Desiderii Erasmi Roterodami Colloquia familiaria nunc emendatiora, quibus accedunt notae recognitae et auctae a Davide Constantio

발행: 1681년

분량: 838페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

pROFANUM.

Iato de quaestione vinosa dispKtare. Praebibo tibi, Christiane. Propino tibi linoc scyphum dimidiatum. CH. Accipio abs te libenter. Sit saluti. Prosit. Au Iam accingor , ut me missum facias. Ego meo more praepostere faciam. Quod Baccho pueritiaec figiem tribuerint , id habet mysterii quod vinum potum curas & solicitudines animis nostris eximit, hilaritatemque quandam inducit. Quare senibus quoque ipsis juventam ouandam reddere videtur, dum & bilariores facit & tormosiores, Id quod FI

ratius , cum multis in locis:tum praecipue nis versi- bus aperte testatur: I Ad mare cum venἱ, generosum is line re quAro , A uod curas ab igat , quod cum ste divite maneto venns animumqMe meum , 'quod verba mini et , ad me Lucana iuvenem comendet amica.

Nam quod huic poetas dicarunt x deo , id significatum voluisse sesticor, quod vinum & ingenium e citat, &saciindiam ministrat, quae duo Poetae sui captissima. Unde frigent carmina quae scribuntur aquae potoribus. Est quidem iξneus suapte natura Bacchus , sed; adhibitis Nym his redditur temporantior. Habes quod quaerebas Z CH. Nihil unquam audiri verisimilius dici ab homine Poeta. Dignus es qui bibas gemma. Heus puer, tolle hanc patinat

atque appone cetera. Au. Puerum habes admoduni inurbanum. CH. Est veterator nequi unus. Au. Cupi Epist. it. l.ii manet diffundatur in venas : mihi eorum verborum suppeditet: perinde ac si essem juvenis.1 Appellativum loco proprii, ab effectis vini. e. 3 Odhibitu Θmphis 4 Hoc est, dilutus.

sampisparte praestantioropro toto poculo gemmis ornato.

122쪽

α . . CONVIVIUM

non1ninuis alio pacto 3 CH. Difficile est canem vetulum loris assuescere. Difficillimum est veteratoris mutare mores. Vetulus canis non sacile assuescieloro. Me quidem dignus est. Dignum patella ope

culum.

rem. Formula.

Au. Decerperem tibi quidpiam , si palatum tuum tenerem . Minastrarem tibi , si gula tua mihi satis cognita esset. Apponerem tibi, si , quid potissimum juvaret, scirem. Si nossem ingenium palati tui, ec sim tibi structor. Equidem tantundem palato,quam iEm aisimo , sapio. CH. Palatum habes eruditissi-msim. Nihil tuo palato doctius. Nec eo te puto i seriorem,de cujus lingulari peritia testatur Satyricus: 1 Ostrea callebat primo deprendere morsι, Et semel aspecti dicebat littus echini. Aia. Et tu mihi , Christiane , ut par part reseram, pcium audivisse Epicurum , aut in schola a Catiana1nstitutus videris. Quid enim tua gula aut sapie rius , aut fastidiosius. CH. Si oratoriam aeque artem ut culinariam callerem, nec Cicero ipse me vinc set. Au. Equidem si alterutra carendum esset, cultrum iam, quam rhetoricani mallem. C H. Subscribo et audicio : graviter, acute, vereque iudicas. Quid enim oratorum conseri loquacitas, nisi quod aures otiosas inani voluptate demulcet 3 Culinaria tum

palatum, tum ven rem, tum totum hominem,quam letas est, pascit, ac reficit. Concedat laurea linguae, inquit Cicero:at utraque concedat culinae . 1 Iuven. sit. . id est, eum semel tantum obiter in inni echinum .satim dicebat eius luim v. mire in quo na

rus esset.

