장음표시 사용
191쪽
lam allata : at vero ex opere illicito, quod eli causa proxima homicidii,
volunt nasci irregularitatem ; verum clux ro, an ius illicitum ita sit causa proxima, ut simul etiam sit necessaria, ita ut vixi qua intinnuis aliquis pludenter operetur, possiit in edite homicidium inde sequuturum ,& tunc
praeuidetur iturum homicidium, nisi
caueatur, redit iam saepius data distinctio,ia imitum vel adhibitam suis se diligentiam necessariam in cauenda
periculo , quod iure merito timebatur, atque ita erit inuoluntarium, δe inculpatum omninb homicidium , si quod nihilominus sequatur; aut non in hoc rerum & negotiorum momento abstersum fuerat: si autem non fuit prudenter adhibita cautio necessaria am homicidium est in directe volitum in ista causa, ratione illius illud erit omnino voluntarium etiam i fuit adhibita diligentia, quam exigo directe vii q. superiori fuit exposlium. l bat tale periculum,& pro ratione it vel ea causa non eli omnino nece Lilius imprudentis negligentiae erit saria,sed lufficiens,ve ex ea sequatur j voluntarium de culpabile homici ho inicidium, quod etiana frequenter I dlum, de quo non agimus modo. ac fere semper consequi soleat, quam- l Denique neque Periculum, neque uis illud vitabile sit, si quis sollicia prohibitio operis, ii praecise spectense gerat in adhibenda cautione, tunc j tur .faciunt, ut homicidium dicat autem vel accurata illa diligentia adivoluntarium in causa , atque adeo cauendum periculum , & impedien- l culpabile , non periculum quidem, dum homicidium praestita fuit, & alioquin chirurgus, qui vulnus peri-
Teucra,vti mperius argumentabamur, culosum curaret ex praesci ipto artis.c.isu tantum formito contagerit, si aut qui sagittam extraheret cum peia quod accidit, quia periculum omne riculo ne quid acerbum inde accideret, diceretur voluisse in sua causa mortem ex eo vulnere consequutam; quando itaque prudenter cauetur, ne mors accidat ex opere alioquin periculoso, non dicet ut voluntarium
negligentiae de inconsiderationis,quet homicidium,sed tantum ratione ne- si mortalis suit, homicidij quoque gligentiae in cauendo periculo. Quod culpa mortalis fuerit, de inducet ir- , velo attinet ad prohibitioncm op regularitatem : quo simili modo detris, etiamsi illa fiat, quia opus est pe- causa remota disputandum erit; si riculosum,cum illam prorsus extrin- enim adeo fit remota re per acci- seca operi, non saciet ut illud magis dens, ut nulla sit obligatio vitandi ineuitabilem convexionem cum ef- illam , propter essectum , qui potius sectu habeat , quam haberet ante- possibilis, quam fututus piae uidetur, quam prohiberet ui; quare si .seclii sanihil erit discriminis inter opus li- prohibitione homicidium ex eo ope-citum, aut illicitum, quod erit talis re subseqitutum fuisset prorsus im. Causa, cum, ut supponimus, nulla se uoluntaratim & castale propter ad obligatio vitandi illam ratione pe- hibitam sui scientem cautiouem,etiexiculi homicidii, quod nulla ratione quoque aeque inuoliuntatium,etia insis ud: nter timetur , etiam sit aliunde opus illud periculosum contra pro- Cinit senda sit ea actio propter mali- hibitionem alicui factam sierit siuiatiam, quam aliunde I, ibet; si vero sit ceptum , modo eadem sollicitudine aliqua obligatio praeterm ii tenda ta- in cauendo periculo usus suerit, addeltau action. m. quia ex ea prudenter quod cum ea prohibitione alias pler
192쪽
rumque virtutes respiciat, quim iu-llitiam , ex ipsarum violatione non Iicebit arguere commissum suilla ho- inicidium voluntarium. quandoquidem etiamsi intuitu iustitiae prohibita esset actio periculosa, non essi-eetet homicidi j culpam post diligentiam , de qua loquimur , praestitam.
