장음표시 사용
161쪽
ritia chirurgi, aut propria incontinentia periit aeger, vulnerans non tenetur de homicidio ; quod attinet ad poenam ordinariam,&obligationemrelarciendi damni, ut Molina disp3 r. cit. & alij communiter docent, nosque dicemus alibi , neque contrahit irregularitatem, in quo postremo puncto tota cotrouersia vertitur: se quin ut aiuem Lissium lib. 2. cap.
s. num. Ioa. Caletam in a. a. quaest. 64.
allegat Guillelm. Laudun. in eandem Clem .glos Ia vlt. & Carrer. in practica crimin. tit. de homicidio M. 6. n. 3 va.
probatur ex c. significasti 1. de homi-
exposuerat. Neqtie dicas cum Couarr. de Auila , hune percutientem culpa caruisse, ut enim modb id non dis. putem,& dem, quod verum existimo, in casu illius capitis, non fuisse culpam nisi leuem ; id tamen quod ibi
considerat ut, est, quod vulnus impactum non crearit mortem, neque fatis est culpa mortalis commissa percutiendo & vulnerando, nisi ex ea percussione & vulnere tanquam ex cause proxima saltem partiali , sequatur mors, quod non contingit in nostro casu, in quo vulnus fuit tantum occasio remota & non proxima.
in homicidium , flat irregularis t
ib. t q. cap. I 6. num. 3. littera D. contra Couarr. in Clem.s suriosus a. c. idio. Spercussio, inquit,tam modica. ' Dart. f. r num. I.v. in eo dubio. Sayrus
leuis fuit, ct post poenitentia ad cautela i lib. .Thes uir. cap. . num. a. Auila 7. iniunctam, poterit in os cio sacerdotalsipari. disp.sech 2.dub. s.con. I Pr posissiministrare. Non est igitur irregulatis, qui non percussit lethaliter ah uin qui deinde ex alia causa extinctus est, siue ea suerit malitia, siue imperitia Medi ci. siue aliud lethale vidia iis . quod autem ibi iniugatur poenitentia ad cautela, ideo fit, quia dubitari aliqua ratione poterat, an vulnus illud aliquid proxime ad morte aranssaxis sed. Secundb probatur ex cap.exhibita, de homicidio. Nim exculatur ab irregularitate puer qui alium per sic rar, quia non obierat ex illa percussione, scd ex imperitia medicantis,& incuria Parenus , qui illum sudotibus
si me, ubi distinguit de dubio commissi homicidi j sc dubio de influxu cor sit 4 in bomicidium leuera commi C.
sum. In priori casu, quo dubitarii ara ille . cui consul reras homicidium,illud re ipsa pii saetit, negat te in utrisse irregulari Dic ninat teneri ad restat tionem , quia poss To sauci tibi iueo dubio: at vel P, quando constat ca
dem hominis sectam suis Iesed dubitatur tantum, an vi cons ij de illa dati posta fuciit, exist inrat Sanctica S i inculti Dissiligo
162쪽
ineutri Consiliari Hirregularitatem homicidij,atque ad eb Obligationem reparandi damni illati; verum quidquid dicatur de restitutionc, nego in utroque illo dubio contrahi irregularitatem; quare poterit Consiliarius iste deponere dubium practicum,atque sacra more solito peragere; quod euidenter sequitur ex regula viai- luersali a nobis stabilita consectatio tertio, diximus enim in dubio facti contrahi irregularitatem in toto homicidio ex peculiari iuris dispositione, quae neque in aliis irregularitatibus valet, neque nisi in casibus a iure expressis; atqui in iure taliquam habetur in dubio, an consilium in- suxerit in homicidium, contrahi ir-
resularitatem, nam loca omnia, quae tribuunt hanc irregularitatem consilio, supponunt vi illius positum
suille effectum: de dubio autem, an ex illo consilio suerit sequuta caedes, nihil plane definiunt; quare relinquunt iuri communi,quod in dubio secti irregularitatem contrahi non vult, nisi in quibusdam casibus ab ipsemet exprenis. cap. ad audientiam, & cap. significasti 1. de homicidio. Fateor quidem in hoc dubio praesuini,consilium sui Isse operatum, ut cum Couarruvia diximus lib. de
censuris cap. s.q. 3. num. 2I.quarc
ex ea praesumptione danabitur tanquam irregularis iste Consiliarius, non ratione dubij holpicidii, sed
certi, bc constantis, ex ea praesiumptione, cui desinitioni non tenebitur sese aptare forum intermi, quod ducitur rei vcritate,& non sola pr.esumptione, quam sequi saepius cogi
CoNfECTAR IvM XII. An sit irregularis qui non potuit dis idere omina aborium, cu tus usi prius autho uerat.
