leonibus absumerentiir:& 'irado nullum ad eam cladem auertendam poterat inneniri remediuimratus Rex id mali illis accidere, quod alterius lesis essent ab illis qui inde captivi ducti sunt; misit illue virum ex sacerdotibus Iu deorum, qui captiui in Assyria detinebantur, ut illos Dei legem edoceret optimi'. institueret disciplinis.1 Ioseph antiq. Coloni tamen sic leges Iudaicas didicerunt.' nequaquam Gentiles ritus desererent,dediscere xus in .in . . h. q ue superstitiones quibus hactenus uti consueuerunt. Post haec vero i Sanaballath a Dario Regem, sidia iudis missu, Samariam, in monte Garitim templum aedificauit, quod factiim est ab origine mundi an ο, .m eam sa no tzr millestimo sexcentesimo trigesimo tertio, ab Urbe condita quadringetesimo decimo septiis risis. in Olympiadis centesimae undecimae anno secundoalui & fuit Alexandri Magni annus secludus. Etenim occationem sciusmatis inter Iudaeos oborti,quod hactenus interatum lucrat, persuasione