a I Dic ES culpam quae reperitur in opere illicito & periculoso , puniri posse ab Ecclesia poena irregularitatis , quoties ex illo opere sequetur homicidium , etiamsi omninό ea sucontingat, quae irregularitas dicet ut ex homicidio, non quia contrahatur
ex culpa homicidis, sed quia postulat homicidium tanquam conditio nem quandam, & quia eius intuitu,
atque ut omnibus modis caueatur,
imponitur operi illicito de periculoso , quod si vel nullum haberet adiunctum periculum, vel si reipsa caueretur homicidium, non puniret ut ea poena irregularitatis, quamuis eo
quod vel ex natura sua illicitum sit. vel lege aliqua prohibitum,culpabile solet:at vetb Ecclesiam hanc irreularitatem, uti pote ae . statuisse inoc casu ostendit tir ex eo quod cap. dilectus, de homicidio,& cap. vlζ.eod. tir. aliqui excusentur ab irregularitate , eo quδd Omnem adhibuissent diligentiam , & Macarent rei licitae; quare duas illast conditiones exigit Pontifex, ut quis vitet irregularitatem , alioquin s altera ex ipsis desit, in illam incidet; neque argumenta mur a contrario sensu, qudd licet infirmum sortasse sit apud Logicos,
valet tamen apud Iurisperitos, inquit
Nauarr. Car. n. χχχ.quando sumitur adprobandum illud , cuius contrarium non est in iure expreissi. m. Sed argu ruentam ut , celitate ratione , quae
arsumentatio validissima est:praetetis ea si benε attendantur iura allata , facilὸ apparebit continere excepti O-nem duntaxat ab uniuersali regula; cum enim Ecclesia imposuerit irregularitatem ratione homicidi j , in istis deinde capitibus singularibus
excipit homicidium canale, modo sequutum suetit ex opere licito;quod etiam confirmatur,quia alioquin nubium esset discrimen inter homicidium ex opere licito,& illicito consequutuin, quod tamen aliquod admittendum esse conuincit saltem communis interpretum sensiis , &ipsum ius,quod sapius fgnificantet
meminit operis liciti, qine prorsus supei flua foret, nisi aliter de eo,quam de opere illicito statueret. Denique
afferuntur cap. tua nos, de homicidio, & c. vlt.eod. rit. m 6. ubi irregularitas ea tantum de caula incurritur, quod homicidium contigerit ex Ope te
Respondeo, non negare me, quin Ecclesia imponere potucrit irregularitatem facienti aliquid illicitum, atque adeo peccanti, quoties ex illo eius Opeie contingeret homicidium etiam omnino casuale, te quo disputamus: sed nego id reueri statuisse,
quod colligimus imprimis, quia nul- .la irregularitas incurritur,niu in iure fuerit expressa: atqui isti, teste Nauarto & Canomilis, colligitur tantum a contrario sensu , ut ex allatis ipse
ruin rationibus constat; ergo non est
in iure expressa, quod enim elicit ut tantum ab aliquo per argumentum 1 contrario, in eo non exprimitur, Vt patet. Secundd lex generalis in hac materia irregularitatis ex homicidio includit tantum homicidium voluntarium aliqua ratione, ut diximus Irima parte nostrae propositionis, sateturque ipse Nauarr. cap. 27. IIum. 21 I. e colisectariis de infan-
193쪽
te & sutioso constabit; atqui homicidium de quo disputamus,est casuale & nulla ratione voluntarium;er onon comprehenditur in uniuertati
regula , neque etiam alibi in aliquo peculiari iure , quod nusquam dicit culpam, quae per accidens omnint, . adiunctum habuit homicidium,quod nulla rationa voluntatium fuerit, plecti nihilominus ratione illius ca- si talis homicidii irregularitate. Tert id quando homicidium fuit commi ssum ex opere illicito', iura non petunt rationem irregularitatis ex prohibitione, aut periculo illius
operis sed ex negligentia in ea uendo periculo, uti argumentatur Ron. disp. i8.num. 82. nam cap. quaesitum, de poenit. & remissioni b. tunc tantum dicuntur parentes , qui inter dormiendum insantcs suos opprimul,
irregulares esse, qiuando id ipsculina suri. negligintiis accidit; ergo si absit illa negligentia, quae si studiosa
est grauis omni labest, nulla contrahetur irregularitas, dc tamen peccant illi parentes, quia vacant rei illicitae& prohibitae, atque etiam ex sit aratione periculosae,& quae ideo prohibetur, quia per culosa est, ut dicemus inseri 4s.c. vlt. de homicid. in 6. is qui
imperat alterum verberari citra occisionem tamen, aut mutilationem, pronuntiatur irregularis, si mandatarius fines mandati excedens occidat,
aut mutilet, chm i. a culpa sit, inquit Pontifex , & hoc posse euenire debuerit euitare. Causa igitur huius irregularitatis non suit periculosa actio duntaxat, sed culpa in eo periculo praeco - itando & praecauendo,ratione cuius ioinicidiam non est casuale, sed voluntarium . de quo loco plura mone'
bimas inserius. cap.ad aures,de aetate& qualitate ordinandorum. Canoni incus Coloniensis, qui in Deli cicuentu quibusdam medicinas propinarat, licet ipse peritus eius artis foret, I gat Clementem III. an possit ad Ordines promoueri consulit autem Pontifex , ne, si 'sim conscientia remor. deat,Oidines suscipiat, ubi obserua
Ponti sicem non attendere , virum
illa ars sit licita Canonico, an non, neque virum periculosa est , sed solum an co scientia remordeat istum Canonicum ob non adhibitapa nimirum diligentiam, dc vitatum peticulum; deinde quia id fortassis constare satis non poterat, consulit, ut remordente consilentia abstineat , suseipiendis sacris ordinibus,neque omnino prohibet, sed totum illi ut conscientiae r linquit. Quarid iura quae ametunt aduersarii , nihil proisses cssiciunt , nam quod excusetur ab it regularitate,qui operam dando rei illicitae omnem adhibuit diligentiam cauendi homicidium, non facit, ut qui cum eadem diligentia vacaret rei illicitae,
reus sit homicidij ex eo: opere illi.
