Philosophia rationalis sive Logica methodo scientifica pertractata, et ad usum scientiarum atque vitae aptata. Praemittitur discursus praeliminaris De Philosophia in genere. Auctore Christiano Wolfio ..

발행: 1735년

분량: 272페이지

출처: archive.org

분류: 철학

211쪽

RATIOCINATIONESEU

DISCURSU IN SPECIE

De Syllogismo in genere.

S. 332. Tllogismus est oratio, qua ratiocinium seu distur. Dilati sus distiniste proponitur. mi d

Ratiocinium nempe nobis est operatio mentis, quemadmo- nitio. dum notio & iudicium . Sicuti vero notio significatur te mino, iudicium propositione, ita ratiocinium syllogismo .

S. 3 33. Θllogismus tribus constat propositionibus, quar- Partes duae babent Ierminum communem, tertia vero com SUrit binanior rermini in prioribus dioers. Syllogismus ημ enim distincte proponere debet ratiocinium sive discursum S. 33a . Quamobrem cum ratiocinando ex duabus propositionibus terminum communem habentibus tertia formetur, combinan do terminos in utraque diversos S. so ; evidens est, syllogismum constare debere ex tribus propositionibus, quarum duae commvn m habent terminum, tertia vero componitur ex terminis, qui in illis sunt diversi .

E. gr. In hoe syllogismor omne rei stiliam heiae aνes is uias i Distio rei visitim s haeristimes aνio uisitim . Eeta omne artaraniam sphaeri tim hasea ιres aus /tis: duae propositiones priores terminum aνIautitiam habent communem ; in tertia vero ceteri duo diverti triangulis oh-νictim & habeνe aris aestitia combinantur, ut unus sit sub ectum, alter vero praedicatum .

334. Sollogismus Gnstare nequit, nis tribus terminis. Constat enim syllogi L N AImus tribus propositionibus , quarum duae terminum habent commu- SIllo siuenem, tertia vero combinantur termini in prioribus diversi S. 333 . mμ Cuin igitur propositio duobus terminis constet S. i yy ), in duabus pro- 2 in sitionibus prioribus communem terminum habentibus nonnisi tres termini 'B b a coni,

212쪽

Pr.emiffatim sconclusi tris O illationis definitio . Termini medii Oextremi definitio .

in terminus meis dius ex eo ulusi ne exulet.

Termini comeso Majoris

tio . Majoris O min ris propo.

sitionis desinitio.

continentur. Sed tertia sormata per combinationem eorum , qui in iisdem propositionibus diversi sunt, non novum terminum in syllogi semum invehit. Quare syllogismus constare nequit nisi tribus terminis.

E. gr. In syllogismo anteriori termini tres sunt triangvitam in genere, arranotam sph Meia am in specie & habere tres a PIοι.

g. 33y. Duae propositiones, ex quibus tertia formatur , combinando duos terminos in istis obvios, dicuntur Praemisse, a nonnullis quoque Sumtiones: tertia vcro, quae cx iis dicta ratione formatur , Conestistio appellatur. Ipsa denique propositionis tertiae formatio per combinationem terminorum in duabus aliis terminum communem habentibus divers rum Illatio audit.

g. 336. Τerminus praemissarum communis vocatur Medius; divers vero dicuntur Extremi.

E. gr. In syllogismo anteriori terminus medius est triangulum in generea extremi vero sunt ινἰaestitam θι νiciam in specie & habere area arantia.

g. 337. Terminus medius non potest ingredi conclusionem. Etenim terminus medius est terminus praemissarum communis g. 3369: conclusio vero formatur combinando terminos praemissarum diversos S. 33s . Patet itaque terminum medium conclusionem ingredi non posse.

Ε. gr. In syllogismo anteriori terminus medius est ινiai akltim in genere s s. 33εὶ seonclusio vero arian tum sphaeri m halea axes angvitis II. 33s . Sed hic in conclusione reia auri in genere tanquam termini medii nulla tit mentio.

