장음표시 사용
241쪽
De Gllogismis compositis . 223
pothetici in easu speciali. Id vero non modo in syllogismis hypothetieis aeciditi sed ina liis quoque casibus plurimis r quemadmodum in doctrina de comequentiis immediatis exempla plura occurrent & suo tempore in Metaphvsica, praeteritin Ontologia, dabimus syllogismos generales, quorum vi in casibus lpecialibus inferuntur, quae nulla forma inserti videntur . Ceterum cum syllogilmihi pothetiei, etiam illi, qui diversum habent in anteceden te de consequente lubjectum, vi tyllogismorum generalium in prima figura formentur, atque inde evidentiam suam habeant; non opus est, ut in calu singulari ad primam figuram reducantur, etsi reductio non sit prorsus impossibilis. Atque hinc etiam accidit, ut, etsi in Logica naturali in ratiocinando non attendamus nifi ad Dictum de omni dc nullo I. 3334 ι syllogismis tamen hypotheticis saepissime utamur.
Si antecedens ct consequens dioersiam habeant subjectum o si logi ui Θ- syllogis
mibeticus ad primam figuram reducendus I integrum antecedens constitui d ber determinatio substeti in majore. Etenim retenta conclusione, antece- dens integrum spectari debet tanquam medius terminus, cum ex con- misi clusione exulet S. 337 . Qii amobrem cum antecedens sit integra pro- dssi ultis positio , & in prima figura medius terminus subjectum majoris esse reducibi
debeat c S. 4 9; illud majorem ingredi nequit nisi sub forma deter- ω. minationis Hibjecti g. 228 in .
Atque inde est, quod stillogismi hypothetici, quorum sui3 ectum in anteeedente ae eon. sequente diversum est, diisculier ad primam redueantur, quemadmodum vel tentanti pate. bit . E. gr. In exemplo modi ponentis c s. 4io ) inierimus, tempestilem statam variari debeo, quia sol in ecliptisa -υeιών. Ut hoc medio termino conclusio is prima figura interatur, ita M. sumentandum rQaeunqua tempestas a moris niti In /eIἰριἰ 'red/a, Illa variari debet . Sed sempe ut sata a mοι. soris in ritilitia tendenι. Ergo se e sales surae iaνiari detina . similiter in ponente ita argumentantur: si iaminea peccana , intinutis, qui ea ista, non es opsImus. Atqui vertim ea miM . Ergo O posseνius. Ex eo itaque, quod homines peetant, inferunt, mundum hune non esse ut tim. Ut hoc e. dio termino eadem concluso in prima figura inseratur, ita argumentandum: 2 Mi a muncius , in quo homines peceant, es πιimns . Sed Me muri s es m ndus , In quo iamines peccant .h rgo hia mundias non es optims . In exemplo modi tollentis g. Io I inserimus, Solem non molem; in AEquatore , ιempesta aes stata maνians ν. Ut hoc medio termino corctu fici in prima inseratur, ita argumentandum:
Quodsi nullus prorsus erypsi relinqui debet loeus 1 syllogismus ita sormari debet.
Patet utique ex exemplis allatis, in eo casu, ubi antecedentis & eonsequentis subie- .ctum eli diversum , non eadem lacilitate reduet syllogismos hypotheticos ad primam figuram, quo reducuntur ceteri, qui pertinent ad casum oppositum t g. ia . Enimvero modo quis in propostionibus aeqv i pollentibus formanAis fuerit versatus, ei nunquam imia possibile erit syllogismos quoscunque in prima figura condere, in quibus nihil occurrit, mod aures ostendet.
Sullogismus disjunctivus est, cujus propositio major est disjumitiva. ἴi, ias
242쪽
a 2 4 Part. I. GR. IV Cap. III.
E. gr. Disa alvus est syllogismus, si ita argumentamur: Anima aaut habea ν ιionem eii sensiae sua in seipsa , axι in aeri . Sed tion habeι ration/m ea isenilis suae in seissa. Eia. eam habet in alia.