cito per accidens consequuti, arque adeo irregularis sit, uti malelcolligunt aduersari j, quocunque tandem
argumentandi genere viantur: nam
pii md ex natura rei de ptincipiis generalibus iuris id non sequitur, ut ostendimus hactenus, cum neque eulpabile sit homicidium , neque irregulatitas homicidio prorsus inuoluntatio vili bi tribuatur. Secundo argumentum a contrario sensu non valet,ut omnes fatentur , qua
de te fuit alibi dictum . sed maxime
in irregularitatibus, quae nullae sunt, nisi in iure exprimantur: atqui quando tantam colliguntur per argumentum 1 contratio sensu, non exprimuntur in iure, ut iam monuisse me nemini. Tettid neque quod dicebat Nav as,fit argumentum Etesia me Y 1 rala e
194쪽
ratione, quia, ut non disputem, an illud valeat in it regularitatibus, propter expressionem, quam debent habere in iure ; ratio formalis, propter quam aliquis vitat irregularitatem , non est quod vacet rei licitae, & sollicitudinem neces Iariam adhibeat, ita ut altera ex his rationibus deficiente, in curtatur irregularitas, id enim probandum foret aduersariis, nam id non dicit Pontifex , sed tantum affert rationes raropter quas in tali casu nulla possit esse suspicio irregularitatis;
neque enim quando Princeps rationem aliquam suae responsionis circa casum aliquem particularem affeti, vult , aut definit eam rationem esse necessiariam, ita ut in aliquo casu de .ficiente ea ratione de illo statim &necessiat id aliter statuendum sit, sed tantlim illa ratione utitur, ut ostendat prudenter in casu proposito ita responderi, quod in scientia canonica fusius diximus atque in hac nostra
materia euidenter ostendit Praeposit. quaest. s. de irregular. num. 83. nam cap. ex litteris a.de homicidio, consultus Pontifex, an Monachus , qui deponens campanam ex campani lilignum mouerat, cuius casu fuerat
occisus puer posset promoueri ad sacros Ordines respondet pose, si rem necessariam agebat & utilem, &in loco per quem nullum transiturum crederet; quis tamen ex ea respolisione Pontificis colligat , nisi
admodum absurde, haec omnia ne celsaria esse,ut quL viter irregulatitatem ex homicidio fortuito, alioquin qui rei licitae vacaret eum sussicienti diligentia; si tamen ex illa sequeretur fortuitum homicidiam foreti irregulatis, nisi illa actio non modo licita uisset, sed etiam necessaria & utilis, quod non asserem aduersam j, cum
Plane pugnet in cap. sis iuri calu 1.de
cap .ex litteris i. voluit igitur Pomtifex nuthim saperelle dubium irregularitatis currentibus omnibus illis circunstantiis, neque tamen definiunt l, an aliqua deiiciente contra heret ut irregularitas , atque ex his vides iura allata ab aduersariis, non continere exceptionem , regula generali,quae imponat homicidio irregularitatem, & deinde in capitibus citatis ab aduersariis exeipiat homicidium casuale, quoties cum relicita coniunctum fuerit, nam regula generalis homicidio voluntario imposuit irregularitatem , non autem mere casuali, quod cum voluntarium non sit, non dehnit ulla particulari lege excipi, sed tantum declvatur, ut dixi, virlim in quibusdam particularibus casibus ibi propositis fuerit sufficiens causa excusans ab irregularitate. Ad confirmationem petitam ex eo quod iura perpetuo statuant disse crimen aliquod inter homicidium sequutum ex opere licito,& ex illicito , quod nos omnino sustulisse videmur. Respondetur quantum alculpam homicidi j. de irregularitatis p aenam, nihil plane differre, cum in
