장음표시 사용
71쪽
maiori, quo vastiores fluctus repri- debent, iisdem scilicet subsistentibus declivitatibus ergo si minoribus aggeribus majores sunt declivitates quam majoribus aggeribus, hi multo minus resistunt, quandoquidem utriusque veri cem et interiorem declivitatem in ratione impetus undarum determinavimus; aequitur exinde omnes aggeres rudis oblatos peraeque resisturos, si undarum impetum peraeque effingant, id eat, si habeant declivitates exteriores, quae v artu impulsui sunt proportionales, nec vero si ipsarum resistentia relativa ejusdem sit valoris ideoque etiamsi et altitudine, et vertice, et interiore declivitate, diversi sint aggeres, tamen, cum eundem ferre debent undarum petum, aequales habeant declivitates exteriores necesse est hinc pro diverso aggere ratis diversa, qua tamen recte definita, eadem functione superiori singularum inveniuntur declivitates exteriores idque edi possit ita quidem inveniri via tamen breviori consequitur. Μaximus a r quem Oinsideramus ex argilla consectum, habet altitudinem 8,I, verticemis, metrorum interiin is declivitatis ratio est 3 quodsi aequales ipsi tribuamus declivitates, itaque eum oriramus aquae ad verticem usque stagnanti, invenimus ejus resistentiam relativam g oo, ope formulae
I 4. II. Mistitae quo valore cognoscitur ex superiori functione Cot. φ, s. Ergo cum t. φ exprimat exterioris declivitatis magnitudinem, si valeat pro tali aggere οι mis, idque mox patebit, inveniuntur declivitates idoneae minorum merum, qui minorem undarum vim retinent, diminuendo inventam decliniatem in ratione impetus undarum sed undarum impetus oest in ratione earum altitudinis, quoniam longitudines et velocitates huic quodammodo sunt proportionales ergo decuritates aggerum lint in rationes altitudinis undarum M v. c. cum agger ille maximus erat unda I, me. trorum Hlitudinis, convenit alii aineri, undas ah 5 altas reprimenti, declivitas sic a ' quoniam , s, m ret, et sic etiam omnes declivitates exteriores, quae in sequenti tabula ostenduntur, inventae sunt. Quodsi aggeres ex alia materia constent, major iis opus est exteriore declivia iste, quia tantum non cohaereant aliae materiae. Re quidem vera si pro varia materia, in functione superiori ponamus loco α, et et earum valores id neos, manentibus m8,3 Μ.ν-56,85s,4 α 5o, invenimus tales declivates, quibus totum aneris corpus, etsi ex alia materia compositum, tantum resis-
eat, quantum similis agger argillaceus sed hae declivitates multo sunt sortiores, quam quae ad aequalem undarum vim reprimendam postulantur, eoque magis, quia si deficiat aggeris materia, vario quidem munimento, non vero majori de clivitate, aequalis obtineatur firmitas hanc ob causam satis videtur tacitas tui. His bu
72쪽
buere declivitates exteriores illis aggeribus, qui ex alia materia, quam ex amolia sunt consecti, ut ipsius materiae consistendi facultas hujus tenacitati a quiparetur; sunt autem rugillae, terrae, terrae mixtae et arenae oonsistendi facultates inter se uti x o, 53 o,687 o,6 Vid. Cap. I. 7 et ); ergo si augeantur exteriores declivitates aggerum in eadem ratione, qua earum materiae consistendi lacultas minuitur, prodibunt tales declivitates, quae aleandem undarum vim tenendam satis valent et atque ex hisce principiis hano confecimus tabulam.
Met Ratisininter basinet altitudinem.
