장음표시 사용
21쪽
numerandi; qui idcirco & quales fuerint, qud
in instituto manerem, minime est tacendum.
sine teste , sine ratione argumentum suum ea de repertractasset; quid tandem illud estὸ Non una certe, aut altera vel Phoenicia tantum voce,vcl ad eam accedente , de coloniis Phoenicum commentatus Bocha tus est sed omni documentorum genere rem totam
ita testatam , meo quidem judicio , protulit integro libro primo Chanaan,& ad eumdem egregia praefatione sua , ut qui id non videt, illi auctor ego sum , ut caveat, ne ab vere doctis hominibus tanquam iniquus rerum aestimator merito habeatur . Et est quisquam , qui, cum hoc cognovit, dubitare possit, quin tot& tanta Veterum testimonia , ut de inscriptis metallis nihil dicam , alicujus momenti sint ac ponderis δSed quid multis opus est Quae Cl. Bergierius opponit , leviora sunt, quam ut pluribus reselli debeant. Verumtamen illud unum postremo loco asseram, quod etsi superius Pag. 279. aliquantum jam attigerim , id ipsum tamen in pauca hic etiam conferre iuvat. Ac mihi quidem saepenumero cogitanti quae in libris Iosuae & Judicum de Chananaeis gentibus ab Israelitico populo aut bello vexatis , aut sugatis , proditum memoriae est; illud in animo semper fuit, Phoenicum colonias ad illas multiplices tunc aetatis eorumdem Chananaeorum ex sedibus suis in Africam cum primis 3c in Europam migrationes esse potissimum reserendas. Quod quidem si cogitatione & mente bene complectentes, illud ponamus; quum nihil sit quod repugnet, quin immo multa sint, quae hoc
suadeant; quo demum modo , quave ratione Gaditani , Abderitani & Canacenses mimos suos hisce so mis signarint litterarum , palam apparebit . Enim vero Phoenices , quos longe lateque suis sese coloniis distudisse tanta consensione Veteres tradidere , uti suo loco dictum est, illorum Chananae Disiligod by Cooste
22쪽
o, Phoenicum litteratura illustrando Q 3 H
Quid vero eruditis ejusdem gentis hominibus de patria S litteris optime meritis , hanc in rem
rum fuisse sobolem , quos gens Israelitica debellarat, si rursum adseverem, nihil equidem adducam , quod
doctissimis non probetur nostris hominibus . Illos namque ab Israelitis , variis ac magnis turbatos cladibus , e mediterraneis idcirco terris Suis in regionis oras maritimas compulsos, at Solo ob eorum ingentem multitudinem vix iis capi undis , sustentandis verone sussiciente quidem , ad alias Sedes divertere coactos , in Africam praesertim concessisse arbitror te
Neque illud leve reputandum , quod Procopius ,
Palaestino-Caesariensis, Saeculo medio vI. clarus, ira suis Vandalicis, seu de Bello Vandalico lib. II. cap. X. Operum ΤOm. I. edition. regiae Paris. I 662. pag. 237. seq. scriptum reliquit. Atqui eo ipso auctore , quum iidem Chananaei, relicta patria, per Aegyptum commi
λαιου η, ες Λιβυην-; ibi locum nullam sibi ipsis sufficientem ad inhabitandum invenientes, quod in Aeg to multa gens iam ab antiquo esset, in Libyam concesserunt cluem Procopii locum pene ad verbum propterea ipse expressi, quod Cl. Augustini Calmeti, viri caeteroquin summa doctrina praediti, interpretationem ab scriptoris Caesariensis mente prorsus alienam esse intelligerem. In ejusdem namque eruditi Benedicti ni Dissertatione de regione, qu3 Chananaei se receperunt, Commentario suo in Iosuam praefixa , Joan. Dominico Mansi interprete , edit. Lucens. 173 I. Tom. II. pag. 2O. , Procopium loc. cit. tradidisse ait, Chananaeos ερ diffugisse primum in Aegν,, pium , ubi plus nimio aucti, cum sibi in ea regios, ne permissas Sedes angustiores pro numero homi-ν, num CXperirentur, in imas Africae regiones mi-
23쪽
3Ia De Lorgiano Hebr. Samaritico Numo
primum debeamus ς ex pulcherrimis de Numis Veterum dialogis , ab illustri Antonio Augusti-
grasse &c. is Quae sane expositio de Chananaeis,qui in Aegyptum habitandi caussa concessere , cum Pro copii Graecis verbis componi nullatenus possunt. Atque haec quidem scriptoris Caesariensis Graeca verba , si Cl. Stephanus Rondet, editor Sacrae SAbliae , seu La Sain te Bible en Latin ct en Frangois aveo des notes litterales &c. iteratis typis Avenione I 767 17 77. decem & septem Voll. in to. publicatae, consuluisset in Cl. Abbatis Benedictini eadem novis curis rursum Gallice edenda dissertatione Sur la fuite des Chananeens chasses pas Iosue &c., eorumdem Biblio-Tum TOm. III. pag. 33 O. ab sui auctoris indiligenti sibi
praecavisset interpretationis ratione . Sed hoc obiter .
