장음표시 사용
71쪽
Ab. direptionis. 12. A. S. daret. 13. Μ. die richtiste Lesari ist wol omnium, mie schon audere bemerkten Fabric. et Ludecus , doch hat sie koine m. Et ideo insistendum est eo dicibus. Itaque non est, quod mutemus textum Thesauri congruum vetustissimis libris. Relinquimus candido iudici. quae scripsit Μ.: Bel Daniel ist der Hymnus meder in der Anyube der Le arten noch kritista genau bHandeli.
Thes. I. p. 6 I. De opere diei quintae. Cod. Rhenov. 1ll. saec. X. in omnibus concordat cum Thesauro. In Monii libro non legitur. Ca. Ρ. 5. demersa. 6. irrigans.
Thes. I. p. 6 l. II. p. 382. De oppro diei sextae. Cod. Rhenov. li I. saec. X. R . Mone Ι. p. 380 Hs. Eu Trier 1404. 9. Jahrb. A. etu Stutigari Brev. 10 l. 15. Jahrh.ὶ M. Stephenson Lat. H. 8)M. Bei Tommasi γλ. 423 wird es, wis yewmniich die Hym-nen dieses Versmassos, dem h. Ambrosius zugeschrioben, es istaber meder Pon tam noch pon Grestor H Gr. , son rn ron cinem spatern Dirater, der Uter uti Gregor die Elision ausser Achilless, und schon die Betoni ny mit der Puantitat vermischte, πie v. I und 8 homini. Einige morte sinu nicht yut gemahit, mie p. 5 rerum, S subdens dedisti. - Ut meam aperiam sententiam, sex illa de operibus creationis cantica eadem condita sunt aetate eundemque produnt auctorem. 3. A. unum. 4. A. ferre. 6. M. dicto haι nur Luderes, schelat mir aber die richtige Lesari. - Quod non crediderim, cum Ludecus codices vix contulerit. 12. M. actibus se inserit, sed ipse latetur, logere omnes intermiserit vel se interserit. Ut mihi videtur, M. putavit non fieri posse quin poeta in uno eodemque carmine elisionis leges neglexerit et servaverit. Tamen multa carmina demonstrant, multos hymnos in illa aetate consectos, qua nec antiqua metrorum ratio
ProrSus eVanuit, nec nova accentuum ae concentuum prorsus
illuxit, sUeborgangsperio de), similia praebere exempla Vagacet inconstantis artis rhythmicae. Quartani stropham ducit Μ. spuriam. Nam iam antea p. 243. hymnum brevem lectoribus communicavit, duabus Dissiliroes by Gorale
72쪽
strophis currentem Da gaudiorum praemia atque Inlumina cor hominum sp. 2433 hae disputatione adiecta: Die erste Strophe stelit in der Michenauer m. M. 60. Bl. I 86 aus dem 12. IahH. mit der Melodie: betae Strophen in einem Gebete des Anselm non Canterbum forat. I. p. 342ὰ ohne dass dor Heraumeber Gerberon bemerkte, dass dieses Bruchstucke eines alten Hymnus sind. Dassesse Gebet Myinnimit den Versen des beka inten Liedes aus die h. meieinigkeit: o tuae beata trinitas et principalis unitas, etu melchem aberobige Strophen nicht yehoren. Den Titet has nur die m. Dieerste Strophe kommi in manchen tiss. und Aumaben ala die sechste des obsen Hymnus Veni creator M. IS4 ror, und da die etmeite Strophe sich ebei alis ain den h. Gelat beri hi, soscheinen diose Bruchstucke etu rinem hymnus de spiritu s. rugehoren . Bagmen strat die erste Strophe aura in einem Hymnusetur Vesper am Freitast maniel I, 629 und die emeite aur Vesperam Mitimoch mas. I, 609. Es sind also Strophen, die mansur verschie ne 'mnen etur Auffultuny yebrauchi hat, undmeit sie tu heinem Liede aussiali stira gehyen. so stehen siehier ala Bruchstucke eines selbstandisten Hymnus. Sie habenouantillit und Reim rugietch, denn im p. 5 mar die urspritvliche Lesari omnium stati hominum, sty melcher SchreiUehi in Ass. manchmal xorkommi. Beide Strophen hiangen durchthren Inhiat und thre Behandisvsari steriau rusummen. GD0t duraus, dass die 'mnen, melchen dirae Strophen be0 mensti murden, nichi in dies' Mischung ron Ambrosius sein kounen, sondern dara der Hymnus, motu sie urvriinglich ge-horten, zmischen die Zeit Gregors d. Gr. und Anselmus non Canterbum Hilit, alao zmischen das I. und II. Iahrhunderi. Sed Monii sententia non ita vero similis est ut tacite eredi possit.
