Tractatus de irregularitatibus Bartholomaeo Vgolino iurisconsulto, ex Monte Scutulo dioecesis Ariminensis, ac Barbiani archipresbytero autore. Ad forum conscientiae, pontificium, ac ciuile perutilis

발행: 1601년

분량: 295페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

De Ii regularitatibus Tract. III

1n scilieet pra dicti peccent; id quod in seque.

praestabimus. Clim prius id explicauerimus, qquisque ex praedictis facere debeat, quo cum, quem debet tueatur.3 Primum igituri Reses,ac Principes, necnoiudices,ut periculi ratio postulabir, mai0rem, mi remve cautionem adhibebunt, si hon iuincursiones timeantur,delectum militum lia. hebunt, quo resistere hostibiis queant. Custodes,ac uigiles diligentes in confinibus ,&ὶ spectis locis tenebunt. Si nouerint ut m priuatos homines suos subditos ore indere uelle, ne id contingat, studiose curabunt; uel eos inter se conciliando Nel ut de non otiandedo cautiones idoneas praestent, curando, uel capiendo; vel extra territorium eiiciendo. Si, dum rixa fit,interuenerint,liel propositis pcimis uel militibus, uel publica fainiti ut rixam cohibeat, studebunt. Milites uero mercede conducti,quo rem publicam tueantur, uel Principes etiam, pugnahunt, ad hoc enim conducti sunt . Parentes autem,domini,magistri, parochi, de huiusmodi si nouerint coniurationem in fi- Iios seruos, discipulos, parochia nosve rustana, Del uidice adito,ut eam dissipet, operam da-hunt, certioresue pr*dictos facient, ne oscitantes opprimantur λ Si uero interuenerint,du aliquis eos offendere uult pro ipsis pugnare,de occidere etiam olfendentem debebunt, quando aliter eueri ipsos nequibunt; id enim possunt, ut sensit Gloss. in Clem. unic.de homicid. & facite. dilecto de sent. excom. lib. 6. Econtrario autem subditi suos Reges , ae Principes, iudicesque tueri debent, pro ipsis pugnare, sicut etiam pro patria, & pro parentibus: si conspirationes in ipsos factas nouerint, eas patefacere,sicut etiam serui,ac parochiani, di quando aliter nequeunt, clamando eis subuenire, u i habetur in Li. S.tulisse,& tot titu. Tad sen. cons Syllan. Medici demum,& chirurgi, quo aegroti corporis salutem recuperent,hoe studere debent, ut medicinas bonas faciant; quae aegrotis obfit tura sunt prohibeanti quaeque eis conducunt, doceant,ac s pius,si morbi qualitas id postu- et,aegrotos uisant. Ad summam ea prestare dehent,qui excusant eos ab imperitia, de negligentia. Sed iam propositam quaestionem aggrediamur.

ε Debitum iustιtia omittens,quamose em mors,mutilatiove interuerit,an peccet.

F. II. x - 1Quarta quaestio est, an mortifer peccet, . qui debitum iustitiae omittit non defende do, quantum potest,eum, quem defendere debet,quamobrem mors, mutilatiove interuenit. In qua quaestione breuiter concludimus hunc mortisere peccare. Prim,quoniam in re graui offendit;& suum officium omittit, ut in facto proponitur, in graue detrimentum proximi,cui debetiergo morti sere peccat,quicquid enim in graue detrimentum proximi fit iniu- sic, mortiferum peccatum est, ut sensit Lopes in libro inscripto Instructorium costientie. in tertia regula. Praeterea,qui obligatus est ad defendendum aliquem ex debito iustitiae, est et obligatus ex debito charitatis,ut ex dictis antea constanat in eo casi peccat, ut supra uidi-mias,ergo multo magis hic,ubi duplex debitu

titutus custos civ itatis, uel agri peccat no obstando damno notabili,qiv d fieri uidet , salteclamando,ut dixit Naua. in Man .c. I T. n. I 36ωει n. t D. Postremo sic DD. inquiunt. S. Th. a. 2.q 6 2.art. 7. na ait ili re .eum teneri qui non ob llaticii obstare teneatu de Nau. in c. non in

Intelleictus igitur uerus,& n. tis .in fine, & L do uicus Palaestreius in libro inscripto Responsiones castium conscietiae. cas. 6 o. vers. Vnde licet; nam ait ad peccandu satella no serre ope, siue sit persona priuata siue publica, siue id omittat dolo, siue negligetia, siue ad id lege charitatis, siue iustitis teneatur.Haec ibi. Pio regata igitur habebimus, qui ad defendendum alique ex ossicio iustitiae tenetur mortifere peccare, si cum potest,eum non desendat. Et de aestione hac satis,ad postremam transeam .

I Omittens defendere eum,ne occidatur, mutileturve, ubi ex oscio,ω debito iunitiae defendere ipsum tenetur, irregularis esscitvrs mors membrive mutilatio interueniat. a Iudex non defendens que debetur regularis sit. Itea Litores. 4 Custodes ciuitatis.s conducti mercede ad tuendum. 6 Promittens aliquem tueri. I Denuntiare qui tenetur ex oscio delicta commiselenda,s' non denunciat. 8 custodes viarum. 9 Advocati,di Procuratores s eorum elientes morte usetantur ob eorum incurιam, uel imperitia, irregulares sunt. Io Testis productus non dicens veritatem, unde reus morte incitur. II Parentes, O domini non defendentes suos liberos,

Ia Naritus non prospιciens mulieri de us,q ad eius salutem pertinent.

x3 Tarentes er domini filios Ieruosque languidos ex

ponentes, unde moriuntur.

I Η 'ιtalaru existentes causa,νι aegroti moriantur, uel celerius. Is Tutores negates Atinta pupilus,rinde moriatur. 16 curatorfuriose permitιens eum alique occidere.

I Imuria tibi illatas quis vindieare se uelle dicat an irregularis fiat,si id ei non uetes. 1 3 Nymine meo homicidium si quis committat, an is regularis ego esciar.

152쪽

ta4 Bartholomaei dolini

is N datum aecipiens ab aliquo,ut eertiorem que- go iure merito irregularis esse itur . omnes piam Deiade coniuratione in ipsum acta ab ali- agitur,qui ex ossicio iustitiae ad quempiam de-

quibus,uel lueras de eadem re deferendas sum- fendendum tenentur, irregulares fiui, si ob eo mens,an irregularis fiat, sit nec mandatum exe- rum omissam defensionem mors, membriue cutus est,nee literas detulit, σ eontingat praedi- mutilatio interueniat: qui autem hi sint,anteactum occidi. uidimus.

