장음표시 사용
81쪽
vexatam asperitate . morboruim in castello Sinhorio huic Menophilocommissam reliquit: qui virginςm omni remediorum solatio plene curatam patri tutissime servans, cum a Manlio Prisco Imperatoris legato munimentu in , quo claudebatur obsideri coepisset, defensoresque ejus deditionem smeditari sentiretis, veritus ne parentis opprobrio puella n bilis captiva superesset M violata, interfecta illa mox gladium in viscera sua compegit Nunc redeam unde diverti. Superato ut dixiὰ Marcello, eversaque Serdica,unde oriebatur, in castris Augusti per simulationem tuendae majesta- Iotis imperatoriae multa & nefanda' per trabantur. Nam si quis super occentu soricis Vel occursu mustelae, vel similis signi gratia consuluisset quemquam peritum, aut anile incantamentum ad leniendum adnibuistet dolorem, quod medicinae quoque admittit autoritas, reus unde, non poterat opinari delatus,raptusque in judicium poenaliter interibat . Per id tempus fertur, fuisse virum quendam nomine, Danuanta, quem terrore tenus uxor rerum levium incusarato,
certum an incertum reum non libet astirmare, indefensum tamen Rufinus eluseratis. coeo indicante, quaedam cognita aciper Gaudentium agentem in rebus, consularem Pannoniae tunc Affriuanum, cum convivis retuliste in praefectum apparitionis praefeci urar praetorianae: tum cham principis ob devotionem, bis ut loquebantur jactantius, versabilem foeminam post nefandum concubitum periculosam in fraudem asillexit: suasitque consarcinatis mendaciis laesae majestatis arcessere maritum insontem, & fingere quod velamen purpureum a Diocletiani sepulcro furatus, quibusdam consciis
occultaba . Hisque, ad multorumis exitium ita formatis, ipse spe potiorum ad Imperatoris pervolat castra, excitatu- 3omS calumnias consuetas. reque comperta jubetur Mavortius tunc praefectus praetorio, vir sublimis constantiae, crimen acri inquisitione spectare, juncto ad audiendi societatem Diuitigod by CO dile
82쪽
tem Ursulo largitionum comite, severitatis itidem non improbandae. Exaggerato itaque negotio ad arbitrium tem porum, cum nihil post tormenta multorum inveniretur, judicesque haererent ambigui, tandem veritas respiravit ompressa, & in abrupto necessitatis mulier Rufinum totius machinae confitetur autorem, nec adulterii foeditate suppretia :statimque legibus contemptis,multa ultro citroque discussa, tandem ordo & justitia ambos sententia damnavere letali.
Quo cognito Constantius fremens, & tanquam vindicem
utis suae lugens extinctum, missis equitibus citis, Ursulum redire ad comitatum minaciter jussit. atis spretis qui prolibbebant, perrupit intrepidus: ingressusque consistorium , ore & pectore libero docuit gesta, atque fiducia linguis ad latorum occlusis, & praefectum &se discrimine gravi su traxi . Tunc illud apud Aquitanos evenit, quod latior fama inligarat . Veterator quidam ad lautum convivium rogatus & mundum, qualia iunt in hiis regionibus plurima , cum vidisset linteorum rhoralium par, duos clavos ita latis. sinos, ut sibi vicissim arte ministrantium cohaererent, men-2Osamque operimentis paribus tectam, anteriorem chlamydis partem utraq; manu vehens, intrinsecus structuram omnem utamustus adornaverat, principaleSque res patrimoni uinta dives cvertit . Malignitate simili quidam agens in rebus in Hispania, ad coenam itidem invitatus , cum inferentes 2s vespertina lumina pueroS exclamasse audisset ex usu Vinc mus ... sollemne interpretatus atrociter delevit nobilem domum. Haec taliaque ideo magis magisque crescebant, quod
Constantius impendio timidus semper se feriri sperabat, ut Dionysius tyrannus ille Siciliae: qui ob hoc idem vititim&3O tonstrices docuit filias, ne cui alieno ora committeret levigandata, : aedemque brevem ubi cubitare sueverat, alta ci cumdedit folia , eamque ponte solubili superstravit: cujus disiectos asseres-axiculos secum in somnum abiens trans-K ferebat,
83쪽
