Supplementum dissertationis De parallaxi solis. A r.p. Maximiliano Hell, e S.J. ..

발행: 1773년

분량: 166페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

dexteritatem omnino elusisse, demptis Greemvichensium. & Oxoniensium.

Coronidis loco ostendam adhuc ex ipsa Di'uisitione Cel. Lexellii. & quidem eadem methodo, qua per

Europaeas in iniquis coeli Circumstantiis obtelitas observationes, meam sub optimis factam conditionibus condemnare tentavit erroris i 4 , Vel Ig' per defeetum, eodem prorsus errore per defectum condemnari debere eundem contactum I. internum Tatiensem D. Green per

easdem obserUationes Europaeas.

Cel. Lexeli tabula pag. 53. suae Disquis sequentes proponit effectus parallacticos in hypothesi actuali 80

5o a se scrupulose supputatoS pro Contactu I. interno Pro Parisiensi 'Φ' 7 . 2'. I. Pro Taitensi . S. 3 . 3. Effect. ergo resp. inter haec loca est. I 2. 37. O. Differentiam meridianorum inter Taiti ,& Parisios ponit in tabula pag. 67. Occidentem versus Iob. 7 I 6 . contactum autem Cel. Green assumo 2IV. 34'. 54 .

ergo hic Contactus applicato essectu parallactico, &per differentiam meridianorum reductus Parisios,

Erit . 7 . 38'. 33 . Medius ex omnibus Europaeis est. 7. 38. 43. Error Taitensis per defeetum Ο . IO.

Si vero effectus hi Parallactici reducantur ad Hypothesim veriorem 8'. 56, erit effectus parallacticus respectivus ag . 42'. 3. & si differentiam meridianorum alteram eadent pag. 67 duobus secundis majorem

ros II 8 V. assumamus , erit observatio Taitensis Domini Green reducta Parisios .... 7'. 3 32 8μ. Μedia ex Europaeis est ..... 7. 38. 43. Error Taitensis per defectam. . . . O. O. I 5.

132쪽

Est ergo error Taitensis Is'. vel Io'. per defectum ut Wardhusiknam 14 vel a g per defeetum ex iisdem Europaeis errantam vult Cal. Lexeli; pari ergo passu progreditur Taitensis D. Green cum mea Wardhusiana, ergo si Europaeae condemnant meam per I V vel Ia per defectum, eaedem Europaeae condemnare debent Tal-tensem eodem defectu. An hanc conclusionem Cel.

Lexeli ex suismet calculis deductam serio admittere velit, ipse arbitor esto. Sed & da condemnatione per Hudsonsbayensem supra allata, arbitrum volo Cel. Lexellium illud perpendendo: si in eodem loco quatuor, Vel quinque observatores exercitati, sub iisdem coeli, aerisque conditionibus eundem Contactum I. internum observantes discrepent I 6' secundis . ita ut terni, qui citius contactum hunc viderunt. Conspirent in his 16 secundis, bini vero serius observantes itidem conspirent in iisdem I 60 secundis , quin invicem signo aliquo ante communicaverint ; quaero in hoc casu. quorumnam momentia exactiora, & pro usu definiendae Parallaxeos adhibenda censeri debeant Τillane, quae anteriora a tribus 7 an quae posteriora a duobus observata sunt ' si secundum meam Regulam III. supra adductam judicium feramus, dicemus utique illorum observationes contact. I. interni praevalere caeteris , qui filum lucidum Solis anteriore tempore apparuisse adnotarunt, & quidem ob eam rationem, quod terni illi una simul eadem illusione optica eodem tempore, & per eadem momenta perdurante, decipi haud factis potuerint, alii vero bini serius hoc filum observantes, vel oculorum debilitate pari, vel alias ob causas minus exactam obtinuerint ob rvationem. Sic ipse Cel. Lexoli in Collect. Petropolit. & alibi, pro usu definiendae Parallaxeos ex observationibus

