Marco Elephantutio comiti et Ravennatium senatori amplissimo Libellum de restitutione purpurarum

발행: 1784년

분량: 145페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

L Melavato purpνra. Stephanus III. in memorata ad Alcianum epistola B. Dionysum se vidi Ile refert, pulebra faeis, evivis eandidis, colobis indutum candidissimo puris pura cloato. B. Dorotheus Archimandrita doctrina I.: Eχρε δε το κολοειον ο ὐν

colobium nostrum clavum purpureum . Quidnam designat claυus ille puFureus P Unusquisque regi militans babet purpuram in sago suo. Ex quo enim rex purpuram ferre coepit, omnes Pi militant ei, immitium purpuram in sagis suis , ut inri appareat regias illos esse, m regi commilitare. Sic er nos in Globio nostro purpureiam Havum apponimus, ut demonstremus nos Chriso eomm l tare, m debere tantum Ilius eaug, pe, ferre, quantum ille noseri causa pertulis. Eucherius lib. II. ad Sa lonium e Peis nuta in Absolo Lat num es. υ autem quas lacerna defendens bus elamis. Seduislius ad Epist. II. B. Pauli ad Timotheum cap. IV. in Biblioth. Patrum tom. V. pari. I: Penula Latinum est, idest lacerna elavata. Hae etiam taeniae purpureae per medias vestes ductae, non tantum clavi, sed etiam viae, virgae, aliisque huiusmodi nominibus appellabantur, quae earum. dem taeniarum longitudinem, δc figuram clare significarent. Servius ad lib. VIII. Aeneidost Uirgasis lueent sagulis. Sagula v rgata, quae habent ia υ Narum mois rem dedactas υ as. Et bene adlusit ad Gameam linguam, per quam vἰrga purpura dieitur. Virgatis ergo, ac δε diceret purpuraris. Iulius Pollux Onomastie, lib. VII,

cap. XIII. Aι μεν τοι εν τοις χιτωσι πορφυραι ρῆδοι παρυφαι καλουνται. Virgae autem purpureae in tunicis vocantus par)phae. Antiquus Iuvenalis Scholiastes ad Sat. VII. Galli in Deris utuntur tunica in modum organi, utrimque decrescentibus virgulis purpureis. Hae ipsae taeniae a Graecis vocabantur σημαδια signa viae, σωληναι, eauales, fi milibusque vocibus, quae earumdem taeniarum longam figuram osten. detent, quemadmodum vestis huiusmodi taeniis ornata πορφυρα ενυφm' - , παρυ- νς, παραλουργες, παραπορφυρος a Graecis quasi vestis taeniis purpureis intexta dicebatur. Photius in excerptis Damascii in Vita Isidori: Κολωλον χιτωνα. . . .

προφυροις πλατεσι σμγειοις κεκοσμ φιενον. Globiam, aut tunicam purpureis latis

siquis, aut elavis ornatam. Achilles Tatius de Clitophontis, & Leucippes amoribus lib. II.: Eνθα δε τας ἄλλαις ενθησιν η πορα πιες πορφυρας. In aliis au intem ἐκ mentis erat via purpurea. Cedrenus in Vita Tiberii II: Tων μερων φορουν-

των στολας σωληνοστας απο ελαττιον οξεος. moibus e re; ferentistis vestes omataseanal bus purpurae atutae, aut rubicundae. Antiquum Lexicum Graeeum: Πορφυρα ενυφ-ωνη. Clotis. Hesychius in suo Onomastico: Παρυφη, η εν - χπωiri πορφυρα. Parrebe vocatur purpura in tuniea. Iulium Pollucem mox audivimus dicentem ' Αι μεν τοι εν ποis χιτωσι πορφυραι ρπῆδοι παριεπαι καλουνται . Virgae purpureae in tMn eis voetantur parmbae. Idem alibi e To δε παρυφες, κα παραλουργες, το εκαθερωθεν εχων παρυφασμεν-ν πορφυραν. Vestis parrabe, σ paratu ges tua vi, quas urrimque babet intextos clavor purpura. .

62쪽

CAPUT XXXIV.

