Methodus medendi Francisci Vallesij Couarrubiani, Philippi secundi Hisp. regis, medici primi, in quatuor libros diuisa quorum 1. Continet victum ægrotantium. ..

201쪽

Quando

dum caldo sine qua non potest agi curatio.

Satieta Venuiculi soluend.ὲ antequam mittatur

sanguis. In vicere sordido &Cauo, qutS

Ienendus ordo.

s METHODI MFDEN rquodam, tunc videndum an alte inrum Obstet alterius curationi, itavi, nisi eo sublato, alterum curari

non possit vocis hanc Galenus causam sine qua non potest agi curatio ) atque illi occurrendum prius est. Vc lut si qui laborat febre

continua ex succis consistentibus intra venas, simul laboret satietate ventriculi, antequam secetur vena

debet vθtriculi satietas solui. Quia etsi , neque succorum putrescentium in venis , neque febris causa sit, obstat tamen quo minus sanguis mitti possit, quia ventriculo crudis pleno , non sine magno periculo distributionis mitteretur. In vicere sordido & cauo , extergentibus utendum antequam sarcoticis, &

lus quam agglutinantibus , quia sordes carnem gigni prohibent; δc nisi hac genita, labia dissita uniri

non possunt. Talibus obstaculis submotis, aut si talia obstacula non sint, tenendus est ordo tertius , quidc maxime omnium est legitimus, lucipiendumque a cause facietatis

202쪽

L1BER TERTIV s. III sublatione, de procedendum ad id Qualido iii. quod ab ea sit usque ad ipsum moria cipiendambum, cum quo necessiario tollenta si v rur symptomata. Hinc fit, ut cum

parte quapiam aste ea totum cor' est, ordo pus indiget euacuatione . non anta maxime le- veniendum ad localia sit , quana g; nas. totius vacuatio facta. Quia multi- Indicatio-tudo aut cacochymia facit, aut po- neci is .iotest morbum augere , aut alium, Ru ς. νς

grauiorem fortasse, excitare. Quare rationem habet causis, Nam ur totius indicat morbus praesens . ita & qui sit euacu timetur. 'deoque censer 1 debellio. causa, non quar facit, aut fecit so causamor luna, sed quae faciet, nisi quis ob stet. Eadem quoque ratio est Cua- fecit' & qu

cuationum ad euacuationes. Cum iaciet. enim aliae alijssint maiores , atque, .ut quis dixerit, in is Um uersales, ut missio sanguinis, qu πις pur' Inter eua gatio, quia illa omniam, haec quO- cuatione: . tundam succorum cst: δc CX purga, magis xi O per vcntrem , qua mictio , audi 0λμαι si sudor : δc hae, qMam ex Creat IO ,

emunctio: quae minus uniuersales hi, ' siuit cum magis uniuersalibus csi i

203쪽

guinis ante eXpurgationem qua causa fiat. Expurgatio cur fit ante patriculares

mubia symi ς METHODi MEDENDI paratae ad localium a axiliorum vergunt naturam. Ut ergo Omres evacuationes agi debent ante localia, ita inter euacuationes ipsas magis uniuersiales , ante eas quae minus tales sunt, quare & missio sanguinis ante expurgationem Quia multitudo , quae missionem sanguinis praecipue indicat , nisi mature tollatur , cacochymiam facit, aqua indicatur expurgatio . . Expurgandum etiam antequam

prouocetur Urina, sudor, aut ex

screatio si expurgandum scilicet est ) quia cacochymia totius , &

ventris, fouet eam quae in venis &thorace, & alia quacumque peculiari parte est. Itaque ubi complucantur multae indicationes rerum praeter naruram , haec sunt praecepta , & haec ratio satisfaciendi illis omnibus. Quae eadem seruanda est , & inter morbos plures, ut ulcus , inflammationem & febrem, & inter plures causas, mutilitudinem crassorum, obstructi