ESPONDETVR , hunc Consi-siliarum non sire irregularem, etiamsi sὸ quatur ab orsus, cuius tunc causa est sola malitia cius foeminae, non consilium ipti datum, quod reuocatum est,& impeditum ne ageret; cum enim fit causa moralis,&non physica, activitas impediri potest , ut ostendimus late lib. titato
cap. s. q. 3. n. 27. num. autem 18. docuimus in uniuersum reuocatio
nem consilii impcdire irregularitatem, etiamsi sequatur essemis: id autem totum fit in hoc casu ab orsus,
quem,quantum potcst , dissita det ille
ipse, qui prius persuaserat, quamuis nequeat illa sua posteriori dis luaso ne efiicere, ne lupa illa susceptum
semel facinus pcrficiat. Itaque respondet Henriq. lib. I . cap. i6. littera Q contra Auilam p. pari. disp. 6.
Hinc solues quaestionem propositam a Comi toto lib. 7. q. 6 a. de tribus fratribus, qui in necem nouercae conspirarant,& de modo ea inserendo consuluerant, de cum a natu maximo illata suisset, natu minimussi, qui aberat, causabatur se ex animo noluille eam caedem, cum enim consuluis let, habitus cst irregularis, nequc a Romana Curia pomit obtinere dispensationem, S sano cum eius consilium influxit Iut in molle illam, quamuis ficto animo consilium de- diis et , post rat causam proximam
163쪽
i num. 3. quibus subscribunt passim l recentiores, Suar. disp. s. sect. q. Corus EcTΛRIvM XIII. Κon. disp. i8. ia. II. Villato b. tr. Q. diff. 11. ni a. i6. Auila disp. 6.sea. α Ais non impediens homuidi m D dub. 7. Layin. lib. 3. tract. F. p. s.
irregularis' cap. ιλ. n. 7. litia D. Maiol. lib. s. cap. 48. g. 4. Ugolin. cRp. 28. g. 3. R Aetio difficultati sest , quia in Bonac. disp. 7. dc censur. q. 4. p. 8.nostra propositione Vniuersali num. 37. Hilluc. trach. 2 o. cap. q. diximus, oindes causas moraliter in- q. Io. Reginat d. lib. o. ia. i s.fluentes in homicidium, contrahcre Sc I 68. Tolet. lib. i. cap. Si. Irtlial. . irregularitatem; atqui non impedius' Gordon. lib. 7. q. t S. ia. 17. Balbos
cum possit, & debeat impedire ,haec l in collectan. in cap. sicut dignum, neces larib supponenda
cnim duo sunt, censetur causa moralis actus,
qui idcirco illli tribuitur in turriunde
Anibros lib. i. de ostic. c. 3 6. eiusdeculpae reum facit eia,qui non repcllit
iniuriam a socio cum possit, & qui
illam inseri : cum igitur non impediens homicidium, cum post't, de debeat, verus homicida habeatur, irrc-gularitatem ex homicidio . contrahet , sicut caeterae caulae morales. Atque ita censet Couarr. in Clem. a. pari. F. 2. n. 7. modo ex dolo, &non cx negli3entia tantum fuerit facta illa omissio, atque in uniuersiam pronuntiat, quoties incurritur excommunicatio propter non de sensionem , toties etiam incurri irregularitatem ; eadem distinctionc permissionis ex dolo, de sine dolo, utitur quoque Angel. verb. homici
men sententia est eos, qui tenentur
ex iustitia, ratione pacti, aut proprij
de homicidio. Lum. l . . Hanc tamen communem sententiam ita limitat Suar. sech. q. cit. II. 8. Vs non
modb debeat esse voluntaria illa omissio, sed etiam praeuisum fuerit periculum homicidij ex ea omissione sequutuli, atquc ita omissio ut causa occisionis, sit directe volunt ria, alioquin ctiamsi ex aduertentia grauiter culpabili mors sequatur, non idcirco incurretur irregularitas, quia tunc omissio non habet causalitatem, nisi valde remotam, & qu
