장음표시 사용
441쪽
Α3o AMMIANI MARCELLI NIverti distulissent, provinciae reis orcs tribunusque Vincentius e latibulis quibus se commiserant egressi tandem intrepidi ad duccin Ocyus pervener tint. Quibus ille gratanter visis atque susceptis, agensque etiam apud Caesaream, fide rerum diligentius explorata, comperit Firmum per speciem faven- stis & supplicis tectiore consilio id moliri, ut nihil hostile metuentem exercitum in modum tempestatis subitae conturbaret. Quamobrem conversus hinc venit ad municipium S gabarritanum, Transcellensi monti adcline .: ubi inventos equites quartae sagittariorum cohortis, quae ad rebellem de- IO fecerat, ut contentum se supplicio leniori monstraret, omnes contrusit ad infimum militiae gradum: eosque & Constantianorum peditum partem, Tigavias venire iusserat cum triabunis: e quibus unus torquem pro diademate capiti imposuit Firmi. Dumque haec aguntur, reverterunt Gildo&Maxinuas, Bellen e principibus Mazicum & Fericium gentis praefectum ducentes, qui factionem iuverant quietis publicae turbatoris . - producerent vinctos. Quo ita ut statutum est facto, lucis primo exortu ipse egressus,cum invenisset eos in exer- Σοcitu circumseptos: de ista nefariis,moluit proditoribu eri oportere contubernata devoti censitis ' Secutusque adclamati nem rogantium sanguine vindicari, eos qui inter Constantia a nos mercbant, prilco more militibus dedit occidendos. Sagittariorum vero primoribus manus incidit residuos suppli- ascio capitali multavit ad aemulationem Curionis acerrimi illius ducis, qui Dardanorum ferociam in modum Lerneae scrpentis aliquotiens renascentem hoc genere poenarum eXtinxit. Sed obtrectatores malivoli vetus factum laudantes hoc ut dirum vituperant & asperrimum, Dardanos hostes me- gomorantes internecivos, & iuste quae sustinuere perpesis: hos vero subsignanos milites debuisse lenius corrigi,ad unum prolapsos errorem. Quos scientes forsitanis admonemuS, hanc
442쪽
hanc cohortem & facto & exemplo adversam: antedictos Bellen & Fericium, quos duxerat Gildo,tribunumque sagittariorum Curandium ea re iussit occidi, quod nec ipse unquam cum hostibus congredi voluit, nec tuos ut pugnarents hortari. Agebat autem haec Tullianum illud advertens, quod
salutaru rigor vincit inanem Jeriem clementiae. Exin profectius fundum nomine Gaionatis, muro circumdatum Valido, receptaculum Maurorum tutissimum arietibus admotis evem tit : & caesis omnibus incolis moenibusque complanatis, ad Io Tingitanum castellum progressus, per Ancorarium montem Mazicas in unum collectos invasit, iam tela reciproca tes volitantia grandinis ritu. Et cum esset utrimque discursum, agmina viris armisque incitata nostrorum non pers
rentes Mazices, licet bellicosum genus & durum, diversis stragibus implicati foedo diffuxere terrore: ruentesque in fugam caesi 1 unt, absque his qui reperta copia discedendi, supplici prece veniam quam dari tempus flagitaverat, impetrarunt. Suggena eorum ductore Φ -- Romano successerat, in Sitifensem Mauritaniam ireao di osito ad agitanda praesidia, ne provincia pervaderetur, ipse praeteritis elatior casibus gentem petit Mulonum: quam
conscientia rapinarum & caedium actibus congregaVerat Firmi,ut speranatur maiora mox adepturi. Progressusque aliquantum, iuxta Adense municipium comperit, distbnasas cultu & sermonum varietate nationes plurimas unum spira tibus animis immanium exordia concitare bellorum, adigente hortanteque maxima spe praemiorum sorore Firmi, n