neutro casu committatur homicidi j culpa, aut ob eam nascat nr irregu latitas, nihilominus forum externum praesumit culpam, & non adhibitam nece stariam cautionem quando opus erat illicitum , atque ita pronuntia dincursam fuisse irregularitatem ; de .l inde maior omnino cantio adhil benda est ad vitandum homicidium,l quando opus, quod suscipitur, habet
coniunctum illius periculum , atque ea de causa prohibetur, ut adueitit Medin. i. 2. quaesi 7 3.art. 8. tunc enim. procliue admodum est,ut quis ex imconsideratione atque incuria graui
ter peccet; quod non contingit in
195쪽
opere licito, unde non mirum si plerumque propicr homicidium ex periculo lo opere consequutum suspicio iustast de irregularitate, neque ex iure ullum aliud discrimen necessariὶ, inter illa statuendum elle probabunt aduertarij. Quae autem particularia loca obiiciebantur,proximo consectario expendentur. Ex his porrb collige,
quam immerit a Nauarr. arguerit Sotum, quod, inquit, nῖmiis audacter dixerit conιra omnes Citnomstas, immo ct Theologos, non esse textum Probantem , quod ex deformatione easiuali ex opere
illicito sequiita, fiat quis irregularis. id enim sapientissitae. & verissime dixit Sotus,uti linctentis ostendimus.
CONSECTAR IvM I. InIelle crus aliquot capisum ex homicidio. i 1 TZ X doctrina stabilita colligo im- L primis , quae sit genuina, & vera
sententia nonnullorum capitum in
titulo de homicidio Cap. Presbyterum , quidam Presbyter dum puerum castigat, de illum ita percussit in capite, ut post paucos dies expirarit, deponitur ab officio
sacerdotali, quia, ut mi innuit glolla, & Couarr. g. 4. cit r. pari. in Clem. de homicidio. num. s. peccaucrat
exced cndo coriectionem, de facilerrquidcre potcrat ac debcbat ex percussio ire capitis homicidij periculu, alioquin si ista cauillet , non suillet irregularis, recte enim dixit Felin. tu illud cap. num 41. leuem culpam
non sutile nocituram delinquenti. . Eodem moι , interpretor c. conti-
batur; cx graui enim inconsideratione peccauit ille Diaconus,qui ibi damnatur irregularitatis, quod non deposuerit falcem, qua erat accinctus, cum deberct praeuidere periculum , quod crat in eo genere ludi, stquis ferro, diit cultro i uccinctus luderet. Quare ex eo capite Felin. ait vacantem rei licitae, aut illicitae teneri de homicidio subsequuto, si noli adhibuit diligentiam, quam tenebatur; atque hunc ludum futile licitum etiam a laico, ostendit Couarr. F. 4.cit. num. 8. quidquid alij dicant deludis Clericorum, de seculiarum inter se prohibitis, de quibus adi Bellet. disquisit. clerical .parr. I. Lit. dedisciplina clericali g. q. n. I . Neque etiam alius est intellectus cap. ad audientiam, ubi Clericus, dum corrigia, qua cingebatur , famulum percutit, de cultello illi corrigiae alligato vulnerauit, peccauerat enim inconsideratione atque ratione dubij, an cxillo vulnere obii Iet ille puer, remouetur ab aliari. In quibus omnibus vides totam causam irregu latitatis peti ex inconsideratione in praecaucia do homicidio. Cap. sicut ex litterarum. Clcricus impudice ludens libidinis causa cum muliere praegnante, S causam abortui praestans, est irregularis, quia, Vt collat cx ipso textu, de obserupi Mo
causam dederat illi abortioni , de
peccauerat contra quintum Decalogi praeceptum, quare candem i. currillet irregularitatem laicus, aut quilibet alius, qui cum codem periculo eademque inconsideratione lusisser,
de abortui catusa. n deditici, quamuis alioquin ratione personae amnis, cc OnUnguineae, aut etiam mariti it