133쪽

relictis momentis posterioribus D. D. Cassia & MarisIdi assumit anteriora D. D. Dufe,our & Mester. Idem fecit Cel. D. de la Lande & idem facturus est omnis alius. qui observationes in usum Parallaxeos seligit, & id quidem eam ob causam, quod adsint Plures rationes,

cur momenta serius observata minus accurata Conseri

possint , ut evenit Europaeis ob nimiam depressionem Solis, respectu aliarum Sole alto obtentarum , nuda autom ntis probabilis adsit ratio pro observatoribus Exercitatis . cur illusione aliqua apparentiae fili lucidi de ipi debuissent . facilius enim emi potes , ut iux, quaade s. non videatur, quam ut videatur Iux , quidem 4pιvribus , qua nondum adesse potuit. Atque hic ipsissimus est casus, qui habetur inter tres obs rvatores Taiiensem D. Green, me, & Patrem Sal novics Wardhusiensibus , & inter observatores Hudsonsbayenses binos D. D. Malles & Θω d. Si ergo de charactere bonitatis observationum has inter recto iudicio dijudicandum est, nullam video causam cur Hudsonsbayensem Taitensi & Wardhusianae praeferamus. Si vero contendatur, causa evitandae offensionis observatorum , ut dissensus iste totalis aequis divisus partibus tollatur, tum quidem Cel. Lexeu errorem suum totalem r4 vel 120 secundorum ex Europaeis Wardhusianae & Taitensi observationibus tributum deprimere debebit ad 7 - VeI 6 . Vel ego meum ex sexdecim Anglicanis repertam Io ' secundorum ad '. aut ex decem Anglicanis inventum 6' secundorum imminuere ad 3'. Sicque medium omnium Europaearum ponere debebit ad Μeridianum Parisinum reductum 7'. 38. 36'. Itemque Hudsonsbayensem statuere debebit x . 15'. 13 . & Testensem 21 h. 44 . OVA atque

134쪽

Wardhusianum 0 . 34. Ir'. &c. sed quaero. s his per hujusmodi arbitrariam correctionem emendatis momentis In Parallaxila Solis inquiramus . an conclusa inde Parallaxis voritate Philosophica, ct Astronomica nitetvry an non in modo hoc procedendi elucebit partium studium 8 an eiusmodi compensatio arbitrarie facta non adversabitur Regulis supra a me adductis y Fateor in Astronomia acceptatam esse Regulam , ut si non admodum discrepantia sint momista hic inde per exeessum & defeetum differentia. ex his media pro usu accipi soleant; sed haec Regula supponit observationes in pa ribus & bonis circumstantiis obtentas, supponit stem

parem observatorum exercitationem, supponit non magnopere discrepantes observationes , supponit denique tantum fere numerum differentium a media per defeetum, quantus est per excesum. &C.

Opponere hic quoque adhuc posset CeI. Lexellobservationem Californiensem; verum cum de Condi, tionibus coeli, aErisque . atque caeteris circumstantiis non satis constet, hujus contrarietatem non magnum

pondus mihi, aliisque 1 partium studio prorsus alisnis habere posse videtur. Id certum fatente ipso Cel. D. de la tande in suo Μemoire pag. 3 o. in egressu limbum Solis undulasse: - is bota si Soleiι elou ondoγant da, te temps de Ia fortis de Venus. Ipsaque momenta contactus externi nimium discrepantia Domini Vincent& Salia ν ὲ GI. D. Chappe ld ipsum probant, momenta etenim D. Vincent differunt a Cel. Chappe per integra 38' munda , a D. Salvador per 33'. quae satis indicant,& in caeteris contactibus, in quibus hi terni observatores inter se consentiunt, quidpiam malarum circum stantiarum intervenire potuisse, quas ignoramus.

135쪽

CONCLUSIO.

Vindicata observatione mea contactus I. interni superest, ut rationes meas adferam, quibus persuasus sum, eam esse quantitatem paralla eos Veram, quae ex mea

Wardhusiana, & Taitensi Domini Green directe supputatur, scilicet actualem 8' 56 & in distantia media 8 . 7 o. eandem nempe, quam in Dissert. mea de parallaxi promulgaveram, sunt autem sequentes.

I. Quia observationes hae binae sunt completissimae, sunt obtentae in optimi coeli, aerisque circumstant iis, coelo sereno, Sole alto, & extra vapores horizontis versante, ab observatoribus in observando longo annorum usu eXercitatis . tubis utrinque optimis, horolo'giis exactis. & probe examinatis, momentis non dubiis, sed clarissimis verbis indicatis . latitudino Ioci etiam exacte determinata, & spectando stationem Waldhu- sanam, etiam longitudine seu disterentia meridianorum ex fine eclipseos diei a Junii accurate observato, certa intra et vel 30. II. Quia basis comparationum pro his duabus stationibus tanta est, qua major vix desiderari potetat, eo, quod disterentia durationum apparentium habea tur 23'. 7 μ vel Io' ut adeo ad errorem in parallaxi definienda unius decimae unius secundi, requireretur

error durationum I 6' secundorum, quem errorem non

inesse his observationibus a me, & hic & in Dissertatione mea de Parallaxi jam demonstratum est; etenim Contactum II. internum tam in mea, quam in Taitensi D. Green exactissimum esse, nec ipIe CEI. Lexeli dissim tur ; Contactum autem I. internum, ne quidem tenui cum probabilitate argui posse erroneum, jam quoque per superiora declaratum est.

