장음표시 사용
32쪽
' ovae horum librorum recensioni multum Prosue- runt 3ISS. codices tres Gucisci hytani, quorum lcctiones ab editione Ernestiana discrepantes diligentissime olim excerpscrat Iac. Fri L IIcusinger, vir doctissimus et Latinarum in primis literarum peritissimus. Schedarum cius usum henevole mihi concessit filius Patre dignissimus , Conradus, de re scholastica et literaria optime meritus, qui me sibi hoc beneficio in perpetuum devinxit. Primus istorum codicum, ab Ileusingero litera A notatus, in celcberrima Ducis Brunovicensis bibliotheca Gueli rhytana mem-hranaceus est, inter Guilianos N. 2, sol. In co praeter minores aliquot lacunas in desunt l. I, c. 28
ad c. 34. Atque in ea exer . . . In libro secundo
desunt quatuor capita priora; pars capitis XII, eap. XIII, et pars capitis XIV, quac autem inter ista sunt media, misere luXata sunt, atque traiecta. In
33쪽
libro tertio deest locus cap.. V a verbis etsi admoti istim venim HS usque a i verba non ut iure titit
indicio cap. XX u I. Culcrum codex iste non ipse mutilus est, sed ex mutilo descriptus. Alter codex, quem IIcusingerus nota B insignivit, ost Gudianus 38 sol. membranaceus. Tertius item, nota C designatus, eSt August. ra, i 3. Quarto, itidem in membrana Scriptus. Ili igitur codices permultas praebuere lectioncs vulgatis melioreS. Ex editionibus praecipuis contulimus Victorianam, Lambi manam, Gruterianum, Gi OnOVianam, Ernestianam Ciceronis operum omnium; quibus accesserunt Oliveti ci Laticinandi editiones. Pracia terea Strebaci commentarium in libros de Oratoro diligenter excussimus: et Omniboni oditionem horum librorum, in Germania per Antonium Roberger a 34 9 7 typis reputilam, una cum Pearciana adhibuimus.
Λcccsserunt complurium locorum emendationes tum nostrae, tum aliorum virorum doctorum, ut Wyt
tenbachii, Schneideri, Vossit, lacobsit, Purgoldi,
quarum Partim in notis mentionem fecimus, partim hanc rationem habuimus, ut eaS in textum reciperemus. Ita si quis nostram editionum cum Ernestiana Comparare clit, Speramus fore, ut quantum in lectione Ciceronis verius constituenda Opurae iactum Sit, neminem poeniteat.
Scr. Halae in Regia Didoriciana d. XXI Dcc.
34쪽
36쪽
SUMMARIUM Logatus Cicero a Quinto fratre , tir quoniam quae sihi adole
scentius de arte rhetorica exciverant, ψix iam prooecta aetate et usu, quem ex lol tantisqtie causis consequutus erat, digna
essent, aliquid de iisdem riatis politius persectiusque Proferret , qtiamὐis uel fauiae inimicorum, Mel causis amicorum , oel ptiblicis negotiis impedito rii otium ad scribendiam con- ceantur , fratri tamen nec hortanti nee roganti ses unquam de sturtim ostendit. Et quum ipse prudentissimorum hominum artiatis eloquentiam contineri statueret, Quintus titilem eam ab Hemmia doctrinae segregaret, et in qtiodiam ingenii aliae exercitationis genere poneret, Cicero quid Crassus et Antonitis, uiri omnium eloquentissimi clarissimique, de ea re senserint, se e Osiliarum si uical, cap. I. Mic obiter sa pe quaerendum sibi Mistim esse ais, cur plures in omniatis restas quam in dicendo admirabiles exstitissent. Nam non solum plares imperatores praestantissimos et reiρ. rectores egregios, quam honos oratores fuisse , sed etiam in nitis aselisis, in philosophia, in mathemmicis, in musicis, in gram-mulicis mullo piares qtiam in arte dicendi ex uuisse. Immo etiam mullo plures poetas bonos quam oratores reperiri. Quod Disi ipso by Cooste
37쪽
hoc mirabilius debere Dideri, quod dicendi ratio non abditis e fontibias hauriatur, sed in medio Posita communi quodam
in usu atques in hominum more et Sermone Persetur ἔ n πασι ero dici possit, aut plures ceteris artibus inser ire, aut maiore delectatione , aut me uberiore, aut Praemiis ad Perdiscendum amylionibus commoveri, Cap. 2-4. Quare nullam aliam csse causam excolicitum oratorum Paucitatis quam rei
quandam incredibilem magnitudinem ac discultatem , cap. S.
Freminem enim Posse oratorem esse omni laude cumulatum , nisi sit omnium rerum magnarum antom ac Sesentiam ConSEquutus. Se tamen, ne hoc nimis immensum ii initumque videatur, φω Graecorum exen se sePositurum a ceteris dictionibus eam partem dicendi , quae in forensibus disce talionibus iudiciorum ac deliberationum Mersetur , neque vreo his libris quendam ordinem Praece torum ab incunabulis puerilis doctrinae r etiturum , seu potius quao in hominum AOqueutissimorum , Crassi Potissimum et Antonii, disputatione να-
scita sint, narraturum cSSe, Cap. 6.