76 AMMIANI M A R C F. r. L IN I ferebat, eosdemque compaginabat lucis initio processuris. Inflabant itidem nas malorum civilium buccinas potentes in regia, ea re,ut damnatorum petita bona suis ac corporarent, essetquc materia per vicinitates eorum late grainandi. Nam que ut documenta liquida prodiderunt,proXimorum fauces saperuit primus omnium Constantinus. sed eos medullis pro- .vinciarum saginavit Constantius. Sub hoc enim ordinuri
singulorum autores infinita cupidine divitiarum arserunt , sine justitiae distinctione vel recti, inter ordinarios judices Rufinus primus praefectus praetorio, & inter militares equia rotum magister Arbetio, praepositusque cubiculi Eusebius,& Vrsicinus equestris ordinis praefectus. quaestor & in urbe Auitius, qui in regiam aemulationem posteritate tendens, satiari nunquam potuit cum possessione multo majore. At Persae in Oriente per furta & latrocinia potiusquam, ut Q- Π lebant ante, per concursatorias pugnas, hominum praedas agitabant & pecorum, quis nonnimquam lucrabantur utrepentini, aliquoties superati multitudine militum amittebant. interdum nihil prospicere prorsus quod poterat rapi permittebantur. Alusonianus tamen praefectus praetorio, mul- acitis ut ante diximus bonis artibus eruditus, sed venalis, Mnecti a veritate pecunia facilis, per eminarios quosdam fallendi perstringendique gnaros, Persarum sciscitabatur consilia, assumpto in deliborationes hujusmodi Cassiano Mesopotamiae duce, stipendiis & discriminibus indurato diver- assis: qui cum fide concinente speculatorum Uerte cognoscerent, Saporem in extremis regni limitibus inorum sanguine fuso multiplici aegre propulsare gentes infestas, tamen S apo- .rcm ducem parti nostrae contiguum i, occultis per ignotos milites tentavere colloquiis, ut si copiani fors dedinci, sua- 3o , dere exegi per litteras pacem tandem aliquando cum principe Romano firmare, ut hoc facto latere ab omni securus,
perduelles adbtilaret assiduos. Paruit tamen Sapor, hisque
84쪽
LIBER XVI. 7sfretus refert ad regem, quod bellis acerbissimis Constantius implicatus pacem postulet precaria ruta. Dumque ad Chionitas & Gelanos haec scripta mittuntur. in quorum confiniis agebat hyemem Sapor, tempus intercessit longumo.'Haec; dum per Eoas Dartes & Gallias pro captu temporum dispontuatur, Constantius concluso lani templo, stratisque hostibus cunctis, Romam gestiebat visere, post Magnent ii
exitium absque nomine exi angiti ne Romano triumphatu
rus.yNcc enim gentem ullam bella cientem per se sui inavit,to aut victam fortitudine suorum comperit ducum vel addidit quaedam imperio, aut u.' Gaman necessata et u us summis primus, vel inter primos est Vasar, et scd ut pompam nimis extemtam, rigentiaq; auro vexilla,& pulchritudinem stipatorunc ostenderet agenti tranquillius populo, haec vel simile quid is quanta videre nec speranti unquanta nec optanti. Ignorans fortane, quosdam veterum principum in pace quidem lictoribus fuisse contentos: ubi vero praeliorum ardor nihil pe peti poterat segne, alium anhelanter avido flatu ventorum lenunculo se commisisse piscantis, alium ad Deciorum exemia 2opla vovisse pro Rep. spiritura , alium hostilia castra per se metipsum cum militibus infimis explorasse : diversos deniq; actibus inclaruisse magnificis, ut gloriosas suas res posterita
tali celebri memoria commendarendis. V t igitur multa qin eque consumpta sunt in apparatu regio, pro meritis cuilibet zi munera reddita, secunda Orphiti praefectura transcursis Otacriculo elatus honoribus magnis,stipatusque agminibus foramidandis,tanquam acie ducebatur instructa,Omnium oculis in eo contuitu pertinaci intenti S. Cumque urbi propinquaret, senatus officia, reverendasque patritiae stirpis ei igies 3O ore sereno contemplans, non ut Cyncas ille Pyrrhi legatus in unum coactam multitudine regum, sed asylum mundi istius adesse aestimabat . Unde cum se vertimet ad picbem ,
stupebat qua celeritate omne quod ubique est hontinum ge
85쪽
