장음표시 사용
181쪽
Cous sarium io. Soluaηtur singularer l
casius eae doctrina se perioris conse- PRIMA PARS PRO
Au praebens arma alteri sit Pregularis bid. Qui venenum mis et fugἰentem retine ,
ligna congerit ad comburendum,an sit irregularis. n. 22.QVi assisit homicida, an sit irregularis.
Pro aio uniuersalis.π. 26. Cissus singulare .u. 17. Consectarium I a. Quanianam ex venatione contrahitur homicid, Dregu
Coosectarium I 3. Quando nam ex ludo, ex quo fuit sequuta caedes, contrahatur irregularitab'. n. 29. Consectarivm I .Expenduntur alἰjD-
positioniS. De homicidio mere cas ali. DIxi ptii ab homicidium mei ἡλ
sortuitum & casuale,quod nulla ratione neque dilecte,neqtie indirect E. neque in se,neque in sita causa est voluntarium,eo quod neque prae uisum fuit, neque praelii deri potuerit, aut debuerit, fueritque adhibita omnis diligentia necessaria, ne tale homicidium eueniret , quod pro id de omnino fortuito casu contingit, nullam irregularitatem parere , ita
nes, nitem quando quis vacabat rei licitae; aliqui enim volunt contrahi irregularitatem ex homicidio , quod ex actione illicita contingit, etiamsi propter adhibitam diligcntiam ne cessariam,omninb fortuitum suetit; annotauimus. Quare sit PROPOSITIO.gulares euentus, in quibus dtibitari quam distinctionem postrema parte preest,an ex homicidio camali contra- propositionis expendam. Nunc incta fuerit irregularitas.n. 3 o. uniuersum pronuntio homicidium casuale, & prorsus inuoluntatium, Tatus huius quaestionis innote- nullam creare irregularitatem, Dod scit ex iis, quae initio superioris nemo negare iure poterit,cum euen-- r tus omnino fortuitus tribui nequeae illi, praeter cuius intentionem & culpam accidit: in hoc autem casia non repetitur culpa in intentione homuHO Micro 3vM ere casuale& cidij, quae nulla fuit, siue directa, siue prorsus inuoluntarium, nullam undi recta,neque in ipsa actione, quae induit irregularitatem , sed tantum neque mala, neque cx se, sui. ex cir- homicidium aliqua ratione volunta cum stantiis, quibus vestiebatur. peri-rium, quod mixtum appellamus, tuo . culosa e at,non poterit citam accusi-dd mortaliter culpabile sit, siue eest si negligentia praecauendi periculum, actione licita, siue cx illacita si quaal quQd nullum eiat, aut saltem praeuideri non poterat, etsi quod fuit, supponitur omnis diligentia necessaria adhibita fuisse : non apparet igitur, unde culpa fingi queat,& irregulatii F s nati ,Iror te; .ctiano vn qu Sus
182쪽
quo inculpabilem , ut ostendi, non tamen homicidii reus est;ctim igit ut valeat imponi, atque ita manifestb sacri Canones plectunt irregularita- definiuit cap. lator, de homicidio, te homicidij crimen, pxrum intere- ibi enim pronuntiatur immunis ab rit ad hanc poenam incurrendam, irregularitate Clericus,qui cum alio siue directe, siue in directe volunta ludens illum cultello fortuito deci- rium lid, mo id homicidium verum,dete vulnerauerat,& occiderat. cap. proprium tit; quod etiam confir-xutein, dilectus, eod. tir. cam equus mariti ex rariorie, quae impulit Ec-
calcaribus ad actis ferociens disru- esesiam , ut sacros ministros huius pio faeno sesserem excussister,& ob- sceleris omnino immuncs elle vel uitam puerum attriuiiset, sellor im- Icr, quod minime deceret immanitare unis homicidii diciturin libero de iis reos Eucharistico, & pacifico fa- more diuina Ossicia celebrare per- crifico conficiendo ministrare, quae mittituti, simile quid habetur cap. si- l eadem indecentia reperitur, siue icc-gnificasti t. ibid. neque in re adeo lus ilhud directa voluntate , siue in