3. III. r ς ' Postrema quaestio est, an irregulares v. fiant,qui ex officio iustitiae aliquem defendere tenentur, si ob eorum culpam

mors,membrive mutilatio interueniat. In quaquet stione concludimus irregulares hos fieri ;nam primo id inquiunt DD. Mari Soci. Sen. in

eap.ad audientiam. num. 3 3 8. q. 9 . iunct. nummer. 3 I. ibi. Utrum ergo ille, ubi generatim inquit irregularem fieri, qui potuit defi ndere, Fc non defendit,&quamuis ipse non distinguat,an, qui defensionem omittit, obligatus esset ex debito charitatis, uel iustitiae; tamen

accipi debet, ubi quis ex.debito iustitiae ad ad

obligatus est,ob ea,quae diximus antea, di in eandem sententiam accipiendum est aliud eius dictum ibi numer. 333.q. 97. ut scilicet noreuelans traetatum irregu Iaris ueat; nam intelligi debet, ubi ad hoc ex debito iustitiae tenebatur. Idem sensit Nauar. in Man. cap. a mame. 23 t. vers. Nec consequenter in edicus, ibi Nisi sit iudex; cum enim lupra dixisset nemine fi

ri irregularem ob id, quod placeret ei de r-matio alicuius; e cum qui cum potest,no defendit eum,quem aliqui deformant, subiugiuNisi sit iudex, aut, si suo ossicio ad id tenetur. Haec ibi Si ergo irregulares non fiunt,qui non

defendunt, ubi possunt,nisi sit iudex,aut alius,

qui ex octicio ad id teneatu nergo iudex qui ex ossicio defendere tenetur, non defendendo irregulares sunt; iudex enim di huiusmodi ex debito iustitiae ad defensionem obligantur, ut

supra probauimus. idem asserit Ludovic. Palest rel. ibid. in libr. interipto. Responsiones cain suum conscientiat.cas. . nam ait neminem incurrere censuras,8cirreptilaritatem non defendendo alium nisi lege iustitiae ad id teneatur;

ergo, ubi lege iustitiae ad defendendum quis

tenetur,& non defendi ν,irregulatis essicitur, si offensi mors,mebrive mutilatio interueniat . Idem tradidit Malol. de Irregular. lib. F. c. 8.f. s. uersQuandoque uero, qui defendere potuit,est publicapersona, id in eodem cap. ,. .

nume. . vers. Quae ninia sum ait dominum

Castri in propriae iuris lictionis loco constitutum irregularem fieri, si patiatur homicidium committi quod posset impedire: id quod tibaliunde fit,quam quod ad id tenetur. Prob

tur postremo communis hic opinio hac ratione,quoniam eius culpa homicidium, mutila tioue interuenit, ex quo defensionem omissit, quam debebat; at is,cuius culpa mors,meminhriae mutilatio interuenit, irregu latis e Seitur. argum. cap ad audientia. de homicid.& c.

fin. sumpto argumento a contrario sensu, era In dexteruo,qui scit quempiam uelle suum subditum offendere,ic non prospicit,ne id fiat cum id possit, irregularis emcitur, si membri

mutilatio,morsve subditi interueniat . Et hoc ob id quoniam ad id tenetur, ut supra probauimus. idem si sciat suos subditos ueIle extraneos,& non subditos laedere.

3 Iatores quoque.& publiea familia iudicis fides βι Bm i,si possunt cauere, ne homicidiualiquod fiat,& id non cavent, irregulares quoque e mctu tur; ex officio enim & ipsi ad hoe te

nentur.

4 Custodes etiam Civitatis, 'qui dolo, uel negligentia uel auaritia permittunt hostes in eivitatem ingredi,irregularitate obligatur, si ab ipsis hostibus homicidia, mutilationesve fiat. Idem sentimus detiistodibus ad portas constitutis tempore pest dentiae, ne quem sine fide sanitatis ingredi permittant; s enim fidem no habentem ingredi permittant , iinde ciuitaspes it entia atticitur,& multi moriuntur,irregulares fiunt. s Qui etiamfa priuata persona mercede eo

ducti sunt, iit sietileantur, id enim fieri solet. te. metu .f. sed licet.is. quod inet. causi irregularitatem non effugit, si sua tu IN & ob diligentia

non adhibitam occidatur,mutileturve qui euconduxit,ut dixit Malol .de Irregularitate. m. 8.f. 3. vers. Ex qua conclusione;nam, qui tenetur aliquid facere,non faciendo dicitur proprie facere. l.qui facit.sside regu.iur.3c non Δ.eiens idad quod tenetur, dieitur proprie eo tralacere, ut dixit Alex. in I.ubi autem. g. qui id quod .st de uerb.oblinquem resertac sequitur Maiol. ibid.

o At quid si quisnomercede ductus premit

sit euipiam se eum defensurum, sed postea uisis inimicis auffugit timore perteritus,an irreis gularis fiet,si Occidatur is,eui defensionem spmiserat Maiol. ibidait. hune irregularem non fieri ubi non dolo id facit. Ego autem sentio hunc irregularem esse, si dolum non admissit. sed ob suam culpam id contiῆit,ut pote, qiua sciebat quinam essent inimici, de nihilominus ausus est promittere defensionem, quam deinceps non praestitit; si enim eam non praestiti siset ratione alia ille suae saluti sibi consuluisset.

Locum tamen habere poterit opinio MesoLu ob inimicorum multitudinem no potuit, quam tantam esse probabiliter non existimabat uel ubi simpliciter iactitauit se. et Qui etiam tenentur exosseio denunciare

iudici delicta committenda, & non denuciat. irregulares fiunt, si deinceps mors, muti latio te alicuius interuenianomnis enim qiii in si,

videto negligens est,inegularis efficitur, ubi ob

153쪽

De Irregularitatibus Τract. II s

ob suam negligentiam S culpam desermatio men,ubi,ut dixi,non possent, uel id per insci-

interuenit. arsum. c.ad aures.de stat.&qualit. tiam non anima. uerterent, quod sepe rusticis atque sic dixit Mai al.eod. rs. Quicunque et contingit;quod enim medicos adire non con- ex officio tenetur accusare Quare,& filii di ser sueuerunt,ideo raro pro se, uel suis medicosui, e subditi,qui non denunciant proditiones adeunt.

paratas in parentes, di dominos, irregulares I 3 Multo magis irregulares fiunt, ' qui filios,

sunt,si eorum deHrmatici interueniat. servosve languidos exponunt alicubi,quo ex

1 obligati etiam ad itinera custodienda, ne portentur ad hospitalia;nam, si uel ob frigus,

iter facientes offendantur, irregulares filint, si antequam reperiantur,uel a Canibus occidanquis eorum culpa de rinitur, quoniam ipsis tur, uel ratione alia percant in i pia expositio- misentibus,& nec sacro,nec uerbo adiuuanti- ne, irregulares fiunt,qui eos exponunt, di quibus occisio,mutilatiove interuenit: si ergo no exponendos curat,ad ip s enim pertinet eos defendunt iter agentes uerbo uel facto,quan- alere, εc curam eorum gerere.

tum in ipsis erit poenam hanc non effugici, ut x Hospitalarii etiam 1 qui aegrotos curant,si ob dixit Malol. ibid. uer. l dem erit in illis, e hoc, ' molest iam qua patiuntur alicuius aegroti,quo quoniam ad id obligati sunt. ea se molestia liberent,uel praebet e quς mors Advocati quoque t & Procuratores a reo tem ipsi allatura sunt, ut cibos ipsi contrarios, conducti, si ob eori m negligentiam, imperi- uel denegant ea,& subtrahunt,quae prodesse iptiamve reus damnetur,itregulares efficientur, s possunt,unde moriantur, irregulares etia hi S multo magis, si dolo id faciant ita Hostien. fient,sicut etiam medicus ob eandem ratione, in cap. l .de poli ul.oc sequitur eum Maiol.eod. s dieram nimiam iubeat,uel medicinas opporin loco.uersic. Possint etiam praedicta inferri. tunas omittatinam ad hoc Obligati sunt exosllo Τestis quoquetareo pmdiictus, sis; eat ea, scio ,&idcirco irregulares evadunt prκdicta quae dicenda erant pro ueritate facti ad desen faciendo,ita Mai l. ibid. uersic. Ex praemissis sonem rei, inde reus morte affectus est,irregu quoque ibi. At si non sit simplex omissio. Im-laris efficitur: sicut etiam publicus scriba, si oc mo medicus publico stipendio conductus ad cultet scripturas,& alia ad rei di sensionem p- curam alicuius populi, ii regularis fit,s ob eiustinentia,ec ita Maro. ibid.& hoc ob hanc ratio culpam Sc negligentiam quispiam ex eo panem,quod ad id obligati sunt. Io moriatur; & hoc ob id, quod obligatus est xx Parentes quoquet,nec non domini, si no- ad medendum agrotis eius populi, ita Malol.

