Physicorum Aristotelis libri, Ioachimo Perionio interprete. Nunc verò opera doctissimi Nicolai Grouchij integrè restituti, limati, & emendati ..

발행: 1586년

분량: 636페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

611쪽

tandem coficiatur illud praeterea ad superines interrogationes adi ci debet. Quod si neque ita est,neque ita esse admiserit respondens , omnino nulla fet Fatiocinatio, nec reuera,nec quod ad hunc quide attinet qui int rogatur. Simili igitur modo oe bit quoque opori eret merbum lia Iud, lapidem, nominatiuu significare. Quod si nec ita sit neque ita esse dederit restondens, omnino illi conclusioni nullus est locus peciem autem aliqua ex eo accipit,qu)d

qui sunt rei a dissimiles nominis casM , similes esse Piudentur. Quid ρ nonne haec νοὸ dicetur esse istud i cini quod tu eam esse dicis ζ Atqui tu hanc parma esse dicise est igitur haec parmam. An hoc modo nil confectum est'Certe. 'cam, hac, non parmam,in accusativosibi iungit, sed in nominatiuo parma, hanc autem,parma indicat

in accusativo.In hac quoquesimile vitiis em Noκue hie est isiud inuit, quod tu eum esse dicis' tu autem Cleonem esse dicis Est igitus hic Cleonem. Neque enim articulus hic, Cleone in accastiuo sibi iungere debuit, quippe cum in prima interrogatione dictust, que tu esse dicis hic est, non aute hunc est.' eque enim qui hoc modo dixisset i tin/fui et locutus. κοunescis tu illud' EI autem illud

Lapis,scis igitur lapis. An pronome, illud,non eori modo

sumitur in priore propositione,M DE illud ' atque inposteriori. M autem illud lapses profecto in priore accus

itura erat,in posteriore nominatius: ' nne hoc siis cuius tu babes scientiam' Habes autem lapidis scientia cis igitur lapidis. An ictu boc demonstrat lapidia in accusi'tiuo,huius aute lapidis ingenitivos e 'qui concesu esscuius habes scientiam hoc rescire,in accusativo,non bu-io inge litiuo. Quare concludendum fuit eis igitur lapidem,non lapidis. st 'od igitur huiusmodi captionibus nou concludatur soloecism ,sed videatur modo cocturi,

O quomodo iis occurrendum sit, ex iis quae sunt a nobis

exposita,plaia intelligi potest.

612쪽

Statim initio capitis legitur,om, ν ς--αι , ubi legendum est Paulo post ubi legitur ἀγλά οῦ Φάυτὸ και σου -ον: Alexander

J IIud hoc loco nobis intelligendum est,non esse se nitu generis omnes captiones , sed nonnullas e se in quibus factu sit causam captionis perspicere, nonnullas in quibus didicite : idq; dico Uuuenire etiam in iis quae sunt ei demgeneris nam eiusde generis appellatis s/nt,

qua ex eodem loco ducuntur. Ac eadem quide captio aliis ex genere eamum esse Nidetur qua ex verbis ducumtur,aliis ex alio genere. Id quod propterea fit, quia ut quaeque res Nariὸ comutatur ta no aequ/sempersolet effe perspicua.Bemadmodu igitur inter eas quae ex homonymia ducuntur qui certὸ locus est omnium, νnde ortuuturfallaces conclusiones,νulgarisiimus qμsda sunt quς cuiuis etiam imperito sunt apertae, adeoque ridiculae σleuer captiones ex xerbo propemodum omnes eruutur, cuiusmodi sunt istae: Vir ferebat per scalo δίφρον. oequaproperatis ' πιραιαν. Et vira bonum antὸρa-τieti neutra sed retro miraque. Nunquid purus est Boreas' non, sed impurua qui mendicos aequὸ mercatores interficit. unquid υαρ. ille est non ,sed Apollonia' des. Eodem plan/ modo ex aliis locis huiusmodi nonnulla perfaciles ducutur conclusiunculae. Sed etiam sunt aliae,

quae vel doctissimos quosque impe iunt ad quod eo argulaenio intelligi potest, quod inter se de nominum fgnim rationibu/saepe dissentire docti homines conlpiciqntur. Verbi gratia, virm eod semper modo acccipiantui