mine Cyria: quae abundans divitiis, δc destinatione foeminea, nilibus magnis instituit iuvare germanum. Quocirca 3o Theodosius veritus, ne Marti sese committeret impari, congressusque muli tudini immenta cum paucis stria enim a maiorum millia duci bat atque quingentos amitteret unuversos, inter pudorcm cedendi pugnaridique ardotem gradiens
443쪽
432 AMMIANI MARCELLINI diens retro paulatim trudente pondere plebis abscessit , Hocque cventu barbari nimium quantum - & ad internecionem perdiderat cunctos, ni gentiun uturbulenta concussio, procul Mazicum visis auxiliis, quos anteibant quidam Romani, arbitrata in se impetum agminu sferri complurium, Versia in pedes aperuisset nostris exitus antehac interseptos. Exinde cum milites ducens incolumes Theodosius acl fundum venisset nomine Mazucanum, CX- ustis desertoribus paucis, aliisque ad sagittariorum exemplum, quibus manus ademptae sunt, contruncatis, Tipatam mense raFebruario venit. Ubi diutius agens, ut antiquus ille cunctator,pro negotio Consultabat, commentis potius & prudentia, quam periculosis congressibus,hostem pugnacem & impetrabilem iactu telorum, si fors copiam Gederit, oppreum rus. Mittebat tamen adsidue suadendi quosdam peritos ad
gentes circusitas, Baiuras, Cantaurianos, Avastomates,Cafaves,Davaresque,& finitimos alios, nunc timore, nunc promissis eos ad societatem alliciens, veniamque petulantiae imterdum promittendo, cum ulterius per ambages Mmoras nostem frangentem suos impetus oppressurus, uta, aciquondam Pompeius Mithridatem. ha caula declinans perniciem proximam Firmus, licet praeladiorum magnitudine, communitus, relicta plebe quam coegerat magna mercede, quoniam latendi copiam nocturna quies dedit, Caprarienses montes longe remotos penetravit, & diruptis rupibus in- as accessbs. Cuius abitu clandestino multitudo dispersa, sine , rectore particulatim dimuens, invadendi eius castra nostris
copiam dedit. Hisque direptis,& interfectis qui resistebant
vel in deditionem acceptis, regionum maxima parte Vastata, gentibus per quas trantibat dux consultissimus adposuit fidei go compertae praefectos. Hac inopina sequendi confidentia territus perduellis, servis comitantibus paucis,digressu celeri consulturus saluti, ne quo praepediretur Obstaculo, abiecit ,
444쪽
LIBER XX Cc. 633 pretiosarum sarcinas specierum, quas aveXerat secum. VX-orem namque fessam labore continuo & perancipiti Theodosius,nullique parcens, mundiore victu stipendioque milite recreato, Caprariensibus Abannisque eorum viciniss praelio levi sublatis, ad municipium properarit enseta:
verisque nunciis doctus, barbaros occupasse iam tumulos,
per amf acta undique spatia in sublime porrectos, nullique, pervios nisi indigenis locorum perquam gnaris, repedando dedit hostibus facultatem per inducias licet breves Aethiopulo iuxta agentium adminiculis augeri vel maximis. Qui concatervatis copiis fremituque minaci sine sui respeetia ruentes in pugnam, averterunt eum inaestimabilium turmarum specie dira perterrefa Gm: statimque redintegratis animis comm atus Vehens abunde revertit,& conglobatis suis scutaque in IJ formidabilem moventibus gestum, controversas iisdem opposuit manus. Quamquam igitur immite quiddam barbaricis concrepantibus armis manipuli furentium imminebant, ipsi quoq, parmas genibus illidentes: tamen ut pugnator ille cam. tus & prudens miles,paucitate diffisus,audacter agmine qua-2o drato incedens, ad civitatem nomine Contensem flexit iter intrFidum ubi timens nostros Firmus ut in munimento abstruso locarat suos&celsorcunctisque receptis, in proditores satellitesque memorati animadvertit acriter,ut solebat .