dus ille honestus fili stet, quod malἰ
negauit Nauarta cap. 18. num: II S. SaIria lib. 7. cap. 6. n. II. Grais pri-
196쪽
Mὶ a parte, lib. 2. cap. 6 3. num. 2 3 .&cap. 66. n. I 3. E contrario cap. lator. cap. dilectus. cap. ex litteris i. & a. cap. significasti t. & cap. Ioan fies, & cap. vlt. non incurritur irregularitas propter inopinatum casum, qui humana prouidentia vitari non poterat, cum accurate cautum fuit let, ne quid
mali accideret, quod ex ipso textu patet; itaque quod aliqui ex cap. lator , colligunt eum, qui alium casu interficit in ludo publicὰ perinisse , non ficti irregularem; locus verb si id contingeret in ludo noxio, ut hasti- ludio, iam superius reiectum est, sin utroque ludo idem casus fortuitus contingeret, nulli bi incurretur irregularitas. 'Cὶn etiam nulla culpa fetiaris feroculus equus puerit obtriuerit, nulla est contracta irresularitas, cap dilectus, quod etiamsi ille equitarct illicite , & contra prohibitionem sibi
factam, verum citet, ut laru monuimus , quia culea ratione cuius homicidium inpiellari potest cise voluntarium , & culpabile, non est in illicita equitatione , sed in modo equitandi ,&in negligentia cauendi aliquod periculum homicidij , maxime si nouerat inlutam cile durioris oris, ut explicant Malol. lib. 3. cap. 8. L 3. num. II. Farinac. in praxi
crina . parte s. q. 126. ia. 2s. Bela
prima parte, respons. casu εo. Qii re capienter addit Molina disp. 7 . . citata, num. 7. etiamsi ille Clericus, de quo in eo cap. agitur, equitallet ad fornicandum, non suturum suillerregularem ob illud homicidiu ca. uale ; non placet tamen quod ipse aliique relati rationem petant ex eo, quod illa equitatio etiam animo sornicandi facta, non erat periculosa
olpectu homicidi j, quod casu contingit, qua inuis mala aliunde foret: si autem periculosa isset,etiamsi casu eodem modo contigitiet homicidium, quod in eo capite supponitur euentile, fallici irregularis; quod postremum negandum constanter est ex dictis superius, ctar ad hanc irregularitatem postuletur aliquod voluntarium , quale nullum omnino fuit in eo casu, de ad illud voluntariuimpertinens omnino fuillet periculum, quod per adhibita diligentiam iam sublatum fui illat. Quo eodem
modo explico cap. ex litteris I. S 2.
contra Molin. in disp. cit. & alios Canon istas, atque Barbosam in collectaneis ad ea capita; idemque plane casus contingit in cap. significasti
I. cap. Ioannes, & cap. Vltimo,quorum omnium alia ratio non est, nisi
quia fuit adhibita diligentia, atque idcireo homicidium fuit omnimode casuale atque inuoluntarium , quod
cum aeque reperiatur, quando opus
ex quo contingit, erat illicitum, atque etiam , si lubeat, periculosum , male ex istis capitibus colligunt D D. Canon istae ex opere illicito subsequutum homicidium casuale parere irregularitatum, quod suse, & solide fuit a nobis demonstratum. Difficilius videtur cap. tua. nam in eo Monachus chirurgiae peritus,
qui pietatis causa aperuit apostema in gutture mulieris, adhibita omni diligentia , declaratur irregularis, uia ea foemina inde mortua est, licetua culpa,eo quod contra praescripta illius Monachi exposuerit se vento; unde colligunt pallim DD. homicidium prorsus casuale & inculpatum facere irregularem, quando sequitur ex opere illicito, uti vides hoc loco in isto Clerico , qui alienum o cium usurparat, ut loqui tax Ponti sex. Ita Molin. disp. 77. Auila 7.part. disp. 6.