I. Sex cantica quae de operibus creatoris conscripta sunt, una eademque ratione et ordine disposita sunt. Unumquodque quatuor stropharum serie decurrit. Si in carmine .LXX spuria est stropha: Illumina, mutilum est, si earm. LXVIII earet stropha: Da gaudiorum, obtruncatur pars hymni necessaria. 2. At opponet Monius utramque stropham aliunde in vespertinos hymnos esse translatam. Inquirendum est igitur
in carminum in sententiis cohaerentiam atque progressionem. Nec sacile quis negabit poetam, cum solem ae lunam com memorarit, apti SSimis Vocibus orare: Illumina cor hominum etc. Item in carmine supra scripto Da gaudiorum praemia arctissime coniunctum est cum antecedenti Repellea servis tuis.
73쪽
Posina, cum Paene apud omnes Sex illa carmina cantarentur ad Vesperas notissimis stique usitatissimis versibus contigit, quod etiam alias evenisse scimus. Hymnographi. vetusti poetae noribus eantica sua adornarunt, vel solae sine aliis, quibuscum proprie cohaerent, publicae ae privatae inservierunt devotioni.
Chriate qui lux ea et diea. D. D.
Thcs. I. p. 33. Λdd. Ad Compictorium.
Cod. Rhenov. 9 l. saec. XI. in). Μono I. p. 92 sq. I S. etu Darmsta di No. 2106 aus dom 8. Jahrh. Η vou St. Poter Eu ΚariS-rulio 15. Jahrh. ΗΑ. von St. Georgen Ru Karlsrufio 15. Jahrh. Ηs. Eu Stutigari Brcv. 10 l. 15. Jahrh. Us. in mei nem Bositκ i5. Jahrh. Ηs. Eu Frciburg 15. Jahrb. N. Stephengon p. 12. S dicetureottidie usque ad diem coenae exclusive. 2. Μ. detegens, cum uno Thomasio. Praeter reliquos codices Hincanarus nobiscum canit. De una et non trina
Deitate p. 528. S. Et ilem ambrosius per totum alium hym-uum ad silii personam loqviIur dicens: Chrisse qui tuae es et dies, noctis tenebras detegis. s. 4. M. lucifer lucem proferens vitam beatam tribuo eum Thomasio et codice
dem Famen Lucifer fur Christus. Myl ira re in den Hymnendes Hilarius stiat inaniel I, I.ὰ C. braeste das Lirat in die
Melt, darum heissi er Lucifer in den alien Hymnen, in denspoitern hat man disse Mnennuust weystelassen. . Be hi Sie, mie es viis scheint, ain Ps. Io9, 3: ante luciferum genui te, so mare die richtigere Lesari luciferum tua praeiens, de Lucifer und lucem proferens si id genau stenommen eine Tautologie, Aber keine m. yibi jene Lesari, denn alte Schrei ehler blie-hen in den ms. der 'mnen νiel frater stehen ala in aniarn Schristen, meti man die iιreh dan Lirehenstebraura gemran lichen Tex e nichi andern molite. At vero, cum eodd. OXO-niensis, Rhenoviensis, Hammoniensis I. Proll. XI.) et reliquae membranste, insuper Versiones vetustae leutonicae sΚehrein p. IIJ faveant vulgato, ipse hic librorum consensus dissuadet de acriptura mutanda. Porro Christus in carminibus quoque posterioris aetatis audit Lucifer, ut apud ipsum Monium carm. 469 ssae e. XIV v. 9: gaude mater Luciferi. Denique versum 3. iniucundam praebere tautologiam ipse nobis largitur Monius: puto irrepsisse in hymnum e versu 2 hymni: Splendor paternae gloriae. Quartus versus Moesi ad normam Diuitia Orale
74쪽