Hoc ei magni nominis adiumento gerenti prosperrime, Verus indicat explorator, confugisse ad Isaflensium populum Firmum: ad quem reposcendum una cum fratre Mazuca, caeterisque necessimdinibus illuc ingressus, cum adipisci non posset genti bellum indixit. Et praelio atroci commissis, ferocientibus barbaris ultra modum aciem in rotundo habitu λao guratam opponit:adeoque Isaflenses pondere catervarunta mutium inclinati sunt,ut plurimi caderent, & ipse Firmus& saepe in suam perniciem praeceps, equo auferretur in fugam,per saxa& rupes discurrere citus adsueto: MaΣuca
445쪽
636 AMMIANI MARCELLI NI vero frater eius caperetur lethaliter saucius. Qui Caesaream imitti dispositus, ubi serva inusserat monumenta facinorunti pessimorum, dilatato vulneris hiatu decessit . Caput tamen eius avulsum residuo corpore, cum magno visentium gaudio
urbi inlatum est antedictae. Post haec Isaflensium gentem, quae sobstitit, superatam dux nobilis incommodis multis, ut aequutas poscebat,adflixi . Ibi Evasium potentem municipenU, Florumque eius filium,& quosdam alios,per secretiora consilia tomeratorem quietis iuvisse confutatos aperte, flammis absumpsiit. Exindeq; pergens interius nationem Iubalenam in spiritu adgrestus ingenti, ubi natum Nubelem patrem didic rat Firmi repulsus altitudine montium & flexuosis angustiis
stetit. Et quamlibet facto in hostem impetu, pluribusque peremptis aperuerit viant ta : formidans tamen sublimia collium ad insidiandum aptissima, ducens suos incolumes revertit ad isAudiense castellum,: ubi Iesalensium gens fera semet dedit, voluntaria auxilia praestare spondens & commeatus. His Meiusmodi gloriosis actibus exultans amplissimus ductor, ipsuotii turbatorem petebat valido virium nisu: ideoque prope
munimentum nomine Medianum diu consistens, per multas a prudentesque sententiarum vias eundem sibi prodi posse sp rabat. Haecque cogitationibus anxiis altioreque prospiciens cura .rursus ad Isaflenses hostem comperit revertinet. : quos nihil moratus, ut antea agminibus adoritur incitatis. Cui rex Igmazen nomine, spectatus per cos tractus opibusque insignis, progrestus obviam confidenter, urire tu' inqui ,: quida rus huc venisL 'reoonde Theodosius fumdata mente intuens torvunio: Comα,ait, Vatintiniam sium Ousrterrarum domini, ad opprimendum latronem fiunereum mista: quem
nisi atim reddideris,ut intactus statuit Jmperator, peribis fundisin so gente quam retro. Quo audito Igmazen,post convicia multa quae congessit in ducem ira doloreque perculsus abstat. Eisecutae principio lucis, utrimque occursurae sibi ad confligendum,
446쪽
TIBER XXIX. gendum processerunt acies minacissimae: & barbarorum viginti pene millia in ipsis locata sunt frontibus occultatis pone terga subsidialibus globis, ut adsurgentes paulatim nostros
multitudine clauderent insperatais: hiique Iessa leni a miliares is accestere quam plures, quos adivinenta & commeatus nostris docuimus promisisse. Contra Romani quamvis admo dum pauci, tamen fortibus animis victoriisque antegressis elati, densatis lateribus, scutisque in testudinis formam cohaerenter adaptatis, restiterunt gradibus laxis: & a sole orto usq; Io diei extimum pugna protenta, paulo ante vcsperam V: sus est Firmus equo celliori insidens, sago puniceo porrectius panso, milites clamoribus magnis hortari, ut dedant Theodosia oportune, truculentum eum appellans & dirum,& supplicuorum servum repertorem , si ducriminibus eximi vellem quae Is praeferebant. Hae insperatae voces ad dimicandum quosdam acrius incitarunt, alios deserore praelium inlexerunt. Proinde ubi noctis advenit quies prima, partibus tenebrarum ObUolutis errore, dux reversus ad Duodiense castellum,militesque recognoscens, eos quos a pugnandi proposito pavor & ver-2o ba detorserant Firmi,diverso genere poenarum extinXit: alios ademptis dexteris, quosdam vivos combustos. Excubiasque agens cura pervigili,barbarorum aliquoS, au S cum apparere non ponent post occasum lunae castra sua tentare, fudit, vel irruentes audacius carpitia. Digremus cxinde passibus citis, Iessalenses ut ambiguae fidei per tramites adortus oblia quos,unde parum sperari potuit, ad penuriam vastavit extremamo: perque Caesariensis Mauritaniae oppida reversus Sitifim, Castorem & Martinianum,rapinarum flagitiorumq; Romani participes, ad interitum tortos incenditia. Redinte-to gratur post haec cum Isaflensibus bellunti: primoque conflictu barbarorum pluribus pulsis & intersectis, rex eorum Igm
