Iosephi Gibalini e Societate Iesu ... De irregularitatibus, & impedimentis canonicis, sacrorum ordinum susceptionem, & vsum prohibentibus, liber singularis

발행: 1652년

분량: 467페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

Caput quartum. Ips

tetio tanquam in sua causa volitum; quare si contingat,omnino casu continget : si tamen in aliquo casu pat-eiculari potuit adulter,aut iure debuit sulpicari peticulum homicidit propter iracundum nutriti animum , &imprudentiam, qua ipse utitur in t gendo adulterio, aut in sollicitanda muliere , & quia iam minae atque verbera praeceiserunt, existimo illum adulae tum rem esse homicidii conse quutil. atque adco irregularem elle atque ita sentituit Sua teg disp. 4s.sect.6. num s. Filii uc. tract. 2Ο. cap. 3.

num 8 o. Lasman .lib. 8. tract. . Pati . . cap. O. num. 1. Qua ratione conciliantur diuerta sententiae, quarum altera simpliciter a stirmat hunc adulterum ii egularem ei Ie cum Nauarr. cap 27.n. 238. Gutierr. lib. 2. Canon qq cap. 6. num. 42. Ioann. dela Crugin dilectorio dub. ii. de irregul con. . Maiol. lib. s. cap. 48. g. . num. I.

Alij autem simpliciter negant irregularitatem hoc loco cum Auila disp.I.

de lege poenali cap. 14. & Aragon. 2.2. q. 64. art. 8. 1 quibus non multum abest Diana . pari. trach. 2. Iesolui. I. Obiicit Nauarti ita fuisse declaratum a Pio V.cum in Romana Poenitentiatia similis quaestio agitaretur circa

clericum adulterum, cuius occisionem uritus uxorem suam occiderat. Respondetur cum.Henriq lib. δε cap. . s. . littera,P. vel Pium tanquam Doctorem priuatum respondisse , vel certe,quod probabilius est,illum clericum potuisse & dauisse illud homicidiu praeuidere. Igem porrδ dicendum est,quando assines , aut consan guinei foeminam interimunt, autima ritus seipsum desperatione actus prae cipitat,aliaque eiu simodi accidunt. de

quibus ibidem Maiol. CONfECTAR IvM IRA, qui alteri renuntia it iniuriam

acceptam , sit irregularii , si

ille occidat eum a quo Imraraam accepit ' , L I i s marito adulterium t IVxoris aperit, quam ille deinde confodie, aut amasiam, cui im pei fi diam ab . alio quopiam didicit, quae ritur an isti delatores sint irregu

lares.

Respondetur nisi magna quaedam leuitas de inconsideratio excusauerit hos delatores 1 graui culpa , reuer, illos esse homicidii subsequuti reos. atque ita fieri ittegulares, quod multo magi si continget, si animo illud homicidium procurandi ista siue ve- ὰ, siue falso de tant; immd licet habeant ius aliquod monendi malitum. aut alium de accepta iniuria, si nihilominus iure suspicati debuerint infaustum caedis euentum,& nihilominus detulerint , esto non peccent, propter vatias causas exorsantes in ea delatione , peccant tamen causando sua leuitate iniustam alterius mortem,quam praeuidere, debuerunt,& incurrent irregularitatem ex homicidio voluntario, ut tradit raolin. cap. I 6. num. 9. Praeterea fieri istos delato ies irregulates, eo quod fungantur vice accusatoris,accusationi enim iudiciali ea denuntiatio aequi ualerer, docet Malol. lib 3. cap.48 9. 2. 'num . .& Sayraib. 7. cap 2. nunt. 26.quod mihi tamen non placer, neque Enim ista extenso irregularitatis ex inculpa

bili accusatione. propter idesectuin leuitatis ad similitudinariam tantum accusatioue tu absque ullo iure fieta

202쪽

igo De Irrigudaritate

debet; isteor inmen raro contingere, I moitisaut grauioris laesionis .at vertiri delatores iniuriarum,quoties ex il-lpoculum ad conceptionem cum com lix mutilatio, vel caedes sequitur, vi-l ponatur ex iis, quae homines naturatent irrc gulari ratem, propterea quδd debiles fortiores, essiciant ad gene- eausam culpabilem illi homicidio l Miationem,non rendit per se ad mor- dederint. l tem,aur eius periculum , atque ex hae responsione Couarruviae sequitur propinantem poculum amatorium mulieri, si ex eo moriatur, fieri irregularem. Mihi tamen contrarium videtur,

nisi enim suspicari debuerit esse aliquod periculum in eo poculo , nedum amorem excitat, glauiter sanitati nocear,propter medicamenta, ex

quibus consectum est , aut si sit vile quidpiam praelii sum fuerit, sed tem-CoNfECT ARIvM V.