9. 333. Concitisio componitur ex terminis dillogismi extremis . Componitur enim ex terminis praemissarum diversis S. 33s P. Sed termini praemissarum diversi sunt extremi syllogismorum S. 3369. Ergo Conclusio componitur ex terminis extremis syllogismorum .

E. gr. In exemplo nostro termini extremi sunt artarati mos νὼωm in speeie de habere Des auaelus. Et conclusio: omne trians,ltim Ohariatim habet area ara Ioa , ex iis componitur.

S. 339 HMajor term ntis appellatur extremus, qui subit vicem praedicati in conclusione: Mλον autem, qui in eadem tuetur locum sub ecti.

E. gr. Conclusio nostri syllogismi est: Omn/ ινίarati in os .iatim halea aνea avistis. In eo igitur terminus ma Or est ha&νe area aristitia I minor vero reian tam sphaericiam .

P . S. 3qO. Proposuis major est praemisia , in qua terminus major construitur cum termino mcdio. Minor vero est propositio, in qua terminus minor construitur cum medio.

E. gr. In nostro exemplo terminus major est halere ires atatius I minor vero trianguistam

213쪽

De ollogismo in genere . I93

Ium sphaerisum s. 339 , medius 3νiangulum in genere s. 336. . In praemisia: Omne σνia auiωm habes tres angulos, terminus Imror habere tres angvios combinatur cum medio, trian gulum in genere . Est itaque propositio mMor. In altera praemissa : Omne triangulum sphaerieues ιriangialum , terminus minor trianotam sphaer/cum constrimur cum medio ιν angulum in genere . Est igitur propositi O minor.

Blligimus a mans dicitur, cujus conclusio est assirmans: Θllogise

mus vero negam, cujus cones usio est negans. Exemplum, quo hactenus usi sumas ad illustrandas definitiones de propostiones de syllogis

mo in genete, fuit syl logi imus affirmativus, nam in eo e Muso: Omne triangultim sph. νutim habet ιν a ansutis, est propositio affirmativa . Negativus autem syllogismus est i Nisi tiri ariam stitiam hal et quatisον arantis . Omne trias tam sphaνiciam est aνiarinum . Ergo: Vtiliam triauialti sphaericum halee quatuor an las. In eo enim cones usio negativa est. Syllogismus affirmans denegans dicuntur etiam Otiuomvis a mariettis de ne ιitus .f. 3ψa. Similiter Θllogismus universalis dicitur, cujus conclusio universalis: Θllogismus vero particularis, cujus conclusio particularis vel singularis non tamen propria: etenim jam in superioribus propositiones illas singulares ad particulares retulimus S. 2y9 .

1.Etatim impειω. Etenim in syllogismo primo conesuso est singularis 3 in duobus posterioribus particularis.

S. 343 In exemplis S logismorunm S. 333. 3 r. 342 allatorum medius term nus est praedicatum in minore, subjeectum in majore propositione. Occurrunt vero etiam S logismi, in quibus medius terminus in utraque praemissa es pridieatum, Det etiam subjectum.

S. 34 Distinguuntur hinc Syllogismi in diversa genera, quae Figurarum n mine dc signantur. Et Figura quidem prima Sstllogismorum dicitur, in qua medius terminus est subjectum propositionis majoris & praedicatum minoris. Figura secunda vocatur , in qua medius terminus est utriusque praemissae praedicatum. Figura denique rertia audit, in qua medius te minus in majore & minore est subjectum. f. 34s.

mantis O nega tis definiatio

desinitio .

Funda mentum

rum.

Figurarum de nitio. Modorum

214쪽

definitio . Dictum

de omni.

Dictum de nullo. Di m

de omni

oe nulla

ulteriurextensum.

Syllogismi, ratione quantitatis & qualitatis differre possunt G. asy ; ideo in singulis figuris per diversitatem quantitatis vel qualitatis propositionum constituuntur Syllogismorum species, quae Mossi appellantur.

