Exercitationes in titulum digestorum de justitia et jure, et historiam Pomponii de origine juris, et omnium magistratuum et sucsessione prudentium; Auctore Wilhelmo Vander Muelen ..

발행: 1723년

분량: 793페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

771쪽

DE ORIGINE JURIs.s i.

Fastis Cassiodori tertio anno, postquam M. Vinicitis & GCassius eum gesserunt honorem , iterum Vinicii & Longini

nomen occurrat. Cum interjecto tempore Claudius Caesar

rerum summa potiretur , Cassium Syriae Provinciae praes cit, ut testatur Iosephus ob. ao. cap. I. Debacto Rege Igri , sa, inquit, sicut superiore volumine diximus , Gaadius Caesar misit succes xem Marso C sium Longinum, meMoriae Regis a istri hoc tribuens , a quo vivo adbuc per ueteras saepe rogarasfuerat , ut Marsum amoveret ab admissistratro e rerum Sstriae. Qua in Provincia cum esset, tunicam talarem , & sacerdotalem sto Iam, quam solum summuna Pontificem induere fas est, in Caia stellum Antonianum deponere voluit , Caesaris mandatum de hac re Hierosolymitanorum primatibus exponens , ut esset in Romanorum potestate, quemadmodum olim fuerat. Joseph. diei. De. Attamen postea Caesar Claudius , interveniente Agrippa Juniore, permisit Judaeis, ut sacrae stolae custodiam haberent. Ex eo potuit fere praedicari , quod legimus apud Livium de Sempronio et Beso quoque bonus babιIus, ad caetera, quibus nemo ea tempestate ivsxactior eivis habebatur , congestis

omnibus hi mavis a natura fortunaque bonis , nobiais idem ac Misaerat: θν ma viribusque corporis excetiebat , D aedissimos bab batur, seu causa oranda , seu in Senatu ad populum siuadendi

locus eoir juris Pontificii perii Ismus; super haec Muicae quoque

latiis Consulatus compotem fecerant. Quippe ita de Cassio nostro Tacitus I a. annal. eae. Ir. Datum posthaec C. Cassis , qui Suriae praeerat, deducere Iuvenem ad ripam Euphratis. Ea tempestate Cessius caeteros praeminebat peritia legum. Nam militares artes per otium ignotae, industriosque ae ignavos pax in aequo tenet. Attamen quantum sine bello dabatur, revocare iscum morem, exercitare legiones, cura, provisa deinde agere , ac si bustas ingrueret. Ita dignum majoribus suis , S familia Cassia ratus, per illas quoquo gentes celebrata. Non legibus itaque tantum armatus, sed & armis quoque decoratus , ut utrumque Iempus Sc bellorum & pacis redie posset gubernari, ut inquit Imperator in proarm. i s. facile sibi in civitate summam conciliavit auctoritatem , atque ad summos honores aditum pates cit. Quae fortasse nimia auctoritas Neroni suspecta , causa

772쪽

13x Ex ERCITAT. IN HISTOR. POMPON. fuit , ut eum civitate ejecerit. Paulo tamen severiorem fuissed quam illa ferebant tempora, ex Tacito peripic imus M a. e. 43. qui memorat, eum in Senatu sevcram in Pedanii secundi, praefecti urbis, a servo suo intersecti, reliquam, quae sub eo. item tecto mansitaverat, familiam, sendentiam protulissea obtinebat enim ex Vetere more, ut domino Occiso omnem famialiam ad supplicium agi oporteret, idque etiam libera Repub. Quem priscae severitatis ritum firmavit S C. Silanianum subi Augusto , quo cautum refert Ulpianus I. I. st' ad SC. Silamau. Quod, cum aliter Duua domus tuta elige ρὐsiit , nisi periculo capitis sui, cui odiam domini, tam ab domesticis, quam ab extraneis , servι praestare cogantar , SQ introducta sint, μblica .

