Desiderii Erasmi Roterodami Colloquia familiaria nunc emendatiora, quibus accedunt notae recognitae et auctae a Davide Constantio

발행: 1681년

분량: 838페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

491쪽

L A. Ex tam vario horti seracissimi proventu nilia interdictum est praeter unicam arborem. S Α . Ve rissimum est. L A. Idque non ob aliud , nisi ut per

obedientiana agnoscerent dominum M conditorcinsuum. S A . Recte. L A . Quin& illud arbitror , r centem terram omnia progenuisse feliciora melio

risque succi, quam nunc gignit senescens ac propemodum est,ta. s A. Esto. L A. Idque praecipue in Paradiso. S A. Haud dis limite veri. LΑ. Illic igitur

Vesci, voluptatis crat, non necessitatis.'SA . Audivi. LA. Et abstinere 'a laniandis animantibu , humanitas erat, non sanctitas. S A . Nescio. Anumantium esum a diluvio permissum lego , , prius ii terdictum non lego. Quorsum autem attinebat permittere , si jam permissus' erat 3 L A . Quare non Vescimur ranis3 Non quia vetitae, I sed quoni ab- horremus. Qui scis, an Deus illic admonuerisiquem cibum requireret humana fiagilitas, non

quem permitteret ξS . Nonium ariolus. LA. At

qui in ipso statini conditi hominis initio b Oreus,

Dominamini piscibus maris , & volati lib*s caesi, & 'universis animalibus quae moventur super terram. Quis usus dominii, n vesci non licet 3 S A. O idelem herum i Itane devoras servos & ancilla mos liberos & uxoremξ Quin eadem opera vcsce- νris matula tua, cuius dominus es 3 L A . Sed audi vi cillim , insulse salsamentarie : E cet tis usus est, nec est inane dominii nomen. Equus itellit me te go , camelus gestat sarcinas : e piscib0s vero quis usus, nisi vescaris3 S A . Quasi vero non sint innume ra ex piscibus remedia i Deinde multa sunt in hoc

tantum condita, ut delectent hominem contem- l Hodie qμoque &ianarum eius non insolens est.

plantem,

492쪽

, & in conditoris admirationem rapiant. Forte non credes, i delphinos hominem terpo vehere. Denique sunt pisces qui nobis praedicant imitan re tempestatem, 3 velut echinus. An non talem servum optares domi tuae t L A . Verum ut hoc largiamur , ante diluvium non fuisse fas vesci cibis, praeterquam terrae frugibus , nihil magni erat abstinere ab iis, quae non requirebat corporis necessitas, &habebant laniandi crudelitatem: illud fateris , antis mantium esum initio permissum ob humanorum

corporum imbecillitatem. Frigus induxerat diluvium: & hodie videmus, in regionibus frigidis nasci

homines ceteris edaciores et ac terrae proventum

vel oti erat, vel corruperat inundatio. S A. Esto. L A. Et tamen diluvio praeteriba t annum ducen tesimum. is A . Credo. L A . Cur igitur Deus, quoaillis robustis citra ςxceptionem permisit, post imbecillioribus aevique c0ntractioris adstrinxit ad certa animantium genera, quemadmodum parcepit Moses 3 S A. Quasi meum sit, eorum quae Deus gerit, rationem rectere i Arbitror tamen, hoc tum ἰsecisse Deum, quod solent heri, qui contrahunt limdulgentiam in servos, ubi vident illos abuti lenitate dominorum. Sic equo plus satis ferocienti subduebmus Abas & avenam , parcoque sceno pascimus, ste-nqque Sc calcaribus asperiurious subigimus. Excus.

serat hominum genus omnem re ereuliam, in lai

tamque licentiam sese effuderat, quasi nullus omnino Deus esset. Hie inventi sunt legis cancelli, ini moniarum repagula, minarum ac praeceptorum fremi Alludit ad sabulam Arionis dorso Delphini in 's piscis est spinas habens pro pedibus: me imminente temres te aluit se, aut Abuxtat εἷςn .. :

493쪽

na,quo vel sic resipiscerent. L A. Quin igitur tria nent hodie legis illius repagular S A. Quia sublata est carnalis Grvitutis asperitas ; posteaquam per Evangelium adoptati sumus in filios Dei. detra

ctum est praeceptis, ubi contigit uberior gratia. L A . Cum Deus appellet suum testamentum seinpiter num, cumque Christus negarit, I se solvere legem. sed consummare ; qua fiducia posteriores ausi s tbonam legis partem abrogare 3 S A . Gentibus ea lex data non erat , &ideo visum est Apostolis, eas nec onerare circumcisionio molestia, ne, quod JuAaei A ciunt x hodie,in corporalibus observationibus coi stituerent salutis spem potius, quam in fiducia & c ritate erga Deum. LA. Omitto gentes. Quae scriptura manifeste docet,Judaeos,si professionem Evange sicam suerint amplexi, manumistas esse a Mo

