장음표시 사용
181쪽
1 schisinaticorunt Iud orvin templum illud sitit nouiter excitatum. Na Manasses stater Iaddi summi Pontificis,cum filiam Sanaballath, minam alienigenam quod Iudeis non licebat uxore duxisset, cogereturque lege patria dimittere eam, desecit a Iudaeas, adhaerens Samaritis: augustissimumque illud templum socero aedificandum persuasit, seque ipsum in scitismate summum Pontificem appellauit: qua occasione semper inter Samaritas de Iudaeos agitata est de religione contro. uersia: adeo ut non tantum in Palestina, ubi utrique populi agerent,inu tuo ea de cauia digladiaretur notidie; sed quibusvis in locis iidem reperirenturis aciem inter se lites assidue exercerent. Quid autem inter Iudaeos Se Samaritas gestum siticum eius rei altercatro Alexadriae penes Iudices ex partium consensu ad hoc delectos haberetur; ut rem memoria dignam a Iosepho constri a Ioseph auii piant,propriis eius verbis reser re,aequum duximus; ait enim: libAI. - .6. Apud Alexandriam inter Iudaeos & samaritas, qui sub Alexadro Magno Garizitani templi re Ll. Iigione induxerunt, seditio est orta de sacris ipQru, ita ut res ad Regis cognitione perueniret: dii Iudaei contendunt iuxta Moysi praescripta, Hiero lymoru templum est elegitimia, Samariri vero , Garizizanu:prouocatum'. est ad Regem dc amicorum eius consessiim, vi ab eis cauci audiretur: R ' rea ta vitius patris causidici succuberent, morte milictarentur. Patrocinabatur Samaritis Sabbaeus cili Theodosio, Hiero Alymitanis Iudeis Andronicus Messalami filius: iurauerti N. per Dei 4 S: Reae, V ex lege probationes allaturi ellent: de rogaueriint Rege, ut necaret eum qui iusiurandu non serti alle deprehenderetur. Itaq. Rex, multis amicis in contiliu adhibitis, consedit causam auditurus, Iudii vero qui Alexandria habitabat, valde erant soliciti prodesensione iurium Hierosolymitani rupti, aegre serentes anti a uissimi & nobilissimi tepli auctoritate in discrime vocari. Sed cu Sabamus & Theodosiis cocessii sent Andronico, et prior dicere orsus ex lese approbare eius lanctitate de religione, stendens per continua Pontificii successione sacerdocti v q. ad sua tepora propagatione, se ab omnibus Asie Regibus ira aiestate eus loci honorata donarijs: Gai Zitani vero,ac si omnino millia esset,mimu ab eis habita ratione: his ci talibus tonibus persuasit Repi, ut decerne- iret Hierosolymitanti esse ex sentetia Movsis coditu, Sabbaeia vero de Theodosiu addiceret supplicio. At a. haec sunt quq Alexadrinis Iudeis acciderut epe Piomisi Philometoris. haec Iosephus. Porro tantum abi ait, ut Samaritae sapientissimi Reῖis sententiae acquietaret, ac primas tem- LII. plo Hierosiolymorum deserrent, ut ea de causa maiori in Iudaeos odio Luccensi fuerant, neq ue vI-c iam occasionem prrteriniserint Iud forum templi violandi. Iuda que laedendi: quippe qui illis temporibus, quibus praesecturain Iudaeae totiusque Syriae Qui onus, sub quo Christus Dominus noster natus est, age ruri Hierosolymorum templum in hunc modum profanarint: In selio etenim Azymorum inquit Iosephus V ) quod Pasicha vocamus, mos est sacerdotibus per mediam no- b Iosephantiq.ecem aperire templi ianuas. Tunc igitii r qua inprimum aperte sunt, Samaritae quidam clam in- i δε ιμ 'i . gressi Hierosolyma ira, siparserunt ossa humana per porticu α per totimi templum: quo Deita est P s ut pol thac sacerdotes selito diligentiores nocitas agerent. J haec ille . Iusta itaque ratione, cum ori 'ρrμm Christus,Iudsus homo, a Samaritana semina aquam ad bibendum postulasse xcipies illa de inimiciti js inter Iudaeos de Samaritas conflatis, dixit V: Quomodo tu Iudaeus cum sis, bibere a me e Ioan. . poscis,quae sum mulier Samaritanapnon enim coutuntur ludaei Samaratanis .lsed de his hactenus. Quae quidem reserta non piguit, tum ad historiam Euangelicam elucidandam, tum etiam ut sa- scpientissimi Regis ac optimatum de re tanta, solum inodo ex legitima Pontificum successione me cessionis. data lententia, atque ex ea ratione Iudaeis causa adiudicata, aduersus sthisinaticos de haereticos in exemplum perpetuo permaneret:cum ex cuiusuis hominis,qui compos sit rationis, sententia, cer- D tum exploratumq. habeatur,illic esse legitimum templum, ipsam inquam, Catholicam Ecclesia, apud quam siccessio Pontificum ab eiu exordio est legitime conseruata ac custodita.
Quod autem speciat ad ipsium puteum Iacob, a ri de fons dictus est, praesentia Domini eiu Bite LIII. sessione mirifici illustratu ni;egregii R. a Christianis postea monumentis nobilitatuim haec scribit Beda δ: Prope ciuitatem, inquit Sichem,qus nunc Neapolis dicitur, Ecclesia quadrifida est, hoc d Beda de Ioes, est, in modum crucis facta an cuius in Nio sons Iacob habetur quadraginta cubitos altus, de quo sanois ' Ἀ- Dominus aquas a Samaritana muliere petere dignatus est.Jhaec ille. Meminit eiu sile Ecclesiae an- ω puteo ιδ buit o Propheta in sua eatria honore no habeat. Α ceteris vero Gallisistiti manissime excepi est: Hebraicia i Act. quippe eviderat a secisi et Hierosolymis,cu &ipsi ad die festu se illuc cotulitant. Venit et o in. Apossiuuit Ioanes g) item in Cana Galilaeae v bisecit aqua vinu. Et erat quida Regulus cuius filius in b δ' hiirmabattar Caphamau. Hic cu audisset a Iesus adueniret a Iudaea in Galilea,abiit ad eu, Ee roga 'bat clivi de sic ederet,& sanaret filiu eius: incipiebat. n.mori. Dixit erso Iesus ad eum: Nisi signa de igia videritis, no creditis. Dicit ad eu Resulus: Diae deseende priusqua moriatur filius meus. Dicit ei Iesus: Vade,filius tuus vivit. Credidit homo sermoni,quc dixit ei Iesus N ibat. Iam aut eo destendente, serui occurrerunt ei. & nune lauerunt dicentes quia filius eius viveret. Interrogabat ergo horam ab eis, in qua melius habuerit. Et dixerunt ei: Quia heri hora septima reliquit eum sebris. Cognouit ergo pater, quia illa hora erat, in qua dixit ei Iesus: Filius tuus vivit. Et credidit ipse, & domus eius tota. Hoc iterum secundum signum iacit Iesus, cum venisset a Iudia in Galilaeam. J hactenus Ioannes. Quod ad praefatae historiae elucidatione pertinen non arbitror esse decentu interprete quod ali LV. tui p:itant ut .ui λι,οι Requiti reddiderit potius, et Regiu,sed legisse βασι Disticu S: sic legisle ii latur antiq Patre qui itide Regii ludi veruti nec adeo antiqua lectione conuellendaineste existi Dioxii tantumuis cinctus Hieronymus h legens βασιλινοι, Palatinum pro Regulo interpretandii h Him intriae. p tarit. Magis ita l. placet, ut hic suerit loci alicuius dominus, de ob eam causam sit Regulusam, 'P 'Anna Etaliam. I. G pellatus.
182쪽
pellatas. Erat enim in eade Galilaea posita prouineia, Decapoleos dicta,u, inca decem ei tunicii i- Aa Burtha V 4ς tates inter quas una annumerabatur R Capharnau. De illis agens Plinius ., testatur in singulinei si'st p eceni illis ciuitatibus fuisse singulas tetrarchias, regnorum instar de in rcgna solere coserri. Haec: oi' cum ille dicat, in eam sententia i plagis adducor,ut iste sic Regulus dicati rorcius loci dominus es libr. .eap. i. . sciti sic tamen ut Tetrarchae Galilaei Herodi Antipae subcset,vel saltem Romano Presidi, cui&ceteri Tetrarchae parebant, qua ratione dc βασιλικο σ recte dici potuisset, nempe quod alteri subestet Principi quem puto Euangelistam Regulum potius,quam iuxta Plin una, Tetrarcham nominas- te,ne dictum exastimaretur de Herode totius Galilaeae Tetrarcha, nec cliam secludum eumdem dixisse Regem, quod nullus eo titulo amplius in Palaestina regnaret. Cum vero aduetus Iesus in Galilaea, eam causam fuisse scribat Euangelistae, ν Ioannes Baptista ab Herode demisus esset in carcer ut ubi coeperat pescatio Eua elicae veritatis, ibi ut magis ac magis coalesceret: ide Iesus Ucessasset Ioannes, ubi ille desierat, inde sibi exordiendum putauit: nimirum poenitentia prinicare,idq. secundu pmpheticum vaticinium isais,prout Euagelist de eade re in naec verba texunt historia: Relicta V ciuitate Nazareth,venit, de habitauit in ciuitate Capharnau maritima,in finibus Zabulo & Nephalim:ut adimpleret quod dictum est per Isaiad Propheta: Terra Zabulo,& terra Nephalim,via maris trans Iordanu Cesilvs Getiunx populus, α qui ambulabat in tenebris,uidit luce magna:& sedctib in regione umbre mortis,lux orta est eis. Exinde coepit Iesus pdicare Euangelium regni Dei,de dicere: iam impletum est lepus, εο appropinquauit regnum Dei:poenitemini, de credite Euangelio. J Quod ad incolatum Christi Captiarnaum spectat; costat quidem ibide adeo frequenter versatum esse, ut Matthaeus appellet Capha naum ciuitate ipsius. Quod aute illic potius,quam in aliis Galilaeae ciuitatibus Dominus diutius egerit,ea ratio afferri solet,quod frequentior illuc esset accessiis hominum,cum tam hi qui Tran-samnanain habitarent regionem,quam ceteri e longinquo mercaturae causa eo consuerent.