rint suos filios,uel seruos uelle aliquem laede- de Irregul.Iib. 2.cap. I 1.numer. 3. unde tenerire,& eos non auocant ab eo delicto, quantum de damno dixit Syl.in uerti. Restitutio. 3.q. l. in ipsis est,irregularitate obligantur, si mors, ait. 1. Idem asserimus de medico a priuata per membrave mutilatio interueniat;eorum enim sena conducto ob eandem rationem,Iicet no- cura ad iptas pertinet,ut habetur in tit. C.de litet mercedem prabere; nam non debet eius emend.seruor.& in tit. C.de emend. propinq. curam omittere: quandoquidem potest deinax Maritus etiam ad quem uxorem alere per- ceps in iudicio mercedem suam petere, de itatinet, si aegrotantem contemnat,& idcirco nec Armill.in uetb.Medicus.num. 2. dc Gloss.dist. medicum ad eam curandam adhibeat uel ma 8-Sul .in uer. Medicus.q 3. Idem sentimus Ium,quod perinde habetur,atque si.occidisset, de medico,qui gratis curam aegroti suscepit.si ut ait Glos .in te. si ab hostibus.f. i. g.sol. mati ob eius culpam moriatur. Ad summanr medidi sequitur Bartol.ibi. mim. 3.de in .uum. s. & ctis fit irregularis,quoties aegrotus,quem cura communiter DD. irregularis efficietur, simo redebet, eius culpam moritur,secus si ad id riatur,sicut etiam si alimenta deneget nam ad non tenetur.

ipsum alere ipsam pertinet,& facit: le. si seruu. is Tutor quoque Ze curator si alimenta dene-B.de uerb.oblig.ubi Iacac DD.not. get pupillo, uel minori,uel aegroto medicinas, Quae diximus autem de marito respectu ha uel medicum,unde ob id moriantur,irregulabito ad uxorem,eadem sentimus , di de patre, res & ipsi efficiuntur; nam & ipsi ad hic obli- domino respectu habito ad filios,uel seruos, gati sunt,ut habetur in titul.ε de admini.tuta ut si aegrotos permittant mori,uel alimenta ip uel curat. sis non praestando,uel medicum non adhiben to Si curator furiositetiam uideat ipsium laededo,irregulares fiui,si seruus, filiusve moriatur, re aIiquem uellem id permittat,unde contin- ad id enim tenerior, ubi possimi,ut de patrib. git furiosum quem occidere, uel mutilare, qua habetur in l. si quis a liberas.ff. de lib.agnos & uis furiosus ipse irregularis no fiet, ex quo noὸ contrario filii irregularitatem non evadunt, intelligit,quod agi diper Clemen. unic. de hos permittant suos parentes,uel fame mori,uel mici it regularis tamen efficitur iple curator, ob id quia medicum non adhibent, modo id qui permissit eum id facere,ad quem eiuS cu pol sint,& id animaduertant; nain Ze ipsi pare ra pertinet. idem sentio de eo,qi: i pupillo etiates alere teneritur,atque se habetur in cit. l. si infanti sciopetum tribueret pulueris, & pila quis a liberis,de in S. si mater.eod.&quod irre plenum quamobrem eum contrectando, di si

gulares fiant,dixit Malol.eod. num .uer. Iux Iicem ad totam admouendo eum em is sit, un

raprεdicta etiam concludi potest; Exeipio in de aliquis intersectus est; nam puer quid m,ec pupillus

154쪽

1 iis Bartholomaei Vgolini

pupillus si rationis usum non habent, non fi ut tire uidetur, ubi& alios quosdam idem senta

irregulares. per cat. Cleni. uni c. qui tamen scio tes refert. Immo idem sentit si praesens no sui epetum tradidit,quod id euenire posse cogita, tractatui, sed nouit, de quomodo potuit, id non re debebat, irrcgulari S fit. arg.c. Ioannes,deca. impedivit,esto necessaria esset reuelatio. Nec fin .a contrario licia se .de homicid. repugnat ratio contraria; nam per taciturnita-Quae diximus de pradictis dicimus etiade tem,Sc non prohibitioncm probasse eorum cocuratore minoris non furiosi, qui potuit sua au silium uidetur,ex quo res sua agebatur. ctoritate prohibere minorem, ne homicidiu, it Pro regula igitur habebimus' irregularem mutilationeve committeret,& non prohibuit; eum esse, si nomine suo quis se homicidium fanam curator irregularis fiet. ex quo suum mu eere uelle dixit,& id ipse non prohibuit. lux.nus erat id prohibere; item de minor, ex quo cit. ca. Petrus. Qus regula locum etiam habet, rationis ulum habebat. ubi de consultus de eo homicidio, an facienduVerum quidisi quis te damno,incuriaveas fecerit,amici vero tui, uel consanguinei se uelle hanc iniuriam illatam uindicare,tibi dicat, an irregularis fies, si id eis non uetueris, ipsi vero occidant mutilentve illum 'qui tibi iniuria intulitZVidebatur dicendum te irregulare nos eri;tum quod nec facto,nec mandato, nec costio ipsis opem tulisti, quorum alterum requiritur,quo irregularitas contrahatur. argu in . .s quis uiduam .dc ibi Gloss.d. so. tum quod noteneris id eis uetare,ex quo nec liberi,nec serui, subditive tibi sunt.

esset necne,ipse tacuisset ita dixit Felin. incit. cap. Petrus.Si ergo filii de serui tractant de occidendo qui iniuriam intulit patri, uel domino,de pater,dominusque non prohibeant, irregulares fiunt. Excipitur tamen primo,ubi homicidiu comittendum ignorauit; esto enim nomine suo

fiat tamen irregularis non efficitur. ita nota Abba. inciti cap. Petrus, de DD.communiter, Scfacit cap. quia praesulatus. I.q. . ubi delicta cosanguineorum clericis non tribuuntur, si corii conscii non fuerant, esto eorum nomine facta