S. 4I7. Si pro stis aeuiunctiva duobus constet membris, uno posito, tollitur a terum oe uno sublato ponitur alterum : s vero constet pluribus membris, uno posto, tolluntur cetera ct ceteris stibiatis ponitur unum; uno autem sublato , ponitur indeterminare ceterorum unum . Nam propositione disjunctiva aD firmatur , ex pluribus praedicatis unum tribuendum necessario esse su jecto; sed non determinatur, quodnam eorum ipsi tribui debeat S. 3IO . Quare si in subsumtione determinetur, quodnam debeat tribui subjecto, hoc est, si unum membrum ponatur c S. 4o6 ; hoc ipso membrum alterum vel, si plura fuerint, membra cetera tolluntur . Et Vicissim si determinetur, quod subjecto non conveniat, hoc est, si unum membrum tollatur S. o 6 ; hoc ipso membrum alterum, aut, si plumra fuerint, membra cetera indeterminate ponuntur, ita ut quidem certum sit eorum unum convenire subjecto, nondum tamen constet, quod nam illorum conveniat.
Quoniam ex ipsa statim definitione propositionis di sumstivae, imo ex notione eonfusa , quae exemplis sngulis adhaeret, patet vis illationi, , ideo qumue syllogismi dis unctivi sunt admodum evidentes , quemadmodum exempla palam loquuntur , mox in medium acterenda.
S. 6I8. Quod si praedicata in propositione disjumstiva enumerata ita fuerint comparata, ut omnia simul a subjecto abesse possint , quo in casu i completa est & formam saltem disjunctivae mentitur cf. 3 i 6 ; tum qui dem uno posito, tolluntur cetera ; sed uno sublato non ponitur alte rum , vel ceterorum unum: id quod sine probatione patet.
E. gr. si dixeris: μινα, aώι sedet, aut ismuetitia, atque sublumas , Aιqtii sedes , tum uti quς icquitur, quod non ambulet, vi prine ipii contradic ionis, quo idem simul esse di non esisse negatur . si vero subsumas, Aiotii, is ambisia, ι non inde 1 equitur , quia sedeas. Potest e ni in stare, cubare , saltare dce etsi non ambulet. Enimvero ut ambiguitas tolleretur , incompletas istiui modi propositiones ex numero dii: ehivarum per definitionem nostram exclu
di igitur ollogismorum disjuncti ram generalibus bisce ollogismis continet ..
Aut A est, aut B est. Atqui A est.
Atqui B est. Ergo A non est. Aut A est, aut B est.
Atqui A non est. Ergo B est. Vel Atqui B non est.
Ergo A est. 3. Aut Diuitiaco by Gorale
243쪽
3. Sed A non est. Aut A est, aut Best, aut C est&c. Ergo aut B est, aut Cest&c. Sed A est. I. Ergo B & C non sunt. Aut A est, aut B est, aut C est&e. . Sed A non est, B non est &c. Aut A est, aut B est, aut C est &c. Ergo C est.
Aut anima est substant i a simplex, aut eompo- Aut anima est substantia simplex , aut eompo. sita. sit . Sed est substant ia simplex. Sed non est composita. Ergo non est composita. Ergo est simplex .
Aut mundus est ens a se, aut a finito, aut ab Aut mundus est ens a se , aut a finito, aut ab infinito productas. infinito productus. Sed productus est ab ente infinito. Sed non est ens a se, nec productus ab ente finito. Ergo nec a se est, nee a finito productus. Ergo productus est ab ente infinito.
Aut elementa corporum sunt substantiae simplices, aut atomi materiales, aut massaevmiIx- res in infinitum divisbiles . Sed non sunt atomi materiales. Ergo lunt aut subitantiae simplices, aut massae smilares in infinitum divisibilet. Vel Sed sunt substantiae simplices. Ergo nec atomi materiales, nee massae similares in infinitum divisibiles. Syllogismis istiusmodi disjunctivis in demonstrando saepissime utimur, etsi ad categoricos revocari Possint.
