장음표시 사용
201쪽
da firmitate veritas stabilita locetur; in primis interrogatiquae sit illoru,quisoris sunt, opinio de filio hominis: sed cum deliramenta potius di insana ab illis dicta ferretur, quid demum ipsi de ea
re sentirent,rogat sententias omnium. Petrus primus qmniuin, licet no aetate,ut sirpius diximus, sed dignitate,talem seri sententiam,vi causam ipse definiat,& quid ab omnibus sentie lum esset, erudiat atque decernat,ac fidei canonem perpetuo permansurum constituat, ut nihil se e iam
esset opus consulere ceteros tunc Apostolos, ac rogare quaenam essent aliorum de ea re sententiae
ac opiniones. Idcirco etiam satis suit Christo, Petrum fuiste locutum, ac quid de fide sentiendum esset,clauum fixisse.Quin & laudauit sentcntiam eius, eamque non esse habendam ut commune vel vulgarem,aut ex sensibus humanis depromptam, sed diuinitus a Deo Patre illi per Spiritum sanctu in insulam,ceteris audientibus,patefecit. Hinc etiam, quoniam diuina illa Sapietia praeuidebat fore, ut in Ecelasia saepius eiusmodi qum XVIII. ad fidem pertinent, orirentur controuersiae ac disceptationes, iure consuluit, ut a quo quid quoli- Debet tempore decernendum seret, in compertoe stetin ne ex cuiusque animi sentetia fide in diuer mi. . sa distracta,diuina in Ecclesiam collata lacramenta vilescerent, unum idemque visibile omnibus caput statuendum putauit,cui ceteri subessent ac parerent. Quod quidem iure diuino humano a. semper ubique gentium factitatum esse, compertissimum est. Apud Hebraeos enim summum Potiscetn,qui ceteris praeesset sacerdotibus, a Deo institutum esse non est qui nesciat: de quo praeter illa quae leguntur in diuinis Scripturis, haec Iosephus aduersus Apionem agens habet his ver-. .c.. bis: auae poterit lex esse melior,aut iustior , quasi ea quae Deti in Principem omnium esse confir- Αmat, acerdotibus in communi quidem res praecipuas dispensare permittit, summo vero Pontifi- ηci aliorum sacerdotum principatum competenter iniungit λ J haec Iosephus. Sed di quaenam apud Gentes optimis legibus reperitur institata Respublica, in qua non unus esset summus sacerdos, qui iure di auctoritate ceteros antecelleret sacerdotes Non morabimur haec in singulis demonstrare, satis ad exemplum ipsa in primis Romana Respub. in qua Pontifex maximus maximum olum tu in ceteros sacerdotes,tu in alios magistratus sibi vendicabat imperiit. In Atheniensium quoque Republica summus et sacerdos erat,qui in Areopago rogabat singuloria sentetias ac colligebat.est de his exemplum in decreto,quod losephus h recitat facto sub Principe Agathocle. lib. I iT
Quod igitur diuino humanoque iure,hac optima rationique in omnibus consentanea institu- xix tione, nete pieque ab omnibus,nonnisi numine impellente vel naturae iure id eximitte, mutuac vellit quada in consensione factum esse reperiretur: Iesus,qui non legem scriptam venisset abrogare, ius re naturale a Deo menti cuiusque insitum labefactare, sed numeris omnibus omnia ab - Petri praηci Iutissima reddere instituto iam in Ecclesia collegio Apostolori ina, ex illis unum omnium maxi- pat M.trium ac principem,qui ceteris priellet, elegit. Fuit hic Simon Ioannis, siue dixerimus Ionae esti detri Ioanes quod lonas abbreuiate apud Hebraeos hic inquain qui vividimus tam promptoti alacri antino,qine diuinitus acceperat de Christi diuinitate, palam consellus fuit, di ab eo gratiam rependente, onsionem illam omnium maximain,quod Cephas vocadus esset, acceperat; in praesentiaruna est id seliciter consecutus,dicente ei Domino: Tu es Cephas sic emin voce hac.
vi a Domino Syriace est prolata,describimus de super hac Cephan quod significat durissimam
petram aedificabo Ecclesiam meam: Latine sic dicenda sententia: Tu es Petra. & super hanc Petram. c.J sed usitatius loco Petrae, Petrus,quod magis conueniat viro vox masculina, dici consueuit. At de nomine Petri,quod idem sit ac Petram non deritiatiuum ab ea satis superius ostesum est,cum de Cephe nomine disseruimus: eosque in siqniter decipi ignorantia vocis Syriacs demostrauimus,qui Petrum non esse petram, sed a petra deductum esse exist inrarunt. P Quoniam vero hoc sacro Apostolorum conuentu Dominus noster Iesus Christus Ecclesiae sius sanctae iacturus fundat nentum,primarium lapidem ponit,dicens: Tu es Petrus inc.J quod instituti ratio postulat,de ipso Ecclesiae sundamento paulo susius agamus. Nemo quid abiectum vel humile cogitet,dum audit super Petrum a Christo esse superaedificatam Ecclesiam, quasi tanta structura super hominem quempiam innitaturinam sic eam dicimus si lyra Petrii esse a Christo sundatam, vi idem ipse Christus basis quaedam sit, ac potius structum fundamentum,de quo Paulus ait: fundamentum aliud nemo potest poner praeter id quod positum est, quod est Christus Iesus.J Et quoniam scut caput est Ecclesiae Christus,ita & caput Christi Vt idem ait Apostolus Deus est; merito affirmandum sit, tantam molem aedificii potissimum supra Dςum inniti, in qtio
omnis ς aedificatio constructa crescit intemplii in sancium in Domino. Verum quatia libet Deus o Epheci. omnipotens totum hoc quod oculis cernitur,admirabili quadam sapientia ac prouidentia moderetur,nihilominus tam in coelo quam in terra statuit principatus, quibus qui sunt subditi pareat. quamobrem licet ipse sit auctor Ecclesiae,protector, ac moderator; tainen principatum quemdam in ea esse voluit ac monarchiam,quam Petro contulit,ac in eius successores propagauit. Sicut er- Ecclesiis funda
φ pola uod certum est nemo potest aliud ponere fundamentum, praeter id quod positum est, quod menta. est Christus; ita etiam nec aliud quispiam ponet,quam quod posuit Christus,neque conuellet,qd
ipse i irmauit dicens: Tu es Petrus δε super hanc petram aedificabo Ecclesiam meam.JHanc nihilominus sententiam quantumuis apertam ac perspicuam, Nouatores destrirere vo- xxi. lentos cauillationibus eo amentiae prouecti sunt,ut dicere non erubescentes eam non esse intelli- sudi P furigendam de Petro, sed de Christo,in alienum prorsus sensum N longc a vero diuersum distrahe - ὰ , , ... M re haec verba non veriti sint; adeo ut non magis Petri, quam aliorum Christianorum hominum. nii. .
