장음표시 사용
581쪽
, aut vero ex aequo νtranque partem interrogando. mplectamur. Quando enim non vident huiusmodi homines quid potisi um tibi concedi velis, minus dii ciles ac protervi sunt. Iam xero postquam aliuου tibi siugulatim totiua alicuis generis partes, interrogant iusingulis ita esse concessit, vi uniuersumgenus ad extremum inductione colligo,no es ipsum totum genus in errogandum ,sed eo ut concesso 'tendum es. Ita enim sta 8 euenit , ut cum respondens se admisese uniuersum genuta putet, tum ita etiam auditoribua videatur, quia adhuc meminerunt inductionis paulo ant acti , nec
istas interrogationes fructra fuisse existimant. Etsi quando generi νniuerso nomen nois es impositum, saitendum est similitudine,prout commodum videbit uaritiam saepe similitudo ob curior est. dsumpdam autem tropositionem plurimum prodest, mul aduosa,vt ita quas inter se conferantur,interrogare Verbi gratia,s velis tibi concedi omnibus in rebus parnibus esse obteperandum,hunc in modum interrogabis:Quid,putUne parentibus ese parendum in omnibus,an potius in omnibus repugnandum Aut verῖ si Viva,parendum e se sumere ab aduersario νelis,sic interrogandum: νtru multa sint parentibus concedenda, an paucaemc enim
multo potiu4, si modo parentibus obsequi necesse emmulta esse concededa videbitur, quam pauca .prssertiisi eum rerum aduersarum compositio σ collatio es cisti vires maiores Omagns hominibus videatur,tumque deteriores meliores Est porro insignis requens, dii quis reprehensus videatur, ophistarum haec imposita. postquam nonnullas interrogationes proposueris, licet ex iis nil posiis necessario cosmere,ita extremum arguamentationis subiicere, ut illud no interroges ita in modum coplectionis ita proferas sicut fieri solet in veris ratiocinationibu no litur boc hoc. Est etia hoc νοὸ
582쪽
sophisticum quando paradoxon aliquid accipis, resbondentem , vi quidseibi Nideatur proferar , cpu sit illud, quod a principio positum est, in quae Dotu probabile Ohacforma interrogare: Vtrum tibι Ue- . turῆN ecessee enim est si talis sit interrogati t ad cosciendam rem Naleat,inde nasci aut reprehensionein aut admirabile aliquid, ct contra hominum opimo N avis admittat,reprobensio sequitur si neget, C i, bi non ita νideri dicat incredibile qsiquid dicere N de bituriat si non plane concedat,νideri tamen sebi λα- tur i non vere conuictus,aliquo certρ modo repreDensus a idebitur. ius locus Wi,ut quod in disieptatione oratoria magnostudios aciunt oratores idem nos mr prebensionibus nostris facere contendamus : Ni scilicet dilietenter exquiramws, dicatne is, quicum disi utamra, aliquid repugnans,aut iis quae Ue didrasunt, aut eoru sententiae quorum orationem asilones maxιme pro bet sequatum ad te etiam an aduersetur πιmum e9γCui reuera tales,hoc Mapientes funt,aut νero Gli ιnbsint huiusmodi miles tame talibus sunt postremo an cotra dicat, quam sentit hominu pars ma via aut etiam quam omneshormnes.Iam autem scut zondentes solent epentimeris cis urgessi se ta 'dent se elabi vix posse quiu coa Rantur, gere nescianuam multiplicitatem, cuius diuincitιone evadant ita iam nobis interrogantibus eodem illo praesidio intemdum utendum erit maximὸ aduersus eos quisurti nobis resiluntrita vis quid ν modo Nerum fit, alte ro non Nerum , illo nos modo accepisse , non cdicamus. Qualiter fecit Cleophon m Mandrobulo . omtet etiam traducta dii utatione ad alia,quae reliqua e rant argumena praecidere. Luo in loco hae erunt par- .ies re ondentis, visi hoc praesentiat velle aduedarau,
