Anicii Manlii Torquati Severini Boethii De consolatione philosophiae libri 5. ad optimarum editionum fidem recensiti. Accessere Petri Bertii praefatio, Boethii vita a Martiano Rota conscripta, Theodori Pulmanni de metris Boethianis libellus, nec non

발행: 1721년

분량: 210페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

rumdam sciderant manus , & particulas quas quisque potuit , abstulerant . Et dextera quidem ejus libellos ,

sceptrum vero sinistra gestabat. Que ubi podii cas Musas vidit , nostro assistentes toto , fletibusque meis verba diolantes , commota paullisper , ac torvis in-- flammata luminibus, quis, inquit , has sceniς3s meretriculas ad hunc aegrum permisit accedereὸ quae dolores ejus non modo nullis foverent remediis , verum dulcibus insuper alerent venenis p Hae sunt enim quae infructuosis affectuum spinis ub rem fructibus rationis segetem necant , hominumque mentes assuefaciunt morbo, non liberant. At si quem pro sanum , uti vulgo solitum , nobis blanditiae vestrae detraherent , minus moleste ferendum putarem . Nihil quippe in eo nostrae operae laederentur . Hunc vero Eleaticis , atque Academicis studiis attigistis innutritum p Sed abite potius Sirenes usque in exitium dulces , meisque eum Musis curandum sanandumque relinquite. His ille chorus increpitus , dejecit humi moestior vultum , consessusque rubore verecundiam , limen tristis excessit. At ego , cujus acies lacrimis mersa caligarat, ne dignoscere possem , quaenam haec es et mulier tam imperiosae auctoritatis , obstupui , visuque in terram defixo , quidnam deinceps emet actura , exspectare tacitus Coepi . Tum illa propius accedens, in extrema lectuli mei Parte consedit, meumque intuens vultum luctu gra vem , atque in humum moerore dejectum , his versibus de nostrae mentis perturbatione conquesta est .

Mens hebet , propria luce relicta ,

Tendit in externas ire tenebras ,

Terrenis quoties flatibias acta

72쪽

ε BOETHII DE CONSOL

s Crescit in immensum noxia cura si Hic quondam caelo liber aperto , Sintus in aetherios ire mearus , Cernebat rosei Iumina solis , Visebat gelidae sidera lunae , Io Et quaeumque vagos sessa recursus Exercet, varios flexa per orbes , Comprensam numeris victor habebat. stuin etiam caussas , unde sonora Flumina sollicitent aequora ponti , xs msis voIoar flabilem spiritus orbem , HI cur Hesperias sidus in undas μνum rutilo surgat ab oris r&uis meris placidas temperet horas , Ut terras roseis floribus ornet :ao Lujs dedit ut pleno fertilis anno Autumnus gravidis in at uvis , I ari solitus , atque latentis Nattirae varias reddere caussas :Nune jacet esto lumine mentis ,rs Et pressus gravibus colla catenis , Decliuemque gerens pondere vultum , - , Cogἐtur , heu J solidam cernere terram .

. SΕd medicinae , inquit, potius tempus est quam querelae . Tum vero totis in me intenta luminibus: Tu ne es ille, ait , qui nostro quondam lacte nutritus , nostris educatus alimentis , in virilis animi robur evaseras λ Atqui talia contuleramus arma, quae nisi prius abiecisses , invicta te firmitate tuerentur .

Agnostisne meὸ Quid taces λ pudore an stupore siluisti λ mallem pudore ι sed te , ut video , stupor oppres-st. Cumque me non modo tacitum, sed elinguem

73쪽

PHILOSOPHIAE LI B. I. r

prorsus , mutumque vidisset , admovit pectori meo uia niter manum . Et nihil, inquit , periculi est : lethargum patitur , communem illusarum mentium morbum . Sui paullisper oblitus est , reeordabitur facile , si quidem nos ante recognoverit. Quod ut possit , paul- Iisper lumina ejus , mortalium rerum nube caligantia , tergamus . Haec dixit , oculosque meos fletibus unda tes , contracta in rugam veste , siccavit

METRUM III.

