장음표시 사용
51쪽
s De Canovitatione Sanctorum S. Augussint, ef S. Thomasntentia
uic de Samdele mortem Sauli, regni q. de Dnu eius ablationem praedicenti, non per Pythonissam, sed vii tute diuina resuscitato, historiae mirum in modum sist agatur illud Ecclesiastici dictum in Et Fcri post lue dormiar Sanaud scilicet norues fecit resi hoc est Sauli) s ostendit alii Mnem vita suae , et exalta.
vii τοce derier; a in propbetia dedere impietatem Gentis.
Haec ibi uestinuet , qui pomuum dormivit. id est ijdyi imor namque in Shriptura sacra iusidium
Eςς pr sertim , dormitio in quies appellaturo is notum I ni Misi ei omnes illi finem vitae suae, mortem scilicet Saulis , trium a filiorum eius sequenti die futuram prae
dixi exaltavit vocem de terra in prophetia delere impieta
lem Gentis lio est Samuel quasi e terra surgens, &castra Israel ad impietatem Gentis delendam manibus Philisthij in Deum daturum praenuncians apparuit. Quae sane omnia in primo Regum libro a Samuele virtute diuina suscitato ipsi Saul pr dicta fuere his ema Reg. 18. bis Scinde Deus unum tuum e manu tua is dabit illud proximo: iup David. Et inflata Dabit Dominus etiam Israel tecum in manus Philisthi mr cras autem tum lη tui mecum eritis 'sed uactra Israe tradet Dominus in manus bili-
Uijm. Musque Samuel Propheta Domini illa vero Ecclesiastici verba nuper in laudem Samuelis prophetiae recitat , armoni conuenire non possunt 'quia mors Saesis niliorum eius necnon Israeli tidi Populi aptiuitas exercitus debellatio diem in crastinum futura non per signa naturalia, nec per coniecturam , sed per diuinam tantum reuelationem
52쪽
praesciri poterant . Adde etiam quod dormitio , nec
pro morte, nec pro quiete Daemoni conuenire potest; quia Dacinon nec unquam moritur, nec unquam quie kit. Samuel itaque, non Daemon, diuina voluntate , Pythonis arte impedita, ex abditis mortuorum receptaculis euocatus fuit, ut qui regnandi principium , 'R g Is regniq ablationem Sauli vitius praedixerat , eadem mortim confirmaret, morte tandem eidem Saul pr monstrata hanc ob causam Deus non per vivos Prophetas, sed per Samuelemiam mortuum ei respon- RU λ deii voluit, ac decreuit.
QVamuis interea Samuel ut ea, quae nobis rest gari videntur, explicemus' se a Saule adorari
permiserit , adoratio tamen non suit illa, quae ad Deum solum pertinet, Iatria nuncupatur sed adoratio Duliae, hoc est veneratio quaedam, qua homines inuicem venerari solent . Huius generis veneratione Dauid , y Rςg-λ pronus in terram, Saulem adorauit Mulier item Abigail prona in terram , David ipsum venerata est, ut in 'RVS R 'primo Regum libro legitur. Samuel denique Saulem crastina die moriturum, ac
secum fore piis nunclauit dicens: Cras tu, dii tui me r .Reg. 28. eum irritis; hoc est mecum eritis, non ad aequalitatem felicitatis sed ad parem mortis, ut ait S. P. Augustinus , conditio Aug. lib.
nem; quasi dixerit Eritis mortui, sicut me mortuum scitis: malus enim Saul, inter bonos .sanctos, cuiuDq.3. o. modi Samuel erat ocum habere non poterat. magno namque interuallo post hanc vitam , Ut in Evangeli Lue. 16. legimus, boni a malis disiunguntur. IIaec mihi pro nodorum distatutione dicenda vide. bantur, ne quis Daemonem pro Samuele in corpore
53쪽
assumpto loquutum fuisse opinetur non enim apparistio illa fuit phantastica, ct imaginaria, sed anima Samuelis in corpore assumpto diuina sane virtutes, arte magica impedita, apparuit: suscitatio namque mortui, ut non semel diximus, a solo Deo fieri potest a Darmone autem non nisi per illusionem, eo modo, quem explicauimus etiamsi Daemones per Mago Pharaonisp.p. Veros serpentes, veras'. ranas , ut ait S. Thomas, ex - virgis in terram proiectis, fecerint.
Damonum per qualia esse postini.