613쪽

vnum, ens An alio atque aliolarum inter doctos cMnenit. Quibusda enim νψum est nullam inesse in iis ver bis, unum, em,ambiguitatem. θ ex re dissolusit rationes Parmenidis Zetionis,quod ens θ' unum multi pliciter dituntur. I resecussit in captionibus quae ex aecidente alusque locis eruuturina in iis quoq; alia facit: alia difficiu perspiciutur. Atque nosse ex quo genere sit

quaeque,ct vim reprehemnis vim habeat an minus,noes pariter in omnibus manifestu. Porro aute acuta a seraque captio appellari solet, quae multu in animo relin quit dubitationis.Ea enim es qus acrius pungit mordis que..Ambigendi autem duplex est causa:Vna, quae locum habet in iis quae concludendi vim necessaria habent, cum dubitatur utra sumptiora neganda sit. Alter quae propria est allacium contentiosamque conclusionum, cu deratione indicadi vitiseiusq; quod plus acceptu est quam oportuit ad necessariam conclusionem, ambigitur.Itaque inter eas quae necessaria concludunt, vi quaeque es acutissima,ita plurimum adfert dubitationis Ita autem illa acutissima ratiocinatio,qus ex iis qus sunt quam maxiamὸ probabilis,aliquid aut probat,aut refutat, quod est maximὸ probabile Na cum illa νnasit ratiocinatis,a cepto di parato conclusionis cu alterasumptio ,siemper necessario quod volet concludet: quadoquide necesse sit, ut ex aequὸ probabilibus,hac ratione,semper quod aeque probabile est,aut commetur,aut refutetur: qua ratione efficitur ut ambigere hoc in loco necesse sit.Est igitur illa imprimis θ' niaximὸ aetuta, qua pariter a conclusioneo a sumptionibus adfert dubitationi: .Secundo loco,qua ab utrisquesumptionibus aequale relinquit, Hra negada sit dubitatione. Cum enim sit altera negata, tra tan- de ea sit,no est factu discernere. Inter eas aute qus factaees contentiosae sunt, illa primo loco acuta censenda

est in qua no statim apparet, sitne consecutio necessaria

614쪽

necne, O νtrum sit ea dissoluenda negando falsam ali quam quaesumptaset, propositionem, an distin endo: Secundo loco numerabitur,quae id quidem minimὸ habet dubi; ,πtrum sit negando an distinguendo soluenda,sed

tamen qusnam ex omitibus interrogationibus sit negau-da , Θ quae distingueda,an scilicet quae coplexionis locσaccipitur,an ex sumptionibus aliqua, non satis intelligiatur. Iuterdum bitur argumetatio forma vitiosa, inepta es ac ridicula,nimiru quado sumptiones valdὸ incredibiI sunt,autfassis:interdu minimὸ contemnenda est uado enim in argumetatione desideratur talis aliqua intem rogatio, ex qua potissimum alumenti vis duci debuit, qui illam non sumpsit, re tamen quasi ratiocinatione .concludit, is ineptam omnino ratiocinatione facit.Sin quo spraetermissμm est, ex genere est eorum quae extrinsecus

ad rem valent,non continu) illa argumentatio aspernauda est quin argumentatio bona est,culpa autem omnis est penes eum, qui non rectὸ interrogavit. Sicut autem amgumeta variis modis dissoluutur uno modo, ut ad inari argumentatione pertineat solutio:altero, vi ad interrogate atq; adeo a nam interrogadi ratione:tertio, ut ad neutru coseratur ita etia tribus modis tractatur interrogationibus argumeta:νno modo,νt ad H,quod proposi-etu est,omnes tuas rationes coferas,altero,πt respouentefersequaris:tertiis, Ni disipulado ratione habeas teporis quodpostremu tum euenit cum plus teporis desideratur

ad refutanda solutione, qua dedit aduersarius,quam piritur stat tum temporis,quod aidclutandi concesu est. Cap. XXII.