De Iimbis purpures . TAeniae autem purpureae cirea oras vestium ductae limi, limbi, fimbriae,& institae maxime in muliebribus vestibus dicebantur. Hyginus de limitibus: Limises autem appellari a limo antiqvo verbo , id est rean eininam mume intina iacio, quod purpuram transversam habeat. Isidorus lib. XIX. eap. XXXIII. L mus ese e netas, quem publita babent servi, oe dictus t mus , qu a tranmersas babe pumiaras. Servius ad lib. II. Aeneidos.' ω ii limbum clavum tran resum is inse in mota

Virgilius lib. IV. Aeneidos:

s doniam p fis ebla dem e reumdata limbo. Et lib. V. Aeneidos. VNini ebiamMem auratam, mi plurima circum Purpura Maean o duplis Moe bea meum t. Fimbrias autem purpureas hyacinthinas ipse Deus Hebraeos serre iussit Nu. mo. eap. XV. Loquere filiis Israel, er dices aae res, Me faciant Mi fimbrias pre gulas palliorum, pomentes in eis Distar baeis Misas. Iulius Pollux lib. IV. eap. XVIII. segm. CXX.r EHαις δε κω παραπι ν, και σια-τρια, οπερσι χιτων ποδ ρης , αλουργγ λω. Nomnullae etiam mulieres armiliam habent, σμmmetriam, quae es tun a talaris purpuream fimbriam habens. Idem Pollux lib. VII. eap. XIII. segm. XLVIII. IDργυρογης δε εσθα, και χλαμανς, σεχ η συ πφ κ'γ πορφυρα, αλλα τη εξ ερισυ φαιον ου ν καταρχας εαεα-τo. Purpura mixta aurem vestis, aut chlam , non purpurae mixta smuι fuit, sed hae e fusca lana composita r fimbriis purpura admiscebatur. Et segm. LII. Tat δε περn ιπσα,

instita illa, quam Latini vocabant, quamque Latinae mulieres serebant , uti

nemo nescit.

Observandum vero, hasce vestes non totas purpureas, sed eIavatas, aut orna. tas elavis, sive taeniis purpureis, sive in medio, sive ad oras positis, vocari prie eonsuevisse purpuratas, ut a vestibus totis purpureis distinguerentur. Audi. vimus Servium dicentem ad lib. VIII. Aeneidos: Vietatis lucent sagulis r Sagula mirgata, quae babene in v Narum morem desictas vias maris rem, ae sd ereret purpuratis. Sosipater Carisius: Ue clavus, idest impurptipata minis. Hine ita intelligendus B. Damasus Papa in Vita Eutychiani: m; hoe eonse ruit, uν υ eumque Metium mannem sepes inet, Me Zalmatica, aut eatis o pumaerato nunlatenus sepeliser. Ita quoque intelligeiaus Vopiscus in Carini vita: Paula aura. mo, arque purpuraro. Ita demum intelligendi quotquot seriptores purpuratarum vestium meminerint.

63쪽

De euυis, m imbis aure s: Nonnulli etiam antiqui maiori luxuria vestes ferebant totas purpureas, auis reis clavis, aut taeniis distinctas, sive per medium, sive per oras. Heliodorus Aethiopicon lib. III. Xιτωνα δε αλουργω ποδηρη χρυσαις -τισι 'δαταπαττονημφιεστο. Induebatur talarem tunicam pumuream radiis, aut elavis aureis d si nisHaem. Plutarchus in Demetri Vita eum resert indutum fuisse χρυσοπαροψ is αλο - γισιν , vestibus purpureis auro clavatis . Lucianus libro eontra indotium: Και η πορφυρα δε ενεπρεπε της εσθητος , η μεταξυ του χρυσου διεφαιναιτο . Vestem ornabat iana purpura, quae inter aureor clavos videbatur. Dion. lib. XVIII. refert Com. modum ει πιον χιτωνα ολοπορφυρον πυτω καταπα 'ον, χλαριυδα τε οιαοιαν, indu ferunteam totam purpuream auro clavatam, oe ebla dem similem. Herodiauus lib. I. ipsum Commodum ait loco Romanae vestis αμφιεν-το τε σιλουργεις και Πυτου-