Quid vero post haec secutum sit, in himc modum narrant Euangelisis Ambulans autem I sus iuxta mare Galilaeae,vidit duos fratres,Simonem,qui vocatur Petrus,5 Andream fratre eius, mittentes rete in mare erant enim piscatores di ait illis: Venite post me; & faciam vos fieri piscatores hominum. At illi cotinuo relictis retibus secuti sunt eum.J nouerat eum Andreas ante apud Concor LM P Ioannem,St per ipsum idem Iesus innotuerat ut vidimus Petro. Sed post hec idem pergit Euan 'p'-- gelista: Et procedens inde pusillum, vidit alios duos fratres, Iacobum Zebedaei, & Ioannem se trem eius in naui cum Zebedaeo patre eorum reficientes retia sua; & statim vocavit eos. Illi au- Ct Matth. tem relictis retibus,& patre suo Zebedaeo in naui cum mercenariis, secuti sunt eum t. Et circuibat Iesus totam Galilaeam, locens in synagosis eorum, S predicans Euangelium regni,& sanans Ioannes O D Omnem languorem, de omnem infirmitatem in populo. Et abiit opinio eius in totam Syriam decobus sequun obtulerunt ei omnes male habentes,variis languoribus Sc tormentis compi ehensos, de qui daemo-tur Iesum. nia habebant, εc lunaticos, de paralyticos. J Cum igitur Mattheus Euangelista dicat, in omnem. Syriam famam de his quae facta essent a Iesu,suisse vulgatam; inde accidit, ut ea superioris Syriae fines attingeret, de ad Edessae Syriae ciuitatis Regem Abagarum penetraret; his ille permotus ad LVI.
p Euseb. histo. Iesum sertur scripsisse epistolam,quam Eusebius S Paphili e Syriaca lingua in Greca transtulit, tib i. - 3- simul cum ea quam ad eundem Dominus Iesus Christus eidem tabellario dedit. Eas ipsas Latinoidiomate donatas nos hie describemus, ac subinde de earumdem side agemus, sic vero se habent.
LVIII. Abagas ' Princeps Edellae,Saluatori Ppitis,qui in cofiniis Hierusale in carne apparuitis. L Lin Insignes illas virtutes de curationes,qus abs te sine medicamentis,& sine herbis factae sunt, au-ta Metara epi, ditione accepi. Caecos enim ut fama est videre efficis,claudos ambulare; Sc leprosos mundas: spistola ad usil. ritiis iraciundos dedaemones eiicis;eos etiam,qtii diutilis morbis pressi simi, sanas mortuos deni- l que ad vitam reuocas.Quae quidem cum de te audiuinciri, de duobus hisce alterum verum esse cogitabam; te aut Deum ede, ta e caeli fastigio delapsu imaut Dei filium saltem, qui ista tam stupenda edas miracula. apropter haec ad te lcripsi,magnopere precatus ut laborem ad ine accedendi suscipere, huncq. quo curcior morbum curare non graueris. Etenim audio Iudaeos tibi obstrepere malevole,& velle libenter aliquo magno malo afficere. Est mihi ciuitas perexigua quidem, sed ornata sane de illustris; quae viriq. nostrum rerum necessariarum suppeditabit satis.J hactenus epistola,sequitur Eusebius: Ista,diuino splendore ei tum pol tuum elucete,ad Iesum hoc modo perscripsit. Operae pretium est porm,epistolam,licet breuem, plenam in virtutis de efficacitatis,audire;que per eumdem tabellarium a Iesu ad illum missa sitit,cuius quidem haec erat sententia: Rescripta Iesu ad Abagarum Principem,per Ananiam curiorem missa . v Abagare, alus es,qui cum non videris me, in me in credidisti. De me enim scriptis proditum hic ἡ est; eos qui me viderunt, in me non credere ut hi qui me non viderunt,credant, de vitam consequa- Ο fetibi, ad me,le velle ut ad te veniam:eas res,quarum gratia sum missus, debeo hic ne- ρ ἔμ' ' obiremitas eum plene perfecero, ad eum recipi qui me nia sit. aiio sntulacassumntus sue - ro aliquem ex discipulis meis mittam ad te,qui morbo quo tantopere toro ueris, faciat medicina, de vitam tibi tui'. impertiat. J hactcnus Iesu litterae,de quarum fide haec idem auctor paulo superius: Harum rerum insigne de locuples testimonium ex tabulario Edessae ciuitatis, id temporis a Rege gubematae lepromptum habes. Nam in tabulis publicis quae nedum veteres sed recentes
etiam res nuper ab Abagam gestas continebant,lhaec eadem in hanc nostram aetatem reseruata reperiuntur. Quare nihil commodius esse putaui, quam ipsas epistolas a veteribus illis annalibus petitas,Mq. adeo ad verbum ex lingua Syriaca hoc loco citare quae ita ut sunt postae,se habentilnaec Eusebius;cetera autem que ipse de eode scribit, suo loco inserius dicemus: nos vero nune hme recitauimus ea occasione, quod escatur ab Euanaelista, in omnem Syriam Christi famam suisse peruulgatam: non tamen ut dicamus hoc anno epistolam scriptam; nam dictus Princeps multa in
ea recenset a Christo di in Christum iacta,qui post priscntem annum contigisse certum est. Quod
183쪽
Quod pertinet addictaru epistolam fide eo vnon reperia imirab Euangelistis coscriptς, is rucirco Gelasius Papa rece et illas inter apocrypha, quasi no hagiographa : non in te ab Ec- , mus i clesia omnino proscribat, sicut nec coplures alios libros quos proxime recesuit. Eas vero absq. ali ei l .Rom. in ge qua dubitatione ab antiquiorib fuiste receptas euiderer testatur epistola Darii Comitis ad S. creto Obbam gustinii scripta, in qua earumde argumentu recesset, Rex eis ad persuadendu Augustino b ut sua ς Iph p
scripta ad se mittat,exeplum adducit. Sed & ante Augustini lepora ipse S. Ephrem diaconus eius de ciuitatis Edens,in eo opusculo qd nouisis in tu olum scripst,cui' est titul , Testati et ii Ephr ni, p I 'M de iis te epistolis egregia habuit mentione. De his et agit Theodorus Studita in epistola e ad pa 'Rς pμ εῖ' schale Papa in fine. Extitisse integra epistola Iesu ad Abagarsi missam, adhuc teporibus Michaelis viii in b.
Paphlagonis Imp. qui Imperiit auspicatus est anno Domini millesimo trigesim ii into, di in ho- i Cod vati posinore habitam, Cedrenus tradit in suo historiarum compedio. Haec vero non sic a nobis sunt recita Πust Huxnuidinea,vt apocrypha in hagiographa trasserri velinius; sed tum ne q uid lectorem prstereat; tum etiam Φ'-r
ne ea quis omnino contemnenda existimetique maiores complures venerati esse noscitntur.
Quin & ab ipso Christo sui immine, no arte hominis elaborata, sed ab insonaci summo rerii ar- I VIpta recitata sitiit in Cocillio Nicaeno ς secundoci Patribus, utegregie testata, fideq. digna com- 'probata habentur. Quomodo aiat ea imago non manufacta dicat, Ioannes f Damascenus sic scri Io. Damiae debit: Historiae quo l. proditu est cu Aba arus Edessae Rex eo note pictore misistet,vt Diii imagine fide Orthoab. exprimeret: ne l. id pictor ob splendore ex ipsius vultu manante consequi potuisset: Diium ipsum V, 7 diuinae sus ac vita iliciae faciei pallium admouisse, i inaginem l . sua ei impressisse: si . illud ad Aba- aruot ipsius cupiditati fatisfaceret, misisse.Jhaec Damascen ; nec diuersa Nicephorus g. De ea- p Niseph. hist. em pterea luculenta oratio h Costantini Porphyrogeniti extat,&cumulata metio habetur in frui. cap. 7. Actis sanctorum Samonis de Guriae: Graeci insciperde eade celebrat anniuersaria solemnitate deci h Apu0 Mera mosepturio Kaledas Sept ebris, ut constat ex eorum Menologio. At ad adlatinos pertinet testi in '' nio Hadriani Papae k sicribetis ad Carolum Magnu,testatu habetur,eamde de imagine ad Aba- Astud esuid. garum mi ita historia cognita & recepta esse a Stephano Papa in Cocilio Romano cuius fidei ad- i s .muλ. Se in stipulator est grauissimus. Crebra certe&insignia miracula ex eade imagine prodita eius rei v vitas, Alixit. ritate abunde declarat & de inon strant, a & recuset Euagrius i de teporibus Choseces,& m alii. H Theophanes ' et auctor est, ingeres Persam copias psidio huius sine manu factς imaginis,qua secti in acie duxisset Philippiciis dux sub Mauritio Imp. este penitus aestigatas. Sed de his opportu- eor. nova editinius suis locis agemus. Nuc ad instituta de Christi rebus gestis Euagelica historia reuertamur, a i Eiragri histat. qua, casione fanis de operibus Christi per omnem Syria peruulgatis, paululum digressi sumus. ε ς. si Cum ergo Diis noster Iesus Christus ut vidimus predicatione auspicas, eadem i. signis ac mi LXII.