Exempla Modorum different lum dabimus in tractatione lpeciali.

g. 3 6.

Dictum de omni dicitur proposivio: Quicquid de genere vel specie omnἐa mari potest, illud etiam a matur de quovis sub illo genere vel illa spe.

cie contento . E. gr. De e ἰ rriangulo in genere praedicatur, quod habe a tres adigiala ι; idem igitur et iam praedicari potest de quavis specie triangulorum , v. gr. de ariangulis sphax Hii. Illud adeo evidens est , ut sine probatione concedatur. Si quis enim hoe dictum in dubium vicate velit, is absurditatis convincetur per principium contradictionis i statuere enim deis hei , idem simul elle & non esse . Atque ea de causa super ius dictum de omni supposuimus in desinitione propositionis universalis cI. x M.

E contrario Dictum de nullo appellatur propositio sequens : cuicquid de genere uti specie omni negatur; illud etiam de quovis sub illo genere veIilla specie contento negari debet.

E. gr. De omni r angμω in genere negatur, quod habeat anstilosa idem igitur etiam negari debet de quavis specie trianeulorum , v. gr. de triangulis sphocis. Dictum de nullo eadem evidentia nititur, qua dictum de omni, quamobrem idem quoque lupposuimus in definitione propositionis universalis s. x x . Omnia nimirum, quae sub specie continentur, omnem coniti uunt speciem; & omnia, quae sub genere continentur, omne constituunt genus. Quamobrem si dictum de nullo neges, vel in dubium voces, denuo impinges in principium contradictionis : debet enim admittere idem simul esse & non esse, dari e. gr. nullum triangulum, cui quatuor conveniunt ansuli, de dari tamen aliis qua triangula, quae quatuor habent angulos: quod est contradictorium. I. xys .

S. 348. V. dicti de omni ct nullo de quibtisdam speciebus vel individuis sive absoluiste , sive sub expresse contatione a mandum, vel negandum, quod de genere ori specie fidie absolute, stipe sub expressa conditione a mari vel negari potes , sub quibus istae species vel inaeuidua continentur. Etenim vi dicti de omni & nullo quicquid de genere vel specie omni, hoc est , universaliter G. 2 29 ais matur, vel negatur, etiam de quovis sub genere vel specie contento S. 3 6. 3 7 , consequenter de specie quavis ad genus,& de individuis singulis ad speciem quamvis pertinentibus F. qq. &seqq. affirmari, vel negari debet. Quod vero de aliqua specie, vel genere aliquo affirmatur vel negatur, sive absolute, sive sub expressa conditione; id de illo genere vel specie illa universaliter affirmatur, vel negatur g. a s & seqq. . Ergo vi dicti de omni & nullo etiam de singulis individuis sub specie vel genere & de quavis specie sub genere contentis, consequenter & de quibusdam individuis, vel speciebus sub specie illa vel genere contentis sive absolute, sive sub eadem conditione affirmari vel negari debet m. a 8 .

Potuissemus hanc propositionem cum sequenti appellare dia3um δε amnI ct titilis. Enimvero etiam vulgo dictum hoc ita euerri soleat, quemadmodum idem t3.3 6. 34 J enunciamus I a

215쪽

De Gllogismo in genere. I97

consueto huius termini significatu recedere noluimus t s. 347. Dis. praelim , et si dubium non sit, quod magis determinate dictum de omni & nullo enunciatum iam olim fuisset, si fingu- gula, quae nos de notionibus & judiciis tradidimus, distincte perspecta suissent.