136쪽

Green eadem praecipe supputatur Parallaxis Solis, qunm supputavit Cel. D. Mori ex Pombinationibus plus quam ducentis observationum Anni 176I, & quidem variis adhibitis methodis. Dein . quia eadem Prope reperta est Parallaxis a Cel. Lexeli in suis litteris a me supraeditis e diversissimis methodis combinationum observationum omnium Anni 1769.1V. Quia eadem prope supputatur Parallaxis ex ardhusiana mea & Taitensi D. Green, quae habetur ex momentis mediis Wardhusanis, ct mediis Tattensium; nam duratio ex momentis meis contactuum internorum habetur 5 . 53 . I 4 , & ex momentis mediis meae. Patris Sajnovies , & D. Borgrewing habetur 51 52 . 13' . Item duratio in Taiti ex momentis D. Green est: 5'. 3o'. 9 . & ex mediis D. Green & λολ 5h. 3o . 3'. solum 6'. minor, quae Parallaxim tribus tantum centesinis unius secundi variant. V. Quia Parallaxis ex Wardhus mea . & Taiti D. Green 8'. 7O media est inter minimam Oel. Lexesi 80. 6a, ct Cel. D. Pingis maximam 8 . 8o. VI. Quia duratio geocentrica 5 '. 4s . 4' vel IRex mea Wardhusiana , ct Taitensi D. Green, itemque distantia Centrorum minima Io . IO'. ex iisdem ea praecise sequitur . quam requirunt Elementa jam alias certa, scilicet: diameter Solis 3I . si se ab Anglis accuratissime definita , Di ameter Veneris 57'. a vel 3. ex durationibus contactuum sne dubitatione certa, itemque motus horarius relativus Veneris in sua orbita

4 . ΟΡ. II 5 itidem certus.

VII. Quia observationes hae binae mea scilicet &D. Green Testensis adeo sibi invicem testimonium veritatis praebent, ut si una harum declaretur exaeta,

137쪽

M' Taiiensem Domini Green praeferri debere observationi Domini Cook persuasum fuerit, eo maXime argumento, quod mea observatio quam & exactissimam , & incorruptam contra Ces. de Ia Lande suspicionem egregie demonstraverat esse nequeat accurata, si observatio Domini Green erronea sit, aut vicissim admissa accuratione meae observationis , Domini Green esse nequeat erronea, nullus dubito. quin & ipse Cel. D. Pingre, cui ob vindicatam observationis meae exactitudinent publicas, easque amicas debeo gratias, meae quoque sententiae quantitatis Parallaxeos, ut jam a Cel. dela Lande factum noscimus, discussis animo Philosophico omnibus argumentis, accessurus si aliquando, sicque in eandem Conspirantes quantitatem orbi etiam non Astronomico scientiae Astronomicae in definiendis, reperiendisque subtilissmis suis Elementis, & vix non humanam industriam si erantibus. rummam aestimationem, venerationemque inspirabimus. Deniqua publicam hic facio fidem , quid quid demum celeberrimi Europae Astronomi, sive de Parallaxi mea, sive de observations mea Wardhusiana, & Taitensi senserint,& in publicum protulerint, me nihil deinceps hac super materia disceptaturum; ita enim mihi persuasum est, ut quos Adversarios hucusque habueram, eosdem, posito partium studio, mearum harum conclusionum defensores aliquando salutare licebit.

confirmationis causa eorum, quae hucusque me de quantitate Parallaxeos. & accurationes observatio. nis meae Wardhusianae. & Taitensis D. Green tractata sunt, Disquisitionem Socii mei P. Pilgram e S. I. animo,

138쪽

a partium studio alienissimo jam An. I 77 a factam subjungo. Μethodus, quam secutus est, innititur projectioni a Cel. D. de la Lande pro Eclipsibus Solaribus, ct Transtuveneris in suo excellento opere Astronomico propositae, qua adhibitis indubiis elementis, & calculis omni cum rigore perfectis,easdem prorsus reperit conclusiones,quas ipse inveneram: Haec ergoDisquisitio novum est argumentum , quo quantitas a nas statuta Parallaxeos actualis 8 , 56 seu in distantia media 8 V, 7o quam maXime praecisa demonstratur . est autem sequens.

