장음표시 사용
191쪽
164 MET MODI MEDENDI aut decima. Nimirum in diebus decretoriis , bonae meliores, &malae minus malae esse consueuerunt. Atque hac consideratione magis audebimus, sudores, & fluxus sanguinis,& euacuationes alias quascumque his diebus promouere, quam aliis. Consideranda deinde , qualitas, an scilicet talia euacuentur qualia oportet, si enim
pro morbi materia excernantur ex Ventre pinguia, aut cruenta, aut ramentosa , aut pro serosa humiditate exsudet pingue & crassum, nullus eam euacuationem iuuare studeat, sed sistere, ut quae haud dubie, morbo nulla ex parte imminuto, facultatem plurimum debciet. Ita etiam per morbos pi- tuatosos, Ut, verbi gratia, hydropis genera , deiectiones biliosae r aut per biliosos, ut febrem ardentem, aut phrenitidem, pituitota, nullius commodi esse possunt, eoque attemperandae aut sistendae magis quam iuuandae sunt. Post haec quantitas impetusque debet consi
192쪽
memus Virtuti, a minimis,&luntis, peius, 'ne nihil prosint. Igitur hac consi- euacuatrus de ratione affluentes &impetuosas euacuationes nunquam iuuabi mus , ne si aliae omnes conditiones optimae sint , sed cum maxime sinemus: cohibebimus autem, cum aliis
conditionibus aliquid deerit, ut si
die incommoda, aut regione, aut qualitate. Cohibebimus vero lato maiori aut minori conatu, quando plura aut pauciora evacuationem damnabunt. Debiliter autem tentatas, si alia omnia attestentur, iuuabimus semper, erunt enim tales iudicatoriae, neque integra .
Sed & cum quaeda renuunt, si alia
r*ro tales debet. Velut si per febre biliosa die aliqua decretoria aluus incipiat bilem fundere, non affatim , & alioqui medicus ex bile
multa pendere morbum timeat, ea
bilis per ventrem effusio sisti non debet: quin potius inuitat ad ex Pursationem , etiamsi cocta satis
193쪽
et σύ MET MODI MEDENDI materia non sit: quia ea dispositio, praecipue cum quodam murmure hypochondriorum, proxima tur-2. aph. 22. gentiae est. Atque ita videas Hippocratem ad expurgationem dicere solere, nunc, si materia turgeat, nunc , si venter murmuraverisia. de ratio- nunc requirere humorum vergen- ne Victus. tiam in regionem conuenientem.
, Εόs,E HRnc autem vergentiam humo ibὸ. ζ'' rum, ut te magis moueat, non ex semel, sed ex pluries tentata eua- .cuatione , cognosces. Vt si saepe per hunc morbum tentatos sudo res , aut ventris fluxus, aut mictus copiosos videris, ea tibi conside ratio , ubi alia maioris momenti non prohibuerint , talis euacuatationis promouendae causa fuerit. Conside- Porro praeter has conditiones quae
xandas bo- communes sunt omnibus euacua -
di Eh 60nibus , considerare oportet in
tias euacua. singulis earum generibus differetitionum in tias bonas , ac malas. Discendae- singulis ca- que illae per capita sunt ab Hippo Lum gene crate tum multis aliis in locis . tum
maxime in prognostico , qui adeo
194쪽
Cum variae considera otiones da-
LIBER SEcVNDVS. l67 pertractauit exacte omnia, ut vix quidpia in adiecerit tam longa posteritas. Ergo quaecumque euacuatio incidet, his omnibus , quae dicta sunt in considerationem adhibitis, atque ea quae maioriS momenti sint, maioris faciens, praeiudicabis an auge da, cohibendave sit. Quod si multae variaeque considerationes te reddiderint consilii
inopem , tantisper sine , neque iu- bitatiotiem uans , neque prohibens , donec genciant, conferentiae , ac tolerantiae notae fa se incipiant exhibere. Oportet auia si indu M.tem tC tunc velut in re dubia esse diligentem , atque aegrotum visitare , & notas omncs bonae autnsalae tolerantiae animaduertere.