de quibus Apostolus dicit: Et vos coaedilicamini in habitaculum Dei in Spiritu istictoi Velint ha- 'ibitam esse rationem. Verum quam germane, quam pie ac sancte ea Christi verba sancti Patres semper acceperint; instaro: tantum unus satis idoneus posse teste testii Cyprianus,qui teporis an quitate doctrinae prestantia, martyrij denique dignitatem amplitudine ceteros facile antecellere videatur: quem,quὶd in eam sententiam dixerit, audiamus: in primis enim ad Cornelium scribens haec xv
202쪽
. Cνν, epi. 11. bens hεc ait: ' Petrus tamen, super quem aedificata a Dominosuerat Ecclesia,vnus pro omnibun Aloquens, de Ecclesiae respodens voce ait: Domine, ad quem ibimus verba vitae eternae habes, dec.JbCI pr. pi 19 hie eadem scribens ad k Florentium Pupianii,cuius verba superius recitauimus. Ideinde habitu virginum sc: Petrus etiam cui oues mas Dominum palcendas lucitasque commendat, si per . quem posuit & sundauit Ecclesiam,aurum quidem sibi cile de argentum negat. J Idem de unitate Eeelesiae: Super illum unum P trum Icilicet aedificat Ecelesiam suam. Sc infra naec etiam verba, poli multa de primatu Petri: Hoc erant utique S ceteri Apostoli, quod fuit Petrus, pari conso tio praediti honoris Sc potestatis: sed exordium ab unitate profici icitur. Primariis Petro datur,ut una Christi Ecelelia,&cathedra una monstretum, de pastores sunt omnes, sed grex unus ostenditur. Jalia id genus multa ibi habet,quq breuitatis causa praetermittimus. Rursum de bono patientiae: item, inquit, Petrus, super quem Ecclesia Domini dignatione sundata est doc.J laete Cyprian , τ . t i s dE qui de Petro saepe eadem inculcat Antiquior ipso qui dein Tertullianus, s licet alioqui in Romati istit, Liri' nam Emesam parum aequus,hPc de Petro nihilominus: Latii it aliquid Petrum aedificandae Ee- elesiae petram dictum J Idem in libro de monogamia: Petrum solurn inuenio maritum per socrurmonogamum pri sumo per Ecclesiam,quae super illum aedificata, omnem gradum ordinis sui de
monogamis erat collocatura. Jde in libro de pudicitia:Qualis es, inquit, euertens atque commu- B tans manifestam Domini intentionem, personaliter hoc Petro conserentem: Super te, inquit,aedificabo Ecclesiam meam.J XXII. Origenes 4 item in hunc modum: Petro summa rerum depascendis ovibus cum traderetur,vatrum om si per ipsum vehit super petram fundaretur Ecclesia nullius confestio virtutis alterius ab eo ninium ν sen- se haritas exigitur. Jidem V ipse alibi: Petrus, superqtiem Christus funda uat Ecclesiam,duas ta- re ta. tum modo epitiolas teri psiit.J Epiphanius i vero non minus cleganter profitetur eadem; cuius iad Orig inepta, circo verba audiamus: ipse Dominus, inquit, constituit cum primum Apostolorum, petra firma, d R P si quam Ecclesia Dei aedificata esi,de portar inserorum non valebunt aduersus illam, portae.. O, iri Mil. enim inferorum sunt haereses, ec h*resiarcha, dec.JAt quid Hilarius z de Petro O in nuncupa-de e . noui re- tione noui nominis selix Ecclesiae sundamentum,dignaque aedificatione illius petra, quae in sernas m nenti. leges, Ze tartari portas,& omnia mortis claustra dissoluereti is beatus coeli iam tot, cuius arbitrios Eripi, i cliues aeterni aditus traduntur, cuius terrestre iudicium praeiudicata auctoritas sit in coelo.Jhsc il le. Hieronymus h insuper scribens ad Damasum, regius ceterorum veritati adstipulati uin s
..iι. '' eius inuenitur, sic dicens: Beatitudini tuae,id es cathedrae Petri communione consoci super illa clii Hieri epi. tr. petram aedificatam Ecelesiam scio:Quicumque extra domum hanc agnum comederit, profanusi Hiero. dueti . eil. 4 idem alibi Sicut ille princeps philosophorum, ita hic Apostolorum fuit, superquein Pelagiam Ecclesia Domini stabili mole fundata est , quae nec impetu fluminis, nec ulla te inpestate con-
ά u hi Λ itii. cutitur. J ac iterum: Si Per Vnum montium Christus sundat Ecclesiam, do loquitur adeunt Lias, . i. Tu es Petrus , dc super hanc Petram aedificabo Ecclesiam meam . J atque haec eadem alibi saepius. i , Ambrosius etiam id ipsum multoties testatum reliquit, ut cum ait: Vos autem quem me es XXIII se dicitisὶ Petriis statim,loci non immemor sui primatum egi primatum confessionis utique, nisi . -;2 honoris, primatum fidei,non ordinis, haec de Petro Ambrosius,cum nondum caput Ecclesiae fueuiri, aibri iod rat a Domino constitutus, sed quid subditi Hic est ergo Petriis, qui respondit pro ceteris Apost Mareeli epistol. lis,immo pro ecteris,& ideo fundamentum dicitur. Ide post pauca: Fides ergo est Ecclesiae funda- mentu in non de came Petri, sed de fide dictum est:quia portae inseri non praeualebunt, sed conses Am fidei vicit infernum.Jhane idcirco Ambrosius de carne Pctri de fide Petri habet distinctione. . ς ς ' ' ne .ideretur eum Petro etiam interiisse Ecclesia:ceterum nonnisi ex fidei confessione ea Petriis γ ωb ossi di praerogatiuam prona ruit. Vnde idcin Ambrosius ' liaec alibi: Tu es Petrus,de super hanc petraxi, citi. . edificabo Ecclesiam meam, tra enim dicitiir,eo quod primus in nationibus fidei sundamentan Ambe. feriri. posuerit, de tamquam se uinimmobile totius operis Clirilitani compagem molemq. contineat: de fide Petii. 3tc.JCerte ipsum Ambrosium non aliud quam hoc ipsuin sensi iste,quod Petrus sit petra, super si o AugMxtrast. Ecclesia sit fundata Augustinus testatur v
ii ii Sic etiam eodem tense se per fidem Petri de aliqui alij dixerunt fundatam esse EecIesiam: non
, Ut' quod illam separarenta persiona Petri, sed ne uno extinct6 Petro etiam fides Christi, ipsaque Ecν mi l .d TH. eles a corruisse videretur;cum S Dominus sit Petro pollicitus, fidem ipsius nullo unquam temponit lib. . re desituram. Nam Sc Cyrillus, P qui istud ipsum dixerat in libris de Trinitate quid alibi q o l Cyruin Ioam fiteareir, attendamus: Non Simon, inquit,sore iam nomen sibi, sed Petrusin raedicit:xocabulo ipso commode significas,quod in eo tamquam in petra lapideque firmistimo suam esset aedificaturuscuh44cbb , ' Ecclesiam.J In eode in sensu Basilius etiam haec de Petro: Quoniam fide praestabat, Ecclesie inc sis l.hom. i. se aedificationem suscepit-Jde alibi, ' Et si, inquit, Petrus petra est, non ut Christus petra est, sed
de merui. ut Petrus petra est. Christus enim revera petra est immobilis,&incocussa, Petrus veropphaepe E . tramaargitur enim Deus suas dignitates,non evacuas se, sed habens data Lux est. Vos euis, inqt,. a Hia i lux mundi sacerdos est, acerdotem facit Petra est, tram facit,&e.JRursus et Gregoriust Na -- - φρος hi 1enus hic habet verba,dum agit de Petro; Vides quemadmodum ex Christi discipulis, magnis utique omnibus, bc excelsis,atque electione dignis, hic petra vocetur, atque Ecclesiae fund menta fidei suae credita habeat λJhsc Gregorius. Chryselloinus item,qui in eamdem sententiam Mab. , locutus videbatur,liae locum illum Matthaei explicans, v ait, Pater ad Hieremiain dicebat.x Si inh hom. 1 1. cui columnam serream, de sicut murum aeneum posui te, sed ipsum quidem genti uni Pater, hunex Hierem. t. autem uniuerso terrarum orbi Christus praepositit.JN paulo post sic. Ego es bi dico, inquit, tu e Petrus,& ego super te aedificabo Ecclesiam meam .lde alibi, Princeps Apostolorum Petrus, super quem Christus landauit Ecclesiam,vere immobilis pctra, de firma consessio, nonne paupet erat dc c. J
203쪽
Non praetereamus Augustinum,qui &istaec de petro in Ecclesia aduersus Diniatistas cani vo A luit his versibus. XXV.
umerare uerdotes vel ab ipsa Petriside, Et in orine illo Patrum quis em faceeαι,νιdete. Iosa est Petra non vincunt superba ιnferorum portae.