perspicua immorandum ulterius est, directa tantum contini ilum sucrit. Ho C autem homicidium mixtum
s E C V N D A PA RS eommittitur, ut initio primae quae
. propositionis. stionis annotasse me memini,vel per omissionem non efficiendo, vel non
De homicidio indirecte ponendo aliquid, ex quo erat impe- voLntario. diendum homicidium , quodque
Ix r secundo,homicidium indi- i mur; de qua omissione fuse dispu- recte voluntarium, quod cum i uimus consectario r3. & I . quae- Nauar. mixtum appellaui, eo qubd i stionis proxiinae, neque aliquid adlicet non fuerit intentum, atque ita i dendum restat hoc loco, lactit dun- casu quodam euenerit, quia tamen taxat prudentis diiudicare,an in ca- volitum est aliqua ratione, non esti sibus, in quibus diximus posse complane fortuitum creare irregularita- mitti,fatione omissionis,homicidiu, rem, qua etiam in parte omnes con-i illud fuerit directe voluntarium, an sentiunt, probaturque lucibus Prio- tantum indirecte. nam utroque mori parte allatis ; in iis enim idcirco do fieri posse eo loco annotauimus. homicidium non facit irregulares, i Secundo, committitur homicidiuqui illi causam dederant, quia casu illud mixtum per actione positivam, prorsus contigcrat. Ratioque mani- , de ebque hic disserimus: id autem
festissima est , directe enim , & in- contingit aliquado immediate exer- dirccte voluntarium non mutat lpe- l cedo actione,ex qua caedes alterius, ciem peccati, etiamsi ipsius grauita-l aut mutilatio sequitur, licet nequelem augeat, aut minuat; quare quil illa mors per se intenta sit , neque indirecte voluit homicidium , tam actio quae fit, si ex natura sua suff- vere est homicida, quam qui illud ciens ,& proxima causa mortis , aut dircctu intendit, quamuis ubi ini. saltem non cognoscatur ut talis abnus est voluntari j, minus sit pecca- operante, qui tamen potuit vitare tum, atque adcb unus ex istis liomi-rillam actionem, de culpabiliter non vidis grauius altero peccet, uterque virauit, propter culpabilcm , &vincibilem Disiligod by Corale
183쪽
vincibilem ignorantiam talis periculi ; atque ita fuerit sequutum homi.
cidium, neque quicquam interest, an ea actio h .. beat ex sua natura tale peticulum, de quandoque in illis circun- stantiis illud habuerit, cum leuera ex ipsa suetit sequutum homicidium. atque adeb faesit in operante obligatio vitandi illud periculum , & non ponendi actionem cum ipso coniunctam, quare illam ponendo peccauit; aliquando verbcommittit ut illud homicidium ponendo causam eius, siue formaliter ponatur, quia cognoscitur eius causalitas proxima & ineuitabi-
uis grauiter peccarent in illo homiei. 4m , tamen rei non dicerentur homicidii, neque ex illo irregulatitatem
Di x I porto in noltra propositione culpam , quae committitur ex negligentia.aut ignorantia in non cauendo
hoc homicidio. quod idcircδ voluntarium & eulpabile est operanti, debere esse mortalem ad essectum huius
irregularitatis, neque venialem duntaxat sufficere, ita Sol. Iib s. de Iustitia. quaest. l. a Ir. 9. Naua Ir cap. 27. num. 212. Petr. d. Nauarr. lib. 1 de restit. cap. i. dub. 6. corollar. L. n. 62.
lis in homicidium, quod tunc per se valent, tom. disp.7. q aest. 19 p. sde dilectὸ voluntatium est, ut dixi l g. s. Henii q. lib. i . cap. 3. g. I. Sc
mus quaest. supelioti, siue ponendo cap. 1 s. f. i. dc 7. Suar. di .4s: sect s. tantum materialiter, quia vel ignora-l num. 8. Sayr. lib. 7. cap. s. num. s.
