Supplementum dissertationis De parallaxi solis. A r.p. Maximiliano Hell, e S.J. ..

발행: 1773년

분량: 166페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

nis, Londini, Green chii. & Oxoniae Sola V vel 5 gradus alto. undulantibus quidem itabis, attamen minus saltem dubiis. examen suscipiamus. Ne autem me mala fide lectores agere suspicentur, ipsissimam Cel. Lexelui condemnationis Tabulam pag. 42 suae Disquisitioni insertam hic ab oculos ponam, in qua binae ob.

serVationes asterismo notatae, ab ipso Cel. Lexellio pro exclusis habentur, quamquam D. Hi Mira momenta. qui contactum hunc inter omnes Green ichenses primus viderat ad elicienda media momenta ex Caeteris Green ehensium retinendum arbitrarer , eo , quod haec momenta non multo magis differant a momentis

D. mnestne per defeetum, quam differant D. Millium. son Oxontensis a Domini Cassini. & Salost momentis, quas tamen retinendas censet Cel. Lexell. En Igitur Tabulam Cel. Lexelui e sua Disquisitione excerptam. In

Cel. hos viros , quos pIerosque inleos habeo, eumprimis Cel. Acuratii ει Cassini, sed veritatis amore a me factum, quum Cel. de La Lande his Parifinis eum tribuerat exacti tudinia characterem, ut has eum Cesaneburgensi pro fundamento, k basi comparationum assumeret; si idem laeisset Cel. de tu Lania eum Stokholmiensibus, Upsaliensibus, di Londinensibus & has quoque Examini subjecissem , non certe ex vindicta, cujus mihi nullam praebuere Cariam. sed veritatis consequendae iuruore.

112쪽

vatoris.

Ob rvationes in singulis locis laeta. observationes ad Meridianum

Parisinum re ductae. Grenovici.

38. 47.

- 28. 17.

Cassini de Thury.

113쪽

Bergman. Μelander. Prosperim. Salenius.

- 4Q. δε- - 38. 53- media. 7 . 38. 43'. 9'. 34 IV. 7. 38. 29. Dissensus

114쪽

In hac Tabula supponuntur isquentes differentiae inridianorum a Parisinor Greemes iam 9 . I 6 Londinum, 9 . 35 . Mω Io'. 3O . O Onia r 4 . I9 . Souol. vita IV. 2 . 53 ρ. alia I'. I . I 4'. Wardhus I . ss 8 . Cataneburg ih. 4r . 41'. habita etiam ratione efffectus parallaetici respectivi. Observationes binae Grenvici asterismo notatae a cel. Lexellio pro exclusis ta

bentur.

Exclusis ergo ob rationes graves supra allatas observationibus Parisinis. quamvis una Cel. Bernouillia mea solum 8 secundis differat; item Upsaliensibus, quarum madium ultra omnem probabilitatem meae ardhusianae errorem a I ' per defessum imputat, ct cum minus exacta D. Borgreming congruit. Itemque Stok. holmiensibus, quarum medium meam per I 8 ' condemnat, habebimus ex retentis 16 Anglicanis, Greenwichensium scilicet, Londinensium, & Oxoniensium mo. menta media ad Μeridianum Parisinum reducta 7' . 38 . 300. & cum Wardhusiana sit 38 . a 9'. Hae 16 Anglicanae indiscriminatim sumptae, meam erroris non majoris quam IO' secundorum arguunt ; verum cum ternae Londinenses D. D. Canion, Hirst. de Be-Wis, Item ternae Oxonlenses D. D. Clare. Schuckburgh, & Horaley a caeteris plus justo, ut supra monui, differant, seclusis his sex, e reliquis ro observationibus Anglicanis habesur per medium I . 38. 35 , a mea solum G secundis differens ἰ duae ergo tertiae observationum Anglicanarum in Circumstantiis coeli.& agris non optimis, &Sole nimium depresso, undulantibus limbis factarum . non maiorem meae in optimis circumstantiis obtentae tribuunt errorem per deofecto, quam o ' secundorum , ergo pluralitate Voro rum Anglicanorum, error I 4 secundorum a Cel. Le-

115쪽

xeli imputatus deprimitur ad 6' secunda. Porro si ex his Io observationibus partem dimidiam, quae cum

mea magis Congruunt, accipiamus, nempe GreenWichensium D. D. Heis, ct Dosi d & omniensium D. D. Ηον b, Ni itin, & William , habebitur per medium

7'. 38. 3a . meam solum 3 secundis superans. Inter has Domini Initiumson cum mea prorsus congruit, DO

disserunt. Haec omnia ita se habere noscuntur sub Hypothesi earum longitudinum, quas Cel. Lexeli pro comparatione harum observationum assumpsit ; iam vero excalculis novissimis Eclipseos Solis Anni ret 64 & 3769 Oxoniae observatae, longitudinem Oxoniensem a Cel. Lexell assumptam I 4'. I ς', minuendam esse 9', statuendamque 14 . ro patet ex eoauoi praee de temps ad Annum 1774 pag. ara, itemque pag. 277. quare si haec longitudo applicetur observationibus omniensibus, reperientur momenta ex omnibus Oxoniensium media ad Μeridianum Parisinum reducta contactus I. interni 7 . 38 . 29'. eadem prorsus ad unum secundum, quae edihibet meus contactus I. Internus ad Meridianum Parisinum reductus; Oxonienses ergo observationes sumpto medio prorsus cum mea consentiunt.