Haec cum dicat,atque occini in Africana Ecclesa ipse veli cur Nouatores de eodem Patre qui-stionein mouent, quasi haec verba, Et super hanc petram lintelligenda dixisset de Christo sed ad hec di alia quae superius ex eodem auctore citauimus,dum de Cephae nomine egimus,nrouoco ilialos. Quod si idem ipse in Retractationibus suis legentium arbitrio relinquat, quam velint ex duabus sententiis alteram sequi; haec idcirco tunc ipse quod alias diximus quod vim vocis Suriacae minus fuerit assecutus,dum putaui t quod ait nomen Petri non esse idem quod petra sed deriua tum ab ea.At ne eadem saepe repetere cogamur, consule quae superius dicta sunt de nomine G. phae. Porro nullum est dubium,quin idem Pater sit iidissimus assertor primatus Petri,ut cum ait: b Aug.in Ioan . Quis enim nesciat Apostolorum principem beatissimum esse PetrumλNe.j tractito. In halic sententiam haec S. Leo ς: De toto mundo unus cinctus Petrus eligitur, quidc uniuer- ., sarum gentium vocationi δε omnibus Apostolis,cunctique Ecclesiε Patribus preponatur Qt qua XXVI uis in populo Dei multi facerdotes sint, muli ire pastores, omnes tamen proprie regat Petrus, quos principaliter regit de Christus inc. 'hac ille,qui plura habet id genus. istaec ipsa onmia etia suae assiimpl. in sacrosancio Concilio Oecumenico Ephesino in coram Patribus Apostolicae sedis Legatus Phi id Act.Epheclippus his proselliis est verbis: Non ignara est vestra beatitudo, totius fidei, ceteroriimque omnisi Conς ii Apostolorum caput beatum Apostolum Petrum extitisse.'idemque inserius lite verba Nulli Τdubium,immo seculis omnibus notum est,sanctum beatissimumque Petrum Apostolorum prin- cipem. caput,fideique columnam, Ecclesiae Catholicae sundainentia,a Domino nostro Iesu Chri 'sto Sal.tatore nostro, humanique generis Redemptore , ccelestis regni claues accepisse ; sol-tiendi atque ligandi potestate,quam acceperativsuin suisse; necnon per successores suos hucusque semper vivere , causas decernere, semperque victurum esse.Jhaec ille in frequenti ac plena Sy
Denique ne ulterius longiori digressione vagemur,sed uno verbo dicamus:quot itot post reci misiamtium talos suerunt scriptores Ecclesiastici ortliodoxialuotquot etiam suerunt Synodi in Spiritu san- immobile. neino reuellere aut distolucre umquam valeat Ecclesiae sun lamentiam, quod posuit Christus .copaginatum Christo,ac stabilitum verbo Christi. Hec itaq; adeo solida atque costantia,verbo Domini ac totius Catholicae Ecclesiae consensione recepta atque probata,velle iterum in dubium rei iocare,nonnisi e mole mentis,perstieis frontis, infrenis lingiis ac denique vecordis hominis esse potest.Sed insaniant Iicetilirmata tamen semel verbo Domini supra firmam petram Ecclesia,portae inseri non praeualebunt,sicut nec praeualuerisit,aduersus eam.Vertim stabit de in hoc verax sen s Mattia i . tentia Domini,quadicita it Qui ceciderit super lapident istum,confringetur: silperqt navem ceciderit,conteret euinaciterum quod pertinet in primatum Petri iani verbis Domini stabilitum: uomodo alias in futurum frequentius suerit demonstratus certis quibusdam signis euidentissime declaratus,ac subinde in posteros propagatus,seis locis opportunius dicemus:nec suo etiain loco tacebimus,quomodo Dominus pollicitus lit se daturum claues Petro, & quando id D impleuerit. Nunc vero ad ipsam Euangelicam historiam redeamus In hunc modum stabilito Ecclesis CaixXVIII. - atholicae fundamento; Dominus comminatus . ne cui di xiii K scerent quod ipse Christus esset,docens eos,quid passurus Hierosolymisin quomodo postea ter- Mare. s. Ha die resurrecturus esset, palam praedixit. Tunc Petrus apprehendens eum, epit increpare illia, Luc-ν- dicens: Absit a te Domine, non erit tibi hoc.Ad quem conuersus Iesus,redarguens eum dixit: Ua Conco 1 44 dicitur. Didicerat quae prosessus fuerat rudimenta lidet,quod Christus esset filius Dei sed nondu h i' ' P didicerat mysterium Crucis: non enim adhuc, sicut illucl, fuerat ei reuelatum a Patre, ut merito hori η,. '' dicatur sapere quae sunt hominum δε non quae sunt Dei, appaream ite humano spiritu ea dixisse, i Himmym. indi quia limitento quodam iamore illius tenebatur. nonnisi quae pacifica ac iucunda essent, cuia Matth ς ε piebat illi: vicum an monte Tabor dixit:Faciamus hic tria tabernacula, tibi unima δε c.JSim. qua l. - tumlibet appellet eum satanam,non tamen x amatum dicit spiritu sata , sed humano potius, 'a quippe quod sapiat quae sunt hominum. Porro sic appellat eum satanam,non quod sit spiritus ille nequam qilomodo enim vel esse vel agi poterat diabolico spiritu, cum Dominus illain,quod I Matin, isi sunt hominum G non Dei sapiat,tantum accusest sed satianam appellat hoc est,aduersarium id enim proprie haec vox σατ .r significat ut qui Cruci ipsius aduersaretur,sic du eumdem sibi esse Gestitia suis. scandalo dicit,quasi impedimento siue ossendiculo in via,dum obfstit Domino ne pateretur. Eo vero velut terraemoti et si concussus est Petrus, non tamen conuulsa est ipsa petra, verbis Domini m Matth. in compaginata & stabilita,quam immobilem ire perinansuram promisit. XXIX. Posthse i eonuocata turba.de tollendo ab unoquoque crucem suam in ut sequerentur se,tra- Ma cindidit disciplinam: & quae foret poena non confitentis,sed erubescentis,admonuit, praed iri tae de '' . suo aduentu cum gloria. Inde m post dies ferme octo assumens secum Petrum, lacobum Ioam rati, heu a-nem iacit eos in montem excelsuin seorsum dum oraret, transfiguratus est ante eos, adeo ut 1'. nscut Sol facies eius resplenderet. Visi sunt Moyses Elias loquentes cum eo de excessuque Hic rosolymis
204쪽
resolymis impleturus crat:quid tunc Petrus dixerit accelera quae sunt secuta, Euangelistae fusius Aprosequuntur. Montem illum excelsina, fuisse Tabor in Scripturis diuitias celebcrri inu, apud om . . . . , ne Sest in consesso. Hunc IoseplauS ' Ilabyri nominans, situm scribit inter Scythopolim de Ca odi. i. pum magnum protensum in altitudinem triginta stadiis,ex Septentrionali parte esse inacccssumi, Hier de loeia in vertice habentem planiciem viginti stadiorum. De eo item Hieronymus h haec habet Tabor Hebraici terminus Zabulon, eli autem mons in medio Galilaea campo,mira rotunditate sublimis, distans a Diocaesarea decem millibus contra Orientalem plagam,qui consimum quoque inter tribum Issachar S: Nephtatim suit. Jhec ille. Idemque superius, distare ait ab eo Naim duobus nulli aliis contra Meriuiem, NaZareth vero contra Orictalein plagam ab eo distare quindecim milliariis. e deda de locis Auetor est Beda ς, in memoriam tam gloriosi mysterii, tres illic in montis vertice esse adis sana tas ecclesias, secundum quod dixerat Petrus: Faciamus hic tria tabernacula i grade insuper apud eas monasterium esse constructum. isse totam Planiciem montis verticis muro canetana, atque munitam aduersus Rot nanos, idem qui supra Iosephiis testatur. Christianos illo accedere cosue -ἀ Hie. epist. I. uisse religionis causa,affirmat S. Hieronymus 4, qui de Paula haec scribiti Scandebat molein Tabor,in quo transfiguratus est Domitius: asipiciebat procul montes Hermon de Hermonium, & ca gpos latillimos Galileae, in quibus Sisara,& omnis exercitus eius, Barach vincente, prostratus est: Torrens Cison,qui mediam planiciem diuidebat; S Oppidum iuxta Naim, in quo viduae suscit tus est filius,moiulrabatur. Jhaec ille. Sed iam ceteras res a Domino gestas prosequamur coepto ordine. Sequenti ς vero die cum iam descendisset de monte,dsmoniacum curat, quem disicipuli eius carare non potaerant,quos incredulitatis redarguit,& quanta tribuenda essent habenti fide, adiunxit. Post haec Galilaeam L peragrans ,rursus de futura sua passione sermonem ingesiit, quo cotritiati sunt discip ili eius,ac timentes non ausi sunt quicquam eum rogare. Cum vero aduenisset Capharnaum,exactor tributi de didrachmate persoluendo a Domino, Pctrum interpellat. Iesus ' φ qi' quamuis se ab eo tributo esse liberum demonstraret tamen ne ostenderentur homines, iussit Pe- λε trunt piscari R de statere in uento in ore piscis perstatu tributiam. Quod cum didrachma sit dictucq 4 α tym non aliud esse videtur,quain illud g quod a Domino est imperatum filiis Israel : nimiruin vivis ri omnes a vigesimo anno & supra pro redemptione & propitiatione sua darent in usum tabernaculi dimidium sicli,quod est didrachinaeduo autem didrachmata unum faciunt staterem, tuo ait Ch Er phan. lib rem state res unam unciam, prout Epiphanius h docet his verbis: Libra habet duodecim uncias, Ide ii Hos pod vi. cia habet stateres duos, stater quidem est dimidium unciae, habet autem duo didrachmaca. Si XXX.
. clus, lai & quadrans dicitur, quarta pars est uncis, limidium stateris,habens duas drachmas: mciae
ulti . ειν 'ε. Di h cis enim crant octo drachmae Jhaec spiphanius, quibus consentientia scribit Hieronymus i , de
atitui lib. s. 9. alij. . . . .
