장음표시 사용
491쪽
Confirmatur. Quo homines sunt doctio tes& subtiliores, eo minus circa naturalia ratiocinantur ; quia per sapientiam , qcae coronis quaedam est & consummatio scientiae , conclusiones in principiis intuentur : Atqui Angeli, subtilio tes sunt etiam subtilistinis hominibus : Ergo cirea naturalia non ratiociis nantur. Hoc ratiocinium desumitur ea sali Cio Thoma r. pari. qLaest. 18. art. 3. ubi sic habet: Inferiores intellenius , scilicet hominum. per quemdam motum ct discursum , intellectualis operationis terfectionem in cognitione meritatis adipiscuntur , dum scilicet ex tino cognito in aliud cognitum procedunt.: Si autem statim in ipsa cognitione principii non insticeret quasi notns omne 'concrustiones consequenies ; in eis dis ursus locum non haberet. O hoc es in Angelis , quia flatim in illis qua primo naturaliter cognoscunt, inspicilint omnia quacumque in eis cognosci togunt ct ideo dicti niur m-itellectuales ; quia etiam apud nos ea qua statim
naturaliter apprehenduntur, intelligi dicuntur: nd e intelle dius dicitur habitus primorum priu- librum : Animε vero h mana qua veritatis notitiam per quemdam discursum acquirrint, rationales vocantur ;)qVod quidem contingit ex debilitate intelle elualis luminis in eis r Si enim haberent plenitudinem intellectualis luminis,
sicut Arieli: flatim in primo asperitu principiorum , totam virtutem eorum cemprehenderent,
intuendo quid ex hys s llusari lcis t.
492쪽
Angeli circa libera supernaturalia ratiocinari possunt. PRobatur primo ex multis Patribus , quidum agunt de tentatione Christi a Da mone, dicunt, non alia de causa Daemonem Christum tentasse , quam ut ex eius dictis Sesactis inferre posset , utrum Christus esset
Probatur secundo ratione. Ratiocinari est ex una cognitione notiore , aliam minus notam deducere : Atqui Angeli id possunt circa libera & supernaturalia , quorum videlicet non habent species infusas : Nam V. g. Daemon ex actibus & signis exterioribus potest conjecturaliter in serre cogitationes cor ὀium ,& e et factis Christi potetat saltem probabiliter colligere ejus divinitatem': Ergo Aogeli circa libera & naturalia ratiocinari possunt.
Objicies Actus proprius & speeislaus unius
naturae non potest alteri competere : Atqui ratiocinari est actus proprius & specificus natulae humanae : Ergo non potest competere Angelicae. Distinguo maiorem. Ratiocinari dependenter a sensibus & phantasmatibus', est actus specificus naturae humanae concedo : ratioci nari independent et a sensibus & phantasma tibus, nego.
493쪽
Loqui est suum conceptum manifestare,
proindeque locutio est manifestatio conis Ceptus. Omnis natura intellectualis socialis est, proindeque utitur locutione qua sola sellicet societas fovetur: Atqui Angeli intellectuales sunt: Ergo loqui possunt. Loquuntur autem Angeli & Deo , & nobis, di sibi invicem. Non loquunt ut Deo ipsi imprimendo species , quia Deus est immutabilis ; sed ad illum suas cogitationes dirigendo, quomodo etiam nos hine Deum alloqui
Loqui possunt nobis dupliciter, scilicet extet ius sonos articulatos in corporibus assumptis efformando ; quomodo Gabriel allocutus est beatam Virginem, Lucae c. I. & interim, scilicet species quae sunt in phantasia commovendo , dividendo, componendo ; quomodo forsan Angelus apparuit sancto Ioseph in somnis dicens ; Noli ii mere accipere Mariam coninjugem tuam. Matthaei c. t. Loquuntur autem sibi invicem , non imprimendo species : diximus enim Paragrapho superiore, Angelos nullas species immittere,
sed suum conceptum dirigendo ; qua dir et ione fit, ut Deus iis imprimat species eorum quae volunt sbi invicem manifestare. Nam ut diximus Ρaragrapho secundo, Deus in funis dii species Angelis , quando eis deb ntur; quando autem unus Angelus dirigit suum
494쪽
conceptuus ad alterum , tune alteri illius conceptus species debetur ; cum Angeli ut pote intellectuales, proindeque sociales, ex natus a sua exigant sibi invicem suos manifestare con ceptus, nec aliter possint: Ergo Deus species cogitationum liberarum Angelis infundit ad dircctionem & exigentiam aliorum. Nec dicas, hoc modo potius Deum loquiquam Angelum; proindeque Deum aliquando mentiti: dum scilicet unus Damion alterimentiri vult. Sicut enim eum Legatus vernaculi nostrii diomatis inscius Regem per interpretem allocuit ut , ipse Legatus proprie loquitur, non autem interpres; & si quid interveniat mendacii , Legato tribui debet, non interpreti, Ita a pati. in il a locutione Angelorum, locutio potius tribui debet Angelo quam Deo; proindeque si quid in tetveniat fraudis, soli Amgelo ascribi debet , non Deo ; quia scilicet in tali hy pothesi Deus concurrit ut causa quaedam generalis de te imi nata a particulari. In hae sententia facile potest: explicari quomodo unus Angelus alteri loqui possit se ereto, dum scilicet ad illum solum suam dirigit conceptionem aut affectionem: quomodo
Io qui possit demisi e ; dum ad paucos suas cogitationes dirigit: quomodo item elate ; dum
ad omnes , vel ad multos. Porro si uns Angelus alteri loquitur, alter
Audi reaAngeli eum nihil aliud est in nostra
sententia, quam percipere quid alter velit, per species a Deo infulas ad dilectionem alterius.