oetavi accommodatus esse videtur. Quod ad coniecturam, nullo nomine connnendatur, nec quod exemplum affert depravatae scripturae ex hymno: Vox Ecce clara intonat, rem illustrat. Nam demonstrabimus infra in hoc cantico emendando errasse Μonium. Retinemus igitur Scripturam Vetustam ac probatam. 11. Μ. me. R. M. Consentiat, cum Oxoniensi ac Damnstadiensi codice. Neque ego scripturae abnuerim. 14. Μ. rigilat, stimmi ala Assonant et u capiant, es sollen sichaber I . I 6 ais Indicative, und II. I5 ais coniunetire ense sprecten. Exstat lectio in membrana Damnstadiensi et codice nostro Dresdensi secundo ac fortasse probatur loco scripturae Cant. 5, 2. Cod. Friburgensis saec. 15. Thomasius adiicit doxologiam: Deo patri sit gloria etc., alii duo Monii aliam: Praesta pater omnipotens. Stropha: Ad to clamamus Domine in cod. Stuttgartensi et Brev. Constantiensi 17-20. Μ. morde=i manchmal tum Myen yesunsten undhaben eine sor schsine und alte Melodie, die xv t vor die Ib- fassur, dieses Hymnus Iu seiren ist. Cantant Carmelitae hymnum ad Completorium per totam Quadragesimam usque ad Coenam Domini. Praemonstratenses per Quadragesimam ad Dominicam usque Passionis. Utriusque religionis scriptura consonant The Rauro.
Lucis auctor clemens, lumen immensum, Lumen cuius sulget Sanctus eternus Christus, cum quo regnat cum ipso in unum. Et sanctus Spiritus, una poteStaου.
5 Tetrae noctis huius caliginem pelle, Serpentisque fraude, quaesumus, suga:
Nos armatos crucis Signaculo Salva,
Sacrosancto tuo Nomine dita. Pater immortalis, omnium Pastor 10 Invidentem hostem frange suscantem Lumen nobis praebe perenne de sancto:
Tenebroso calle non pRVeamus. Redemptor eleme Rex Omnis terrae,
Dilectorum pius gemitus attende: 15 Insidiantem hostem confringe Salvator Nos e ternae vitae reddo beatos. Noetem nobis istam dona quietam: Insidiantem hostem repelle a nobis: Diuiti Corale
75쪽
Crucis signum vincat omne inimicum: 20 Te, Christe rogamus, - mane nobiscum. Gloria et honor, potestas et virtus, Ingenito Deo, Genitoque Christo, Spirituque simul Pareeleto Sancto; Cuius verbo clarent secula cuncta.
Thes. 1. 257. Sol angelorum respice, Quem concupiscit mentium Intenta visu castitas
CurSu, recurSU, Proprio, Quo vita constat omnium, Intende grates supplicum. Da servulis custodiam,10 Qua temperentur commoda. Adversa sint innoxia, Corrupta ne sint pectora. Frugalitas tu Rensuum, Sator, salus, resectio,15 Potus cibusque, gaudium, Lux atque Virtus cordium. Repelle membris lubricam, Ne polluat, lasciviam: No foeda vexet ΡRRSio, 20 Culpetque mentis actio. Virtutis inser copiam,
Qua ponseras clementiam, Oblitus ut peccaminum Dares quietem temporum. 25 Votis rogamus affatim. Superna lux, inlabere: Quo cuncta tuta perpetim Serves, subactis scRndalis 6. Thom. prospero. II. ThOm. Potus cibique gaudium. 13. 14. Thom. lubrica ne polluat lascivia. Neale: quod equidem a scriptore profectum esse crediderim, eo tamen sensu, ut ablativus accusativi casus ricem occuparet. p. 26. Quod V. D. toti carmini adscribit: Manifestum est hunc hymnum a correctore quodam emendatum fuisse - id proh dolor in muItis hymnis Arevalianis accidisse vid8tur.