S. 369. Quoniam generi vel speciei per definitum designatis notio in definitione eidcm attributa respondet tanquam praedicatum ,& vicissim generi vel speciei notione distincta completa repraesentatis defin tum tanquam raedicatum tribuitur S. as a. as . 2 ys I dictum de omni & nullo etiamas propositiones sub se comprchendit: I. Ctii definitum competit, eidem quoque competit notio integra in definitione ei attributa ; competunt quoque gula sigillarim enuncianda , quae in notisne ista continentur. 2. Cui conveniunt notσ in definitione enumeratae simul, eidem quoque convenit definitum. Et contra 3. Cui desnitum non competit, de eo nec notio integra in definitione idem attributa praedicari potest. 4. Cui non conveniunt notae omnes in defini-risor enumeratae μιI, ei nee demitum convenit. Quae in superioribus

partim demonstrata sta. 233. a 34. 236 , partim ex supra positis S. 8 manifesta sunt. S. 3 O. Et quia nota ad individuum quoddam nomine proprio vel alia ratione designatum agnoscendum sufficiens definitionis vicem subit: vi ejusdem dicti de omni & nullo porro patet: i. Cui ina nota convenit, illud esse tu ipsum individuum Me nomine proprio ori data alia ratione designandum& vicissim a. Cui nomen istud proprium vel dererminatio ista singularis comvenit, ei quoque notam sam convenire. Sed 3. Cui nota ista non convenit, ei nec nomen proprium aut determinationem clam fingularem tribui pse. 4. Cui nomen proprium veI determinatio ista sngularis non conuenit, ei nec notam convenire postse.

E. gr. 1eιbniti est Autor Theodieeae. Η praedicatum ipsi soli convenit, atque adeo notaeonstitui potest ad Iemialium ab eruditis aliis distinguendum. Quamobrem cum GiMMii quoque invenerit calculum differentialem; autori etiam Theodiceae istud inventum tribui p test affirmandor Autor The istea invenia eastulum disteνemialem . Ceterum notandum, quamvis fieri soleat, ut plures personae eodem nomine proprio gaudeant, nos tamen nomen proprium hic sumere pro termino singulari, quatenus non nisi unicum individuum denotat s s. 241 . Quamobrem fi idem nomen proprium pluribus competat personis, ad tollendam ambiguitatem aliae adhuc determinatione x singulares eidem ad iciendae, ne secunda ac quarta Propositio Perperam applicetur.

Propositiones singulares, in quibus praedicatum est subjecto lingulari proprium, dicuntur propositiones propriae. Unde per se patet , quod i possint converti S. 283 .

S. 3 2. SN gimus proprius appellatur , qui constat ex propositionibus pro

priis . E. gr.

Extensio ejusdem ad praedia

cationes

propris . Desinitio propositi.

num propriarum.

216쪽

Fund mentum

syllogi

laribus nil qua

Cur ex merisD-gularibus

aliquid sequi pose

sit.

198 Part. I. sea. III. Cap. I.

E. gr. Inveαιον ericia; disserenitalis en arumν Theodicea . Iri,nitius est Iasenισν ealiuti difGνentialia. Ergo Lennii ius en Misto Thodiceae. Hic syllogismus proprius est , nam singulae proposit iones propriae sunt i g. 31rὶ . Eodem argumentandi genere utuntur Theologi , quando ex quibusdam charaeteribus Messiae apud Prophetas obviis inierunt, . Mare M. esse illum promissum mundo Messiam.

S. 333 . octo de omni ct nullo Utuntur omnes dillogismi. Syllogit mi enim exprimunt ratiocinia nostra S. 33a . Enimvero in ratiociniis vel nomen tribuimus generis aut speciei quibusdam , quibus notio illi attributa convenire deprehenditur, aut ob hujus defectum illud iis tribui posse negatur S. 43 ; vel quod generi aut speciei convenit sive abs lute, sive sub data determinatione, idem quibusdam tribuimus, quae ad genus istud vel speciem istam referri debere & quibus prie sentem determinationem adesse cognoscimus, aut iis tribui posse negamus iacasu contrario ar. 9 , adeoque ratiocinia nostra dicto de omni & nullo debita ratione extenso S 3 6. & seqq. nituntur. Ergo syllogi semi quoque eodem fundamento nituntur .