197쪽
sei h. i. dub. a. Villato b. trach. 2I. curanda illa gutturis struma, inde- dissicul. 1 . tomo r. Alij verb ut que fuisset sequuta mors,quandoqui- Suar. Gordon. Bonac. Layman. VO- dem etiam omni cura, S peritia ad-lunt hunc casum in iure exprestum hibita volunt aduersari, illum Mocile, & continere exceptionem a re- nachum ex iuris rigore irregularem, gula generali, quae negabat homici- atque omni sacerdotalis Oinc ij exe- diu in inculpatum priuata authoritate commilium producere irregulari
Dicendum tamen est cum Soto, Praepost. Κon. Huria d. in illo capite . non dici irregularem Monachum, sed potilis contrariu indicari, nam Pontifex ait prinab , illum Monachum grauitor dili quille alienum ossicium usurpando. Secundo , nihilominus si pietate, non cupiditate ductus id fecerit,& peritus chirurgiae fuerit,omnemque studuit, qua debuit,diligentiam adhibere, non est, inquit, ex eo quod per culpam mulieris contra consilium eius accidit, quod non post satisfactionem condignam cum eo misericorquutione prohibitum elle. Qua in reqnis non dicat illos apertissime cum Pontifice pugnare, qui frustra distingueret in tua respontione duos casus, in quorum altero contigerit mors mulieris abique ulla culpa Monachi ipsam curantis; in alicro ucro acci
derit ex eiusdem Monachi impetitia,& negligentia: atque in hoc postremo ipsum interdictu elle omni exequutione sacerdotalis officii ,ex iuris rigore ; in priori autem illo , in quo
vacat omni culpa quoad illam mortem , reprobandum non esse, quin
Ρ-l post condignam satisfactionem va-ἰι- l leat diuina celebrare , nam si etiam eo casu est irregularis , ipsi quoque diter post agi, ut diuina valeat celebra. ex iuris rigore interdicitur omnis re. Tcr tib ait Ponti sex, hunc Mona-lexequi io sacerdotalis ossici j ; hocchum' si non adhibuisset sufficientem l enim necessario , & clientialiter im diligentiam, aut si imperitus artis i portat irregularitas; ineptit itaque suillet,ab omni sacerdotali ossicio ex Pontifex in sua distinctione, aut ali-
rigore iuris remouendu esse, alioquin, quid continetur in uno mcmbro, inquit . interdicta est ei sacerdotalis or- quod non continetur in alio : atquidinis exequutio de rigore. Ex quibus in polleriori, in quo peccauit Mona
manifestum fit , Monachum istum chus imperitia, & negligentia, quae non elle irregularem, quia eius culpa l fuit causa homicidij, incurritur irre-
non contigit homicidium, quamuis gularitas ex iuris rigore; ergo in alio, peccarit alienum officium usurpado : in quo peccauit tantum usurpandos autem eius vel imperitia, vel ne-lalienum ossicium z-gligentia conti Sisici mors mulieris , ex rigore iuris futurum fuisse irregularem ; quare tantum abest, ut ex eo
capite aliquid in suam sententia sumere possint aduersarij, ut potilis illo quid enim posuit ictionsi i inperitia, vel inciri peccallet in i alioquin etiamsi peccasset iniuria, Nimperitia
irregularitas et unde ctiam permittitur diuina celebrare post condignam satisfactionem pro culpa committain usurpando ali cno olscio , qu amculpam grauem suilIc dicit Ponti sex;
ait enim multum peccasse, quare,con
digna Iasi actio postquam cum imo mi
Pontifex particulam illam aduersa tuam , alioquire, ct iurii rigorem po-Jsericorditer agi poterit, non est dispen-stulare dixit interdictione lacrorum,liatio , vi salso existimant aduersarij,
198쪽
imperitia illa Monachus, diceretur post condignam satisfactionem Posse ex misi ordia diuina celebra e permitti, idcii, obtenta dispensatione ; qui enim id neget. Eit igitur poena imponenda pro culpa commilia alienum ostiem in v turpando, in qua etiaaliquid crit misericordiae,eo quod ob illud crimen potuit set a Sacramentis remoueri; ncque illa formula verborum, Poterit miseericordii r cori so agi, si gluticat hoc loco irrcgularitatem, nam idem dicitur de Clerico, qui in duello p. v x n digiti amiserat, cap. i. de corpore vitiatis; cum tamen ille, ut docui cap. iupcriori, minime . cflet irrcgularis,icd deponendus cilci, ex lcap. de Clerico pugnante in duello. Praetcrca cap. vir. de bigam is, dicitur di ipensare Episcopum cum sacerdote, qui plures habuit concubinas, sicut cum fornicatore simplici, Ut sacerdotalia munia obeat, constat tamen ex alibi lictis, cocubinarium Sacerdotem non sutile bigamum,neque ea de causa irregularem. Igitur ex liis loquendi formulis non licet colligere irregularitatem , niti aliunde constet, illam in iure latam futile, quandoquidem vides illas usurpari
in casibus, a quibus certii in est omnem abes le irregularitat .