si per accidens respectu homicidij,
quae non sufficit ad irregularitatem, nam ex omissione sequitur tantum in directe homicidium ,& quodammodo per accides, quod verius crit, sine quide volita fuerit ea omissio, nisi in dirccte, & ratione cuiusdam incuriae; & sanc cap. quaesitum. de
poenitent. dc remissioni b. parentes, quorum incuria infantcs in cunis mortui inueniuntur, si non fuerit iac-
muneris impedire homicidi ii, Idque gligentia affectata,-ncque tactu, omittunt, cina possint fieri irregu- neque alio facto cana mortem con- lares: secus auiem, si ex sola chari-'iciuerint, immunes ab irregula itata cadid obligentur, unde exempla te pronuntiantur : sola igitur incu- ponunx in his , qui gerunt publica ria non assiori irregularitatem, nisi munςra , nequc caedes , uti pol Iciat, aliqua actio positiva, aut directa v impediunt, ut videbis apud Sum. Consesso. lib. 2. tit. I. q. 32. autho xes vero congcssit Sayr. lib. 7. cap. q. litio omissionis accelletit; disputant praeterea huius sciatentiae DD. an homicidium ex omissione iniusta se-
164쪽
quutum sit voluntarram , an vero casuale duntaxat , respondetque Suar. num 3. Bonac. n. Al. S Gordon. lib .q IS. num .s8. quoties directe volita est omissici cum dilecta intentione homicidi j, voluntariam quoque esse liomicidium : at verδ quando ominsio volita est ex at o quopiam moti-uo , licet praeuideat tir, aut praeuid ii debeat sequuturum homicidium, non et it eiusmodi homicidium nisi indirecte voluntarium ge casuale, secundum loquendi modum iuridicum, nisi fortassis ea omissio ita esset causa proxima &necessari a homicidii, ut vix intendi pollet omisisto, non intento homicidio, tunc enim tam voluntatium , de aeqtie primo intentum cen seretur , atque ipsam et omissio. Tettia opinio vult, numquam ratione omissionis solius incurri irregularitatem ex homicidio , q iam uis ea omissio culpabilis sit sitie contra iustitiam , siue contra chalitatem, quam non ignobiles DD. statim adducendi sequuti sunt, mihique videtur omnium probabili si ima, si tem-Pςretur, quanquam tunc fortassis non longe aberit a communi sententia,&facilia omnia dii sidia componet. Sit itaque
uersalis De irregularitate homicidi, ex omissione defensionis. UR A non impeditio & simplex
omissio, aut negatio desensionis, sue auxili j debiti nunquam facit it regularem ex homicidio commisib, niti habeat adiunctum quandam dolosam subtractionem,aut aliam actioncm posuiuam, quae proximἡ in ho- mieidium influat, tanquam eius umra, propria& proxima causia. In solo
tamen externo saepe . praesumitur o
culta societas, de participatio facino ris ex omisia defensione, aut non im-: peditione , atqcle adcδ censetur i, de contracta fuisse iri egularitas.
tur amplecti Maiol. g. s. citato, ubi accurate distingitit inter purativi omissionem & subtractionem dolo-i sim, uti si. tim explicabimus, ita etiami interpretor communem sententiam , quae idcirco vult oriti irregularitaremi ex omissione defensionis contra dehil tum tultitiae , quia , ut obserua: Na-l uarr. in cap. non inferenda 13. q. 3...