123쪽

quam mihi Stoici iIli magnopere placaerant, qui omnia ad suum,nescio quod, honestum reserentes, cutis ac palati nullam rationem habendam putant. Dici non potest,quanto Diogene sapientior Aristippus mihi suisse videtur. Au. Ego Stoicos cum suis jejuniis contemno. Epicurum magis laudo ac probo,quam Diogenem illum Cynicum, qui crudis oleribus , ac simplici aqua victitabat. Quare nihil miror si Alexa ler,rex tortunatissimus, se AleXandrum, quam Diogenem , esse maluit. CH. Nec ego ne, quamlibet vilis homuncio , cum Diogeae meam Philosophiam commutarem: fortassis & Catius tuus facere recaseret. Melius nostri temporis philosophi sentiunt , qui contenti Stoicorum more disputare, vivendo ipsum etiam Epicurum vincunt. At ego

quidem rem in primis praeclaram Philosophiam puto , si parce adhibeatur. Nimium philosopliari non laudo. Est enim res perquam jejuna , sterilis

atque tristis. Ubi in calamitatem , aut aegritudinem,incidi, tum demum ad Philosophiam, tanquam ad medicam confugio. Vbi convalui ; rursum illi

vale renuntio. Au. Tuam rationem probo. Belle

philosopharis. Salve igitur, Philosophe non ὀ I Stoa, sed e culina. CH. Quid tandem habes,Erasini, quod parum sis hilaris 3 Quid sibi vuli corrugata frons3 quid silentium3 An mihi succenses, quod te seu lore coena exceperim 3 E R .Imo tibi tum iratus, quod tantum impendii mea causa sit semim. Intermin rus erat Augustinus ne sua causa diem festum faceres:vis nos posthac redire nunquam. Nam talem c 3 stoa portieus, Athenis, ubi Zeno docebat, inde stescissim: Hine fit ut philosophi ac sopblita propter impsitunam garrulitatem, ranae Stoica, dicerentur Oi ικ τ

124쪽

vo CONVIVIUM

nam dare solent ii, qui unam duntaxat dare conmetuissent. Quos tandem convivas videris accepisse Non amiculis , sed satrapis coenam parasse videris. An nos heluones esse credis Z Hoc non est dare c*nam, sed triduanam saturitatem. C H . Etiam tu pergis esse Demea 3 Cras ut lubet distula; hodie Mitiomem te praebeas , oro. De impendio cras sobrii disputabimus : nunc nil nisi meras nugas audire itabet. Au. Christiane, utrum Je bubulis an de ovillis carnibus mavisλCA.Bubulis quidem magis delector, at ovillas magis salutares arbitror. Ita ingenium est hominum , ut perniaiosissima quaeque appetant vehementissime. Au. Galli suillas carnes mirum in modum amant. CH. Galli amant quae parvo comstant. Au Hac una in re Iudaeus summam nihil aeque odi atque carnes suillas. CH. Nec iniuria. quid enim

insalubrius 3 Ego in hoc non cum Gallis, seg cum Judaeis sentio. E R. At ego ovillas pariter amo, αλ llas ; sed diversa ratione. . Nam ovillis , quod

amem, libenter vescor. Suilla prae amore nonattin, go, ne quid ossendam.CH.Bellus homo es, Erasint,a: festivus. Equidem mirari mecum soleo, unde tanta in palatis humanis diverseas. Nam, ut Horati uo. carmine utar, . Trei mihi eo λε prope risntἰre viilentse, Fostentes vario multum diversa p)lato.. . ER. Quanquam, ut ait Comicus, Quot homines,

tot sententiae, & suus cuique mos, tamen nemo ianet

adduxerit, ut credam plus ingeniis inesse varietatis quam palatis. Ita vix, duos reperias, quos eadem ait vent. Permultos vidi , qui butyri ac casei ne olis ctum quit m serrent. Sunt quibus carnes nauseae sint: alius elixis, alius assis abstinet. Multi aquam