Ac non est omittenda ipsa Phoenicia epigraphe , columnis inscripta duabus, quibus caussam suae fugae in Africam Chananaeos posteriS prodidisse, quasque in Numidia Tingitanaeos erexisse, Procopius loco
Cit. pag. 238. memoriae commendavit . Cuius mon menti haec erat sententia : T ἐσμεν οι φυγοντεμ προσωπου 'Ιη του του λης ου ζιου του Nαυῆ. Nos sumus ,
qui fugimus a conspectu Iosuae latronis, filii Nave . Quod Chananaea lingua descriptum hisce verbis fuisse
conjicere licet, quae istis Phoenicio-Hebraeo-Samaritanis exprimerem litteris videlicet: Σ' U-gnat : charactere autem Hebraeo-Chaldaico : Σ Bu 'na' a: lxa ra , a Quae verba eodem plane recidunt ,
ae Graeca Procopii. Του autem λησου, seu bl EDN, Pra donis , aut Latronis nomine , heroicis temporibus, si
cuti ex Homero & aliis constat, appellatos gentium debellatores suisse animadvertit Alexius Symmach. Nazochius , Spicilegii Biblici Tom. I. dissert. V. pag. 2o7. Atqui Procopii testimonium eo pluris faciendum censeo, quod Eusebius ipse , qui saeculo m. & IV.
24쪽
Phoenicum litteratura illustranaeo IIIno, Archiepiscopo TarraconenSi, Hispanico coninscriptis sermone, tum Italice doctorum virorum
floruit,de iisdem Chananaeis solum vertentibus,haec in suo Chronico Scaligerianae editionis Amstelodamens. I 638. pag. II. iam scripserat: π ουτοι εφυγον α δ
'Aφρικῶ ι . Hi fiugerunt a facie filiorum Israel, ct Africae Tripolim habitaverunt. Qui sane Eusebii locus
ad veritatem epigrammatis a Procopio memorati comprobandam conferre posse videtur . Nihilominus aliquos fuisse intelligo,qui de epigraphe non modo addubitarent , sed eam omnino haberent, tamquam suspectam falsitatis. Id autem ostendendum suscepit An ton. Van Dale , Epistola ad Theodor. Iansonium ab Almeloveen ; in extremo suarum Dissertationum de
Origine O Progressu Idololatriae dcc. pag. 49 - 762. Cui quidem erudito viro , sed de inscriptionis fide
aliquantum ipse haesitans,nonnulla opposuit Ioli. Francisc. Buddeus, Histor. Ecclesiast. Vet. Testam. Tom.I. period.II. Sect. I. β.xVIII. pag. 69. De hoc tamen monumento , quod Evagrius Scholasticus, Histor. Ecclesiast. lib.IV. cap. XVIII. edit. Paris. I 673. Henr. Valesii pag. 394., & Nicephorus Callistus, Ecclesiast. Η
ex Procopio adduxere , secus iudicandum censuerunt eruditissimi viri; nee illud idem proserre fastidierunt, veluti Chananaeorum ab Israelitica gente a suis dejectorum sedibus , in Africam commigrationis haud leve argumentum . Itaque ejus epigrammatis a Suida oce Xανιών, paullo aliter descripti, passim memtionem secere Bernard. Ald rete in Varias Antigueda.des &c. lib. III. cap. XV. pag 38o - 382, Ioseph. Sc liger, Samuel Bochartus , Hugo Grotius , Joh. Seld nus , Ioh. Henric. Hottingerus, Petr. Daniel Huetius, Alex. Symmach. Mazochius , Augustin. Calmetus ,
aliique. De quibus vide Ioh. Alb. Fabricium in codico
25쪽
3r4 Θ De Borgiano Hebr. Samaritieo Ni o Qeura ac studio, Latine quoque novis accessionibus locupletatis editisque,satis est intelligi. Ut enim
Pseudepigrapho Vet. Testam. Tom. I. pag. 891 - 897. Adi sis quoque Carolum Chais , Preface sur te limrede Iosue ; Commentarii sui litteratis in Uet. Testament. Gallice editi, Tom. IV. pag.XVI -- XVm. Quo loco doctus vir Procopii cum primis narrationem de iisdem columnis , epigraphe Phoenicia signatis, nihil prae se serre quod improbabile sit , haud levioribus