An μ irregularis , qui potionem

amatoriam propιnat , e qua mors eam bibentis

ΤΑ aecidit Deianirae, quae nocere noluerat Herculi, cum ei vestem petatum, ita suerit eiusmodi temper centauri tinctam sanguine dedit, sed mentum ut absqile valetudinis dam

eius amorem conciliare, quare erro. Ie peccauir,non voluntate,ut Sopho

cles & Cicero testantur. Hoc tamen crimen , quando habet adiunctam mortem, seuere puniunt leges,nam Lno hauriri possit ex prudenti Medicorum iudicio, non putarim esse i regulatem,qui illud porriget, etiamsi inde sequatur interitus mulieris irsum haurientis , quia ea caedes erit 3.fLad I.Cornel. de scariis . ex sena-l omninb ea sualis, de inuoluntaria; tusconsulto relegari iussa est ea, quaeiphiltrum enim amoris causa datur. non quidem mala animo , sed mala iexemplo medicamentum as conceptionem dedit, ex quo ea,quae acce.

petat decessit, ita Ulpian. L citata:at vero Paulus in t .si quis M. qui abortionis, fide poenis. κι aut aboratonis,

auι amatorium poculum dant tiam non non Interitus , quI maximὶ caueri

ti debet ab eo, qui sui afforem excitare curat. Idem dieo de poculo concitante iram, aut odium; quam Atistoteles in magnis moralibus natis rat foeminam,quae suum amasium simili pocules interemerat, Ariopagi lindolo maIo, damnat in metallum si dicio absolutam suille ab homicidio humiliores sint; si autem honestio tres,relegat in insulam amissa patie notum quod si perieret, cui propinatum est poculum illud , sumno supplicio assici vult dante . Cuius diueisitatis inter hos hirisconsultos causam reddit Couari in Clem. de

homicid. 2.part. initio num 1.quia li-eEt utrobique absit dolus , poculum tamen amotorium s vel abortionis.

habet adiunctim Priacn periculum

quanquam quod attinet ad poenam huius criminis,maximinin soro ciuili,dispiit bitur alibi commodita . Courac

203쪽

Caput quartum. 38

An qui causam dedit a sui δε

tus in trimati , si irregula

ris , s mateν inde

in causand. e abortioni, constat ex q. superiori, si saetus animatus per illud excutiatur , committi homicidium voluntarium , atque aded coli. tia hi irregularitatem; led modo agimus de poculo aliave causa ab Ort Ionem efficiente comparata cum ipsa matre, quae Ex eo ab Orsu quandoque perit cur enim fieri non poterit, ut extinguatur mater malignitate reme.

dij, quod ad abigendum semen fusi

ceptum, de saecum nondum anima tum adhibetur, aut si fuerit animatus eius in illo excutiendo , occidat etiam parcns , arque ita duo homicidia ex ea abortione sequantur; qiue ritur igitur, an duae quoque iregularitates ex illo casu admittenda: stit, uti omninδ concedendae erunt, si duo homicidia voluntaria ibidem a UaO- stimus. Respondetur itaque, qui abortio, nem causat, etsi quoque reum interitus matris inde consequuti, ni si probabili ignorantia exculetur, quia, VP docet Mercuria l. lib. i. de morbis mulier. cup. a. de Codronch. lib. i. de Christiana medendi ratione, cap. 1 2. abortio est periculosa matri, quia, hi quit Codron fit praeter leges naturae violentet de coacie , & corruptIua foetus sivit venenata , deleteria, dc humanae nati itae inimica I quale cum

fit tus corruptione etiam matris in te

ritus necessario Libsequiit , idebreiicit quod sci ibit Agathon. lib. M

de finutis, Cyiram herbam vino ma ceratam, de umbilico in positiam, ab Ortum sine periculo facere ;pergitque ibid ni Codronch. ex Hippocrate re Galeno docere aboliam omnino periculosum esse , quare qui causibit abortum vix voluntario homicid. o, si inde peleat abortiens, excusari poterit. Secus est deciectione & exeretione ieminis, siue geni rutae , quM laltacione alusque modis absque salutis discrimine curari poterit ; nasi enim uti ratione remed j, quod adhibetur , vel negligentiae in cauendo aliquo periculo, quod ex tali modo

per accidens conuingi posset, morti sub si quuta fiat voluntaria , i lan in incurretur ratione illius irregularitas.

quamuis ea homicidi j anticipatio, ut cum Tertulliano loqaebam i r qua ξ.

superiori, crudelis de nefanda existat; ex homicidio tamen mete ea si ali, licet cum opere ill cito coniuncto , miniine incurritur ita egularitas , ut diximus.