vino praeser t. Et quod uiccedibile est, vidi h

minem,

125쪽

minem , qui nec pane , ncc vino Mesetur. CH. Et quibus tandem miser ille victitabat 3 Quibus vescς-batur E R. Ceterorum nihil Astidiebat. non cap. nes, non pisces, non olera , non poma. Cm Vis ut istud tibi credam 3 E R. Si lubet. CH, Credo, at ea lege,ut vicissim mihi mentienti fidem iis haluturus. ER. Age faciam. : modo verecunde mentiaris. C H. Quasi vero sit quicquam tuo commento impudentius. E R. mid dicet frons tua, si hominem tibi

commonstrem dicis . Macilentum quempiam ac I. monogrammum esse oportet. E R.Imo diceres athle-

ram. C H- Polyphemum potius. E M Hoc tibi mi rum videri demiror, cum multi sint, quibus pisces vento durati sint panis loco : nonnullis hoc praestent herbarum radices , quod nobis Panis. CH. Credo sed perge mentiri. E R. Quendam in Italia, cum illic agerem, videre memini, qui nullo neque cibo neque potu adjutus, somno saginabatur. C H. Vt nihil, pudet Z Non possum illud Satyricum non dicere: α Tune immensa cavi stiraut 1nendaciafolles. Tu poetaris. Tu nunc poetam agis. Nam , Ment ris , dicere, 3 mihi religio est, E R . Mentiar, si n0n Plinius auctor certissimus scripsit, ursum quatuor- decim dies solo somno mirum in modum sagiisari: i uoxamen ita alte premitur, ut 'e vulneribus quiem queat excitari. Imo, quo magis mireris, addami quod Theophrastus scribit, id tempus ursorum,

carnes coctas quoque, si asserventur,. reviviscer .i Isbnogrammi J Dicuntur homines praetenues ae pusil- n. a picturis, in quibus unica linea notantur homunc . .

ceu procul apparentes. .

a cavi folles: pulmones quibus vis inestspirandi ab Religio est, id est, per conscientiam no icet. .

126쪽

1oc CONVIVIUM

CH. Vereor ne Parmeno ille Terentianus ista non contineat. Mihi sacile fidem iacis. Ministrarem ti bi de cervinis c arnibus , si satis essem urbanus. E κ. Vnde tibi nunc venatio3 Vnde ferinaῖ CH Midas, homo Lominum, qui vivunt, liberalissimus, nostrique amantissimus, mibi misit dono: dono qui dem, sed sic, m ego minoris emam, saepenumero

E κ . Qui sic3 C H . Quia famulis plus dandum quam:

daretur in macello vendenti. E R. Quae res cogit hoc secere3 C M. Drannus onmrum violentissimus. E R. Quis iste3 C H . Mos. E R. Prosecto tyrannus. iste fiequenter iniquidsimas leges obtingit mort libus. CH . Idem suo more nudius tertius hune cer,

vum venatus est. Quid tu, qui sileas istius studii esse amantissimus 3 M. Equidem hoc studio pla-nς relicto, jam praeter literas nihil venor. CH. At

mihi videntur literae quovis cervo fugaciores. -Au. Duobus tamen potissimum, canibus assequi mur, admiratione scilicet, atquei probitate labo

ris. Nam & admrrari plurimum diicendi ardorenti ministran &, ut secundissimos poeta scripsit.

Labor omnia vincit improbus.

CH. Amanter admones, Augustine, ut soles: pr Pterea non desistam, non conquiescam, non de iustor , donec consequar. Au. Carnes cervinae sunt nunc admodum tempestivae. I Meminit Plinius lde hoc animante qui ddam admirabile. CH. Quio aram obsecro3 Au. Quoties arrexere aures, acerrita lini esse auditustat contra cum remisere , sardos. . lCH. Istud ipsum mihi saepenumero evenit. Nam si quando fiat sermo de recipiendis aureis, nihil tam uritum. Hic enim cum Pamphilo illo Terentiano