Si membri, quod ponitur, vel tollitur , praedicatum sumatur pro med otermino , retenta conclusione, dillogi tis disjtinctivus abit in ullogismum priame figurae . Sunt enim propositiones aequi pollentes , Aut A est, aut Bes & Quodcunque es A, illud non est B, itemque Quodcunque non est A, illud est B. Unde in prima figura ita argumentamur:
Quodcunque est A, illud non est B. Quodcunque non est A, illud est B. Atqui hoc est A. Sed hoc non est A. Ergo hoc non est B. Ergo hoc est B. Si plura fuerint membra , tum quae una ponuntur , Vel tolluntur pro uno membro haberi possunt, atque adeo casus ceteri sub his duobus
una comprehenduntur: Exempla syllogismorum disiunctivorum modo i l. iρὶ allata in prima figura ita se habent:
Quicquid est substantia simplex , illuditoli est omnis substantia, quae non est eomposita, composita. . simplex est. Sed anima est substantia simplex . Sed anima non est substantia composta. Ergo anima non est composita. Ergo anima est substantia simplex.
primam figuram reductio . p a 3. Qui
244쪽
Quicquid productum est ab ente infinito, id nee a se est, nec a finito productum. Sed mundus productus est ab ente infinito. Ergo nec a se est, nec a finito productus.
Quicquid nee a se est , nee ab ente finito productum, id productum est ab ente infinito. Sed mundus nec a se est, nec ab ente finito productus. Ergo mundus productus est ab ente infinito.
. Nulla substantia simplex est atomus materialis, aut man similaris in infinitum divisibilis. Atqui elementa corporum sunt substantiae simplices. Ergo elementa corporum non sunt atomi materiales , nec massa similares in infinitum divisibiles.
CAPUT IV. De Syllogismis crypticis.
SI alterutra naemiserum fuerit adeo evidens , ni ab altero eam mἰώ. me in dubitim vocari constet ; omitti flet in Bllogismo ct una saltem
E. gr. In syllogismo , Omnis homo en mortatis. sed ammia docrus en homo. Ergo omI, ddatis es mori ui, minor adeo evidens, ut nemo eam in dubium vocare possit. Omittitur ergo ita a reumentamur e Omnis homo en mortatis. Ergo Oinviis doertia eA moralatia . Similiter Nathe mat iei ina orem constanter omittere solent, si fuerit propositio Elementaris ex LiacIi te nota, cum Elementares propositiones perspecta esse debeant, antequam ad ulteriora progrediaris E. pr. ita argumentamur: Haec dώο triangkia habent dώοι angi,Ioa sigilia im aqtiales . Ergo sana similia. Supponimus enim ex elementis constare , dno qMata unque triangula, queram dωa anguia
nitiat μαι inter se aquales , similia use . S. 422.
Syllogismus mutilus , cujus alterutra ptaemissa deficit, dicitur En-
E. gr. Si quis argumentetur e Quadνatiam n n habet tres anxtiles. Ergo non es trianstitam a vel r Iomines peeeana . Erg Mnmitis raen est ιρι ua a vei: Dies eII. Ergo rine non est a primus syllOsismus est enthymema categorici, secundus hypothetici a tertius dis unctivi. Integer enim in primo calu ita habet: et ita figura , εια non hal ει .ν es anstitis , es triaunitim . Sed en ad tam non habes ares angiales . Ergo quadratam non eri ariavndiam in casu secundo i Si hia i ei preiacant , mundus non es utimus . Atqui homines peccans . Ergo mundus han eri epsimus a in tertro de nique; Avit dies en, a t ma eri . Atqui Dies s , Ergo nox non es .