Quo melius igitur aggerum, undas reprimentium, mensura posset cognosci, aingulas dimensiones uno conspectu proposuimus, ita ut cimita undarum et aggeris altitudine, dataque materia ex qua agger est eomparandus, omnes Pgerum mensurae in singulis ordinibus verticalibus hujus tabulae habeantur. Μajores sorte videbuntur exteriores declivitates, quam quae revera opus sunt, quippe inveniuntur aggeres maritimi, undas haud leves retinentes, qui
73쪽
tanta decimtate non sunt praediti. Tales autem aggeres, dummodo eorum materia sit valida, habeantque idoneum munimentum, posse resistere libenter confitemur; si vero undis continuo sint expositi, omnem aggeris validiorem resistentiam magis consistere in levibus declivitatibus exterioribus, quam in aggeris grandi corpore nemo quidem infitiatur neque igitur in hoc male praece- , se nobis videmur, si quidem inveniuntur ameres, sortes illi, quorum men-.surae haud discrepant ab illis, quas retulimus cum enim celebrem illum aggerem maritimum, qui in elandiae insula altaria pe pagum West in pelum oceano objicitur, cujusque altitudo est sere ' vertex 4', declivitas e
terior α 24,5 ginque ex arena est compositus , conseramus cum aggere arenario maximo, magnam reperimus convenientiam, quod ad altitudinem et, clivitatem exteri em vertices autem admodum sunt diversi, sed animadvertendum etiam est, si tantam habeant aggeres declivitatem, tantumque itaque ab undis remotus sit vertex, illum quidem multo minus ramum posse comparari, cum tamen Pro arena haec ipsa crassium ad minimum esse debet
e. De pedibus aggeris. Pedi interiori tribuatur latitudo 4 metrorum si aggeres intra metris non editiores simulatque vero majorem altitudinem habeant, majorem etiam accipiant interiorem pedem oportet, ita quidem ut possis interioris latitudo a ris altitudini sit proportionalis. Pes exterior milito debet esse major, praescribitur minimus o metrorum. major dein spatium, eo validiores fiunt aggeres, aut, quod eodem redit, eo minori mensura possunt confici, ut aequalem praebeant effectum, atque alii aggeres mari propiores; sed plerumque dantur arcti limites, intra quos aggeres poni debent, ita ut nullo interdum pede exteriori sint praediti, sed validis vallis contra undarum vim communiri debeant, praesertim si et ex arena sint compositi et solo armisso superstructi; tum enim , etiamsi littus adsit amplum, hoc ipsum, ne maris aesta continuo diminuatur, saepius est
Haec antem sufficiant de aggeribus, qui undis objiciuntur, namque quam
occupare debeant regionem, sive quanam in directione sint ponendi generaliquidem modo posset praescribi eaedemque regulae, quas summatim de di rectione aggerum , qui aquam currentem terminant, docuimus, hic valerent, sed, ut monuimus de hisce aggeribus, sic etiam nunc repetere pomumus, locum aggerum, qui undas arcent ab agris, dari a natura, neque posse eligi.
ortet enim ut aggeres maximam agrorum e sam ab undis arceant, cum
74쪽
fieri potest nostris in regionibus, ut iis satis littoris relinquatur rein si inmnon detur ut aggeris sectio transversa idoneum accipiat suum, illius directi nem prorsus etiam definiri locorum larma et onditione quisque intelligit. Itaque abso mus quod de aggerum figura transversa erat dicendum, atque in hoc ipso, quantum potuit fieri,iat si duce sumus usi nec tamen ubi haec defecerit, viam nobis videmur fuisse secuti haud exploratam, si quidem ad verum inveniendum tunc accesserit experientia, quae adjuvaret. Restat itaque ut dicamus de aggerum constructione varioque communitionis genere, si vel ex locorum aut materiae aggeris conditione, es ex virium agentium ratione, ipsae aggerum e parandorum regulae, quas tradidimus, aut usu venae nequeant aut deficia-
Definita aggerum g a transversa idonea pro regione an dimotione des.-ta , praescribendum omnino est, quomodo ipsi eximinuis itaque omparentur ad hanc definitam sormam, ut aquarum vim sustineant, repellant, reprimant. Gravissimum profecto negotium, nobis indem expositu dissicile, certe dimeblius quam praecedentis theoriae explicatio, quod theoria facile ponat adsuma que, quae ex rerum natura locum habere debent, reliquumque certis regulis, emathes haustis, absolvat, quae tamen in applicatiora nec ita valent, aut certe ita consequi non possunt, ut omnibus theoriae partibus Pareant. Facilis quidem fuit sectionis transversae inventio, positis firmis fundame tis materia pura, certa ideo cohaerentia certoque attritu verum enim vero haec ita semper non dantur; ut enim nostris in monibus soli conditis diaversis locis sit diversissima, saepius deterrima, ideo etiam, si a. est co Struendus, varia eaque summa arte hujus fundamentum ea firmandum tum autem ejusdem materip quaecunque sit, ita cum Bindamento oujungenda ,
itaque ipsa, dum exaggeratur, compingenda, ut integrum sesidumque emavir corpus ejusdem ubique cohaerentiae et resistentiae quibus intelligitur etiamin materia adeat emtima , fieri tamen ut, quae in theoria Prae ruratur et tamquam.
