Desiderii Erasmi Roterodami Colloquia familiaria nunc emendatiora, quibus accedunt notae recognitae et auctae a Davide Constantio

발행: 1681년

분량: 838페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

311쪽

S g. vernat hortus cultus is elegant, nec pectus uigis artibus excolit, δ' postera in cura laborat. Sit ratio tibi prima mentis.

P A. Qui uis accurat, variis ut hortus Floribus vernet, neque pectus item Artibus Dactis colit,hunc habet prapostera cura. HI. Nunc experiamur, cui hortus suppeditet plu-xes sententias. La. Quid ni faciat tam dives 3 Vel laoc rosetum mihi suggeret quod dicam. Ut brevis est rosae nitor , ita rugax est juventus : properascarpere rosam prius , quam marcescat , magis ad nitendum est , ne sine fructu tibi effluat iuvenuas. Hi . Thema satis aptum carmini. C A . Ut inter arbores suus cuique fetus est, ita inter homines siue cuique dotes sunt. Eu. Ut terra si eXcolatur, 'artas opes gignit in usus humanos t, neglecta spinis ac vu-pribus obducitur: ita hominis ingeniam , si eXcol. 'itur optimis studiis, plurimas editi virtutes.; sin ne gligas, variis occupatur vitiis. s A. Hortus quot annis colendus est, ne niteat : animus semel excultus honestis studiis , perpetuo floret ac vernat.

P A . Ut amoenitas hortorum non avocat animum ab

honestis studiis, sed ad haec invitat poxius , ita qua vendi sunt lusus ac joci, qui non absimi a litteris. HI. Euge, video examen sententiarum. Nunc adversus: sed antequam id aggrediamur, mea sentINtia, fuerit exercitatio nec inelegans , nec insiugitera, si primam sententiam toties reddamus Graecis versiculis, quoties reddidimus Latinis. Heic auspicabitur Leonardus, jam olim familiaris Musis Graecanicis. LE. Ineptiam, si jubes. Hr. Jubeo atque impero.

312쪽

a Ego praesulem egi; succedet qui volet. H I. C xiniis. CA. Imo Hilarius. LE. Sed video Marg retam intervenire. adfert nescio quid deliciarum. Hi . Si id fecerit, me fefellerit mea furia. Quia adfers ΘΜ A. Sinapi, quo condiatis vestra bellaria. An non pudet huic garrire in multam noctem , & posmea vos pcctae multa blateratis in loquacitatem sceminarum 3 C R. Haud male monet Margareta : jam tempus est, ut sum quisque nidum adeat. alias in hoc pulcherrimo certaminis genere vel solidum ldiem consamemus. H I. Sed cui addicis praemiumrC R. In praesentia quidem mihi ipsi addico : Nullus enim vicit praeter unum me. Hi . Qui vicisti, qui non certaveris 3 C R. Vos certastis, at non docertastis. Ego, quod nemo vestrum potuit, vici Margaretam. CA. Hilari, aequum 2ostulat, aus

M. DUerorum est cantilena, Saluta libenter: L Verum haud scio, an mihi fas sit tibi dicere salutem. B A .Equidem malim qui det salutem quam qui dicat Sed quam ob rem isthuc ais , Aule ri n. nasolim J Allusit ad salios sacerdotes Martis, ni fallor, qui saltabant in pompa; praesul autem, qui saltat sitimus. Est in quibusdam choreis mos, ut unus solus ausia ilicetur saltationem. Vnde quisquis aliis cunctantibus rem Koepit, dieitur incepi me choream.

Puerorum 4 In libello cui auulus, Cat, Nam is pueri, praelegitur.