raculis pluribus illustris, Galilaea peragraret, fama rerum ubiq. peruulgata: Secuts sunt cum in- m In Actis prς-quit Mattheus se turbae multae de Galil ea,& Decapoli,&de Hierosolymis,&de Iudea,&detras citct. Din. apud Iordane. Tunc P factum est,cuin turbae multae irruerent in cum,ut audiret verbu Dei, & ipse sta- ως yp I bat sucus stagnum Genesareth. Et vidit duas naues states secus stagnum:piscatores ante descede--i, rant, & lauabant retia. Aucendens aute in una naeuim,q erat Simonis, rogauit cum e terra reducere o Mirili pusillum. Et sedens docebat de nauicula turbas. Vt cessauit aute loqui,dixit ad Simone: Duc in es More. 3. tum,& laxate retia vestra in captura. Et respondcs Simon dixit illi: Praeceptor, per tota nocte labo p Luc si rantes,nihil cepimus:in verbo aute tuo laxabo rete. Et cum hoc fecissent concluserunt pisci id mul Dy LN g titudine copiolam: rumpebat aute rete eorum. Et annuerunt sociis,qui erat in alia naui,ut veniret, δἰ α adimi aret eos. Et veneriat,& impleuerut ambas nauiculas, ita ut pene mergerent. bod cu vide ' μret Simo Petrus, ὀ cidit ad genua Iesu, dicens: Exi a me Diae, quia homo peccator sum. Stupor. n. ' circvdederateia,N Oes qui cu illo erat,in captura piscium, qua ceperant. Similiter aute Iacobum N Ioannem filios Zebedaei, tui erant socii Simonis. Et ait ad Simonem Iesus: Noli timere:ex hoc iam homines eris capiens. Et subductis ad terram nauibus, relictis omnibus secuti sunt eum.J
Consideratione quidem dignum esse vidctiir,quod diuina Sapientia, quae in terra apparuit, &cum hominibus in carne versata est,quae 5 in ii dispositione non fallitur, singulari quadam prouidentia erga Petrum esse propensior visa est:qnippe quae ipse primo intuitu eumdem admirabuli nomine illo,ut Cephas,hoc est, petra diceretur, insignivit. Post inde concionaturus ipse Iesus ad populuin, non in alteram cum duae essent naues in littore, sed in eam quae ipsius Simonis erat, ascendit , quam pro pulpito habuit ad docendas turbas: eamdeinque mox in altum iubet duci,&ingenti pisciuin multitudine onerari voluit: his scilicet tamquam quibusdam lineamentis adumbrans,quae postmodum in Ecclesia futura erant mi intrum stabilietam primum fore Ecclesiam super petram, quae Christo primario lapidi firmiter inhaerens, nulla post et unqua concussione coimitelli. Sed alio signo eadem Ecclesia rursus naui comparatur,quod turbinibus mundi huius esset exposita,ex qua Christus uniuersum populum docturus esset. Petro insuper,nec alii imperatum
ut ducat in altum,& laxet retia in capturam: eique tantummodo datum, ut tantam multitudinem pisciti in rete concluderet; quod futurum esset,ut Calliolicae Ecelesis, quasi nauis, Petrus uti princeps clauum teneret, necnon calcaret altas huius saeculi undas, & verbi Dei praedicatione omnes
sentes per se, vel alios, in Ecclesiam adduceret: haec enim symbolice facta esse, Dominus declaravit, ni dixit: Ex hoc iam homines eris capiens.JAt qssi de Genesarem lacu freques incidit mentio in Evangelio: operae pitu duximus, illum ex v v tri ila ephodescriptiun ob oculos ponere; sic enim it se ait q: Lacus Genesar a terra continente ap- DE L .pellatur: quadraginta vero stadiis in latitudine patens, centumq. in longitudine, aquae dulcis es h. in , , Latque potabilis. Palustri enim crassitudine tenuiores habet latices; α undique in littora & am- o a- iocima Eccle. m. I. G a nas des- L, Iup a. e. it. LXIII.
184쪽
nas desines,purus est,ac praeter hoc teperatos ad hauri edu: et fluuio quidem siue nte lenior est; semper aut frigidior, u lacus diffusio patitur manet estiui'. noctibus eius aquae sub diuo perfla is nequaqua sitibus cedit id enim facere indigenis in oris est. Varia aut sunt in eo pisciu genera, ab alterius loci piscibus tam sapore,u specie discreta mediu'. iluuio Iordane secatur haec Iose iis blὸ m. phus de lacu. Quod aut si celat ad regionis ubertate di pulcritudinc,hsc addit R: Ad Genesarve' ro lacu eiusdem nominis terra praeteditur,nati ira sint ut & pulchritudine admirabilis: nullia enim
ipso pro ubertate sua negat arbustu,totamq. plantis consevere cultores. Caeli vero temperies etiadiuersis aptissima est: nuces enim,quae arborsi maxime frigoribus gaudent, infinitae florescuti ubi et palms,quas nutrit calor aestiuus: has iuxta ficus & oleae,quibus aura mollior destinata est: vinaturae magnificentia hanc esse quis dixerit,vim adhibentis, ut in unu conueniat inter se repurnantia, anniq. temporii contentione bonam velut singula peculiari studio terri fauerentulon enim tilum nutrit yrster opinione poma varia, sed et seruat,egregia quide,& quodamodo re alia. Viras sane S caricas sine intermissione decem inensibus sugserit,ceteros vero fructus anni spatio senescentes. Nam preter aeris lenitatem, sonte quoque irrigatur uberrimo, qui Capernaum ab indi- enis appellatur: eum non ulli venam esse N ili fluminis opinantur, quod similes coracino Alexarino generat pisces. Longitudo autem regionis, secundum littora cognouimus lactis,triginta stadijs extenditur, de latitudo viginti. Jhactenus de ea regione Iosephus.1 x V. Porro non Mns tantum, sed N ab eo denominatum erat oppidum Capharnau e . proxima adb Hierem de to secundum lapidem erat Coroχain, ut tradit Hieronymus . . Erat & in eius lacus ripa Tiberias, eis Hebraici . sic dicta ut fit perius meminimus)a Tiberio, in cuius honorem ab Herode Tetrarcha est aedifica- . u E, Ioel, taxini primo misse vicii nomine Chephira, ide testatur V. Denio. ab eode oppido Tiberiadis,D-
tincti, . ctum est, ut & ipse lactis appellatus sit Tiberiadis. Erat ibidem ad ripam ipsi iis Bethsaida oppidii, quod Herodes nomine Iulis, Caesaris filiae, Iuliam nuncupauit. Sed de his supra. Sub idem tepus ingressus Iesus Capharnau d, diebus sabbati in synagoga docebat populum,
ibiq. daemoniacu curauit,inde socriim Simonis Petri, di multos alios fgrotos ac dsmoniacos , exibantq. daemonia a multis, clainantia,& dicentia: Quia tu es filius Dei. Sed ipse ilicrepans,non sinebat ea loqui,quia sciebant ipsum esse Christu. Inde exeunte comitatus est Simon, de alii quicu 7' eo erant. At requirens eu turba cu inuenisset, non sinebat inde recedere. Sed ille alijs se oportere se ' regnum Dei praedicare testatus,Galilaea peragrans, docebat In synagogis, de ei jciebat daemonia. Vniq. s ex Scribis,cii se sub eius disiciplina profesturtim iactaret dixit: Uulpes foueas habent, de volucres caeli nidos: filius aut hominis nun habet ubi caput suili reclinet. Alteri aure,ut se sequer tur,imperauit,nec septiltura patris voluit retardari. Alteri insuper nec domum reuerti permisit. Ascenaens S inde in nauicula una cudiscipulis suis,cusem esset, somno se dedita magna vero te pestate agitante nauicula,excitatus ab illis, imperauit vento & mari, factaq. est tranquillitas in gna. Appulit inde ad regione Gerasenorum, liberauitque duos daemoniacos de monumentis exeuntes, aeuos nimis:daeniones vero permissu ipsius in porcos se immittentes, dederunt eos in mare praecipites,quam ob causam timore perculsae gentes regionis allius, ipsum rogauerunt ut inde recederet:qui rursus mare transfretavit,& rediit in Galileam. I xvii. Quae a Matthaeo dicta sunt de dii nonibus at q. porcis facta esse in terra Gerasenorit,apud Ma Damones in cu& I tica leputiir contigiste in terra Gadare norit; licet apud Matillaei Graece redditu Euangeliupoleos. γummae , id est, Gergesino , sit scriptu. Neq. vero,ut putant inulti, una ciuitas tribus his nominibus dictae rati, sed Gergesti dicti, sicut Euat, Cetthaei, de Iebusaei,erat populi translacu Genesa h Iosephantiq reth positi quoru ciuitates ab Hebraeis sunt excisae,ut Iosephus h testatur,liarumq. nonae tantu reli, - P β' masilaicet S. Hieronymus,de locis Hebraicis ages, licat superesse viciatu sup monte,iuxta stagnu Tiberiadi ς, aut Gergesa dictus sit, ibi l. factia miraculii de porcis. Porro in ea Gergesaeoru regi ne inter alias duae erat ciuitates trans lacu Genesareth positmq uaru altera Gadara dicta erat a trii Ioseph. debel bu Gad cui ea in sortem venit, quecu a Iudaeis destriaeta esset, Pompeius in gratiam liberti suito sud i b i Deinetrij Gadaresis eam restaurati in Altera diuersa prorsus ab ea erat Gerasa dicta, seu Gerasis,