nem, dc putredinem: & inter mulis

204쪽

ista symp tomata , ut loquacitatem, promata. sitim , & peruigilium : & inter Sintercau- causas&morbos, ut fluxionem& isi Minor febrem, & inflammationem & pu' mohbo, Vtredinem: & inter morbos & θω symptoma-ptomata,vt febrem & dolorem ca- ea, & interpitis: & inter causas & symptom, causias &r in , ut bilem & delirium: & inter omnia simul, ut pituitam, febrem, o nia dc coma. In his &huiusmodi om- nibus complicationibus,nil urgentia , aut impedimentum ordinem interturbare cogat, ipse causarum iliacientium ordo tenendus est. quia posteriora cum prioribus facile tolluntur , ut cum inflammatione febris , cum multitudine cra --rum obstru chio, cum obstructiono putredo : cum loquacitate sitis, , scum hac peruigilium. Cum qu xione inflammatio, cum putredino febris : cum febre dolor capitis,,

cum bile delirium : cum pituita Ifebris & coma. Quod si pos eriora

Cum prioribus non omnino rou- l

lantur , tamen Iacienda sunt qu din, si suis spossunt priora prius , postes

205쪽

r 8 METHODI MEDEN D λ ammius, quae posteriora. Euenit aliquando virisque oc- duo dictorum fieri sui causas mu L. currendam tuas, velut fluxionem & dolorem si simul, peruigilium & sitim, & alia elusi a modi. Fluxio enim Vnde cumque incipiat dolorem infert parti reci- 'pienti , Sc dolor accedens fluxio nem a qua natus est, auget. Dolor P. quoque non raro incipiens ab icta'

aut intemperie fluxionem. conuo- Cat , conuocata Vero dolorem a quo nata est , auget. Ita quoquo

sitis aliunde nata dormire no sinit, γ& sublatus somnus, siccando sitim auget. Et peruigilium natum ex. ε dolore aut solicitudine, sitim in fert, sitis vero accedens noua vigi landi causa fit. Hoc cum euenit, . Utrisque occurrendum est simul quia utrimque proceditur a causa. Velut reuulsoria evacuatione &anods nissimul medicamelis. Sona, ni feris quoque ad caput & sitim sedantibus ad linguam dimul. In talibus ergo non opus est aliud anter aliud facere, quia multorum indi-cationes simul incidunt.

206쪽

L i B E R TERTI v S. 17 C A P v T II. CVm tamή- cimus faciendum hoc ante illud, non ita audiendum , quasi abstinendum ab hoe omnino sit , usque dum illud sit perfectum. Ita enim putante S me dici quamplurimi , tardius quam

opus sit, occurrunt malis. Quomodo maxime peccatur in acutis. Verbi gratia . non sunt apponenda localia antequam toti corpori sit

prospectum , neque V tendum attemperantibus antequam vacua Euacuatio

aut lethargo , aut inflammatior & alternata.

ne hepatis , nihil capiti . aut hy- licet uti. pochondriis admouebimus , antequam exquisitissime sit missus omnis sanguis 3 ardet febris vehementissime , nihil refrigerans, Reque quod sedet sitim dabimus ,. antequam expurgata bilis sit 3 aut salicin non m si urgentia nimia cogar Z certe antequam iamittatur sanguis, nihil recte ad- mouetur capiti. aut hepati in illis,..