313쪽

Au. Quam ob remὶ Quia, si scire vis, oles aut sulphur, aut fulmen Iovis. B A . Sunt & i Vejoves, sunt et bruta sulmina, multum etiam origine dissidentia a fatidicis. Nam, ut suspicor, tu de anathemateientis. Aia. Rem conjectas. BA. Audivi quidem horrenda tonitrua ; fulminis totum non sensi. Au. Qui sic Z C Α. Quia nihilo pejus concoquo, neve irrequietius dormio. Au. Sed hoc periculosius solet esse malum; quia non sentitur. Verum haec bruta fulmina , quae tu vocas , feriunt montes Minaria. Bh. Feriunt, sed irritis italbus. Est&3 AL ure vitro, seu vase aereo. Au. Certe territat Sc oc. BA. Verum, sed pueros. Solus Deus habet fulmen, quo feriat anima rei. Eu. Quid, si Deus est in suo vicarioὶ B A . Utir am sit i Au. Imo multi demirantur, te jam dudues non esse quovis carbone atriorem. BA. Finge me talem. Atqui tanto magis erat optanda salus perdito, si placet Evangelica doctrina. Au. Optanda quidem, at non dicenda.

B A. Cur itar Au. Quo pudescat ictus fulmine, ae

r velovis, inter noxia numina apud Romanos habebatur. Hlus simulacrum essingebatur spicula manu tenens, eaque minaciter intentans. Cic. 3. de nat. Duor. Duo vi facior 3 Muid Vulcano. a Brutus, idem quod hebes. tardus : IIor. earm. l. o.3 . Aruta tellus, vagaquesumina. F. e. sine sensu ac tarda terra. Bruta fulmina voeantur quae sine ratione fiunt ac sint inita : Responsio pro, Henr. Nauarrae Regi ae pro Principe Condaeo, adversus Sixti hilmen excomunieat. dicitur bru tum fulmen.

3 Fulgur e vitro idem est ae fulgur E pelui: hoe dicitur de minis quae laedere non possunt , sicut fulgores Exasibus

emicantes qui sunt innoxii. 4 Carbone atriorem J Videtur innuere quempiam excorn municat L. Vide proverb. Carbone atrior.

314쪽

resipiscat. B i. Si sic nobis chim egisset Deus, perim Tamus omnes. Au. Quam ob remZB A. Quia cum ellemus inimici Dei, culiores idolorum, militantes in castris Satanae , hoc est, modis omnibus excommunicatissimi, tum ille maxime nobiscum coamfabulatus est per Filium suum, suoque colloquio nos restituit invitam, cum essemus mortui. Au. Ista quidem vere narras. B A. Imo male ageretur cum Omnibus aegrotis , si medicus fugeret alloquium quoties ingens morbus gravat miserum : imo cum maxime conveniebat adesse medicum. Au. At ego metuo, ne tu mihi citius adfles aliquid tui mali quam fiat ut tuo morbo medear. nonnunquam usi venit , ut pro medico fiat ' palaestrites, qui visit aegrotum. B . Ita quidem usu venit in corporum morbis , verum in animi malis est tibi parata antia dotus a Mersum omne contagium. Au. Quaenam B A. I Adamantinum propositum, non divelli a sei tentia semel infixa. Deinde cur palaestram metuis,

Des verbis agiturὶ Au. Est aliquid quod dicis, si modo stes sit prosectus. B . . Proverbio dicitur ; nec spirat homo, sperandunt esse: Et juxta Pa Ium , Caritas nescit desperare, quia sperat omnia. . Non pessime mones, atque hac spe puto mihi fas

esse tecum miscere sermonem aliquantisper: ae, si pateris, medicum agam. BA. Licet. Au. Vulgo sunt invisi percunctatores. Et tamen in medicis Probantur, qui percunctant de singulis. BA. Per- Patistiisti J Id est, luctator, nimirum quum invisit

phreneticum. Vide Lapithas Luriani. i Nota est adamantis duricies, hine nata proverbia adamantei elavi, adamantinus pro inexpugnabili.& inex rabili. Hor. Car. 3. Od. .s Mamannatas, summu mrtici /- , dira cuνοι,