nu in .s 3. in ea omissione frequentius contingit dolosa aliqua subtractio , aliave actio positiva, dc non pura tantum non impeditio, quam solam considerant, qui nunquam ex omissione
nasci irregularitatem contendunt, vatae viri utque sententiae rationibus
colligere facile fuerit. Nobis igit ut
placet sententia, quae negat irregula ritatem contrahi ex omissione prohibitionis homicidij cum limitationibus appositis, licEt non satis eae e plicatae suerint ab eius aut horibus, Amon in . & Albertc. relatis a Malol. f. s. initio. quibus adhaesit Praeposita
in s. p.q. s. de irregillar. dub. I . n. 724. Hurtad. disp. 1. de irregular. dissic. p. num. 34. Turrian. lib. s. de censur. disp. 6 .dub. s. . qui duo citant Vas'. in manu scriptis, de irregulari t. neque multum repugnat Kon. disp. 18 n. 7 I. l ae veto firmiter tenet hanc senten-
165쪽
& Rosellam conitatium sentientes, i porna,&grauem culpam stipponit,ut minime ab ea discedendum esse, con- l dicemus iterum q. sequenti;& quam-
sentit Armilla ver b. irregularitas. n. a. uis cum ea non de sensione proximi Innocent. quoque in cap Pettus , de ' possit coniuncta elle grauis culpa,nl- homicidio, negat eum fieri irieg .la- mirum consens is , & complacent larem , qui non impedivit homicidium, quod tractari nouerat; quod Innocen. iij dictum communiter receptum esse
testatur Nauarr. in cap. non ira infe-cenda, 23. q. . num. I. Tira'. irrct. de poenis remittendis causa qq. nil in. . eandem irregulatitatem negat ex sola
Om: ssione defensionis , & allegat in
candem rem Cardinat. Denique mam festissimis verbis noli initi sentci tiain tradit Nauarr. in cap. non in In
36 UT vero regulam a nobis positam a confirmemus , obseruo imprimis omissionem defendendi proximum, propulsandi ab illo iniuriam , aliquando peccatum esse, cum ad eam defensionem de propulsationcm saepius obligemur siue lege charitatis, siue lege iustitiae, quas proinde Virtutes violamus non Iubiae itientes proximo, aut eius iniuriam non propulsantes, ut fatissime ottendit Nauarr. illustri commentario in cap. non in inserenda ; quomodo vero puniatur omissio,& num aliquando ne grauior commissione, late disputat Titaque i l. t iact. de poenis remittendis, causa 4 . ubi tandem omni docti tuae genere ostendit coria missionem gra in ea iniuria, ex qua etiam fortassis intentione procedit ista omissio desco sonis , com tamen actio externa, aut potius positio omissionis exter- irae non sit prohibita, ratione illius
Iaeque censura, neque irregularitas contrahetur, non enim attendimus voluntatem dc motivum voluntvtis, eiusve malitiam, sed actionem externam positam , aut non potiram contra legem ita perantem, aut prohibentem eiusmodi actionem intcrminata censara,vel irregularitare.
OasERvo secundb, omissionem defensionis iniuriae proximo it latae, licui & non subuentionem eius miseriae, duplicem esIc, una est pura de simplex oluissio , siue non definialio, non subuentio , non impeditio, de non propulsatio iniuriae , sue ex dolo malitia, atque consensu in il-am iniuriam fiat, siue non; aliquis videt , v. gr. alium verberari, aut metiagi,& cum subuenire illi facit E posset,
atque adeo teneretur, immotus nihilominus manet, immὼ gaudet in sinu, atque ea de causa grauissime peccat, nihil tamen secit, unde dicatur concurrere nostiue ad eam verberatio nem , vel submersionem, sed praecis3 in orcin elle , & illationem intutiae i tantum, non iuuat labolanteiri raro atroclo. cm centericius non Propul-l ximum. Altera est omissio, quae conatione. iuiti ta est cum aliqua actione politi-Quidquid velo definiatur de ea ua , sue per subtractionem, ii ue petquxilione, nos agimus duntaxat hoc positionem, ratione cuius auxiliatur. Oco de non defensione si mit cul-l aliquis inserenti iniuriam, ad illam pabili , si enim aliqua eari a legitima reuela positive concurrit aliquis. v. cxcul et ab obligatione si hue me indi gr. subtrahit arma, quibus iniuriam PIOximo, certum est ex ei ulmodi non propulsares, retinet dolo te litaetas,lic uentione nullam incurri laegula - quibus monebaris de paratis tibi ii
166쪽
ciunt ad rei de sensionem , occultat, siue non prodit; Ad uocatus argumenta causae sui clientis per malitiam,aut supinam negligentiam rclinquit, aliquis hosti ramum arboris , quem, Vt vitaret naufragium, arripuerat, praescindit, dissuadet alicui alterius defensionem, fugienti insicquentem hostem occludit domus suae valvas. Hae aliaeque omissiones defensionis inclindunt, ut statim apparet,actionem aliquam positivam , quae in iniuriam proximi influit ; de quamquam petnomina negativa, & non actionum explicentur, reuer tamen sunt actus positivi, uti in pluribus aliis contingit , ut vides in Notario non prodente se tipturas, aut in patrono non 'exente clientem , est enim occultatio& retentio scripturarum , Se desertio causae , quae sunt actiones positivae; quis enim dicat retentionem rei alienae elle putam omissionem, quamuis
eam nominemus non restitutionem.