nus confluxerit Romam: M tanquam Euphratem armorum specie territurus, aut Rhenum, altrinsecus praeeuntibus: signis, insidebat aureo solus ipse carpento fulgenti clarit dine lapidum variorunio. Quo micante lux quaedam misceri videbatur, alternumq; potestatis gressias multiplices alios spurpureis subtegminibus texti circumdedere dracones, hastarum aureis gemmatisque summitatibus illigati, hiatu vasto perflatiles, & ideo velut ira perciti sibilantes, caudarumque volumina relinquentes in venturi . Et incedebat hinc- inde ordo geminus armatorum, clypeatus a ue cristatus, 1 corusco lumine radians,nitidis loricis indutus, sparsique cataphracti equites, quos clibanarios dictitant Persae, thoracum muniti tegminibus & limbis ferreis cinisti, ut Praxitelis manu polita crederes simulacra, non viros: quos laminarum circuli tenues apti corporis flexibus ambiebant,per omnia embra deducti: ut quocunque artus necestitas commovisset, vestitus congrueret junctura cohaerenter aptata . Augustus itaque faustis vocibus appellatus, vocum litum Iumqtie intonante fragore cohorruit, talem sic tamque immobilen , qualis in provinciis suis visebatur, ostendens. a Nam x corpus perhumile curvabat portas ingrediens celsas,& velut collo munito rectam aciem luminum tendens, nec dextra vultum, nec leva flectebat, tanquam figmentum hominis, non cum rota concuteret nutans, nec spuens, autos aut nasuin tergens vel fricans, manumve agitans est visus as unquam . Quae licet assectabatis, erant tamen haec & alia quaedam in caeteriore vita patientiae non mediocris indicia, ut cxistimari dabatur, uni illi concessata. QOd autem per omne tempus imperii,nec in concessum Vehiculi quemquam suscepit,nec in trabea sociumprivatum adscivi , ut facere, Soprincipes consuevere, &. similia multa, quae clatus in arduum supercilium tanquam leges aequissimas obsereavit, praet reo, memor ea me retulisse cum incidissent . Proinae Romam Diuitiaco by Cooste
86쪽
mam ingressiis, imperii virtutumque omnium larem, culmvenis Iut ad Rostra, perspectissimum prisca potenti. e forum obstupuit: perque omne latus, qud se oculi contulistent, miraculorum densitate praestrictus, alloquutus nobilitatem ins curia, populumque pro tribunali, in palatium receptus favorem ultiplici, laetitia fruebatur optata: & saepe cum equestres ederet ludos, dicacitate plebis oblectabatur, nec superbae, nec a libertate coalita desciscentis, reverenter mΟ- dum ipse quoque debitum servans. Non enim, ut per civita-IO tes alias, ad arbitrium suum certamina finiri patiebatur : sed ut mos est, varuS casibus permittebat ,. Deinde intra septem montium culmina, per acclivitates planiciemque posita urbis membra collustrans & suburbana , quidquid erat , primum, id eminere inter alia cuncta sperabat .: Iovis Tarpei Is delubra, quantum terrenis divina praecellunt, lavacra in modum provinciarum extructa, amphitheatri molem solidatam lapidis Tiburtini compage, ad cujus summitatem a gre vilio humana conscendit: Pantheon velut regionem teretem speciosa celsitudine fornicatam , elatosque vertices
et o scansili suggestu consulum & priorum principum imitamenta portantes,& Vrbis templum, forumque Pacis,la Pompei j
theatrum,&odarum,&stadium, aliaque inter haec decora Vrbis aeterna'. Verum cum ad Trajani forum venistet, sim-gularem sub omni coelo structuram, ut opinamur, etiam nu-as minum assensione mirabile,haerebat attonitus,per giganteos contextus circumferens mentem, nec relatu estabiles, nec
rursus mortalibus appetendos. Omni itaque spe hujusmodi quidquam conandi a pulsa, ajani equum solum loca tumuin atrii medio, qui ipsum principem vehit, imitari se velletaro dicebat, & post . Cui propE astans regalis Hormisda, cujus e Perside discessum supra monstravimus,respondit gestu
87쪽
de . Is ipse interrogatus quid de Roma sentiret, Id tantum sibi placuisse , alebat , quod didicisset ibi quoque homineτ mori. Multis igitur cum stupore visis horrendo, Imperator de fama querebatur ut invalida vel maligna, quod augens omnia scin er in majus, erga haec explicanda quae Romae sunt ob- ssolescit: deliberansque diu quid ageret, urbis addere statuit.