cunctare

315쪽

eunctare 2 a coelo usque ad terram, si libet. Aia. periar, modo fidem des, te responsurum ex animo. B A. Do , modo sciam qua de re velis percunctari. Au. De symbolo Apostoloram. BA. Audio 3 militare verbum , nec recuso haberi pro hoste Christi, si quid heic sesellero. Au. Credis in Deum p

trem omnipotentem , qui condiderit coelum & te xam3 ΒΑ. Eo quidquid coelo terraque continetur,' atque etiam mentes angelicas. Au. Cum Deum dicis, quidsentis Z B A. Sentio, mentem esse Qua dam aeternam, quae nec intriam habuerit, nec linem

sit habitura, qua nihil esse potest nec maius, nec cipientius, nec melius. Au. Ista quidem setis pla. BA. Quae nuta suo omnipotenti condidit quidquid est rerum visibilium aut invisibilium : quae lapientia mirabili moderatur ac gubernat univeria, sua bonutate pascit ac servat omnia, atque hominum D us collapsum gratuito restituit. Au. Sunt quidem ista tria praecipua in Deo : sed quid stuchus capis ex istorum cognitioneὶ BA. Cum omnipotentem cogito, me totum illi submitto , ad cujus majestatem; nihil est hominum aut angelorum sablimatas. Deinde

plena fiducia credo, quod ab illo factum tradunt lacrae litera , simulque futuram quidquid ille promisit, quando nutu, quidquid vult, potest, quantumvis homini videatur impossibile. Ita fit, ut meis viribus diffsus, totus ab illo pendeam, qui potest omnia. Ubi sapientiam illius intueor , ni

α caeci usi madorram 1 Plautin set proverbium , pro capite ad pedes. 3 Militare verbum J Qui baptizantur, dant nomen Impexatori Christo. cujus sacramentis auctorantur. Et Symum

iam apud militei signum est, quod inter ipsos convenit, imo id νος -sio instum.

316쪽

hil tribuo meae sapientiae , verum credo omnia re misime justisameque ab eo fieri, etiam si juxta sensum humanum videantur absurda aut iniqua. Cum honitatem considero, video nihil esse in me . quod Allius gratuitae beneficentiae non debeam : Sc nubnum arbitror esse tantum crimen, quod ille nolle asnoscere resipiscenti : neque quidquam esse, quod ille non sit largiturus cum fiducia petenti. M. Num satis esse putas, quod credis illum esse talem 3 BA. Nequaquam, sed sincero affectu totam fid clam ac spem in illum unum transsero, detestans. Satanam omnemque idololatriam, & quidquid est: artium magicarum. Illum solum adoro,nihil illi nec

praeferens, nec sequans ; non angelum , non pare res, non liberos , non uxorem, non principem, non opes, non honores, non voluptate S : paratus M.

vitam illius caussa perdere, si iust erit , certus eum non posse perire, qui se totum illi tradiderit. Au. Nihil luitur colis, nihil times, nihil amas, nisi unum:

Deumξ B Α- Si quid veneror, si quid metuo , si quid

'amo praeter eum , .elus causa amo, metuo, colo;

omnia ad illius gloriam reserens, semper illi gratias agens , . sive laeta contingunt, sive tristia ; sive mori datur, sive vivere. hu. Sana quidem est lia zenus tua oratio. De secunda persona quid sentis 3-R A. Sciscitare. Au. Credis, Iesum titisse Deum & hominem ξ BA. Maxime. Au. Qui fieri potuit, ut idem sit Deus immortalis , & homo mortalis

Bh. Istud illi facile fuit efficere , . qui quidquid vult,

potest. 'Et obdivinam naturam, quam eandem habet cum Patre, quidquid magilitudinis, sapientiata,& bonitatis attribuo Patri, idem tribuo & Pilio:

quidquid debeo Iatri, debeo dc filio; nisi quod ita Visun in patri, ut per Mumi conderet ac dom- i