XXX l. V que autem ad Vespasiani tempora perseuerasse eiusmodi tributi solutionem,ut singuli duax, Ioseph .de Mi drachmas Osirrent in templo, Iosephus auctor est,qui addit,templo destriacto, ac subactis Iu - ο iud i*.7 dis, illud ipsum didrachma ab omnibus Iudaeis ubique gentium habitantibus in Capitoliu se
si 'si' a ri iusi viii. sunt haec verba ipsius: Stipendium vero,ubi cuinque degerent, Iudaeis indixit, binasque drachmas singulis annis deserta in Capitolium iussit,ita ut antehac Hierosolynaorum templo pedebant, lic namque ubicumque gentium agere solerent Indei, singillos eorum eiusmodi didracli I I nxi' ii, ni a pendere solitos,idem i auctor a rmat. Putarunt nonnulli,eo quod daxerit Dominus, inter P Petrum: Reges terrae a quibus accipiunt tributum vel censum a filiis suis,an ab alienis ridi- . cium didrachma, tributum este,quod tunc Iudaei Romanis persoluerent. Sed haec minime nobis Dprobantur,quandoquidem id quod in exemplum deducituraton est id ipsum de quo agitur. Pomi' ' mea de Regibus gentium exempli causa a Domino suisse inducta nulli dubium e simam quomodo veritate consistere potes ,de ad Christum inserri quod dicitur de Regibus gentili, qui non exigunt tributum a filiis Z nu m ex Regibus gentium erat progcnitus Christus,ut immunis esset a pe- uoue tributi Z Sed optime illud infertur, licui Reges gentium aflijs tributum non exigunt,e adciri ratione Dei filium esse immunem a tributo quod Deo penditur ad usum templi.Verum enim vero diuersi et eris filisse tributium,quod Iudaei persoluebant Romanis,opportunius suo loco a mus,cum cie numismate censius,quod ostensum est Christo susius disseremus . Qui ergo venit in omnibus legem implere,didrachma etiam, ne quisquam ex Iudais Oistenderetur, periluere non recusauit. xxxii. Sed quod prae ceteris Petrus interpellatur pro Domini tributo, eidenique de eo soluendo priceteris mandatur cura, ac ad piscandum mittitur,ta inuento statere, pro Domino ac pro se exactori soluere iubetur,quid aliud nisi Petri primatum insinuase Verum cum Reges non a iiiijs tributum exagere solere, Dominus monstras let, inde nec se nec suos tributi lege teneri,perspicue inser E. . , revoluit. vide hinc videas quam perperam ex his Notiatores nouam inserant sententiam, sacer- .dotes ac clericos non esse in imunes a Principum vestigalibus. Qiud de his dicam, cum Reges ge' ' tium tantum detulerint sacerdotibus suis, ut absque tributo eos liberos agere voluerint, hi q. mau D γ.Hist.. iora praestiterit Pharao Rex AEgyptiorum sacerdotibus suis Apud Romanos tantum abfuit Roni libi. ut ipsi tributa Per tuerent, ut potius sumptus acciperent ex aerario ut Dionysius Halicarnasi seniis testatur. Ceterum non subest amplius aliqua ratio vitandi scandali, qua pro se & Petro vo luit Iesus state rem pendiuaana tunc venerat implere legem, & necdum a Patre ac perat genteuhereditatem suam. At cum ille Rex Regum mundo innotuit,& regale instituit sacerdotium:quae nain subest ratio vitandi scandali, si tributum a suis sacerdotibus non soluatur Vnde de Hieronyo Hiet .in Mat. nius V optime hoc in loco: Nos in iiiit, pro illius honore tributa non reddimus, de quasi filii Re- 7 is a vectigalibus immunes suinus. quod scilicet tui munes essent sacerdotes, ac omnis Ecclesia-
uicus ordo a pensione tributi, Chri ui causa, cuius respectu Principes Christiani nullu illis de ea-
205쪽
re negotium exhiberent, atque haec obiter, sed alias locupletius. Et ut redeamus unde digressi sumus: e declarauit Christus de primatu Petri:nam quantumlibet antea id saepius demostrasset, Petsi prima.
tamen quod suborta fuisset in itinere contentio inter Apostolos, quis corum viderem rest e ma- tis ite um detor, Iesus factis potius,quim verbis,voluit eos admonuisse. temna non pintermisit admonere ela, at M. eos: nam cum essent domi, ac de his quae tractassent in via, rogaret eos, ea Occasione de humilitate a Matth. 1 . sectanda egregiam instituit orationem: de ne inuidit stimulis exagitarentur, aperte mostrauit, eo Marm
maiores sore homines in regno coelorum,quo hic humiliores animo extiterint, nec nisi humiles il ς 9
Inter hete Ioannes Iesum interpellat de homine, qui in eius nomine damonia eiiceret,. At ille xxxiii nullum ea de causa negotium ei faciendum dixit, quod non esset aduersarius,qui huo nomine aduersus daemones vlepetiir. Rursus institutam semel persequens orationeni; sicut praemium illi qui paruulum quempiam nomine suo reciperet,uel quid minimum eidem impartiretur eodem nomine sere praedixit; ita b etiam grauissimis poenis est e subiiciendum praemonet, si quis aliquem ex b Mius. itipusillis qui in ipsum crederent,quoquo modo offenderet: habereque illos Angelos de sensores ac Mate. x testes,qui semper videant faciem Dei Patris,omniaque insuper hic a nobis se ferenda, quantum- Co Oid ceti. libet grauia, quam pati extorres esse a regno coelorum,admonuit: seq. venisse in hunc nitidum saluatorem,perinde ac pastor solet, relictis ceteriscluem perditam quaerere indiserto. Postmodum receantes admonendos esse docuit, bd quo ordine id faciendum esset, commonuit Apostolos: e M ih. , a. in eodiimque esse arbitrio eosdem soluere atque ligare;& suod ips statuissent in terris, haberi ra- Coae d. e. rx. tum in coelo. Roganti tum Petro,quoties peccanti homini deberet ignosce e num septies resiponi dit Non tantum epties, sed etiam septuagies septies. Post haec vero exemplo duorum conseruorudebitorii , eosdem ad remittenda aliorum errata eleganter instituit: quorum alterum a domino suo debiti remissionem consecutulia,quod conserui sibi pauca debentis non misertus fuisset, d minus iratus tradidisset cruciandum tortoribu SHuoad usque redderet uniuersum debitum. Tortoribus quidem iure antiquo Romanorum tradi olim debitores, nulla est dubitatio:habes v v vij, Ques Liuitiin si id saepe testatum, nimirum debitores qui seluendo non essent, dari in struitium a Uu tatae iue reditoribus, ab illis in ergastulum trudi, ac verberibus flagellari. Dionysius quoque idem te- lib. i. αε . statur,additque non debitores tantum, sed & eorum silas creditoribus tradi solitos. Certe longe Debita, mollis immitior erat ac inhumanior lex duodecim tabularum,quae his verbis conscripta recitatura iti set poenae. Gellio si AEris confesti, rebusque iure iudicatis, triginta dies iusti sunto: post deinde manus inie e Dionr. Halicietio esto, in ius ducitomi iudicatum facit, aut quis endo eo in iure vindicit, secum ducito, vincit 'R0m tib 6. aut neruo ut compedibus quindecim pondo,non minore,aut si volet maiore vincito. si .oleti suo L Gς vivito.xu suo vivit; qui eum vinctu habebit,libram farris endo dies dato. Si volet,plus dat JErat subdit auctor, ius interea paciscendi:ac nisi pacti forent,habebantur in uinculis mes sexaginta. In i ter eos dies trinis nundinis continuis ad P raetore in in comitium producebantur, quantaeq ue ρο- , cliniae iudicati essent praedicabatur; tertiis autem nundinis capite stoenas dabant, aut trans Tiber rim peregre venum ibant: sed eam capitis poenam, sanciendae, sicuti dixi, fidei gratia. horrificam atrocitatis ostentu,nouisque terroribus metuendam reddiderunt. Nam si plures forent , quibus reus esset iudicatus, secare si vellent,atque partiri corpus addicti sibi hominis permiserunt. Et q-dem verba ipsis legis dicam, ne existimes me inuidiam istam sorte sormidare: Tertiis. inquit, nundinis partes secanto. si plus minusve secuerunt, sine fraude esto. Jhse apud Gellium lex duodecim tabularum. Porro quantumlibet mitiores Romani redditi, a nece debitoriaci sectione abstinuisio se visi sint tamen usque ad Constantini tempora,debitores,corum legibus plumbatis credi coieuisse constatisquidem idem Imperator S Christiana mansuetudine imbutus, a plumbatarii icti . tatius primus exemit debitores. Apud Iudaeos legibus Romanorum adstrictos, ij silem poenis assici Ma.C.Th. . debitores consueuisse,a Domino recitata parabola non obscure indicat. Post haec autem h ea oratione absoluta, Dominus noster inde recesiit, atque a Galilaea migra XXXV. Dit,ctamque Hierosolymam ad festum diem