CoNfECTA RIVM VII. An qui consulit, vel mandat alteri,

ut anesium subeat, aut InIuyiam uti fatur , aut alium occidat,

flat irregularis , s is, cui tale

confitium, aut mandatum dedit, occidatur toc idem quaeri potest de eo, qui , smand Diit alicui alterum occidere, si ipse inandatarius occidarim R Ar i o dissicillia iis est, quia iste mandans, & consilens, est caula moralis caedis mandatari j de coi sultari j, quamuis enim suo madato de cons. io non intenderit, eam tamen in direct Evolvit, cum eius periculo impruden-

204쪽

782 De Irregularitate.

et exponere voluit hunc mandata- alicui, ut se i psunt, vel alium occi, tum se consultatimn ; quare illud dat, dc effectus illius mandati, aut

homicidium non erit respectu consu- consilii ponitur: at vero , qui man lentis p. orsus casuale , sed in dircete dat, aut consulit Titio , ut Caium Oz- voluntariam. inare ita docent Suar. cidat, non mandat ut Titius seipsum disp. - . icct s. num. t 8. qui contra Occidat, quamuis mandet ut occidentiam neque speculatiue, neque pra- do Caium exponat se periculo, victice sequendam dicit, vili allobos occidatur a Caio ; ergo etiamsi reuerrach. 2 i. disticuli. 2 o. num .io. Auita ra Titius, dum mandatum, aut con in 7. Part. disp. 6. lech. I. diib. s. con . . silium sibi datum exequitur, occida-Sayr. lib. I. cap. s. num. I. Ugolin. tur, mandans non erit irregularis. cap. i 6. 9. 8. Molin. tract. s. disp II. l Maior huius argumenti patet expen-m m. 2. Couarr. 2. part g. x num. l. t denti iura , quibus irregularitas adversu , quod li ex prauo. Qui omnes mandan es de consulentes extendi-

fere Summi stas de Canon istas in hanc l tur, nam cap. sign.ficasti. 1. de ho- rem laudant, ut videbis apud Sayt. micidio, loquitur de eo , cuius con- quod intelligendum tamen aliqui,silio de mandato parochiam processe-

volunt, si mandans & Consulensirunt contra la ronem. cap. auten , sicut

praeuidere debuit periculum illius dignum 3. Clericos , eod. tit. agitur Occision s mandatar ij. Qi md etiam de Clericis , qui consilium dederant, confirmatur ex eo, quod qui expo nil se periculo mortis absque rationabili causa , vere homicida est sui ipsius si occidatur, qsi igitur consulit. aut mandat alicui, ut eiusmodi discrimini se obiiciat, consulit, autinandat homicidium ; quare si contingat, vere homicida suerit, atque adeo irregularis. Respondetur nihilominus nullam

hoc loco contrahi it regularitatem amandante, aut consulente , ira viri

docti apud Suar. laetarique E lib i

cap. 16. num. I. Speculator titulo de dispensat. 3 Iuxta. num. I. Tu trian. lib. 9. decensur. disput. 6 s. dub. 4. Huria d. disp. 1. de ii regular. distic.6. num 12. Praeposit. quaest. s. de irregular. dub. lo. n.78 Vas'. disp. Ico. num. AI. I. 2. Nequa dicit impro

babilem Bona c. disput. 7. quaeae 4.