Tine me discussa liquerunt nocte tenebra ,

Luminibusue prire rediit vigor rin eum praecipiti glomerantur sidera Coro , Nimbosisque potas stetit imbribus ,s Sol latet , ac nondum caelo venientibus Uris , De super in terram nox funditur smne F Threuio Boreas emi ιs ab antro . Verberet , Θ euusum reseret diem , Tmleat , S subito Bibratur Iumi a Phoebus , xo Mirantes oculos radiis ferit,

HAud aliter tristitiae nebulis dissolutis, hausi eae-ium , & ad cognoscendam medicantis faciem mentem recepi . Itaque ubi in eam deduxi oculos , in is tuitumque defixi , respicio nutricem meana , in cujus ab adolescentia laribus versatus fueram , Philosophiam . . Et quid , inquam , tu in has exsilii nostri solitudines , o omnium magistra virtutum , supero cardiae delapia venisti λ an ut tu quoque mecum rea salsis criniinatici nibus agiteris λ An, inquit illa , te, o alumnet v. desererem , nec sarcinam quam mei nominis invidia suia tulisti, communicato tecum labore partirer Z Atqui Philosophiae fas non erat , incomitatum relinquere ite A 4 inno

74쪽

In noeentis. Meam stilicet criminationem vererer p tiquasi novi aliquid acciderit , sic perhorrescerem pNunc enim primum censes apud improbos mores lacessitam perieulis esse sapientiam Z Nonne apud veteres quoque , ante nostri Platonis aetatem , magnum saepe

certamen cum stultitiae temeritate. certavimus λ eoisdemque superstite , praeceptor ejus Socrates injustae victoriam mortis me adst nte promeruit λ Cujus heredivitatem eum deinceps Epicureum vulgus , ac Stoicum , ceterique pro sua quisque parte raptum ire molirentur, meque reclamantem, renitentemque, velut in partem praedae , traberent, vestem quam mers texue

xam manibus, disciderunt, abreptisque ab e . panni eulis , totam me sibi cessisse credentes , abiere . In quibus, quoniam quaedam nostri habitus vestigia videbantur , meos esse semiliares imprudentia rata , nonnul-Ios eorum profanae multitudinis errore Pervertit . Quod si nec Anaxagorae fugam , nec Socratis venenum , nec Zenonis tormenta , quoniam sunt peregrina , novisti , at Canios, at Senecas , at Soranos , quovum nec. Pervetusta , nec incelebris memoria est , scire potuisti . Quos nihil aliud an cladem detraxit , nisi quod nostris moribus instituti, studiis improborum dissimillimi videbantur . Itaque nihil est quod admirere , si in hoe vitae salo circumflantibus agitemur procellis , quibus hoc maxime propositum est, pessimis displicere . Quorum

quidem tametsi est numerosus exercitus, spernendus tamen est ; quoniam nullo duce regitur, sed errore tantum temere, ac passim lymphante raptatur. Qui siquando contra nos aciem struensivalentior incubuerit , nostra quidem dux copias suas in arcem contrahit: illiveto eirea diripiendas inutiles sarcinulas occupantur . At nos desuper irridemus , vilissima rerum quaeque rapientes , securi totius furiosi tumultus , eoque vallo ninniti quo grassanti stultitiae adspirare sis non sit.

75쪽

i quis eomposito serenus aevosarum sub p8dibus dedit superbum ,

Fortunamque tuens utramque rectus ,

D victum potuit tenere vultum ss Non ἐπ- rabies , minaeque pontι' Versum funditus excitantis insum ,

Nec ruptis quoties vagus caminis

Torquet fumi cos Vesevus ignes , Aut eoHas soliti ferire turres io Ardontis via fulminis monebit. xuid tantum misera feros Orannos Mirantur sine viribus furentes 'Nee speres ahquta, nec extimescas :Exarmaveris impotentis ἐram :

13 At quisquis trepidus pavet , veI optar ssuod non sit sabilis , suique juri/ ,

- Nectit , qua valeat trahi , catenam.

SEntisne , inquit , haec , atque animo illabuntur tuo Esne ον αγρος λυραν Θ Quid fles λ quid lacrimis manas λ ἐμ α , μὰ κευθε νοω . Si operam medicantis

exspectas , oportet ut vulnus detegas tuum . Tum ego collecto in vires animo : Anne adhuc eget admonitione, nec per se satis eminet fortunae in nos saevientis asperi

tas λ Nihilne te ipsa loci iacies movet λ Haeccine est bibliotheca quam certissimam tibi sedem nostris in laribus ipsa delegeras λ in qua mecum saepe residens , do

divinarum humanarumque rerum scientia disserebas Talis habitus , talisque vultus erat cum tecum natura