qui Scenopegia dicebatur,trii rus,a Samaritanis πι- chris hiberetur hospitio; discipulos paratos ulcisci, redarguit. In itinere adhuc posito, apud quodda cMG cas e Ilurn, currunt decem viri leprosi a longe stantes,ac clamantes implorabant eius ope, quos h Dominus abire iustit ad sacerdotes: mque illi obteperantes irent,mundati sunt: at ex illis vitiis tantum rediens,gratias illi egit. Perueniens inde Hierusalem, ipso die festo astendit in tem- 1 h j. plum ac docuit populum, laudantibus alijs,aliis mirantibus,& aliis aduersantibus ac appαhen- Coneor d. rii dere conantibus,quos Dominus sermone repressit. Perrexit i inde ad montem Oliveti, qui ad- ι Dic. tr. iacet Hiero lymis a plaga orientali: unde in templum rediens sedens docebat populum me ob C0R rL74. Litan, sibi mulierem deprehensam in adulterio,deficientibus accusatoribus,ab isti ut, Perseueras G- 1E . x docere populum,at contradicentibus Phariseis,de lapidata eum quaerentibus, se ab illorum sub- l iotic a.di mduxit aspectu,& exiuit de templo. Praeteriens autem,videns hominem cacum a natiuitate, sa Coneor d. c. 16.ciensque lutum ex sputo,iliniuit ex eo oculos eius, praecepitque abire ad Natatoriam Siloae, illicq. oculoS lauare,quod ut ille fecit,visum recepit. m Ioan Quod spectat ad aquas Siloae,haec de iis tradit Hieronymus Siloam autem sontem esse ad xxxviradices montis Sion,qui non iugibus aquis, sed in certis horis diei ebulliat, dc per terrar m con- h iliis iis it a caua ad antra saxi durissimi cum magno sonitu veniat,dubitare non possumus, nos praesertim, si ea. s. in hac habitamus prouincia.Jhaec Hieronymus. Quomodo vero fons ille primum eruperit preci- De fonte Sibus Isaiae, de unde nomen acceperit, Eniphanius ' his verbis eiusmodi recenset historiam: I on- Da. tem quippe Deus Siloam causa Prophetae effeci quoniam priusquam moreretur, pusillum preca o Epipta. de virus est,uti undaς illinc emittere dignaretur, de confestim dimisit illi caeliciis aquam viventem, uti di uuς id de sortitus est locus ille appellationem Siloam Juod si quis interpretetur, conat dentino in Sub
206쪽
rum urbentui poe iam potiti obsidebant Siloam. andocumque itaque indigentes Iudaei aquatum venerant, caturiebat cis unda, c aquabant,exterarum vem nati num homines reperire nesci bruit latex namque aufugiebat. Eoque usque ad hodiemum diemini latur clanculum , quo: ificetu musterium. Ceterum quandoquicta Italae Prorietae isti d acceptum reserunt, in perennem eius rei memoriam,popolus accurate Prophetam ista solo cum stloria & honore reddidit, ut per eius intercessionem,in cosummationem usque taculi, aquae huiussi di fructus tinpetretiir.eui lcilicet v sum reserebant acceptum. haec Epiphanius, cum agit de sepulchro Isaiae apud Siloa
XXXVII . e , dictu riuod die tantum sabbati flueret, teris diebus aluco sicco non apparens, te quo his' Is mentionem facit Iosepbus dum agit de Vespasiano imperatore, sin illum vivi Co ixi itinere fluuium cognitione dignissimum:is fluit medius inter Arcas N Raphaneas Agrippe ' h ferini ei uitates habet autem quoddam peculiare miraculummam cum sit, tuado fluit, plurimi Ν - i- se,m,:tamen interpositi sex diebuq a sontibus deliciens, siccum exhibet locum vii eouanulla nutatione saeta septimo die similis exorituriatque hunc ordinem eum semp seruare. pro certo compertum eli , n e etiam Sabbaticus appellatus est,a sacro Iudxorum septino 'haec Iosenlius evnuo erroris ar uitiir planius qua de eodem amne ages.
t y sabbi i omnibus siccari testatur.Sed de his hactentis Post reprehensos qui nuxXXVIII
h 'Aug. ssio. retius mundi siccitatem
ηλῆ'' et' disdi eodiei bux deprauatis quatuor Euangeliorum,idem ad Damasum scribens Nait -'gI H . in ea iis. tur m ens praefatiuncula pollicetur quatuor tantum Euangelia qPorirna ordo hicest, millisus, Eu ' g Luς ς io Mareus. Lucas, Ioannes, dicum Cicorum emendata collatione sed veteriumquae ne nulWi ' H P V . i. Latinae consuetudine discreparent,ita calamo temperavimus, ut sis tantum quae senium iam hic' ' videbantur mutare correctis,reliqua manere pateremur,ut fuerant.lhaec ille,ac plura id genus de
num ad illos seniores,quos Teiis praecepit ' M'vii ut eligeret oui ui administianda latici popli cura essent illi adiumento plane constat eos suse septuagintadul
De nominibus Rhoem misti. qui sacros codices in Graecam linguam verterent . Nomina autem discipulorum,quia Domino erut electi,dum singula exprimere conati simi at otii omnes sere,quoriam inuenerunt in epistolis Pauli fieri mentionem quos eius ni Apollin, I p. t. μ : li constat suisse discipulos, simul coctrcinantes, Ilapm us habita rata ire remata inter dismilos Domini adnumerarimi,& quod deterius est,eos ad iraiscueriint qui nec Apostoloruin GH Inuli fuisse noscuntur. Primus post Hippolytum quod imi enerimus eius rei auctor fuit Dorm
207쪽
non de Imperatore Paula, loquatur. Sed hxe potius risu sunt digna,q. am consutatione, eum nullum illis temporibus Caesare in diei potuisse certum sit, nisi qui imperator futurus eligeretur. At m magna certe cautela adhibita, Lucas in Actis: , dum de Iasone Domini discipulo men XLI. tionem facit, uo a recentioribus Arestolorum discipulis distinguatiantiquum da scaphilumnos iu 3 A 't nat. Ex illis aliquot recenset Epiphanius b, dia ait: Misit & alios septuagintadi os ad praedicadi .ex ς - quorum numero fuerunt septem viduis praesecti Stephanus, Philippus, Prochorus, Nicanor, Ti- smo, Parmenas,& Nicolaus;& Matthiani ante ipsos, Marcum, I ucam, Iustum, Bam ain, Appel hi fiat. i' 'lem, Rufum, Nigruin,& reliquos septuagintaduos,lhaec Epiphanius.Sed quod de Luca ait res est in fine. accuratius inserius examinanda . At Eusebius L qui in his perquirendis mi id parum laboris vi, e Euse, histori. detur in senapsi se perte satetur, nuspiam inueniri catalogum eiusmoda septuaginta duorum discipulorum, receset tame aliquos quos ipse hinc inde expiscatus est,uidelicet Bamaba, Sosthene, Cepham diuersum a Petro, Matthiam,& Thadat uni: putarem & Ananiam interem adnumeradum. Papias 4 antiquus Theologus Auditor Ioannis Euangelista recenset inter eosdem Domi- d Apud Euse nni discipulos Aristionem & Ioannem alium ab Euangelista quoque diuersum. Hactenus de nomi 3 H nibus discipulorum Domini qui a praedicatione reuersi gloriantes, quod daeinones etiam suo ' ' ' subiicerentur imperio, a Domino repressi sunt.
pedes Domini sedens,audiebat verba illius. Alio post lire in loco cona tus,multa de orido Dei distipulos suos admonuit,deinde h inuitatus a pharisaeo aduersus iusto tiam Pharisaicam multa Alia ch,sidis eruit: suo'. discipulos,ne illis essent similes,rursumq. ne corporis mortem timerent,& alia id opera.
genus plura ad virtutes capessendas instituit. Rogatus postea ab altero duo. rum fratrum,ut comu- h Lue x . Et Q. Mem inter eos diuideret hereditatem facere re lauit deq.abiicienda diuitiarunt solicitudine, & Concord , a cura, vi alias *pius, multa disseruitiparatosq; esse debere ad diem nouissimum a ne ad menitetiade adinissis iniquitatibus agendam recenti exemplo vehementius inculcauit. AIs bra ιntento Corieo dcta. Domino,de Galiliis occisis a Palat cum seorsum sacrificarent,nuncium est delatu. deq.turra il- De Gatilati a
4 ' Plo iuruina decem & octo homines opn resti fuerunt. Constat quidet a lim pro Naso oce sis. culdubio futue,qui non sacrificarent cum ceteris,sed seorsiim,quippe qui sectae Galilae ruin grega. lex erant,q uoru in superius meminimus. H i quod negarent tributum pendedum Roman is, Vel pro eis victimas caededas,cu hac omnia Iudei facerent templo abstinebant,seorsumq. conuentius age hant,ae facta licia offerebantiquos cum sacrificantes nactus esset Pilatus ,im initiis in eos mi itisus immaniter trucidauit . Sed magnopere considerandum est , quales essent ceteri Iudaeorum ,
si comparatione horum , quos constat fuisse haereticos, nihilo meliores istis suisse testetur D
Interim , vero eum sabbati die doceret in synagoga oblata . sibi contractam mulierem O- XLIII. nasse mox ab Archisynagogode die sabbatiHuci curasset mota est controuersia:quem Dominu I h LM. it.