Atqui contrariam opinionem sequi debemus, scilicet te irregularem fieri. Primo,quonia in .ex quo id non prohibuisti, Ze de iniuria tibi illata uindicada agebatur, Ze sic de re tua,

tacito id mandasse existimaris. aruum. l. si reis munerandi. ,.si passus sim.is. mand . ubi, qui

patitur quempiam pro se fidei ubere, uel alias

Interuenire, mandati tenetur, tanquam si id expresse mandauerit;ergo idem 3c hic. Accedit,

quoniam praesentia tua sine prohibitione consensus uim habet,ut sensit Innocen. in capi. ex parte decani.de rescript. nam inquit si me prs

sente aliquis procurat causam nomine meo, uideo eum facere procuratorem, dc facit quoque C. fi n. de iureiur. lib. 6. Postremo id habe.tur inca. Petrus. de homicid. ubi quidam diaconus irregularis factus non est, quamuis sui amici,& cognati ei dixissent se uelle uindieare iniuriam ipsi illatam a quodam Abbate. de idcirco eum occidissent; de hoc Oh id, quoniam ipse diaconus expresse id ipsis inhibuerat, ne abbatem occiderent,ut ibi habetur. Si ergo ob

hanc rationem irregularis factus non est. qu

niam ipsis id prohibuerat, ergo secus si id eis

non prohibuit set; ualet enim argumentum lcontrario sensu.l. l. fl. de is eius, Et ideo in casu nostro irregularis efficieris, ex quo id non prohibuist i; nam Sc sic not. Abba. in cita. c. Pein zrus, quandoquidem ait homicidium comisi sum per eonsanguineos fauore clerici, non imputari ipsi clerico ignoranti, secus si id sei rei,de

non contradiceret ut in casu nostro. Idem no. Felyn. ibid.i contrario sensu, Ac communitet D D. de Couaride homicid. in Clem, uni c. p. a. S. 2. num. 3. vers. Quarto nam ait,qui pr sensfuit tractatui habito de occidendo eius inimico ab eius seruis,aut consanguineis, S tacuit, hunc esse irregularem,quandoquidem consensint; ficit quoque cap. cum qui S. de senten. excomm . lib. 6. ubi si meo nomine clericum percusseris me ignorante, in excommunicatione non incido, nisi deinceps percussionem ratam habea, ergo idem in casu nostro: etenim ignorantia facti h sc est,qua: ah irregularitate excusat. capitu .apostolica'. de cler. ex Om. min.

Postremo excipitur, ubi qui sciuit suos uel

cognatos, uel consanguineos,uel amicos, uel alios uelle quempiam suo nomine aut occidere,aut mutilare, sed id eis prohibuit; nam neq. in hoc casu irregularis hie efficietur, ut habetur in eod. cap. Petrus, ubi EeDD. omnes hoc

not.Hinc nec simonia ei imputatur, qui prohibuit ne pro confirmatione quicquam daretur, si contrarium factum sit.ut dicitur in ea. sicut tuis . de simon. id quod summa ratione factuestreontingeret enim quem me inuitum ire gularem reddere posse, quod iniquu est, ut de simonia dicitur incita.cap. sicut tuis . In hac igitur quq stione sie mcludendum censeo. Propinquorum autem facta quando nobis tribuitur declarant DD. ac piscipueritin.ine .c. Petrus. de homicid. Quit mandatum etiam accepit ab aliquo, ut significaret alteri coninrationem in ipso mfacta, Ze idcirco sibi cauerer, uel literas eanderem significantes sciens deserendas suscepit,irreguIaris emcitur, si aut mandatum non exposuit,aut literas non reddidit; fuit enim caula.

ne ille sibi caueret, fle ad id significandum se

obligauerat; mandatum enim ab initio sustiis pere uoluntatis est. susceptum uero, ut adimispleatur, est necessitatis ut dicitur in s. mandarum,de ibi not. in Institu .de mandat. atque sic dixit Maio . de Irregular. Iib. Dcap. 8.f. . nu- me. 3. vers. Et cosequitur.ibi: Idem etiam erit.

lego mittam te tanquam nuncium. Id quod locum

155쪽

De Irregularitatibus Tract. III

Ioeum habere censeo, uel dolo id non fecerit, modo iusto impedimento exequi id non pret-

terna isserit,& hoc ob hanc rationem,quod marito obligabatur,quicquid dixerit Malol. ibidem, qui irregularem hunc fieri tantum censuit,ubi dolo id praetermissit,& male ob ratio nem allatam; nam ubi quis ad aliquid obligatur,liel negligentia id omitta teneturiargu .f. praeterea si medicus. in Instit.de leg. aquil.Uerum quid si quis impediat ratione quapiam, ne alius se tueri possit,unde aut occiditur,aut mutilatur,an irregulatis hic efficitur Hoc in

neve rregularis escitur. 2 ragium patienti si tabulam,cuι adbaestrat, qs arripiaturregularis,is obruatur.3 Aquarum ampetu latus adhfrat naui, uel remo, dominus navis eum inde eiecit, obrutus en,an irregularis fiat dominus nauis.

is,qκι eι opem ferre potest si non ferat. s Arboris ramo,ne obrueretur,quis adhestrat, irregularis fit, qui ramum incidit,si deinceps obrua

tur.

6 Ensim si quis obtiget eunti in lacum periculosum, irregularis sit,si occidatur. Nyctu per lacum praecipitem eunti si quis lucerna

extinguar, ct idcirco pereat, irregularis ect, qui

lucernam extinxit.

S Oeetilis orbatos quis quidpiam obiiciat, unde ea

dat, O moriatur,irregularas escitur. Mxa orta ante tuas ades, si cladus ostium intro ιngressienti ne Oec ι datur in ιrregularis fias. Io clamando qui poterat euadere mortem intanam,

irregularis fit,qui suadet ei, quι ipsum captiuum

habet,ut os ei claudatur.

I r Ofendicula in itinere ponens irregularis fit squis

ob id pereat. Is Incipiens opem ferre cuipiam in periculo connitum an irregularis Dis antequam periculo uberatuspi,donat ipsi opem ferre. g. IV.

. re debebat, irregularis efficitur,uidimus modo uideamus,an irregularis quis fiat, si impedit ne aliquis se tueatur, uel remouet adiumenta,quibus se tueri poterat, ne periretra 'Pro regula igitur habebimus irregularem eii fieri et impedule quis se a morte tueatur, uel adiumentate mouet, quibus mortem euasinset;& hoc ob hanc rationem, quod facto mortis causa est,quo casu quis fit irregularis,ut hahetur in cap. si quis uiduam. dist. so. nam hieest causa proxima, quamobrem irregularitas contrahitur,ut dixit Gloss. communiter recepti in c. de cetero. de homicid. de Gloss.fin. in c. Petrus eod.

x Qui ergo nauseagium patieti tabulam, cui

ad his erat, surripuit, unde uel celerius aquis obrutus est, irregularis efficitur. Id quod locuhabet uel in eodem periculo ipse esset, non. n. cum alterius damno iniusto tueri quis se debet. ει ita Malol .de Irreg. lib. I. cap.q8. nume. I I. vers. Ex iis infertur.3 Qui itidemi impetu aquarum ferebatur, &

naui, uel remo adseserat dominus uero nauis eum eiecit e naui, uel remum abstulit, irregn-

laris efficitur si ille pereat; modo in eodem periculo non esset, si remum .uel nauim apprehe- dentem non impedissent sicut etiam irregularis non efficitur, si clamantem in aquis, ut ipsi opem serret,cum posset,opem ferre,noluit; ex quo enim ex ossieto, Sc debito iustitiae ad id notenetur, quamuis mortifere peccet, irregularis non efficitur,atque sic dixit Malol. de Irregu Iar. lib. s. cap.48. g. . num. 3. vers. Expr dictis etiam deciditur, ibi: Iuxta praedicta. s Multo magis, irregularis efficietur, qui ar- horis rauium abscidit,quem quis apprehenderat,ne aquis obrueretur, unde ob id obrutus est. Id quod locum habere censeo,uel no posset suam nauim aliter in tuto collocare, potior enim est ipse. qui prius ramum apprehendit, ita Malol. ibid.in vers Et in casu continnenti. 6 IrreguIaris etia efficitur,tqui eunti aci locupericulosum ensem cingulo ligat, ne eum e. trahere possit, uel stlope tu clauo occludit, unde, se defendere cum no posset, occisias est, uel mutilatus. Id quod locum habet, uel ioco iafecisset, modo sciret in locum periculosum ipsum ire Icogitare enim poterat id euenire pos