satiae legis servitute 3 S A. Quoniam id fore praedibchum erat prophetis , qui promittunt testamentum

novum, & cor novum , inducuntque Deum abo-nantem 2 festos Judaeorum dies , aversantem ill rum victimas,detestantem ieiunia,rejicientem don ria, desiderantem populum circumciso corde. Co

firmavit illorum promissa Dominus ipse, qui porria gens di scipulis eorpus & sanguinem suum , appellat

testamentum novum. Si nihil aboletur de veteri, icur hoc dicitur novum λ Ciborum Iudaicum dei ctum non exemplo quidem, sed sententia sua abrogavit Dominus , cum negat, 3 hominem tuquinari

cibis, qui mittuntur in stomachum, & per secessum

a Quia videlicet Deus puritate n cordis respicit sine qua quidquid sit peeratum est. repuris

494쪽

repurgantur. Docet idem Petrum conspecta visione; o Petrus ipse , cum Paulo ceterisque vescens cibri communibus, a quibus lex praeceperat temperati. Agit hoc ubique Paulus in suis epistolis ; nee dubitatur , quin quod hodie sequitur populus Christianus , ab Apostolis veluti per manus traditum ad nos denique pervenerit. Itaque non tam manumissi sunt Iudaei, quam a legis superstitione, velut a lacte consueto quidem & familiari, sed : e cedere, quae jam erat otiosa. Frondes & flores pollia centur fructum exorituram: is ubi gravat arborem,

nemo flores desiderat. Neque quisquam deplorat perisse filii sui pueritiam, ubi jam ad aetatem maturam pervenit. Neque quisquam requirit lucernas Mfunalia,ubi se terris deprompsit Sol. Nec habet quod queratur paedagogus , si filius jam puber suam libertatem sibi vendicat, ac paedago um in sua vicissina habet potestate. Pignus desinit esse pignus, ubi pr missa sunt exhibita. Sponsa priu uam deducatur ad sponsum , epistoliis ab illo mirus sese consolatur; exosculatur munuscula ab illo venientia : picturas illum reserentes amplectituri. ceterum ubi jam ipsius sponsi data est copia , prae hujus amore negligit illa prius adamata. At Iudaei primum aegre divellebantur a consuetis, velut si puer, assuetus Iacti,iam grandis mammam inclamet , cibum solidum fastidiens. Itaque propemodum vi depulsi sunt ab illis vel fiet ris , vel umbris, vel temporariis solatiis, quo se iam totos convertant in eum , quem lex illa promiseraeti adumbrarat. LA. Quis expectarat tantum Tlic

depulsi. Neque lex abrogata est

4 Deseripiam vide hane visionem Ast. ιο

495쪽

4so IXΘΥΟΦΑPI A. logiae a salsamentario S , . Soleo pisculentum 1 comme itum suppeditare nostrae civitatis Dominicano collegio:itaque fit ut illi frequenter prandeant apud me, ego nonnunquam apud illos. Ex eorum confiti ctationibus haec decerpsi. L A . Nae tu dignus es, qui ex salsamentario itas piscium recentium vendi totaVerum illua expedi : Si Iudaeus esses, neque mihi satis liquet an sis) & immineret ex fame rtum vitae

periculum, vescereris carne suilla, an mortem praeoptaresὶ s A. Quid facturus essem,scio:quid mihi s

ciendum esset, nondam intelligo. L A . Deus utrumque vetuit , Non occides, & Non vesceris carne sui Lia. In tali easu utrum praeceptum utri par est cederet

S a. Primum non constat, an hoc animo Deus Vetu

rit vesci suilla,ut mortem vellet oppeti potius quam esu vitae eonsuli. Nam ipse Dominus excusat David, qui contra Legis praeceptum comederit sacros pacnes. Et in exilio Babrionico multa non obser 'tasuura Iudaeis, quae Lea praescripserat. Proinde serem, eam legem, quam ipsa quoque natura tulit, eoque perpetua inviolabilis , debere potiorem h seri ea , quae neque sumper fuit, dc post erat abro. nda. LA. Cur igitur laudati sunt fratres Macha-xi , qui maluerunt duris eruciatibus exanimaru quam carnem gustare selsi S A . Opinor,quoniam hic esua ὶ rege praescriptus complectebatur totius P. triae legis abRegationem , quemadmodum circumcisio, quam Iudaei gentibus obtrudere conabantur, continebat tortar legis professionem , non aliterr Commeatus propris signifieat abeundi s uult temquae vocatur salvus conductus. hie sum tur pia eibariis ad alendam societatem et piaurus vocet, ventris commeatum. unde trium dicrum eommeatui dicitur