Habemus adeo firmum & inconcussum fundamentum, cui omnis de syllogismo doctriana iuperstruenda, a veteribus dudum animadversum, a recentioribus vem nonnullis neglectum, quod non satis fuerit intellectum.

In nudo syllogi a praemissa utraque pMest ese particularis . omnes Gnim syllogismi nituntur Dicto de omni & nullo S. 3 33 . Sed vi Dicti

de omni & nullo de quibusdam sub genere vel specie contentis afirmatur vel negatur, quod de omni genere vel specie assirmatur vel negatur cS. 3 6.&seqq. . Quamobrem cum una praemissarum universaliter enunciare debcat, quod in conclusione particulariter assirmatur vel negatur ; in nullo syllogismo utraque praemissa potest esse particularis.

Illustrant theorema exempla syllogismorum partieularium supra a. x xὶ data. Ninime autem concludit, s quis ita argumentetur . QMdam triarauιω- haiat angulas a. iasin 'tiatia. Fia,ν hae eLI ari u Itim. Ergo niaris hae habει autilas ad D quales . Neque enirn necesse est, ut hac figura, eis triangulum si, in numero eorum eontineatur, quae angulos ad basnae. quales habent. Solet autem regula vulgo ita efferri: Ex meris par Aiarib- nibus4-ιών.

S. 3 s. Quoniam vi Dicti de omni & nullo praedicatum proprium assi matur vel negatur de individuo ob notam singularem eidem convenientem 3so , adeoque illa praemissarum, quae praedicatum proprium effert de individuo charactere singulari designato, universali aequivalet, id quod ex collatione syllogismi proprii cum particularibus statim innotesciti non mirum, quod ex meris singularibus hic aliquid sequatur, es aliasn possiones singulares panti laribus qui valeant f S. 239 .

Ilx in exemplo syllogismi proprii supra cI. 31M auati: Inυenere ea ua differemulis en atitar Theodiceae. Lei irius en Mientor ealculi diruerrauiatis. Ergo Leibnitius es atitor Thes die/a: Proposito malor, Inventur ealeuia differensiatis en σωιον Theodiceae, aequivalet univem sali, unde & per modum universalis efferri potest et quiramque est invenior eatiuia differ-xialia, Liae etiam ea akior Thredicea. Et sane contigit , ut multi syllogismum proprium non agnosciari, si malor ita effertur. Ne autem syllogismus proprius confundatur cum alios

217쪽

Dὸ ollogismo in genere. 199

alio, in quo propositiones singulares omnes partieularibus aequivalenti obstat dictum de .mni dc nullo ad praedicationes proprias extensum fg. 33o .

S. 3 sis. Si alterutra praemissa particularis , conclusio quoque partisularis. Etenim vi Dicti de omni & nullo de quibusdam quid assirmatur vel negatur, quia illa quaedam continentur sub omni , de quo aliquid affrmatur , vel negatur s. 3 6. & seqq P. Quamobrem cum Dicium de omni &nullo sit fundamentum syllogismorum cS. 3s 3 , in conclusione autem de subjecto id ipsum assirmetur, vel negetur, quod de omni affrm tur, vel negatur in praemii la; evidciis est a firmationcm vel negationem in conclusione esse debere particularem.

Exempla syllogismorum particularium supra I. 341 data regulam illustram . Potest regula quoque Per indirectum demonstrari. Nimirum fi negas, conelusionem esse dei e re particularem, n alterutra praemissa fuerit particularis ; concedendum erit, eam posse esse universalem. Alfirmandum igitur vel negandum erit de omni sub ecto, cu us nonnifiquaedam sub omni altero continentur, de quo aliquid universaliter afirmatur , vel negaturi quod eum Dicto de omni & nullo e diametro repugnet I. 3IO 3, adeoque sundamento omnis syllogilmi contradicat g. 333. 183 ι conclusio universalis esse nequit . Erit adeo particularis.