Quum igitur A. V. C. 662 Goius Drusus trib. PI. iudicia, quae lege Seroilia Glauciae solis equitibus tradita essent, ut iterum
Cum Senatu Communicarentur, contendeLet, consul autem Phi-
timus , qui Patronus dignitatis senatoriae esse debebat, Mehementitis in causam Princ rem in choretur, ludorum romanorum diebus L. Licinius Crassus colligendi sui causa se in Tusculanum Contulerat. Eodem Menerant socer eius Q. Mucius Scae Pola , et M. Antonius, consiliorum eius in reP. Socius et Summa cum Crasso familiaritate coniunctus. Cum *so Crasso cxierant adolescentes duo , Crassi maxime familiares, C. Cotta et P. Su ictus , cap. 7. Hi primo die quum multum inter se act P. colloquuti rasent, Postero Crassus sermonem de dicendo intulit.
In quo Primum Stilaicium et Cottam ob egregiam dicendi facultatem quam adePli sint collaudat; eloquentiam cnim coctomnium artium maxime admirabilem, utilissimam, iucundis,im αm; cumque nec in foro solum , sed etiam in otio dignitatgm Stuzm tueri, quum nihil sit iticundius aut magis ProPrium humanitatis, quam sermo saccitis ac nulla in m rudis. Neque vero alia quam eloquentiae Di homines ad hu manum cullum civilemque deductos esse, eandemque iam constitutis cloitatibus leges ac iura descripsisse, caP. 8. Scae ola cetera Crasso assontitur, duo tamen ei non concedit,
38쪽
tinum, quod ab oratoribus cloitales et ab initio constitutae claame conseruatac Sint; alterum, quod Orator etiam remoto foro et Senatu in omni gener c sermonis et humanitatis Persectus osse iacteat, cap. 9-Io. Cui Crassus ita remoniles, ut Primant Maeoolae reρrehensionem silentio Practereat, alteram Mero hoc
argumento diluat, quod, etiamsi sibi multas artes Philosophi
Mindicent, Orator tamen, nisi omneS PhilOSOPhiae Partes, eam Certe, stitiae sit de Milta et moribus, cognitam ac tractatam habere , omninoque omnibus artibus, quae sint libero dignae, Aemolitus esse debeat, quibus Usis si in dicendo non utatur, tamen πρarere, utrum sit earum rudis an didicerit, cap. II - 16. ScaeMola, cap. I7, se amPliuS cum eo luctaturum; at φsius
exempla tamen, quiρρe qui Omnia bene ealicat, quae in forensibus rebus civilibusque Dersentur, neque tamen illam scientiam quam adiungat oratori comPlexus Sit, Meretur ne Plusci tribuerit, quam res et peritas Usa Concedat. Crassus eunt iubet meminisse, se norι de sua, sed de oratoris
facultate dixisse, et Antonitis , cap. 18-2I, ei COn dit, multo locuyletiorem in dicendo futurum, sι quιε omnium rerum citquc artium rationem naturamque con rehenderit; quod elsi diui tale sit iis, qui ante, quam ad discendum ingressi sint, ob ruantur ambitione set foro, tamen in Usa re Ponendum ease
Sti ictus ins eranti sibi et Cottae, cap. 22, sed valde OPlanti utrique cecidisse faletur, ut m istum sermonem Crassus Ct Antonius delaberentur; petitquct, Drm quid de Omni generudicendi sentiant, subtiliter persequantur. Cranus ipse hoc gc--S Sermonis refugit, et Potius ab Antonio quod Mellent Petendum esse monet. Sed quum eum Cotta haud dimitteret eique VimeStionem Proρoueret: an existimet artem aliquam esse dicendi , Primum iterum elabi tentat, hi Graecorum morem in Fcholis ad quamcunque quaestionem res 'Ondendi ridet. Admonitus tamen a Scamota, humanitatis esse non Ecfugere canidisρutationem, ad quam illuna duo excellentes ingoniis ado-l Ceutra cuPiant accedere , primum docet sibi artem dicondi
aut nullam aut Prertenuem Dirini. citctrum non rase eam quidem negligendatu, sed tamen alia quaedam orae ad consoquendam eloquentiam multo maiora. NemPe , cdp. 25, naturam Primum et ingenium multum Dalere ,
ctsi Molescentos, si quid naturale forte non habeant, omnino a dicendi studio non sint dolor ulli. Diligentre tamen Goe
39쪽
s tori pro id diam, non ut iis satisfaciat, quibus necesse sit,sou ut iis admirabilis osse Mideatur, qtiutis libere liceat imi cure. ut re omimos etiam oriatores in exordientia oratione perlursari; cuius rei catisas Antonius, cap. 27, raberitis ex ponit; ne nihil rarius perfecto oratore inoeniri posse fatetur . Iιa quo Crassus miratur in arto histrionum tenui ne i i plus diligentiae quam in arte dicendi, quae maxima sit, adhiberi, et itertim cottiat alis a tolere tibias ob egregiam indolem nia dicendum, dentio sermonem ratio transferre cupit. Sed iterum instanti Collae et qtineremi, quid praeire naturae dona aratimendum Prisci, respondet studium et ardorem qtiendam amoris,