ornamentis, ut in proXimo circo erigeret obeliscum, cujus originem formamque loco condecenti monstrabo. Inter haec Helenae sorori Constantii, Iuliani conjugi Caesaris Romam adfectionis specie ductae, regina tunc insidiabatur Fu- Io.sebia, ipsa quoad vixerat sterilis: quaesitumque Uenenui bibere per fraudem illexit, ut quotiescunque concepisscta, , immaturum abjiceret partui . Nam x pridem in Galliis, cum marem genuisset infantem , hoc perd dit dolo, quod obstetrix corrupta mercede mox natum praesecto plusquam Is- convenerat umbilico necavit: tanta tamque diligens opera navabatur, ne fortissimi viri soboles appareret . . Cupiens itaque Augustissima omnium sede morari diutius Imperator, ut otio puriore frueretur& voluptate, auiduis nunciis terrebatur & certis, indicantibus Suevos Rhetias incursare, aciQuadosque Valeriam, & Sarmatas, latrocinandi peritissimum genus, superiore Moesiam & secundam populari Pannoniam . quibus percitus,tricesimo postqua ingressus est die, IV. Kal.Iunias ab urbe profectus per Tridentum iter in Illyricum festinavit. Vfide misi in locum Marcelli Severo,bel- astorum usu & maturitate firmato, Ursicinsi ad se venire prae
cepit. Et ille literis gratanter acceptis iSirmium venit,comitatibus sociis : libratisque diu super pace consiliis, qua fundari
posse cu Persis Musonianus retulerat, in Orientem cum magisterii remittitui potestate: provectis e consortio nostro Sol ad regendos milites natu majoribus, adulescentes eum sequi jubemur, quidquid pro Rep. mandaverit impletur L At C:esar eaacta apud Senonas hyeme turbulenta, Augusto
88쪽
novies, seque iterum Coss. Germanicis undique circumfrementibus minis,secundis ominibus motri Remos properavit, alacrior magisque laetus quod eXercinam regebat be Verus , nec discors, nec arrogans, scd longa militiae frugali s late compertus, & eum recta praeeuntem sequuturus, ut ductorem morigerum miles. Parte alia Barbatio post Silvani interitum promotus ad peditum magisterium, ex Italia jussu principis cum X X V. milibus armatorum RauracoS Uenit . cogitatum cst enim solliciteque praestructum , ut saevientesio ultra solitum Alemanni,Vagantesque fusius, multitudine geminata nostrorum forcipis specie trusi in angustias caederentur. Dum haec tamen rite disposita celerantur, laeti barbari ad tempestiva furta solertes, inter utriusque exercitus castra occulte trangressi, invasere Lugdunum incautam: eamque Is populatam nisu avido concremanent, ni clausis aditibus r
percussi, quidquid extra oppidum potuit inveniri vastac
sent . clade cognita, agili stuaio Caesar missis cuneis tribus equitum eXpeditorum & fortium, tria observavit itinera, sciens perca erupturos proculdubio grasatores. neca o quod destinaverat, irritum fuito. Cunctis enim qui per eos tramites exiere truncatis, receptaque praeda omni intacta, hi solui rici innoxii absoluti sunt , qui per vallulam Barbationis transiere securi: ideo labi permissi, qubd Bainobaudes tribunus & Valentinianus postea Imperator, cum equestribus turmis quas regebant, ad cxequendum id ordinati, a Cella tribuno scutariorum, qui Barbationi sociatus venerat ad procinctun , iter obstet vare sunt vetiti, unde redituros diadicere Germanos. Quo non contentus magister pediturnis