Enthmema es species si logi mi coptici . Syllogismus tribus constat propositionibus cf. 333 9, ipse quoque hypotheticus cap. 4ορὰ & di
junctivus S. 4 I9 : enthymcma vero, cum altera praemissarum desit S. 422 , nonnisi duabus. En thymema igitur syllogismus est, cujus genuina sorma non apparet, consequenter crypticus g. 363 in. f. qa Si in enthdimemate praemissa oe conclusio habent terminum communem; en rismema es vel dillogismi categorici, vel Θ tbetici, in quo antecedentis oeconsequentis idem stiriectum. In syllogismo categorico medius terminus in majore construitur cum praedicato, in minore cum subjecto cones
245쪽
sionis l. 339. 3 o . Quoniam itaque in enthymemate alterutra praemisesarum adest S. 422 i in enthymemate syllogismi categorici praemissa& conclusio terminum communem habere debent. Enimvero si in syllogismo hypothetico antecedens & consequens idem habuerint subje-Aum, ad primam is figuram reducitur, retentis minore atque conclusione S. 4ra . Omiua igitur majore, enthymema syllogismi categorici & hypothetici idem est. Quoniam itaque in categorici enthymemate praemissa & conclusio communem necessario terminum habent; idem quoque in enthymemate hypothetici accidere debet , ubi ant cedentis & consequentis idem fuerit subjectum . Unde ex communi termino agnoscimus , cnthymema esse vel syllogismum mutilum categoricum , vel hypotheticum , in quo antecedens & consequens idem habent subjectum.
Si in entismemate praemissae ct conclusionis terminus eommunis fueris se blaestim conclusionis, major deficit ἔ s prindicarum, deficit minor. Etenim in propositione majore praedicatum conclusionis , in minore eius subie- etiam construitur cum medio termino S. 339. 3 o , qui conclusionem non ingreditur cf. 3379. Quamobrem cum in cnthymemate alicrutra praemissarum desciat S 4229 ; terminus praemissar& conclusionis communis vel praedicatum est, Vci subjectiam conclusionis; praedicatum nimirum , si adsuerit major, adcoquc ubi defecerit minor I subjectum vero , si adfuerit minor, adeoque si defecerit major.
Hoc itaque criterio patet , utrum major , vel minor in enthymemate dato deseiat. Ε. gr. In enthymemate: omnia doeias es homo. Ergo Omnis doctus en mo=tatis, pranii illa de eone luso idem habent iubiectum , a que adeo deficit malore Omnἰa hoiso ost moriatii . Conistra in ent umemare: omnis homo es mortalis. Ergo Omnis doctus es moriatia , in praemissa occurrit praedicatum conclusonis ese morralem . Deficit ergo minor: Omnis viatia est homo.
g. 426. Si conclino negativa o terminus praemissis atque conclusonis communis
praemi lar subjectum ἔ entlamema erit in secunda figura , ubi praemissa est promptio major , ct zel in secunda , vel in prima , Ωbi praemissa est minor. In secunda figura praedicatum conclusionis est subjectum in majore, ast in prima idem est praedicatum majoris g. 339. 3 o. 3 q. . Quamobrem cum in secunda figura conclusio semper sit negativa S. 38a ι enthymema in cadem crit , ubi conclusio negativa , praemissa vero major & in eadem icrminus ipsi cum conclusione communis subjectirm. Enimvero conclusio negativa esse potest etiam in prima figura S. 378 & in utraque subjectum conclusionis idem est cum subjecto minoris
S 339. 3 o. 3 . Quamobrem si conclusio negativa&praemissa pr
246쪽
228 Part. I. SeR. IV. Cap. IV.
positio minor, in hac vero subjectum idem eum subjecto conclusionis; enthymema esse potest & in secunda, & in prima figura.
Ε .gr. Enthymema: ariangulum haleι quaιωον angulos. Ergo ritilliam quadrartim ea reta sistam , est jn secunda figura, concluso enim negativa , praemissa propositio major, de in ea terminus communis iub ectum praemissae. Contra enthvmema: Omne eruadνartim ha hea quaιωον abutilos . Ergo Nnitam quadratiam en εν anstitam, potest esse in secunda pariter atque in prima figura . Potest enim maior esse r Ibium ιν iam tam habes qωaιωον angialaac I. 333 ) a potest etiam esse propositio : 7 Mita figura, qka quatuor Miat angΛlos , es triangia m.