207쪽

Interponenda localia niliarsalibus auxilijs. similitudo in phi: gmonia auxili S.

rantibus utitur .mate quam inci.

piat causam mini A clysteribus,

aut vomitu, atque si urgentia adest etiam expurgatione. Tamen neque integra persectaque sanguinis

euacuatio expectanda ad admotionem repercutientium, neque perpurgatio ad usum refrigerantium& humectantium : Sed inchoante semper curatione ab illis quae secundum artem debent esse priora, licet haec interponere, Sc simul f cere. Velut in phlegmonis curatione, constat repercustionem influentium priorem esse resolutione eorum quae partem obsident, quia

quod influit, causa est eius qubdobsidet. Tamen elapso principio, quod solis damus repercutientibus, incipimus utrisque simul uti, repercutientibus dico S resolue ribus, augendis sensim his dc d

trahendis illis, ita vet meris re Luentibus nunquam utamur usquo ad magnam inclinationem , quiaν non antea rccutius alicuius nou

208쪽

T 13ER TE TIV S. I 8 I fluxionis timor cessat. Maxime ipeculiaris causa timendi sit, velut in quibus calet plurimum aut dolet pars , aut causa est valde tenuis, aut aliquid obstitit quo minus vacu tio corporis satis produceretur. Magis autem si fluxio debilitati In podigii partis imputetur, ut in podagricis cis tumori- tumoribus, in talibus enim, etiam bu Iuid a in summa inclinatione, debet ha- Syμbere aliquid adstringetis quod admouetur , ne, scilicet maior debilitas relinquatur , in parte. Qua causa dia chalcitis utilis est usque ad perfectam curationem. His autem exceptis, in manifestis iam inclina .rionibus phlegmonum, ad solan, resolutionem indicatio inclinat.

Quod alicui videri polli t alia ra- Obiectio

tione methodum perdere , ouod scilicet , Inclinantibus tumoribu3 qualitate is

augentur eorum medicam eta pro .curando.

pria, hoc est, resollientia, cum tamen dictum antea sit, debere remedia cum morbis augeri dc minui, ut i cilicet semper sint aequalia. No n tamen ita habet,non enim Solutio

209쪽

1 81 ME THODI MEDEN Dii tam apponimus maiora quam im-- permista, eleuatis contrarijs. Quod si contraria eleuari eorum intensio, est, id euenit ex accidenti , quia, alia indicatio cessat. Atque hic ren

p1 cIentes diximus praeceptum illud

augendi & minuendi auxilia actmorbi aequalitatem. intestigi, nisii quod aliud obstet artis prςceptum. Velut nunc, obstat in summo viagore phlegmonis usui resolueniatium impermistorti indicatio fluentium , aut quae facile possent res uere. Si igitur in usu localium adeo diuersorum , & habentium, in rer se ordinem priorum & posteriorum , nihil obstat, immo vn melius dicam, res ipsa cogit viris

que uti simul, cur non &Cua ua monum de localium eadem ratio

sit, liceatque utrisque simul, &al.

De cucur- ternate uti Θ neque sane ad cucurbitularum ' itularum admotionem , quae ab Rum xi 0 ς' alto exhauriant, ne ce sic est corpus ita esse inanitum, ut in maxima penuria constitutum sit; sed fatis estitae vacuatum, qRanzum res tuta

210쪽

L1EER TERTIV s. videatur exegisse, ne plenum fit.

Hypocho dria quoque foueri pose De hypo-

sunt, antequam perpurgatum cor- chondriopus sit. Nam cum ventriculus, ac rum fotu. praecipue eius os laborat fluxione,& sentitur esse laxus, ante etiam quim mitti sanguis incipiat, cautio est illum per diem ante aliquoties fouere aliquo roborantium, ut me lino , absint litte, nardino , aut ma

stichino. Id quod magna utilitato fieri res est expertissima, tametsi

corpuS Vacuatum nondum est, sed id potius agatur, ut vacHetur. Neque sane amethodum est , quia, ut antea diximus, ordo a causa prohibente , seu a causa sine qua non, prior est, quam ab efiiciente. Con- :sultum ercro fuerit cardiacos . non solis fomentis , sed esu etiam ad-

stringentium fructuum, , quales multi autumnalium sunt , iuvate. Galenus etiam praecipit in arte quam scripsit ad Glauconem , in Lib. I e. so. omnibus febribus intermittentia & II. α sic bus, quae non sunt exquisitae ter tianae , hypochondria eorum quos