Irregularis etiam essicitur, qui de nocte plocum praecipitem itum lumen extinguit, unde cecidit,ac mortuus est,uel dolo, uel ioco id fecerit,utiqui id euenire posse cogitare debebat,ut in antecedenti casu,ita Malol. ibid.s Multo magis fiet inegularis,qui oculis Or-hato per pontem transituro tabulas adm ouet, unde cadens mortuus est,uel ioco etiam id fiecisset,ita Malol. ibid.

fiant: &,ne is, quem sui inimici persequuntur, in aedes tuas aufugiat, quo mortem euitet, tu fores occludas,irregularis efficieris; secus au- te si id secisti, ne tumultus, de rixa in tuas edes venirentura Malol.ibiae ueta Ex praedictis etiadeciditur. ro Irregularis etiam essicitur. qui, cum in i ste ad mortem quem duei uidet, & ab amieis, fautoribusve clamando liberari posset,suadet, ut os ei obturetur,ne clamet, ita inquit Syl. in uer.Homicidium. 3.verss. de sequitur Maiol. eod.uersdc probatur id ratione,quoniam eo filio homicidium adiuuat,ut hahetur in c. sicut dignum.f. illi etiam,& S. fi n. de homicid. ubi,

qui interest homicidio, ne illud impediatur, irregulatis

156쪽

irregularis esticitur, esto ipse ferire nolit. Id quod locum habet uel iii sie ad mortena quis

supra id egimus,ubi de pis scivia eorum tractauimus,qui astant,dum homicidium conamittitur. Ob eandem rationem,qui impedit altu, ne quem a morte liberet. irregularis efficitur, sicut etiam,qui abstrahit alicui ensem, uel arma,quamobrem inermis occisus est, ut lupra indimili diximuS.

II Multo magis etiam, 'qui offendicula in itinere ponit ob hanc cau iam, ut aliqu is corruat, iit lapides,trabes, funcs, uel etiam foueas estodeat, quo meam quis incidat rii enim quis ob

id cadens moriatur,ues inutiletur, irregularis

hie efiicitur,uel ioco id fecisset; rem illicitam enim secit, di id clienire posse facile cogitare

i Atquidi si quis in periculo existenti opem

serre csperit,deinceps desierat, unde in periculo constitutus periit,an irregularis hic efficia. tui 3 Plane si ex iis est,qui ex debito iustitiae ad id icnetitur, irregularis e Dicitur, ut antea uidimus,ubi & de medico,& de chirurgo plura diximus. idem sentimus,si alium qu etsisset, nisi hic opem serie illi cipiss)t; nam irregularis efficietur, esto ex iis non si, qui ex officio ad id Obligaretur;& hoc ob hac rationem,quod suis

caeptis abstulit ei auxilium aliud, quod sibi parallet.

Verum quid si neminem parare posset PIane sentio irregularem hunc non fieri, ut si pugnare pro ipso coepit, pugnare desinat, secus autem, si in naufragio existenti, vel ab inimicis circumuento instrumenta dedisset, quo se tueretur; ex quo enim iam ea instrumenta dedit, uel commodauit, intempestiue, di antequam periculum illud evadat, adimere ei no potest; no enim commodatum repeti potest, nisi,ubi quis eo usus fuerit ad eum finem, cuius gratia fuerat accommodarum .esto in idem periculuqui commodauit incidisset. At quid de habentibus ursos leones & alias seras bestias , quae obesse possunt. n irregulares cssicietur, si que cidant, uel mutilent, ob id quod non cautὰ custodita sunt Hanc qu et stionem in seq. explicabimus.

bis,an irregularιs fiat, si quem mutιlent,aut oc-eidant.

α Animalia natura domestica si quem occidant, el

x - Quaestio hic nobis explicanda est,an ha-Ν. bens leonem,ursum,de huiusnodi animalia irregularis fiat, si quem mutilent, aut occidant. In hac quaestione uariae DD. senten

Bartholomaei Vgolini

tiae sunt. Innocen. in cap. ad audientiam . numero X. uersic.Si autem aliquis. de homicid.existimat hunc irregularem non esse, dummodo malitiam, uel latam culpam ad mortem, mutilationemve non adhibuerit; no enim uidetur, ut ipse attacu cui culpam,uel negligentia huic tribui debere,cum multum remota ca usa sit . Hanc opinionem sequitur Ioann. Andr. Ac Anton.quos refert Mari Socin.Sen. in cita. cap. ad audientiam . num. χεε. q. q6 Sequitur quoque cum Specul. in tit. de triegularitate. uersQuias aliquis. Hsc opinio mihi omnino non probatur; nam,ubi dolo,eiusve lata culpa holiticidium interuenit, sine dii bitatione horum sententia uerissima est;at si leuis culpa, uel negligentia tantum, interuenerit, eo tum sentetiam non sequor,do hoc ob hanc rationem, quod eorum cura ad ipsos pertinet, ergo non sat est,ut latana culpam uitent. Praeserti in quod natura earum animantium seram esse non ignorant.

Altera fuit opinio eorum, qui existimarunt hunc semper irregularem ess :& hoc ob hane ratione,quod ipsi tribui potest, quod hic animalia teneat. Horum sententia neque omnino etiam uera elimam non est prohibitum generatim, ne qui, ea animalia habeat, sed solii, . ne in loco publico, ut habetur m S. ii n. in Insti. si quadrup. paup secindicat. Tertia fuit opinio distinguentium; naMar.

Soci. Sen. cod. num . sic distinguit. Autllic non tenuit ligata ea animalia debito modo; & in hoc casu, si quem occidant iret mutilent , irregularem hunc seri censuit. Aut tenuit, S tunc Iecus. Haec opinio quoad secundam parte Omnino uera non est; quid enim si in loco per que iligo iter fit,ea habeat λ Plane, quod id iure prohibitum est per cit. .s n. 5c in l. lii enim.cuduob. sequen. q.desditi t. edict. esso ligata teneat, irregularis tam cta efficitur, sique detorment,ex quo in loco prohibito ea habet no ob aliam causam,quani quod nocere transeuntibus possent,quo casu, ubi aliquid prohibetur ob hii iusinodi causam irregularis efficitur uel

diligentiam omnem adhibueriti argum. c. tuanos. de homicid. Ac plane id summa ratione fictum est; huiusmodi enim animantes transeuntes, qui hoc non animaduertui, dum aliis negotiis student, de alibi animum habent, de

improuiso aggrediuntur, dum ipsis homines

appropinquant. Quare uel ligata sint nocent. . Vnde Couar. in Clemen .unic. in z. par. S. q. num. I l .uersicia. De eo autem . etsi opinionem Innocen. qui uidetur, modo animalia haec tbene de caute custodiantur, si maen in via, vel in itinere,aut in alio publico loco habeantur, irregularem hunc fieri censui ob id quod iuribus allegatis prohibentur haberi lite animalia in dictis locis. Quid igitur concludendum λ Ego sie distinguendum censeo. Aut sunt animantes natura ferae,ut leones lupi. ursi, simiae, Se huiusmodi;& in hoc casu sic subdistinguendum puto.Aut dominus

157쪽

De Irregularitatibus Τraeh.

dominus ea animalia het in loco priuato, quo

uulgo iter non fit, 3c ad silmmam quo ire ii mines non solent; in hoc casu, si bene ligataea teneat, contingat vero quem nihilominus deformari,uel q ita ad ipsa accessit,uel quia ratione quapiam soluta sunt, quae quis diligens non existimasset, in hoc inquam casu opinionem Innocen. bc qui eam sequuutur, ueris si inacenseo. Et hoc ob eam rationem , quoniam relicitam habebat,& diligentiam omnem adhihuit,ergo irregularis estici non debet. argum. cap. Ioannes, di c. fit . de homici. non enim omnis casus fortuitus prquideri potes i. Pol tremo, quoniam ubi so Iuta iunt, non culpa ipsius domini. fugerunt, desinunt esse eius domini, ex quo in priuinam Iibertatem uenerunt, de idcirco dominus non tenetur,si cui nocuerut,ut dicitur in te. t. i. in bestiis autem .is. si quadrup.