S. 627. Si conclusio particularis O praemissae atque conclusionIs termisus eorum
nis fuerit praedicatum ; entΘmema erit in tertia figura , ubi praemiga est propositio minor I erit idem Dei in tertia, vel in prima nora, Dbi praemissa est propositio major. In tertia figura subjectum conclusionis est praedic, tum in minore , ast in prima & secunda idem est minoris subjectum S. 339. 3 o. 34 . Quamobrem cum in tertia figura conclusio semper sit particularis S. 39s ὶ; enthymema in eadem erit, ubi conclusio paraticularis, praemissa propositio minor & in ea praedicatum terminus cum
Enimvero conclusio quoque particularis esse potest in prima figura can3 78 , in prima vero & in tertia praedicatum conclusionis & praedicatum majoris idem est S. 339. 3 o. 3- . Quamobrem si conclusio particularis, &praemissa propositio major, in hac vero praedicatum idem cum praedi- dicato conclusionis I cnthymema osse potest & in tertia, & in prima figura.
Ε. gr. Enthymema: Visidam pii sum humines. Ergo quidam hominoa Deum amant , habet con clusonem pari:cularem, de praemissa est proposito minor, atque in ea praedicatum teris minus cum conclusone communis. Est igitur in tertia figura. Contra enthymema: Omnia sitis D iam amat. Ergo quidam ι-minea Deum amant , potest esse iii tertia pariter atque in prima figura, prout minor fuerit vel Quidam pii sunι homines, vel Qidam homines fiuitii.
Si fuerit praemissa propositio major eaque particularis , enthmema est in tertia figura. Etenim in prima figura major semper universalis S. 366 , nec minus in siccunda c g. 38 a s in sola tertia eadem particularis esse potest c F. 39s . Quodsi ergo in enthymemate major particularis su rit, erit id in tertia figura.
E. gr. Enthymema, quitiam dioties stine aiaνI. srgo QMidam homines sisne avaνI, est in tertia figura. Non patet idem ea criterio praecedente s s. 4aγὶ , ex communi stilicet praedicato, quia huic etiam in pruna figura locus est.
I. 429. Si in Bllogismis .potheticis antecedens ct consequens diversa habuerint subjecta ; enthdimematis praemissa ct conclusio terminum nullum communem habent oe contra. Etenim in syllosismo hypothetico posito antecedenteponitur consequens & sublato consequente tollitur antecedens S. 4or , consequenter patet, non posse hic omitti minorem , quae vel antecedens ponit, vel consequens tollit, sed semper omittendam esse maj rem, seu propositionem conditionalem. Quod si ergo in syllogismis hypothe
247쪽
potheticis antecedens & consequens diversa habuerint subjecta , per Θ-nrbem r, fieri non potest, ut in enthymemate praemissa & conclusio communem aliquem terminum habeant. Enimvero cum in ceteris syllogismis, nisi crypsis quaedam locum habuerit, simile quid occurrere nequeat; enthymema, cujus conclusio& praemissa terminum communem non habent, erit in alterutro modo
E. gr. Si ita argumentamur e Sal maieιών iis reliptica. Ergo rempestas anΛἰ non era m , enis thymema est in modo ponente. Si vero argumentamurr Tempestas anni non es ouem. Eris Sol non movetων in aeqviaιονε s erit enthymema in modo tollente i s. 4 Io J, quamvis etiam sumi possit tanquam in ponente , cum non pateat, omisia ma ore, num ponatur antecedens , an tollatur consequens. Etenim quemadmodum in priori easu syllogismus hypotheticus ita se habet: si sol miseιών in αιψιka , tempesas anni non eadem es . Sed Sol movet ν in eclipsiea . Ergo aeri sua anni non ead/m ; ita in easu posteriori duplex esse potest, vel in modo tollenter s. μι meierων In aqviatore , tempessas anni eadem. Sed tempessas
S. 43O. Quoniam in Syllogismis disjunctivis membro uno posito alterum re- Entf-mOVeturi uno autem remoto , alterum ponitur S. 4I7ὶ , absente au- It
tem majore non apparet, utrum utrumque ponatur, an alterutrum re
moveatur c sy. o6. is ), atque in hypotheticis posito antecedente, ponitur quoque consequens cf. 4o7;λ embmema Θllogismi disiunctivi non sum. fert ab enthmemate Θpotbetici, nec ab eo disterni potest.