S. 3 7. In nullo Ediligi no utraque praemisa potest esse negativa. Omnis syllo gismi fundamentum est Dictum de omni & nullo S. 3139. Sed vi Dicti

de nullo de quibusdam aliquid negatur, quia continentur sub omni, de suo idem negatur 9. 3 7. & seqq. b. Quamobrcm cum una praemissarum enunciare debeat, quaedam ista, de quibus aliquid negandum, contineri sub omni, de quo idem negatur ἔ evidens est, praemissam unam esse debere assirmativam, consequenter utramque non posse esse negativam .

Regula vulgo ita effertur r Ex puris MaasHIs aena sequitur . Si quis argumentetur rritiditia iama es immoνιalis . Niaditim ιν ttim eri homo. Ergo rinitam ινωιωm est immoriale t conia sequentiae vis nulla est, etsi omnes propositiones snt verae , id quod ex Dicto de omni de nullo apparet, quod totum continet omnis consequentia lyllogisticae rationem I. 3sν.

Si una praemissarum fuerit negativa, concluso quoque ηegativa es. Etenim vi Dicti de nullo, quod unicum consequentiae syllogisticae fundamentum c6 333 , de quibusdam aliquid negandum, quia contine tur sub omni, de quo idem negatur c g. 3 7 9: Sed propositio illa , quae de quibusdam negat, quia continentur sub omni , de quo idem negatur, est conclusio; ceterae, quibus idem negatur de omni & quaedam ista sub omni contineri asrmatur, sunt praemissae cf. 33s . Ergo si una praemissarum fuerit negativa, conclusio quoque negativa eL se debet.

Illustrat regaea exemplis syllogismorum negativorum supra i I. 34 r. in datis.

S. 3 9. Praemissa particularis vel negativa dicitur Pari debilior praemistarum.

conclusio

quando parIic laris . cur ex meris ne

tur.

Quando conclusio negat M. Partis

debili

218쪽

Part. L GR. IV. Cap. I.

. . - E. gr. In syllogismo: Omne triangulum habet tres angvus duobus rectis a tiales . Hae simiaris QP .., Mia dis bis, radii, o eb,rda eiHωKJ es ariangulum . Ergo hac figura habea tres an nrtio . Diis, dMbtia resis aqtiatis e propositio minor est particularis , adeoque pars debilior. Astiti syllogismo: I Alias homo es immortalis. Omnis Rex es by- . Ergo Milua Rea eri imis. tali, i propositio ma or est negativa, adeoque pars debilior.

Gul O sequitur partem debiliorem . Si enim una praemissarum parti-2u, α, is cularis, conclusio quoque particularis est S. 336 & si una praemissa. debui. rum negativa, conclusio quoque negativa est S. 338 . Sed praemissa orem particularis & negativa sunt pars debilior S. a 39 . Itaque conclusio seqAatur. partem debiliorem sequitur.

Exempla modo tmu. g. 319 allata rem illustrant. Etenim in priori altera praemita particularis est; led particularis quoque est conclusio. In altero una praemitarum negativa est s sed negativk quoque conclusio.

f. 36 I. Eois SMligimus, qui ex meris propositionibus categoricis constat, catego. micat ricus dicitur. Solet quoque dici Θώogi us simplex.

goriιido Et de categorico syllogismo potissi inum intelligenda sunt, quae hie de syllogismo in fiuisio. genere demonstrantur. Patebit autem suo loco syllogismos ceteros ad eategoricos reduis ui posse, atque ab iis evidentiam tuam mutuare . Exempla syllogismi categorici sunt omnia hactenus allata t. s. 333. 341. 3 α. 3 3Ir id patet per definitionem propositi D:s eategoricae s I. 2Iε . Ceterum cum propolitiones hypotheticae formam categorica induere possint F. 127ὶ ἔ notandum est, categoricum etiam e se syllogismum , si hyp thetica sub forma calesoricae eundem Ingrediatur. Nulla enim hie in argumentando diversitas orituri quem In finem quoque Dictum de omni di nullo ad hunc calum exleu-dimus t s. 343 . S. 362.