Cap. XVIII. AE V M opera proprie miracula non sunt, quia ipsa extra totiuζnaturae creata ordinem non sunt, cuiusmodi est vera mortui resurrectio ; sed mirabilia videntur,is quodam modo miracula, quatenus facultatemis cognitionem humanam excedunt, homines'. in admira-Dabinoni; tionem trahunt, tribus' modis a Daemone fieri possunt,s A bi, vel per illusionem iam a n*bis expliςatam; vel perve-
esse pos,ut ros serpentes ranas Veras e loco ad locum, semotis virgis, mira celeritate asportatos 1, vel per veram virgarum in serpentes janas conuersionem aut trans mutationem . Quae enim ex putredine praesertim fieri possunt, Darmonibus , qui exactissimam omnium rerum scientiam callent, ad suscipiendam formam disponi possunt; quae autem per multas suapte natura transmutationes generantur, optime ab ipsis disposita, pa uo temporis interuallo , in suas prorumpunt species Daemones namque impedimenta remouent , naturam per artem adiuuantes activa deinde passi uis applicant, -mulla per
54쪽
per occulta semina, rebus corporeis insita , rerum naturalium effectus accelerant, ita vero , ut homines rerum abditatum inscij, in admirationem ducantur, talium q. effectuum artifices , falso nuncupentur miraculorum tractores , ac rerum creatores solus enim illorum seminum occultorum creator est Deus , qui illis in rebus rationes quasdam seminales inseruit; Ordineq. n tura interius inibi operatur. Hinc S. P. Augustinus in Aug. li. . libro et de Trinitate ait οῦ Nec de Iutandum tit, istis ιran to Trin.
gressoribus Vilis ad nu:um seruire hanc visibi ιιμ rerum mate 4 Mihi riam sed Deo pollui, a quo haec pote ita datur, quantum in sublimi siritali sede lutommutabilis iudicat a me damnatis e. Ne si iniquis etiam in metallo seruiunt, qua I ignis 'erra, ti-nς ciant inde quod volunt, sed quantum simituro nec sane creatores illi nisi Meli dicendi sunt, qui per illos Magi residentes famulo Dei, ranas o serpentes secerunt . Non enim ipse eas crea' verunt: omnium quippe rerum, quae corporaliter 'visibiliterq. a scuntur, occulta quaedam semina in istis corporeis mundi huius elementis utent. Haec Augustinus: infra Vero di x Rdςm, in magis explicentur, arfert in medium exemplum de Pa M' . . . . rentibus' Agricolis, qui quamuis in generatione ho ibide ap. minum frugum operentur , creatores tamen nullo ιQkxς SQ modo dici possunt. Inquit igitur hisce verbis: Sicut er
go nec parentes dicimu creatores hominum nec Agricolas crea tores frugum, quamuis coram extrinsecus adbibitis motibus, ista creanda Dei virtus interius opiretur cita non Dium malos , sidne bonos Angclos sis est puiare creatores , si pro 'btilitate sui sensus corporis , femina rerum inarum nobis occultiora noue runt: mea per congruas temperationes elementorum latenter spargunt, atq, ita gignendarum rerum , t accelerandorum incremeniorum praebent occasiones. Sed nec boni baee, nisi quantam Deus
iubet: hoc mali haec iniuste faciunt , nisi quantum iure ipse per mittis. Nam iniqui malitia poluntatem habin iniustam, potesta tem autem non nisi iusso accipiunt, siue ad poenam suam, siue I
55쪽
aliorum; et poenam malorum, vel laudem bonorum. Hucusque
S. P. Augustinus de mirabilibus tam bonorum, quam malorum Angelorum petibus, in quibus ipsi exterius operantur Deus alitem interius, qui rationes semin tes in illis ad esseestus naturales producendos inseruit.