tur causalitas eius causae ad caedem Bona .disp.7. quaest, A. punct.7. Dum. vlt. Gordon. lib. 7. quaest. I 8 num. 6o. Villato b. to in. i. ita tr. 21. dissiculi. 1 1. n. i i. & Ιχ. Sanch. lib. 9. de matrim. di 0 3 r. num. 29. Bann. 2.2. quaest. 64. ait. 2. par 2. dub. 2. Dela Crux r. par. director ij dub. 1 de irregular. con. I. conita Caietan. L 2. quaest 64. art. 2.& Aragon. ibid. ubi S. Tho m. idem sentire videtur, & in summa verb. Irregularitas. Scol. in . distinct. 11. quaest. l. liti. F sub fin. Mayton. ibid. distinct. is. quaeli. . g. Notandum, δύComitoliis lib. 6. quaest. 13. quibus plutes Canon istae & Theologi insetius adducendi adhaerem, dum leuem atque adeo leuissi aram culpam sussicere asserunt, quando quis vacavit rei illicitae, aut saltem, ut alii exponunt,
periculosae, de quibus dicam statim;
nunc in uniuersum pronuntio, neces.seriam esse culpa in grauem & mortalem ad hanc irregularitatem poenalem contrahendam, imprimis, quia nul- tibi in iure haec ittegulatitas imponitur pro culpa leui, sed graui duritaxat, v c constabit inserises, ubi excu-X tiam
causandam ; ignorantia tamen culpabili de vincibili,sive quia licet cogno
scatur ea causalitas , existimatur tamen evitabilis, & reuera animus est
impediendi essectit ira ; led vel quoad illam euitabilitatem sallimur errore culpabili, vel ex quadam praecipiti temeritate, aut culpabili negligentia, non adhibentur, quae neces tam fuissent ad vitaiadum homicidis est ectum praeui sim. In his igitur omnibus committitur peccatum homicidi j, ut
patet, atque omnia necessaria ad con . trahendim it regulatitatem reperiuntur. Loquor autem de veto peccato
externo homicidi j contra quintum Decalogi praeceptum ; nam si quis
peccato tantum interno peccaret contra Hiaritatem , aut similem aliam virtutem, incurreret hanc irregulati. talem ex homicidio voluntatio, aut casuali, qudd alias obseruasse me me- mitii, nam iudex qui iusta morte damnaret reum ex odio, aut qui se iniuste aggredientem iuste Occideret, ex prauo tamen d morti sero anc tu, quam-
184쪽
tiam singula loca, quibus persuasi fui L lcramentis non tanti fie: at vero ine- se videntur aduersatij, unde dixit Pa- gularitas semper pro glaui poena fuit
normit. in cap. pastoralis L verthri, de appe lation. nti m. is. irregularitas semper mortalis est , S: salie mani6stum videtur in liue , non iussicere leuem culpam, nam cap. lator, de homicidio, ubi, ut iam diximus, excusatur ab irregularitate Clericus,qui ludendo cum alio ita in eum corruit,
ut cultello, quem ad latus habebat, decidente, ipsum occiderit, in quo casu nemo negabit leuissi inam saltem culpam & negligentiam fuisse, debuit Iet enim deponere cultellum , &praeuidere periculum ; deinde cap. quaesitum, de poenitent.&remissio. nibus, pater suffocans infantem secum dormientem, fit irregularis, si vel pater id procuratie, vel studiosa etin ne--Iigentia id contingat,quae negligentia non est leuis tantam, sed, ut exponit Cardinat. affectata & directe voluntaria, aut, ut ego vel ius existimo, grauis quaedam negligentia, quae grauem culpam importet. Deinde ratio euidens est , cum enim haec irregularitas poenalis sit , alioquin etiam sine ulla culpa, vel leuissima cotraheretur,
quod aduersarij negant, supponit cui pam sibi respondentem , ut iusta sit:
nemo autem negirit irregularitatem esse grauem poenam; igitur& culpam grauem ad illam requiri fateatur oportet. Quod autem obiiciunt ex communό tionem minorem imponi pro culpa veniali, licet poena admodum grauis si, eo quod pitu et usu passivo
Sacramentorum ', quod argumentum pluribus urget Comitol. contra Nau.
Non obstar, quia , ut alias dixisse me
memini, minor excommunicatio non
censetur in communi hominum aestimati ne grauis poena , siue quia tolli potest a quocunque Consessatio, siue
quia abstinentia a percipiendis Sa- cap. consuluisti t. quaest. I. x glosita ibid.