ATque illa qui de Omnia hactenrus eaeposita sunt, ex

quot, quibusque locis ducutur omnes captiosae con-

elusiones,quaesolent inter dispurandum incidere: deinde quomodo sit mendacij arguendus aduersarius, quibus rationibm A perducendus, νς paradoxa aliqua dicere

615쪽

rideatur: ta quibus ex causis potissimu nascatur soloecismus: mox quo modo interrogandum esset, quaeq; esset interrogationa collatior deinde quisna esset Hiis tractationis huiusmodis bisticarum captionu :po tremo quae in uniuersum esset ratio respondedi, quomodo singula rationes, Oollogismi dissoluendi essent. NPnc reliquaesi, ut postquάὰ capite repetierimus institutu nostriι, de eoq; pauca dixerimus, finem huic disputationi it ponamus. Hoc igitur a principio diximus, fuisse nostris insintutum, ut inueniremu facultatem quanda disserendi de quacunq; reproposita ex iis, quae 6sent in re proposita quam maximὸ probabilia. Est enim hoc os ictu: dialectia es, tum eius, quae per se dicitur, tum eiuU, quae in tentando experiendo cernitur. Sed quoniam par est, sic esse bac arte instructu dialecticum me qua in re haec ari ophisticae, cui initima est, cedat 'inqu modo experiundi causa probabiliter alterum interrogare posisti sed etiam ut scientiam rei prae se ferat propιerea nourautum illud, quod modo dictum est,posuimus huiuN artis officium, quod in exigenda ab altero ratione cerniatur , fed etiam in eo, ut si quando a nobis exigatur rartio de eo quod defendendum in disputationes cepimus, conctantisimὸ ac sine νlla repugnantia tueamur: idque ex iis, quae sunt quam maximὸ probabilia. Cur autem id tiam partem muneris dialectici fecerim,paulo antὸ r tionem subieci: ob quam etiam causam Socrates lutem et rogabat semper,respondebat nunquam:quia fenil qui quamscire profitebatur. Illud porro in superioribus libris explicatum est, quae, quot sint quaestionumgeu ra, in quibus haec ars versatur: qua essent, ct in quolnumero ca, ex quibata ipsa costaret diJutatio:tum qu

modo ear' reru magna copia nobis sappetere posset: postremὸ de ratione tuterrogadi,omninoq; de collocation

quae sit interroganti, obseri anda: itEmq; de respo sione

616쪽

ratione dissoluendoru argumetorum diximuis: omni poque exposuimus caetera omnia, quae visa sunt ad illam dissereri rationem pertinere. Post haec autem docui δε

e fallacibus O captiosis conclusi ibin, quemadmo-stum etiam paulo qntὸ dictum est. Quae quum stasint, profecto iam dubitari non potest, quin satis commota ad itum a nobis id perductu sit,quod institueramus.Iam

vero ne quis ignoret, quid nobis in explicatione huius artis Uuuenerit, illud intelligedum est, eorum omnium, quae inueniuntur, aliqua esse, quae iam antὸ ab aliis alia qua ex parte coprehensa,subtilius postia, O quas particulatim elaborata,opera iasi eoru, qui illa postea accipiunt,logius progrediuntur, magniιmqt incrementu capiun Alia quiem a pri'a orisιne inuenta,non ita multu e principio progrediuntur: sed tantie multo plus utilit

iis babent illo initia, quam reliqua omnis,quae ex th prosciscitur,accessio Es mim cui dici soleo principia maxima pars totius: idςoque difficillimum. Quantὸ eni vi facultate maiore est,tato minore est magnitudine,e que de causa di cillimὸ perspicitur: eo autem inuento, non est difficilς conferre adiicere reliqua. Pyrro auteistu , quod dixi, cum in aliis seia omnibus artiburi tu in arte oratoria Uuuenisse maxime collicitur. Qui enim huius artis principi inuenere, paru admodum progrefissunt: Qui aute nuc sunt in eo meme illustres O probati,acceptis iis,qua a multis t iactata quasi per successi ise paulgi processerat,in eo nes, quos nuc habet,arte protulerui. Tisag qui te primira addere coepit iis initus, quae a pri*us inuetoribua profecta erat.Huc Thras Imachus secutus est: cui deinde successit Theo qrua, permulti, quisingulis as quasdam particulas adiu

runt: ut ia non set mira in tanta magnitudinem ea tandu creuisse. - vero hui' artis, in cust explicatione veramur,no pars quaeda ia ante inuenta elaborata grati pars