ψεις εσθστας, indutum vestibus purpureis auro cia tis. Procopius libro aeu i fieto. rum Iustiniani, de Satrapibus Armeniae loquens, quibus potestatem ferendi vestes auro elavatas Iustinianus ipse dederat: Κρυσω δε η της πορφυρας κατειληπτο μοιρα, εφ' ης ει θεν η τηε αλουργιδος εμῆολη γωθαι. . uro vero tua pars cloata es, cui jolet purpura immitti . Flavius Vopiscus in Taciti Uita: uroelavatis in. sibωι dem interdixit. Idem Vopiscus in Aureliani Vita habet tunicam aurocta . tam . Papias in Onomastico: Chr octavus, aurata purpura. Anastasius in Leonis III. Vitae 'sem ebresectabam aliam vestem de blattia habentem. in medio

crucem de chr oelabo.

Hi autem aurei elavi proprie segmenta a Latinis appellabantur. Antiquus Iuvenalis Scholiastes ad Sat. UI: Segmenta dicit vittam pendentem e vestibus intextam auro. Valerius Maximus lib. V. cap. II: Permisit quoque his Populus Romanus seminis in purpurea sese, O aureis utἰ segmentis. Hinc Sidonius Apollinaris lib. VI. cap. VIII. segmenta palmatae tribuit, quae vestis, ut cap. XLIII.

observabimus, vestis erat aureis clavis ornata, immo ea segmenta crepitantia vocat , quod auro apprime convenit e Illam Sarranis ebriam Jueeis inter erepitantia segmensa palmatam plus picta oratione, plus aurea e venusavit. Ennodius quoisque in Panegyrico vocat consules postos in segmentis, nimirum palmata indu ros , qua veste imperii tempore utebantur Consules ' Ille annus habuit Consulem , qui νempublieam non tam Iollicitudine, quam opinione tueretur, quo in segmentis ρο- Iito, quae ab 1ostibus sumpta fuerunt arma, tremuerunt. Ita igitur intelligendus Ovidius lib. III. de arte amandi: suid de veste loquar p Nec vos segmenta requiro,

Nec quae de Ur o murice lana rubes.

Ita quoque alii scriptores intelligendi, qui segmentorum in vestibus mentionem secerint. Iidem ipsi aurei elavi patagia etiam antiquitus a παταγειον clavus vocabantur. Nonius: Patagium aureus clavus, qui pretiosis vesibus afui solet, quae pata

Aiata dicitur, m patagiarii, qui huiusmodi opera faciunt. Hine Tertullianus lib. de Pallio ita de pavone: Omni patagis inaurat or. Aurei autem clavi ad oras vestium appositi, appellari consuevere limbi. vidius lib. V. Metamorphoseon:

Indutus

64쪽

fureun , ornabat aurata monilia collum .

Ηἰne limbus vestis ipsa regia vocabatur, quod huiusmodi aureum limbum haberet. Isidorus in Glossis: Limbus navis pirat ea, vel elavus ia veste regia, s-ve ipsa messis. Trebellius Pollio de Zenobia: Ad coneiones galeata processi cum ι bo purpureo. Ruiusmodi autem limbi aurei paragaudae vocabantur etiam a scriptoribus, uti a Salmasio, & Casaubono probatum est in notis ad Vopiscum, quae paragaudae perpetuo vetitae fuerunt a Theodoso magno, ut habetur in L. undeeima Codicis Iustinianei ad Tit. de vestibus holoberis,& auratis,& de intinctione saerimuricis. Neque haec vetatio mira. Aurei enim isti elavi, & limbi regum tantum proprii fuerunt. Chronicon Alexandrinum : Eχω ασι πορφυρον χρυσουν εα λικον παν- λιν. Habens loco purpurei aureum reaium clavum. Anastasus in Hormisdat Pati abolisera blattea eum tabulis aura rectis de ebla de , vel sola imperiali. Alia cirea id testimonia reserre supersedemus, quod plura horum similia inferioribus ea. pitibus saepius occurrent. Animadvertendum denique vestes hisce aureis clavis ornatas vocatas suis auratas, ut totas aureas excluderent. Papias in onomastico: Chr oelavus . furata purpura . Ita igitur omnes scriptores intelligendi, qui auratarum vestium memine

runt.