Ten vincere antehac adsuetus terrore fluctuans mali praesensis, nin lique commerciis vetitis ad vitam spei sibi restare silii a obstina-
447쪽
obstinatius egerit arbitratus, quantum caute fieri potuit aeocculte prorupit ex acie solus: visumque Theodosium suppliciter petiit,ut Masillam Mazicum optimatem ad se venire iuberet. Per quem ut rogaverat missum, clandestinis colloquiis monuit ducem suopte ingenio pertinacem, ut ad prae- sbendam sibi copiam agendi quae vellet, popularibus suis acriter immineret, eosque adsiduitate pugnandi mutaret in metum , promptos quidem ad perduellis favorem, sed iacturis multiplicibus fessos. Paruit Theodosius dictis: & crebritate certaminum Isaflenses ita protrivit, ut iisdem labentibus mo- Iore pecudum,Firmus latenter evaderet, & aviis & diuturnis latebris amandatus, inibi dum de fuga consultat tentus ab Igmazene custodiretur. Et quoniam obscurius gesta didic rat per Masillam, in extremis rebus unum remedium supereste contemplans, calcare Vivendi cupiditatem voluntaria statuit morte: vinoque consulto distentus, & crapulentis silenti nocte oppressis altiore somno custodibus, pervigil ipse impendentis aerumnae terrore, insonis gradibus relicto cubili manibus repens & pedibus, longius sese discrevit: reperiumque funiculum, quem finiendae vitae paravere casus, de clavo zoparieti adflixo suspendit: ubi collo inserto,animam absque moris cruciabilibus exhalavit. Quod dolenter ferens Igmazen, interceptamque sibi gloriam gemens, quia non contigerat ad castra Romana vinctum ducere perduellem, interposita fide publica per Masillam, ipse camelo necati cadaver impositum asserens,cum tentoria mercitus adventarct ad Subicarense castellum locata, in iumentum transtulit sarcinale & Theodq-sio obtulit exultanti. Qui convocatis armatis simul atque ple- . beis, interrogarisque an agnoscerent Vultum, cum eius Gemesse sine ulla didicisset ambage,ibi paulisper moratus Sitifimu 3o. triumphanti similis rediit, artatum ordinumque Omnium celebrabili favore susceptus. Dum hoc pulvere per Mauritania, dux antedictus anhelat & Africam, Quadorum natio mota
448쪽
3Test,insultu repentino narum nunc formidanda, sed immensuquantum antehac bellatrix & potens, ut indicant properata: quoniam raptim obsiena ab iisdem ac Marcomannis Aquileia diu, Opitergiumque excisum, & cruenta complura pers celeres acta procinctus: vix resistente perruptis Alpibus Iuliis primicerio quem ante docuimus, Marico. Et erat ut barbaris ratio iusta querelarum,. Valentinianus enim studio' muniendorum limitum glorioso quidem, sed nimio ab ipso principatus initio flagrans, trans flumen Histrum in ipsisto Quadorum terris,quasi Romano iuri iam vindicatis, cecit ficari praesidiaria castra mandavit : quod accolae ferentes indigne,suique cautiores,legatione tenus interim & sitsurris amcebant. Sed Maximinus in omne avidus nefas, & genuinos mitigare nequiens flatus, quibus praefecturae acccsierat tumor, increpabat Equitium per Illyricum eo tempore magistrum armorum,ut perVicacem & desidem, nec dum opere quod maturari dispositum est consummato: addebatque ut consulens in commune, quod si parvo suo Marcelliano deferretur potestas per Valeriam ducis, munimentum absqueao ulla cauratione consurgeret . Utrumque mox est impetratum . Qui promotuS profectusque cum venisset ad loca, intempestive turgens ut filius,nullis adfatibus delinitis his,quos
nunquam tentatae cupiditatis figmenta regionum suarum faciebant extorres, opus paulo ante inchoatum adgreditur , admissa copia rogandi suspensunto. Denique Gabinium regem ne quid novaretur modeste poscentem, ut adsensurus hum nitate simulata cum aliis ad convivium conrogavit: quem digredientem post epulas hospitales, ossicii sanctitate nefarie violata, trucidari securum effecit. Cuius rei tam atrocis disgo seminatus rumor illico per divcrsa, & Quados & gentes circumsitas emeravit: Regisq; flentes interitum in unum coactae' misere vastatorias manus, quae Danubium transgressio cum nihil expectaretur hostile,occupatam circa messes agrestem