617쪽

s OPHISTA M. Os pars altera minus explanata ed omnino nil in eo genere adhuc ab aliis traditum extabat. a qui actuc mercede conducti natam ad contentiones disserendi ratione docue-6 Q emfer ρ quod Gorgi sequutisunt in docendo imsitu: Vt enim hic ad dicendum,ita illi ad dissutanta, orationes ediscendas discipulis tradebant de iis rebus, tu quae saepi suos virique sermones inducebant. Vnde siciebatur,xt discipuli celeriter illi quidem, sed citra vialam artem, quae ab istis tradebantur,discerent. Illi enim ita demuse rem ducere existimabant,si omissa arte,ipsumtis UM proponerent siquisse profitearur arte re diturum qua ne peos postea νsius offendat, effecturus st,ac postea non sutoriam ille quidem doceat,neque de parari possint,quae ad eam rem sunt necessaria, ostendat , Ied magnam calceorum omnisgerreris multituding proferat.Sanὸ qui hoc fecerit, ad Uum quidem profuit, ortem autem no alti it./ de arte quidem rhetorica si tis multa i veteribus tradita habuimus; de hac autem disserendi ratione nil plane habuimus, quod aliis acceptum refera rus: sed nos lonao Uu singula inquirendo, multu temporis magno cu labore cosumpsimus. Si uitur,obis ea considerantibus videatur haec ars illis, quae nρr tradidimus, initiis satis accuratὸ explicata rae aliis dias ipsinis,qus ex laua successione in tantam excreuerunt amplitudine,bae profecto Nestrae sunt auditorumue pamtra, ut si qua praetermissa sint iu tractione huius artis, nobis bona cu venia condonetis: Os qua rem inuenta, magno eo nomine nobis gratio habeatis

Tum quibus f causis potissimum eastatis solaeei min. In eodicibus legitur συμι-, e: at si superiora verba diligentius considerentur, facil4 apparebit mecum legendum esse.

618쪽

DIALECTICES ET LOGIC

cum Aristotele sentiendum sit: & quo

c telis pertineant.

Omen Dialectices apud institelem nu- quam fumiitur n i pro facultate perspLciendi probabilia in re quaque. Vbicu que enim facit mentionem ipses semper ait nullo certo subiecto contineri ,sed in communibus versari ideoque nec esse scietiam, nec ullas habere demonstrationes. Quo magis miror strae aetatis philosophos,praeter admodum paucos, cum vnuncari stotelem in scholis legant no animae enisse ex cristote- lis sententia non esse ista, qua νtutur,Dialectices pro L gica appellatione. Quod ut appareat,citabo Aristotelis socos, ex quibus planὸ intelligι potest, ouid apud inui' accipiendum sit nomine Dialectices. Scribit in lib. In terpretat. eam modo haberi dialecticam interrogatione, qui liberum relinquit respondenti, ut respondeat utram volet partem chiradictionis, ideoque quastione,quid est non esse dialecticam. Cui Dia loco similis es alius octauci Topicorum. Quod si dialecticus expectare debet alterius responsionem,cui sit liberum ut rumuis resspodere,v5 h bet profecto certa qusdam principia,ex quibus conficiat quod vult uuare dialecticassicientia non est. elius locus es primo c. prim. lib. te Syllogi mo, ubi itascribit: Diss γsut dialectica demonstrativa propositio: qnod demunystrativa enisumptio alteritin partis contradictionis: usq&e cuim interrogat edsumit ipse per se qui domo Mationi-