RArio mihi perspicua videtur, quia nulli bi imponit ut irregularitas ob mandatum , aut consilium , nisi quando quis mandatve Cantuariensis Archiepiscopus caperet ut , aut eius captioni armati interfuerint. Denique cap. fin. eod. tit. in 6. loquitur de mandante , . qui iusserat alium percuti, citra Occilionem

tamen Sc mutilationem ; qui tamen reus homicidii atque mutilationis facta a mandatatio fines mandati excedente dicitur, atque adeo irregularis eo quod debuerit cogitare id euenire posse, atque ita in culpa sit, quod non vltauerit tale periculum ; ex quibus omnibus euidenter colligitur, nunquam in iure homicidam quempiam dici, atque ea de causa irregularem ratione mandati, aut consilii, nisi qui mandat, aut consulit alicui occidere seipsum , aut alium quempiam. Iam vero qui alteri consulit, ut alium inuadat, etiam cum periculo suae vitae,aut ut quid difficile cum magno discrimine, ne ab aliquo interimatur, aggrediatur , non consulit ipsi ut seipsum occidat, neque causam proximam frulius occilio nas poniti quod inde pro-

aut consulit i batur, quia iste, qui aggressus alium, ab Digitigod by COOste

205쪽

ab illo occiditur , aut qui obiicit taput suum graui periculo. ne Oallo

Occidatur, non occidit stipsum, licet, si imprudenter hoc pcriculum adeat, peccet contra fortitudinem, aut propriam charitatem , non enim ponit causam proximam tendentem ex se ad homicidium , atque independentem ab aliena voluntate, uti necessiarium esset, ut diceretur se ipsum occidere.Sicut igitur, qui offert se morti ab alio inserendae, non occidit seipsum, ita neque, qui illi consulit, ut ita se exponat , illi consulit occisionem sui Ipsius ; quare ratione illius consili j

licet contingat hunc consultarium ab alio occidi , minime incurret ille Cosiliarius irregularitatem ex homicidio, quia, ut ait Vas . consilium traditum ei, qui occiditur, & quod non tendit in mortem nisi ratione periculi, quod incaute aggreditur, non

videtur in iure prohibitum sub poena

irregularitatis , atque ita eliduntur aduersariorum ratione S.CONfECTA RivM VIII. Soluuntur casus ali, singulares ex doctrina tradita stis V X hac porris definitione plurima

Ialia colligunturvi Primδ, cum qui consulit alteri, ut exponat se probabili vitae periculo,

duod licite potest adire pro bono pulico, aut pIiuato, non esse irregula Iem, non inodo quia illud conlisium et, de re bona, ac proinde non potest puniri poena irregularitatis, sed etiam, quia non consulit, ut iam ostendi, sui ipsius homicidium. Secundo, qui consulit alicui Lir- tum, aut adulterium, ex quo scit illum puniendum capite, non elit irre. gularis, ex Va' loc. cit. quia reti cranon sitit causa proxima homicidi j, contra Speculator. quem Ieseri, ac sequitur Felin. in cap sciat dignum, de

homicidio . num. 8. & in cap. I. n. 8.

Tertio, qui foeminam ad se venire iubet per tecta, aliave loca periculosa, unde imprudens sibi mortem consciuit, aut s praegnans erat, fortum C x cussit, non fit irregularis , contra Nauarr. cap. 27. num. 1 F. Tabie n. ver b. I De gular. 3. f. 14. Henrique Zt,b. q. cap. 1 F. num. 6. Sylia. Veib. homicidium. r. f. 7. Auila disput. 6.secl. 1. dub. s. Sayr. lib. I. cap 6. n. t 6.

Ratio est, quia ille siue Clelicus, siue inicus, male enim DD. aliqui solita ista distinctione utuntur hoc loco, non consulit huic mulieri, , t seipsam

occidat, aut ut abortiat, neque ut causam necessarid connexam chlanabor su , aut suo interitu suscipiat, quamuis aliquod periculum sit, quod tamen vitare poterit, si ipsa caute &prudenter se gerat ; quare sibi imputet, si tua culpa aut pereat, aut aboristiat, non tamen amasius, a quo militata suerat, dicetur proprie de ver illius , aut sextus ipsius homicida ad effectum irregularitatis, cum reueIa illud homicidium non consuluerit, si tamen i ple secum traheret foeminam,

aut funem tenderet, aut explanandum Oiter suscepisset, aut remouenda offendicula , quae Occurrere possent, aut

facilem transitum dixisset, unde illa credula incautius se gessiliat, aut non adfuisset amasius ad horam condi. clam ut opem ferret, illaque vel se delusam suspicata, vel metu exter tua

concidist et , cxistunarem hunccesse irregularem, non ratione consilii veniendi per eiusmodi iter periculosum , sed quia eius casui, caedi, aut aborti Digitigod by

206쪽

18 De Inregularitate.

variis illis modis, & subtrahendo auxilium debitum, uti su t expositum quaest. soper: Oii, consi& i . atque in hunc sensum interpretor DD. quos

contiariam sciati re t s. rebaiariis.