quasione a famiam uecatorum habeari. Quare Paulus, extent. Domino occiso, iue ea fumilia q otio habenda es , quae intra te ἐIum fuit, vel extra tectum cum domino , eo tempore quo occideribatur. Hinc in I. I. g. 3 l. F. eod. Cum dominus in itinere esset occisus, de his , qui una cum eo fuerunt, cum occideretur, ve

cum una fuissent, profugeruur, supplicium sumendum est. Huic

Neronianum Senatusconsultum amplius adjecit, ut, occisa

uxore, etiam de familia viri quae itio habeatur ι idcmque ut juxta uxoris familiam observetur, si vir dicatur occisus , Paulus die f. Dc. quod quamvis durum videatur, attamen italariaptum est. Quare dc ipse Callius sententiam suam hisce verbis sinit, Habet aliquid ex iniquo omne magnum exemplum, quod

contra fingulos utilitate suboca rependitur. Tandem noster tu minibus orbatus est, quam calamitatem dc altera excepit, scit . in insulam Sardiniam ejus deportario, quanquam luminibus captus infensum tamen Neronis animum effugere non poterat. Quae omnia describit Tacit. annal. I 6. cap. 7. 6r 8. ita enim : Mortem Poppaeae ut patam trissem, i a recordantibus Iu sam ob impudicitiam Uus sev tiamque , - insuper iuvidi

Nero complevit, proh:benda C. Casum usicio exequiarum, quod primum inicium mali, neque is longum dilatum est Sed Sila nus additur. Nullo erimine, nisi quod Cassius opibus vetustis, A grovitate morum , Silanus esuritudine generis, ω modesta juventa praeceiabant. υἰtur missa ad oeuatuo. aliove, Remo.

vendos a ReP. utrosque, diffsi ruis: Obje Iollae Caffst, quod

773쪽

DE ORIGINE IURI s. I 33

inter imagines majorum etiam C. Cassii effigiem coluisset, ita inseriptam: DUCI PARTIUM. Quippe semina heri

civilis, & defectionem a domo Caesarum quaesitam. Ac ut memoria tantum infensi nominis ad discordias uteretur, adsumpsisse L. Silanum Juvenem genere nobilem , animo pra ruptum, quem novis rebus ostentaret. I um dehinc Si unum increpuit tigrim, quibus patruum e us Torquatum, tanquam disponeret jam imperii curas, praesceretque rationibus, libellis de epistolis libertos, inania smul S falsa. Nam Silamis intentior metu, S exitio patrui ad praecavendum exterritus erat. Inducit posthac vocabulo indicum, qui in Lepidam Cassii uxorem, Silani amitam, incollam cum fratris Vis, S diros sacrorum ritus cons gerent Sc. Tunc inquit) S natusconsulto Casso Silano exilia decernuntur, de Lepida Caesar satueret. Seportat que in insulam Sardiniam Casinus, s Senatus jus exspectabattir. Ultima haec verba variis ab au.ctoribus emendantur modis, Huic υulneri, inquit Lipsius ad hunc locum, non merior. Palmerius legit cita ab Hieronymo Berchemio accepi, veteri meo amico) Sevatus jugius eo spectabatur. Franciscus Medices, , senectus ejus exspectas tur. -Vetranius ita scriptum legit, Deportatusque in i uiam

Sardiniam Cassus e Senatus j specIabatur, id est, ex S natus decreto. Haud scio cinquit damnato Cassio, quale jus

Senatus exspectaretur. Franciscus Medices, ut diximus, Iegendum putabat, S Senectus ejus exspectabatur: id cst, ut senectute caderet, contra quam acciderat Silano, cujus senectus non exspectata fuit. Alii potius legendum volunt, Uexitus ejus exorerabatur. Hoc est, timebatur, ne Centurionem Nero ad caedem ejus mitteret, ut in Silanum fictum fuerat, & , ut moris erat tunc , ad fugiendam invidiam civitatis. Quidam delenda haec verba opinantur, quoniam & sine his oratio satis integra: eaque nullo modo ad sentcntiam apta- ri posse putant, nisi hunc in modum trajiciantur: Tunc Oe

tusconsulto Custo S Silano exiIia decernuntur, de Lepida Cue Drstatueret. Et Sevisus ocius ex quebatur : D stortatusque in imsulam Sardiniam Cassius. Silanus tanquam Naxum Sc. Nonnulli itcrum ea verba retinenda omnino putant, neque temere

