장음표시 사용
231쪽
que Parenti propria & Cyro peculiaris. Quod ipsum &res arguit & confirmat egregie Themistius, qui mire Pausaniae locum & mentem 1llustrat. Ille enim uti Cyrum PATREM, alios Persarum Reges variiS cogno
rentis appetiatio; PAΤREM enim hominum se Povem ipsium Poetae appellant. Ita voluisset hoc loco Pausanias, Antoninum non P1UM solum aut ΡΑΤ REM PAΤRIAE,
quod usu jam tritum & infra ejus γλανθρωmmi, sed P ATREM HOMINUM Jovis aut Cyri exemplo appellari ; quemadmodum alibi eundem Cyrum &Justinianum inter se componit itidem Procopius, ε- - ΠΑΤΗΡ Γς ηπιός έω ad Herodotum nempe respiciens, qui eandem plane caussam tributae Cyro appellationis tradit, Κ-ΠΑTHP, mox οθοτε seri . Eodem quo- In Thalia. que titulo compellaverat jam olim Augustum Ovbdius ; c tu per terraου, quod in aethere Iuppiter alto Fast. l .is . Nomen habes, HOMINU Μ tu P ATER, UD Deum. Hinc Caesares etiam non solum P AΤRESPΑΤR , aut Patres Urbis quemadmodum alii, sed minorum gentium Patres Defensoresque cisitatum dicti occurrunt in Constitutionibus Imperatorum, aut Patres Colonia
Vel Provinciae in lapidibus antiquis , sed revera Jovis instar, Patres senti, Patres Latii, Patres Mundi etiam, seu Patres Orbis frequenter Poetis dicti, puta Martiali Statio, aliisque. Quin sola etiam PATRIs appellatio iisdem j am Divis nonnunquam adscripta,sicut DIVUS AUGUsae Us ΡΑΤ Εκ in aliquot Nummis ; ut non frustra eodem adhuc vivo dixerit Poeta illi familiaris, Hic ames dici PATER atque Princeps, XXXX 3 &Tra-
232쪽
18 DIssERTATIO OCTAVAS Traianus in quodam nummo Hadriani subJovis libbitu cum fulmine & hasta , DIVUS TRAIANUsA U G. P A α Τ H. P Α Τ E R , in alio autem ejusdem Hadriani , quem viderat ο πανυ PetreSkiUS, P ΑΤR I; ac praeterea Pertinax in lingulari nummo Regiae Gallorum Garae mihi inspecto DIVUS PER T. PI Us PATER. Eadem nempe de cau sia, ob quam Jovem Grae- Lib. v. cis P A Τ R Ε Μ dictum videre licet apud Diodorum, Lib.iv. e. s. aut apud Lactantium , qui tradit Gentilibus omnem Deum interseolemnes ritin es precationes PATREM nunc pari. Ut etiam inde liqueat, non frustra ad illud Virgilianum, Da Pater augurium, dictum a Servio, PA-ΤER Religionis, ut si ra diximuου, nomen est; quomodo &Patres dicti jam olim facrorum cum apud Gentiles tum apud Christianos Antistites, ut eruditiS notum, ac notanter Pater sacrorum apud Tertullianum in Apologetuco. Immo inde quoque profectum hunc morem videas ., ut defuncti Augusti PATREs aut PAREN-ΤΕs a successoribus vocarentur, quamquam nulliS cO-
gnationis vinculis iisdem conjuncti cujus moris crebra exempla occurrunt in Codice Theodosiano. Quo loco insuper notandum illud, quod Totilas apud Procopium ad Imp. Justinianum scribens, PAΤREM
Beli.Gotth. Cum se Vocaturum dicit, si Pacem concedat, II ATHPl. iii .c.αι τε M. τως κοιλοιο. Caeteroquin illud cognomen
PATRIS ORBIs, quod meruisse pridem Augustum tradit alicubi Ovidius,
Fast. l. i. yam dudum tu PATER ORBIS eras,
gestasse demum videmus illius Conjugem Liviam, quae
in Nummis GENETR1x ORBIs vocatur. Hinc natae rursus illae propriae Caesarum appellationeS in e rum Nummis itidem obviae, PATRIS CASTRORUM, PATRIS EXERCITUUM, quae ut summi
233쪽