FErebant etiam antiqui vestes totas purpureas taeniis, aut clavis albis ornatas. Iam audivimus Plutarchum reserentem iocum Alexandri in Antipatrum:

Statius lib. II. Thebaidos:

m ab arbore ea a Nectent purpureas niseo discrimine vistas Huiusmodi quoque erat regum Persarum vestis iuxta xenophontem lib. VIII. CPropaediae: Eπι δε τοντας χήδη αtπος εκ των πυλων προφαινετο ο κ μ αρμα τα ορθην ροχων την τι αραν , και χιτωνα πορφυρων μεσολε κον. αλλω δ' ο- εξε ra μεσολευκον εχειν. PH bare portis prodibo ipse Cyrus eurru rectum t ara ferens, indutusque tunica albo elam in media parte ornata: nulli enim licet ferre tun eam alboelais in medio dissinctam. Curtius lib. II. .' Habebat Darius purpuream tunicam , eui medium album intextum eris. Et lib. III. .' Cultus regis Darii in uter omnia luxuria notabatur e purpureae tunicae medium album istextum erat. Idem lib. VI. PCidaris Persae regium evitia voeabant iasigne. me eaerulea fasia albo aesta circiι bat. Et eodem libro.' Itaque purpureum diadema aes intum albo, quale Da-ν us habuerat, eapiti e reumdedit. Fors tan hi eandidi elavi, quibus regum Persarum vestis sulgebat, purpura illa candida constabant, quae in Perside ope olei albi secabatur, quemadmodum cap. XXV. observavimus. Graeci autem Impera. tores limbos vestium eandidos gestare eopsueverant. Corippus in Panegyrico Iu

65쪽

Poplite fusa tenus pretioso candi a limbo. AIiquando vero etiam hi clavi medias vestes findentes coccinei erant. Lampridius in Alexandri Vita: Conυ -- neque opiparum, neque nimis parcum , sed οἰ- toris fummi D t, ita tamen , ut pura mantilia mitterentur, saepius e c. ciamata. Honorius Augustodunensis in Gemma animae lib. I. cap. CCXII.: Dalmat ea as coccineas I naas ante retro babet, quia vetus, lex diIM Me Decm proxim. refulget. LMm tramites purpurei designans sangu nem Cbrini pro duobus popuIis es sim. Alculnus tap. IV. de celebratione missae: Habes s dalmatica in eoecineas virgulas sano nem Chrisi pro salute mundi effusum demonstrantes. Ama. laricus lib. II. cap. XXI. de officiis Ecclesiasticis: Ipsa datviat ea duas ince neo lineas Moest retro, similiter ωe in anteriori parte, quia vetus tes amenrum , oe novum rus Iant duoctione Dia, O proximἰ. Referemus cap. XLI. Romanam trabeam coccineis clavis & ipsam fuisse

insignem.

CAPUT XXXVII.

De insibus pictis is G Eliabant denique antiqui homines totas purpureas vestes aureis picturis miri fice ins gnitas. Aelianus lib. IV. cap. XXII. lautus Athenienses indueit huiusmodi pictis vestibus indutos e Λλ- ου πιν - λατια, πωώλους δευιτωνας. Pallia ferebant purpurea, tunicasque pie as. Hae picturae vero vel astra aurea, vel homines, & animantia aurea referebant. Ciphilinus in F κ-

giam clavum , in mias medio erat parva quaedam ἰmago Iustui imperiali sese induis r. . Athenaeus lib. XII. Deipnosephistarum Demetrii chlamydem deseribit stellis aureis pictam: At δε χλαμυδες αγυυ ηψαν ηφνινω Ἀωσαι τονγγα της υ M. Tati παν Φ πολος ενα ro, χνυτωs αστερος , και τα δοδεκα ζωδια. E; ιs ebla inder obscuro splendore Gloris fulgebant . iactu pictum in iis videbatur caelum, babens Hira aurea , cr duodecim etodiaei signa. Stephanus III. in memorata ad Aleuinum epistola B. Dionysium se vidisse refert: eo bis ἰndutum eandidistinis purpura clava. O . ρallio toto purpureo . auro interstillato. Ita denique pictam huiusmodi vellem deis

stribit Corippus lib. II. memorati Panegyriei in laudem Iussini II. v. CCLXXVII.