i. iudai. i.ei. i. Vt ex Ioseph collissiturinani a Gadara Gadarenses i, & a Cerasa Geraseni dicti sunt populi. Lxviii At quos pertinet ad daemonia o qui diir exi iste de monimietis, sic accipe. S. Epiphanius m cu
i Epiph. ς0Πx se tradit. Ide auctor agit de balneis aes calidis scilicet, i erant in Gadareno agm,ad quas erat sterbio' in lyς 3φ' qu7s accessus. Ad eas potius u ad lacu Genesareth porcos esse mersos, coniici potest, eo ut locus il O--μμ' te inipudicitiis & illusionibus daemonii esset expositus: sic enim idu Epiphanius ait: Proficiscuturia Gadar ad aquas calidas,quo loco singulis annis couentus celebrat. Accediat enim undiquaq. qui lauare volunt ad dies aliquot, morborii videlicet deponendorii gratia id quod diabolicum est stratagema. Vbi enim miracula a Deo facta sunt,ibi aduersarius perniciosa sua retia ponere anticipauit, nam viri de semine illic lauantur,d c. J Subdit de muliere Christiana perpulchrum exemplum, quod signi Criicis virtute liberata sit a lascivo i iuuene sibi arte daemonum illudente. Me- fi Siraboli. i 6. minit&Srabo de aquis Gadarenis in hunc modum i In agro etiam Gadareno est aqua quaedam pessima ex lacu. qua degustata, pecora pilos,vnques,& cornua amittunt. JLXIX. Fuisse aut dictas aquas calidas ad radice montis, ni per que erat Gad ara ciuitas edificata trans. Hiero. de is Iordane,cotra Scythopolim di Tiberiade ad Orietate plaga tradit S. Hieronymus:licet Q ipse dieia Hebraisis. eat horcos in stagnu Genesareth esse pcipitatos .Quod si prior sentetia magis placeat, nulli faciat dubiu, udicat Euagelistaeos esse in mare pcipitatos, indoquide penes Hebrsos,quatvlibet parua aquarii co gregatio, mare dici cosueuit; via & in diuina Scripura habes inare aeneu,vas in te pload sacerdotu usum aqua contines. N uc vero qd ad suaria arte pertinet: ci 4 populi illi essent Iudaei, illicite illa exercuisse putant:adeo.n. sues apud Iudios in abominatione erat, ut nec eos suo nomi-
185쪽
ne Iudei nucupare dignarentur: Iosephus enim cum nefanda dicit animalia, porcos intelligit. A Porro ad suppeditandam annonam Romanis militibus,certum est, sicut & in aliis prouincijs, in Palaestina sues ali consueuistaea de eausa& multa suariis concessa priuilegia b leguntur. Rediens Iesus in Galilsam inferiorem, Galilaeam, inquam, Minorem dictam nam alia Gentiunominata est Superior.ς, seu Maior,& regio Transam nana iterum venit Capharnaum: Qi locu venissent Pharisaei& legis doctores ex Galilaea, Iudaea, dce ciuitate Hierusalem,essentq. in domo sedentes, de turba Qris undique circumfusa, desuper per tegulas paralyticum demittunt ante illum: aut eu fanaitit,reprehensis prius Pharisaeis de his quae in ipsum corde meditabantur.
Humilem plane suisse domum illam, in quam ascendentes vectores paralytici,aperto tecto,per tegulas eum deorsum intulerunt, satis est etiam argumento,quod Iudaeoru sublimiores domus non essent imbricibus tegulisque conte te, sed Qtaria haberent desuper pauimento constrata; in quibus manere ac deambulare liberum esset, cum haberent circumcirca repagula o legis praescripto hec iubentis Cum edificaueris domum nouam,facies murum tecti per circuitiini: ne inundatur sanguis in domo tua,& sis reus labente illo, de in preceps mente.J Sic de David refert diuina Scriptura L deambulasse in solario domus suae,de Bethsabeam laualle itidem se in sui domus η selario. Ex his etiam facile rem accipias, quid sit quod Doeniniis divit g: Qui fuerit in tecto ne descendat. J Quod autem per tegulas paralyticus demitteretur, fidei ardore factum commendatu cum alioqui maximo vitio verteretur in domum alienam submitti per tegulas:quod Antonio obiecit Cicero in secunda Philippica. Sed prosequamur cetera. Post haec autem idem Dominus Mattheum Publicanum sedentem ad telonium vocas, se sequi iussitiqui de sumptuosiim illi conuiuium in quo discubuit ipse Iesus cuin discipulis suis, simulque inulti Publicani ex peccatores, parauit. Cumque Pharisei redarguerent Dominum, ac discipulos eius,quod maducarent cum Publicanis te peccatoribus: brevi responsione ipse Iesus instituit apologiam,dicens, non esse opus sanis ac bene valentibus medico, sed his qui male se habet. Sane quibilem tam ex his quae hic habetur, quam etiam ex plerisque alijs locis Euangelii constant, penes Iudaeos, Publicanos misse mais existimationis homines. Vnde de cum alias a Zachaeo h Public norum principe exceptus ellet Dominiis,de eo murmurabant Pharisei,quod apud hominem mecatorem di itertisset; ipse Iesus de incorrigibili peccatore dii loquiti citatiSit tibi sicut Ethnicus di Publicanus.JRursumqtie parabolam dicens , de Pharisaeo de publicano in templo orantibu S, illu in in his quae foris sunt, iustu hominem, hunc autem peccatorem repraesentare demostrat,Tertullianus ν existi inauit Publicanos omnes suisse Gentilest quem S. Hieronymus i redarguo, alta Vehementer admiror Tertullianum in eo libro quem de Pudicitia aduersus poenitentiam stripsit,& sententiam veterem noua opinione dissoluit, noc voluisse sentire quod Publicani & peccatores,qui cum Domino vescebatur, Etthmi fuerint, licente Scriptura: Non erit vectigal pendens ex filiis Israel , quasi vero de Matthaeus non ex circumcisione fuerit Publicantis; & ille, qui cum Pharisaeo in templo orans, oculos ad caelum non audebat erigere,non ex Israel fuerit Publicanus, die. J haec Hieronymus. Sed quinam fuerint Publicani: e Ioco unde si impserunt originem,interpretatio sumenda e st. Iurisconsi illi,qui Romanorum leges sunt interpretati, illos dixere esse Publicanos, qui vectigalia a fisco conducunt: id Vlpianus di Caius affirmauerunt: addit Marcianus se, non tantum horum suisse munus, vectigalia a subditis, verum etiam professionem ab illi sextaere: Huius quidem muneris lanctio apud Romanos honestissima erat, ut quae nonnisi equestris ordinis nobilibus Romanis conserri uoleret, quod ex his accipies. Scribit Cicero p in M. Brutum de Teren- P tio Varrone, quod se in Publicanorum inietatem contulerit: quod, inquit, homo versatus in Utrisque sub se iij sexistimauit honorem honestissinium. J Idem in oratione pro Plancio, cum agit de publicanorum ordine, haec ait: Qui ordo quanto adiumento sit in honore , quis nescit Flos enim equitii Romanorum,ornamentu ciuitatis,firmamentu Reipublicae, Publicanoris ordine cotineriir, dic.J Rursus et idem scribens ad Q ratrem de regimine praesectum Asianae, itura habet de disnitate Publicanorum,dc quantia prosint Romanae Reipub. pluribus disserit addit q.nomen Publicanorum non tantum Iudaeis, sed & Graecis fuisse insensissi naum ac plane inuidiosum. Mittebatur hi in prouincias ad vectigalia exigendat qui ex iisde prouinciis homines, quos eidemuneri adscriberent, sibi eligebant q, qui item Publicam dicebantur; cui iis ordinis Matthaeus erat, de Zachsus dictus princeps Publicanoru,qui dicebatur Hebraice Gabbe, ceteri vero Publicani Gabba in unde rtasse deductu nomen Cabella. Ueru in Hebraico textu Evangelii S. Matthaei, quod perii eiustu habetiir, Publicanos Parisim inuenimus appellatos, quod est proprium nomen illoria latronum qui maceria vel sepes dissipant,ut ad furandum atque praedandu pateat adi-- tus. Eo etiam nomine utitur Hieremias dum aler Nunquid ergo spelunca latronii in facta est domas ista8Jquod Hebraice, loco latronsi, habet Parisim. Latronum ergo nomine Publicanos Iudaei appellabat,ui libertatis asylu viderentur effringere, at'. ad seruitute aditu aperire. Hac ergo de caiisa ab illis iide habebatur infames, atq. unacia ceteris turpibus peribitis a maSistratibus publicis arcebaturma apud Thalmiaistas ubi agit de Iudicia reiectione inter alios infame S,quos ab ea sunctione excludebat, Publicani nominati erat. Cur aut eo note notati essent, nulla alia subest causa, nisi ν Iudaei, gen ' Abraha ex libera, liberos secte profiteretur,nec quicq alijs debere, nisi decimas Deo; legeq. statutu esse,ne esset vectigal pedes ex filiis Israel. Vn quantulibet inuiti advectigal de tributu pendendist adigerentur, nefas tame execrandumq. existi inabant Iudaeos a coia tribulibus suis ad id Romanis praestandu compelli cili illud nomine Imperatoris ab illis exigeret. His aeredit, 2 risuidas scribit ex Iamblicho ob duras acerba'. actiones,nomen Publican rum erat inuisuin; additque: Vita Publicanorum aperta est violentia,imptinita rapina, gotiatio
186쪽
b Hieron. de loeis Hebraicas. e idem de Bela sanctis.