Paup. Dcis dicat. iuncti Ai. serae igitur bestiae. in Instit.de re r. duiis. Si uero non bene ligata ipsa habet εο ob id culpa domini sol uatur, & tuein ipsa solutione cuipiam noceant, tunc irre ingularem dominum fieri ob suam culpam concludo, secus autem si posteaquam in pristina libertatem uenerint,ut pote extra ciuitate su gerant,di amplius in dominio ptillini domini non sunt.ob cit.f. in bestiis. Aut ea habet in uia,uel in itinere .uel in alio Ioco publico & in hoc casu, uel diligentia omne adhibuerit, si cuipiam nocuerant fine eius Culpa, irregularem dominum fieri censeo. Et hoc ob rationem proximE allatam, quoniam rei prohibitae operam dat,& idcirco quamcunque diligentiam adhibeat, irregularis nihil minus fit, si mors, mutilatiotie interueniat.percit.cap.tua nos,& tradidit Gloss. communiter Tecepi. in cap. sicut dignum.&.fin. in uerb. Consilio.de hom icid. & m hoc casu locum liabe-hit sententia eorum, qui existimarunt semper irregularem quem fieri. a Rut sunt animantes natura domesticae t sed feritate quadam praeter naturam praeditae; Scin hoc casu,si dominus id sciens non prouidet,

ne cui noceant, irregularis esset turiargum.ca.

fgnificasti .de homicid. ubi cum equus, sub quo infidebat clericus, mulierem quelanda Occidisset, irregularis habitus non est, ob id ,q requi uitiu ignorabat, ergo secus si id no igno-Tallet malet enim argumentum a contrario sensu. I. I. Se ibi DD.st. de ofLeius .Quare,qui cane huiusmodi haberet,qui aprum. 8c huiusmodi animalia,quae homines occidere, mutilare vescierent, nisi ligata ea haberent irregularis domnus emcere tu si huius mutilatio, morsve eontingerenea enim ratio, quae in seris. & hic locum habet,ergo di eadem iuris dispositio. argum.1. illud.ffad leg.aquil e cum dilecta.de confirm .util.uel inuti I.

Excipitur tamen, ubi dominus uitium huiusmodi ignotasset,ut pote quia per haeredit tem ea animalia adeptus est, uel per emptionem tunc enim ab irregularitate immunis est,

ui habetur in eit.c. significasti.de homicid. Secundo excipitur, ubi animal illud id non consueuerat, nec uitii id habebat, sed casu quopiam , nesciove quo impetu quem deformauit;& hic enim ignorantia dominum excusat.

argi m. c.apostolicae .de cler. ex m. ministra.

Postremo excipitur,ubi nouerat uitium, de bene prospexerat ea ligando, sed nescio quo casu ea an alia soluta sunt de quem deformarunt ; quod enim casus omnes prς uideri nequeunt, ob eam rem irregularis dominus non efficitur argum. cap. Ioannes,de c. fin .de homicid. in hac quςstione igitur sic concludendum censeo.Scd iam ad homicidium mutilationeve casu, sertultove commissain,transeamus.

De Irregularitate an oriatur ex homicidio non necessario , nec VO-luntatio, nec culpa interueniente,

sed casu fortuitove, habito respectu ad furiosum. Cap. XXIV.

a Furiosus qua ratione quis probetur.3 FWiosus homicidιum, mutilationemve committens ι megularis non escitur,qus regula quous . pateat, claratur. E Irregularitate, quae oritur ex homicidio non uoluntario,& non necessario, culpa tamen aliqua, uel omissione interueniente egimus 3 modo agamus,an ii regula ritas oriatur ex homicidio non uoluntario,& non necessario,& sine culpa

ulla commisso,sed casu,aut fortuito. Uerum, quod hoc contingit multis modis. Primum respectu habito ad furiosum. Deinde ad ebrili. Tertio ad dormientem. Quarto ad infantem. Postremo ad eum, quo aliquid committenta ad mortem per se non destinato, mors tamen mutilatiove interuenit; ideo de singulis agamus,& pratis de homicidio commisso, uel mutilatione a furioso. Id quod ut dilucidius fiat.

haec contemplabimur. Primum furiosus quid sit. Deinde qua ratione furiosus quis probetur. Postremo an honiicidium, mutilataOneve committens, irregularis fiat.

Quoad primum igitur et furiosus homo est

homo, qui ob impedimentum aliquod accidentale rationis usum no habet. Posui Homo progenere; nam non solum dicitur de furioso, sed de non furioso. Potui reliqua pro differenti quo separetur ab homine, qui usum rati nis non habet ob impedimentum naturale,scilicet ob aetatem,ut infantesmon.n. accideri tale uitiinled ob naturale hi usu tonis carent.

158쪽

Ia o Bartholomaei Vgolini

x Quoia seeundum i scilicet qua ratione quis cum ratione operari nequit nee in culpa esse,

surio lus probetur breuiter c Cncludendum est cum suae mentis non sit,ut dixit Iurecons. inciduobus inodis,scilicet& ucibis,& saetis.Ver- ta. l. sed etsi quemcunque. eod. i. his,quoniam temere,extra propositu, Sc insul - Η sc autem regula locum habet, ut scilicet se loquitur, unde Isaias capit. 3 1. sic inquitis, furiosus irregularis non nat non solum,ubi an tuus salua loquitur, Sc te sertur in cae legimus. sidue furiosus est,uerum etiam & ubi furor aliad. 93. idem inquit Glossin cap. Gonsaldus. in quando cessat, modo furoris tempore homiciueib. Resutauit. ιPq. a. Factis quoque,ut lapi- dium mutilationemve committat; tum quod des proiiciendo, suos etiam sine causa interfi- rationes propositae & hic locum habent, ergo ciendo.argu . l. diuus. is decis. prasid.&ut tra- S dispositio locum habere debet argum .le. il-didit Abb. in c. s n. de success. ab intest. lud. it.adleg. aquil .&cap. cum dilecta. de cona Quoad tertium tpro certo habendum est v si im .util.uel inutil. tum quod factum eo tem-rio suin, si quem mutilet, uel occidat, irregula- pote a furioso factum dicitur,ut per se patentutem no fieri; Nam primo id habetur in Clem. quod idem ait Gloss. t. in cit. CIemen. unici in unic. de homicid.Si furiosus,dicitur enim ibi, initio,& sequuntur eam ibi L D. N Zab. q. I. dicit. hominem mutilet uel occidat, nullam item locum habet, non se lum, si furiosus naex hoc irregularitatem incurrit.Haec ibi. Non tus sit,uerum etiam casu ,etiam sua culpa,utpoest igitur quod hac de re dubitemus. Praeterea te amore, aliove animi corporisve dolore ob DI .ibi ici communiter not. Postremo id pro rationes proxime allatas .ec ut dixit Couarii bibatu,rratione, nam irregularitas,quae contrahi n. . ibi. Nec refert,& Malo. de Irreg. li. s. c. 8.tur facto nostro inii isto aut contrahitur dolo, num. ι i. uel si inter homicidas S Socin. ibidedi iniuria, ut in cap. sicut dignum. de Itomicid. di in cap. si quis uiduam .d. ,o.at futiosus iniuriam facere non potest,mc dolum committere,sed pati,t: thabetur. iiii illud. . l .is de iniu. dic.illud. is. q. I.iniuria enim non fit sine u Iuntate iniuriae inserendae, que uoluntas in eo non est,qui rationis usum non habet. Aut contrahitur ex facto iusto, sed conito ut habetur in cap. sententiam ne cleri uel monac.& in eo. cap. si quis uiduam. furiosi vero consulto quid agere non dicuntur,ex quo non intelligui, qe agunt .g. praeterea.in Initit. Quib. non est permis. fac. test .ergo consulto nihil facere dicuntur; uoluntas enim in hoc casu requiritur quae in eo desideratur, qui rationis usu caret, ut a L