habita Ex his colliges, an ad hanc culpam necessaria ut culpa lata, aut leuis, an veth etiam leuissima sufficiat, sic enim loquuntur Iuristae, qui hanc triplicis culpae distinctionem, ut alias dixissetne memini, sumul ex varia negligentia, qua quis peccauit, qui enim eam omnem diligentiam, quam adhibere solent vulgo prudentes homines in suis rebus curandis, attulit, aliquid ramen, quod adhuc necessarium fui siet, quia non nisi a solerti & perspicaci ingenio facile aduerti poterat, praemiermisit, leuissimam culpam admisit; qui vero ne quidem illa sollicitudine usus est , quam homines vel mediocri rer prudentes in negotiis gerendis afferte solent, latam culpam commisi ; leuem denique , qui medio quodam modor se habuit, de neque diligentiam illam exquisitissimam', quae ad vitandam leuissimam culpam exigitur , & omnino paucissimorum est, attulit ; neque etiam ita negligens fuit, ut ne quidem partes hominis mediocriter Prudentis & solliciti impleuerit. DissENT VNT porto D D. ut vi debis arid Auit .. . pari. disp. s. se n. i. dub. t t. quaenam ex istis culpis nece
saria sit. leui mam qi, dein sussi cetetradit Glolsa in cap tignificasti i dulio in ieidio, cui consentiunt Hostiens.& Ioan. Andr. apud Cotiari in Clem. si furiosus. i. par. f. . D itiar. p. negant autem apud eundem Angel. Sylia. de alij. Panormitanus v cro Di cap. quaesituita, de poenit.& iemidio nib. distinguit, si e nrin culpa leuissima contigerit in omittendo, ait non suffcere ad hanc irregularitatem, sussiciet au-s in committendo acciderit
185쪽
ibid. Ze quia tune letiissima culpa ad
leuem pertinet; neque abesse multum videtur ab iis c sententia ibidem Co- uariu uias: alij requirunt culpam i u m- , ala j ctia in latam volunt. Ego
onustis iis, q:lae de hac culparum distinctione dicta sunt alibi , pauca
quaedam circa hanc materiam certissima esse existimo. ATRVE imprimis nunquam conistrahi irregularitatem , de qua disputamus absque culpa theologica, quae, ut ait Couarr. peccati malitiam habeat . & iuridicam culpam minime sussicere, ita Paludan. in .dillinct. 7. quaest. i & 4. Alphons a Castro lib. id e lege poenal. cap. t .conclusione r. principali, Couarr. 6c al j, constatque
ex hactenus disputatis; quare si quis
reuera sit omnis peccati expers,quamuis aliquid exterius contra leges peccarit, it regularis minime erit in foro interno. Frustraque obiicit Malol.
cte non potest esse leuis , nisi ratione
subreptionis & in aduertentiae, quae minuat voluntarium & liberum susE- ciens ad peccatum mortale;quia actus ex tuo obiecto & materia mortalis, non potest fieri venialis, nisi ex partibia te materiae , aut praecipiti indeliberatione, uti in uniuersum alibi ostendi miis : in actu autem homicidii non
potest esse patuitas materiae, quocunque enim modo mors contingat, semis
per grauissima censebitur. N erit iactitia vitae ; igitur ex sola in deliberatione subreptione venialis erit. Ex quibus confirmat ut, quod dicebam. culpam venialem hoc loco non sussi. cete ad poenam irregularitatis; cum enim i sta culpa nequeat esse venialis. nisi ratione in deliberationis , quod talis actus licet versetur circa grauit simam materiam, sit tamen in deliberatus, & non persectὸ humanus, quis dicat actum usque adeo imperfectum. lib. I, cap. 48. 4. Trident. sel Li .l& vix humanum, plecti ab Ecclesia cap. . quod requirit dispensationem in homicidio casuali, unde male colligit ex nouo iure, nihil referte, quae culpa praecedat hoc homicidium, nani non condidit nolium ius Trid. quod antiquo derogarit ; loquitur enim de
illo cassiali homicidio, in quo di.
speinsatio ire cessa ita erat , cuiusmodi est tantum homicidium culpat tim, ut
diximus ; deinde statuit, a quonam &quomodo sit obtinenda illa dispen
Secundd , baec culpa theologica debet esse mortalis, siue ex lata, siue ex leui ac leui sana negligentia orta suerit; quate haec distinctio triplicis
culpae communis apud Cataon istas aptanda erit ad culpam theologicam mortalem, aut venialem,quam aliqua ex illis negligentiis commictam habuerit.
Tertio , culpa theologica in hoc homicidio voluntatio saltem indire tam insigni poena, quae est ratiocina
Quarib, fieri poterit, ut cum leui negligentiast saepe sissiciens aduertentia, deliberatio, atque adeo volui tarium ad mortale,si nimirum tam exquisita fuit cognitio periculi homici- dij, ut requirat diligentiam plus quam
mediocrem & communem ; deinde in soro externo aliq/rando nulla &non nisi leuissima negligentia censebitiar ; qtiae tamen in soro interno
gratiis crit, & tunc iste erit reuera irregularis , quamuis non talis existi. metur; e contrario verb nonnunquau
lata culpa iudicabitur a foro externo, quae tamen non fuerit reuela nisi leuis, aut etiam leuissima; quare quamuis reus leuis illius citi pae existimetur irregularis, talis tamen re ipsi non
186쪽
De Irregularitate. TERTIA PARS
si distinguenda actio licita, os trita, ex qua siquitur homici. dium casiale, ais e- irregulari
tatem contrahendam ρε DO, rn EMA parte nostrae proposi-l tionis dixi, necessariam esse culpam mortalem ad irregularitatem homicidii casualis contrahendam, sue illud accidetit ex actione licita, siue ex actione illicita, circa quam doctrinam longae sunt ambages & DD. dis. sidia, quibus veritas obducitur potnas quim illustratur; eso , ut tenebras omnes dispellam , sequentes regulas subiiciam.