Ratio vero quare nominibus negati. Dis eiusmodi actiones appellemus , semina est; primo, quia reuera habent Iemper necessario adiunctam aliquam negationem, quam naturaliter con- notant. Secundo , quia violant legem a Timatiuam restituendi, v. gr.
defende ndi, aliasque similes; quia vc rd intelligi nequit, quomodo lex a Cfirmativa violetur aliter , quam pςrnegationem connotatam a talibus actionibus, hinc fit, ut per eas negationes exprimantur, quia conside-gantur maxime prout sunt violationes legis contrariam actionem imperantis; velum sicut in ea lege o Hrmativa includitur praeceptum aliquod negativum, ut in L ge restitue nai est lex non retinendi, ita & tu his actio. nibus positi uis con notatur aliqua
de in praecepto quoque negativo nia cessario clauditur positiuum , si e in
praecepto non retinendi, de non ac cipiendi alienum , aut non mentiendi , continetur praeceptum reddena
di cuique suum , de dicendi .veri
OBsERVA tertio cum Nauat- 3 vru in cap. non in inserenda, num. 33. vix unquam quemquam peccare contra iustitiam ex sola Sc pura omissione defensionis , quamuis tunc peccet contra charitalcin f, addo ego quoties
omissio desensionis habet adiunctam aliquam subtractionem dolosam , Se
actionem positivam , nunquam peccari contra solam charitatem,sed contra iustitiam ; primum dictum Nauarti videtur quoque probare Malol. ut ex iis quae β. citato, num. 3. 3c sequelitibus disputat, non dissiculter colliges, de sane cum obligatio iustitiae hoc loco oriatur vel ex priuato contractu, vel ex quasi contractu, ratione muneris & ossicii, quod aliquis gerit, haec obligatio fere semper cadit in determinatas aliqaas actiones ponendas, quarum omissio vix puta est , Id sere semper coniuncta cum . subtractione positiva, ut in Notario, Ad uocato, Iudice, de aliis eiusmodi ostendebamus ; Se sicut retentio rei alienae non est pura negatio,ita etiam subtractio actionis debita ex iustitia
est violatio positiva iuris proprii do
rigidi,quod alter habet in eam actio
nem aeque, atque in pecuniam. aucrem aliam quampiam; quare ius adactionem a inc exhibendam proximovere & propriE computari debet in tet bona eiusdem proximi si igitur ean, actionem non exhibeo, dum ille postulat pro iure suo, illi sua bona lubia
traho & retineo. Hinc Nauarti loco negatio, atque in quibusdam nega- citat O , rcddit rationem , proptertionibus clauditur actio positiva, nam ' quam qui alium nou defendi t,etiamsi
167쪽
In eo pecet, non puniatur tamen in foro exteriori siue ciuili, siue canonico , ex communi sententia Panormitani in cap. i. de restiti itione spoliatorum, quam sequitur Felin. in cap. quantae, de sentent. ex comm . & late confirmat Ugolin. cap. 23. num. q. quia, inquit, ex de sensiouis omissione nemo peccat communiter contra
praecepta iustitiae, atque ideo non subiacet poenis, quibus iustitiae violatores plectuntur: id antem intelligendum est de omissione pura; quod vero addebam omissionem de sensionis, quando coniuncta est cum dolosa subtractione,& actione postiua, nunquam violare solam charitatem , sed iustitiam, manisestum est ex eo quod illa actio coniuncta eum negatione defensionis influat in proximi iniuriam , & illam inferenti cooperetur,
ac proinde ipsa quoque iniusta & iniuriosa sit.