Ea mlἰν interiam pretioso murice vestem , Iticlinianoνum series ubI tota Iaborum M auro insignita Dit, gemmisque corusca , . Illic barbarisas flexa cervice ρbalanges ,

c σἰμι reges, subiectasque ordine gentes Pictor

66쪽

PEI, acu tenuἰ multa formaverat arte. Meerat O fuisum aenara colaribus aurum, uis ut aspiciens ea corpo a vera putarer .

Efgies aure, Ianguis depingitur viro. Sed de hisce purpureis acu pictis vestibus cap. XLIII: sermo est rediturus.

CAPUT XXXVIII.

ne ratione ornandi vestes elavis, aut ps ris.

CLavi autem, limbi, & picturae huiusmodi aliquando vestibus Insuehantur,

uti plerumque in ornatibus vestium nostrarum usuuenit, quos galloni. oguern et oni vocamus. Iam audivimus B. Basilium in loco Isaiae dicentem: Atia vestam oris attexebant purpuram, aut eam parti mediae immittebant . Horatius in Arinis poetica V. XU. Purpureus late quἰ splendeat unus alareia Ditis pannus. I. C. In L. XXX l I. de auro, & argento legator Et quae his Meessimis vise Miscedunt , quae sunt institae, picturae, clavique, qui vesibus ἰ Muntur.... Quema odum elavi aurei, er purpurei pars sunt vestimentorum. Idem Pomponius libris episeola. m .' etsi non sunt cuυἰ vestimentis eon uti, tamen veste legata contineri . Hi ne iam formatae vestes, sed nondum clavis, aut picturis ornatae vocabantur Peaecla in via, idest vestes non adhuc elavatae, aut pictae. Nonius e Praees tam pars vestis, quae ante clavum texitur ' adducitque . qui sequitur, locum Afranii.' Mea nutrix surge, η via , profer purpuram, praeesavium textum es. Interdum vero saltem picturae opere phrygionico adplicabantur, quod nos dicimus a νkamo. Plinius lib. VIII. eap. XLVIII. o Pictas meses iam aptia H merum fuse, unde triumphales natae. Aeti Deere id Pbγgo nvenerunt, ideoque pMM ones appellati fiant. Midas in v e Chlamys ait Numam Pompilium ενυε τρο

φην , tulisse ebiam dem non immittentem ab exteriori parte, idest non insuentem J sed talis entem ab interiori parte idest acu pingentem ) purpuram. Hactenus generatim. mox peculiariter de antiquorum purpureis vestibus.

, CAPUT XXXIX.

LAticlavia tuniea praeseserebat elavos sivem purpura, sive ex auro, sive ex eoem, sive ex albo, qui latiores essent, unde etiam nomen acrepit. Iulius Pollux Onomastici lib. VII. cap. XIV. .' πλατυπορφυρα ιροισια , laticlavias vester. Silius Italicus Punicorum lib. III. asserit Sacerdotes Hereulis Gaditani laticlavia velle

indutos Sare eam lato vestem d ε uere et s. Photius in Exeerptis Damascii in vita Isidori habet Λαμπραν κωρην in πον, κολομεον ριελιχ μυν ανιζ' ιεννην πορφυροις πλατεσι σπιαδιοις κεκω φενμν. Formosam virginem, or bena cultam, habentem tunicam mei lini Moris lapis clavis purpureis ornatam. Unus

67쪽

LVI Unus omnino erat clavus in laticlavia veste , quemadmodum unus omnino

est clavus latus in mediis eolobiis, sive dalmaticis, & penulis, sive planetis nostris. B. Dorotheum Archimandri tam audivimus dicentem e Habet vero colobium nostrum clavum purpureum . Audivimus quoque Chronicon Alexandrinum e Loeo purpurei aureum regium clavum. Audivimus denique Xenophontem & Curtium citatis locis in cap. XXXVI. tunicam regum Persarum uno tantum clavo albo orna. tam reserentes. Herodianus narrat lib. U. Romanos Μagistratus coactos ab Elaga-halo sacrificia sacere χροιτωνας ποῖ ρεις και χειροδωτους νολαο φοινικων. εν μετωφερον τες μιαν πορφυραν, indutos talares tunicas, O manicatas iuxta morem Phoeni in eum, habentes uuum elaυvm purpureum in medio. Agathias lib. III. refert Ttatem Latiorum regem ferre solitum λευκ δε μονον ου ραν τοι πανταπατι γε κοινηνου rae , και ει ιγα νην. - γ γαρ το μεταπατον εκεινη Πυτίο υφαπματι κατερω-λν καταληλπεται, chlamydem albam, non tamen omnibus communem, oe consue in tam . C rea med um enim illius oreus clavus intextus utrisque anaret.