76쪽

secreta rimarer , cum mihi siderum vias radio deseribeia Tes, cum mores nostros , totiusque vitae rationem ad caelestis ordinis exemplar sormares 8 Haeecine praemia reserimus tibi obsequentes λ Atque tu hanc sementiam Platonis ore sanxisti, Beatas fore respublieas , si eas vel studiosi sapientiae regerent , vel earum rectores studere sapientiae eontigisset a Tu ejusdem viri ore hane sapientibus capessendae reipublicae necessariam caussam esse monuisti , ne improbis flagitiolisque civibus urbium relicta gubernacula , pestem bonis ac perniciem in se Tent. Hanc igitur auctoritatem secutus , quod a te inter secreta otia didiceram , transferre in actum publicae administrationis optavi. Tu mihi , di qui te sapientium mentibus inseruit Deus , estis conscii , nullum me ad magistratum , nisi commune bonorum omnium sudiuna, detulisse . Inde cum improbis graves inexora

bilesque discordiae , & quod conscientiae libertas hauet , Pro tuendo jure spreta potentiorum semper ostensio. Quoties ego Conigastum in imbeciIlis cujusque fortuna S impetum facientem obvius excepi l Quoties Iri-guillam regiae praepositum domus ab incoepta , perpetra laque jam prorsus injuria dejeci l Quoties miseros, quos

infinitis calumniis impunita Barbarorum semper avaritia vexabat , objecta periculis auctoritate protexi . Numquam me ab jure ad injuriam quisquam detraxit. Provincialium sortunas tum privatis rapinis , tum

publicis vectigalibus pessumdari, non aliter , quam

qui patiebantur , indolui . Cum acerbae semis tempore gravis atque inexplicabilis indicta coemtio profligatura inopia Campaniam provinciam videretur , certamen adversum praesectum praetorii communis commodi ratione suscepi , rege cognoscente contendi , di ne coem -

io exigeretur e vici. Paullinum consularem virum, cujus opes Palatini canes jam spe atque ambitione devorassent , ab ipsis hiantium faucibus traxi. Ne Albinum

77쪽

PHILOSOPHI E LIB. I.

consularem virum praejudicatae accusationis poena corriperet , odiis me Cypriani delatoris opposui. Satisne in me magnas videor ex acervasse discordias p sed esse apud ceteros tutior debui, qui mihi amore justitiae nihil apud aulicos , quo magis emem tutior, servavi . Quibus autem deserentibus perculsi sumus λ quorum Basilius olim regio ministerio depulsus , in delationem nostri nominis , alieni aeris necessitate compulsus est . Opilionem vero , atque Gaudentium, cum ob injurias , atque multiplices fraudes ire in exsilium regia censura decrevisset , cumque illi parere nolentes sacrarum sese aedium defensione tuerentur , compertumque id regi foret, edixit , ut nisi intra praescriptum diem Ravenna urbe decederent, notis insigniti frontibus pellerentur . Quid huic severitati posIe adstrui videtur δ Atqui eodem die deferentibus eisdem , nominis nostri delatio suscepta est .. Quid igitur λ nostrae ne artes ita merue runt ὸ an illos accusatores justos fecit praemissa damnatio λ Itane nihil fortunam puduit , si minus accusatae

innocentiae , at accusantium vilitatis p At , cujus criminis arguimur, summam quaeris p senatum dicimur

salvum esse voluisse . Modum desideras λ delatorem , ne documenta deferret , quibus senatum majestatis reum iaceret, impedisse criminamur . Quid igitur, o magistra censes Z inficiabimur crimen , ne tibi pudori simus P at volui , nec umquam velle desinam . Fatebimur λ sed impediendi delatoris opera cessabit . An optasse illius ordinis salutem nefas vocabo ille quidem suis de me decretis , uti hoc nefas esset , effecerat. Sed sibi semper mentiens imprudentia rerum , meri ta non potest immutare : nec mihi Socratico decreto fas esse arbitror , vel occuluisse veritatem , vel concessisse mendacium. V erum id quo modo sit, tuo , sapien tiumque judicio , aestimandum relinquo . Cujus rei se-Tiem , atque veritatem , ne latere posteros queat, stilo

etiam

78쪽

- BOETHII DE CONSOL.

etiam , memoriaeque mandavi. Nam de compositi, salia ελ literis, quibus libertatem arguor sperasse Romanam , quid attinet dicere λ Quarum fraus aperta patui fel , si nobis ipsorum consessione delatorum , quod in omnibus negotiis maximas vires habet , uti licuisset . Nam quae sperari reliqua libertas potest λ Atque utinam posset ulla i respondissem Canii verbo e qui eum a C. Caesare Germanici filio conscius contra se nine. --

jurationis suisse diceretur ; Si ego , inquit , scissem ,

tu nescisses. Qua in re non ita sensus nostros maeror hebetavit, ut impios scelerata contra Virtutem querar molitos : sed quae speraverint effecisse , vehementer admiror. Nam deteriora velle , nostri fuerit fortassct et eiectus : posse vero contra innocentiam , quae sceleratus quisque conceperit, inspectante Deo, monstrismi l e e st i unde haud injuria tuorum quidam familiarium quaesivit: Siquidem Deus , inquit , est , unde mala λ bona vero unde , si non est λ Sed fas fuerit nefarios homines , qui bonorum omnium , totiusque senatus sanguinem petunt, nos etiam , quos Propugnare bonis senatuique viderant i, perditum ire voluisse .