multis redarguit,adeo ut aduersantes iam erubescerent: um. multa in eam dixisset sentetiam, re L M. ις -ιν gnum caelorum grano sinapis,ac sermento,accommodatis ad eam rem collationibus comparauit. Peragransi postmodum Galilaeae ciuitates, castella docebat omnes:tumq. de multitudine per- a tae , Leutium & paucitate eorum qui saluandi essent,admonuit ob eamq.causam contendendum sedulo G eor .
ae studendum, non secus ac si per angustissimam portam intrandum ess et persuasit. Hre cum diceret de Herode quod quaereret eum occidere, Pharisaei ipsum monuertit illincq. recedere suaserui, quibus ipse respondit,sibi non alibi praeterquam Hierosolymis sere moriendum, insuper mala, q-bus illi perdendi essent,praedixit. lnuitatus postha e,die sabbati apud Pharisaeum quemdam dia in tae. ιωibuit,ubi sanauit hydropicum nihilqina opera praeiudicii alatum esse sesso diei pluribus docuit. Coumtλα i. r. eosdemq. accommodatis exemplis ad meliorem vitam peragendam instituiti inde vero turbis astatibus, de abnegatione rerum temporalium maera disseruit. Hieme R vero adueniente, Hierosoly . t mam contendit adsestum diem Encaeniorum,qui agebatur vigesimaquinta die mensis Casseu ' Con ἀοῦ γ. hic est nonus mensis viqiae ad diem octauam:& ad templum veniens deambulat in porticu Sa Iesius ad encalamonis eam enim intepram remansisse post tot templi ruinas Iosepho auctore inferius dice- ωαmus ubi cu doceret populu rursus obortae sunt contentiones di quaerebant eum Iudaei lapidare. In- as ct . de vero recedens. ibiit trans Iordanem ubi mrbam sequente multa docuit p. ac de e & drachma 'LR
perditis,filio prodigo,ac de villico iniquo subintulit parabolas elegantes quide & ad persuadendu Ξ'
magnam vim habentes. Inde' autem Phariseis rogantibus de matrimonii coniunctione seruam q intih. i..
da multa locutus est. Postea vero de diuite epulone, & mendico Laram narrationem intexuit.Quς quidem parabo M la ne esset,an rei gestae vera historia, plurium sitit dubitatio. Nos vero illis potius adstipulamur, si Mς
piatarunt eam esse historia eam certe anticulares tamauam veram historiam de moeni et da putarunt eam esse historia eam certe antiquiores tamquam veram historiam de menis damnato 'R Di φ ''
rum apud in seros, citare consueueruntiunde Tertullianus Animas torqueri foueri l. penes in se ti,tiri, naros,lieet nudas,licet adhuc exules carnis probauit LaZari exeinpluin haec ille. Euthymius s ex tra ibi titiditione quadam Hebraeorum rem vere gestam suisse tradit diualemq. illum Nynensem nomina- t rmultat i tum esse affirmat . Qias quidem sententia iam rata firmaque haberi debet tuo inultis in locis san . eat vis memoriam eiusdem Larari ecclesiae erectae habeantur, deq.eci in eisdem anniuersaria celebritas peragi consueuerit. Nec qumam mouere debet quod in eadem recensita per Lucam historia, qtidi ζῆη hy dam dicantur,quae re vera consistere non possunt ut de lingua de digito, de sinu A brahi cum animi solute corporibus, his membris eareant, cesse sit nam usitarum es in diuini et Scripturis, ad saciliorem intelligentia,ut corporea membra quibus carent,non latum animabus di Anaelis, sedatam ipsi Deo optimo maximo adscribantur. . ωι Eccle.T . ti I Me
208쪽
harum ample M. a uision iit. 3 . dg adaeriaci
Haee loeutus φ Dominus,de non inserendo scandalo,& alia plura suos admonuit. De Pharisaeo insuperta Publicano exemplum proposuit. Inde vero paruulis ad se perductis manus imposuit, adolescentem . denique ad persectiora sectanda instituit, quibus nen auditis cum ille tristis abire uam difficile esset diuitem intrare in regnum Dei, exemplo cameli per Bramen acus deducendi, Dominus monstrauit. De hac quidem linulitudine placet ouod Canimus de Hebraicis deducens sentibus scribit:fuisse nimirum inter cetera Iudaeorum adagia, illis adeo peculiaria ad desimandam rem quamlibet saetii impossibilem, apud eos illud frequenti usu,quo dicerent: Et phantem per seramen acus.Sed pro elephante camelum dixisse Dominum, quod magis notum eis et animal audientibus. Idemq. auctor tam de rudente,quem volunt μηλον dictum esse a Graecis,quitn & de acus Bramine, tuo nomine quod dactam aliqui velint portam Hierosolymarum paruam,commentum scite refellit. Cum autem haec adeo admiranda discipuli eius audissenti Et quis dixerunt,potest saluus feri Dominus vero,possibilia esse apud Deum, qua hominibus imis
postibilia viderentur, edocti ita a CTunc Pure et caput omniumclxq. persena omnium subdidEcce nos reliquimus omnia, de lecuti sumus te quid ergo erit nobisi Iesus autem dixit illis: Amen dico vobis, quod vos, qui lacuti estis me, in regeneratione cum sederit filius hominis in sede maiestatis suae, sedebitis & vos supersedes duodecim, iudicantes duodecim tribus Israel. Et omnis,qui reliquerit domum, vel fratres.
aut sorores,aut patrem,aut matrem,aut uxorem,aut fili S,aut agros propter nomen meum, centuplum accipiet,& vitam aeternam possidebit.JAc subdi Amen dico vobis, nemo est qui reliquerit domum,aut fratres,aut sorores,aut patre,aut matrem,aut filios,aut agros A pter me,& PP re nu Dei, de Euangelium,qui non accipiat centies tantum nuncin in seculo futuro vitam aetem lgx his sane verbis S. Hiemnymus i, cum ad Iulianum scribit,&cum agit aduersus lammanu. optime inseruApostolos,ex quo a Domino electi ipsum secuti sunt,uxoribus relictis , qui mu-gati erant,a camali copula abstinuisse. sim. reliquis te uxore ut quod pertinet ad illum actum, desierint esse viri. Cum demum Dominus sentetiam illam protulisset, quod videretur paradoxum. qua dixi αMulti autem erut primi nouissimi,& nouissimi primi'uo eius rei facilior sensus esset, in vineam conductis parabolam ς proposuit. Que vero post hie secuta sunt,quo
niam ad sequentem annum pertinere certum es,ordine temporu ex institiam de iis suo loco agemus. Non enim secundum tempus ineuntis anni ab ipss Kal. Ianuariis,quod nulla eius ratio cer cra haberi possit, sed ex Paschalibus ses is,quae habentur expressa in Evangelio iam annos Domis nidistinguere ac numerare Oportere alias saepius diximus. . . . Quod pertinet ad res Romanas: hoc eodem annoperiit Seianu qui cum Tiberio mi t Consulatum: si ut hic ille toto Orbe celeberrimus qui non solum,ut ceteri,amplissimas occupatiat ti: aneeutus es dignitates & administrationes, seci diutius absente Tiberio,& apud Capream insulam naulto tempore otianae,se ipsum pro Imperatore, Tiberium vero pro insulae rectore habuit eoque existimationis prouectus est, ut ips tamquam deorum alicui res sacra fieri solaret,essetq; hoc anno delatus Consulatus cum prorogatione quinquennii:insuper & in litteris publicis a Senatu, u-cut Tiberii, ita & Seiani nomen inscriberetur,di sciat Imperator, aureo curru in theatrum adueheretur,iurarentque omnes per sortunam eius: Hic,inquam audi rerum humanarum inconstantiis admirandum exemplum conuocato Senam,ut recitarentur litterae Imperatoris, quibus collata sibi potestas Tribunitia credebatur: mox inuersa alea,quas sibi ipse laetas atque iucundas sperabat,contrarias omnino,ac ipsinet perniciosas, omnibus audientibus,contra opinionem N expectationem percepit. Vnde statim infelix ipse depostus iussu Reguli Consulis suffecti, contentiente Senatu, in vincula ducitur,atque ibidem capite mulctatus , deinceps in Gemonias Inco in Ihitur: sicque demum per triduum a populo maximo ludibrio habitus in Tiberim tande immittitur. Liberi quoque ex S. C. necati runt, ante vero filia, quam pater pactus suerat Claudii filo, prius i in datam rem a carnifice constuprata, hic pluribus Dio Casus, quae nobis exemplo sane egregio rerum humanarum inconstantiae de mobilitatis esse debent,nequis shi arridemti de blandaenti felicitati admodum credat, sed in rebus prosperis modeste, de non superbe sese gerat. Sed ad rem redeamus. Nec cum hoe anno facta esse asserat idem auctor, ac etiam Tacitus gi vides erralla Eulebium in Chronic dum post annos tres Seianu adhuc vixisse vultiit q. Paulum Orosum h, dum ait rogatum esse a Tiberio Senatum,ut christus que costaret tot insigna miracula edidisse. te e mortuas resurrexisse, Deus habereturiverum suo minus id feret,Seianum intercesssse, atque pertinaciter contradixisse: nam iam ante Cristi mortem, ex dictis satis liquet, Seianum vitam cum morte cominutasse. Sed decepti sunt ips,quod Iosephusi de Seiani interitu agat ultimo tempore TibernImp. putantes nimirum tunc eum esse necatum:verum quod ibi Iosephus de Seiani agat occubitu non temporis ratio, sed quod complures res gestas Tiberii, liuersis teporibus iactas,una eadeq. narratione perstrinxit, suit in causa. Constat tamen auctore Philone x, Seianum tiasse animo in sensissimo in Iudaeos,quippe qui ut illam gentem e medio tolleret, eosnxerit quidam crimina aduersus eos,qui tunc Romae agerent, Iudaeos, cognoscens quidem eam solam precipue gentem ropugnaturam conatibus suis r sed per morte eius detectastitisse calumnias dicit. Putamus causam odii Seiani aduersus Iudaeos ea occasone conssatam esse quod non sicut ceteri ipsi statuas prohibentibus hoc eorum legibus)erexissent,nee erectas uenerati essent nam & ad id spectare videtur ait Suetonius,Blas syriacas legiones nullam Seianni imaginem inter signa coluisse: Hebrai enim agre serebant, Romanos militaria insmia imasinibus picta per eorumdem ditionem circumser
ie, ut Iosephusi testatur,ciun de Vitellio asit.