Oi arid , qui rixatur iniuste civili Titio , atque ab amicis in defensio ncm accurrentibus , iuuatur, non fit

irregularis, s illi cius amici ubi ab ipso Titio, vel ab eius quoque defensoribus occidantur. Ita I anori n. in cap. Petitis,de homicidio. HenriqueΣ lib. t q. cap. initia . q. liti octapud

ipsum Spec lator & Hostiens At-m illa vel b. irregularitas. 6. I. contra Auila disp.6. se a. i. cit. dub. f. con. I.

Ratio manifesta est ex dictis , quia non consuliti, ut isti occidetentur ab ab is , quamuis ipsos in mei dc sensioncm suu iustam, siue iniustam, voca

uerit 3.

Qii into Coiisessatius, qui consulit poeniten. i Dieri crimen dignum motare, esto aliqua fortassis de causa ex cu .setur ab aperienda vetitate, non eritit regula. is sequuta poenitentis morte, non modo. quia bonum est illud consilium, S de re licita ; quamuis enim iure posset crimen tacere, sat cri tamen illud iure poterit, sed quia non consulit mortem,neque in illam proxime influit ; scnt enim iste non occidit, aut mutilat seipsuna fatendo crimen, ita neque illi sui ipsius occisionem , aut mutilationem. qui ad eam manifestationen, hortarin.Ita Diana A. pari. tract. 1. de irregular. in solui. 99. Sex: b, qui consulit reo ut omittat iustani appellationem, cuius desectu deinde perit,aut sellcm citius torquetur, dicitur esse causa mortis illius a

Diana loco cit. sane si praevidit hoc

periculum, quod per iure concellam appellationem vitari poterat, influi eiu ehu mortam, podem modo, atque si consulatet alicui arma abiicere, ediutamen fetat ab inimcis statim inuadendum, atque occidendum.

CONIECTA RIVM IX. Uanam cooperatio ad homicidium para .st irregularitatem. OPem ferte quis potest homiciis hodae. vel antequam homicidium committat, vel ubi illud pei ficit, vespost ipsum commissum, v iobseruatvgolin. cap. l7. dc alij passim, atque ex his actionibus una proximὸ inquiein ipsum homicidium. ea nimirum, qua iuuatur homicida, dum reipsa occidit , altera non est nisi remote quae ipsum homicidium praecedit et ut qui

pecuniam, arma, socios, ab aque ne is

cellatia ad homicidium tribuit, alia denique supponit iam caedem coin. missam ; quare ad illam non influit, homicidam tamen persecto scelere iuuat, quia aut rcceptat fugientem, ®it, aut excusat, aut in patrato crimine confit mat. Deinde hisc omnis cooperatio vel directe tendit in homicidium , quia fit animo occidendi, vel inditecte, eo quod inconsideratio, aut nugligentia committatur in ea. uendo homicidiu , quod ex illa eo peratione nostra sequututum suspicati possumus ac debemus, vel denique

casu duntaxat,& omninδ inuoluntarie citra culpam saltem grauem agentis coniungitur cum alicuius interitu ; quae omnia subiectis exemplis facile illustrati possune ; qui enim aut

potionem venenatam conficit, aut arma ministrati non cooperatur pr

xime homicidio , qui un, percutit,

aut homicidam, dum occidit, ab aliis tegit, atri hortatur ad audendum , in

ipsam occisionem actu inquit, qui

parat

207쪽

yatat eqtium, quo homicida commisso et imine dissugiat, aut illum pecu niis deinde iuuat, non cooreratur

quidem homicidio patrando, sed eius authori subsidio est. Aliquando quis

Drabet arma, & venena miscet, quia

i . . . Aintendit interitum elus, in culus ca

put ista parantur; alias verb licet non intendat eam necem , immo doleat eam quaeri, scit tamen, aut dubitat in eiusmodi usum ista a se exposci. Denique nonnunquam existimat haec omnia ad alios effectus , quos habere

pollunt, dirigi, neque quidquam de

tar, aut dubitare tenetur

Et quidem constitutum esse debet, cooperationem homicidii pro ratione culpae mortalis, quae per eam admittant lim praebeat honacidae. cum ad

dire bina voluntarium nihil planε desit in illo casti.