E. gr. Si ita argumenteris: AM Deias non es sapi iustavis , aias facis quod est vi Mm . sed Deias es sapi ni simus. Ergo Deus faeia, quod est Ῥιιmtim g enthymema a Detis es satien- salsimus. Ergo facis, quod est vi iam, haberi et lain po est pro enthymemate syllogismi Hypothetici in modo ponente: Si Deisa es sapienissimus , faeta quod es uti m. Sed Deias essopiemus αι. Ergo D a facis 1-d es optimώ- . Similiter si quis argumentetur r Aut dies est , avis nox ess. Sed nox non ess. Eeta diei es, enthymema I rox non est . Ergo dies est, haberi quoque potest pro enthymemate syllogismi hypothetiei in modo ponente s Si nox non es, dies es. Sed nox non es. Ergo dias s.
V. 43 I. Quoniam porro in eo casu , ubi antecedens & consequens idem ha- tar mbent subjectum , enthymema Syllogismi hypothetici cum enthymemate categorici idem est S. 24 , enthymema autem disjunctivi idem cum systo is enthymemate hypothetici S. 3o ; evidens cst, ent mema quoque is r AS ilogismi disiunctita idem esse eum entΘmemate categorici. categori
Si Ollogismus ἰα regulat me generales , sive speciales impingere videtur, Prisci cum tamen iis conformis sit, copticus 6 . Etenim si syllogismus regulis μ' g ς Consormis est, formam genuinam habet, cum forma cujuslibet modi 2h ILLCκ regulis resultet, aut, si mavis, per eas determinetur et id quod ad te iac
248쪽
ea , quae de syllogismis demonstravimus , attentus sicile perspicit. Quod si tamen in regulas illas impingere videtur , genuinam formam habere non videtur: quae adeo cum non appareat, crypticus est S. 36y .
Habemus hic principium generale, unde syl logi lmorum cryples speciales facile ded cantur . IIulus lane beneficio statim apparet, enthymema esse syllogismum crypticum svidetur enim impingere in regulam, quod syllogismus tribus constare debeat propositi nibus , quarum duae habent terminum communem. tertia vero combinantur termini in prioribus diversiis. 333 , cum tamen eidem fit conformis, una saltem praemissa omissa.
S. 633. Si in Bllogismo terminis θοοvmicis titaris, θllogismus copticus evadit. isia' Etenim si termini synonymici in syllogismo occurrunt, vocibus diverinsis idem respondet significatus f. 33o atque adeo iidem revera sunt termini , etsi diversi appareant c*.37 , aut, si mavis , termini aequi
Valentes, quorum unus alteri, substitui potest. Videtur adeo syllogi semus plures quam tres habere terminos, cum tamen nonnisi tres habere deprehendatur, terminis aequivalentibus sibi invicem substitutis. Cum igitur syllogismus nonnisi tribus constare debeat terminis S. 33 , is sane, in quo termini synonymici occurrunt, crypticus erit.
E. gr. In syllogismo i Omisi, hora νουωLνδε es eἰνetiti iris νψιili ia. Sed Pentagontim regu Iare es figura ordinata . Ergo inquan tum rastilare circula inscrili ροισι r erypsis oritur ex syn nymia . Termini enim synonymici 1unt sisti,a νesularia de OMinata , Pentagonum Aequinotia stilum νegulare , esse cire u i ἐν stilli. At eiretita iri fνiίipsis , cum hinis quibusvis vocibus eadem respondeat notio atque adeo binarum quarumvis idem sit fgnificatus . Qui vero synonymiam non advertit, et syllogismus vel sex videtur habere terminos . Substitutis sbi invicem terminis aequivalent thus, syllogismus a enim liberatus in hune degenerati omnis figura reis snDνis e I eIre Is insidiis ibiti. . Sed Pentagonum νQ-Dνe es 'tira ν ularis . Ergo Penos nAm νegulare es c re is insiriptibile . Quodsi ergo exul et synonymia ex libro Autoris alicuis us , exulabit quoque hae crypss. Cum vero termini synonymici frequenti stimi sint, praesertim apud Autores , qui utuntur nondum definitis aut male de finatis; haec quoquacrvpsa frequenter occurrit . Ceterum ex hoc casu speciali clarissῖ me perspicitur, qu modo syllogismus sormam genuinam occultet, ubi in regulas syllogisticas impingere videtur . Est enim syllogismus in modo Barbara primae figurae , ubi sub lectum ma oris& praedicatum minoris, sub lectum minciris & eonclusionis, praeclicatum maloris & cociis
clusionis idem esie debet i s. 344. 336& seqq. i cum hie & subiectum ma oris atquet praedicatum minoris,&sub ectum minotis atque concius is , & praedicatum ma oris .at. que conclusionis diversum appareat.