209쪽
AB ollito trigesi molertio annno Domini,& trigesimoquarto inchoato , Cn. Domitio Aeno - 'barbo dc vitellio Nepote, vel via Cornelio Tacito ponitur Camillo Scriboniano Consu - η' chrisii Loab, Palchatis ipsi dieadem Dominus noster Iesus Christus humani generis Redeptor, pro sa. φεβρα 'lute o lini uri, volens libensq.crucis sappliciu subiit.Que aut haec pines ierint, eo ordine riuo sunt gesta uinitiati in recententes exactam si abinde temporis ronem quod sumus polliciti afferem'. Iam proxime aduentante Paschali tempore,cu Iesius ' Dominus noster in Galilaa aeteret, Mar II. thae Sc Mariae sororum nimcio accersitidi, ut Lazaro fratri Bethanis morbo languenti ope ferret: δscd con tulto moraes necten cum eo tandem accessisset,iain quatriduo illum este desineti minue ' nati quem a mortuis excitauit. Auctor est Hieronymus b, ob tam insigne miraculum,quo non tan b H -ri . tum rei gestae Ioannis Euagelio testatae, sed & loci illius in quo erat Laaari sepulchrum, perpetiui cis HGraim. llet miteris monumentum,erectam suisse nobilem ecclesiam Bethaniae super ipsa in Lar ari tu
Vari Rebisscia bam.Quod castelliina quindecim stadiis Hierosolymis distans non sic dicitur ut multi decipiun-
tuo Martiis & Mariae sororum,quasi dominae loci illius essent.sed usu loquendi sicut & alibi Eua- gelista Matilinis de Capharnaum & de Domino illuc accedente cum meminit, suam ipsius di- ὰ M, L κxit civitate ni sicut & Na areth Domini ciuitatem Lucas appellat,nimirum quod Dominus in il Lue. i. Iis habitaret quo modo & Ioannes 4 Bethsaidam dicit ciuitatem Andreae N Petri. Nam redacta d Ioan. t. semel ea parte ludaei in prouinciam,non tantum nulli ex Iudaeis quatumlibet ilhistribus, sed nec ipsi Tetrarchae, Herodes N Philippus,castellum sibi aliquod vendicasse putantur.
Ρeruulgato tam admirando de Larari resurrectione miraculo, lata re Iucii perculsi, mererat T r I concilium, viquid de Iesu statuendum esset consultarent. Erat illud magnum sanedrin dictum, e Iriare it septua inta tuom niaeni ini,de cuius institutione saperius actum est horunierat officium ora Concord e. roa. uiores uidicare causas, utpote cum de Propheta ageretur,de lege sacra, vel Rege. Huic pr silens De Concilio ad summus sacerdos Caiphas, Christum morti addicendum esse, sententiam tulit in hie verba, Vox Me se chrissiaelcatas quicquam nec cogitatis,quia expedit nobis ut unus moriatur homo pro populo, di non to ς ορ'
ta gens pereat. Hoe autem inquit Euangelissa)a semetipso non dixit sed eum esset Pontifex anni C illius prophetauit.JPorto quod dicit,anni illius suisse Pontificem idem est ae si diceret, eo anno, eo scilicet tempore, ille Pontificatum gerebat,& non ut quidam putanto ipsum vnaci in Anna anniuersariis vicibus summi sacerdotii funetionem administrasse,prout siperius anno Christi tri oesmoprimo pluribus demonstrauimus. Lata itaque de occidendo Christo sententia, ipse se subtra s N Ereri dε tixit, indeq. recedens abiit Ephren ciuitatem iuxta desertum positam in tribu i Iuda; illic tantisper ei, Hebraicit.
moratus, lonec tempus Paschatis propius esset. TLnc assumes secum g duodecim Apostolos, iter g Mariti. io. aggressus Hierosolymam versus,omniaqus obuentura essent de sua passione ac resurrecitone, p Μ dixit. Tunc mater filiorum Zebedei interpellans eum, pro filiis rogalist, ut sederet alter ad dexteratia sedem,ad sinistram alter in regno suo. Cum vero in itinere conamitus, appropinquaret fi Iud a , Hiericho quae haud longe distabat ab Ephren,caecum secus viam mendicantem illuminat. Ingres Concorde. ios. sus Hiericho apud Zachaeum Publicanorum principem diuertit: ubi eos qui aderant docens, ap- O .
posite de patrefamilias,qui semis pecuniam ad negotiandum tribuisse parabolam di, it. Hieri ''cho egrediens , duos item caecos in via repertos curauit. IS '.
Ante sex x dies Paselim peruenit Iesus Bethaniam,vbidum erenaret Larariis suit unus ex di ' illi iμ '' 'D scumbentibus, sartha ministrauit,& Maria soror eius unguEto nardi pistici de quo si perius)vn v tianis xit pedes Iesu. uertisse apud Lararum,& apud ipsum Oenasse,eis Euagelista id taceat, par est De sena in Re crederemam & alias illac transeuntem apud eosdem mansiti,& Martham id ipsum ministerium ibania facta. exhibuisse,auctor est Lucasi Euangelista. haud enim assentimur iis qui hanc coenani confundiit cum ea quae ibidem Bethaniae facta est in domo simonis Leprosi diuersas enim liuersi'. diebus i LRς x
iactas ei te haserenas,superius etiam demonstrauimus,ctim de tribus Magdalenis errorem con
futauimus,unamque tantummodo fuissedisseruimus. Ne autem hic eade,quae dicta sunt superius repetamus,eo amandamus lectorem:nos interim rerum gestarum seriE prosequemur. De eo ministerio estu sonis ung ienti tune oblatrante Iuda, Iesus pro Maria defensonem habuit. Cum vero frequens populus Bethaniam conqueret,non tantum Iesu causa, sed ut Laetarum a mortuis rediuiuum videre Deo suroris acti sunt Principes sacerdotum, ut Laetarum cogitarent interlicere vetus causa multi Iudaeorum in Christiim crederent. Sed quid3 mira res: voluit Dominus Lararia. quem suscitauit diutius vivere, ut tanta rei miraculum eunctis inmotesceret totiq. perspicitu fie-- xet Orbi: Epiphanius enim agens contra Manichaeos testatur Lararum post resurrectione annos 1 vixisse triginta nam ait sed de in traditionibus inuenimus,quod triginta annorum tunc erat La rarus,quando est suscitatus: postquam vero suscitatus est,annos tristinia vixit.J su autem actum si sequenti die qui numeratur quintus ante clieni sestu Pasclia , his verbis V. idem Ioannes m Euangelista recenset in crastinum autem turba multa quae venerat ad die sestu, m Ioan. ix. cu audissent qiua venit Iesus Hierosolymam acceperutramos palmaru, di processerunt obuiam ei,& clamates Hosanna benedictus qui venit in note Domini Jnarratur haec iustis a ceteris trib. - , , is Euangelistis R. scimus de 'oce Hosanna coplures esse veterii smas quas prermittimus recensere. Mare. ii. 'conueniunto plures, vi sit idem,quod Latine dicimus: Saluaqusso. Vox usitata in festo Taberna- Lue. 10. pilorum quando Deum deprecantibus sacerdotibus populus respondere consueuerat vi nos in concorae. t o. Liciniis facimus Hosanh Na: Libera, seu Salua uaeso. Haec autem quantumlibet vera esse dixerimus; minime tame conuenire videturQuod turdae clamantes Hosanna adderent. Filio David. MN Nam saluaqusso filio David vitiosa esset locuti quae nullum Ggruentem refert sensum oratim Vox Hosanna.