127쪽

aures arrigo. Ubi de numerando verba fiunt illico demitto. 'Auia Laudo te facis ut te decet. CA. Vis de his leporinis clunibus3 Au. Tibi sumito. CH. Ande tergo mavis3 Au. Hoc animal praeter ilia αclunes nihil habet appetendum. Cis. Vidistine uim quam leporem candidum ZAu. Saepenumero. ' Plianius in Alpibus candidos reperiri lcribit, quibus hy-bernis mensibus nivem pro cibatu esse sit creditum. An verum, si, Plinius ipse viderit. Quod si leporis cutem candidam reddit ni,c , stomachum habeat candidum necesse est. CA. Mihi verisimile non fit. Au. Accipe magis admirandam , at fontine tibi non inauditum. Idem utramque vim sinctulis inesse testatut , maris & foeminae, ac foemellas sine mare seque gignere. Istud' ipsum multi ais Verant , praesertim venandi studiosi. CA. Est ita ut dicis. Sed hos cuiaculos, si placet, tentemus , quia pinguiusculi sunt ac tenelli. Ministrarem illi Nym phae,si propius assiderem. Augustine, istius tibi vicinae curam age,si libet: calles enim quo gestu sit ministrandum istis Veneribus. G. Teneo quid dicasi nasute. Cu. Quid Z te anserinae carnes delectant rΑu. Me quidem non mediocriter iuvant,ut sum minime fastidiosus. At hic anser, nestio quo pacto, nihil me iuvat: nihil enim4n vita vidi siccius : siccior est pumice, aut etiam noverca Furii illius , in quem

. Auru arrigere, i. e. avide attendere attentum se prae bere. Metaph. petita ab animalibus quibus sunt aures inois hiles, qua ubi aliquid eminus audiunt aures turrigere sis ient. M vicini montes tales alunt, qui in vicino pago quotia die venduntur.

1 Nasutur, pro vieto vel derisore.

Catullas

128쪽

ioi CONVIVIUM

E Catullus multum locatur. Ligneus mihi videtur: Et mehercule , quantum suspicor, veteranus miles. immodicis excubiis sese maceravit. Aiunt enim anserem inter omnia animalia longe esse vi lantissimum. Et profecto, nisi conjectura fallor, nic anser

ex eorum numero est, qui, canibus una cum excubiatoribus somno sopitis, 3 Romanum olim Capit lium defenderunt. C H. Verisimile sita me Deus amet iacismam ex eo seculo relictum arbitror. Au. Haec quoque gallina aut Marcum saginatorem, habuit , aut amavit, aut certe zelotypa vixiti quo quidem ori bo hoc animantis genus maxime lis Io. Hic capus longe melius pinguent. Vide cur id faciant. Quod si ex Theodorico nostro Galialo saceremus capum, multo citius pinguesceret. Tu. Non sum gallus. M. Fateor , non es gallus Cybeles,. neque gallus gallinaceus , at forte Gallus gallaceus. . . CA. Gid hoc uerbi est 3 Au. Hoc aenigma tibi con- Iectandum relinquo : ego Sphingem praestiti, tu Oedipus esto. Ch. Dic mihi bonande Augustine; nulla tibi cum Gallis unquam fiat necessitudo Θ Nihilne affinitatis tibi cum Gallis contraxisti Nullum fuit commerxi m Z Au. Nihil , nihil sane. CH. Tanto es nequior. Au. Sed cum Gallabus nonnihil. Cn. Libetne de jecore anserino Θ quod apyd veteres An deliciis cum primis habebatur. Αα Non sum re ' i cturus quod a tua manuveneri Cis. Non est quod in In epigiammate, cujus initium, Furi cui

neque servus. &c. 3. Manlius enim anseris clangore excitatus, Gallos ca-Frolinam aicem conscendςntes,de rupe dejςcit. 4 Sphinx monstrum prope Athenas si stringere, quod suis quaestionibus viatores intricaret : oe-ἡippus vero aenigmata illa di luebat : Hinc Oedippi vocati,

expectes

129쪽

expectes Romanas delicias Aa. Quasὶ Ol Carduos, coelileas, testudines, colubros, tangos. boletos, ii bera. Au. Istis omnibus ego vel rapam praeseram. Liberalis es, benignus es, Christiane. CH. Has perdices nemo attingit , ne columbos quidem . . Cras est.