Ipsi Si eisdem vox absolute posita Derit termisus meaeus, sed cum determ m tibi , 'πιν--μmta mus extremorum; Bllogismus er se quadam levi immiis, is bor φ . Dico cin levem, quae facile tollitur. Etenim cum cones usio eata. terminis extremis componatur S. 333 ), eadem vox, quae termini me dii vicem subit, hic in cones usione comparet. Videtur adeo medi
terminus ingredi conclusionem : quod cum fieri non possit c S. 337 , syllogismus crypsi quadam laborat S. 3a . Enimvero modo ad deter
minationem adjectam respicias atque ad animum tibi revoces vocem a solute positam & cum determinatione adjecta sum tam non esse unum eundemque terminum , cum diversa io utroque casu ei respondeat no-
249쪽
23 Itio g. 36. I crypsis illa statim evanescit, atque adeo levis admo
Magis tymnibus ea negotium messit, quam exercitatis . Tyronum tamen cum inpra iam is habenda sit ratio , ea praetermittenda non erat. Exemplum tale est . Omne Diauti. Ium 1iabet tres angi As Gobna resis aequales. Sed triangulum re tantum ese trianorum . Ergo riangultim rectanguιum babes tres angistia duobus rectis aequales.
S. 63 s, Si in praemissis o conrissione signa quantitatis omittuntur, syllogismus ervisti 1 6 . Modi syllo imorum agnoscuntur ex quantitate dc qualitate propositionum S. 3 s . Quamobrem si in praemissis de conclusione signa quantitatis omittuntur, non apparet, in quo modo sit syllogismus, consequenter non patet, num singulae praemisiae tales sint, quales conclusio poscit. Cum adeo genuina forma lateat, syllogismus crypticus est g. 36 9.
E. gr. Si argumenteris: TrIanotum habet erer angulas . Quadratum non habet tres angulas. Ergo Pisadratum non es ιriangulum , non statim apparet suilogismum esse in modo cam si ei, quemadmodum id patet, ubi signa quantitatis praefiguntur s. 383 . Similiter si Quis argumentetur Homo est mari tis. Rex est humo . Ergo Re x ese m rsalia , non apparet an in Barhara, in vero in Darii et e debeat syllogiimus , quemadmodum id statim ID
quet, ubi signa quantitatis praefiguntur g. 37s .
g. 436. Si in prima figura medius terminus fuerit negarisus, hilogismus erutι-eus es . Etenim si in prima figura medius terminus fuerit negativus, propositio minor infinita est S. 3779. adeoque speciem negativae habet cS. χορ . Quamobrem si major fuerit negativa , ex meris negativis aliquid inferri videtur; si vero a firmativa, conclusio affirmativa non videtur sequi partem debiliorem S. 339 : quod utrumque cum regu
lis syllogisticis repugnct c S. 377. I 6o , syllogismus est crypticus
S. 3a . Vel brevius: Quia minor speciem negativae habet per demonstrata , syllosismus videtur impingere in regulam, quod in prima Ggura minor temper esse debeat assirmans css. 3679, consequenter crypticus est S. Ia .
Ε. gr. Ex iraeris negativis aliouid inferre videmur, si ita argumentamur . Iouis sem. , etia non habet tνes angulos , di triautilum . sed dultam quadratum habet ι, ei ara,sii. Ergo N,IIωm quadrarum es ινiangulum. Minor vero infinita est ob medium terminum nega xivum non habe e ινυ angulos. Concluso non videtur sequi partem debiliorem ex eademiatione in syllogismo sequente quicunque non prospicie futura , M.tias est . Sed eisidam ais mori non 3ν.oieiuna μιωνa . Ergo Q da, amari sulιisiant.