Daemones in porcos. h Ioseph antiq.
nas desines,purus est, ae praeter hoc teperatos ad hauriedur et fluuio quidem siue sente lenior est; risemper aut frigidior, q lacus diffusio patitur manenestiui . noctibus eius aquae sub diuo persi is nequaqua quibus cediit. id enim facere indisenis inoris est. Varia aut sunt in eo piscita genera, ab alterius loci piscibus tam sapore,u specie discreta: niediu'. iluuio Iordane secatu fhac Iosephus de lacu.Quod aut si ciat ad regionis ubertate di pulcritudine, liscaddit λ: Ad Genesar vero lacu, eiusdem nominis terra praet editur,natura simul & pulchritudine admirabilis: nultu enim ipso pro ubertate sua negat arbustu,totamq. plantis consevere cultores. Caeli vero temperies etiadiuertis aptissima est: nuces enim, quae arborii maxime frigoribus gaudent,infinitae florescisit: ubi et palms, quas nutrit calor aestiuus: has iuxta ficus & Olear,quibus aura mollior destinata est: vinaturae magnificentia hanc esse quis dixerit,vim adhibentis, ut in unu conueniat inter se repugnantia, anniq. temporii contentione bonam velut singula peculiari studio terr fauerentinon enim soIum nutrityrster opinione poma varia, sed et seruat,egregia quide,de quodam ore alia.Vuas sane & caricas sine intermitsione decem mensibus suggerit,ceteros vero fructus anni spatio senescentes. Nam praeter aeris lenitatem, sente quoque irrigatur uberrimo, qui Capernaum ab indi- enis appellatum eum non ulli venam esse Nili fluminis opinantur, quod similes coracino Alexarino generat pisces. Longitudo autem regionis, secundum littora cognouimus lacus,triginta sta udiis extenditur,de latitudo viginti. hactenus de ea regione Iosephus. Porro non iis tantum, sed & ab eo denominatum erat oppidum Capharnau,ei . proxima ad secundum lapidem erat Corozain, ut tradit Hieronymus b. Erat & in eius lacus ripa Tiberias, sic dicta ut superius nae minimus a Tiberio, in cuius honorem ab Herode Tetrarcha est aedificata ubi primo fuisse vicii nomine Chephir de tellam r. . Deniq. ab eode oppido Tiberiadis, sa-cium eli, ut & ipse lacus appellatus sit Tiberiadis. Erat ibidem ad ripam ipsius Bethsaida oppidii, quod Herodes nomine Iulis, Caesaris filiae, Iuliam nuncupauit. Sed de his supra. Sub idem tepus ingressus Iesus Capharnau 4, diebus sabbati in synagoga docebat populum, ibiq. daemoniac si curauit, inde socrum ς Simonis Petri, & multos alios Pgrotos ac dimoniacos , exibant q. daemonia a multis,clamantia, di dicentia: Quia tu es filius Dei. Sed ipse increpans, non sinebat ea loqui, quia sciebant ipsum esse Christia. Inde exeunte comitatus est Sunon,& alii quieti eo erant. At requirens eu turba cili inuenisset, non sinebat inde recedere. Sed ille alijs se oportere regnum Dei praedicare testatus, Galilaea peragrans, docebat in synagogis,& eij ciebat daemonia. Vniq. f ex Scribis, cu se sub eius disciplina professuriim iactaret,dixit: Uulpes ueas habent, de involucres caeli nidos: filius aut hominis nun habet ubi caput suu reclinet. Alteri aure,ut se sequer tur, imperauit,nec sepultura patris voluit retardari. Alteri insuper nec domum reuerti permisit. Ascendens g inde in nauicula una cudi stipulis Bis,cu sero esset, somno se dedit: magna verot pestate agitante nauicula, excitatus ab illis,imperauit vento di inari, facta l. est tranquillitas magna. Appulit inde ad regione Gerasenorum, liberauitque duos daemoniacos de monumentis exeuntes, saeuos nimis:daemones vero permisit ipsius in porcos se immittentes,dederunt eos in mare praecipites,suam ob causam timore perculsae gentes regionis illius, ipsum rogauerunt ut inde recederet:qui rursus mare transfretavit,& redijt in Galileam. Quae a Matthao dicta sunt de dimonibus atri. porcis facta esse in terra Gerasenorii, apud Ma γis HG, ici est, Gergesinoru, sit scriptu. Neq. vero, ut putant inulti,una ciuitas tribus his nominibus dicta erat; sed Gergesei dicti sicut Eiixi, Cetthaei,& Iebusaei, erat populi tranS lacu Genesa reth positi, qtroru ciuitates ab Hebraeis sunt excisae,ut Ioses hiis ii testatur, harumq. mirae tantii reeu & Luca leputur contietisse in terra Gadarenorii; licet apud Matthaei Graece redditu Euangeliun sinoru, sit scriptu. Neq. vero,Vt Isset dicti, sicut Euxi, Cetthaei,dio Hebraeis sunt excisae,ut Iosein mastaicet S. Hieronymus,de locis Hebraicis ases,dicat lii peresse viculii sup monte, iuxta stagnu Tiberiadi qui Gergesa dictus sit,i q. factu miraculti de porcis. Porro in ca Gergesaeoru regio ne inter alias duae erat ciuitates trans lacu Genesareth positae quarti altera Gadara dicta erat a tribu Gad,cui ea in sortem venit, que cit a Iudaeis destructa esset, Pompeius in gratiam liberti sui Demetrii Gadaresis eam restaurauit: Altera diuersa prorsus ab ea erat Gera dicta, seu Gerasis, vi ex Iosepho colli iturmam a Gadara Gadarenses in, N a Gerasa Geraseni dicti sunt populi. At quod pertinet ad daemoniacos qui dii rexiisse de monumetis, sic accipe.S .Epi hanius in cita icotra Ebionaeos,de Gadara ciuitate, dicit suisse prope ipsam tubas, sepulchra scilicet,in spelucis si erat in petris excisae,ac desueer structae: illi . praestigiatores daemonii inuocationes exercuisse tradit. Ide auctor agit de balneis, sis calidis scilicet,q erant in Gadareno agro,ad quas erat stequEs accessus. Ad eas potius et ad lacili Genesareth porcos esse merlas,coniici potest, eo ut locus ille impudicitiis& illusionibus daemonili esset expositus: sic enim id c Epiphanius ait: Profici seisitur
strat agema. V Di enim mIracula a Deo tacta lunt,tot acluertarius perniciosa sua retiamne re anti Ecipauit, nam viri & semine illic lauantur,&c. J Subdit de muliere Christiana perpulchrum exemplum, quod signi Crucis virtute liberata sit a lasciuo tu time sibi arte daemonii in il Iudente. M n Siraboli. 16. minit de Srabo ' de aquis Gadarenis in hunc modum i In agro etiam Gadareno est aqua quintam pessima ex lactuqua degustata, pecora pilos,ungues,& cornua amittunt. JFuisse aut dictas aquas calidas ad radice montis, tu per que erat Gad ara ciuitas qdificata trans Iordane,cotra Scythopolim & Tiberiade ad orietate plaga,tradit S. Hieronymus:licet O insedicat porcos in stagnu Genesareth esse pcipitatos.Quod si prior sentetia magis placeat, nulli faciat dubiu,st dicat Euagelistaeos esse in mare pcipitatos, indoquide penes Hebrios,quamlibet parua aquarii cogregati mare dici cosueuit; via & in diuina scripura habes mare aeneu,vas in teplo ad sacerdotii v sum aqua contines. N sic vero ql ad suaria arte pertinet: cist populi illi essent Iudaei, illicite illa exercuisse putant: adeo.n. sues apud Iudios in abominatione erat, ut nec eos suo nona
187쪽
ne Iudei nucupare dignarentur: losephus ' enim cum nefanda dicit animalia, porcos intelIigit. A Porro ad suppeditanaam annonam Romanis militibus,certum est, sicut & in alijs prouinciis, in Palaestitia sues ali consueuisse:ea de eausa & multa suariis concessa priuilegia b leguntur. Rediens Iesus in Galligam inferiorem,Galilaeam,mquam, Minorem dictam nam alia Gentiunominata est Superior. , seu Maior, de regio Transamnana iterum venit Capharnaum rQuo eu venissent Pharitat de legis doctores ex Galilaea, Iudaea, de e ciuitate Hierusalem essent q. in domo sedentes,& turba seris undiqtie circumfusa, desuper per tegulas paralyticum demittunt