subsum Propositio minor sub majore dicitur subsum , si haec primo ponitur

tionis deis loco.

sinitio. E. gr. Si quis affirmaverit: las hominAm In omniἷtis es sapisas, & alter responderit tAtqui Tis es homo, hane proposti em μιμαενε dicitur. Sumt a vero ma ore ex concesso de sublumta minore propter evadentiam a sponte deinde sua sequitur conclusio 4 Ergo τω in omni a non es salaena .

finitio. g. 363. Propositionem majorem dicemus assumi, si minor primo ponitur.

Ε. gr. Si quis ponite Usara in cinati radiis duatas eharda terminata est tνiatio iam e Maior: Omno ενiansuliam hab a tres angulas d. sus resis aqisatis, dicetur assumi . Vulgo propositionem minorem assumtionem vocant et Arinosetis vero pro seue eam Praemisia iam asiamιionem appellat, quae ad primo postam sumitur, sue ea maor fuerit, live mi. not. Nobis tamen consultius videtur, diversos casus etiam verbis distingui.

pho, Si, quod de specie absolute praedicatur, ad individua appycatur , mino tibisum esse potest propositio identica. Etenim si species fuerit A & praedicatum Henrico ipsi absolute tribuendum C, erit individuum sub specie contentum: ram is ne A S. 24 υ & quaedam individua ejusdem speciei dicenda erunt : It Us' saaedum A A. et 39. Quoniam igitur propositio major: Omme is es ρου ' C, minor, quae subsumi debet, erit : me A es A vel Quaedam Asunt A. Unde inseretur concIusio: me A es c. vel Moaedam A sunt C.

219쪽

De ollogismo in genere. ΣΟΙ

hieta suum eonstare in ratrocinando usum. Neque enim locum habet applicatio praedica ii absoluti generalis ad individua, nisi admissa in ratiocinium propostione identica. At que ideo propostiones identicas in axiomatum numerum retulimus g. 27o). Ceterum non hie unus est osus, quo propositiones identicae in syllogismum ingrediuntur. sunt e. gr. etia in definitiones propositiones identicae I. a 4 J Ac in earum quoque censum veniunt illae, in quibus de definito praedicatur aliquid sigillatim , quod in definitione continetur cf. Q 33, ideo inter axiomata& ipsae relatae s s. 258. 27 12. Has autem propositiones ingredi nosse syllogismos , non minus experientia loquitur , quam Dictum de omni di nullo probat . Defenderunt inter Scholassicos usum propostionum identicarum

complures, quos inter Seoi m nominasse susticiat. Eorum sententiam eat lo suo appro havit Ietini ius. Ego demonstrationes geometricas accuratius pervestigans deprehendi non infrequentem earundem in iis usum, sicque intellexi, non abhorrere a veritate, quod de eo statuerant scholassici, probaverat Iri Ditis. Ratiociniorum vero sundamentum distimes ius examinans rationes tandem intellexi, cur in nonnullis eas bus indispensabilis esse debeat earundem usus . Imo olim in aνιe inveniendi magis praelara de usu proposticinum identicatum demonstraturi sumus. Hae ideo monemus, ne iis, qui propositiones identios pro nugatoriis habent, steriles subtilitates comminisci videamur . Ets enim maximi apud nos ponderis si , quicquid ad evidentiam cognitionis accuratamque -- thodum ullo modo iectat I procul tamen absumus a vanitate illorum , qui accurati nem superfluam affectantes in nugis sbi nescio de quo acumine gratulantur.