rationum momentis ostendit . Poenorum namque inprimis dialectus cum Hebraeo-Chanaanitica lingua, maxima affinitas atque conjunctio ; vetus praeterea eorum Opinio, eaque per manus Ueluti tradita , sese Chananaeis ortos gentibus suisse, aetate vero S. Augustini , uti superius vidimus, eorumdem consenSione firmata ; veterum quoque scriptorum a nobis jam aut producta , aut indicata testimonia : haec, inquam , ut alia taceam , Phoenici Chananaeos in Africam trajecisse unaque & litteras eo propagasse , demonstrant plane ad veritatem.
Atque illi littorali plagae primum Africae, in
Carthaginis vicinia, quae Phoenice Libyca, seu Occidentalis, antiquis propterea dicebatur, quod Phoenicio-Chananaei ibidem statim insedissent, characteres ipsos Hispaniensibus , quos Turditani numi exhibent, parum dissimiles, ab illis inlatos, ac proximis deinceps insulis, ut Cossyrae , Melitae aliisque fuisse , ibique diu receptos , sed aliquantum deformatos, dc inscripti corum litteris lapides & metalla satis evincunt . Post vero citra & ultra Gaditanum fretum , a Charidemi promontorio, observante Bocharto, ad ostium usque Anae fluminis, in illam veteris Hispaniaeialterioris partem ab iisdem Phoenicibus, seu Poenis suisse hasce delatas litteras, manifesto quoque indicio sunt Turditani ipsi, quos memoravimus numi .
Eamdem praeterea gentem di linguam di litteras
26쪽
Phoenicum litteratura illustrando Q 3 i svir erat in priscis rebus apprime vorsatus, sic
praeter id genus mimos, illis signatos litteris,
eum imperio apud Iberos ulterius disseminasse ; ita ut summam rerum in multis Hispaniae citerioris, se a Tarraconensis provinciae locis quoque tenuerit, vel una Carthago , ct ipsa punico nomine N n myΚartha Hhadtha , seu urbs nova, utique common strat . Quam Carthaginensium primariam urbem in Hispania ab illo Asdrubale , qui Barcae , Annibalis genitori successit, conditam suisse tradit Strabo , Rerum Geograph. lib. m. pag. 238. alias I 38. Uno verbo , ipsa metalla Phoenici Punico-Libycis signata litteris , non migrationis solum Phoenicio-Chananaeae gentis cum in Africae , tum in Baeticae loca varia , sed & illius in hanc Hispaniensem provinciam summi imperii esse
monumenta . Id vero, quam copiose & graviter ostensum a Cl. Francisco Perezio-Bayerio jam ita fuerit, Numorum Hebr. Samaritan. Viudiciarum cap. v. pag. ΙΣ - ΙΣ2., ut nihil in eo genere argumenti scribi existimem accuratius posse atque eruditius , uberiori oratione non eget. Quare de hisce Bastitano-Turditanis litteris ad Phoenicias omnino reserendis, satis . Nunc vero, quoniam SatiS Patere arbitror, quar Turditanos numos iis insignitos reperiamus litteris , quae propriae sunt Phoenici Punicarum ; altorum Hispaniensium numorum genus , quod est Celtiberiacorum , paucis expendamus oportet. Igitur an iidem numi, qui Hispaniae citerioris, seu Tarraconen Sis maxima ex parte dicendi sunt, ad Phoeniciam litterat ram referre debeamus, nec ne ; rem haud plane inutilem me facturum puto , si illud disquirendum quoque Sumam . Characteres quidem,quibus Celtiberici describuntur numi, tanta eorum insolentia oculis statim produnt sese, ut sit verendum , ne sint futuri qui hanc disquisitionem eo magis supervacaneam judicabunt , quo , quid id genus litterarum cum Phoenicio-Puni-Diuitiam by Cooste
27쪽