495쪽
Caeterum ita se habent in Angelis loeutio Se illuminatio, quomodo in hominibus locutio& doctio : Sicut ergo in hominibus loeutioeujustibet est, doctio vero tantum eruditioris; ita in Angelis locutio cujuslibet est , illumina
tio vero tantum superioris. Obletua hic, nos viatores eodem modo alloqui Angelos & Sanctos, quomodo Angeli sese invicem alloquuntur , scilicet per dirc ctiois nem : proindeque mirum non esse si eos ex maxima distantia alloqui possimus ; quidquid in contrarium effutiant inepte quidam Hae letici. Decimum sextum Caput legant Evangelii sancti Lucae , in quo anima Divitis Epulonis alloquitur animam Abrahae ex maxima a I stantia, ut ibidem significat anima Abrahae lacrespondens et Iuter nos ct vos chaos magnum fr-matum est.
Potentias appetiti vas . oportet esse proportionatas potentiis ἰ ὰpprehensivis , inquit
sanctas Thomastri part .. quaest. 83. asI, 4. Appetitus autem proportionatus intellecturi est voluntas : Ergo eum in Angeli, sit intellectus; in eis quoque est voluntas , & quidem Voluntas libera ; nam ut ratiocinat ut idem Doctor I. pati. q0.2st. '. art. 3. habet intelletitum , potest agere ex rudicio ubero , in auantum cognoscit universalem rationem boni , ex qua potest auditare hoc me illud Esse, bonum , Unde ubicumque es inteι-
496쪽
te ius, ibi es liberum arbitrium. Et sic patet liberum arbitrium esse in Angelis, & excellentius quam in hominibus, sicut & intellectum. Ex quibus patet in Angelis esse amorem Senaturalem , & elcctivum seu liberum. Nata-ralem quidem , quo se suamque Beatitudinem diligunt ; electivum vero, quo eligunt media in ordine ad Beatitudinem : Unde naturalis dilectio in illis , sicut & in nobis , est principium electivae; quia ut argumentatur sanctus Thomas I parte quaest. so. art. 1. Semper id quod pertinet ad prius , habet rationem principii : Unde cum natura sit primum quod est in uMoquoque, oportet quod id quod ad natur m pertinet, sit primum in quolibet; ct hoc opparet in homine quontum ad intellectum , o
quantum ad vatiueatem. Intellectus enim cognosicit principia naturaliter,is ex hac cognitione causatur in homine scientia Conclusionum; qua non cognoscuntur naturaliter ab homine, sed per inventionemavel doctrinam. Similiter autem in voluntate , finis hoc modo se habet sicut principium in intelle tu , ut dicitur in se--eundo P0sicorum ; Sicut enim intellectus cognoscit priucipia naturaliter , sic moluntas vultu. Iinem naturaliter unde voluntns naturaliter tendit in 'um finem ultimum e omnis enim homo naturaliter et uit Beatitudinem ; Et ex hac naturali voluntate causantur omnes alia voluntates , cum quidquid homo vult, melit propter fi
Porro haec tantum intelliguntur de actionibus naturalibus ; non autem de sup rnaturalibus: Horum enim natura non est principium
497쪽
sufficiens, inquit sanctus Thomas in fine Ariaticuli citati ARTICULUS ULTIMUS.
De Potentia motrice Angelorum.
NUllam habent Angeli saeuitatem acti
vam ad extra, pia ter Vim motricem: Unde quidquid extra se praestant, pia stant tantum movendo localiter , & applicando activa passi vis, ut communiter docent omnes Theologi & Philosophi ; & nos docuimus agendo de Causa secunda , Paragrapho secuam do , Conclusione prima Per suam autem vim motricem tria praestant Angeli. Piimo, movent se ipsos. Secundo, moVent alia a se. Tertio denique, aliquando assumunt quaedam corpora. Quapropter de illis totidem Paragraphis dicendum est.