S. 36s. Θllosi tis resticus est, cujus genuina serma non apparet.

Quoniam itaque de genuina syllogismi sorma judicari nequit , antequam figurae earumque modi nobis fuerint explorati I de erypsi quoque syllogismorum specialia demon-ctrare nondum Iiceo, utut ea ad omnes syllogismos extendatur . Trademus suo loco , quae nobis de ea praecipi commodum fuerit visum.

CAPUT ILDe Figuris & modis *llogismorum.

S. 3 66. IN prima Rura ma)or semper ese debet universalis. In prima figura

terminus medius est subjectum in propositione majore, praedicatum Vero in minore g. 344 . Enimvero in propositione minore terminus minor, qui est subjectum conclusionis S. 339 , construitur cum medio g. 3 o), adeoque in prima figura subiectum minoris idem cst cum subjecto conclusionis. Quamobrem quia vi dicti de omni & nul-

Io cuidam in conclusione tribuitur vel ab eodem removetur, quod mni convenire vel non convenire sumitur cf. 3 6. 3 7 , minor autem

propositio, propterea quod ejus subjectum cum subjecto conclusionis idem est per demonstrata , enunciare debet, subjectum conclusionis sub C c a omnis,logi

mi cryptici desinitio

solitasma oris

in prima figura.

220쪽

Part. I. GR. IV. Cap. II.

omni contineri, de quo praedicatum ejus dicitur; evidens est, psopo sitionem majorem, quae idem praedicatum tribuit omni, universalem esse debere f. a 2 .

est in prima figura ; Na or vero denuo universalis .

g. 367. Miudir eιν In prima figura minor semper debet est a mans . Constat ex demonis si mans stratione propositionis praecedentis, quod minor cum conclusione idem in prima habeat subjectum. Enimvero vi Dicti de nullo de subjecto conclusi Fg nis negandum, quod de omni negatur, sub quo idem continetur, ar. 3479, atque adeo propositio minor en unciare dcbet, quod subjectum conclusionis contineatur sub omni, de quo idem praedicatum negatur. Est itaque minor assirmans fa os .

Patet idem in exemplo praecedente sillogismi negantis I. 366 . Ninor enim GLauniam sphaeritum es ιν angulum , allirmativa est I. xos ) .

S. 368. r. is, is prima figura conclusio Mniversaliter a mans, utraque praemia uni. Allei i versuliter a mans est Hist. Si negas utramque praemisiam esse univer unive,D- sale in cum in prima figura major particularis csse nequeat s.366 , liter afr- erit minor particularis . Quare cum conclusio particularis sit, ii unam viis in praemissa ruin particularis fuerit S.3s6ὶ; conclusio universalis esse ne-ρ si ' quit: quod quia hypothesin evertit, adeoque absurdum est , minor partis' μ' cularis esse nequit, consequenter utraque praemissa universalis csse dcbet. Si porro negas, utramque praemissam esse assirmantem; cum in prima figura minor semper sit a firmans S. 367 , maior erit negans. Sed tunc conclusio esse debet negativa S. 318b: quod cum denuo hyp t laesin evertat, utraque praemisia assirmativa esse debet.

E. gi. Syllogismus universaliter affrmans in prima figura talis est OMM quadνδει

ex utraque praemrisa pariter universaliter affirmans.

S. 369. i. hia Si in prima figura coπclusio universaliter negans; major nniversastra ne syllogisti gat s , mivir universaliter affinam esse debet. Majorem esse debere uni- uni Ua- vcrsalem , jam ante demonstratum est C. 3669 . Si negas esse eandem liter ne- negantem; amrmativa erit. Quamobrem cum minor quoque assirmatig 't va esse debeat S. 367 ; conclusio negativa esse nequit S. 338 . Dρ si rit igitur affrmativa: quod cum hypothesin evortat, major universa- I in ' liter negans esse dobct. Similiter minorem esse debere affrmantem patet . Si negas,

SEARCH

MENU NAVIGATION