316 Θ De Lorgiano Hebr. Samaritico Numo quas Desconoeidas , sive Iucognitas vocant, aliis quot Phoenicio-Punica inscripta metalla suis quincis commune habeat, vix proponi, definire autem ne vix quidem posse videatur . Enim vero tam pere grina facie sese offerre , atque insolenti habitu eosdem characteres incedere videmus, Vel sursum , vel deorsum inversos , vel introrsum flexos ; modo sinistrorsum ductos , dextrorsum modo ; hi , inquam , eorum situ ac positione tam novam induunt faciem , ut aliam atque aliam ab Phoeniciis elementis , vetustissimarum autem Graecarum litterarum formas plus semel simulare affectent. Quaecumque tamen eorum sit inversio atque deflexio , haud obscura priscae Originis suae post se relinquunt vestigia . Quae profecto antiquae prosapiae certa indicia eo nos quasi manu ducunt, ut unde hoc scripturae genus totum manarit, demum dignoscamus . Quamobrem eiusmodi characteres ad litteraturam si re ocemus Phoenicum , quamvis ab ipSa tantopere degenerasse videantur ; nihil esse caussae opinor, cur in reprehensionem incurreremus eruditorum .
Sed age, illud a me dictum ne gratis quis putet,
eosdem Incognitos, quos dixere , characteres cum ipsis Hebraeo-Samaritico-Phoeniciis inter Se cominus, sed paulisper conseramus ; id autem uno , aut altero
Quid igitur de littera, verbi gratia , Celtiberica d , statuto opus erit λ Uno inverso ordine eam in cedentem videbimus quidem , quae tamen suae pristinae restituta origini, nihil nisi purum putum Hebraico-Samaritico-Phoenicium τομή, iod , ut in numis frequenter, sed si tu aliquantum vario conspicitur ,
in editis Samariticis tri, redolebit. Quid de τω p , Celtiberico, supernam suam lineolam dextrorsum inclinante , quoque dicemus λ Ab et mento Hebraeo-Samaritico-Phoenicio et ghimel , se-
28쪽
Θ Phoenicum litteratura illustrando Q III que compleXus est iiSdem Dialogis . Quo sane opere nullum ad Suam aetatem prodiisse vel
eus omnino inflexo, vix ac ne vix quidem figura discrepabit . Quamquam & aliquando in numis Phoeniciis , eadem prorsus comparet sorm ac in Celtiberica. Sed ne nimio longius progredi videamur, quam oporteat , unum esto postremum exemplum videlicet litterae tri, in aliquot praesertim numis Sagunto tributis ab Cl. viro Henrico FloreΣ , Medalias de las colonias Sc. pari. II. Tabul. XI. num. 9. & Io. obviae , non dissimilis erit ratio . Quorum num orum ex Μuseo Ilimi & Rmi Ρraesulis Casalii, viri morum
candore, num aria vero re atque antiquaria ma&ime
Spectabilis , archetypa duo in manus habui, de quibus
inserius quidpiam adnotabo . Uterque autem num useodem elemento , in extrema Celtiberica, qua inscribitur , voce , signatur . Atqui idem elementum unde melius repetendum censemus, quam a τ' in ,
Samariti co-Phoenicio scin, Hebr. π , in editis Samar, licis', sed apud Graecos varie figurato,& το Σ sigma simplex plane reserente, nonnunquam vero του C , quod falcatum, seu lunatum vocavere, in numis & in
lapidibus formam exhibente λ Quod quidem t-ὶ Celt,
bericum nequaquam cum Latina littera Μ confundendum , quemadmodum errore inducti aliqui, quantumvis doeti Antiquarii secerunt; quos censura jure nota vit Cl. Joh. Bapt. Caspar d'Ansse de Villoison , Ane dolor. Graecor. Tom. II. pag. I 66. Seq. Hanc vero του tri, formam in multis antiquissimis Inscriptis monumentis a doctissimis viris in lucem Prolatis comparere , tum ex Tessera Hospitali Musei Borgiani, a Cl.viro Siebenhees illustrata pag. 36., tum ex numis ejusdem Μusei Paestanis argenteis evidentissime patet . Quod ex Syracusanis quoque constat, ut adnotavit Cl. Princeps de Torrem naza Lanc illotuSCastelli in suis eruditissimis ad Siciliae &c. veterum im
29쪽
3rg De Borgiano Hebr. Samaritico Numo Q ad rei numariae studium utilius , optimum harum rerum aestimatorem Ezechiel. Spanhemium,