.eidhibitam sussicientem dilige n.
tia 'in cauendo homicidio,contrahit lit regularitatem homicidio subsequu-lto . sive vacaret rei licitat, siue illi.
EXPOSITIO ET COMfirmatio regula.
HAEc regula nullam habet dissi
cultatem . cdm enim voluntalium sit homicidium illud, & culpabile mortaliter, quamuis non fuerit volitum in se, sed in sua causa, propter i Morantiam vincibilem & negligentiam mortalem in praecauendo periculo, nihil plane fingi potest, unde excusetur irregularitas; quam certum est ex prima parte propositionis contrahi ratione homicidii voluntam: quod autem quis vacaret. rei liciis , ea qua sequutum tamen fuit praeter intentionem, sed non sine eulptieique graui operantis homieidium, non facit, quin illud suerit voluntarium, & quamuis non suerit peccatum praecise exercendo actionem licitam , ratione tamet periculi, quod in his circunstantiis eum eiusmodi actione alioquin nullo iure prohibita coniungebatur, & non satis praeuisum,aut impeditum fuit, peccauit ita operans peccato homicidii indirecte voluntar l, ut ex notatione prima sit- perioris quaestionis , atque I. 2. ma nisest uni relinquitur, & ide reb in cap. Presbyterum , de homi*d. qui in castigando puero excesserat, fit irregularis morte sequuta, quia etiamsi licite caltigaret puerum . modum ramen debitum excessit , atque de excessu tenetur l. pra ceptoris. ff. ad i. Aquiliam. l. sed etsi. I. vlt.lsfeod. tit.& l. itein quaeritur. I. idem Iuliamis.
is locata Ex quibus iuri luis id probat
dI. 9 4. num. D Dei, ique quoties Pont lex est. de homicidio , excusat aliqvcm ab irregulat itate homicidii pilaata aut horitate ficti , duo ista perpetuo adhibet . quod doccidens, pzaeter cuius intentionem id accidit, vacaret rei licitae, Ae sussicientem diligentiam adhibuisset , ae proinde omnino casu contigerit alterius caedes,quq si propter non adhibitam sunficientem diligentiam suis Iet illi v luntaria , reueri secum traxisset irregulwritatem , ut paret. Atque hinci liquido sequitur, quod de aci onet illicita dicebamus, nimirum homicidium ex ea sequutum ratione mori talis negligentiae in ipso vitando sacere irregularem ita operantem, ne
que illud rior vlla conθimatio deside rat ut hoc loco.
187쪽
ν Caput quartum. 16sSECUNDA REGULA .l cabit tamen ex eo , quod opus Dro
Vi committit homicidium o iv - l quae committitur cxcrccudo actione
. Initali casuale,de inuolui tarium, i prohibitam,cst diuersae speciei, prout propter adhibitam sui licientem dili- diuersas virtutes actionem aliquam
gentiam in eo cauendo, ac proinde omnis culpae mortalis respectu illi ut homicidii immunis manet, nullam contrahit irregularitate, siue ex opere licito, siue ex illicito, prohibito atque ex sua narura periculoso , tale homicidium praeter intentionem, ac sine graui culpa operantis contigerit.
est, primo duplicem culpam rcperiri poste in homicidio, quod ex actione illicita sequitur. Prior est in facienda actione illicita , dc prohibita; cum enim legem l vel quia eius periculum saepius conprohibentem quis violat, reuera pec- i iunctum habet , ad quod vitandum cat: posterior est in negligentia prae- l prohibetur;quarc aliud est actionem cauendi homicidij , remouendo ea elle illicitam, aliud elle periculosam, omnia , quae illi causam dare pote- & quia periculosa est , sutile prorant, siue ea quis praeuiderit. siue non hibitam. prohibentes violat: at verb culpa non cauendi periculi incidedi in homicidium, ratione alicuius actionis est semper culpa homicidii, de iniu-ltitiae, quae obligat ad eam diligentiam afferendam,quoties simile periculum suspicamur.