DE PRAEIT. EΤ USU NUMISΜ. 7 Is fastigii vocabula Augustis tantum solita conferri, aut designatis eorum haeredibus. Quae illustrant egregie locum Taciti, apud quem inter reliqua crimina Pisoni objecta, vitio versum , quod passiis sit, ut PAREN sLEGIONUM appellaretur. Novum insupCrin Augu-Ann.HI.I3.1torum gratiam repertum PATRIS SENATUS CO-gnomentum, quod Claudio recusanti Consul Vipsanius deferebat quippe promiscuum P A ΤRIS PATRIAE Ann. N.2s.cognomentum sed a Pupieno ac Balbino receptum Corundem Nummi arguunt, cum inscr. PAΤRIS SENA T U S ue quibus addi potest Nummus Commodi cu in eadem egi praphe P ΑΤΕR SENATUS. illud nempe vice antiquae appellationis P RSENATUS, quam ab Augusto susceptam, a d 1berio inter titulos principatus adscriptam supra ex Dione vidimus, & quam Pertinaci etiam tr1buit vetus lapis,
Nummi & Marmora Faustinae, Juliae Severi, Mamaeae& Victoriae largiuntur, & de qua priori appellatione
Lucanus noster, Tarpeiamque Jovissidem,MATREs I E SENA-Lib V-
Qui mos scilicet in Liviae gratiam inductus, quam alii
PARENΤΕΜ, alii MATREM PATRIAE appellan- Tacit Andam censebant. Alioquin ut illi Patres aut Matres Ca-μδ' δ ὲ Α strorum, Exercituum, Legionum, Senatus; ita F1LIUS Coborum vocatus Caius apud Suetonium, &Ann/l- η Legionum alumnuου apud Tacitum, & Gordianus, F ILIUS Exercituum, & Senatus apud Capitolinum, Cor- In Gordi
234쪽
Lib. XIIX. Crat. IX. Urat. II.
et o D IssERTATIO OCTAVAdus dicit omnes MILITES eum FILIUM Vpe asse, ab omni SENATU FILIUM dictum. Quomodo nempe jam ante M. Aurelius pro civium erga se caritate, ab aliis modo FαATER , modo PATER , modo Fr-L I U S etiam, pro cujusque aetate dictus ac dilectus Pi I vero & F E L ICIS cognomenta tribuunt pas
sim iisdem Augustis antiquae Nummorum & Lapidum
inscriptiones. Mos autem earum InductuS CX acclam
tionibus Senatus in inaugurationibus Principum, aut praeclaris rebus in commune beneficium ab iis gestis. E-lagabalus quidem inter reliquos imperii titulos, utrumque adsumpsit ante Senatus decretum, Ut constat ex Gjusdem Epistola apud Dionem. Alias enim neque continuo sub initium Principatus, neque conjunctim semper eaedem appellationes Caesiaribus delatae. Discribmen hoc & corruptum simul morem adulatione illorum temporum in Commodo observat Lampridius ;Iuter haec Commodus, Senatus semet rideute, quum adulterum matris Consulam designabset, a eLat s est P i V s, quum occlaeisset Perennem appellatus est F ELIX. Hinc utrumque nomen simul in Nummis ejusdem Commodi primum videas receptum, & dein in Severi aliorumque Caesarum inscriptionibus frequens. Alioquin & Tib rio jam olim sed abnuenti, & Successori ejus Cato in Deos juxta&conjunctos impio, PII cognomen delatum tradit Suetonius. De ratione vero illius appellationis praeter Antoninum vulgo postea Caesaribus concestae , disterit cum Caesar ipse sed ἀσεσε ιτο- Julianus, tum alicubi Themistius,qui alibi etiam Deorum eXemplo ita dictos docet, qui tanquam ΕΥΣΕΒΕΙΣ&ΣΩ-T H P E Σ soleant invocari. Hinc recepta jam olim a Syriae Asiaeque Regibus nomenclatio cum aliis Deorum cognominibus , ut intercaeteros ab Antiocho Evessi
235쪽
ΓΕ ΤΟΥ ΕΥΣΕΒΟΥΣ ΒΑΣΙΛΕΩΣ . Apud Romanos vero duplici ratione tributum illud cognomentum Caesaribus liquet ex eorum Nummis: Priori, pro Religione erga Deos; unde instrumenta sacerdotalia, Paterae, A , aut Templa in aliquot Caesarum&Augusto ru m Numm is depicta, cum inscr. PIEΤAs AUG.