Lux vera, luci8 claritas, Lucis manen hereditas: Laus in tenebris promitur: Precantibus splendor detur. Te tempus omnis tempori S
Te quicquid in nobis viget Collaudet in perpetuis
Eternitatis saeculis. Completa Μogarabum est completorium Romanum. Diuiliasu bν Corale
76쪽
Thes. I. p. 199. Ad Completorium. evalus 2. tetrae, recte opinor. 13. Neale: 9uam corrupte apud metarabes legantur hymni, hic versus sit exemplo: qui in Breviario et apud Thomasium ita habetur is Somno quiescit grata.' Correxit somno quies sit grata. 18. et spiritu S.
In Festo SS. Aciscli et Comitum eius ΜΜ. Prudent. Poristoph. l. 49ὶ die XVII. Nov. ideoque in initio Adventus Μogarabici
Gaudete, flores Martyrum, Adventus hic primus suit, Salvete, plebes gentium; Punire quo non saeculum Visum per astra mittite, Venit: sed ulcus tergere Sperate signum gloriae. 20 SRlVando quod perierat. -5 Voces Prophetarum sonant, At nunc secundus praemonet Venire Christum nunciant: Adesse Christum ianuis, Redemptionis praevia. Sanctis coronas addere, Qua nos redemit, gratia. Coclique regna Pandere. Hic mane nostrum promicat,25 Aeterna lux promittitur, I 0 Et corda laeta exaestuant, Sidusque salvans promitur: Cum vox fidelis personat, Iam nos iubar refulgidum Praenunciatrix gloriae. Ad ius vocet coelestium. Tantae salutis gaudium, Te, Christe, solum quaeri-
Quo est redemptum gae u- mustum, 30 Videre, sicut es Deus: 15 Exceptionis inclytum Ut laeta nos haee visio Ex hoc canamus canticum. Εvellat omni Tartaro. - Quo dum. Redemptor, VenerifiCum eandidatis Martyrum 35 Globis, adunes coeliti Nos tunc beatos coetui. Nunc in Proprio Hispaniae 17 Nov. colitur sestum S. Aciscli et Victoriae Μart.: sed hymno officium caret.
Cunctorum rex omnipotens, 5 Qui regnat eum Altissimo, Μundum salvare veniens, Virginis intrat uterum, Assumpsit formam corporis Nasciturus in corpore Nostrae similitudinis. Μortis vincla disrumpere. Diqitigod by Cooste
77쪽
Gentes erant in tenebris: Quem olim vatum praescia 10 Viderunt lumen fulgoris: Cocinerunt oracula, Cum Salvator advenerit 15 Νunc veniet in gloria Redimere quos condidit. Ut nostra curet vulnera
Thcs. I. p. 79. Hymnus S. Mariae vel de Nativitate Domini.
Μonio II. p. l. in hoc antiquissimo Mariano carmine recentiores solummodo codices patuerunt. HA. der Λmbrosiani Schon
Bibliothek Μ, 25 des 15. Jahrh. Λ. andore Iss. daselbst N. 283 des 15. Jahrh. Μ. bono mit dem Titol: in sancta Μaria, dioso. in ossicio visitationis. Hs. Eu Lichtenthat des l5. Jahrh. L. uno EuΚarlsruhe o. N. 14. Jahrh. C.) MO. 4. C. filium. T. MO. quae mer. ut in duobus Ambro si anis. Vat. W. I. C. L. et m. 8. A M. Sanctum. 10. Μ. praedixerat. 16. A. index proderet. 19. Α Μ. omittunt nobis. 20. C. Omitt. Christus. 22. Mo. de O. A L. Cantaverunt. Mo: richtiger miti e cantarunt gloriam Deo.