75쪽
ilata adsumintur, in applicatione saepius deficiant; si enim in hac ipsa optimum simus consecuti, minimaque adsit causa, qua findamenti firmitas, et aggeris cohaeremia possint imminui, totius corporis resistentia uniformis abest, eademque subsistente causa, haec ad aggerem destruendum continuo agit, idque aut temporis diutumitate perficit, si ipsa est oculis, aut si patet, per secisset, nisi hominum cura impediret. Etsi igitur tales numquam possumus comparare aggeres, quales velit He Aa, tamen ita quidem p snes construi et mi iniri, ut hisce accedant vel maxime, satisque praebeant resistentiae. Primum ideo in hoc capite dicemus de
aggerum constructione, quae constat ex fundamenti, si hoc deficiat, confirmatione, atque ex terrarum, ad formam definitam compactarum, exaggeratione. Nullae profecto theoriae genera paret haecce ars, sed est ea pro locorum et materiae diversitate, diversis praeceptis, diutina quidem experientia probatis,aubjecta hinc, et quoniam in praxi non sumus versati, fiet certo ut et pleraque artis praecepta haud ita tradamus, quemadmodum exsequi debent, et alia ortasse notissima aut usitatissima prinus omittamus, quod, is erant incognita. Tradimus igit- quae apud auctores degimus, quaeque a peritis audivimus, atque de hisce est monendum, nos ea tantummodo summatim descripturos Praecepta, quibus aggerum constructio posset intelligi, minores autem artis operationes missuros, quod operariorum diversa officia nota describamus, sed potius quid fiat breviter moneamus. Fundamenti examinatio totius operis est initium Instituitur ope terebrae,
similis sere ei, quacum fodinae explorantur Est enim cylindrus erreus, longias, excavatu , Plurium, si opus sit, partibus productus, a parte supremavrcte instructus. Terebra ur hoc instrumento solum, quod ad aggerem sust nendum destinatum est, cujusque natura haud est cognita. Perducitur ad tantam altitudinem , quanta pro circumstantiis satis habeatur dotu terebra extra--ur, quae cum in Flindro cavo contineat terras, quemadmodum in solo sunt dispoiatae, oculis monstratin hujus conditio. Idem repetitu aliis locis haud multum stantibus; ea est enim nostrae patriae soli natura, ut perlongum quidem tractum eadem esse possit, at saepius tamen derepente mutetur. Sic itaque qualis sit atauris basia maxime cognoscitur, deque ejus firmitaste judicatur. φ
Talis in genere eme des et sandamenti natura, ut satis habeat virium per se
76쪽
ad argem pondus serendum non modo, verum ita etiam sustinendum, ni temea partibus lateralibus non subsidant solum igitur sit solidum oportet solidum
autem erit fundamentum si constat ex argilla, e terra bona, aut ex arena cum argilla commixta, itemque solum arenosum bonum haberi potest, dunis modo ad idoneam altitudinem materiis eteroeeneis non sit permixtum. m. terius fundamentum praebet terra levis malumque erit fundamentum e mat rus heterogeneis aut exesimo aut ex terra aespitosa constans. Accedit deniaque ut aggeris regio per ipsam aquam designetur tum vero nullum, ut ita dicam, datur fundamentum, sed hoc etiam ponendum est. De singulis r viter dicemus, utque sequentia eo melius demonstrentur, exordium sumus duo turi a constructione aggerum, quorum Ptima sunt fundamenta quique ipsi ex idonea materia conficiuntur.