449쪽
638 AMMIANI MARCELLINI adortae sunt pleberrta: maioreque parte truncata, quidquid superfuit domum cum multitudine varii pecoris abduxeriit. Evenisset profecto tunc inexpiabile scelus, numera i dum inter probrosas rei Romanae iacturas spaulo enim abfuit quin filia caperetur Costantii cibum sumens in publica villa, quam sappellant Pistrensem, cum duceretur Gratiano nuptura mfavore propitii numinis praesens Messala, provinciae rector, eam iudiciali carpento limositam ad Sirmium vicesimo sex to lapide disparatum curru reduxistet effuso. Hoc casu prospero regia virgine periculo miserae servitutis exempta, cuius Ionisii potuisset impetrari redemptio captae, magnas inussi et reipublicae clades. Latius se cum Sarmatis inadi pandentes, ad raptus & latrocinia gentes aptissimae, praedas hominunx, virile & muliebre secus 4 agebant & pecorum, villarum cineribus cXustarum, caesorum'; incolentis exultantes aerumnis quos nec opinantes sine ulla parsimonia deleverunt. Peromata itaq; propinqua malorum similium dispersa formid
ne praefectus praetorio agens tunc apud Sirmium Probus,nullis Dellorum terroribus adsuetus, rerum novarum lugubri Uisu praesti ictus, oculosque vix attollens, haerebat diu quid ca- ΣΟpesseret ambigens :& cum paratis velocibus equis nocte proximam destina et in fugam,monitus tutiore consilio ma- sit inmobilis. Didicerat enim omnes secuturos confestim qui . moenibus claudebantur,tegendos latebris oportunis: quod si contigisset, impropugnata civitas venisset in manus hostiles. ad Proinde parumper icnito pavore ad arripienda quae urgebat
acri animo adsurgens, retersit obrinas ruderibus fossas, murorumq; maximani partem pacis diuturnitate contemptam,
ε subversas adusque celsarum turrium minas expediit , studio aedificandi coalitus: hac ratione opere velociter absoluto, 3 quod impensas aedificandi theatri causa dudum congestas, Iutficientes ad id, quod emcere maturabat, invenit. Atq; huicipectato consilio salutarcadd dit aliud: & sagittariorum co
450쪽
LIBER TRIX. qNhortem exstatione proxima, adfuturam obsidio si veni siet, accivit. His vellit obiicibus barbari ab oppugnanda urbe depulsi parum ad has calliditates dimicandi solertes, sarcinisque impediti praedarum ad Equitii vertuntur indaginem. Et cum s ad Valeriae spatia longe remota secessiste captorum didicis. sent indiciis, illuc properato pergebant gradu frendetes, ha que ex causa iugulo eius intenti, quod per ipsum circumventum regem existimabant insontem. Quibus concito cursu ruinentibus infestius, obviam legiones motae sunt duae, Pannonica& Moeliaca, Ual: da praeliis manus: quaes conspirasset,ab
erat procul dubio victrix. Sed dum discretim granatores adoriri festinant, ortis inter se discordiis impediti de honore certabant & dignitate. Quo intellecto Sarmatae sagacissimi,
non expectato certandi signo solent, Moesiacam primam ita- cessunt. duinq; milites arma tardius per tumultum expediunt,
interfectis plurimis aucti fiducia aciem perrupere Pannonicam: disiectamque agminis mole zeminatis ictibus omnem pene delellent, ni periculo mortis aliiquos citum extraxisset emagis . Inter haec fortunae dispendia tristioris, dux Moesiae Thozo odosius iunior, prima tum etiam lanugine iuvenis, Princeps postea perspectissmus, Sarmatas liberos ad discretionem servorum rebellium appellatos, conlimitia nostra ex alio latera invadentes aliquotiens expulit& adflixit, congressibus desis adtritos: adeoq; obsistentes fortissime turbas confluetes opas pressit ut caesorum plurimu alites iuste sanguineas satiaret &feras. Vnde residui tumore iam deflagrante metuentes,ne ide dux, Virtutis ut apparuit expeditae,in primo finita aditu incum santes cuneos sterneret aut fugaret,vel insidias per sylvarum locaret occulta, post multos perrumpendi conatus subinde tentatos incassu abiecta pugnandi fiducia concessione petivere praeteritorii &venia:victique ad tempus indultae foederi-b' pacis nihil egere cotrariu ,eo maxime timore perculsi quod ad tutelam IllyriciGallicani militis validum accesserat robur.