Sed num idem de patribus quoque merebamur λ Meministi , ut opinor , quoniam me dicturum quid , iami-rumve praesens ipsa semper dirigebas : meni in isti , in uam , verimae cum rex avidus communis exitii, maje-atis crimen in Albinum delatum ad cunctum senatus ordinem transferre moliretur , universi innocentiam senatus , quanta mei periculi securitate defenderim . Scis me haee & vera proserre, & in nulla umquam mei laude jainisse . Minuit enim quodammodo se probantis conscientiae secretum , quoties ostentando quis factum recipit famae pretium . Sed innocentiam nostram quis exceperit eventus , vides . Pro verae virtutis

praemiis salsi sceleris poenas subimus. Et cujus umquam iacinoris manifesta consessio ita judices habuit in seve-

79쪽

PHILOSOPHIAE LIB. I. ἰ 13

xitate concordes , ut non aliquos vel ipse humani error ingenii , vel sortunae conditio cunctis mortalibus ian- certa submitteret λ Si inflammare sacras aedes volui iase , si sacerdotes impio jugularo gladio , si bonis omnibus necem struxisse diceremur , praesentem tamen sententia consessum , convictumve punisset . Nunc qui

gentis fere passuum millibus procul motii, atque inde sensi ob studium propensius in sena tum, morti , . proscriptionique damnamur . O meritos , de simili crimine neminem posse convinci l cujus dignitatem reatus ipsi etiam qui detulere , viderunt et quam uti alicujus sceleris admistione fuscarent , ob ambitum dignitatis sacrilegio me conscientiam polluisse mentiti sunt. Atqui & tu insita nobis , omnem rerum mortalium Cupidinem de nostri animi sede pellebas , & sub tuis

oeulis sacrilegio locum esse fas non erat . Instillabas enim auribus , cogitationibusque quotidie meis Pythagoricum illud , επι Θίω . . Nec conveniebat vilita morum me spirituum praesidia captare, quem tu in hanc exceIlentiam componebas , ut consimilem Deo faceres . Praeterea penetrale innocens domus , , honestust morum coetus amicorum socer Symmachus sanctus ,& aeque actu ipso reverendus , ab omni nos: hujus criminis suspicione defendunt. Sed o nefas i illi vero de te tanti criminis fidem capiunt , atque hoc ipso aia fines fuisse videmur maleficio , quod tuis imbuti di-ptivis , tuis instituti moribus sumus . Ita , non est satis nihil mihi profuisse tuam reverentiam nisi ultro tumea potius offensione lacereris . At vero hic etiam nostris malis cumulus accedit , quod.existimatio plurimorum non rerum merita , sed fortunae spectat eventum , eaque tantum judicat esse provisa quae telicitas commendaverit. Quo fit , ut existimatio bona prima omnium deserat ini elices . Qui nune populi rumo res , quam dissonae , multiplicesque sententiae s. piget

80쪽

reminisci. Hoc tantum dixerim : ultimam esse adversae sortunae sarcinam , quod dum miseris aliquod erimen assingitur , quae perserunt, meruisse creduntur . Et ego quidem bonis omnibus pulsus , dignitatibus exutus , existimatione scedatus , ob beneficium supplicium tuli. Videre autem videor nefarias sceleratorum ossiet nasgaudio laetitiaque fluitantes et perditissimum quem inque novis delationum fraudibus imminentem et jacere bonos , nostri discriminis terrore prostratos: flagitiosum quemque ad audendum quidem iacinus impunita te , ad efiiciendum vero praemiis incitari: insontes autem non modo securitate , verum ipsa etiam desensione privatos . Itaque libet exclamare :

I ui perpetuo nixus solio

Rapido caelum turbine versas , Legemque pati sidera cogis sa in nunc pleno lucida cornu , Totis fratris obvia flammis , Condat sellas Luna minores sNsne obscuro pallida cornu , Fbarbo propior , lumina perdat. . Et qui primae tempore noctis Agit algentes miserus ortus , Solitas iterum mtitat habenas sPhoebi pallens Lucifer ortu .

Tu frondi in frigore brumae

a s stringis luem breviore mora rTu eum fervida venerit aestas , Asius noctis dividis horas .

Tua vis varium temperat annum sin , quas Borea spiritus aufert ,

SEARCH

MENU NAVIGATION