Coo p E RAT io in directe volita si erit mortalis, facit etiam irregularem . quia ratione illius dicitur quis proprie homicida. Dissicultas tantum est, an cooperatio ad ipsammet actionem homicidii possit esse inuoluistaria, siue indiretae tantum volita, comenim quis sciens dc volens cooperetur ad illam caedem, siue ipsemet suis manibus percutiat, sue percutienterat tueatur, aut hortetur, aut illi qua- sequutura inde alicuius morte dubi-4 piam alia ratione assistat, nihil plane

deella videtur, ut cooperatio ista dicatur omnino voluntaria cooperaim

quamuis ipse non intendar principaliter eiusmodi homicidium , sed urtitur contra quintum Decalogi pra, sese voluntati alterius accommodet: ceptum. ca sare irregularitatem; quod at verbaliud est rem quampiam prati. ex hactenus disputatis euidenter se-l cipaliter intendere , aliud directe de per se illam velle, nam qui secundari irantum, aut ex alterius determinatione quidpiam vult, illud tamen in se& directe velle potest. Quare placet distinctio Suatis di ia

ipsam tu et caedem sua actione physica

facie, quia nimirum vulnus lethale infligit ex intentione iuuandi amicum , qui quempiam aggreditur animo eum occidendi, esse reuera homicida in voluntarium , quamuis nounisi inuitus pugnet, atque quantum licuit authorent pii gnae, vel caedis 1 praua illa mente auertere conatus suerit , quia haec omnia non faciunt nisi inuoluntarium secundum quid, cum quo bene cohaeret voluntarium dilectum de per se , atque etiam voluntarium absolute hic & nunc, ut ex prima secundae supponimus , neque sane iste in eo casu tam cooperatur homicidio, quam ipsam metactionem homicidas facit, unde cum A a lacet

qui tur, nam coope satio non alia ratione facere potest irregularem,quam faciat ipsum homicidium , quod nunquam facit, nisi quando qui si neo committendo peccat mortaliter,

siue directe , siue indiret te volitum fuerit; quo l hac ipsa q. ostendimus secunda parte propositionis. Quod igitur attinet ad cooperationem , in qua dilecte intenditur homicidium. liue ipla illud praecedat, si uecomitetur, quod praestatur, dum

actu fit, certum omnino est eam sufficere ad incurrendam irregularitatem, cum ea sit omnium maxime propriade eulpabilis culpa homicidii contra

quintum Decalogi pGaeceptum quare si cui cooperationi imponatur irre. gularitas , cap. sicut dignum. g. illi, dc cap. significasti 1. de homicidio, huic imprimis imponi debuit,etitque ista i: regularitas homicidii voluntatis, siue hic suis manibus percutiat, at Propinet venenum, siue auxilium

208쪽

licet inuitus aliqua ratione,& coactus

occidat, volens tamen & sciens occidat , noxa p patet quomodo dicatur ista cooperatio, vel potios occiso in is

directi tantuni voluntaria. At vero si

hic cooperati r non pugnei suis manibus, sed Issistat aut comitetur, poterit aliquando illa sua cooperatione non tale ieus homicidii voluntarij.

ac proinde non incurrere eius irregularitatem, sed tantum homicidi j inuol ntarii, quia neque in seipso, neque in aliqua sua actione directe vult homicidium , q iod fit duobus modis. Pilatio si sciat amicum , cui assistit, intendere caedem alterius, quam ipse

tamen non vult, ea tamen deinde sequitur ex auxilio, quod homicidae Praestat, qu.mauis inuitus. Secundd, ii ignoret principalem criminis au -

horem intendere caedem , etiamsi prau m aliam actionem machinetur,

ad quam iste socium se praebet, adul

aliquis directe cooperari illi , quem

scit tendere ad homicidium , quin velit directe cooperati homicidro,ni. si sodi: assis assistat & cooperetur ad

maius malum vitandum , tunc enim

si homicidium contingat, praeter eius intentionem , dicetur illi inuoluntarium, directe scilicet, quia non erit Omnino casuale, neque inculpab: le, quia reipsa influit in actionem ma lana ἔ quamuis enim , qui consulit

minus malum, ad maius vitandum

immunis culpae sit, non tamen qui eadem de causa minori malo cooperatur ι culpa vacat, quia consulens nihil influit in actum, conditionalis enim voluntas nihil influit in actum ; hic autem consulit tantum conditionaliter , supposito q)dd velit quis alteri nocere, ut minus noceat : non consulit autem absoluisnocere , immo ne grai, ter noceat: qui autem cooperatur minori malo, terium, v. gr. surtum, iniuriarum ac- reueri ponit illam actionem inalam; ceptarum vindictam, absque caede ta-lquare peccat: quamuis aut ςm eadem