Locns aggeris in latitudinem designetur F Fig. I. v c. aqua re nenda, ad infimam notam demissa; A solum B agger latitudo, sumtis tamen pedibus idoneis HB et AG designatur aggeris locus in latitudinem du huc sis humilibus GL et ΜH, quae a pedum extremitatibus interioribus et II incipiunt quo acto soli caespites tolluntur, omnisque te ra, inde a G usque ad H, Pala aut serramento vertitur fit hoc ideo, ut aggeris materia eo sortius cum terris G H conjungatur, itaque cum solo AT connectatur, ut ipse agger quasi ad solum pertineat, et cum hocce unum idemque constituat corpus Perducitur messus altera fossa PQN, eo quidem lam, quo aggeris maximum pondus, rectangula IV contentum,
superstruendum est sin vero terrae sunt optimae, non opus est terram P vertere, sed potest tunc haec issa omitti Purgatur deinde terra conversa
Gmma materii heterogeneia, uti a lapidibus, bis sive sertilibus sive sterilibus, ab arborum radicibus, atque ab aliis ejusmodi substantiis, quibus terrarum arctissima conjunctio posset impediri, et aquae transitus juvari fiat haec purgas per omnem aggeris constructionem Aggeris materia desumitur ex agris, aggeris solo AB quam proximis, itaque, si possit fieri, aut juxta interiorem pedem GA ducitur 1bssa CDE , idones declivitatibus AC et DB instructa, tantae quidem altitudinis et latitudinis, ut ex ea a ris materia sus ficienti copia effodi possit aut veluti in constructione aggerum numina te ne constructione aggerum, ex idonea materia, veridoneo fundamento.
77쪽
minantium, multoque agro ante exteriorem declivitatem praeditorum, similis fossa aut exteriorem pedem ducitur. Quodsi nil obstet, satius erit, minorem ire fossae altitudinem, majorem latitudinem, praesertim si agger construendus in magnam perduci debet altitudinem, ideoque ex magua materiae copia componi etenim solum fore firmius, quo humilior fiat fossa, sive, ut vocant,
puteus aggeratis DCA, cuivis apparet. Effoditur igitur materia ex ossa DCΑ, ipsaque super aggeris locum GH
Ponitur ad altitudinem , aut ,5 metrorum4 eadem sortiter pangitur pilorum opes idque pro primo strato, quod terra conversa LΜH superimponitur, prae reliquis fiat sortissime, ut eo sortius contexatur agger cum solo Supe struitur eodem modo alterum stratum, sortissime pangitur, conjungiturque cum strato inferiori, et sic totum opus procedit, donec in determinatam altitudinem perductus sit aggeru qui ut justam accipiat formam, operariis ostenditur ope longuriorum Κ, in M, IU, Η, in formam figurae transversae conjunc rtorum, et passim in solum infixorum Attendendum autem est, terras ita compactas tantum nondum cohaerere, ut sortius vix possint conjungi; namque ipsae etsi ad deterini tam altitudinem perductae, haec tamen altitudo post quoddam tempus mutatur, propterea quod gravitatis actione terrae coacervatae semper comprimantur, ideoque vomis sua sortius etiam cohaerere tendant.