ante illuni: lineu fanauit, reprehensis prius Pharisaeis de his quae in ipsum corde meditabantur Humilem plane suisse domum illam, in quam ascendentes vectores paralytici, aperto tecto, per tegulas eum de stim intulerunt, latis est etiam argumento,quod Iudaeoru sublimiores domus non essent imbricibus teguli Nne contectε, sed Elaria haberent desuper pauimento constrata; in quibus manere ac deambulare liberum esset, cum haberent circumcirca repagula ex legis praescripto hee iubentis ς: Cum edificaueris domum nouarii,facies muriam tecti per circuitum me et iundatur sanguis in domo tua, de sis reus labente illo, de in preceps ruente.J Sic & David, refert diuina Scriptura L dea in bulasse in solario domus suae, de Bethsabeam laualle itidem se in sus domus M QIario. Ex his etiatu facile rem accipias, quid sit quod Dominus dixit g: Qui fuerit in tecto, ne descendat. J Quod autem per tegulas paralyticus demitteretur, fidei ardore factum commendatur, cum alioqui maximo vitio verteretur in domum alienam submitti per tegulas quod Antonio obieeit Cicero in secunda Philippica. Sed prosequamur cetera. Post haec autem idem Dominus Mattheum Publicanum sedentem ad telonium vocas, se sequi iussit:qui bc sumptuosum illi conuiuium, in quo discubuit ipse Iesus cum discipulis suis, simulque inulti Publicani de peccatores, parauit. Cumque Phari sui redarguerent Dominum, ac discipulos eius,quod maducarent cum Publicanis Sc peccatoribus breui responsione ipse Iesus instituit apologiam,dicens,non esse opus sanis ac bene valentibus medico, sed his qui male se habet. Sane qui, dem tam ex his quae hic habetur, quam etiam ex plerisque alijs locis Euangelii constant,penes Iudaeos, Publicanos fuisse malς existit nationis homines. Vnde & cum alias a Zachaeo Publicanorum principe exceptus ellet Dominus, de eo murmurabant Pharisei, quod apud hominem peccatorem diuertisset; de ipse Iesus de incorrigibili peccatore du loquitur ait: Sit tibi sicut Ethnicusta de Publicaniis.JRursu inque parabsilam dicens , de Phari de publicano in templo orantibus, illum in his quae soris sunt, mitii hominem luanc autem peccatorem repraesentare ciem strat, Tertullianus x existimati it Publicanos omnes suisse Gentilest quem S. Hieronymus i redarguus, ait: Vehementer admiror Tertullianum in eo libro quem de Pudicitia aduersus poenitentiam scripsit, de sententiam veterem noua opinione dissoluit, hoc voluisse sentire quod Publicani de peccatores qua cum Domitio vescebatur, Etthnci fuerint licente Scriptura: Non erit vectigal pendens ex filiis Israel, quasi vero de Matthaeus non ex circumcisione suerit Publicanus; di ille, qui cum Phari care, in templo orans, oculos ad caelum non audebat erigere,non ex Israel suerit Publicanus,e e. J haec Hieronymus. Sed quinam fuerint Publicani e loco unde sumpserunt originem,interpretatio sumenda est. Iurisconsulti qui Romanorum leges sunt interpretati, illos dixere esse Publicanos, qui vectigalia a fisco conducunt: id Vlpianus m de Caius η affirmauerunt:addit Marcianus ', non tantum horum fuisse munus, vectigalia a subditis, verum etiam prosessionem ab illis exigere: Huius quidem muneris functio apud Romanos honestissi ina erat, ut quae nonnisi equestris ordinis nobili- bus Romanis conserri soleret, quod ex his accipies. Scribit Cicero P ad M. Brutum de Teren- O tio Varrone, quod se in Publicanorum societatem contulerit: quod, inquit, homo versatus in virisque subsellis existimauit honorem honestissim uin. J Idem in oratione pro Plancio, cum agit de publicanorum ordine, haec ait: Qui ordo quanto adiumento sit in honore, quis nescit Flos
Cnim equitii Romanorum,ornamentu ciuitatis,firinamentu Reipublicae, Publicanoru ordine cotinctur, dec.J Riirsus et idem scribens ad Q fratrem de regimine praefecturae Asianae, plura habet de dignitate Publicanorum,de quantii prosint Romanae Reipub. pluribus disterit,adai N. nomen Publicanorum non tantum Iudaeis, sed de Graecis misse infensissimum ac plane inuidiosum. Mittebatur hi in prouincias ad veetigalia exigenda; qui ex iisde prouinciis homines, quos eidemuneri adseriberent, sibi eligebant q, qui item Publicam dicebantur; cuius ordinis Matthaeus erat, de Zaclitus dictus princeps Publicanoru qui dicebatur Hebraice Gabbe, ceteri vero Publicani Gabbaiia,unde Mnasse deductu nomen Cabella. Veru in Hebraicotextu Evangelii S. Matthaei,quod periretustii habetur, Publicanos Parisim inuentinus appellatos, quod est proprium nomen illoru latronum qui maceria vel sepes dissipant,ut ad furandum atque praedandii pateat adi-- tus. Eo etiam nomine utitur Hieremias dum alti Nunquid ergo spelunca latronum facta est domus istaὸ quod Hebraice, loco latronu,habet Parisina. Latronum ergo nomine Publicanos Iudaei appellabar, libertatis asylii viderentur effringere atq. ad seruitute aditu aperire. Hac ergo de causa ab illis ijde habebatur infames, atq. una cu ceteris turpibus personis a magistratibus publicis arcebaturina apud Thalinudi stas ubi agit de Iudicii reiectione, inter alios infames vi uos ab ea siminione excludebat, Publicani nominati erat. Cur aut eo note notati essent, nulla alia subest causa nisi u, Iudaei,gen' Abraha ex libera, liberos se esse profiteretur, nec quicq alijs debere, nis decimas mouegeq. statutu esse,ne esset vectigal pedes ex filiis Israel. Vn quantillibet inuiti ad ectigal de tributu pendendu adigerentur, nefas tame execrandum. existi inabant IudaOs a co- tribulibus suis ad id Romanis praestandu compelli,cu illud nomine Imperatoris ab illis ex igeret. His accedit, γ ut suidas scribit ex Iamblicho obduras acerba'. exactiones nomen Publican rum erat inuisuim additque: Vita Publicanorum aperta est violentia, impunita rapina, negotiatio
Ralla ratione constans, uerecunda mercatura.J haec de Publicanis apud Suidam. Annal Eccle.T .u G 3 sed
188쪽
ror, ii sectia ad Euagelicam historiam redeamus. Posthre vero ' rogatus Iesus ab Archi sinagogo A. Maiis,... ' ut filiae suae in extremis laboranti silccurrere abiens obuiasn habuit mulierem,quae annis duode-Μit . . cim sanguinis filixum passa,tactu fimbriam vestimenti eius curata est; quae quod secerat, de quod Luc 3, a Christo acceperat,palam consessa est. haec pluribus Euagelistam historiam cunctis nota ita in-C nς ruδdg matim collegimus. Ambrosius hanc mulierem fuisse Martham Mariae sororem, in libro quem de 'N' Salomone seripsit, sentire ridetur, cum hες ait h: Dum largum sanguinis fluxum siccat in Maob Ambrosii, iu tha,dum daemones pellit ex Maria,dum corpus redi uiui spiritus calore constringit; de quod mors de Salom. s. sibi vindicauerat ad poenam,lux denuo recepit ad vitam, &cJ At vero quicumque illa tuerit m De in utre cu i aer nobilissima sque ac ditissima, tanti non immemor beneficii, ne illud aliquando memoria limrata β fisau minum excideret, egregio monumento restatum posteris omnibus cupiens, aeneis simulacris tam
δ' Minu. Iesu quam sui effigiem reserentibus, rei geste memoriam suturis saeculis in perpetuum commemdandam voluit.Quamobrem non est quod dici possideam fuisse Martham Maris de Laxari s rem Iudaea semina: in non liceret ullo pacto Iudeis simulacrii cuiusuis quavis Occasione formare.