Igitur furiosus. Aut contrahitur ob culpa,quia dabat operam rei illicit , uel rei licitae, sed non omnem tamen diligetiam adhibuit,quam d hebat. argum.c. dilectus filius . tum ibi noti de homicid. dc cap. tua nos. eod. at suriosus culpa committere non potest,ex quo nullum animi iudicium habet,quod enim facit, perinde habetur atque si sine facto personae casu fiat. l. v I t.

nullum ex dictis habet,quq necessario post illatur ad irregularitatem contrahendam, merito irregularis non sit. Accedit, quod,ut dixit Couar. ibid. irregularitas contrahitur ab homine, quatenus est rationabilis, Se non quatenus est animal ergo requiritu ut operationes,quibus Irregularitas contrahitur, rationales sine, idest facts cum ratione,& ah habente rationem; at furiosius non est talis, sed perinde est, atque si quadrupes operetur,uel regula cadat, ut dicitur. in l. sed etsi quemcunque g. .st. ad te. aqui. di tradidit Gloss. r.in cita. Clemε. unio h mici. ergo irregularis iuriosus non fit, ex quo num. 3 ..in cita. cap. ad audientiam. h xcipit tamen eum,qui sciens furiosum se existetem homines occidere consueuisse Ee in furorem incidere,ubi quid comedit, de tamen comedere uoluit in hoc enim casu hunc irregularem fieri dixit, id quod si contingat, uerum esse cre

Excipitur tamen , ubi dilucida interuali ahabet,& sic eo tempore,quo furor cessat, hominem occidat,uel mutilet;nam, quod tuc rationes propositae cessant,ec cit. Clemen. unitaquς

de furioso loquiturRui actu talis est.&dispositio cessare debet. argum. capi .c diu cellante .de

appell.8e l. adigere.,.quamuis.fl. de iure patri esto enim deinceps in furorem incidat, irregularis tamen remanet, sicut Ec aliae dispositiones ab eo rite facts,ut dicitur in s. preterea. in fine. in Instit.Quib. non in permissiae. test. ει I.patre furioso. ff. de iis,qui sunt sui, uel alien . tur. Verum quid si dubitetur,an homicidium furoris tempore factum si, an irregularis hic existimabitur Hane quaestionem in sequen.explicabimus.s V Μ Μ A. I Homicidium eommissum ab aliquo , quifuriosiue isd aliquando habet dilucida interualla, an ιIlimetur commissum tempo furoris et M. 3. I.

x K fQuaestio haec explicanda nobis est,an si

N. homicidium commissum ab eo sit, qui aliquando furiosus est,furoris tepore,an alio eommissi im existimetur. PIane uidebatur dicendum non esse a furioso tactum . sed ubi sanus erat; quilibet enim sanae mentis esse

praesumitur,nisi contrarium pisetur,ut nonnulli sentiunt,quos refert Ancharan. in Clem. unicnum. 6.uersi.Quaero sexto . de homici.

Contrarium tamen suadere videtur,quod.

159쪽

Do Irrepularitatibus Τract. II s

nhi semel probatum est,qnem furiossim esse,

semper talis esse existimaturinrg.c. semel malu .dereg.rur. lib. 6. nam ut ait Dyn.ibi accidens naturi cottarium tollit effectum praesumptionis eius naturae.

Quid igitur concludendum Ego pro certo primum pono in sero conscientig illi standum esse tam quoad peccatum,quam quoad irregularitatum. Quoad Hrum uero exterius concludo re dubia censendum esse homicidium sutoris tempore factum esse. Primo, quoniam in

poenis sumus, ergo benignior inter praetatio facienda est,ut poenaevitetur.lanterpraetatione. aede poen. Se c. in poe nis .de regu . 1 u talib...iun.

traditiς ibi a Clois Hinc tutor remotus non expressa causa, non propter dolum , sed propter caiisam remotus intelligitur. te. haec enim S. i. sside suspeλtuti de cassatio vitio Electiom S, noperim ς facta praesumitur,ut ait Gl. cum simit. Incit. c in poenis.postremo, ubi de dolo agi. tu potius re dubia dolus non interuenisse exis in atur.arg. l. dolo. st.pro socio. Qui sententia locum habet,ubistinet suror antea proba tus est; nam semper durare existimatur, ut senosi Glossi in ca. fin. in uerb. Compotem. de su

cessab inteli quam communiter receptam te natur Ancharan. in ead. Clem. unic. mim. 6. Nita nonnulli hoc ibi sentiunt,quos refert, c se quitur Anchara. ibid. Sed de furiosis hactenus,

ad ebrios transeamus.

De Irregularitate, an oriatur ex ho- micidio non necessario, nec via Ctario, nec culpa interueniente, sed

casu, fortuitove, habito respectu ad ebrium. Cap. XXV,

x Etam quis Heatur quoad rem Maram perti

terius dolo seunebriavit,& quem ebrius oecio dit.Tertio,quid ubi sta culpa, uel dolo, cui ciret se ebrium occidere, mutila reve cossieuisse. et Quoad primum igituri Ebrius estis,qui rationis usum no habet nec intelligit quod agit ob nimiam uini potionem, Possit Qui usium rationis non habet pro genere;non solum enim dicitur de ebrio, sed de larioso,bi inficite. Posui reliqua pro differen tiis,quamobrem ab infante, & iurioso separa

tura

, Quoad sec5dumi pro certo pono eum, qui alterius dolose inebriavit, quia scilicet vita quis vino sal,uel hii iusmodi miscuit, hunc irregularem non fieri .si quem occidat, uel muti. ut: nam sic inquit Couar.in Clem. uni. in 3.p. in initio, num. I. uers Sed quoad irregularitatem illud sit constantissimum.& sequitur Ma

homicid. Et hoc ob eam rationem, quoniam, ut irregularitas ex delictis contrahatur, requiritur aliqua culpa, quae hic omnino desidera-xur,ex quo alterius dolo ebrius factus est,atq; se dixit Clari in Pract. crin .f.fin.q.6O. ue Isic Praetcrea quaero, nunquid committens delicta 3 libr. s. Irregularis tamen setis, qui ebrietatis causa filii, ex quo rei illicitΣ operam dedit, E- obrem ei tribuitur, quicqtuciande contingit. ut dixit Glo.communiter recept in c. sicut d gnu.f. sin in uessi. Consilio. de homicid. 4 Quoad tertiam quaestionem'procello m. no,ubi cu a sua te inebriavit, & sciebat se tuc percutere,& mutilare, hunc irregularem feri, si quem mutilet,lael occidat, ut dixit Mar. Soc. Sen .in eod. e. ad audientiamnu. 36.de homicidi sequitur Couar. d. mi. vers. Pollat quid uera censeri,dc syl. in uerb. Ehrietas.qia . in fine, Eeprobatur ratione;nam dat operam rei illisitae quo easu scit se consueuisse percutere, dc occidere ergo quicquid cotingit, ei tribuitur, ob cit. Glossim eod. S. fin. Iraegularis etiam fiemea sententia is, qua sciens eius naturam,uinunim tu subministrat, uel ioco id iaciat, πω

ve committat.