Obseruandum est secundo, actionem aliquam in hoc nostro casu illicitam posse elle duobus modis. Pri-mb, quia suc ex natura rei, siue cxlege positiva omnibus, vel alicui certae personae prohibita est intuitu alicuius alterius virtutis, quam iustitiae cauentis violare vitam proximi. Secundo, prohibetur aliqua actio vel in uniuersu,vel alicui hominum generi,& statui,quia vel ex sua natura est apta ad mortem infercndam , praeuiderit, praeuidere tamen potuerit , ac debuerit, eo qubd laboraret ignorantia culpabili, quas duas cubi is obseruatis positam regulam
Dixi primo, neminem fieri irrce s distinctas elle nemo negabit, cum gularem propicr homicidiu ex eius ieiunctae reperiri possitit, diuersae ra- i opere licito consequutum , si cauit, ionis atque speciei sint, nam potest quantum tenebatur illud vitare,ctu epeliri negligentia remouendi ea, sa tamen est fortuito cysu omnis cius Suae homicidiu ciuisa re valent etiam i diligentia. Quod omncs fatentur, in illo , qui actionem sibi licitam & aperte traditur in cap. dilectu S, &Cxercet, de tunc peccabit sola negli- l cap. significasti r. cap. ex litteris, de νntia I aliquando vero, qui faciti cap. Ioannes, de homicidio. quibus actionem illicitam , utetur omni di- l locis cxcusantur plures ab irregula-ligentia necessaria ad vitandum pe-l ritate ratione homicidij casualis, eo iculum, de quo agimus, neque pec- quod darent operam rei licitae : ca- Cabit ex eo capite,siue re ipsa pericu-i suale autem ibi nominatur homicitum vitet, siue in illud incidat; pe dium, quod nullo . facto, mandato ,
188쪽
aut consilio , vllave alia ratione suit voluntarium operanti, quale non ellet, si in eo contigiiset aliqua culpa mortalis ratione coinmillae negligentiae in eo praeuidendo. Deinde hoc homicidium in se , neque in sua causa voluntarium cit, Vt patet, nequc cum sit omnivo inculpatum , aut saltem careat graui culpa, puniri iure potuit poena irregularitatis, uti dicebamus iuperius, ncque hac in parte nulla existit dis ficultas , quae tota excidatur circa posteriorem. Dixi secundo , vacantem rei illicitae, s accuratam adhibuit diligentiam , ne ex suo opere sequeretur homicidium , illud tamen casu quodam sequatur, non fieri irregularem ratione talis homici iij, contra communem Nauarri cap. 27. num. 22I.& omnium Canoni uarum apud Couarr. in Clci N. si furiosus. r. parte,
f. q. num. I. atquc etiam , ut videtur, S. Thom. 2. 2. quaest. 64. a. 8.Caietan. ibid.Sylv. verb. homicidiu,& aliorum plurium I quam tamen sententiam ita deinde explicarunt recentiores, ut nomine rei illicitae eam duntaxat intelligant actionem , quae periculosa est, quia aut ex natura sua ordinata cst ad homicidium, aut cum illo fere semper, atque hic,& nunc coniuncta I tunc cnim si sequatur homicidium , volunt creare irrcgularitatem,eo quod in eius causa proxima peccatum fuerit, atque
idcirco homicidiu culpabile sit operanti non in se quidem , sed in sua
causa. hanc communis sententiae interpretationem excogitauit Co
rum etiam D D. Vt videtur, de deinde posteriores sunt magno consessi amplexi . Soto lib. s. de Iustit. q. s. a. s. Molim tract. . disp. 77. num . . Aragon. secunda secundae, q. 64. a. 8 Auila . pari. disp. 6. sech. t. opiniones. Corduba lib. i. quaestionar. q. 26.