Sed & ipse Cel. Lexollius fatetur pag. 43 Disquis

stiae. inter Europaeas esse non nullas. quae meis momentis contactus I. interni favent in observationes auo tem Oxonienses, inquit. eam imprimis ob rationem is attuli, ut pateret, me In hoc examine instituendo, ,, nullo praejudicio esse occupatum, cum inter obseris variones Oxonienses binae sint, quae cum momento,, R. P. Heli optime consentiunt, imo ex magno nu- is mero observationum pro contactu hoc interno, qua

116쪽

,, rum copia adhuc suppetit, nonnullae quidem inue. o niuntur, quae observationi P. Heli favent, siniuΙ tamen certum est, ex observationibus heie exclusis, quintuplo majorem esse numerum in malis Icilieet eaeli, aerisque eis Utantiis factar I quae momentum a P. Hellassignatum erroris arguunt, quam quae illud absolvunt&c. Ex his Cel. Lexeli verbis colligimus , plures quidem praeter eas, quae in Tabula recensentur. ha- heri observationes Europaeas, Wardhusianae faventes, quas tamen, quia caeterae quintuplo plures essant eam erroris arguentes. in medium Proserra superstuum cerbsuit. Utinam Cel. Lexellius, conditiones caeli. a risque observationibus Europaeis minime faventes tam candide exposuisset, quam Candida asserit, se nullo praejudicio occupatum observationes Oxonienses, ct Greenwichenses mihi faventes, recensere; At enim optime perspexit, si Vel verbo malas coeli, aerisqne circumstantias observationum Europaearum, imprimis Stokholmiensium, Upsaliensium. Parisinorum. & Lot di non sium attigisset, vim omnem sul argumenti contra Wardhusianam adducti, infringi. ea do causa de Conditionibus , & circumstantiis malis harum observationum altum silendo, iis lectoribus, quibus hae malae circum stantiae ignotae erant, facile persuadere arbitratus est, sententiam suam de certitudine & evidentiu erroris mel esse irrefragabiliter certam; etenim si dixi fleti in Europa, imprimis Stokholmiae, Upsaliae , & Parisis, Sole

vix a' vel 3' alto limbis vehementer undulantibus, ct ebullientibus accuratas Obtineri non potuisse obsesvationes, fatentibus ipsismet observatoribus. ut in Ringula I dictum est, clarum fuisset lectoribus, has observationes , iitpote admodum dubias, Contra Ward-husianam Sole 6'. 33 extra vapores horizontis ver-H 3 sante,

117쪽

dem per defectum, maxime Cum illae observationes Europaeat, quae Sole aliquantulum altiore puta vel seradus, ut sunt Green chenses, O Oxonienaes, magis cum Wardhusiana consentiant. quamvis has ipsas observationes inter accuratas. ob sensibiles limborum undulationes) ipsi observatores censere non velle Candide fassi sint. Testem etiam hoc loco ipsum Cel. Lexellium mihi appellare liceat, observatorem Petropolitanum contactus II. interni in egressu Sole circiter ς , 5o . alto I se ObserVati. an non ingenti motu un-dulaverint limbi y an non obstantibus his undulationibus. arbitratur se praecisum observare potuisse hunc Contactum y vel an non censeat, sua. & suorum sociorum momenta assignata, Causa undulationum. esse du-hia . . Si vero causa undulationum Sole fere 5 gradus alto contactum Petropoli observatum inter dubias censet observationes. an inter optima nota observationes

habebit Stokholmiensos, Upsalienses, & Parisinas SoIemulto magis deprestiore & vix a gradus alto, limbis

maxime undulantibus obtentas Τ id si contendat CilLexestius, videat, an apud longo usu exercitatos observatores fidem inveniat 2 mihi quidem . quem longa observationum docuit experientia, hujusmodi nunquam persuadebiti Ex his jam dictis, satis elarum puto, eX Observationibus Europaeis in malis coeli, abrisque Circumstantiis obtentis contra contactum meum primum internum adductis, ne probabile quidem, multo minus eertum aut elidens, ut saepius assirmat Cel. Lexellius . formari posse argumentum erroris I 4' vel a a

secundorum . ct quidem per defectum , quem errorem

118쪽

ri 9 cum non sit per excessum, qui saltem aliquam speciem probabilitatis habere posset, tamdiu ex Europaeis pro

non demonstrato habendum censeo, quamdiu Cel. Lexellius non demonstraverit, Observationes Europaeas. si non in optimis. saltem non nimium iniquis coeli. aerisque circumstantiis, accurationem observationum non interturbantibus, factas esse. Sine dubio magna sunt nominat Parisiis. Sto holmia, infitia, utpote stationes observatorum eXercitatorum, Celeberrimorumque, &magnum quid audit. per observationes Parisinas, Stob Olmienses, fallenses, obχrvationem cujuspiam alibi