774쪽

ra Ex ERCITAT. IN HISTOR. POMPON. delenda, verum Pro Vocabulo S, nec reponunt, atque Iegunt, nec Senatus jus exsZectabatur , id est , probabatur: pecturi enim saepius pro trobari usurpatum legi assirmant, in qua sisnificatione occurrit apud Ciceronem, L iu Verr. cap. 78. ubi inquit: Ex omni Pecunia, quam aratoribus solvere debuisti, certis nominibus deductiones fieri solebant: primum pro spectatione, S coIII bo : deinde pro nescio quo cerario. Et in eadem significatione apud Virgilium aliosque probatae notae

veterum monumentorum auctores occurrit:

---- -- Sunt nobis fortia bello

Tectora: Sant animi, is rebus Pectatajuventus. Virgil. 8. e Getae I 2. id est, experimentis probata, decenis nati scilicet praelio, Servius. Et Terent. Adelph. ae I. s.

Nuin is mihi profecto es servus spectatur satis.

sic quoque Aa . in preseram. Posthac quas faciet de integro Comoedias Spectandae, an exigodae vobis Imi prius.

Spectandis, id est, probandae. Idem quoque act. I. Scen. l. vers. 64. - Enimvero spectatum satis , Putabam, S magnum exemplum conIιnentiae. De natum, id est, grabattim. Hanc lectionem orationis sensui caeteris magis conjunctiorem putant, atque sensum esse , Senatusconsulto Cassium & Silanum exilio quidem esse damnatos , verum Neronem Senatus jus sive judicium non spectantem vel probantem Cassium in insulam Sardiniam deportasse, Silanum vero per Centurionem interfici jussisse, atque ita rejecisse Neronem Senatus decretum , sententiamque mutasse rexitium enim & defortatio in insutim , diversa sunt. Exilii enim nomen generale est l. F. F. de interae quippe & pro relegatio Diqitigod by Coos e

775쪽

gatione nonnunquam sumitur , quae poena mitior est deporistatione, relegati enim in insulam in potestate sua liberos retinent, quia dc alia omnia jura sua retinent: tantum enim eis insula egredi non licet, & bona quoque sua omnia retinent. I. .F. eod. Deportatio autem adimit civitatem Romanam I. 6. f. eod. I. I. I. de poenis.' Nec in Silani causa judicium Senatus a Nerone probatum , cum eum exilio a Senatu damnatum, morte punivit. Guliel. Grotius ita locum emendat , Nec Senatus jussus expectabatur. Atque hac ratione se vulneri mederi posse existimat. Hoc enim voluit Tacitus, ait, Postquam Senatusconsulto exilium generali vocabulo Cassio esset decretum, non praefinito certo aliquo loco, intra quem

se contineret, quem Senatus suo arbitrio reservaverat, milites

Neronianos Camum jussu Principis, non expectato Senatus imperio, in pessimi coeli insulam , quo certius periret, de Portasse. Sardinia enim pestilentia aeris infamis crat, hinc Martiat. lib. .

- - is Cum mors

Venerit in medio Tibure Sardinia es. Videor mihi quasi in alium terrarum orbem delatus, quando

hanc Criticorum turbam, quacum mihi res est , intueor, &plane alienam personam induo, quoties censoris agendi necessitas mihi imponitur , itaque qua me potissimum ratione expediam , non video, 3c fateri necesse habeo, hanc opinionum varietatem me adeo fluctitantem essicere, ut, quo me vertam , ne

sciam: utpote quae mihi majorem dissicultatem pariant, quam ipse textus, quem emendandum suscepere delicati atque acuti nostri scioli, verborum aucupes diligentissmi dc severi, qui in emendandis & interpretandis auctoribus eorumque scriptis dilacerandis totum vitae spatium consumunt, & vix aliquid sese profecisse putant, ni u unum vel alterum cuJusdam scriptoris verbum, vel sensum emendando, obscuriorem saepissime vel magis mutilatum , vel plane transformatum, id est, ex alieno suum effecere, quem nobis pro auctoris genuino sensu vel propriis verbis obtrudunt. Verum haec ideo a me dicta non sunto, quasi nullam emendationen vel interpretatio-