nis, si dicere uelimus esse Hebraismum, ideinq.s are,ae si diceretur, Salus nostra a filio Da-
- Annal. Eccle. Tom. I. I a uid,
210쪽
. a . , Π uid,ut notat Ioannes Drusus φ. Sed magis placent cum quae ipse ex Helia narrat, tum etiam sigeritii Test . . t Caninius h rerum Hebraicaru peritissimus, ea refellens,ex Hebraicis sentibus tradit,ilosanna, b Canin . de bo- non duas Ged unam tantum esse dictionem,eamdemq. fgnificare proprie mamos salicum; verum
a noui sum, usurpari consueuisse pro ramis etiam aliarum arborum: atque adeo in Scenophegia moris Ria Heportare Hosanna ac circuire cum Hosanna,hoc est,cum arboris ramo. si . optime conuenire, ,
hic dicitur ab Euangelistis,turbam conclamasse: Hosanna filio David hoc est, Rami filio David Quod quidem honoris genus nonnis Deo impartiri consuetussiande sicile est cognoscere, quoia ea sacerdotum S: Scribarum obiectioς Christo tune temporis facta est in hunc modum: Audis Oisti dicunt3Jquasi ipsum argueret,quod honor Deo exhiberi solitus, ipsi videretur attributus. Sed
hie pluribus aucto cui non inuiti adsipulamur. Certe quidem neque in diuinis scripturas,neq; apud pro sanos auctores,qui res Iudaeorum sunt prosecuti quantum legere potuimus)vllum ps ne huic simile exemplum inuenimus,ut ingredientibus Regibus Hierosolymam,suis occurrerat cum ramis arborum. Vnde diuinum quodpiam ac plane insolitum Christo Domino exhibitum sui seministerium,nulla est dubitatio. . . ni is insus vi ac scam , magnopere psuadet,u in paraphras Chaldaica in Hester hic legunt.
Quod idem est,ac si diceret: Die decimoquinto eiusdem sempe me u TVeri inumbrabat opaca tectorum domorum suarum in hortis, S pricidebant ramos dactylorum,di sumebant cedros, &incidebant chil sana quam alη dicunt es aicem,rom iri m vere Graees Se faciebant sibi ipsis Hostiatinna, de legebat in libris siris,& orabant,& gaudentes gaudebant cum Hosti anna,Ncantabant, & exultauat sicut livit. lex quibus plane apparet, ramos arborum,quos in ca solemnitate gestabant dicere consueuiise Hostiatinna. Et obtinuit quidem usus usque hodie ex eiusmodi veterrima consuetudine, ut si quis salicis ramu Iudaeo ostendat,eiu'.nomen ab eo requirat; mox dicat , Hostiatinna vocari . sed unde accidit r, ut arborum rami in ea solemnitate adhiberisbliti, Hostia linita dicti sinit non aliunde puto, nisi quod sic illi circumeuntes altare & exultantes C canerent illud psalmicentesimi decimi septimi: Ο Domine saluum me lac: O Domine bene Psipe . rared ut aperte testantur libri Rituales Hebraeorum, Dexta inter quae verba, Hostiatinna, vox Muzi' expressa habetur,quae repetitur in singulis versibus septem hymnorum, qui septimo die canunt. ir: quam quoties illi concinerent,ramum illum extollebant,dicentes, Hoscinianat unde illi nomen est inditum, ut & ipse diceretur Hostiatinna..i, Porro non tantum in Scenophegia in honorem Dei precidebantur ae circumferebantur rami arborunt, sed etiam id factum reperies alias cum Simon,recuperata Hierusalem,ac potitus arce,
i.vitta. 12 e xpurgata ςa ab immundit ijs,ingressi is est in eam, laudans Deum cisi ramis palmarum & calicis, , , , cuius rei rauca instituta est annua Gebritas,ut vigesima mensis secundi diem sistum omnes age
ret. Est & eiusdem rei aliud exemplum; vicu ludas Machabaeus,expurgato templo, diem solene d constituit: ut satis appareat ea Iudaeos facere solitos tantummodo in nonore laci. Ceterum mo4 3 MMh- 1 , rem fuisse Graecorum ut in triumphis milites serrent ramos palinarum,eamdemq.consuerit linepostea ad Romanos dilapsam,auctor est Liuius φ. Haud iniucundum erit modo, qm huiusim e Liui. d rad. t. di diuinum honorem Deo exhibitu constat, scire palmam illam, ex qua Iudsi ramos acceperunt, D lib. I inlusim ut obularent Iesu,quasi egregium Christi triumphi monumentum,quat ilibet arbores Omnes te
pore obsidionis sub Tito excisae suissent,diuina quadam proludentia intactam ad multa scinia Pscinii Ar i. durasse,adducit eam in testimonium post Crucem Cyrillus f Hierosolymitanus,sic dicens: Paleat ech. io. ma quae est in Pharinge testatur,ramos exhibus his qui ruchndicebat.J sed cetera prosequamur. Cum e monte Oliveti Iesus Hierosolymam spectaret,ssens super illam, quae illi obuentura es VIII. sent,praedixit. Est res obseruatione certe ac stupore digna, in eodem monte Oliveta, ubi Christus De Nonte Oti- aspiciens Hierosolymam,sudit lacrynias, Itonianos cum essent obsessuri eade curatatu, ac suntliveti tus vastaturid euersuri,pri nauin castra posuissE:quod his verbis testatur Iosephus S: His, ingi, Li'ae s. 'pnaeceptiam erat sexto ab Hierosolymis stadio castra ponere, qua in parte mons, qui appellatur' 'Ri ἰλαιων, id est oliuarum,contra ciuitatem ab Oriente situs est,altaq. interiacente valle disce mirur, cui nomen est Cedron. 'haec ille. Ingressius igitur ciuitatem Dominus cum esset, nouo spectactio uniuersus commotus est populus cuinq. omnes abirent post eum, discruciabantur Pharisaei , dicentes intra semetipsos: Videtis quia nillil pro cunus ecce mundus totus post eum abiit. Venit deinde h in templum, ubi coeci & claudi,qui ad eum venerant,ab eo curati sunt. Dumq. Hierosb- Elymis moraretur,Gentiles homines,qui ad diem sessum conii enerant ut orarent, apud Philippuagunt ut viderent Iesum. Haec cum ab Andrea illi renunciata essent de fructu passionis suae multa locutus est,& rogans Patrem ut clarificaret Filium suum facta est vox de caelo dicrns: Et clarificaui,& iterum clarisca . Cumque alia de passione sua Iesus praedixi isset; inde recedens, reue sus est in Bethaniam, ubi usque ad diem sequentem inansit. 1 M Mane autem facto luc est dies quartus ante testiis Paschae dum reuerteretur Hierosolyma, arne seu Mσι bore fici in via positam P fructus non inuenisset in ea,aresecit. Non praetermittinuis hic dicere, M. ut inde magis possis rei gestae mysterium asseqtii; maiorum traditione perlatum, ficum fuisse illa arborem,ex qua primi parentes post peccatum legentes folia, pudenda texerui. Inter alios enim qui haec testantur, Isidorus Pelusiota, scribens ad Theopopum Tribunii haec ain Exaruit igitur is, ista i I ar, Aut hominibus terrorem iniiciat: quin in hac quoque re arcanus quada sermo annexus est, a TV senibus sapientibus ad nos grassatus nempe lianc transqressionis arborem esse, cuius etiam sinlijs ad corpus tegendum, hi qui mandatu violarunt,usi sunt. Jhucusque Isidorus. sed prosequamur