Hinc ut aggeris altitudo, post eundem satis subsessum, iusta sit, ipse ad
majorem altitudinem exstruendus est, atque igitur V loco V oportet si utem declivitates ΗΙ, Κ, et vertex M in formam rectae lineae sunt o sy ucta , hanc formam non tenent dum terra comprimitur , sed irregularem adipiscuntur formami concavam eam; cumque detrimento esse possit talia forma, eam ob causam declivitates forma induuntur curvilinea convexa HaΙ GbK, qua dum agger comprimitur, accedant ad formam rectilineam. Tribuitur etiam ipsi vertici, forma convexa, qua emitur etiam ut pluviae ab eo
assiuant facilius statim autem dicemus de illa majori aggeris altitudinis mensura, deque declivitatum curvedine. Si obstent quaedam impedimenta, quibus aggeris materia e locis remotioribus Odi debet, commodius videtur ipsam carris, qui equis vehuntur adducere, quam curriculis, quae manu moventur, eam adportare, et in aggeris locum iniindere; velut fieri solet, et, commoditatis gratia, fieri debet, quando fossae aggerales loco sint proximae; namque praeterquam quod citius et majori simul ossa adferatur materia carrorum ope essicitur etiam, ut horum quorumque sontire et cursu fixius compingatur, si quidem carri vehantur
78쪽
super aggeris locum GH, ibique effundantur, itaque non opus sit aggeret pialis pangere, dummodo declivitates excipias. Haec tamen methodus non adhibetur nisi pro aggeribus majoribus, quod aggeres minores manu et citius et
facilius comParantur. Quantum quidem terrae comprimantur, etiamsi sortissime sint compactae, emactissime non determinatur variis enim causis compressionis quantitas mutatur; ipsa quidem pro eodem aggere hic magis minusve reperitur quam illic, prout terrae aut plus minusve sunt compactae, aut alicubi materiae heterogeneae sunt commixtae, aut prout soli conditio, etsi non prava, tamen minus fixa est quam alio loco, mei. Determinata tamen mensura Sectionis transversae, a te haec tantum augeri, ut volumen aggeris i. e. volumen sectionis transve
Bae, constructi sit ad volumen aggeris designati i. e. GKIH Gkm,
pro argilla, terra bona, et arena m II: IO pro terra mixta cum arena pro terra caespit a m 7:6.
Quando carrorum equorumque ope aggeres sunt exstructi, compressio erit minor habetur enim
Pro bona materia m I : Οἰpro materia minus bona IG. Cum itaque sectionis transversae volumen exprimatur per
erunt aggerum volumina inter se uti altitudines x et , itaque erit altitudo in quam agger est perducendus, ad aggeris designati altitudinem , uti volumen aggeris ante compressionem, ad volumen aggeris compressi, ideoque uti, meri, quos modo pro Singulis materiis notavimus. Hinc cognoscitur altitudo inquam agger est perducendus, ut posteaquam est compressus, habeat altu diem definitam. Deciivitatum curvedo tanta sumitur, ut curvae III et K cum verticis curvatura Re unam constituant curvam continuam meΙaH, majoris minoris V curvaturae, prout terrae magis minusve comprimuntur. Quum vero, si magnae sint declivitates, forma curvilinea continua difficilius construatur, a lent declivitates augeri triangulo aequicrucio IaH, loco frementi curvilinei ita autem aggerum declivitates constant e duobus planis Ia et in quae terrarum compressione, et temporis tractu, tandem in unum planum III comcidunt.
Quodsi aggeres tali modo , onini qua potuit cura, adimam definitam sunt
79쪽
e tructi, certi amnus, ipsos, quod ad cohaerentiam et firmitatem esse opi mos, quamvis illam, quam in Theoria praecedenti cogitavimus cohaerentiam, numquam possimus consequi 3 semper enim remanent partes, quae reliquis minus cohaerent, debilioresque sunt accedit, quod supposuimus eandem cohaerentiam ita etiam locum habere in declivitatibus, quae maneant planae, seu ubique aequales a talis planities humiditate pluviis, calore, frigore, ipsa etiam
aqua retinenda, cito destrueretur, etiamsi materia fuisset gravissima, maxim que cohaerens haec igitur ut quam maxime impediantur, idoneum omnino postulatur declivitatum munimentum, omino ad omnium aggerum constru uonem pertinens, ideoque hoc loco non Praetereundum. Tale munimentum, quo aggeris cohaerentia itemque forma conservatur, quo
pae ipse a temporis os sionibus defenditur, praebitur caespitibus viris, justo