ipsequc Nauaron comment.de surto. Ferdinand. fecunda parte medullae. cap. IO. f. l . num. 9. Malol lib. s. cap. 8. g. s. Villatob. tr. 1 . primo tomo. distic. 2 s. n. 3. Valent. to m. s. dii p. a. q. I. p. . Sancti. lib. 9. disp. 32. num. 2I. Layman. lib. s. rach. I. pari. 3. cap. 1 .la. F. qua In uis ipfe requirat saltem culpam vcnialem. Ugolin. cap. IS. F. I. Sayr. lib. 7. cap. 6. num. I I. qui alios dabunt. Nos tamen reiecta illa vulsa
ri distinctione in uniuerium asseri mus, nunquam oriri irregularitatem ex homicidio casuali ex opero licito, aut illicito, etiam periculoso, si omnis diligentia , quam prudentia exigebat , adhibita fuit, ne homicidium Contingeret. quod docuit olim Can. prima secundae , q. 73. a. 8. apud Auilam , & Ioann. dela Crua iccollatim citando, ubi etiam affert Pennam secunda secundae, q. 6 . a. s. a Castro lib. i. de lege poenali, c. I 4.
sub fin. Henriq. lib. l . cap. s. n. I. Eman. Sa verb. irregularitas ex deformatione illicita. n. s. ibi enim requirit peccatum mortale in cauendo homicidio, & opus quod ex natura sua sit causa illius. Lessi. lib. i.
c. s. dub. I s. n. io 3. ubi ait ita docci erccentiores, dc quanquam ipse nihil definire velit circa irregularitatem, contendit tamen nullam prorsus culpam homicidi, ibi reperiri. Praeposit.
in s. parte, q. de irregul. diab. Io. num. 8 .Κoii. disp. 18. dub. 9. n. So. Hucia d. disp. i. de irrrcgul. num. 28. Tanne r. in tertia pari. disp. c. q. t . punct. i I. num. 116. Bonac. disp. 7. de centur. q. I 4. p. 7. num. 9. licet
deinde in limitationibus, quas apponit, videat in adhaerere communi sente uti ae
189쪽
sententiae Diana tract. r. p. resolui. 1 o. Medina prima secundet q 7 .art. 8.Suat. disp. 41. se f. F. n.'. qui tantem limitat quoad cai :s ' Oidian , quo Sin tute ex ptellos suille putat 1, quod idem dixit Gordon. q. IS. lib. . n 6 I. Probabilem praeterea dixit hanc eandem sententiam Bann. ptima secundae quaest. 64. ait. 8. Part. 1. dub. 3. &Ioan. de la Ctu E dub. ι 2.con. s. Io PROBAT vn primo. Quia hoc homicidium est mete casiale, de omnino inuoluntatium in ratione homicidη, ac proinde prorsus inculpabile; ergo non pariet irregularitatem , quae consequentia manifesta est contra Caietan . qui ideirco distinguit hoc loco inter culpam de irregularitatem, quia licet fateatur Omnem culpam homicidij abesse , absque ea tamen
vult nasci irregularitatem contra om- ritum D D. sensu in , qui hanc irregu latitatem poenalem dicunt , dc nullum homicidium priuata aut horitate factum , atque omni culpa vacans facere irregularem latentur, imi V. doc nos superius requirebamus culpam mortalem I probandum igitur duntaxat est antecedens nostii enthymematis, nimirum hoc homicidium esse in culpabile de inuoluntarium , nam neque directe & in se voluntarium est, Vt apparet, neque in directe & in sua causa, quia adhibita suit, ut supponitur, omnis diligentia ad cauendum homicidium ; ergo non magis volitum est homicidium in sua causa, ex eo quod fuerit seqnutum ex Cpere illicito, quam si sui det sequutum ex Opere licito, cum uta obique suetit
posita omnis diligentia , quam prudentia in his circumstantiis requis bat , de ratio tota voluntatis in directi
quae fingi potest in simili casu petenda sit a negligentia, de a cautione non adhibita, qni enim vult causam,
ex qua videt, aut videre poterat s quuturum effectum, quem cauere tenebatur, censetur illoni velle, de ratione inconsid crationis illi imputa tur , ut dixit S. Tho m. quare ubi aberit omnis inconsideratio, omnis quo
que aberit culpa quoad effectum prudenter non praeut silm , neque enim, ut recte dicit Caietan . ccisis fot tuiti, quoties ab humana prouidentia caueri nequeunt , aut praeuideri reos
nos facere debent ; quod igitur attinet ad homicidium, de quo disputa
mus, aeque reii et a erit inuoluntatium,
siue sequatur ex opere illicito siue ex
licito, quando praeter intentionem Sc p aeuisionem omnem contieerit. eo quod in utroque casu plaestita fuerit ea omnis cautio , quam prudentia humana exigebat, de nulla suetit in ea culpa , aut nisi admodum leuis; suppono enim ex prima secundae non aliter culpabilem esse effectum volitum tantum in sua causa , quam suu rit culpabilis ea volitio in directa de interpretatiua , siue volitio cauis. ut cuin illo effectu comparatur . neque enim sussicit, qui,d causa huius effectus se erit posita per actionem