DE PARALLAXI SOLIS

ex duobus internis contactibus Veneris,

in eodem loco observatis Disquisitio.

Anno 1772. Cum tota determinationis hujus accuratio ab ipsa elementorum e quibus calculus conficitur, accuratione dependeat. viam ineundam censui. ubi nonnisi illa assumuntur, de quibus minime inter Astronomos lis est, aut esse certo deberet. Solos nempe diametros Solis & Veneris . & motum respectivum Veneris a Sole adhibeo. Do diametro Veneris sat nos, ut eXistimo. observationes externi & interni contactus, seu duratio egressus tutos praestant, quem proinde 57 ', a assumo, neque ultra unam, alteramve decimam nos a Vero aberrare puto. Circa diametrum Solis, ubi minima esse deberet, major est controversa. Mensur

139쪽

NItiones nonnullorum accuratissimae&observationes multi.

plices illam ar; a IV esse produnt. Quam determinationem & sequar, ita tamen, ut quid imminutio diametri usque ad 3I', a IV, 4, e mente Videlicet Cel. D. de la Lande, mutationis causet, inquisiturus sim.Μotum horarium Veneris a Sole suppono cum Cel. D. de la Lande, 4 , o V, 115. de quo satis inter Astronomos Convenit. Methodus, quam adhibeo, no Ua non est , nisi quod Transitus Veneris projectionem ortho. graphicam ad calculum ita revocem, & praeter memorata tria elementa, nil omnino accurate me nosse oporteat, inclinatio enim orbitae Veneris, quae calculum praeterea ingreditur, intrδ minuta complura, intra quae certo omnis do illa incertitudo consistit, cognita satisfacit. Adhibui Tabulas, quas pro Eclipsibus Solaribus construxi,&Ephemeridibus hiatibus An. I 769 adjunxi. Quoniam insula Talti versus Austrum sita est, &observationes ibi coelo favente . & ab observatoro exercitato D. Green institutae velut pro basi omnium inserviunt, quae in haemispherio boreali factae sunt, illas

primo omnium ad calculum revocabo.

Latitudo loci, ubi observatio facta, est 17'. as . a ' australis. Quodsi e mente & Tabula D. Tob. mayer correctio 8', 47' adhibeatur, quae figurae Telluris sphaeroidicae competit, est latitudo correcta I7'.

a 6 . I 6' . Primum internum contactum observavit D. Green h. s I, 43', Asdum h. 3. I 4 , 3'. ut proinde intervallum temporis inter internos contactus

interceptum sit 5 . 3o . 7 ' , Repraesentet Fig. I.)circulus ὁ δ δ, projectionem Telluris orthographicam in disco Solis A A A. a centrum Telluris & Solis, ρ h ι orbitam Veneris quodsi a δ supponatur juxta citatas Tabulas, partium Io 48, ct distantia centuorum

140쪽

Telluris I paralleli Taitini 294, erat in e locus obLErvatonis pro primo interno contactu, ct in f pro udo. ad b axis AEquatoris, abscissa a b - 5s 9 abscissa a d 740, semiordinata be- 6ix, ct altera df- 547. E

Quaerenda jam est linea ah seu distantia minima centrorum Solis & Veneris . si observatio in centro Telluris a instituta supponatur , quam o hucusque datis & erutis ita reperit patet ex inspectione Figurae Triangula pes & tfι Ita sibi imposita jaceres, ut trapezium towqν utrique triangulo Commune si, quemadmodum & linea is ad utrumque pertinet. Collocentur jam ita haec duo triangula, ut Fig. a. linea se in lineam is incidat; quod fiet addendo ad lineampi Fig. r) lineam is; ita ut linea sι Fig. g) lineae it Fig. x aequalis sit, & linea ps, quemadmodum

9 reliquae lineae utrobique eaedem. Quoniam Iinea ρ ἰ Fig. I motum Centri Veneris in orbita sua repraesentat, cognita proinde est, si huic linea gm in t r, pariter cognita addatur, habetur cognita linea p I Fig. g) cognita pariter est Iinea pem: fι et differentiae semidiametrorum Solis & Veneris, uti & linea se δε - em Fig. I)agitur jam de invenienda linea es m ah Fig. I . Sit pI- a. si haec bissecetur in x, ct x s dicatur a , erit

SEARCH

MENU NAVIGATION