619쪽

rationibus utitur: dialectica autem est contradictionis interrogatio. t paulo pli Demonstrativa propositio erilsi verasit, O sumpta ex iis quae ab initio posita sunt

principiis:Dialectica autem interroganti quidem est ιο- tradi stionis interruatior ratiocinanti diero est sumptio eius quod probabile' est,ct opinione hominum receptum. Similis huic locu s est lib. i. de Demost. ca. Alius locas esca. Ιφrim.lib. Syllogismo: Colligenda, inquit,sunt re ru antecedetia O consequentia,essiciendumque,νt eoruqream maxima nobis suppetat copia. Tum illa nobis in trium extremorum di positione erunt spectanda, in re futando quidem ioc modo:in confirmando autem Eo. Et ad veritatis quidem inquisitionem,ad ea nobis attende- dum erit,quae νeia ipsis, rebio conuenire describuntur. Ad dialecticas autem ratiocinationes cosiciendas seligendae nobis erunt qus in opinione versantur propositio- 'nes.Ali' loc'est O. 8. prim de Demost Dialectica nquit, πο habet certad quasta res quas probet rec in uno qη generesibi subiecto versatur: alioqui non interrox

ret: nam qui demonstrare volunt,non interrogant. Alius

iocus est cap. 13. iusdem libri: tque iis quidem, hiquit, qui suo conclusiones ad opinionem d rigunt,ct dialecti-ςὸ tantum di putat, illud modo videndii est, vi sint quam maximὸ probabilia, quae ad aliquid proba tu accipiutur: adeo ut si re vera est interiectum aliquod medium inter A OB, nec vita tamen esse videatur, qui ea propositiodiu uasi indubitata in probando acpipit, is dialecticae modorem probasse censetur: iis vero qui ad veritatemfuas conferunt probationes, quid in ipsa re sit perpetuo spectandum. Omitto hic locum primi Topic.cap. I. 2. νbi aperi imὸ ostendit quid dialectices nomine velit inte tui. citabo autem locum duodecimi cap. eiusdem libri,

ubi postquam tria quaestionum genera posuit, ita scribit 'in tua quidem problemata xt philosophita tractetur ad

620쪽

618 DIALECT ET LOGICAE

veritate attendere oportet.Dialectice aute tractabulum,

si quid in opinione positum,spectabimus. Es Oalitu locus initio octaui libri Topicoru, ubi ita ait: Quod attinet ad loci inuentiorie milis es philosophi ac dialectici e

sderatio. At illa quae inueneris, certo quodammodo

collocare,itemque interrogare, id iam dialectici propriti est,quadoquidem omne dialectici negotia in siputatione cum alio quopiam absoluitur.Item in lib.de Risr Uonibus soplassarum isascribit:Perspicuum igitur es, non

esse nobis hoc loco explicandos omnes omnium reprehen sonu locos,sed eos modo,ex quibus dialecticae reprehe sones eruutur.Sunt enim illi comunes omnib' artibvso facultatibus. Et paulo post:Quae vero reprebensiones excommunibus, quaeque nullius artis propria sunt, Uaribae dialectico sunt considerandae. Et paulo post:Ex iis em go peristicuum es,dialectici esse , notatos habere omnellocos , Nnde reprehensiones ex communib- constantes eruuntur,cuiuscuque generis illae sint.boc est,sive vera,

siue in speciem tantum reprebensiones sunt. istius locus eiusde libri esὶ τbiscribit:Iam vero postulare,ut is quicum disputatur,aut dicat, aut neget ion est docentis,ac montatis remsed eius qui te probare,as veluti examinare velit.Ea enim tela cir examinandi ratis,pars

quida dialecticae:ob e que causam tota in eo posita est, ut quid de quaque re sentiat,no illi quidem qua νοὸ d Oi hunt,sed qui rerum sibi arrogat cognitionem,cumsintillarse imperiti,observet atq; exquirat. Atque ille quide, qui no in speciem modosed re vera chmunia,peruolsegato exquirit,dialectit' est:qui vero id facere videtur nec facit, Ophissa. io loco eiusde libri stascribite Nyις aute dialecticua vulta certu genus habet, in qμο quas tu subiecto sibi proprio versetur nec ulla in re demonstra tiones adbibet,neque talis artifex est, qui omnium rem consi erat em suscipiatmeque ςnim possunt res omne

SEARCH

MENU NAVIGATION