Velut si cos ultus an expediat aegrorum , qui sudare incipit , pannis contegi , ac sudare qaietum , an contra ventilatione,& motu sudo rem prohiberi, consideransque sudore in calidum esse, atquc LX toro
incipere quere: dubius tamen ita
ut fit ) principis morbi , de diei:
ncque moibo satis cocto iubeas
195쪽
a8 MET MODI MED E NIyiaegrotum stragulis, neque additis neque detractis in quiete contine Ii, & sudare tantispcr sint: dubius cum sis, reuisere aegrotum debes, obseruare quem angatur plurim,
an difficilius incipiat spirare : au pulsus languoris quampiam spe Ciem prae se ferar, quos quid succedat tale , mouere se illum iubeas ac flabello ventilari. Si nihil horum , sed perseuerante robore, dcfacili spiritu , sine ulla anxietate sudet, dicatque se potitis subleuari
quam premi, procedat, non unam
aut duas horas, sed multas etiam, acceptis interim, si res plurimum protrahatur, iustulis ad refecti nem. Quod si contra non solium angatur, & pulsias debilitatem inis dicet, sed etiam linquatur animo,
aut extenuetur secundum faciem, non solum ventilatione occurremus, sed & obturante aliquo illinemus corpus , & oleo myrtino, insperso eriam puluere myrti, ba . laustiorum , malicorij , aut cyti. Ium: aut aliquo emplastico . ut
196쪽
sorte bolo Armenico. Signa autem
valde exoluentis , & syncopalis sudoris sunt quae diximus , ac pOstremo sudorem refrigerari, & se cundum frontem & iugulum in grandes guttas concrescere , e X- cauari oculos, liuescere faciem &Vngues. Haec clim adsunt, haud longe abest sy ncope, & ab ea mors. Cportet ergo te esse diligentem
conferentiae & tolerantiae , atquc contrarij , ut in hac euacuatione, ita in aliis omnibus. Ne te euacuationem suadente, repente ac velut inter manus homo moriatur, deiiciendo, sudando, aut aliter euacuatus. Qui infortunatus ac turpis error est. Dictae ergo sunt notae euacuationum, quae cum sponte incipiunt, sunt a medico promouendae. Alioqui, dum concoctiones aguntur , retentioneS ex re mentorum utiles sunt, & euacuationes noxiae, utpote quae cotrariae
sunt concoctionibus. Quapropter cauere debemus eorum praxim, Iiij
197쪽
, O MET MODI MEDENDI qui numquam non clysteribus Atiliis auxiliis sollicitantes C lacuationes , concoctioni locum non
dant. Sed haec posterius , ubi de
occasionibus auxiliorum agetur, dicentur opportunius , nunc in eum sermonem obiter incidimus, agentes de symptomaticis euacuationibus , de quibus, & omnino de symptomatum indicationibus,
hactenus. Dixeramus autem & de iis , quas morbi Sc eorum cauis praestant, atque ante has etiam, de indicationibus rerum naturalium& non naturalium. Superest ergo ut ad compositas transgrediamur.
198쪽
LIBER TERTIUS.C A p v T PRIMUM. VPERIORIBVS du bus Libris dictae indicationes , ubi singulae occurrunt leorsum , aut
multae quidem simul , sed quibus
eadem opera, aut diuersis, sed nihil repugnantibus , potest fieri satis, milia difficultas est, faciendum quod indicatur , Sc eo audacius quo plura indicant. Velut siquis febricitet ardenter ex bile valde usta, sine ulla alia putredine,
199쪽
i 2 ME THODI MEDEN Drsimulque vehementi torqueatur siti. Quae mora Θ aut quae dandi inuidia Θ omnia petunt potum aquae frigidae. Dabis tanto copio, si orem frigidioremque , Quant riis indiea. huHx plura quae pollulant. Si tamentiouibus. ' multae simul indicationes rerum
urget viciique perueris praeter naturam occurrunt, qua
rum aliae alijs obstant , tenendus ordo hic est. Videndum primum an aliquid eorum quae curationem indicant, siue morbus, siue causa, siue symptoma sit , ita πι geat, Vt inducias spectandi non det. Quod si euenit, illi est occurrendum ante
Omnia, Vtcumque peruertatur methodus , & ordo curationis. G
lenus ergo hanc dicit esse primam regulam indicationum diuersa rum : occurrere ei quod urgeat, altero non neglecto. Ego vero dico,ut illud plus aut minus urget, ita alterum negligi , aut secusia Adeo enim potest unum quidpiam Vrgere, ut reliqua interim, vel negligantur. Primus itaque ordo est,
quςm Vrgentia poscit, &huic alii
200쪽
LIBER T g R. T i V s. πνomnes cedunt. Curationem, quae hac ratione suscipitur, placuit quibusdam medicis vocare coactam, quae vero a causae sublatione inci- Pit, regularem. Quidam alij insurorans, negantes, coactam, aut irregularem dici debere vllam curati nem, quia cu m ita agitur,ita agi d bet , atque ipsae artis regulae ita agi suadent. Illi non negant artificis Quae regre. esse ita agere, cἰim ipsi praecipiant, ἰλri , 'R,
quia is ipse qui agit. mallet, si pose α' G
set, alium ordinem tenere , te et ratio. autem hunc iuxta commune illud praeceptum prudentiae, si non potes quod vis, velis quod potes, appellari volunt hanc curationem coactam, eam ver b qua tablata omnii urgentia tenerent, regularem. Se
per hς inanes argutiae deuoluuntur ad quaestiones de nomine. Constat vero primos melius distinguere id quod optimum ab eo quod neces sarium. Sed procedamus. Si nihil eorum quae adsunt , urgear, aut omniae aeque , neque tamen possis omnibus curri simul, sed ordino