496쪽

sim arrha data ad universum contractum praestandum obligat. L A. Itaque si crassior illa Legis pars post exortam Evangelii luceni recte sublata est, quo consilio nunc videmas vel eadem , vel bis graviora 'revocari, praesertim cum Dominus jugum inum api pellet suave: & Petrus, in Aea is Apostolorum,Iudae rum Legem appellet dui am, quam nec ipsi ferre po- tuerint, nec patres ipsorum Sublata est circumcilio, sed successit baptismus , duriore prope dixerim con- . ditione. Illa differebatur in octavum diem; & si quis . . interi a casus intercepisset puerum, votum circumcisionis pro circumcisione imputabatur: nos pueros. vixdum a latebris uteri materni egretas , in frigui dam aquam, quaeque diu in alveo saxeo constitit, non enim dicam, computruit, totos immergimus ; dc sit vel primo die, atque adeo in ipso partus ostio perisi rit , nulla parentum aut amicorum culpa, L dediturmis et aeternae damnationi. S A . Sic aiunt. L A. Sublatatum est Sabbatum; imo non sublatum est, sed trana, satum in diem dominicum. Quid refert Paucorumi dierum jejunia indixit Lex Mosaica , nos illis qMu tum a dilidimus numerum)In delectu ciborum quan- . to liberiores Iudaei nobis ; quibus licebat vel totum annum vesci ovibus, capis, perdicibus de haedis 3 Illis nullum vestis genus erat interdictuin , praeter eam quae esset lana linoque contexta. Nunc praeter tot

, Quam crudelis 3c impia sit Pontificior. luee sententia norunt quibus vera Lux Evangelii affulsit: Sancti sunt delium infantes , uXta paulum, quomodo igitur in infe num dantur praeeipites qui ante baptisinum extinguntur rquasi Deus otiam suam alligaverit baptismo, ut citra eum non eo ut aut velit salvare: cum non privatio sacrameni dat et sed contemptus: Augustinus quoque in hac struentia fum

497쪽

accessit capitis rasura , eaque varia : ne commemo

rem interim consessionis onus , & constitutionum humanarum farcinas , decimationes non simplices, adstrictum arctioribus vinculis matrimonium', n vas affinitatis leges, aliaque permulta, quae faciunt, ut hac parte non paulo commodior videatur fuisse Indaeorum , quam nostra conditio. SA. Erras I tota via, Lanio:Cnristi juom non aestimatur ad istam re

gulam , quam imaginaris.'Pluribus adstringitui . Christianus , &adstrinsitur ad difficiliora, denique. ad poenam graviorem: ted his adiuncta copiosior vis

fidei & caritatis , facit ea suavia , qu e natura sunt, gravissima. L A . Atqui cum olim Spiritus , specie Linguarum ignearum e caelo delapsus , copiosissimo dono fidei & caritatis Iocupletarit credentium pectora , cur detractum est legis onus , velut imbis, cillibus ae sub iniqua sarcina periclitantibus 3 Cur Petrus jam afflatus Spiritu vocat onus intolerabiler S A. Detractum est ex parte , ne Iudaismus, ut coeperat , obrueret Evangelii gloriam , & ne Legis odio gentes alienarentur a Christo. inter quas erant

infirmi plurimi, quibus instabat duplex periculum:

alterum , ne cre erent, sine legis observatione iis minem posse salutem consequi: alterum , ne potius haberent in pa anisino manere, quam Mosaicae legis jugum accipere. Horum imbecilles animos oporte t velut esca quadam libertatis allicere. Rursus quo mederentur inis , qui negabant , en

Evangelii professione salutis esse spem citra legis observationema circumcisionem, sabbatismos, dele

x tota via vel toto cocto errate prorsus te sillis ci nihil intelligis haedo i

498쪽

ctus ciborum , aliaque id genus aut proisis sustule runt , aut in aliud verterunt. Porro quod Petrus negar , se Legis onus portare potitiise , non est roferend in ad eam personam , quam tum gerebat. cuni illi jam nihil effet intolerabile . sed ad crassos nfirmos Iudaeos , qui non fine taedio arrodebant L hordei tunicam , nondam gustata Spiritus medulata. I A. Satis tu quidem crasse disseris. Atqui hi videtur , & hodie non minus esse causarum, cur observationes istae carnales hactenus tolli debeant , ut arbitrariae sint, non obligatoriae. S A .