776쪽

36 Ex ERCITAT. IN HIS T. POMPON. nem admittere vellem, neutiquana sane; eam enim quandoque

summe necessariam arbitror , verum maneat usus id testatve

abusus, nimiaque illa licentia, quam sibi quidam censores Critici arrogant, limitetur. Eam nemini cCnced cndam, ne liquam vero Theologo in divinis explicandis literis, & Iurita

consulto in legibus interpretandis censeo, ne divinae scripturae auctoritas ab humano pendeat arbitrio, vel incerto eoque arbitrario utamur Iuro, &jus novum quotidie constit uatur. Memini me Olim non plane a me dissentientem , verum erudite admodum & docte de inrenata hac quorundam criticorum de censorum libertate audivi me disputantcm , Virum Consularem, amplislimis functum quondam in civitate nostra Trajectiva honoribus , ejusdemque Glim nomine ad consessum ordinum Generalium, qui Hagae comitis cst, Delegatum, demum vero Illustribus dc Potentibus Dioeceseos Ultr ectinae ordinibus a secretis, D. Paulum I oet van 'inseu, Virum, inquam, in omni disciplinarum genere exercitatum , Min publicis gerendis negotiis promtum, cujus e jucundisitana consuetudine, quoties ea uti mihi licuit, semper doctior disia cesti. Scd ad rem redeamus. Fateor haec Taciti verba aliqua indigere emendatione, nisi dictionem VI, idem significare diacamus quod quamvis, ita ut verborum sensus posset ejusmo-idi admitti , Et deportatus in insulam Sal Hniam Cassitis, S S aratus jus ex EIabatur, id uamvis Senatus os ,si ve decretum exspes Iahatur, de ccrto scit. loco , intra quem sese contineret Callius. Vel ut superius annotavimus, loco dictionis i , Voculam nec, reponere pUssumus 3 9 quia levis tantum haec emendatio, ad sensus intellectum sum ciens, eam caeteris praeferendam cxistimavimus , ita ut verborum sensus sit: Deportatu seque in insulam Saraeuiam Cassiims , nec Senatus jus expe-Habatur , id cst, deportavit eum in dictam insulam Nero, antequam Senatus ius sive dccretum de certo aliquo loco Callii

exilio destinato ad eum venisset: decreverat quidem Senatus exilium Castio, verum locum exilii non eodem decreto statuerat, sed suo reservaverat arbitrio. Cum autem summo adversus Cassium Caesar Nero odio flagraret, ideoque nihil ma-os quam ejus interitum cuperet; eum In dictam Insulam , cu-

777쪽

jus pessimum est coelum, deportavit, non exspectato Senatus jure live decreto, fortasse quia con)iciebat, benatum ad myistiorem inclinaturum poenam Cassio infligendam ,&conseque ter vel ipsum exilium mitigaturum , vel exilii locum aequi rem decreturum. Verum non respondit vGro Neronis rerum eventus, supervixit enim et Jurisconsultus noster, Sca Vespasiano revocatus diem suum obsit, ut Pomponius testatur , relinquens posteris gloriosam sui memoriam , ut apud Plin. l gimus, lib. 7. γυλ. 34.. Lαtor, inquis, etiam , quod domus aliquavis C. Cassii, hujus qui Cassanae Scholae princeps S parens

fuit, Sc. Implebit enim tuam LuadraIus meus , ut deeshit , rursusique ei pristiuam dignitatem , celebritatem , riamque reddet, cum tantus orator ande procedet, quantus tuo, Iurisconsultus. Multa noster doctrinae & eruditionis suae reliquit documenta, quae abunde testantur, summum eum talia se Jurisconsultum ι Juris civilis enim decem aut plures foris tali e composuit libros, decimum librum citat Vlpianus in I. o. I a. de usu uLI. Et octavi sit saepius mentio eod. tit. in I. 7. g. 3. & l. 9. g. s. Et ex eodem fortasse libro desumpta, quae resert Ulpianus I. I p. g. I. d. Ad hosce libros quaedam annotasse Aristonem, ex allegatis legibus perspicimus, quemadmodum quoquc Ja volenum feciste constat ex L 18. g.