L x xv Quod vero spectat ad statuas ab hac fieri iussas; rem credo nemini ignotam sic breuiter descrie Euseb. hilli. bit Eusebius ς, dum de Caesarea Philippi,qua Plumices Paneada vocabant,agit his verbis:Sed R
cap. M. quoniam in huius ciuitatis mentionem incido, operaepretium arbitror historiam hoc loco citare. . I, si Ma Ae digna plane videtur,quam memoriae ad posteritatem commendemus. Mulierem illam sat Ma chriust se guinis protiuuio afflictatam,quam sanctorum Euangeliorum testimonio a Saluaωre nostro morrura. bi remedium inuenisse cognouimus,ex ea ciuitate oriundamulliusque domum ibi ostendi, de ad mirabilia quaedam Saluatoris in eam beneficij monumenta de quasi trophaea ad hoc tempus durare memorant. Pro foribus enim domus illius eneam mulieris effigiem genibus nexis,& manibus instar supplicantis in anteriorem partem extensis, super editum lapidem collocatam: huic e regione,viri erectam imaginem ex eadem materia conflatam,vestitu in talos demisso decenter ornata, α' Δc manum mulieri porrigentem: ad cuius pedes in ipsa basi peregrinam quamdam de inusitatam herbae speciem enasci: quam quidem, ubi ad aenei vestitus fimbriam excreuerit, morbi cuius'. generis medicandi vim de lacultatem habere. Hanc statuam effigiem Iesu exprimere dicunt: quam ad nostram usque aetatem manentem,ipsi ad eam ciuitatem profecti, ut is ccrnebamus. Nec pla' ne mirum, eos qui ex Gentilibus prognati,a Saluatorridum inter homines vivebat,beneficiis affecti fuissent, ita fecisse cum de nos Petri de Pauli Apostolorum, δι Christi etiam ipsius imagines in qpicturis colorum varietate expressas conseruatasque aspexerimus; idq. propterea, sicut verisi iiii est,quod maiores nostri ad Gentilis consuetudinis si in ilitudinem quam proxime accedente , eon
qui laq uam Saluatores illis fuissent,id est,qui illis aliquid salutis de subsidii attulissent apud se honore ad hunc modum asscere consueuerant.J hactenus de his Eusebius. Porro recenset Ioannes ὁ Din. Damas. Damascenus d ex Chronico Ioannis Antiochit Episcopi cognomento Malais, supplicem libellade inras. orat, s. oblatii Philippo Tetrarchae Trachonitidis regionis, ut de beneficio quod acceperat,iiceret in perpetuum eius rei monumentum erisere statuas. Sed cum in multiς eius scripti fides vacillet, de co- pluribus scatere mendaciis cognoscatur; indignum putauimus his nostris chartis intexere.Qtu locu in cupit,habet numerii in citatum in margine,qui facile indicet. LXXVI. Itaque iam Euangelicam narrationem yro instituto prosequamur. Curata a sanguinis fluxue νυ ἡ '. muliere, mox de morte filiae Archisynagogi nuncii venerunt ς: at nihilominus Christus in . - Μ - mum eius se cotulitivbi ingerem de puellae morte luctum excitatum, ipsesque tibicines ad hoc vocatos,ut lugubre canerent, reperit. Morem quidem fuisse Iuda um ad luctum tibicines adhibes Ioseph de bel r ex Ioses o f etiam sicile cognosti potestaeum ait: Luctus ducis publicus era et hi quide ho- Dio Iud.ii. I. as. spites, alij propinquos, amicos alii nonnulli etiam fratres flebant, Iosephum autem uniuersi, ade' .ut per dies triginta numquam lamenta in ciuitate cessarent,magnaque mercede conducerentur ti,. bicines niniarum.Jhaec Iosephus . Vcrum id equidem non ex diuinae Iesis prescripto, sed retius V more Gentilium, tam Latinorum, quam Graecorummam in funere nobilium aeneatores Sc tibici- , - ρ ne, adhiberi solitos Alocet Seneca in Ludo Claudij, Plutarchus de consolatioine ad uxorem, dc Milo Veserti,ια complures. Erat eorum Rome frequentior usus,ubi ut docet Valerius D tibicines tecto capite,
nu, . nempe per senati, sonare consueuerandinam&personam a personando Gellius h dictam tradit., OGM s s 7. Hinc est, puto,quod in compluribus antiquis sepulcris marmoreis persona patentibus buccis habentur insculptae. Nisi potius dignius est existimare,eiusmodi imagines sic ab illis in sepulchriseiugiati solitas,quod essent hierogliphicum animarum, quae abseue lumine apud inferos detinetur me enim defunctoria animas eiul modi facie, instar perlonae , effingi solitas, auctorest Ortis Α-pollo antiquissimus scriptor in Hieroglyphicis. Ceterum non tantum funebre carmen,quod dicei,. , batur naenia ut auctor est Festus canebatur ad tibiam: sed ut docet Lucianus ipsis in luctu itet. ζ μ' in rari solitae pectoris tunsiones attemperabantur ad modos tibiae. ELxxvi r. Quod igitur in Iudaea etiam frequens esset eius rei usus, inde erat quod prouerbium verteba- , Lue., tur illud apud Luca x: Cantauimus vobis tibijs,& non saltastis lamentauimus siem nempe tibi s)l l evultde es Ze non plorastis. J Porro cum Paulus moneat ne contristemur de dormietibus, sicut ceteri qui spe non trabet: tibicines nequaquam adhiberi soliti sunt in funeribus Christianorum: unde Tertullia- in pira I nus ii Mortuus etiam tuba inquietabitur aeneatoris,qui excitari a tuba Angeli expectatΘJSed hi se t storiam prosequamur. Ingressus igitur Iesus una cum patre de matre ubi puclla mortua iacebat, ηδ h '' apprehensa manu eis, imperansque puellae, iussit surgere: quae se retens continuo ambulauiis ci Iudai bumque iubente Domino, ei dederunt. Cum vero Iesus,ne cui haec dicerent, monuisset eos; faman Maribo. tamen rei gestae in uniuersam regionem illam etsi ita est. Sed haec pluribus Euangelistae Subdit Matthaeus R de duobus caecis & daemoniaco muto curatis a Domino perbreuem histo XXV ιιI riam: qitando coeperunt Pharisaei ipsum calumniari,quod malis artibus daemones eiiceret, nimirum non virtute Dei,sed principis daemoniorum. Hic incipiunt calumnii Pbarisaeorum aduersus christum
189쪽
' Christumulicq. merito finem imponimus pri senti anno primo praedicationis Christi, neque illumnsulibus rediximus modo metimur ; quippe qui certo sciamus, maiorem partem rerum gestarum in Galilaea,quas narrauimus, contigine ipso initio anni sequentis trigesimi secundi Christi Domini: natu quod dixit mis) usque ad mensem Nouembris saltem mast Dominus hoc anno in Iudara. Sed eum non sit certum quid quo die vel mense factum sit; eam inimus rationem in an- - acto nis Christi onedicationis recensendis,ut priinum annum,quem propterea acceptabilem praedixit oui. Isaias M uoci praedicatio tempore illo facta ab omnibus acciperetur, his Christi rebus gestis concludamus more maiorum termino Paschatis, se pacifico statu Euangelics praedicationis. De eodeenim anno scribit haee Epiphanius R: A bapti lino Ioannis Iesus pridicabat annum acceptabile, R EN iuita ut nemo ipsi contradiceret, neque IudEi, neque Graeci, neque Samaritae,neq. quisquam alius: deinde vero contradictionem sultinens, praedicauit annum secundum, de facti cunt anni decem de r x nouem eius de in Herodis Saluatoris vero triges nius secitdus.Jhaec ille. Sane quidem etsi aliqua leuis intercessit contentio Pharisaeorum cuin Christo hoc primo anno praedicationis eius, non fuit in eius generis,ut inimicitiae graues oborirentur, di qiuaererent eum perdere,quod sequenti anno secerunt: cuius iam aggredimur ex Euagelistis acceptam, atque in breue compendium perstricta narratione, ineipietes a Paschate sequetis anni multa enim alia aliqua ratione quis primus, qsves udus vel tertius sit annus praedicationis Cirristi,tuli distinctione diuersorum Paschatum, poste discriminari, certum est.