39 OasTRvANnvM est quattδ,neminem consentientem alienae iniuriae,
aut illam non propulsantem, fieri participem delicti, quod in ea inserenda iniuria committitur, nisi quia illam inferenti cooperatur aliqua ratione , aut cooperari praesumitur; alioquin, ut recte argumentatur Na
cumque non repelleret iniuriam proximi , cum possit, non modo legemoliaritatis instingeret, sed etiam logem iustitiae, quia cooperaretur inserenti iniuriam ,& eius delictum participaret, atque ita ex quocunque ca-i Pite oriat ut obligatio defendendi Proximum,semper in non desensione esset culpa iniustitiae, de non solius charitatis violatet quod negant aduem fari j atque adeo,ut pergi rurgere Na-Darr.isti non desendentes obligaren-cut ad damnorum iniuriae, cui .ex illa iniusta uon desensione Participia ent,
reparationem, atque puniendi forent tanquam alij, qui consilio, mandato,
aut alia simili actione iniuriae illam intulissent; quandoquidem eiusdem delicti participes serent, te illud com .
misisse, aut committenti cooperato mille, non prohibendo ipsum, praesu- 'merentur. Ad participationem igitur criminis,quod in iniusta proximi vi latione fit, neces Ie est illi aliqua ratione cooperari per actionem physicam,aut moralem duntaxat, quod per solam non defensionem non fit,ali quin, ut dixi, omnis ea non dissensio ei set iniuriosa& iniusta , & nulla s
rei contra solam charitarem , contra aduersariorum lc communem Omnium sensum,aperti sui mimque rati nem , quae duas istas obligationes iustitiae de misericordit ita distinguit, ut quamuis aliquando simul concurrant, simulquc violentur, non tamen
necessarib,de quaelibet sine altera vi lari possit. OBsIRvANDvM denique,aliud esse Avnon defendere proximum, aliud ponere obicem eius saluti, atque impedire ne periculum euadat; prius illud contingit in puta non de sensione,c iusmodi sere semper contingit,quando debetii rex sola charitate de sensio,
neque enim res aliena subtrala itur, aut obex ullus ponitur, v. gr. si non porrigam senem cum aquarum vortia cibus luctanti, funis enim ille edius non est. nam si eius foret, ego inbpedirem,per eam funis retentionem, eius salutem , de retinerem res cius: at vero in negatione definitionis debitae ex iustatia , vel ponitur obex alienae saluti, vel impedit ut postiue , ne exeat ex periculo , eo quod retineatur aliquid, quod est alterius,
siue illud se actio, siue quaepiam aliares , per quam collocaret in tuto vi
168쪽
euaderet. & ex cuius retentione occidit ut, aut mutilatur . ut saepius di xl.
gulae uniuersalis. dato,consilio, aut facto homicidium
committente , quae non possunt conii enire purae & simplici Oitiissioni. aut non de sensioni, quae etiamsi censeri sottassis possit causa moralis,maxime quando in I vindictam iniuriae ex intentione homicidi j illud non
Pura omissio defensioris non scit imi inpn tamen est causa positiva
pol nitie in illud influens;cui ut odiri rariten iura omnia imponentia hanc irregularitatem requirimi, loquunt enim de vero de proprio occisore. oui proprie illius causam posuit, non autem de eo, qui est tantum homiciada per accidens,non prohibendo; neque nobis aduersantur quae cogerunt aliqui , ut ostendant culpam huius omissionis . nos enim eam quoque agnoscimus, sed negamus en na, qui peccat,omittendo defensionem debitam esse causam positivam, Sc positi vh influentem in homicidium, quandiu sistemus in nuda δc simplici omi C. sone, quae importat negationem, &carentiam omnis actionis, alioqui ciqui omitteret eam defensionem imperatam a charitate , esset verus de proprius homieida . atque adeo irregularis , quod pernegant aduersarii. vo Iuntque PP. qui non subleuationcm pauperis'. vocant homicidium,
improprie loqui, eo quod negatio eleemosynae pauperi fame pereunti. aequi ualeat occinoni : quod autem obligatio defendendi proximum , nascatur ex iustitia , facit quidem eius cimissionem iniustam de iniuriosam debebit ab iplo iure Aluod aperte id esse, non tamen ut si e causa alitet ipsum definiuit, ut alibi diximus; an .l quam negatiua,cum aeque illa careat tecedens vero nullibi irregularitatem omni actione positiua , ut supponi. propter homicidium imponi, nisi illi imus, atque omissio eiusdem de se n. qui fuerit eausa illius positive per sonis contra charitatem; quare viro- consilium,mandatum, uxilium,aliave bique licet tribuatur homicidium simili ratione,patet ex eo, quod om- illud non prohibenti, uti poterat, dcnes textus,qui afferuntur circa hanc. t tenebatur, non tamen tribuetur nisiit regularitatem, loquantur de man- l improprie vi aequi ualenter,non vero tanquam irregular m.