vii L Idem sere in libro u ustionum super Exodum inquit:
pefixo.q. sunt corporeis rebMpc omnia elementa mundi quaedam occul. y I b. tae minari r ume , quibus cum data fuerit opportunitas temetet is poralis atqκ caiisalis, prorumpunt in ecies debitus suis modis L fauer finibus. Et sc non dicuntur Angeli, qui illa faciunt anima. uium creatores , sicut nec Agricolae segetum vel arborum, vel quo rumcunque in terra gignentium creatores dicendi sunt quamuis nouerint praebere quasdam visibiles opportunitates e causas , vi illa n eantur. Quod autem icti faciunt visibiliter , hoe Angeli inuisebiliter , Deus vero solus verus creator e , qui causas si s rationes siminarias rebus ipsis instruit. Haec S. P. Augustinus, e cuius verbis facile quis colligere potest, serpentes cianas a Magis Pharaonis ex virgis conuersos, artificiales laturales fuisse artificiales, quatenus Daemones per artem magicam occulta illa rerum semina ita passi uis adaptabant , ut fierent serpentes ranae, quo mente conceperant : naturales vero, quatenus occulta semina, quae ad productionem serpentum ranarum adhibebant , illos effectus naturaliter ginnebant. Si quis autem adduci non potest , ut credat, aliquam virtutem reperiri posse , quae virgam in serpenties cianas, vel saltem sine magno tempori interuallo conuertere queat, fateatur tamen cum sancto Thoma, omnem natura creata virtutem nobis notam non esse, sicut hac in re nobis euenire censendum est Cum itaque huius generis opera a Magis Pharaonis consecta p ter ordinem totius natura creatae non sint, illa proprie miracula non sunt dicenda, sed quodammodo talia,
56쪽
Commentarius oltalia quatenus facta sunt praeter ordinem natura creatae nobis notae, per virtutem scilicet creatam nobis ignotam . Quae igitur virtute natura fieri non possunt , a s TI, p. Daemone re vera confici non queunt sicuti fieri nun- l. 's .art. quam potest, ut corpus humanum in bestiale vere trans ' mutetur,4 corpus hominis mortuum reuiuiscat . Quam Aegid. uis enim naturaliter ex carnibus bouinis apes, ex car QE 'i 3 nibus equinis vespae, ex vino corrupto muscitiones,' ut recitat Averroes , nascantur , quia ex putredine in verr. lib.
fiunt perfectior tamen in genere r.esertim anima in. 2:lium determinant sibi principium productivum , a io. teriale locum generationis , idest an irnalis matricem illa vero , quae ex putrefactione gigni possunt, Aegid. Vbi non item, sed materiam in primis putrefactam, ut Ae i 'I'δ-gidius Dodior noster docet. Haec de admirandis tam bonorum quam nactiorum Angelorum operibus per virtutem creatam nobiligno Io. i. tam factis quae omnia miraculare vera non sunt, quia 3- RU IT. ordinem totius natura creatae non excedunt, sicuti eum: '' ordinem vera mortuorum resurreetio abs'. dubio supe hi us 4 rat, dum anima suo iterum corpori coniungitur, ipsusn ζ - q. viuum reddit, cuiusmodi fuit resurrectio La ari, Λ ' α alia in veteri ac nouo Testamento celebratae. δ*
SAmuel , ut ait Tostatus , in corpore suo suscitatus Tostatu . non fuit, sed anima eius in corpore aereo, assumpto, Angeli ministerio , ex receptaculis mortuorum a Deo reuocata, ad solam Saulis prophetiam indicandam, ibi bis ij.
non in Ramata, ubi Samuelis erat sepulchrum , sed in i.
Endor vultu tamen AEabitu Samtielis repraesentato, arteq. magica impedita, apparuit cuius reuocationis
apparitionis explicandae causa, in sermonem de ma gna
57쪽
o a De Canometalione Sanctorum
gna Daemonum potestate, atque arte, eq. eorundem privstigij non inconsulto, suadente scilicet occasione, inamo mirum in modum postulante incidimus , Hibenter quidem, ut miracula, quae in anonigation diligenter examinanda sunt, intimius cognoscamus, vera a non veris discernentes . Conditiones itaque quibus miracula vera a falsis discernuntur, hoc loco iterum recitandas, explicandas censemus quibus e plicatis, miraculorum species in medium afferemus,4 Gratiaegra explanabimus, deinde quonam modo miracula Sanct xi data: cu rum a miraculis malorum hominum distinguantur,
re possuiu Theologorum lententiam aperiemus miracula enimo
sup pag. faciendi facultates, uti diximus, sunt gratiae gratis datae, quae cum peccato mortali stare possunt interdum.
De tribus iraculorum generibus iuxta pro
prias eorundem conditiones. Cap. XIX. IRACULUM proprie sumptum illud est, ut non semel diximus, quod est praeter totius naturae ordinem. Hoc non nisi a solo Deo virtute propria fieri potest a Sanctis vero a malis hominibus, non virtute propria , sed Fie is diuina, diuersis tamen rationibus, uti huiusce materiae initio explicauimus. Quamuis autem miraculum ab admiratione sortitum sibi fuerit nomen proprie tamen γArist. r. miraculum dici non debet , si aliquibus tantum ipsius effectus causa sit occultari Eclipsis enim Solis aut Lu- med. nae causa , rudibus est occulta rastrologis vero notissi- si lueta , in est quod natiuae vires excedit, vel inco praeter totius naturae ordinem est, proptie miraculum
58쪽
Commentarius Liam supra naturam, iraeter naturam, quam contra naturam dici potest ac debet, cuius causa ab omnibus
tu miraculorum nomina explicantur.