Ceterum haec tunica laticlavia propria erat virorum principum, Sc ditio. rum. Lucianus in Demonacte: Iδων δε ιτινα των ευπαρυνων επι το πλατει Tm πορτνρας. Videns autem ex bene cultis unum, ob latitudinem fui et i purpurei superbientem. Tertullianus in libro de pallio cap. IV. de Saturni Sacerdotibus loquens. Latioris purpurae ambitio Saturnum commendat. Hi iusmodi latiores clavos

purpureos, sive per mediam vellem, sue per oras, & fimbrias ductos, qui claui phylacteria vocabantur ab Hellenistis, gestabant superbissimi Scribae & Pha risaei, de quibus Evangelistae loquuntur. B. Epiphanius lib. I. haeresi XU. Seriis

βυαενοι αετονοααζω. Et ferebant in vestibus p bHacteria, quae sint latae quaedam taen ae , aut elavi purpurei. Utebantur enim hi solis, vesibus, quasi dalmaticis , aut colab is, quae tu usmodi latis purpureis taeniis ornabantur. Qui autem dilistentius Ioquuntur, ρυνlacteria basce laeuus, aut clavos voeant. Nicetas Choniates Thesauri orthodoxi lib. I eap. XXXIX. de iisdem Pharisaeis verba faciens ita loquitur ex fide Petri Morellii, qui latinam huius operis interpretationem dedite Datin matἰeis, quae nune colobia dicuntur, purpuraque praetexuntur, induti pistacteria sua ostentabant. Hinc merito huiusmodi superbiam vestium & animi saepius verbis acerbis notavit divinus noster Redemptor, uti habetur praesertim in Μatthaei Ee angelio ean. XXII Id Dilatant en m pistacteria sua, O magnificant fimbrias.

Hine etiam Romani Senatores laticlavia tunica induebantur: Iuvenalis Sat. I. v. CVI. de lato clavo Romanorum Senatorum loquens rQuid confert purpura malar tandum pAcron ad Sat. U. lib. I. Horatii e Praetextam, oe latum cIa m. Latum elavum purpuram dieit, quae in pectore emend tur Senatorum . Latitudo vero huiusce lati clavi, aut latae taeniae purpureae ante, & retro per mediam vestem ductae, sere palmi unius erat. Id demonstrat palmaris latus et avus, qui adhuc in mediis dat maticis, & planetis nostris adfigi solet. tum trabeae latus clavus, quae id e trabea vocabatur, quod trabales, aut palmares hos elavos habebat, tum denique latitudo palmaris lati clavi vestis palmatae a

68쪽

LVII

tae, quae ab eadem lati cIavi palmari latitudine nomen aecepit iuxta Festum rTun ea autem palmata a latitudine Havorum dicebatur, quae nunc a genere picturae appellatur. Balearidum vero incolas latum clavum invenisse reserunt Strabo

lib. II. & Eustathius in Dionysium Perlegetem.

CAPUT I L.

De tunsea angustisiavia. ANgusticlavia autem tunica clavos ipsos angustiores habebat, unde etiam nomen accepit. B. Hieronymus in epist. XXII. lom. I. ad Eustochium: Puris pura tantum in veste tenuis. Spartianus in Severi Vitae me tam exiguis vestibus usus est, ut vix tunica eiis, aliquid purpurae haberet. Duo vero sere erant clavi in angusticlavia veste, uti duo tantum angusti elavi in dat matteis,& planetis nostrorum sacerdotum adiiciuntur. Iam audivimus scriptores ecclesiasticos cap. XXXIII., & XXXVI. relatos, duos dat maticarum elavos memorantes. Eisdem scriptoribus cumuletur Apuleius lib. II. Floridorum: Habebat indutui ad eorpus tun eam interulam tenuissimo textu, triplici licio, purpura dupliei. Horatius in Arte poetica vers. XU.: Purpureus late qui splendeat unus: oe alter Alluitur pannus. Aliquando vero etiam tribus clavis vestes ornabantur. Statius lib. VIII. Thebaid. v. DLXV.: tr pliei vel erat ostro Surgentes etiamnum humeras, oe levia mater