A Tnvs his obseruatis facile is I rit singulas regulae a nobis pORae partes confirmare.
Dixi igitur pri md nunquam puram de simplicem non defensionem ita iuriae proximi, quamuis occidatur, aut mari letur, facere irregulatem, nisi accedat aliqua actio positi uassiue physica, siue moralis, per quam in eam
mutilationem, aut occisionem influat,
non defendens; neque distinguo virsi obligatio tunc defendendi proximum 5e prohibendi homicidium oriatur ex sola charitate, an ex iustitia , modo sit nuda & meta non desensio, quod
tamen vix contingit in obligationi-hus iustitiae, uti superius obseruaui. Probatur. quia, ut inqiait Nauarr. num. 4. nullus inquam textus est, qui tale aliquid probet , ideoque non es ditendum. quod consequens vetissimum est, ex uniuersalissima regula nunquam incurri irregularitatem, nisin casibus iure exple istis ; comenim illa non imponatur ab homine, de
169쪽
ranquam causae positivae, dc positive infitientii, quandoquidem nihil circa illud positive gessit, ut supponimus.
Iuta autem exorbitantia maxime
poenalia & odiosa, amplianda non sunt, neque voces in laxiori de minus propria significatione accipiendae, ita
ut causam usurpemus pro quacun que causa etiam aequi ualenti. .
Adde nos lib. de censuris cap. I. quaeli. s. fuse docuisse , nunquam poenas a iure impostas alicui delicto comprehendere alios. quam ipsos delinquentes, neque extendi ad mandantes , consulentes, aliisve causas morales vetas & proprias, nisi a iure id ipsum exprimatur; ergo multo minus erunt ampliandae ei usi nodi poenae ad causas improprias duntaxat, de luetaphoricas, siue aequi ualentes, absque expiella tutis definitione, quam nullam habemns in hoc casu, immo cum ius expressissime poenam irregularitatis homicidi j voluerit ad mandantes, consulentes & auxiliantes pertinere , locis allatis in explicanda nostra propositione uniueriali,& de non impedientibus prorsus siluerit, satis ostendit se eos sua definitione non comprehendisse, quamdiu etunt tantum non impedientes,&neque mandato,neque consilio vii ve alio facto in homicidium , aut mutilationem qui Jquam contulerint. Ex quibus reiicias, quod aliqui dicunt, omissionem actus ex iustitia de-biri, esse quoddam fictum morale ; non iam non esset pura Omis. so,qualem nos in Odo consideramus,
sed aliqua actio positiua , quamuis
tantum moralis, deinde tam omissio actus ex charitate debita,erit factum morale conust charitatem , quana omissio actus debiti ex iustitia erit actio moralis contra iustitiairi, cum tam in uno casu violetur charitas,
quam in altero iustitia. Tettio hae omissiones ubi purae sunt & simpli.