cap. M. Quiam aulem studia nihil prosint perveniendi ni*- , nisi illud, quod eo fervi Aeduealqtie, aliquis cognorit, rationem altidii sui exponere aggreditur. Rr iter igitur expositis artis rhetoria I capiantis exercitiationem maximo commendiat, eap. 3 1-3I. In qua Primum ab eo Probatur consuriu , cratim aliqua posita consimili causarum earum , qtiae in fortim de feriantur , quam maxime ad ostitialem accommodate dicendi; ieinde Mero mones optimum esse qtiram plurimum scribere , quum stilias sit optinatis et Praestantissimus diremti e ector nemnosior. Qtia in exercitatione utitissimiam csse graecas ora
tiones latine oeriere, cap. 33. Reliquas exercitationes M iter prestringit, cap. 34. Tum S mola a Corra rogattis perendo impetrae a Crasso , ne quae Perangvile referserit in oratione sua , copiosius e licet, cap. 35-36. Crassus igiliar primum iuris civilis cognitionem oratori nec s-sariam esse demonstrat exemplis hominum, qui minis ignorantia itirpiter lusi essent, cap. 37, castigatque primum impudentiam eorum , qui iabsque illa scientia itidiata prisata obeant, qutina fame maximae vini causae, in quibus certetur de tareelesti, cap. 38--; ueinde etiam inertiam ac staniliam, quum cognitio iuris neque magna nee discitis sit, praesertim si aliqtitindo nia artem redaritim fuerit, cap. 4i; praeterea estis mira quia iam sit in cognoscendo sutioitas et delectatio, cap. 4a ; denique iuris scientia iis, qtii ei praesint, honorem , gratiam , dignitatem afferat, cap. 43 , senectuti autem celebranune honestissimum praebeat perfugium. Meundo loco Crassus Meliter monet, publica quoque iura, tum montimcntia rerum gestarum , et vetustalis compla oratori nota
esse debere, cap. 45. Diuiti eo by Cooste
40쪽
Hoc modo studiorum oratoris fontibus a Crasso demonstratis , illud insuper Sulpicius requirit , ut etiam Dias earum rerum rationemque ex onat, cap. 46. Id autem Crassus Antonio demandat, cap. 47. Antonius, cap. 48, se demehensum fatetur, ea requirantiar ab ψsO, quorum ignarus sit, et quia, δn causti Mitare
soleat, Crasso cogatur Succederes. Tum Oratorem sic describit, ut sit is, uerbis ad audiendum iucundis et sententiis adprobandum accommodatis uli Possit in causis forensibus atque communibus , Sitque Praece ea MOCC, actinc et IrPOre quodam instructus. Tum adoresus Cra5Sum clivutans negiat Orator Eva civitatum regendarum avi Philosophiae Peritissimum esse debere, cap. So-5I PraeScrtim qωιm Philo vhorum Praeceρια ploraque a sonsu Mulo Malue abhorreant, cap. 52-55. Neque Dero iuris scientiam oratori ilα necessariam rasa, ut Crassus Nutaverit, sine causa igitur es imPudentiam et inertiam adolescentium , qui iuris udentiam non audiscant, accusari, cap.
56-59. Nec reliqua studia . historiae, iuris Publici, antiqui
tatis , etiamsi adiurent oratorum , CL Prorsus necenaria GSe, Praesertim quum non ita multum valli habeant studiosi, si Melint exercitationibus a Crasso recte Commendatis DP erant dare. Ad harum studium ei laborem iuMenes Mehementer in eitandos , reliqua ab oratoris ρωρris Oscio ac munere seiuncta esse, cap. 6O-6 I.
Qurae quum dixisset Antonius, Sulpicius et Cotta dubitare uisi
Aunt, cap. 62, utrius Oratio Propius ad oerilalem Mideretur accedere. Gus1us aulcm Antonium fortasSE, ut artem refellendi ostenderet, non quod Mere ita sentiret, Oratorium munt
tam exiguis finibus circumdedisse sumicatur. Tuuto facilius eum , quae ab eo de olliciis Pracmusque oriatoris quaesita sint, secundum hunc diem expositurum ; hodie enim sat multa dicta
Tum Scamola, libenter se auditurum fuisse Antonium, nisi in Tusculaniam ad Laelium ire constituisset. Non enim sibi tam molestum Dirae , quod ius ciselle Perseellerit, quam tacturdum quod se id uescire confessus su , cap. 63.