583쪽
S OP Π I s et AILV M. deserat. Interdum etiam ad aliud sunt argumenta diri-Xenda, quam quod a principio positum est in quaesione: sed illud ita accipiendum est , se modo nil habeo quod contra rem propositam obiicere possiis. uo praesidio ν- sus est Lycophron cum iussin esset laudare lyra. Quod vero attinet ad eos qui probari sibi aliquam propositionem, quam acceperis, postulant: quoniam aequu ν detur, ut subiecta probat ione illius reddo ratione,ac
ceptis quibusdam rebus singulis, totiu) est, etiam δε de toto genere concludi positi ii ipsis singularibus aduei
sarium ita reprehedere, ut quod affirmauerit, negare: aret quod negauerit,dicere ostendamu , quasi uniue sum genuta concluderemu quale est illud: Reru aduersarum eadem est disciplina,aut nos eadem. P eqs Ner)propositionis in modum interroganda est complexio: quaedam sunt, quae ne interrogari quide debent, sed ut perspicua ct ab omnibuου recepta sumi. Ac de locis quiadem νnde eruuntur argumenta in contentiosis disput tionibγύ, de ratione interrogandi hactena .i Cap. XV. CEquitur nunc, ut de responsione agamus, Grut qηoo modo dissoluendaesent captiones,, ad quam potis ymum rem conferendae solutiones, O quem ad usum valeat huiusmodi captionum sopblicarum tractatio, doceam . Ac primum quidem utilis est duabus de causis ad pbilinopiam Vna est, quia cum maxima parsi larum captionum ex verbis ducatur, hoc nobis praestat earum consideratio, ut verborum ambiguitatem facilius animaduertamus: γt quae sint ea, in quitas rerum similitudo cum nominu similitudine conueniat, quaeq; illa in quibus verbo vi similitudine res no imiatatur, intelligam . Altera est, quia ad res per nos i- os animo tracta las veriusq; exquiredas plurimile
lat. bi qui faciM ab altero captiosa ratione decipitur, O o iij
584쪽
ηeque id percipit,idem si perse aliquid con deri. e que ter se ipse fallaci conclusone impediet. M tiuem
O tertia praeter illas duas utilitas ad gloriamidius quendam:nempe quod hinc fiat, ut videare omnibus jurebκs exercitatws, O nullius esse imperitiss. Qui mcum altero fermonem confert,eiusque quicum di - . rationes ah ematur ac vituperat, cum vitii m is se indicare non possit suspicionem is praebet, dioisilem
iniquit alteri praestare no propter veritate, sed pr 'pi ex imperitia. Quomodo aute respondes huiusmodica 3l io nibra occurrore debeat,minimo negotio perspici pol q.
squidem omnes locos, unde fallaces coclusiones ei utitur, supra recte exposuimuta, etsi omnia comerita, Ol. es
fraudes, quς in interrogando, solet adbibere sopbistae satis explicatὸ docuimus. V q; νerdide est sumpta liqua captione, illius a im perspicere, O vitiu ubi sit:
indicare, quod celeriter po se ei occurrere, qui te intem rogat. Saepe enim actidit, vi quod scimua, mutatis Otraiectis versiis tonoremu . Porro queadmodu aliis iurebus onibus, celerita tarditas tota pedet ab exer. citatione, ita plan iu d putationibo Uuqenit. Vnde efficitur, ut tametsi res nobis cognit sit , spe tamen quia desit meditatio exercitatioq; disserendi expedirenoy in tepore,ct νt decet,no possimus. Sanὸ ide hic prapemodii euenit, quod in mathematicoru descriptioniabitis.sicut enim plerunq; in conficiendis demostrationiabus scidit vi postqua resoluta res est, ct adsta prinpia reuocata, componere eam rursu non possimus: ita is reprehesionibu Uuuenit,ut sciamus quisse unde ducatur captio, ed tame in partes dirigerere no νaleam'. Cap. XVI.