PRobatur prin o ex Scripturis, ex quibus
constat Raphaelem comitatum fuisse ju- iniorem Tobiam per totam suam peregrinationem ;& Gabrielem dc scenssisse de coelo, iut salutaret beatam virginem , eique mysterium incarnationis annuntiaret. Probatur secundo ratione. Omnis creatu- Ira cognosciti a potest seipsam localiter mo- .
498쪽
vere. Atqui Angeli sunt creat uiae cognoscitivae : Ergo Angeli possunt se ipsos localit ex movere. Probatur major': Tum inductione facta per omnium creaturarum cognosciti vatum genera: Tum hac ratione , Omnis creatura cognoscitiva potest naturaliter appetere esse alibi, quam si : Ergo habet virtutem alio quam sit se transferendi. Nam viventia cognoscitiva possunt se movere ad id omne quod naturaliter appetunt: Alioquin appeti tus naturalis e siet frustraneus.
Angeli non possunt naturaliter se movere in instanti. Est sancti Thomae i. pat te quaest. S 3-art. 3 .& sancti Bonaventurae in primum lib. Sententiarum distinct 33 quaest. 3.
Probatur. Velocitas instantanea motus lo- ealis , estimaxima velocitas quae possit esse: Ergo non potest esse nisi a maxima virtute quae possit esse , qualis est sola virtus divina.
Probatur consequentia. Crescit velocitas motus localis secundum inere mentum irtutis motricis: Ergo ut sit maxima velocitas motus localis, debet esse a maxima virtute motrice. Confirmatur. Inaequales sunt potentiae motrices Angelorum in diversis specie Angelis, sicut & essentiae : Atqui si Angeli possent movere se in instanti, non essent ira quales eorum Virtutes motrices r Ergo non possunt.
Objicies. Angelis, ut pote spiritalibus, medium non resistit: Ergo possunt moveri ia
499쪽
instanti ; quo enim minus resistit medium, eis e eletior est motus: Ergo ubi nullo modo resistit medium , motus est in instanti. Nego consequentiam. Successio enim & tarditas motus localis non repetitur a sola resistentia medii; sed etiam a distantia extremo Arum, At a finitudine virtutis motricis ; quare probatio Sophisti ea est 3 est enim a causa in adaequata , tanquam a causa ; adaequata ; quod captioluna est , ex fine compendii Logi ei.
Angelus in indimisibili consiturus naturaliter non posset deserero locum, P Robatur. Implieat rem inextensam successive moveri loealiter , ut supponimus hie , probandum in Physicis disputatione de motu: Atqui Angelus non potest naturaliter moveri nisi laecessive , ex conclusione superiori: Ergo in indivisibile constitutus naturaliter non posset deserere locum.
ULTIMA CONCLus Io. Implicat Angelos moveri ab extremo ad extremum, non transeundo per medium.
F Sx Alepsis i. parte, quaest. 13. membro L.& S. Bonaventurae in primum lib. Sententiarum disti . Eh. 21. quae i. i 2. Probatur primo. Connexio quaedam naturalis est inter loca pereurrenda, tam necessaria. ut subitantia statim atque de et it atquem Iocum , volit nolit, excipiatur a viciniori, ut
500쪽
vere. Atqui Angeli sunt creat uiae cognoscitivae : Ergo Aogeli possunt se ipsos localiter
movere. Probatur majori: Tum inductio ae facta per omnium creaturarum cognosciti vatum genera: Tum hac ratione , Omnis creatura cognoscitiVa potest naturaliter appetere
esse alibi , quam sit : Ergo habet virtutem alio quam siu se transferendi. Nam viventia cognoscitiva possunt se movere ad id omne quod naturalitercappetunt: Alioquin appeti tus naturalis e siet frustraneus. Sacu NDA CONCLus Io. Angeli non possimi naturaliter se movere in infanti.
Est sancti Thomae i. pat te quaest. S 3. art. 3
& sancti Bonaventurae in primum lib. Sententiarum distinct 33. qua st. 3. Probatur. Velocitas instantanea motus Io- ealis, est maxima velocitas quae possit esse: Ergo non potest esse nisi a maxima virtute quae possit em , qualis est sola virtus divina.
Probatur consequentia. Crescit velocitas mo- ius localis secundum intrementum virtutis motricis: Ergo ut sit maxima velocitas motus localis, debet esse a maxima virtute motrice. Confirmat ut . Inaequales sunt potentiae motrices Angelorum:in diversis specie Angelis, sic ut 8c essentiae : Atqui si Angeli possent movere se in instanti, non essent iraequales eorum virtutes motrices r Ergo non possunt.
Objicies. Angelis, ut pote spiritalibus, medium nonare sistit: Ergo possunt moveri ia