Ηoc tamen puerorum tantum proprium esse debuit, nam plures, quam duo elavi, dedecori habebantur ab antiquis. Quintilianus lib. III.: in affert lumen et

mus purpurae Ioco insertae, Da erete neminem Meeat intexta piaribus notis vestis.

Ceterum hae laticlaviae tunieae humiliorum propriae fuerunt, & hine etiam equitum Romanorum . Cum itaque laticlaviis tunicis senatores, equites angusticla. viis utebantur. Plinius inquit lib. IX. eap. XXXV. : Purpura dist nguis ab equiseeur am. Paterculus ait Maecenatem vixisse angusto cuis pene eontentum. Statius lib. v. silv. II. v. XVII. . non sanguiae eretur Turmali, trabeaque Remi, nee paupere clo . Idem Statius lib. IV. Silv. U. v. XLI. His parvus inter pignora curiae Contentus are o Iumine purpurae Crescis. Υantam vero gloriolam ex hisee elavis tuniearum sibi eaptabant antiqui, ut quidam pellucidis togis ad ostentandos subiectarum tunicarum clavos uterentur. Ua ro apud Nonium in vocibus Tunica, O' Vitream: suam forum vitreae togae

ostentant tunicae clavos.

69쪽

De praetexta, m trabes. NEmo nescit togam praetextam magistratuum Romanorum propriam, suisse naturali albo colore donatam, & tantum purpureis oris, sive limbis trans in vetiis insignem. Graeci scriptores id dem strant, qui togam praetextam περιπορ-ςυρον, quasi purpureis taeniis, sive limbis circumdatam vocant. Vicem omnium praestet Plutarchus in Romuli Vita: Teὀωον εφορει περιπορφυρον. Gestabat Romulus ) rogam praetextam. Suetonius apud Servium ad librum VII. Aeneidos tria trabearum genera proponit: Unum Diis sacratum, quod est tantum de purpurae aliud regum, quod es purpureum , habet tamen aI quid album : tertium augurale de purpura cocco . Cum autem primum trabeae genus ad Deos pertineret, cum secundum ad reges non iam Romanos, sed Barbaros, & Persas, uti cap. XXXVI. observavimus, hinc de tertio tantum trabeae genere, quae ad augures, reliquosque sacerdotes, reges Romanos, consules, equitesque in eorum transuestionibus pertinebat, quaeque una erat Romana trabea, verba iaciemus. Erat autem haec purpura & cocco orna. ta, uti a Suetonio audivimus, & uti etiam assentitur Isidorus Originum lib. XIX. Trabea erat togae species ex purpura. cocco, qua operti Romanorum rex es in t o pro-eedebant. Sed qua certa ratione purpura, & eocco ornatam suisse trabeam est putandum y Dionysius affirmat trabeam fuisse togam naturali albo colore donatam , ornatam vero coccineis clavis, & purpureis limbis. Ita ille lib. II. de sacerdotibus Gallis loquens: Τηεεννας εμπεπορπημενα περιπορφυρους φοινικοπαρυφούς , αεκα λουσι τρα8εαις. Togas indur; ornatas limbis purpureis, eoee neis elavis, quas trabeas voeant. Idem Dionysius lib. VI. de equitibus Romanis in eorum transve- .ctionibus verba iaciens: Tηξενναε περιπορφυρους φοινωιο παρυφους, - καλοντι τρα- βεας. Induti togas ornatas purpureis limbis, ela υis coccineis, quas vocant trabeas.