i. q. de stulti Iob. Praeterea Cassium ad Vitellium notas scripsisse , testatur Ulpianus in I. ra. g. 27. V. de in b. velis sirum. Pro Ius J Quemadmodum Cayus Callius Sabino, ita Nervae Proculus successit, & uterque doctrinam , quam diversae sectae antecessores Sabinus & Nerva professi sunt, tanquam sibi a diversae disciplinae Pi incipibus, Att o nimir. Capitone, & Antistio Labeone summae auctoritatis Iurisconsultis permanus traditam, magna constantia & mira olli perseverantia amplexi fuerunt foveruntque. Procusus d zelus, quia a patre peregrinante a patria procul natus. Procula, qui foras agente patre nati, Alcxand. ab Alexand genial. der. I. I. c. Io. Uide quoque Fcitum in verb. Proculum. Quisnam hic fuerit Proculus noster, cum plures ejusdem nomims extitcrint, sub judice lis est, nisi illum eundem en e vellemus allirmare, qui Othonis partes scquutus, ab eo Jam rerum porizO, Praefectus

778쪽

38 ΕxΕRCITAT. IN HI TOR. POMPON. Praetorio creatus est. Eum appellat Tacitus Licinium Proeu. Ium, virum pravum, callidum, urbanae militiae iNigrum, bel-Drum insolentem. Ita enim Tacit. I. ras. rap. 82 Manipulatim allocuti sunt Licinius Proculus, es Plotius Firmus Praefecti scit. Praetorii, quippe cap. 6. ejusdem libri, tradit auctor Plotium Firmum & Licinium Proculum. Praetorii Praeis sectos sibi legisse milites. Et idem auctor cap. 87. effusae lib. Feritum equιtumque copiis Suetonius Paullinus , Marias GL sus , Annius Gallus , rectores desinati. Sed plurima fides LLeinio Praetorii praefecto. Is urbanae militiae impiger, bellorum insoletis, auctoritatem Taultini , vigorem Ces, maturitatem Galti, ut cuique erat, criminando, quod facillimum factu est, pravus es cauidus, honos ser modestos anteibat. Sic quoque 1. Hs. eap. 33. Otho pronus ad decertandum. Frater pus Titia. nus , fg praefectus Praetorii Proculus, imperitia properantes, fortunam 2 Teos S numen Othonis adesse considiis, affore conatibus te bantur. Et cap. 39. Profero Brixellum Othone, honor imperii penes Titianum fratrem, vis ac potestas penes Proeulum praefectum. Cel f S Paullivus, cum prudentia eorum

nemo uteretur, inani nomine ducum, alienae culpae praetendo

hantur. Tribuni renturion que ambigui , quod metis metiori-hus deterrimi valebant. Putat Guiel. Grotius, nostrum Proculum , de quo Pomponius, diversum ab eo, cujus Tacitus meis minit, fuisse, ejusque praenomen fuisse Sempronium , non vero Licinium: quod tamen certo amrmare vix possumus, quoniam de eo nihil Jurisconsultus noster, & quantum conjecturis assequi possumus, idem ille noster, cujus tot locis mentionem facit Tacitus, idque eo potissimum, quod tradit Pomponius, eum plurimum potuisse, ideoque ejus majorem

quam caeterorum, quibuscum uno eodemque tempore vixit

Iurisconsultis, auctoritatem fuisse, quippe alterius ejusdem nominis Iurisconsulti, qui tanta auctoritate polluit, nuspiam apud auctores mentio fit, nisi quod temporibus Alexandri

Caesaris alium quoque Proculum summae auctoritatis Iurisconsultum floruisse tradat Lamprid. invita Auxanae Verum eum Papinianus vocat discipulum & Alexandri familiarem, ac socium , quae nostro non conveniunt praedicata, utpote qui successit Disiligod by Gorale

779쪽

DE ORIGINE JURI s.

cessit Nervae, vixitque multis ante eum seculis, temporibus sest. Neronis. Sempronium Proculum, de quo in I. 47. e. deleg. a. hujus nepotem fuisse verosimile est. Quem consuluit, tanquam non lavem juris auctorem, ut eum Divi fratres appellant I. II. f. de jure patron. cujus summa auctoritas Proiaculianae sectae nomen dedit. Scriptis autem Proculus σιμurum libros octo, qui in indice Justinianeo recensentur, vel potius undecim reliquit, ut ex plurimis legum in Digestis inscriptionibus perspicimus et ita l. 69. f. de contrab empl. cmus inscriptio proculus lib. II. NisotirEm. Eadem quoque inscriptio I. II. V. de praescript. verb. dc t 17. J. depact. δε- tal. Composuisse praeterea notas in quosdam Labeonis libros colligimus ex L Io. g. I. f. de neg. ses. & I. 69. f. de eod. V demons. ubi inquit Jctus G us: Si ita e re m erit, Titios voluerit, do ivo, apud Labeovem Proculus notat, non aliis ter ad haeredem legatarii pertinere, quam si ipse legaetarias u Dexit ad se pertinere, quia conditio Fersonae injuncra videtur. Notavit vero ad Proculum Ursejus Ferox, ut colligi potest ex I. II. g. a. f de aqua S aqv. FAU. Apud Ferocem Pro.