dies V festus Iudaeoruin, Pascha scilicet: venit Iesus Hierosolymam,& languentem homine annis triginta to excubantem in probatica pi sicina, Bethsaida. dicta, sanauit: quod quidem quomodo peractum sit Gnarrat Ioannes; qui idcirco acta superioris anni maiori ex parte praetermisisse visus est,quod cum nouissimus omnium scriberet Euangelium, quae ab aliis tribus Euasi- gelistis essent abunde narrata,repetere non curauit: quae vero με termina vidisset, ipsa suppleuit; co enim consilio in scribendo Euangelio Vsum suisse, testatur S. Hieronymus Sed ia quod multi ς dictum diem sellum fuisse Pentecosten sunt interpretati; nulla sane ratione id poste dici cognoscet, qui exacta temporis rationem habuerit. Si enim ad superioris anni Pascha Dominus veniens, Hierosia ymis non ante inensem Decembris comperitur recessi sic id enim pates est ex verbis Domini inde recedentis,& per Samariam transeuntis, dicenti'. Vos dicitis: Adhuc quatuor menses sunt,& inessis venit J quae Pasthali tempore, quo Oiserebatur spicarum manipulus, adesse consueuerat certe eum Hierosolymam ad diem festum iteru rediisset, plane perspicuum est, id minime contingere potuisse nec Pentecoste, nec etiam sesto Tabernaculor illius anni,quae iam elapsa essent. Porro de sesto paschatis Ioannem intellexisse, Irenaeus egregie testatur his verbis: Post hse,inquit, iterum secunda vice ascendit in diem sestum Pasciis in Hierusalem,quando paralyticum,qui iuxta Natatoriam iacebat triginta ceto annos, curauit, ut bes ut surgeret,& tolleret grabatum suum. haec ille.. Curato aegroto,cxcitantur turbae in Iesum a phariseis ea nimiru ex caiisa dicit Euagelista g quod sabbato,quo illum curasset, grabatum tollere iussisset,& patrem suu Deum dixistet: quamobrem de eo interficiendo cogitare coeperunt,quatumvis Iesus apud ipsos de rebus a se bene gestis insignem apologiam instituisset. Quod quide odium noua ex causa iterum refricatur,magi sique ac nugis exasperatur: nimirum quod sabbato h secundo primo, Iesu transeunte per sata, esurientes eius discipuli spicas vellentes ac manibus confricantes triticum ex illis purgatum comederent:quamobrem indignati sunt Pharisti,'uod id illi facerent in sabbatis. Cum enim tunc seseles fuisse maturas insinuet Euagelista,suisse etiam tempus Paschet interpretes omnes affirmat; mo id contigisse septima Pascatis, quae & sabbatum dicebatur,multi existim uti veru cum in his diebus parare quae ad cibum pertinent, lex x diuina minimeyrohiberet; non potuit ea de causa negotium factum esse discipulis, quod spicas velletes, inde sibi cibum captassent. Ut igitur
Pharisaei aliquo praetextu iustitiae,eo nomine illos reprehendere potuissent: vel oportuit eos id secisse,antequam manipulus spicarum offerretur in templo, lege t prohibete ex segete aliquid ediante oblationem manipuli fiebat idem altera die sabbati, nempe secunda azimorum vel ipsos id in egisse die sabbati iij mirum septima hebdomadis die,qua nec qui spectarent ad victum, parare ni liceret. iamobre cum eam diem sabbatum Meesset ex sabbato, vel sabbatum uini ροπιώταν, secundo primum, seu sabbatum sabbatorum: magis placet quod Isidorus Pelusiota R de haere costitus laribit ad Isidorum diaconummimirum illam fuisse diem, quae post primam azymoru mox sequitur sicque dictum sabbatum secundo primum,seu sabbatia ex sabbato: adhuc insuper, quod ea ira dies uicidisset in sabbatum hebdomadarium, duorum sestorum coniunctione dictum esse sabbatum sabbatorum. Huic igitur Isidori sententis,ex his quae a nobis nuper sunt dictaalbetius subscripserinuis, quam ceterorum varias ac diuersas causas viserentium; cum id ipsum sensisse videatur Epiphanius dicens φ: Post factam azymorum diem,& definitam sabbati diem, in sabbam ex nati ira,quod post azymorum diem in sabbatum computatum suit, inuenti sunt transeuntestat sata, de euelletes spicasia cc.Jhtcq. ipsa aliqua salte ex parte aiarmasse visus sit Ioannes Chri-itamus p, qui tradit sabbatum ex sabbato sinum suisse duplex, nimirum quod una cum sabbato hebdomadario aliqua alia sestiuitas iuncta esset; hacque de causa repreliensos a pharisaeis, quod
190쪽
ouod id egissent ut Euangelistae dicunt in sabbatis. Consentit his de Sitidas dum alitasse ea Aciem secundam Paschatis , quam tamen nominat primam azymorum. At haec de his satis. Me tas hic est ius sti,de qu. obiter Hieronymus h rogans Gregorium Narian renumdepida ab eo tergiversatione elusus est. Quod igitur Dicta his esse Pasichali tepore,quo segetes in Iudaea maturescere incipiunt ad messem,certum habeatumputarunt aliqui hac auctoritate,quasi nouo Paschate ad inuento, quin .esse Paschata numerand ab illo primo post nuptias celebrato: aque ratione affirmare sunt ausi. Clirilium crucifixum este anno tris sim uinto per tres menses inchoato .,Sed haec repugnare multi suo loco,eum agemus de passionis Christi tempore,pluribus demonstrabisnus: interea cetera p sequamur. Reliarsus i post haec Iesus e Hierusalem in Galilaeam alia die sabbati est ingressus in synas ramicumq. Scribae de Pharisaei iunctis animis obseruarent an in sabbato curaret, ipse inuentum ibi hominem habentem manum aridam reddidit sanitati. Huius rei gestet historia paulo seisius recitatur in Evangelio Nazarenorum quod S. Hieronymus de Hebrio sermone in recum triau lit: ubi homo iste aridam habens manum carmentarius fuisse scribitur, atque istiusinodi vocibus nauxilium precatus: Cimentarius cram, manibus victum quaerit an si precor te Iesu, ut mihi restituas sanitatem,ne turpiter mendicem cibo JMe ex eo Hieronymus φ. Domino vel quod sabbatum e stet, facta est calumnia ab ijsdem, quod ea die,qua operari non liceret hominem curas leta idcirco exeuntes statim eum Herodianis inierunt aduersiis eum consilium, quomodo eum perderent. Quinam Lierint Herodiani, qui aduersus Christum Dominum una cum Pharisaeis sepe eo- spirasse inuenturmir,iam supra cum de sectis Iudaeoru locuti senuis, cumulate disseruimus; ut nost opus de eiisdem hic agere. Cum vero in dies frequentior esset ad Christum concursus venientium non a Galilaea tantum atque Iudaea, sed ab Idumta Transainnana regione, de illorum etiam qui apud Tyrum de Sidonem habitaret Hierosolrmis enim in Galilaeam redierat ne comprimeretur a turba,nauiculam parari iussit otianes etenim vel saltem tangere eum Optabant, quo ab z-gritudinibus,quibus afflictabantur, anarentur: mq. arreptiiij prociderent ad pedes eius, palam ccinfiterentur quod Christus filius Dei esset, hasitantes in eis daemones eaque clamantes ab
co arguebantur. V e Mittiti s.
i deinde in montem ut oraret,elegit mox duodecim ex discipulis, ut mitteret eos
Suebant Ascendens ad prYdicandunnquibus & dedit potestatem curandi morbos,& eiiciendi demonia; Q. Apostolos nominauit. Vsitatum nomen fuit apud Hebrios,ut Apostolos illos nominaret,qui assidue versarentur cum summo sacerdote consiluendi gratia, qui di ad ipsum reserrent ea quae sunt in lege :quos etiam ipse sibi legare consilieuisset ad componendos optimos mores sacerdotum,ipsas synagogas inspiciendas, pratios mores corrigendos, atque ipsos denique ministros , qui non secuitu iri legem vixissent, in ordinem redioendos; ut ex his colligitur quae Epiphanius S de Iosepho apii IIudaeos Apostolo, agens contra is bioneos conscribit. Perseuerauit eadem functio ordinis apua eosdem etiam ad tempora Arcadij & Honorii Impp in quoru rescripto h de eiisdem habetur motio, quod mitterentur ab eorum Patriarcha certo tempore ad exigendum aurum de argentum a singulis synagogis,exactamque summam ad ei indem reportaret. Iam vero quod ad Christi Ap stolos spectat, ea de causa illos elegit Christus,ut verbi praedicatione orbi caligine offuso lume veritatis impartirent. Quinam vero hi fuerint, ab Euangelictis hoc ordine recensentur. Elegit Simonem,quem cognominauit Petrum, Se Andream fratrem eius, Iacobum,& Ioannem, de imposuit eis nomina Boanerges,quod est Filij tonitrui: Philippum,& Bartholomaeia, Mat thaeum, de Thomam, Iacob tam Alphsi, de Simonem, qui vocatur Zelotes, Iudam Iacobi, & Iudam Iscariothem qui fuit proditor. Ordinem fuisse inter Apostolos,riscilicet ex his aliquis tanquam' caput inter eos praestaret, apud omnes antiquos Patres de ceteros in consesso suit; illumq. ipsum fuisse Ρctrum, pro comperto semper ab omnibus est habitum: unde Gregorius Nagianaenus hic ait : Uis aliud quoque ordinis aedisciplinae exemplum in medium proseram, idque preciam ni ac laudabile, atque praesenti commemoratione atque admonitione in primis dignum Vides que- admodum ex Christi discipulis,magnis uti . omnibus de excelsis Zc electione dignis, hic Petra vocetur,atque Ecclesiae sun lamenta fidei suae credata habeat 3dde.Jhaec ille: quibus haud discrepatia ne singulos commemorando taedium afferam ) quotquot ab exordio nascentis Ecclesiae Othio .doxi fuere scriptores,GR. aliqua sunt ambiguitate professi. Si enim ex ordine teporis, quo quis que a Domino vocatus est,recensendus fuisset numerus Apostolorum; Andreas certe primo loco
nominandus suisset. Si etiam statis ea in re ratio suisset habenda,eidem primae filissent desere lae rquandoquidem ut dictum est Epiphanius testatur i, Andream Petro aetate praestasse. Si deni 1. ille primo loco ponendus suisset, quem Iesus prae cunctis amassedi Ioannes in hoc ceteros antecellens, suisset primus omnium numerandus. Cur itaque Petro,& non Ioani inter Apostolos primatiis delatus estὶ S. Hieronymus in agens aduersus Iovinianum haec ait: Propterea inter duode-eim Apostolos unus eligitur,ut capite constituto, schismatis tollatur occasio. Sed ciir non Ioannes electus est virgo3 aetati delatum,quia Petrus senior errat,ne adhuc adolescens de pene puer progreris aetatis hominibus prs serretur.j haec ille. Sed de eausa plenius alibi . Quod autem ad genus Apostolorum omnium speciat: omnes suisse Galilaeos, Angelorum ti minuitique testimonia suffragantur: illos enim simul Angeli allocuti sic dixerunt Ri Viri Calilaei quid statis aspicientes in celum83cc.J eadem de ipsis etiam ludaei palam testati sunt, cum dixerunt Nonne ecce omnes isti,qui loquuntur,Galilaei sunt 3JCeterum Galligis instam a natura, Iosephus P testatur, animositatem quamdam, qua intrepidi semper ingentem animi vim roburque corporis in omnibus praeseserrent: Nam, inquit, de pugnaces sint ab infantia Galilsi, de omni tempore plurimi,neq. aut Brmido umquam viros, aut eoru regiones penuria occupauit, dice. J