S. 437. . Si loco maioris in figura prima ponitur eius contersis , stilogismus inmmativus coptictis evadit. Si propositio convertitur , subjectum fit praedicatum & praedicatum contra subjectum S. a 8a . Cum igitur in prima figura praedicatum minoris dc subjectiam majoris idem sic g. 3 ;utraque praemissa idem habebit praedicarum . Videbitur itaque syllogismus esse in secunda figura S. cit. ). Sed afirmativus est per Θ tbe-
ex medio termina negarius orta sive negatio nis
sione ortas νe reci procatio nis i
250쪽
aa a Part. I. GR. IV. Cap. IV.
se, qualis in secunda figura esse nequit S. 38 ι . Est igitur crypticus S. 632. .
E. gr. Si ita argumentamur 1 omne triangulum habet erea aestitia . me si νa habet ενερ stilol. Ergo hie pirira est triaraulum a syllogismus videtur esse in secunda figura, quod mediu, terminus his Ipraedicetur . Sed ioco maloris r euactingrua QMνa habea area auia.
psis frequentissime occurrit, praesertim eum definitiones applicantur i s. 3 9 . Dedimussam supra istiusmodi exemplum mi. g. 38s .
. q38. Si praemissae fuerint oblique universales oe particulares , s cis 1 coinpticus est. In propositionibus enim oblique universalibus & particularibus subjectum casu obliquo ponitur videturque subjectum esse , quod non est S. a 6. 2 7 . Cum igitur signa quantitatis non reserantur ad subjecta apparentia; genuina syllogismorum forma non apparet S. 3 5 , adeoque iidem cryptici sunt cI. 363 .
E. gr. Crypsis obliquitatis conspicitur in hoe syllogismor In amni adilanitida Iairus mitia
est, ut absque omni hastatione eadem utamur. Ita argumentamur in theologia natu tali i ctii tin'Me i tantas es perfem ma , is non anesis his υιιm,m . Sed De; et aiunt a Garrhais a. Erga Dor non appetis nisi optimum. Sublatis propositionibus erypticis syllogi Lmus ita sonat i Uicu Aque volunιatem hales perfecti mam , is hon appriis nisi οριim m . Sed D vis initiis alem habet pe eerissimam . Ergo Deαι non appetit nisi opsimiam . Huc et iam pertinet exemplum sequens e cwωι para atieri rari aequalis ese, Mi iam altera motia es. Sed qMaeliber pars tot avis paris si solitis, hae Us , Mi ipsi aeqMaias est. Ergo tοιum qualibet fisa parte moti, es. Continetur hic syli gi smus sub generali i Gi contentMnι nora in definitione enismerari simiai , eidem qΜοqMe cenis viii d 'hum. Atqui &e. Ergo Sc. c s. 3 9 . Respectu nimirum partis cuiuslibet conve nil toti definitio maioris . Unde syllogismus a cryps obliquitatis liberatus talis erit a Omne id , e vis pars atieri toti aeqvalis , es mons Me ipsa acie . Sed amo asitim es Us; - di qώid , critia ρ νε qMaelibes in natis es paνιι ιmias imi nempe mime ipsi. Ergo risum es ma-j,, εώ Γόει fisa parte. Pars totius duplici res e u hic consideratur, primo tanquam pars totius, deinde tanquam quantitas leu magnitudo a toto diversa.
s. ψῖ9. Si is praemissa aliqua indefinita subiectum ct praedicatum trasponuntur, q- retentis isdem signis converti seu reciprocari nequit ἔ θIlogismus copticus evadis. Demonstratio eadem fere est, quae crypseos reciprocationis.
Si determinatio subjecti, salva prensit is veritate, ab eodem ad proaecatum transferri potest , facta bae translatisne in minore dillogismus 'crypticus. Etenim si determinatio in majore propositione a subjecto