Thes. I. p. 2 l. De Nativitate Domini. Pseudo-ndephonsus in Sermone de Parturit . et Ρuritie.
Sanctae Mariae Bibl. PP. Lugdun. XII. p. 570ὶ: Hinc quoque alibi Ambrosius ait: Fit porta Christi pervia, referta plena gratia,
Transitque rex et permanet clausa. p. 573: Dσ qua porta beatus Ambrosius in eodem hymno, de quo disi, quem in honore sanctissimae virginis composuit: tit porta Christi pervia, referta plena gratia, transitque reae et permanet clausa ut fuit per secula. Editores Ambrosii Maurini auctoritato Ildephonsi lacti hanc stropham uti Ambrosii carmen receperunt, adiunctis duabus strophis: Genus superni luminis, Honor matris et gaudium, e libro Cassandri. Et sane illae tres strophae cantum emciunt Μarianum in Breviariis non admodum rarum. At vero ex Thomasii Hymnario transcripsimus in Thesaurum hymnum: A solis ortus ca line quatuordecim stropharum, in quarum numero quarta, quinta et sexta cantum illum ecclesiasticum exhibent. Totum carmen cum Thomasio ab Ambrosio. eonditum esse existimavi: nunc alia sentio. Etenim quod ad Ildephonsum, in consesso est, sermonem de partu Diqitigod by Co le
78쪽
ritione et purificatione Mariae sequioris aevi esse, saeculi noni vel decimi. Itaquε non idoneus est, qui Ambrosianam carminis prosapiam ostendat certam vel adeo probabilem. Accedit, quod subinde peccatum est contra prosodiam, ut recte adnotarunt Maurini. Denique displicet incomposita cantilenae ratio et sententiarum ordo turbatus. Ut mihi videtur, Thomasii carmen est mutilum, maioris hymni fragmentum, et quidem alphabetici. Desunt nonnullae strophae, irrepserunt aliunde aliae. Imitatus est autem poeta, in Ambrosii, Sedulii et Fortunati carminibus bene versatus, abcdarium carmen
Sedulii: nonnullas strophas iv. 5-12. 21-24, e Prudentio Cathemer. XII 201-208 transcripsit. Haec scripsi: iam adsertur Nealii liber, quo multos Are-valii hymnos congessit. Obvium est carmen supra positum, obvia est Doctissimi Viri sententia, quam cum nostra con cordare gaudemus: De hoc hymno, ut mihi quidem videtur, haud satis disputatum est. Eum hymno Seduliano vetustiorem esse, cui idem est principium, viderunt multi. Acrostichum
vero fuisse, rei potius ABCDarium, diligentius intuen i patebit. Viae enim casu fleri potest, ut hi versus ordine legantur: Fit porta Christi pervia: Genus superni minis: Honor Matris et gaudium: et iterum: sevi, Verbum, caro factum est: norem
dederunt aethera. Inde transpositos quosdam, quosdam perdi tos fuisse versus non vana suborietur suspicio. Et Obbarius,
reiecta Thesauri sententia squam hodie ipse improbo censet, hymnum e variis partibus esse compositum p. 313. Adsignat Μogarabum liber hymnum sesto Annunciationis Dominicae, olim XVIII. Decembri ab Hiseanis celebrato. Brev. Const. praescribit hymnum Fit porta in Annuntiatione Virginis ad Μatutinum cantandum, addita stropha quarta notissima: Maria mater gratiae, mater misericordiae, tu nos ab hoste protege, in hora mortis Euscipe. Adscribatur Areuali varietas. 2. ad usque. 4. ortum Μaria virgine. 5-8. om. 11. ubi imbecilli et mortui. 37-40. Om. 51. Rima. 56. damnum tenebris.