Quo spectat rarus quidam Otaciliae Augustae, in quo
mulier stans juxta Aram, deXtram extendens, &sinistra tenens pixidem , cum inscr. ΡΙ ΕΤ ASAUGUS T AE. Eadem scilicet E significatio de Religionis cura& pietate in Deos apud Gentiles,
ut frustra inter eas voces discrimen quaesitum sit a nonnullis. Ita utrumque promiscue sumi a Platone videas, οταν ἀνθος ἀγκθ si Η ΘΕΟΣΕΒΟΥΣ άαύης In Cratylo paullo post , - τω εξ ET EBOTΣ ἄραι βο- ω ἁσεύει. Altera, frequentius pro insito amore erga Liberos, Parentes , Senatum, Principem, & mutua quadam inter se omnium ordinum caritate. uides Pietas juxta Tul- In Plancio. lium, nisivoluntasgrata inparentes es, & quo sensu proinde noti vulgo & Ρ 1 U s AEneas apud Poetam, & PII fratres Catinenses apud Graecos ac in Nummis itidem obvii, & praeter Oppium, Metellus, ac S. Pompeius P 11 in iisdem simil1ter dicti. Ita rursus Parentum in liberos caritatem, non solum P I Ε Τ A S in Augustarum Nummis, Matris Symbolo gremio liberos foventis, aut
manus super eosdem extendentis frequenter adumbrat , sed in quodam etiam aureo Antonini Numisma- In Cimet.
te figura stans cum tribus pueris & inscr. PIΕΤΑΤΙ AUG. Quo referri etiam debet rara inscriptio Theo- die. dom Maximiniani Conjugis PIETAS RoΜANA, cum figura mulieris filium lactantis, & qualem supra videas expressam in Historia Augustarum. Hinc vero
236쪽
-ar DISSERTATIO OCTAVA natum utrumque hoc discrimen in Romanorum mo numentis , ut iiSex aequo celebraretur P I E T A s Principis cum erga Deos, tum in liberos ac subditos, pro utraque nominis illius ratione; & rursus PIETAs stib-ditorum erga Principem ut Parentem nempe Communem , aut etiam Ut Numen tutelare. Inde A σεσεαι seu Annal. vi. Impietas dicta crimen Majestatis, ut Albucilla apud Tacitum , quae defert r IMPIETATIS in Principem, &Pag. yy. clarissime apud Dionem in Excerptis, λήγο, ιυς A-Σ E B E I A I Σ. Adeo ut non mirum sit audire Pisonem An l. i. de se profitentem, vixisse me Caser cum fide adversem te,
- neque alia in I atrem tuam PIETATE; aut statuam V1-dere crectam L. Vitellio patri imperatoris cum inscr.
H Q Unde Sc inter faustas Patrum acclamationes in inauguratione Pertinacis , ingestum illud PIETATI SYNAΤUS FELICITER; quem Lampridii locum c- gregie rUrsus illustrant praeclari Nummi Antonini P 1 1& Commodi, cum Imperatoris & togata Senatus figura ac inscr. ΡΙΕΤΑΤ I SENATUS. Nempe juxta
In pane- Plinium, PIEΤAΤI SENATUS cum modestia Princ, pii FELIX eciosumque certamen. Ita vicissim alius occurrit nummus Galbae insignis, & cujus ectypum hic habes e Museo, quod nosti, viri apud VOS a genere, dignitate, meritis, ingenii ac vitae elegantia splendidisti mi, & de quo saepe alias in hoc opere, Camilli Ma-γimi. Exhibet ille in priori nummi facie caput Galbae
laureatum cum inscr. SER. SULP. GALBA. ΙΜ P.