factam erroris damnari; sed velo retracto, desmonstratis scilicet. malis observationum circumstantiis ab ipsismet observatoribus pro impedimento agnitis, magna haec nomina, nomina tantum esse intelliguntur, rerum Astronomicarum imperitissimis solum fucum facientia. sub quo rerum harum periti optime noverunt. macu Ias , naevosque latere, non culpa obserVatorum, sed causa iniquarum Circumstantiarum per industriam observatorum non submovendos . emendandoSque. His ita intellectis. urgebit porro Cel. Lexellius argumentum suum de errore contactus I. interni a me Wardhusi observati, sequenti ratiocinior si contactus meus I. internuS, hoc errore a 4' secundorum absol-Vatur , exactu'que supponatur. tum necesso omnino est, eundem contactum I. internum in sinu Hudsonis Observatum erroris condemnare 160 vel saltem his x

secundis p r exesi , id autem asserere sine Caleberrimorum observatorum ingenti injuria non licet. Ad haec repono I. id si adseratur . nullam fieri injuriam celeberrimis observatoribus , quibus pariter , ut ex eorum relatione in Regula I. mea adducta liquet, circumstantiae ccell, ct aeris minus savebant. Repono II.

119쪽

Si contactus I. internus in sinu Hudsonis errore Io Uel a 4 secundorum per exesssum absolvatur, exactu que declaretur, tum certe non solum meus, sed etiam idem contactus I. internus in Insula Tviti a GL Green observatus erroris 16' vel I4' ct quidem per dejectum condemnari debet, id autem de tam exercitato obsedivatore, ut erat CcI. Green, & quidem in faventit simis coeli, aerisque circumstantiis observante. sne.maxima injuria asserere non licebit; pugnat ergo contactus 1. internus in sinu Hudsonis observatus cum contactu I. interno in Insula Tviti Cel. D. Green perinde, ut cum meo eodem contactu Ι. interno , ct eadem prorsus quantitate erroris per dejectum , quod mihi jam demonstrandum incumbit. Ne igitur CeI. Lexollius me haec temere asserere surpicetur, proponam calculos ex effectibus Parallacticis ab ipsomet Cel. Lexellio in suis litteris supra propositis sub formuIa generali, quam exactissimam vocat, exhibitis, ct a me ad Hypothesim veriorem 8 . 56 reductis, quos saltem uno secundo temporis, testante ipso Cel. Lexellio non aberraturos confido. Disquirendum ergo erit, an observatio Taitenss Cel. D. Greea contactus I. interni conspiret cum mea Ward-husiensi , & an ex observatione Hudsonsbayensi contactus I. interni, sequatur, observationem Tait semD. Green ejusdem Cont. I. interni peccare per defeetum I 6' aut saltem a 4 secundorum perinde, ut in Ward-husensi; quod si ita, tum, si Cel. Lexellex Hudson

hayensi arbitraturi meam Wardhusanam justo iudicio condemnari posse erroris I 4' vel Ici' per defeetum, necessario admittere debeat, eodem judicio, Taiiensem D. Green damnandam I 4' vel I 60 per defeetum; hoc est, si Hudsons yensi observationi eum tribuit characte-

120쪽

rem velitatis, & exactitudinis , licet in circumstantiis coeli minus faventibus factae, ut ob hanc observatio. nem , meam jure censeat erroneam , eodem modo Hudsonsbayensem praeserre debeat Taitensi D. Green. eamque inter erroneas referre; sicque criterio praepostero. binae observa iones in optimis, faventissimisque circumstantiis ab observatoribus exercitatis obtentae damnabuntur erroris, ct quidem Contra Omnem proba bilitatem per defectum. Illud praeterea hic notandum; momenta observationis Taltensis D. Green a Cel. de laLande in suo Μemoire relata , a ' secundis aucta Comparere; in litteris etenim Cel. de la Lande, in Journal des Savans insertis ad Annum 1771 mense Decembri, quibus obser ationem Taiiensem promulgaverat, sequentia leguntur e te premier conta et interieur a Ihntrge de Venus fur te Soleil est arriv6 sub Uant M. Green a I h. 43 . 5a le second contact int rieur pour Ia sortie 3 . I 4'. a . Cum ergo momenta in

Journal des Savans relata, nisi errorem typi supponere velimus, pro veris illis , in corruptisque haberi debeant, quae a Cel. D. Manes ne Parisios ad Cel. nde la Lande perscripta supt, ea de causa Pro eXamine hoc meo, uno secundo imminutum contactum I. internum assumam, hoc est. II . 43 . 54 loco ar . 43 . 55 h de qua quidem imminutione litem moveri nolim. Cum de uno, vel duobus secundis in determinanda discrepantia contactus I. interni Hudsonsbayem sis mihi quaestio non sit, sed de x6 vel I4'. Eodem modo in eodem Iournal des Savans ad mensem anuvIium 177o leguntur sequentia momenta observationis

in sinu Hudsonis.

SEARCH

MENU NAVIGATION