Iam vero hymnum quoad fieri potuit reficium lεetoribus
A solis ortus cardine 5 Ad usque terrae limitem
Christum canamus prin cipem Νatum Mariae virginis. Tres atrophae desunt.
Egypte, Thrax, PerSa, Scytha, Iudaea, Roma et Graecia
79쪽
Fit porta Christi pervia 10 Reserta plena gratia,
Τransitque rex et perma- 35net Clausa ut suit per saecul R. Genus superni numinis Processit aula virginis, 15 Sponsus, redemptor, eon ditor, Suae gigas ecclesiae. Honor matris et gaudium, Immensa spes credentium, Per atra mortis pocula 20 Resolvit nostra criminR. Iam nemo post haec mor
Ubi imbeeilli ac mortui, Omnes beati et perditi.
Laudate vestrum principem. 25 Lapis de monte veniens, Μundumque replens gratia, 50 Quem non praecisum ma nibus Vates vetusti nunciant.
Mirabilis conceptio: 30 Christum portendit sobo
Ut virgo partum funderet, Post partum virgo Sisteret. Nunc redemptorem gentium, Mundi venisse Dominum, Redimere quos condidit, Exultet omnia anima. orbis quem totus non capit Creator cuncti generis, In tua, Sancta genitrix, 40 Sese reclusit viae era. Praeconio angelico De claustris virginalibus Virginis virgo natus est, Qui verbum caro tactum eSt. 45 Quem Pater ante tempora Deus Deumque genuit, Matris almae virginitas Cum tempore partum edidit. Rorem dederunt aethera, Nubesque iustum suderunt, Patens excepit Dominum
Terra salutem generans. Deest una stropha. Tollens cuncta facinora Et donans sancta munera, b 5 . Augmentum lucis asserens Tenebris damnum inserens. Non nulla desunt.
In Cireumcisione Domini. Brev. Areuali.
Saeer octavarum dies Hodiernus rutilat Quo secundum c Rrnem Christus Circumcisus traditur: Patri non adoptione, Sed co- aeternus genere Spiritu completur alvus Incorruptae Virginis: 5 Quae pariens mansit semper Virgo quam puerperam Illibatam Genetricem Proles castam elegit. Inde Simeon grandaevus ovans ulnis accipit, Amplexusque videbatur Salutare Domini: Resolve iam nunc in pace Artus istos Dagiles. Diuiliasu bν Corale
80쪽
Io Sed nee illi impar Anna Continentia gradiens,
Quam in flore iuventutis Coniux viduaVerat, Vagientem confitetur Fore mundi Principem. Impleta est priscae in eo Logis Circumcisio, Utriusque ut Testamenti Se auetorem ostenderet, 15 Qui manens in Trinitate Universa conderet. Gloria et honor Patri Usquequoque Altissimo: etc.
In Dominica ante Epiphaniam. Agni genitor Domine, . Ne nos relinquas, Domine, Verbum natum de Virgine,
Dux luminis, et sons Vitast: 5 Esto nobis in salutem
Gubernator Iesu Christe, Ad precem nostram RSPice. Omnium conditor pie: 15 Propitius miserstre Qui nullum cupis perdere: O Rector mundi Domine, Salvator Unigenite,
In mundum nobis missus esto Captivos repre Sentare, , Lumen caecis reformare, Mutarum linguas Sol Vere.
Christus Dominus vigilet, Fidesque nostra germinet Zabuli discedat munimen, Nec valeat subripere. 25 Per Jesum Christum Dominum, Qui regnat cum Deo Patre Et nos dignavit docere, Credamus in Trinitate.
R. 1. sed satis ieiuna esset poetae sententia. Retinemus cum editoribus Ambrosii Benedictinis, R. 2. eodicibus Thomasii Alexandrino et Vaticano aliisque quondam tertio. Primo conversa sunt fluenta, cum Israelitae Josua duee stumen Pertransierunt, Mecunda vice Iordanes Eliae atque Elisae iam aperuit. 8. M. praesente saeraris die, et recte. 10,