dum nobis proposuimuS, an , irregnuris fiat ebrius,si quia occida ueI mutilet. Uem, e . o ut absolutam cognitione huius habeamus, ct dilucida, ri hic contemplanda sunt. Primu quid ebrius sit. Deinde,quid iuris,ubi alxatur e tam ipsi. s Pro certo etiam pono i irregularem eum fieri qui ob eam rationem te inebitat,quo impia ne occidat,mutilet.& delicta committat, daeenim operam rei illicitae. & idcirco qui iud nimiit lysi tribuitur ob prox ane dicta. P stremo est in culpa di homicidium si conti gat,ues mutilatio, sunt uoluntaria, atque sic inquit Couarae d. me. r. in fine, ubi quosdam alios idem sentientes refert . In his question bus igitur sic concludendum breniter censeo. Verum quid de eo,qui sua culpa ebrius tactus est,quippe,quia sciebat se inebriati ubi multu bibebat,& tamen multum bibere uoluit, non consileuerat tamen ebrius quempiam percutore,nec hoc animo se inebriavit, an irregularis

160쪽

De Irregularitatibus Τrael.

an hic irregularis fiat.

quae in hoc desideratur, ex quo i ationis usum

non habet,ut tradidit Couar. io cita. Clemen. lnic. in 3. p. in Initio. num. S. uersicu.Vnde constat . In hac quaestione igitur sic conclude dum est. Quoad tertiam quist ionem,'an irregularissat infans, si doli capax sit. In hoc etiam breui ter coneludimus irregularem hunc fieri . Et hoc ob hane rationem,quoniam intelligi t,q ragit , quamobrem cessat ratio in antecedentiquaestione reddit quae ipsum excusabat, ergo didi sipositio cessare debet. capi. cum cessante. de apppeli. Pr sterea hic non est sine culpa, B ad delictum uoluntas adest,quae ad irregularitatem contrahendam sat sunt; non enim ab . surdum eli in ea aetate quem doli capacem esse,ut ait Abb. in c. i. nii. .de delici. pueror. atque se dixit Abb. ibid. ut scilicet infans doli

capax it regii Iaris fiat,& sic limitat cit. Cleme. unic.de homicid. sequitiirque eum Couar. incita lem. unio in I .p. in initio. nu. s. ibi. Elt tamen hac constitutio intelligeda,nisi infans esset doli capax,ubi & alios plures idem sentientes refert. Et de hac quistione satis.1 Quoad postremam quqstionem,' an maior

in sente irregularis fiat, si quem deformet, ubi doli capax non est.Breuiter concludedum est irregularem hunc non fieri,quicquid dixerit Host.quem reprobat Glo.in cit. Clem. unic. in uerb. Infims,esto Malol. pro se eam alleget, de male. Tu quod ratio,quae in infante est, ubi imregularis non fit,& hic locum habet, quia scilicet doli rapax non est, emo & dispositio locuhabere debet.argumen .l. illud. ff.ad leg. aquil. Tum quod sicut, si infans doli capax sit,irregularis emcitur,ut proximὸ conclusimus, ita &maior infinis non doli capax lii regularis effici non debet,ut quod operatur propositum in proposito operetur oppositum in opposito. argum. l. fin .f.fi. 8. de leg. 3.Tum quod hie est sicut furiosus;at seriosus in quacunque state sit,

irregularis non efficitur, ergo neque etia hic, atque se dixit Couar. in Clem. unic. in .pa. in initio. nu. vers. Hinc sequitur maiore infante. 8c Anchari in ead. Clem. n. 7. quem sequitur Syl. in uerb. Homicidium. . q. a. uers. Tertili. qua ra ab opinione Maio. discedendum est,qui contrarium sensit,lib. .de Irregular.capi. 48. nu. I .vers. Infans; nam Gl. non id sentit, qua allegat. In hae quaestione igitur sic concludendum est. Quis aut e maior infante dicatur' variae DD. sententiae sunt;communis tamen opinio est,in arbitrio iudicis id eollocatum esse, ita Couar. ibid. num . . uersi. Quis autem dicatur doli ea pax;& in tit.de sponsal. I.p. . .nu. s. no enim iure id declaratum est,ergo ad arbitrium iudicis confugitur.arg. I. I. isdetur.delib. & ca. de causis de off.dele g. 8c de insinte hactenus. Sed iam ad eum ueniamus qui quidpiam committit,aut facit,qum d mortem per se,aut sua natura inferre non solet,sed aliud e omnino uenit,

De Irregularitate, an oriatur ex homicidio non necessario, nec Volutario, nec culpa interveniente, sed

casu, fortuitove, habito respectu ad eum, qui quidpiam committit, aut facit, quod mortem per se, aut sua natura inferre non solet, sed aliude omnino venit. C. XXVIII.

I Homicidiam non necessarium, nee voluntarium. nee culpa alia interueniente eommissumJed casu fortuitove,an irregularitatem inducat. a Cadens e tecto se quem occidat,irregularis non fit. Nec

3 Umum bonum, quifecit, irregularis en, si eo quis

ebrius quem occidat.

Turrim ληenramve quisdificat, irregularis non tot inde quis sie praecipitem dedit. conuiuium lautum, qui fecit,irregularis non sit, si

quisse ingurgitauit, vi crepuerIt.

6 R rabensius ad conversionem, si ob id sie occidat, vel mutilet,iraegialaru non fit, qui eum reprehen

dit.

7 Brittens quem aliquὸs in eo itinere pereat, irregularis non sit. 8 Nittens runιciem ad ligna cedenda, vel ad hauriadam aquam,irregularis non sits pereat missus.s Nittens ad carnes emendas, irregularis non sit , semifus a macelario occidatur. Io Furtι,Musterque commιttendi gratia si quis mi latur,oe in itinere fulmine percussus intereat se

regularis non sit,qui eum misi. E irregularitate hic denique

nobis agendum est, an oriatur ex homicidio non necessario, nec uoluntario. nec

culpa interueniente, sed case ortuitove, ubi quis quidpiam committit, aut facit, quod mortem per se, & lua natura inferre noni solet, sed aliud e,ut dixi omnino uenitit in quaqone breuiter cocludimus irregularem quem in hoc easu non fieri. Id quod probatur hae potissimum rone quoniam respectu habito ad operantem nulla culpa adest, nec respectu habito ad re,quae fit,emo irregularitas non contrahiturma ad contrahenda irregularitatem PPhomicidium a priuata persona comissum,culpa aliqua interuenisse necesse est,ut asseruit Couar. in Clem. un de hom. 3. p.*.unic. in initio, uel salte,ut res quq agitur natura morte inferre consueuerit.c.sicut ex literarum .de homici.ae in hoc casu nihil horum interuenitiergo nec irregularitas contrahitur.

SEARCH

MENU NAVIGATION