317쪽

DE FIDE

ret nobiς omnia- Αu. Cur igitur sacrae literae Filium frequentius appellant Dominum quam Deum Z B A. Quia, Deus, auctoritatis, hoc est, principatus est nomen , quae Patri praecipue convenit et qui simpliciter principium est omnium , atque ipsius etiam Deitatis fons. Dominus, redemptoris et & assertoris vocabulum est. Quanqnam & Pater, redemit per Filium,& Filius Deus est; sed ex Deo P tre. Solus autem Pater a nullo est,& in Personis divinis principem locum obtinet. Au. Ergo &in Jeλ- collocas tuam fiduciamὶBa. QuidniZAu.Sed Propheta maledictum dicit, qui fidit in homine. BA. Sed huic uni hominidata est omnis potestas in caelo 3c

in terrarui in nomine elus flectatur omne genu, caelestium, terrestrium, & inserorum. Quanquam nec in hoc fiduciae speique meae sacram, ut aiunt, anc 'ram figerem, ni Deus esset: An. Cur eum filium ap-- pellat 3 BA. α Nequis somniet esse creaturam. Au. . Cur unicumὶ B A . Vt discernat naturatalium 1 filiis adoptivis , cujus cognominis honorem nobis etiam impertit, ut neminem praeter hunc alium expecte mus. Au. Cur eum qui Deus erat, bonitaem fieri voaluit Z B L. Vt homines homo reconciliaret Deo. Aut

ita Assertor est, libertatis vindex, manu injecta asserere eos in libertatem, 'uod Graeci dixerunt . cui contrarium est εἰς δουλείαν. Turn. l. ar cis. Hine Mart. Curios , camilios vocat asseriores. i ii 1 Iis qui, Arrius docuit, Filium Dei, etiam iurata persectissimam naturam, fuisse creaturam: Atquinat .a a filius est; gignitur ex substantia patris. Dei substantia

indivisibilis est: eandem igitur oportet esse Patris re Filii :ce ciyinis persoru doquor.

318쪽

Credis , conceptum citra virilem operam . opificio Spiritus Sancti, ac natum ex incorrupta virgine M ria,de illius substantia,sumpto mortali corporeὶB A. Maxime. Au. Cur sic nasci voluit B A . Quia sic dec bat nasci Deum ; sic decebat nasci, qui nostrae coimeeptionis ac nativitatis sordes purificaret. Hominis filius nasci voluit Deus, ut nos in illum renascentes efficeremur filii Dei. Au. Credis, illum versatum in terris, ea gessisse miracula, ea docuisse, quae prodita sunt literis Evangelicis 3 B 4. Certius quam te credo esse hominem. Au. Non sum inversus 3 Apuleius, ut suspiceris , asinum latere sub hominis specie. Sed credis hunc eundem esse Messiam illum, quem deli nearam figurae legis,quem promiserant oracula Pr Thetarum, quem tot seculis expectarant Iudaeir B A.

Nihil habeo persuasius. Au. Credis, hujus doctrinanae

ac vitam sussicere ad perfectam pietatem Z BA. Admodum. Au. Credis, eundem vere comprehensum a Iudaeis, vinctum, colaphis & alapis caesum, conspu- tum,irrisum, flagen atum sub Pontio Pilato,ae dentiaque suffixum in crucem, atque inibi mortuum Z B A . Maxime. Au. Credis,illum ab omni lege peccati ci auscunque filisse immunem Θ B A . Quid ni 3 Agnunt. absque macula. Aia. Credis, illum sita sponte haec omnia perpessum λ B A . Imo libenter, atque etianussienter , sed ex voluntate patris. Au. Cur patet filium. suum unicum innocentem , sibique carissi--um, baec tam atrocia pati voluitὶ B , . Ut hae victia nos nocentes sibi reconciliaret , in illius nomens . reoAM J Nam is ruentem hominis tegebat sub amnina specie: c aemulti sint, qui sub humana specie regant