Cap, vltimum de homicidio in 6. In quo dici Hr irregularis, qui mandarat percussionem cum prohibitione occidendi , ii ex ea percullione
contra eius licci voluntat in ex ruia
meritate, aut malitia madalatii mors sequatur, supcrius cxplicatum ruit, in in eo enim apparet mille imprudentiam in imperando aliquid , ex quo debuit cogitare tequi nurum homicidium , aetiirmat ipsemet Pontifex;
quare ex hoc textu male contra nos largumentantur aduersarij , contra
riosus , absquesimiles fiant irre
gulares occtilendo XΡ os iTIs uniuersalibus regu-i lis atque iuribus, ex quibus eae deiumptς l unt, plurima deinceps cir-l ca casus singularcs licebit definire. η l Primum cst, an qui carciat ratione, fiant irregularcs, si quem occidant, indigcantque deinde dispensatione , ubi sui co potes facti fuerint.
Respondetur, non incurrere, ac proinde neque furiosum, neque infantem , neque dormientem, neque
ebrium siue occida; t, siue mutilent fieri irregulares. Primo, quia illudi homicidium est omnino ipsis inuoluntarium . de inculpabile , quale
nunquam facere irregularem, quando priuata aut horitate committitur,l diximus prima parte nostrae proposi-l rionis. Secundo, de insante, surioso,& dormiente habemus definitioncm in Clcm. vidi c.de homicidio. de his tamen singili uim agemu S. Quoad suriosum igitur attinet , cum ne quidem in iure ciuili teneatur de homicidio , & ab omni pinna excusctur, propter crimen in rore commilllim, ut late tradunt Tiraqucll. de poenis temperan l. causa 1. Molin. trach. 3. disp. 18. de alij, neque etiam in iuro Canonico, quod eadem aequitate nititur, puniendus erit, ; neque quidquam refert, quod iste sua culpa, raquc graui inciderit in furorem, ut aduertunt Auila 7. parte , disp. 6. sectibne I. dub. I 1.
lib. I . cap. l . num. T. & alij, quia reuera tuc hc icidium, quod furore
199쪽
darante committitur, est inuoluntarium ; si enim in lucido aliquo inter-mllo alium occideret, puniretur iure ciuili. l. Diuus .ff. de ossicio pretiis. ut monet Couarr. in Clem .s furiosus . part initio num 1. Quomodo vero extra insaniam , im lucido aliquo interuallo peccauerit, tradit Couarr. in
nos alibi. Secundo insans excusatur ab irre. gularitare in eadem Clement. sed gemina restae dubitatio , prima an si nondum exacto septennio , quo solet vulgo infantia desiniri, puer latra nactus suerit plenum atque persectumrritonis usum , incidat in irregulari ratem, si quem occidat, vel mutilet,
tune enim videtur ces Iare causa hu-Eis constitutionis & excusans a sce. na, doli nimirum incapacitas, atque
desectus rationis & intellectus ad aliquid discernendum , ut dicitur l. infans ff. de sicariis, unde fatentur omnes illum & omnis grauioris culpae immunem,& Omnis poenae libe. rum esse,Tiraque i l. de poenis tempe
ariar.cap. r. n. 37. & alij relati a Balbosa in collectan. ad hane Clement. num. I. atqui in nostro casu cessat ii Ia ratio, hunc enim infantem supponimus doli capacem ac culpae; quare& poenae obnoxium , atque etiam reuera irregularem fore dicunt Couarruvias l.cit. num. s. Villadi ego, Ioan . Andi.& alij a Couartu. ibidem, atque a Sarr. bb 6. cap. II. num. relati; quibus accesserunt Sanch. lib. I. in Decalogum cap. I 2. num. 8. Bonacilia disp. q .punci. T. num. s. quI Molin.& alios allegat. Verius tamen existimauit Auila, Sayr. aliique miliam eo casu contrahi irregularitatem , quia pietate quadam ducta Ecclisa eam i oenam condonauit infantiae.ob eius teneritudinem , Ad no' ob solum de sectum rationis: argumentum autem 1 cessatione causae ductum non valet, nisi ubi cessat causa a laequata; cum igitur Clem absolute definiet te
in fauorem infantiae, ne irregularitatem ex culpa conita herent, non est. cui illum filiorem nostris interpretationibus minuamus.