Norsa Filias Floruit eodem tempore, ut inquit Pomponius, & Nervae lilius, quem patrem fuisse existimant M. Coe-c t Imperatoris, qui imperium Romanum optime administravit. Tacitus I s. an I. cap. a. meminit Cocceii Nervae Praemtoris designati , quem ita a Nerone elatum testatur, ut super

triumphalem in foro imaginem, apud palatium quoque ejus RVeret. Quod ad nostrum pertinere, Guliel. Grotius temporum seriem amrmare tradit. Ulpianus testatur , eum adeo selicia ingenii fuisse, ut decem de septem annos natus publice de jure responsitavcrit, i. I. g. 3. st . de popuI. Pueritiam, inquit, dum minorem annis decem ae septem, qui eos non tu ιoium ramis ple it, Frohibet posuiare , quia moderatam hanc aetatem rarus

es ad procedendum in tubucum , qua aetate , aut pculo mayore fertur Nervae fluus desure resFonsitassee. Nominatur in aure frequcnter, ac saepius citatur. Scripsit autem libros de stupionibus, ut testatur Papinianus L 7. P de acy. Pori .

780쪽

Fuit S alius Longinus ex equestri quidem ordine. J Ex iverbis satis perspicimus , qua fuerit origine natus Camginus, de quo supra quaedam commentati sumus , utpote aliquam ad eum relationem luabent, quasi dicere vellet Piponius, quamquam hic noster Longinus ex Equestri quicordine quoque originem ducit, alius & diversus tamen est ab eo, de quo ante diximus. Ad Praeturam eum pervenisse testatur Pomponius, itaque & diversuq ab Consule Callio Loniagino, crius iam vitam, qui collegam in Consulatu habuit Quartinum , descripssimus. Di verius quoquc Tab eo, cujus meminit Tacitus , quem plebeji generis Drusillam uxorem duxisse 6. annal. cap. I s. & Suet Consularem fuisse assirmat. Cum autem nuspiam plura, quam quae de eo tradit hic Pomponius, inveniamus , neque de scriptis ejus, sive responsis aliisque ejus monumentis, nec nobis plura addendi vel de eo praedicandi est facultas.

GFo Caetius Sabiuus successu J Non minimae hic auchoritatis Iurisconsultus Longino successit, qui sub Veipasiano plurimum

potuit, ob singularum juris civilis scientiam , qua praecelle. bat: quae & in causa fuit, quod sibi Othonis quoque voluntatem & benevolentiam conciliavit, ut qui Consulatum & quidem bimestrem in eum contulit, ut Tacitus testatur Hist. Iib. I. cap. 77. Caetio ac Fraυio Sabinis, tu Pullos, Ario Antonius S Mario Celso , in Septembres: quorum honora ne Vireuius quiadem Oector intercessi. Notandum, post bella civilia honores M Magistratus festinatos ac vulgatos , & interjecto tem pore eo indignitatis prolapsos honores & Coni utatus t ut Commodo imperante in unum annum viginti quinque Consules crearentur. Meminit nostri Iurisconsulti quoque Gell. lib. 7. cap. 4.. Cum, inquit, pileatos ser Uos venum solitos ire, quorum nomine venditor nihil praestaret, Caetius Sabinus juris- peritus scriptum reliquit. Cujus rei causam esse ait, quod hu-JUnori conditionis mancipia insigura esse tu vendundo deberent, si emtores errare G capi non possient. Quae verba videntur de sumpta ex libro, quem scripsit de Edicto AEdilium , cujus mentionem licit Gell. lib. q. cap. a. quoniam in eo de ven idundis mancipiis tractare maxime subjectae materiae consenta

n cum

SEARCH

MENU NAVIGATION