malam , etiam mortaliter, ii ea causa non fuerit volita ut causa talis effectus per volitionem mortaliter malam , ut ei sectus dicat ut mortalitet in lus , qui primi'm , v. gr. se inebriavit, & deinde ex ebrietate in pollutionem , aut homicidium incidir, quos effectus non pr. aeuidcrar , ncq Cp. aeuidere poterat , aut saltem si non fuit in eo nisi lenis quaedam inconsideratio , atque in suis ciens ad peccatum mortale, quamuis grauit cepe c- cauerit se inebriando . non tamen peccauit , aut non nisi leuiter sese deinde polluendo, nil occidendo durante ebrietate, quia hos effectus non
praeuiderat , aut in iis praecauendis
190쪽
non fuerat negligens & inconsideratus, nisi lenitet admodum, nam , ut optime argumentant ut Caietan. &Lessi. hi effect is non sunt voliti nisi ratione illius negligentiae iscinconsiderationis ; quare non magis erunt culpabiles , quam illa negligentia &inconsideratio fuerit culpabilis: at- ue ut aliquid in hac ipsa materia a feramus in aduersaria sententia, qui charras lusorias confecisset contra prohibitionem , reus esset homicidii, quod committitur , ludentibus illis foliis.& qui ex ferro sublato per furtum confecisset ensem , quo quis alium interemit, fieret homicida atque irregularis. Cui ferociens equus fiamum excussilet atque obtriuisset puerum obuiunt, ellet irregularis , si equus ab illo sui illit alteri subductus, aut si contra prohibitionem factam equitaret: non vete, si sanitatis causa duntaxat , aut si proprium equum con cendisset. Qui campanas pulsatet tempore interdicti ad conuo
eandum populum , si illae suo casu
aliquem opprimerent esset irregularis , non autem si alio tempore idem omnino occidi flet, qui caedendo athotem suam, adhiberet omnem di. ligentiam , ne quis opprimetetur ab ipsa, vitaret irregularitatem ; quam tamen incurreret, si cum eadem sollicitu line & cura albo tem alienam serto disiecti set. Qui venando in p optio nemore hominem pro sera omnino casu aliter consedit let, non cit et
irregularis ,& tamen li vel in alieno nemore , vel si ipse Cleticus esset, ob illud ipsum casuale homicidium vete irregularis soret, quae aliiqne similia absurda docent, nihil interesse, utrum opus aliquod licitum fuerit, aut illicitum,quando ex utroque aeque casualiter sequit ut homicidium ; neque distinctio illa, qua te-eentiores Canon istarum sentent Iam molli uerunt, rei illicitae duntaxat &periculosae , atque ea de causa prohibitae quidquam facit, quia si fuit ad
hibita diligentia necessaria, uti supponimus , iam ea periculum omne ab stellit, & reueri cum tali diligentia ea res non est amplius periculosa, si non fuit suis ciens inita adhibita, iam ratione illius negligentiae dein siderationis homicidium est voluntatium in sua causa, & non omnino casuale, & aequὸ contraheretur tum culpa, tum irregulatitas , si propter eandem negligentiam sequiita fui Iliae ex opere etiam licito , uti diximus priori regula, ptaeterquam quδd in exemplis allatis pleraeque actiones sunt periculosae ut disiecbo arboris,& venatio, ex quibus t maen, ubi fuit adhibita diligentia QIficiens, non contrahitur irregularitas, lice e liomicidium calia quodam causerint;8.
sane nihil admodum resert quod aliqua actio in specie siue ex obiecto suo considerata , sit periculosa; si deinde in indiuiduo , sue potius in
exercitio propter varias circunstan. tias absit omne periculum , i invisi quid eueniat, omnino casu eueniat; non enim magis suetit euentus ille voluntarius praescitus, quina omnis alius effectus prorsus casualis; siquid enim oriretur discriminis , es.set ratione periculi,quod erat in uno casu,& nRn in alio, atqui in neutri licebat ullum suspicari periculum, uti saepius ostendimus.
Hac eadem argumentatione reiicitur aeque inutilis aliorum distinctio de opere illicito, quod est causa remota homicidi j. & de illo quod est causa prox inra;& quidem ex priori illi concedunt in ullam induci irregularitatem, quod probant pleraque . exempla a nobis linter argumentan