ces, non dicuntur actiones nisi fictione iuris, siue reductive & interpretatiue, eo quod aeqiii ualeant actionibus positi uis,aut aeque prohibeantur, qua ratione Omnis omisso peccaminosa continetur vulgari definitione peccati, quod Augustin. dixit .elle factum vel dictuin, vel concupitum contra legem. quibus verbis etiam omissones actu uiri imperatorum complectitur, atque si rem altius arcessere libeat, cum voluntas aeque suam Iibertatem exerceat omittendo actum, atque illum ponendo , onillso aeque dicetur voluntatis. exercitium
etiam positiuum potentiae liberae; sed
haec omnia conueniunt omni omisi soni, de ostendunt duntaxat impropriam actus denominationem competere omissionis; unde tamen non licebit colligere ,irregularitatem imis positam a iure operationibus exter nis contrahi quoque per tales actiones alioquin , uti saepius monui , ex quocunque capite obligatio impediendi actionem aliquam otiretur, eius non impeditio participatat ean dem malitiam cum actione non impedita , eiusque poenas omnibus obnoxia foret, atque ita qui non imp diret mortem, quam poterat& tenebatur impedire ex charitate, aliave de causa, verus homicida e siet.& viralis puniendus . quod salsum cilcfatentur aduersarij. Dι c E s primi, cum Suale E sect. λε. disp. 4 F. num. T. illum qui priuata liquem iure suo . de re sua, sitique necessatia ad defensionem vitae, habere moralem influxum positiuum in illius 3noItem,atque ade esse verum homicidam. Respondetur primo hoc argumen. to non impugnari regulam a nobis
170쪽
traditum, negamus enim pet nudam omissionem defensionis contrahi iris regularitatem homicidii, nisi habeat adiunctum influxum aliquem positiuum in illud; tunc enim contrahi
irregularitatem concedimus in altera parte regulae mox explicanda.& iam in uniuersum diximus in nostra propositione, omnem causam moralem
positivam homicidii incurrere i tringularitatem ex illo voluntati e dcculpabiIiter potito: hoc autem non habebi didraec omissio , quia est contra obligationem defensionis ex iustitia dubitae, sed quia non est pura de nuda omissio. Respondetur secundb Suatem dumtaxat ostenderc , quod nos quoque pridem cum Nauatro obseruauimus, vix unquam defensionem debitam
ex iustitia omitti posse per nudam di simplicem omissionem , & serε semper habere sibi necessat id coniunctam subtractionem, siue retentionem,aut spoliationem alieni iuris, de rei debitae, quae retentio etiamsi includat non exhibitionem .siue non positionem rei de actionis ponendae ex iustitia, atque idcirco vocibus D gaturis exprimatur, est tamen actio vere positiua , prohibita 1 iustitia, quam idcirco violat ; unde mirum ion est quod ex omissione defenso nis ex iustitia debitae , contrahatur Ii regularitas ex homicidio proptersiam non defensionem subseqituto, id enim non oritur ex omissione praec .se,quia eii contra iustitiam, sed quia non est nuda Omissi O , ut iam
saepius dixi;quare si aliquando ei iam
contra iustitiam omittatur nudo de lsimpliciter defenso,absque ulla positiva subtractione de retentione rei alienae, neu cra ex illa non contrahetur iri egulatitas, quamvis neque ho lmicidi uiu , neque mutilatio impediatur , uti postulabat iustitis.
Dic Es secundo in cap. quantae, de sentent.excommunic. ille, qui cum videret manus violentas iniici in Rectorem Eeclesiae, id non impedivit,
cum posset, incurrit excommunica
tionem capitis,si quis suadente; ergo qui crimen non impedit, cum ad id obligatur , saltem ex iustitia , illius particeps est,eiusque poenas me
Resnon detur primδ, hunc non imis pedientem percussionem Rectoris Ecclesiae non incursurum fuitIe eam excommunicationem, nisi ius id expretasisset aperte;ergo neque incurret irre gularitatem, si non exprimatur in iure, propter non impeditum homicidium. Respondetur secundδ, hane definitionem,cum sit poenalis, ad alios casus non esse extendendam,alioquin s ius ibi traditum generale esset, quoties lex secteret certa poena facientem , comprehenderet quoque consentientem, quia ibi dicitur , facientes de conservientes pari poena plectendos esse . quod salsuin esse docent in illud cap. Abbas,& Felin. atque etiam
Nauarr. in cap. non in inferenda n. i .l de glossa illa verba, agentes re consem ttentes exponit de consensu per modum authoritatis, qua glossam sing larem appellat Felin. late versans hanc
Innocenti j responsionem; mihi satis in praesentiarum est omnes DD. hunc consensum in percussionem Clcticii
propter quem incurritur excommuis nicatio ex participatione eiusdem cli- minis , explicare de consensu, qui nudus de simplex non sit, sed qui aliqua
ratione influat moraliter in eam percussionem; ergo & non defensio, propter quam in eodem eapite dicit
Innocent. incurri excommunicatiOnem, non erit nuda de simplix omissiodesid