dies jejunii ab Ecclesia indicii, aaversus hanc esuriem munim vos. Onerate saburra navim adversu..imminentem tempestatem. Bellum instat; instruite Ventrem commeatu. . Au. V tinam istbuc verbi t cuisses,hilariores surrexistemus a coena. Miteros nos reddis ante tempus. CR. Q niditaZAa. Quia minus anguem odi,quam pisces. CH. At non ta solus. Au.

Quis hoc taedii nobis invexit Z CR. Quis commo stravit 1 aloen, absinthium, & scammonium dare in . remediis 3 Au. Sed ista dantur aegrotis. C- . Sic haec dantur nimium, recte valentibus. Aliquando pro stat aegrotare , quam plus satis valere. AH. At mihi. videtur minus oneris olim; mpositumJudaeis. Equitidem ab anguillis &porcis facile temperarim ,-odo liceat capis & perdicibus expleri. C Hi. In plerisque non res, sed animus, nos discernit a Judaeis. Illi m num abstinebant a certis cibis, velut ab immundis Scanimum inquinaturis. Nos, cum intelligamus omnia munda esse mundis, tamen carni lascivienti, v

Iut equo ferocienti pabulum subducimus, quo magis dicto sit audiens spiritus. Nbnnunquam immod

ratum, siavium rerum usum abstinentiae molestia castigamus. Au. Audio : sed eadem, opera defenda, posset circumcisio praeputii. Moderatur & illa coitus pruritum, & cruciatum adfert. Si omnes itiden . abhorrerent λ.piscibus atqRe ego , vix a parricidalx otiis, absinthiuma Herba &pharmaca amaritudinis

130쪽

rio CONVIVIUM

tam atrox supplicium exigerem. Cis. Quorundami palato gratior est piscium , quam carnium eius. Au. Congruunt igitur his, qui gulae serviunt , non valetudini. CA.. Equidem audivi , quondam' apud 2 Esopos & Apitios praecipuum luxum in piscibus fuisse. Au. Qui conveniunt bitur deliciae cum

supplicio 3 CH. Non omnibus sunt 3 muraenae , aut scari, aut acipenseres. Au. Ergo tenues solidiscruciantur , quibus satis male est etiam cum vesci licet earnibus. Fit enim non raro, , uvcum licet vesci per Ecclesiam, non liceat per crumenam CH. Durum mehercle interdicti . M. Quolsi interdictus car . nium esus divitibus vertitur in delicias: δ , si pauperibus saepe non licet vesci carnibus, etiam cum licet, ac ne piscibus quidem, qui sere carius emuntur ; cur igitur bono erit interdictum Z CH. Omnibus : nam tenuibus cochleis aut ranis licebit vesci , aut ceperporrumve arrodere. Mediocres detrahent nonnihil

quotidianis opsoniis. Quod si quid divites delici

buritur hac occasione, suae gulae imputent,non inc sent Ecclesiae constitutionem. Αu. Pulcre dixti: sed interim a tenuibus , qui summis lassoribus alunt miliam,& procul absunt ab amnitias ac lacubus, exta gere carnium abstinenum, est indicere famem, auc' magis. Atqui, si quid 1 Homero credimus.

longe miserrimum, mortis genus est , perire fame.

- Eipi & Apitii luatus multorum literis nobilitatus est: festiviter autem, mutato numero, luxuriosos vocant Asopos & Apitios , quemadmodum effoeminatos dicimus Satdanapalos. 3 Muraenad Muraena, sevus , Acipenser et pistra. statielbn rarissimi, &iri delieiis divitum habiti. 6 Bovii a BisD Mest est ingens fames M/ώι enim fameri

SEARCH

MENU NAVIGATION