scription. novam collectionem pro lego menis, Pag.XLIV. seq. Adeunda quoque numorum Posidoniorum Sylloge, in extremo Cl.viri Pauli Antonii Pauli, Congreg. Matris Dei, Academiae Nobil. Ecclesiastic. de Urbe Praesidis , praeclaro opere Latine & Italice splendidis typis edito atque inscripto di Paesti , quod Posidoniam
etiam dixere, rudera . Romae I 84. sol. magn. Sed haec hactenus adnotata , quae certe illustrari pluribus possent atque ornari , Si uniuscujusque Celtiberici elementi rationem penitus introspicientes, ad priscum sui exemplar & originem easdem littera reducendas ac resolvendas aggrederemur Satis argumenti inihi esse Videntur, hoc litterarum genus ab Hebraeo-Samaritico-Phoenicia Palaeographia esse desumendum . Μultae illarum formae, fateor, ad vetustos Graecorum characteres propemodum eXpressa deprehenduntur . Immo vero ab In.Peregio-Bayerio , Ioco citato suarum Vindiciarum,dc De Numis Hebr. Samarit. cap. I. II. &m ., qui diu multumque de hoc argumento cogitavit, numos illis insculptos litteris , Hispano-Graecos haud immerito appellari intelligo . Utcumque tamen res ea sit; quo magis ad hujusmodi elementa & cogitationem & oculos ego ipse converto, tanto facilius mihi persuadeo , ab litteraturae Hebraeo- Samariti co-Phoeniciae ratione disjungi Celtibericas litteras vix poSSe . Sed ut testem appellem meae sententiae , eum que gravissimum atque hac in litteratura summum ;audiamus ipsum Franc. Perezium-Bayerium de iisdem litteris c& numis disserentem . Illud fixum , in- quit ille, immotumque animo insedit, veterum ,, Hispaniae populorum atque urbium notitiam ex ve- ra eorumdem , numorum lectione & interpretatio-
is ne pendere hanc autem lectionem di interpreta-
30쪽
Phoenicum litteratura illustrando Q 3Is De praestant. & usu nummor. antiq. Di SSert. I.
pag. 36- monuisse tradit Anselm.Bandurius, Ioco jam citato Bibliothecae Nummariae , pag.XVIII. Quamquam autem Ill. Antonio Augustino nemo selicius hanc provinciam ante ornaSSet , uti ait ipse Spanhemius, aut lucem eidem ac di-
tionem ex Hebraicis sontibus , id est, e Samaritiis cis numis hauriendam ; cum Phoenices Graecique , is quos Per utramque Mediterranei maris oram in Hi- Spaniam appulisse constat, litteras ac dialectum adiis Hebraeis mutuati fuerint se . Haec ille, Epistola Carolo III. Hispaniarum Regi inscripta, praestantique suae praefixa diatribae De Numis Hebrae Samariticis. Ac ipsum quidem Cl. virum , molem istam, ut ait ibidem , jam dudum agitantem cum gravia vixque intermissa & jussu regio suscepta negotia diversum a duxissent; ubi tamen primum licuit, ad eadem regressus studia,sese statuisse ait de Phoenicum dc Graecorum in Hispania numis agere, sed initio a Samariticis ducto . Cujus sui instituti hanc ipse ejusdem commentarii cap. I. pag. 3. , reddit rationem , quod numorum Hispaniensium , quos Incognitos vocant, studio quantum Hebraeo-Samariticarum litterarum praenotio sit allatura praesidii, tam explorate cognitum habebat, ut aegre & vix quidem sejungi haec studia patiantur ac possint . Id autem eum Ita sit; non osset quod in doctis illis Hispanis commemorandis viris , qui ad eadem imscripta Hispaniensia metalla aut colligenda , aut quocumque modo explananda primi se dederint, a proposito argumento aberasse me quisquam arbitraretur. Hisce si quidem studiis , in eorum eruditorum numerum , qui, ut superius ajebam , litteraturae ejusdem Phoeniciae quasi semina quaedam jecissent, iure erant reserendi.