319쪽

collocantes fiduciam ac spem nostram. M. Cur Deus passus est sic collabi totum humanum genus 3 Et , si passus est , non patuit alia via sarciendi ruinam ii stram B A . Hoc mihi persuasit, non humana ratio, sed fides, nulla ratione potuiste fieri melius,neque ad: salutem nostram utilius. Au. Cur hoc mortis genusi illi potissimum placuit Z BA. Quia juxta mundum erat probrosissimum : quia diri lentique cruciatus: quia conveniebat illi,qui porrectis in omnem mundi

plagam membris , omneis orbis nationes invitarea ad salutem, & homines terrenis curis aftaos evocaret ad eaelestia. Denique ut reserretinobis serpei tem aeneum , quem Moses suspenderat in stipite, ut quicunque defigerent in illam oculos, sanarentur 1 vulnere serpentum : fidemque prophetae liberaret, qui praedixerat , Dicite in nationibus, regnavit a lugno Deus. Au. Cur & sepeliri voluit,idque tam accurate, oblitus myrrha & unguentis,inclusus novo m

numento E solido vivoque saxo exciso , obsignato ostio, adhibitis etiam custodibus publicis Θ ΒΑ. Quo

magis constaret, esse vere mortuum. Au. Cur non

statim revixit Z Ba. Hac ipsa de caussa. Etenim si mors fuisset ambigua,fuisset & ambigua resurremor sed hanc voluit este certissimam. Au. Credis , hujus, animam descendisse ad inferos r B A. Hanc rartici Iam non nisse quondam additam nec in symbolo' Romano, nec in symbolo Orientalium ecclesiaruna, i testis est Cyprianus, nec recensetur apud Tertulli mim vetustissimum scriptorem : Ego tamen & hoc firmiter credo : VH quia congruit cum prophetia:

rivi saxo J An saxa nascantur dc auescant, insertum . Viva tamen Tuca dicuntiat. vvo nondum suo lota sunt

320쪽

bsalmlii Non derelinques animam meam in Inferno:& rursus , Domine , eduxisti ab inferno animam meam : Vel quia Petrus Apostolus in epistolae priorisi de cujus auctore nunquam fuit dubitatum ὶ capite tertio scripsit hunc in modum ; Mortificatus quidem carne: vivificatus autem spiritu: in quo& his, qui in

carcere erant, seititu veniens praedicavit. Verum, ut

credo descendisIe ad inferos , ita non credo illic aliuquid esse passum: descendit enim; non ut illici crucia retur, sed ut nobis frangeret regnum satanae. Au. Nihil adhuc impium audio : sed mortuus est , ut nos,

peccato mortuos revocaret ad vitam, Ceterum cur

revixit ξ B A. Tribus potissimum de caussis. Au. Quibusὶ B A. Primum,ut nobis certam spem faceret resurrectionis. Deinde , ut sciremus, eum immorta-lem esse , nec unquam moriturum, in quo praesidia salutis nostrae collocavimus. Postremo, ut nos quoque per poenitentiam mortui peccatis, per bapti Ianum una cum illo sepulti, per gratiam ejus revoc mur ad vitae novitatem. Au. Credisne, quod idem corpus, quod mortuum suit in cruce, quod revixit in sepulcro, quod visum & contrectatum est discipulis, subvexerit in cfumὶB A.Maxime. Au.Cur voluit relinquere terras. Ba. Vt illum omnes spiritualiter amaremus , neque quisquam in terris sibi Christum proprie vindicaret , sed omnes ex aequo tolleremus- animos in caelum, scientes, illic esse caput nostrum. z.Etenim , si nunc homines tantopere sibi placent o

et Minu, apposith hare dicuntur: nam in loco illo Psalm. u. agi tur de lepultura Christi, dc ipsius triduana resurrectione, ne putrefieret eoipus salvatoris . prauiat igitur hune de descentu Christi ad inferos , interpretari de animae salvatoris cruciatibus : alias duo essent articuli de sepultu iquod est absurdum in tam brevi fidei nostrae summa.

-J La comparaui . majori ad minua.

SEARCH

MENU NAVIGATION