RIBIS modis, viri Thomas, ine S. Tho. a. gidius Columna docent, miraculurno sent 4 38. esse potest , hoc est , vel supra natu LOLII ram, vel praeter naturam, vel contra lim naturam atque tribus hisce modis con 'iuersionem B. Pauli miraculosam fuisse docet Aegidius Romanus in secundo sententiarum a Libro .
MIraculum supra naturam tunc dici debet , quando natura in substantiam facti agere non potest, veluti est diuisio maris rubri, mortuorumq suscitatio,idq. genus alia.
Miraculum Praeter naturam tribus modis. MIraculum praeter naturam illud est, in quoquamuis natura quantum ad substantiam facti operari queat, illud tamen fit praeter nature operationem iussu diuino, ac tribus quidem modis. Primo modo miraculum praeternaturam dicitur, pro Exo .pter excessum tangularem facti modum , cuiusmodi fuerunt anet in Aegypto producta in tanta multitudine, quantam nemo antea vidit unquam. F a Secun-
59쪽
Secundo modo praeter naturam, miraculum nuncu-I patur, quatenus miraculum ad diuini nominis inuoca-ῖ'RU IS tionem praefinita hora contingit. Id quod Ieroboam declaratur exemplo , cum scilicet manus eius contra Prophetam extensa , fuerit arefacta es ara eius di
Tertio modo praeter naturam miraculum vocitatur,
N.is'. dum an tuta generati in uniuerse contingit, ut est illud , quod in veteri Testamento de aqua elotypiae
legitur , post cuius potionem venter adultera diuino miraculo putrescebat, aquae maledictionis virtute.
MIraculum contra naturam appellatur , quando rei aliquid inest, quod est contrarium et , quod fit, ut exempli gratia, graue , quod suapte natura
deorsum tendit, sursum moueatur,&virgo pariat, idq. genus alia, ita scilicet, quod natura manente contra- ria, quae scilicet contrari actus principium est na ira- ni culo expresso sequatur actus. Haec ex Doctore Ang q. r.etria cilco Aegidio Columna de tribus miraculorum generibus quae a solo Deo, propria fiunt virtutes a Samsi cstis Vero is malis hominibus virtute aliena , diuina scilicet virtutes, diuersiis tamen rationibus , uti dixi-S Tho. p. mus, fieri possunt Asanctis ad eorundem sanctitatem, ' . indicandam. Veritatem comprobandam; a malis au-zi tem hominibus, ut ait S. ThCinas, ad solam praedica-278. areta tam veritatem confirmandam ; mala etiam agentes
60쪽
aies mite Magi faciunt miracvla , aliter boni chrissiani lili Aug. a. re mestu brinians Magi pi priuatos contractas meum Daemonibus : boni christiani se publicam iustinam mali chriniani
per signa publieae iustitis. Haec Augustinus Quamuis aut x*tem mali Christiani, malam scilicet vitam desentes, miracula dictis de causis facere interdum possint, falsam tamen doctrinam praedicantes, non itemine Deus, s Tho. qui in miraculis veris operatur, fallitatis testis existat, ut o Ees inquit Sanctus Thomas. Nunc reliquum ei, ut quo - 'nam modo miracula bonorum a miraculi magorum hominum discerni queant explicemus.
Amnam modo miracula bonorum hominum a miraculis Iagorum discernantur.
miracula Magorum4 Sandiorum homianum discrimen in octoginta trium qua stionum Libro in medium affert hisce
-- nonnunquam Sancti faciunt, talia quidem vi 83. q. ubi biliter esse apparint, sed stasi erso ne i diuesso iure uni i*ῖ ς' illi enim faciunt, quaerentes gloriam suam cisti quaerentes gloriam Dei I illi faciunt per quaedam obessalibus Onc sui ordine suo, quasi priuati commercia e bene latini uusem ιblica adminis attone, iussu eius,cu cuncta creatura subiecta est. Haec
Augustinus. Sed sanctus Thomas, dum in se cundose, i ii ' tentiarum libro miracula bonorum hominum& magorum, emcacia, dictatione, utilitate, modo ac fine, differre scribit, ea exactius contemplatur. Q tantum ad efficaciam, durationem differunt, quia miracula a bonis hominibus facta , non nisi vis