C AESAR AUG. P. m. TR. P. in aversia autem juXta sequentem iconem, duas figuras stantes, unam Ιmperatoris paludati quam minus accurate caelator C prestit, alteram Senatus togati sinistra lauream tenentiS, dextra autem coronam Imperatoris capiti impo
237쪽
Crederem facile inscriptum ita hunc Nummum aucti ritate Senatus, ob adoptatum a Galba Pisonem, nob, Hist. r. rLlem utrinque, & in quo facto Patrum favor aderat, auctore Tacito , ni obstaret forte breve illud quatriduum quod inter adoptionem & caedem fuit, intervallum. Ita haud dissimilem nummum in L. Vero descripse- Ceeo. pag. runt viri docti, cum eadem inscr. ΡΙΕΤΑΤ I S E N A- Q QI TUs. Sic alibi mutua duorum Augustorum Pupient& Balbini concordia solito symbolo , duabus nempe manibus junctis adumbratur , cum inscr. PI ΕΤ AS M u Τ u A A u G G. Ita factum etiam, ut sequiori revointer solita & propria Imperatorum epitheta, PIEΤAS sicut Mansietudo, Clementia, aliaeque id genus sit recepta, quod notatur in Novella Justiniani, & C US CX- Nov.cxv. empla in Constitutionibus Imperatorum, Obvia Ut ' Theodosii, Nec non a Diso PIEΤAΤIS meae Avo ; &' Cod. Th. cum apud hSymmachum aliquoties,tum Cassiodorum, , di, qui Theodericum inducit scribentem ad Imperatorem Anastasium, ad Serenissimam P ΙΕΤΑΤΕΜ vestram. b Lib.x.Ep. Ut mittam etiam Ponticam Dioecesim a Constanti O, i si quodq Ammianus refert, ad honorem UXOris Eusebia 4 Lib YVia
238쪽
rri DissERTATIO OCTAVAPI ΕΤΑΤΙS cognomine dedicatam. Caeterum Anton, no non commune solum cum reliquis dein Augustis, sed & proprium P o cognomen mansit, desumptum ab illius cum in Hadrianum, tum in Deos Pietate. IR A ς- i Postremum notat PausaniaS ; aliam Vero causam adfertz . sit. Joannes Antiochenus, F ΕΥΣΕΒΟΥΣ δ κ
vulcit. rum simplicitate retulit. Si vero generum ejus Marcum Gallio. in audiamus, PI Us quasi Clemens dictus, Haec Clemen-hy 4 ς- tia nempe Caesarem Deum fecit, haec Augustum consecravit, haec Patrem tuum imprimis PII Nomine ornavit. Quo certe respexisse videtur Claudianus,
in im Sis PIUS imprimis, nam cum viucamur in omni Cous V - Munere, sola Deos aequat CLEMENTI A nobis.
μῆ Quacunque vero de caussa cognomen hoc eidem Antonino ad haeserit, solo dein illo nomine frequenter In Llexand. designatuS, ut apud Lampridium, quid PIO sanctius, quid MARCO prudentius, quid V ERO simplicius , ac in libris veterumJurisconsultorum, in quibus vulgo divus Pius appellatur. Immo inde non ΕΥΣΕΒΗΣ solum, sed Π E I O Σ etiam videtur Graecis dictus juxta Num- Sscct. Nu- mum Regium, & alterum Musei Seguiniani, inqui-
z'' signato ejusdem PII vultu in priori nummi facie. Et quamquam insolita plane occurrat illa appellatio, ac
mihi prima fronte,ante eosdem NummoS coram insip ctos, ut ingenue fatear, parum verissimilis videretur, qui noveram eundem Caesarem Graeca ET ΣΕΒΟΥΣ The Grin. Voce Passim Graecis nuncupatum, & ΕΥΣEBEIA di-ςς- ctos iisdem ludos Puteolis ab hoc Antonino Pio in ho- b. i. norem Parentis Hadriani, ut Artemidorus refert, institutos; haud dissiculter tamen postea censui, indubiam
239쪽