in dine super declivitates positis, validissime et cum terris et inter Be conjunctis, ita ut nulla fere interstitia inter se relinquant, et graminibus contextis, integrum ciant aggeris tegumentum, Ergo gramine aggere muniuntur contra tem poris offensiones, tanto quidem fructu, ut ipsius aquae impulsus, graminum consertissimo contexta maxime etiam possit imminui hinc si caespitum copia non sit suffciens, aut quando pratorum viriditas, desumendo caespites, ianus laedatur, aut cum caespites sint rejiciendi, convenit utramque declivitatem trifolis repenti et gramin conseri, quae si saepius demetantur et absterilibus purgentur, optima graminis textura pmducitur ubi vero boni caespites in promptu sunt, illos omnino praeseramus, propterea quod citius aggeris vestimentum constituant, simulque minori labore conserventur. Eodem t-mento etiam Scitur, ut, qui aggeres aquam stagnantem retinent, et ex materia haud krtiter cohaerenti consecti sunt, minori quidem de-ciivitate utrimque possint instrui, quam quae ex theoria po8tulatur. Praescripsimus enim aggeres aequalibus declivitatibus praeditos, idque tum quidem lacum potest habere, cum idoneo vestimento gramineo instruantur hoc autem sublato nulli aggeres, praeter eos qui ex argilla et terra graviori constant, firmiter consisterent habent aggeres argillaces declivitates ipsorum altitudinibus aequales si vero ipsae altitudines unim metrum haud excedunt, sique aqua retinenda residet, caespitum vestimento consequitur, ut declivitatis minori pro hisce aggeribus mensuri consistere possint aggere satisque resistere. Convenit ejusmodi munimentum iis imprimis aggeribus majoribus, qui ex mera arena sunt compositi, cluti in nostris regionibus aggeres maritimi sa Pius ex arena constant, si praeter quam nulla alia materia in propinquo su nstruuntur hi aggeres, ut supra in genere monuimus interdum tamen, cum a G
80쪽
adsint colles arenosi horum aequatione conformantur, sed vario tegumento muniuntur aut enim, cum caespites dissicilius obtinentur et adportantur, con seruntur variis plantis, herbisque, quibus colles arenosi conseri solent, ut impediatur quominus arena maris aut venti actione auferatur aut minoribus atraminis fascibus muniuntur; lasces inseruntur in arena, exstant ad dimi. dium longitudinis , distantiarum, . . ,1 aut , metr. essiciunt itaque finis. mos ordines, quibus no modo remaneat arena dum venti et undae suas ex aerunt vires, verum etiam quibus retineantur interdum arena et limus, quae aliunde secum tulissent undae Aqua autem si majori saevia vi, hocce vix est idoneum munimentum, sed invitis labore et sumtu firmiore utendendum
Tum agger partim ex arena partim e tenaci materia componitur Exstruitutatae arenarius abcd Fig. 4. ad altitudinem ce minorem quam altitudinem designatam E; reliquus agger argilla absolvitur aut bona terra agger itaque constat ex arena abod strato argillaceo ABCDdcha contecta, potestque oeairatum caespitibus contegi aut trifolio et gramine conseri. Ita imprimi exterior declivitas est munienda namque et vertici et interiori declivitati in is strato non opus est, quod atratum argillaceum RS mere crassum hisce sussiciat, cum pro declivitate exteriori duplo construatur crassius, atque o,6smere. ariditate etenim et calore ipsius argillae summum stratum sive crusta quampluribus dividitur rimis, hinc si totum stratum n in satis est crassum, aqua per rima Penetrat, arenaque supposita eruitur, quod neri est magno
Adsertur autem hac munitione hoc commodum, quod aggeris locus in latitudinem A tantus esse non debet, quantus si ex mera arena fuisset in atructum; manente enim vertice, interior declivitas aquis non opposita, tantum quidem potest imminui, ut si ex argilla constaret totus agger tantum vero exteriorem declivitatem non possumus imminuere, nisi omni fere triang)χ-lus CED ex argilla conficiatur; sed non multum in hac aestimatione erramus, cum totum aggerem ex argilla et arena, inter se commixtis, intelligamus compositum, tantamque ipsi demus exteriorem declivitatem , quanta huic mixtae
Haec sunt praecipua, quae de aggeriam constructione ex idonea materia erant monenda ita enim si aggeres sunt constructi, profecto, quod ad simiatatem et stabilitatem, maxime accedunt iis, quos satis ore firmos stabilesqueaupra ostendimus, neque aliud quidquam operis tunc restat, nisi ut per tres aut ex menses, maxima cura curentur vitia, quae operia novitate, et tem-