Trabea autem vocabatur, quod hi coccinei elavi, cum plurimi essent, aut trabes, aut virgas referrent. Hinc sagula virgata Gallorum trabeata etiam dicta sunt. Servius ad lib. VIII. Aeneidos: Quae sagula Gallorum virgata etiam trabeata' dicta sunt. Trebellius in Gallienor P dita GaIlia arrisisse, o dixisse perbibetur.'Non Ine trabeaι is sagis tuta respubIica er tyobservandum vero trabeas sequioribus imperii temporibus etiam aureis elais

vis , aut segmentis , & aureis picturis suisse insignitas . Sidonius Apollinaria

. tamen is trabea segmento I erat alto. Ausonius Epist. XXIV. Pauli num , Absoniumque viros, quos saera uuirini

Ptirpsera , m auratus trabeae velavit amittus .

Claudianus destque' lib. II. de laudibus Stiliconis hane ditissimam trabeam describit:

Arem oque ν gentia profert

Dona, graves auro trabeas. Insigne Minervam rat opus . , ut I s hine ρ tur aula columnis, Et Der ne paraus . Luc na labores

70쪽

Susceptum puerum redimitae tempora μ bae Auri fonte lavant. Teneros is stam ne risus , g tusque audire putes. Iam ereverat infans Ore ferens patrem , sed avus maturior aevi Mars a recturo tradit praecepta nepoti.

Parte alia spumis Deantem serica fraena Sanguineis, primae signatus fore iuventae Eueberius flectebat equum, iaculisque , vel arcu

Aurea purpureor tollentes cornua cervos

ureus ipse ferit.

CAPUT XLII.

De ebla de ἰ aut paludamento. Romanorum Imperatorum chlamys tam reipublieae , quam imperii tempore

alba erat quandoque, saepius vero purpurea. Ualerius Maximus lib. I. cap. V. : Pullum ei s Crasso ) trad tum es paluaeamentum, eum in praelium exeuntibus album, aut purpureum dari soleret. Hircius de bello Asrieanor Cum Se pis sagula purpureo ante Itibae regis adventum titi solitus est, dieitur Iuba eum eo egisse , non vortere silum uti vesitu, atque ipse uteretur. Itaque factum es ut Se pio ad album sese vesimentum transferret. Ipse Valerius Μaximus lib. I. cap. v III. Cassius ae e Fb linens υ dis Caesarem humano his tu augustorem, purpωreo paludamento amictum. Appianus Alexandrinus lib. II. bellorum ei vilium resert Caesarem natantem την πορφυραν απερριψε, ebla dem purpuream emisse. Herodianus lib. IV. cap. VIII. Caraealtam ait supra Alexandri M. tumulum iniecisse την τε χλαρινδα, ην εφερεν αλοι γρη , purpuream eia dem, quam ferebat. Eutropius lib. X.: Imperii

Asigne in chia de ρυσωrea pantiam erat. Eusebius in Chronico: Cum omnes Imperatores eblamMem tantum purpuream a privato habitu pias haberent.

Contra vero a scriptoribus aliis chlamys , aut paludamentum imperatorium eoccineum fuisse dicitur. Plinius lib. XXII. cap. II. r Galatiae, Africae, Lusit m ae granis coccum imperatoriis dicatum paludamentis. Dion lib. XLVI. in sangui. nem esse prolapsum eum dicit, qui Crasso φοινικα πρων φεμιν eoccineam chlamMem ferebat. Appianus lib. IX. bellorum civilium ait, M. Antonium apparuisse εν φρατρογίδη νοικιδι. eoee nea imperatoria eblamyde ndutum . Lampridius in Imperatoris Alexandri vita: Ubus es eblamνδε eoeeina saepe .... Balneari veste ad pala-

.m reveriens hoe solum imperatoriam habens. quod taeernam eoeeineam accipiebat.

Vopiscus in Aureliani Vita narrat ab eodem Aureliano Tetricum tyrannum chlainmvde coccinea ornatum sati se ductum in triumphum . Inter baee Die Tetrieus chlam e eota nea. Horatius Epodon ode IX. vers. XXVII. Terra, marique victus sestis, Punico ' Lugubre mutaυ t sagum. Et Porphyrion ad eumdem locum: me est, deposuis eoce neam ebia dem . t. nius , qua feliseet finierator utebatur, c aeespis Iugubrem , Mose n Aram. Quae eum ita sint, & eum scriptores modo purpureum, modo coecineum

imperatorium paludamentum suilla dicant, nos purpureum, an coceimum huius.

SEARCH

MENU NAVIGATION