Secunde, dubitari poterat, an qui post .septennium adhuc doli in ea pax est, hanc irregularitatem valeat incurrere , quod negandum est cum Auila,& sayr. qui alios dabunt conistra Maio l. lib. 3 cap. 48. initio. n. II.&glolla in cap. 1. de deli tis puerorum. v. multum, quia haee occisio non erit tali voluntaria, etiam in causa su a, neque ulla ratione culpabilis; qualem tamen e sse oportet ut puniatur tam graui praesertim poena . ubi tamen dubitatur, an fuerit usus rationis , post septennium esse praesum tur, ut Obscruauit Sancheae t. citata
Tertib dormiens in eadem Cis mentina excusatur ab homicidi j itregularitate, eo qupd occidendo mini me peccet.& furioso similis sit ea p. sane I s.quaest. l .cap. maioris M. item quaeritur, de Baptismo, atque alibi. quia vere, nonnulla. quae in somnis contingunt, solent esse volita in sua causa. atque adeo in illa eadem causa peccata,hinc fit, ut si elusinodi sueti eoecisio a dormiente conam: sia, pariat irregularitatem ; si enim d. im vigilaret aduertit se in semius solitum esse facere, atque arrep is arari s tabulum quemque aggredi, praeuideatque simile petriculum, neq e conetur eius praescindere occasionem , antequam ad dormiendum se componat, reus erit occisionis consequutae, utpote in sua causa induecte volvae , atque
adeo poena tempotest punietur, licet Z non
200쪽
i non poena ordinatia , ex eommuni 1DD. quos ' dabit Couarr. loco citato num 6. incurret ergolirregularitatem,co .n nihil sit quod ab illa excuset , quandoquidem ex regula generali illa perpetuo contrahitur ex homicidio voluntatio, quale illud esse ostendtinus, atque ita docent Couarruvias, Ancharan. & Cardinat. in eandem
An veri, qui conatus inimicum occidero. & ira excandescens ita obdorm re, ut in praecedenti aestu inter dormieridum occidat inimicum, siue alium,quamuis non esset ita solitus dormiens furere, sit irregularis, quaerit Paludan. in .d. 3 1. quaest. I.art. . aisirmisque, quia illa occisio est volita in sua causa, nimirum iracundia& conatu,illam, dum vigilaret, committendi.& sicut ille, qui ex turpi co .gitatione,cui consentit Vigilans, reus est polluuonis ex eadem cogitatione inter dormiendum subsequutae, ita hic est volita in sua causa. Id tamen iure negat Couarr. v bi& coin. munem esse dixit, sequiturque Auila F. pari. disp. 6.seci. .dub. i quia illa ira,& quae in vigilia acciderunt, non sunt causa proxima huius occilionis, neque in illis ea praeuideri potuit, ac proinde neque intendi, uti fuit ex-l licatum; quare nullo modo fuit vo .untaria,sed plorsus casialis, cum tamen pollutio noctiarna consequens mortalem cogitationem in vigilia imputetur dormienti, quia plerumque ex simili primo consensu excitari s blet: at vero :maginatio occisonis in vigilia vix illam insomnis deinde causat. Ad extremum dixi in nostro confectario,eadem omnino de ebrio ha- tuenda esse, licet illius non memine
tit ista Clementina, unde Imola, &Cardinat. illum , si Paempiam occi-
dat,irregularem esse volunt, quod placuit etiam Villadi ego, Tabienae &Sylvestr. Veriam praestandum est in distinctione data si enim prς nidit se
na. lirer, aut interpretatiue sequutu. rum homicidium ex sua ebrietate, &non adhibuit necessiriam diligentiam ad illud impediendum, fit it se gularis,ets ebrius Occidat, non autem ii nulla ratione hoe homicidium praeuiderat,quia in priori casu homicidium est voluntarium in dilecte in sua causa atque aded mortaliter culpabile propter negligentiam mortatem in eo vitando; im posteriori vero est casuale & fortuitum. Itaque cen set Couari l. cit .n. 3.& 4. AutlasECh. I. disp. 6.dub. i s.Nauarr. i Castro,ali hque, quos ipsi atque Sayr. lib. s.cap. II. num. q. dabunt; quod. verd non meminerit Clemens ebrij,non urget, quia illum comprehendit in furioso,& satis continetur in regula genera ii, de necessitate voluntarii homicidis ad hanc irregularitatem , quod vero peccauerit se inebriando, nihil confert ad hanc irregularitatem si
homicidium non fuit voluntarium, tultertia parte propositionis nostra suse Oitendimus.
EsPONDETVR non esse . quia r adulterium & prouocatio ad illud m issione litterarum amatoriarum, aliisque eiusmodi 1olitis rationibus non tendit per se ad homicidium,
quod proinde dici nequit in illo adulterio Diqjtirco by Corale