Ac primum quidem scut probabiles nonnunquam
rationes ad reprobanda potius quam verae adhibendae sunt ta in respondendo, interdum ad opinionem potius
585쪽
polius quam ad veritatem conferendae nobis sunt a gumentorum dissolutiones. Contentiosis enim cum hominibva,plani nobis punandum est,quasi cum iis, qui
Nideantur modo coarguere,ac non vero coarguant. γε
eum istorum hominum rationibus nusiam tribuamus concludendi necesiitatem,non debet prosem alio pertinere nostra solutio , quam ut ne conuinci coargusque Ῥideamur. Etenim si reprehenso est contradictio citra Nilam multiplicitatem, quae nece ario ex quibusdam sumptionibus efficitur:nulla certὸ necessito est, cur te oporteat captionem ex multiplici nomine, aut oratio ve ambigua ductam istinguere,.quandoquidem nil posset necessario concludere, Sed hac tantuni ratione visemur diuinctione, quia peciem quandam conclusionum.
quae ad conuincendum alterum valeant musmodi captiones praese ferant. T 'bis igitur cauendum non est, ne coa)guamur ed ne videamur reprehendi: quand quidem interrogationes multiplices, O ambiguae, huius generis aliae captiones, Neram reprehensionem obscurant, O sstne tandem conuictu aliquis,an non onuia ,incertum reddunt. vhia enim hic licet ad extremum fassa conclusione dicere aduersario , noueum con lusisse negationem elua quod a Irmaueras, sed in multi plici aliquo nomine,aut ambigua oratione versari argumentum illius,ctiamsi quam maximὸ fieri potuit,adidipsum quod dixeras,pertinuerit argumeratio. quia inquam id semper huiusmodi captionibus opponi potest,profecto necesse est, ut hac de causa semper incertum si repreb sua sit n&ne,is, qui cu disputatur. cam Nerum dicat,necne, qui illud dicit intelligi
ρ ὰ no potest. Quodsi adbibita antὸ multiplicis Nembi,aut ambiguae orationis di lactione,tu interrogare ad extremum non dubium esset,quin tu esses reprehen
sua: atque etia i adsieret , quod his quidem leporibuno o iiij
586쪽
postulari minus solet,superioribua autem exigis utqsolebat, nempe ut respondens ad interrogatum, ah t e tiam,aut non, nihil amplius re*bderet. et bist on poribus propter vitiosam,qua omnes feta utuntur. interrogandi rationem, necesse est,ut qui reJondent iiij quid amplius addant,quo , Utium interrogationis corrigant Nam si ipsi satis multiplicitatem interroga Iudistinguerent,necesse esset, νt aut etiam, aut non, 0'deretur. Porro autem si quis Neram esse repreberjionem existimet, qua sub multiplici nomine aliquid oncluditurris nullam respondenti rationem relinquet, q/,4 reprehensionem essuriatreum praesertim in iis etiam,
quae sub oculos subiecta sunt, necesse aliquando sit, quantum quidem ad nomen attinet, quod aformaueris negare,oe quod negaueris asyrmare. 2 am quod iis captionibus di soluendis quas emendandis, adferre solent aliqui,nil planὸ adiuuat. Aiunt enim non sucori cum musicum non musicum, sed hunc quidem Coriscu esse music liuinu ν ro Coriscum esse non musi
cum. Quasi Nero non eademst oratio siue hoc modo di cuά, non adiecto articulo,Coriscum esse muscumsue il-Jo,bunc Cori cum esse muscum: quod ilii tamen αν mare simul negare coguntur. At non idem fortasset semper pars xtraque significat, quando ne nomen quiadem ex quo constant, Coriscus stilicet, idem semper gnificet. Quare ad hanc captionem eludendam,nihil o- mnino illud habet momenti.Quodsi quis vim capsionis in eo ponat, quod primum omnino Coriscum aduersari' dicerei,deinde adiecto articulo, hunc Coriscum dixerit,
is absurde faciet. Nam quid cause es, cur id uni po-xims quam alteri con ueniat pruertim cum utriuis a d derit articulum,non minus procedat captio. At vero quoniam qui non distinxit ambiguitatem efficit, ut ad extremu auditoribus dubiust, an sit, coaictu an non:
587쪽
eum praesertim concessμm sit, in medio cursu argumen sat . onis, multiplex distingueres quodsubsit,binc pro fect planum est culpa eum no carere, qui multiplicem interrogationemsimpliciter o citra ustam distinctiorem admitties Hinc enim es citur,si minus ipse reprehense sit. at cen tὸ ut ullius oratio pro conuicta oe r tata habeatur. t aute pleruque, ut qui ambiguitatem perspiciunt, ea tamen distinguere propterea minuis cureat,quod requenter huius generis interrogationes, ab aduersario proponantur: nescilicet videantur se ad omnia molestos O iniquos aduersario praebere:aut ce t/ quia non existimant ex eo pone captionem Nim ulla accipere Saepe autem ad extremum nescio quid praeter illorum opinionem occurrit. Itaque quoniam ita licet,
nunquam tardi aut negligentes esse debemus in disin . guendo: quemadmodum paulo antς diximu . Quodsi
' quae multaesunt interrogationes non quas a na acciperentur,nunquam fallaxo captios et ratiocinatio ex homonymia alit ampbibolia nasceretur,sed aut vera femper aut nulla omnino fieret reprehensio. Ouid enim interes, sub duobo nominibus diuersis hoc modo interroges, suntne Cassias ,-Themi ocles musici, an sub no nomine rebin aduersis communie Nam si plura verbum significet, qui istud interrogabit, plura tute roSet,non νnum necem G.Si igitur haud rem is facit, qui ad dura interrogationes unum poscit sempli mq; resiponsionem, dubiam profecto esse non potest, quin ad ambiguam interrogationem ntiquam oporteat semplicem dare responsionem: ne si vera qui se sit in omnibus significatis interrogatio, quemadmodum aliqui existimant. Illud enim idem Nalet,acsi interrogaretur, virudomi sint, an no sint Callio, ct consima: ime ambo snt domi siue non sint, non minua Runt utroque modo plures propositiones. eq; enim par est una propterea
588쪽
fieri interrogationem, quod utrunque verum sit qua*doquidem Uuuenire positi, ut vel sexcento huius generis interrogationes coniugas, ad quas omnes verum sit dicere etia aut non:veruntamen non est ad illas omnes νna danda restonsio,quippὸ cνm id aliud nihil sit, quam disputationis leges tollere, o omnem disserendi
rationem euerterς.Atqui isae multae interrogationes, perinde sunt, ac si multis rebus diueos unum nomen esset impositum Vt igitur ad duas intςrrogationes non est danda una re posio,ita ad interro atum ambiguum nunquam est simpliciter dicendum, aut etiarm aut non.
Nam qui secus iecerit, is dixerit quidem aliquid,at . certὸ non responderit. Iμ disputationibus tamen quo dammodo id probari potet,quia quid inde sequatur in certum sit. Quemadmodum igitur c quod etiam noa
paulo autὸ diximus reprebensiones quaedam Nide rur,quae nonfunt citasolutiones nonnullae emunt,quae speciem modo non etia verae solutiones erunt: q&oscia licet diximus intςrdum potius adhibendas esse, quam Neras, in dii utationρ contentiosa, ct cumqccurreret volumus interrogatis multiplicibus. Torro autem in respondendo adbibenda nobis est haec cautio, ut ad ea, quae νera nobis esse videbutur,dicamus,Mo. Sic enim fiet ut minimὸ nos conuincere alius videatur. Quod si cogere nos velit admirabile aliquid dicercitum maxi- γπὸ uti debemus verbo,videri. Hac enim ratione fiet, , Ni nec reprehensio, nec admirabilis conclusio confecta
esse videatur.Iam vero cum perspicuum illud sit, quomodo fiat petitio principii, tum omnes ita existimant, respondenu negandum esse quicquid proxime ad id accessit,de quo quaeritur,nec iram ex eo Senere intere tionem esse admittendam, quasi illo modo id ipsum de quo instituta est di putatio,petatur. Cum vero tale