sicὶ L A. Nuper in linteo quodani amplissimo vidi totum orbem depictum. Illic didici 3 quantula esset mundi post:o, Christi religioRem pure sincereque

profitens : nimirum ruropae particula vergens ad Occid ntem : rursus altera vel gens ad Septentri nena, tertia tendens, sed procul, ad Meridiem : aa Orientem vergentis quartae postrema videbatur Polonia. Reliquus orbis aut Barbaros habet, non ita multum a brutis animantibus ditarentes, aue schismaticos, aut haereticos, aut utrumque.S A . At

non vidisti totum. illud litus Austrinum, & sparsas insulas Christianis insignibus notatas 3 LA. Vidi didicique, illinc avectas praedas ue Chri tianismum inductam non audivi. Cum igitur tam ampla siti Isirrit tuuisam J Alludit ad allegoriam parabolae de

q*nqvς panibus hordeaceis. V V V minimus numerus veritatem profitebaturi igitvi: Pntificii dum conantur evincere amplitudinem notam eme vere Ecclesiae. Bene seneca de vi a

beat. c. r. non tam bene cum reb- humanu a titur, ut selibra pti

rabus piaceant, avumentum pessimi turba est. schismatici i. e. separati qui levi de cause a stat'ma

X a. messis

499쪽

messis , videtur hoc esse consultissimum ad religimnem Christianam propagandam ; quemadmodum Apostoli sumiterunt onus legis Mota cae, ne gentes xesilirent, ita nunc, ad illiciendos etiam imbecil-Ies, tolli quarundam rerum obligationes, sine quibus initio servatus est orbis , & nunc. servari ponet, modo adsit fides & caritas Evangelica. Rursus a dio videoque, plurimos esse, qui in locis , vestibus, ciblis, jejuniis, gesticulationibus, cantibus, summam pietatis constituunte, & ex his proximum judicant, contra praeceptum EvanFelicum. Vnde fit ut cum omnia reserantur ad filia & caritatem , harum

rerum superstitione extinguatur utrumque. Procul enim abest a fide Evangelica, qui fidit hujus

imodi factis: & procul abest a caritate Christiana, qui ob potum aut cibum, quo recte quis utiPotest,

asperat fratrem, pro cujus libertate mortuus .est Christus. Quam amar lentas. contentiones via

demus inter Christianos i quam inimicas i calumnias ex veste alitur cincta tinctave, ex ibo quem porri-'vint aquae, & 'uemforrigunt pascua Z Hoc in lum si ad paucos serpinet, contemni poterat. Nunc videmus universum orbem ob haec dissidiis exiti libus concuti. huc & hujusmodi si tollerentur, α hos majori concordia, viveremuς, neglectas

.caerimoniis, ad ei tantum contendentes ; quae do- cuila Christus ; & reliquae nationes citius amplecterentur religionem cum libertate conjunctam. . Extra Ecclesiae domum non est salus. I. A. Fateor. S A . Extra Ecclesiam est, quiiquis nou noscit pontificem Roh num. LA Non reclamo.5 1 Sed hunc non agn0scit, qui illius praescripta ne- Dit. LΑ. Atque ideo spero, suturiam , ut hic pon-nuimine Cloncris , luimo piet teque cleme tissimus,

500쪽

tissimus, quo magis omnes nationes ad Ecclesiae sodalitatem alliciat, omnia naisget , quae bactenus

visa sunt aliquot populos a Romanae sedis foedere alienare , potiusque habeat Evangelii lucrum, quam suam in omnibus jus Persequi. Audio quotidie vetercs querimonias de i annatis, de condonationibus de dispensationibus, deque reliquis exactionibus, de gravatis Ecclesiis: sed arbitror , hunc ita moderaturum omnia, ut posthac impudens sit, qui ter at queri. SA. Vtinam idem facerent omnesmonarcnx l Nihil addubito quin res Christiana, nunc in arctum coacta , felicissime sit proserenda , si gentes barbarae senserint, se vocari non ad servitutem humanam, sed ad libertatem Fuangelicam 3 nec ad rapinam expeti, sed ad felicitatis& . sanctimoniae consortium. Vbi coaluerint , &in nobis mores vere Christianos compererint, ultro plus offerent, quam ab eis ulla vis queat e X torquere. LA. Id Irevi futurum auguror, si pestilens x Ate , quae duos potentissimos orbis monarclias finesto bello commisit , abierit 3 εἰς κῶρα - . Sin .

Atque ego demiror, iam dudum non esse fictum, cum Francisco nihil fingi possit humanius , &Carolo Caesari arbitror a praeceptoribus instillatum '

a Annatae vox barbara, quae designat Saeodotii vacantis

unius anni censum, quantas autem olim moveIint quaerimonias veteres ut haec pontificum dura ac tyrannica exactio abrogaretur, satis constat.

α Ate suis J Dea fingitur ab Homero gravissimis calamitatibus implicans mortales,dissidiorum auctita: cui op ponuntur Litae Iovis filiae . quae tanto sunt tardiores quanto gravior noxa est. Litae tardae: Ate velox. 3 Ela κο-αι i. e. in malam rem , ad corvos i Demetrius Phaler. referente Laertio dicebat praestare incitare et M qisim .ic adulatores. .

SEARCH

MENU NAVIGATION