men & mutilatione; in his enim om omnino potu nda fuisset actio & cae-nibus apparet cooperantem non velle des sequutura . si tamen tua actione directe mortem, quam ignorat, quaeri

in toto illo progressu, sive vincibiliter, sue inuincibiluet ignoret; fieri

tamen poterit, ut in ipso aestu rixae, aut Dei noris animum in utet, fitque ex cooperatore fiat principalis actor, aut non tantum assistar, sed suis manibus confodiat, & occidat, atque ita iam sit voluntarius homIclda,quae Omnia accuratius expendenda fuerint

propter dispensationem quae facili sis

obtinetur, quando homicidium inuo. luntarium fuit. Tertio, quando cooperatio est di. recta in ipsam occisionem, infligendo aliquod vulnus, semper necessaria est ignorantia intentionis principalis illam ponas ., eius reuera causa culpabilis es , quod non contingit in consulente, qui consulit, quod ab Lque eius consilio eadem ratione R. ciendum suis Iet, tunc enim ipse suo consilio nihil inquit in eam actio. nem , quamuis absque eius ope ponenda fuisset.

Denique cooperatio mere casualis , cuiusmodi forte est cooperatio remota, re ad aliquid praeuium ad occisionem , quando procedit ex ignoratia inuincibili occisionis , aut quando eadem actio vulgo fieri solet, alio titulo , & ratione illius excusari potest,quia neque directu,ncque indirectu ex intentione caedis agentis, ut illa cooperatio non si ni silposita est , excusat ab irregularita-

in dilecte voluntaria, quia non potest

in , quae etiam non contrahitur per

homicidium

209쪽

Caput quartum.

homicidium omnino casuale. Quaecunque ad extremum consequuntur caedem, aut mutilationem iam committam, licet in fauore criminis perpetrati tendant, non inducunt tamen irregularitatem , ut obseruat Ugolin. cap. II. g. I. & con

stat ex iis, quae diximus ψ superiori de rati habitione, quia ista non influunt in homicidium, sed illud sus

ponunt; quod autem Fclin. cap. Hcut lignum, num. 1. de homicidio, g. illi etiam. Couarr in Clam. cita

loco cit. excipiunt auxilium quod praebetur homicidae, quod ipsi ita

eraebetur patrato scelere , ut antei uiceptionem pactum fuerit, V. gr. praeparatio equorum, aut sociorum, aut arcis ad sese tuendum, nihil vrget. nam irregularitas non contrahitur praecise ex illa auxilij praestatione poli comin illium crimen, sed ex promissione illius, unde audacior ad luscipiendum facinus factus fuit. Co N sECT AR I UM X.

Soluuntur singulares casus ex δε-ctrina superioris consectari'.

t o EcvLAbuniuersalis superiorio consectario tradita , lingularibus modo casibus aptanda erit. Primo, igitur praebens arma illi, quem suspicatur ea petere ad iniustam occisionem, existimatur vult irregularis a Felin. in cap. sicut dignum , de homicidio, n. 3. Ugolin.

cap. 7. num. 3. Molin. tract. 3. dii p. 33. me in b. 6. num. 8. Suar.

disp. s. scch. v. s. BOnac. disp. 7.cit. q. T. punct. 8. num. 31. & aliis,

quia occisio inde consequiua, est illi indirecte voluntaria , de ad illain omni tib influit ponendo ipsius causam. Verius tamen ex illimo cum Iliar

tado .disp. 1. de irregular. distic. 8.num. 3 r. nisi haec arma ex intentione homicidij perpetrandi praebeat, noncisse irregularem , qui reuer 1 tunc non dicitur, nisi admotb, dc valde improprie cooperari homicidio. cuin praebeat aliquid,quo quis bcne, male Hi possit, quamuis suspicetur illum male usurii, alioquin, qui vendunt res , quibus licet abuti, quoties suspicio pulsaret mentem, emi ad

malum usum,deberent aut abstinerea venditione, aut deponere suspicionem, aut rei forent illius ipsius crimini S, , quod ex eius mercis ab esu committeretur, quod nenio dixerit,

ncque enim qui vcndidit geminasi Titio , ut ulterius uxorem corrumperet, adulter ij damnahitur, quain uis in eam rem cini gemmas a Titio dubitauerit. Crediderim igitur hoc loco eant eandem seruandam regulam, quae de peccato scandali communiter a DD.l assignatur; si enim dubium talu Miamici de malo usu armorum, aut licet certus de illo esset , qui illa tral dit, tamen ex ossicio illa distrahit,l non tenetur pati dispendium illius lucri, quod ex eiusmodi venditione