siquid sibi concaei postulat alius , quod incredibile quidem
589쪽
viscem, aut alsum sit,ex re tamen proposita cosequaturi tum idem illud esse cum eo,de quo agitur,icendum cst. 2 am quae necessario ex re proposita consequuntur,p ro' o propositosunt habenda. Praetem ea quando genu i uniuersumsub nomine proprio non est sumptum abadui Varios subsimilitudine,dicendum es, non rect)c accipere, quando non ita sumit, quemadmodum coni esum es, nec quo modo interrogando sumebatur. Hi si essimi plerunq; nascitur reprehensio. Quod se inder ιi lusus, istis cautionibu uti non pinis . proximum
ι, Pt recurrata ad id, ut non rectὸ rem demonstrasse a Mersarium contenda .In quo utendum est tibi desinitione reprebeasionis, quam posuimu ut eam argumentis
a Iosari, opponas. Ac si propriis quidem nominibus O apertὲ interrogauerit, necese est, vi aut simpliciter respondea , aut adhibita di liuotione. Quae verosi presiis quibusdam verbis breuiter admittimu ,qualia sunt quae non apertὸ,βed t runcatim ct imperfecta locutione interrogantur, ea maximὸ dant reprehensioni occasiovem:exepli gratia: onne quod est .atbeniensiu, id est eorum pose hyladcertri nec di Iimilis es in aliis ratio. At enim none 6 γων homo esse dicitur certὸ: En igitur homo animalium posse io. Sanὸ bomine dicimus esse σωω ,quia sit animal, sandrum λουιω-yων, quia Lactasmoniud sit.Pianum igitur est non oporrere, ubi obscurum est, inuolutum quod ab aduersario proponitur simpliciter rem concedere. Quando'riamsunt asse Ia duo interse, ut uno posito, alterum esse necessesit, nec contra, si hoc sit, illud esse oportet, viadendum est et,qui re pondet, νt cum rogabitur, utrum eorum esse putet, istud potius ponat quod minus lato patet et 'cam ex multis se gulis di sicilius est aliquid tandem necessario concludere. Quod si ad aliquid pro bandum ex eo ducat argumentum, quod huic nil t
590쪽
cctrarium,illi aliquid aduersetur, sit hoc verum diacat,nos tamen contra aliquid illi esse contra rium dic re debemu sed nullum esse illi nomen impositum. Sunt autem ex iis,quae vulgo ieruntur,quaedam, quas nouconcedas alsim dicere videbere alia Nero, quae ut nouadmittas, falli tamen te nemo putabit, cuius generis sunt dubiae ct in utranque partem probabiles sentetiae. Nam si mortalis an immortalis animantium anima, noest apud vulgus constitutum. In quibus igitur manife- sum non est, utrum potius asserendum sit eorum, quae aliud interrogat cuiusmodi sunt, quae sententiae appel'lantur: nam ct verae desingulis rebua opiniones , Ouniuersae negationes, Pt diameter non est comparabilis cum latere, sententiarum nomine appellari solent θ O praeterea in quibus Nera ex aequo pars Niraque esse videtur in illis inquam utriusque generis interrogationibus,si respondendo ad Uum n trum verba interrogationum commutauerimua in alia , commentum nostrum minimὸ apparebit Nam quia incertum est, τtris Nerum sit,sopbistice nil agere videmur, O quia utranqque in partem ex aequo probabile est,falli nos nemo ex
istimabit: at interiin illa nostra verborum commutatia 4miet, ut reprehendere nos nullo modo positi aduersa rius.Iam vere ut singulas tu interrogationes praesenseris,ita illae tibi sunt anteuerte , multo antὸ ora ione refutandae. Ista enim ratione aduersarium tuum maximὰ impedies,ne ad extremum quod vult ef crat.
Verba quae sunt initio huius capitis in Gi qci ς exemplaribuet se sunt restituenda, uοξυι απις ς αλ θῶ: δῶν
QVouiam autem illa est vera solutio, falsitatem 1llogismi indicare, docendo, ex qua potisiimum