DE PRAESΥ. ΕΤ USU NUΜΙSΜ. 72sbiam optimorum Nummorum scripturam non temere rejiciendam. Nihil enim obstat, cur non Π E I O Σ dici potuerit hic Imperator , sicut ΜΑΓΝΟΣ, ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ, ΙΟΥΣTOΣ, aliaque id genus Romana nomina jam alibi notavimus ; quae ideo quod in proprii
cognominis vicem transierant, Romanam etiam appellationem frequenter retinuere. Ridet certe alicubi Lu- m. cianus, quendam historiarum conditorem, qui Ro- tam manorum nomina in alia Graeca tranSformabat, Salu ninum VocanS Κρο , Frontonem φρονπιν, aliaque id genus multo absurdiora. At non proinde ferendus error nobilis antiquarii, qui in Nummo Caracallae Tarsen- Tristan. si, obvias litteraS Π. II. CXplicat II EI OΣ Π APOD ΟΣ TQΠ - Ι - seu Pius Parthicus , quae juxta consuetum earum in sex r ' ' i centis Nummis id genus usum, II ATHP ΠΑΤΡΙΔΟΣ explicari debuerant. FELICI s etiam appellatio Syllae exemplo a Caesa- Titularibus admisia, quam Commodo, Perenne occiso, Pculiari Senatus decreto demum concessam, eX Lampridio & Nummis ejusdem monuimus. Inde etiam juncta dein P 11 & FELICIs cognomina , in nummiS& inscriptionibus ejusdem Commodi primum recepta. Neque obstant illae Inscriptiones, quas video in magno Gruteri opere ad M. Aurelium hujus Patrem referri, cum utraque illa appellatione, I ΜP. C IE s. M. A U- Thes.
nim, qui eadem nomina M. Aurelii Antonini gestaVit, de i. illae verius adscribendae , ut licet etiam Cruere CX adjuncto BRITANNICI, quem prior praefert Inscriptio, titulo ; ac praeterea ex praemissiis illis anteM. Aurelium IMP. C IES. nominibus , quod in Romanis Nummis Caracallae, non autem Marci obvium. Neque vero infrequentes in luculento illo Thesauro id
240쪽
7 26 DIssERTATIO Ocr AvAgenus transpositiones ortae eX nominum communione, cujus exempla etiam alibi in hoc opere notamus. Quamquam utrumque PIETATIS&FELICITA ThςC TI S elogium ii orim Trajano concessum in veteri Ma R '' more, & juxta ejus laudatorem, de eodem dictum sit
Plin. in P - a cuncto Senatu, δ te FELICEM; mOX , Epue verum
V Sy quod inter ista clamavimus, o mi FELICES. Scilicet Juxta veteris itidem Nummi epigraphen, quae eandem appellationem Senatui tribuit, INVICΤΑ ROMA
FELIX SENAΤUS. Solliciti nempe ante omnia Caesares, ut felicitas suorum temporum non uno acclam tionum aut monumentorum genere posteris trader
Ovid. l. i. Hoc duces dixi FELICIA SAECULA ,proque T ist 2 Caesare tura pius, Caesari seque Di Hinc frequentes illae in praeclaris eorundem Nummis Inscriptiones, FELICI ΤAS AUGUSTI; FELICITAS TEMPORUM; FELICITAS REI PUBLICAE; FELI CITAS SAECUL I; FELI CITAS PUBLICA; FELICIA TEΜPORA; FELIX TEMPORUM REPAR A TIo; item ADVENΤUIAU G. FELICISSIMO, & in eximio nummo Maxentii ALTERNA FELICITAs AU G. Haec omnia Vero rariis ibi symbolis expressa, Triremi puta seu prosperae navigationis cursu; quatuor Pueris & Cornu Pia, ceu quatuor anni tempestatum felici proventu; Olivae ramo & Caduceo ceu Pacis nuntiis; tum figuris Victoriarum nonnunquam, ut belli feliciter confecti testibus. Unde patet etiam cur apud Symmachum aliosque scriptores eorum temporum, SAECULI Vel TΕΜΡOMUM F ELICITAS, Laus, Gloria, Fama, AF quitas, in litteris ad Augustos exaratis pallim extol-ARRδ' My lantur, subinde vero infelicitas temporum , seu Tacit