armorum sibi obtreniet, propter malunt v sum futurum illorum , quod etiam verum erit , si aeque ab alio

quopiam habiturus cst arma , licet enim tunc mihi illa praebere; quod ii in procinctu caedis, aut in subitanea rixa postulet arma , quae si ipsi denegem , vitabo caedem alterius,alio quin certo sequuturam, possim qua illa absque meo naagno da inno ne

gare, nisi id faciam, non peccab contra esuritatem, sed etiam reua A a 2 e Io

210쪽

ps De Irre tit iritate.

cro c dis pAPetratae,quia telo armavi homicidam, & cooperor, quamnis inuitus, huic iniustae caedi; atque ita interpretor priorem opinionem; neque distentirci fortassis Hultado

in illo momento caedis inserendae,ad quam arma Inclamat,& postulat homicida ; si enim illi in eo procinctu

vocatus adsim , aut auxilium sero, unde fiat, ut mea praesentia audacior factus, aut potentior meo subsidio occidat inimicum,reuera fio irregularis, ut diximus ; quidni idem continget ii pretitando arma auxilio sun; mu igitur aliqua causa legitima ex- culet, ut fortassis continget in seruo, dicor huic caedi propriae cooperari,& sum irregularis. At veto ii quis praebcat arma Cato, ad occidendum Titium, ille verboccidat Sempronium , fici ne irregularis quod idem qu .ciitur, si armis datis non sucrit vliis, ted aliis ; in priori calu non ex illina O fieri irregularem illum praebentem armae, niti illa dederit, ut iis uteretur in rixa contra Titium, quem suis amicis sociis stipatum sciebat, nam periculum, ne quem alium, quam Titium occideret, cauere debui; quoad posteriorem vero casum, si iste tuis armis terruerit aduersarium, atque ita

illis adiutus fuit, vi facilius illum

confoderit,auamuis aliis armis, reusus illius homicidi j, in quod reuera

illa armorum praestatione contulisti, atque adcb manes irrcgularis. Secundo, qui potionem venenatam sciens iniicet, si ex ea sequatur homicidium, fit irregularis,quia reuera applicat causam proxima mo iis, aeque atque ille, qui candem potionem propinat. Tertio, qui congerunt ligna ad c omburenduim aliquem , si vivus sit

comburendus, reuera concurruῖ ad

illius mortem, de causam proximam applicant, sicut etiam ille, qui ignem admouet. At verb si postquam Occi-lus, aut strangulatu L fuerit, comburendus tantum sit, nulla erit cooperatio ad mortem,sed ad aliquid illam

consequens, ut optime aduertit N uarr. c. 2 . ia 2 7. &alij passim apud Sayr. lib. 6. c. I 6. n. 3.Neque ex ea strue lignorit, atque eius accensione timedum est,ne tuerit accelerata rei stragulatio,atque adeb ratione illius accelerationis, qui faces iniecerunt, fiant irregulares,cum liqc causa accelerationis sit, aut admodum remota, aut etiam admodum infrequens, ut ait Sa yr. disp. 4s.l cl. 3. num. 6.

Quarto, qui detinet alium ne fugiat, atque ita vulneribus insequentis confodiatur , quia in directe ad eius morte in insuit, est irregularis, nisi fortassis casu omnino impediat eius fugam, aut existimet se fatis habere virium , ut aduersirij conatus sistat,aut hunc tueatur,in omni enim

ista indirecta cooperatione debet elle culpa mortalis homi eciij indirecte voluntarij, ut dixi saepitis,alioquin nulla incurritur irrcsularitas.

Quinto , qui assistunt homicidae, si faciliorem faciant occisi em sua praesentia ,etiamsi nihil aliud consetant, sunt irregulares, quia, ut dixi, cooperan Iurhomicidio; si tamen ex illa allocratione non suerit auctus an illius occisori , neque quidpiam aliud ipsi eam in rem praestitum,nam de viribus,& animo longe superabat

laritas, quia nulla fuit inibi cooperario. ita Auila τ .part. disp. 6. seci s.

dub. 3. concl. I. Addo etiam patrem, filium, consanguineum , aut etiam intimum amicum , qui alterum comitatur bono animo , ne quid periculi patiatur, non incurrere irregulatitatem Dic

SEARCH

MENU NAVIGATION