ignavus, & gloriarum Iuliani pervicax obtrectator sciens sego id contra utilitatem Romanam jussi sic hoc enim cum ar- sueretur,Cella confestus est relatione fefellit Constantium: niaxitque hos eosdem tribunos ad sollicitandos milites quos duaeerat, per specie ni veni sic negocii publici: qua causa abrogatae
89쪽
rogata potestate ad lares rediere privati. Iisdem diebus exercituum adveruu perterriti barbari, qui domicilia fixere cis Rhenum, partim uissiciles vias, & suapte natura clivosas Mincommeabiles,clausere solerter,arboribus immensi roboris caesis. Alii occupatis insulis sparsis crebro per flumen Rhs snum, ululantes lugubre convitiis & Romanos incessebant ,& Caesarem, qui graviori motu animi percitus, ad corripi- 'endos aliquos septem a Barbatione petierat naves, ex his
quas velut transiturus amnem, ad compaginandos paraverat pontes : qui ne quid per eum impetrare , omnes incen- m. ditia. Doctiis denique exploratorum delatione recens captorum, aestate jam torrida fluvium vado pone transiri, hortatus auxiliares velites cum Bainobaude Cornutorum tribuno misit facinus memorabile si juvisset fors, patraturos. qui nunc incedendo per brevia, aliquoties scutis in modum Is .a eorumcisiippositis, nando ad insulam i Venere , propinquam: egressique promiscue virile & muliebre secus, sine aetatis ullo discrimine, trucidabant ut pecudes: nactique Uacuas lyntres, per eas licet vacillantes evecti, hujusmodi loca plurima perruperunt:& ubi iacietas caedendi coepit opimita- Σ
te praedarum onusti, cujus partem vi fluminis amiserunt, rediere omnes incolumes . Hocque comperto residui Germani, ut infido praesidio insularum relicto, ad ulteriora necessitudines & fruges opesque barbaricas contulerunt . Conversus hinc Iulianus ad reparandas Tres-tabernas, muni- asmentum ita cognominatum, haud ita dudum obstinatione,
subvessum hostili quo aedificato constabat ad intima Galliarum, ut consueverant adire, Germanos arceri 2 Mopus spe celerius consummavit, & victum defensoribus ibi locam ais ex barbaricis messibus, non sine discriminis metu colle- 3octum,militis manu condidit in usus anni totius. Nec sane hoc solo contentus, sibi quoque viginti dierum alimenta parata collegitta. Libentius enim bellatores quaesito dextris propriis
90쪽
priis utebantur, admodum indignati quoniam ex commeatu qui eis recens advectus est,ideo nihil sumere potuerunt, quod parte eius B Diio,cum transiret juXta,superbe prae-uimpsiit i residuum quod superfuit, congestum in acervum 1 exussiti quae utrum ut vanus gerebat & demens, an mam dato principis confidenter nefanda multa tentabat, id tem- poris latui. Illud tamen rumore tenus ubique jactabarur. quod Iulianus non levaturus incommodaGalliarum,electiis . est, sed ut possit per bella deleri saevissima,rudis etiam tumio ut testimabatur,ac ne ad sonitum quidem duraturus armorum. Dum castrorum opera mature consurgunt, militis que pars stationes praetendit agrarias,alia frumenta insidia- Μrum metu colligit caute, multitudo barbarica rumorem nuntia velocitate praeversa, Barbatione cum eXercitu quem re-u gebat ut praedierum est Gallico vallo discretum,impetur pentino amressa, sequensque fugientss adusque Rauracos,& ultra quoad potuit,rapta sarcinuum & jumentorum cum calonibus parte maxima,redit ad sua . Et ille tanquam e - peditione eventu prospero terminata, milite disperi peruo stationes hybernas ad comitatum Imperatoris revertit,crimen compositurus in Caesarem, ut solebat, graviter semper incestens. Quo dispalato foedo terrore, Alemannoru reges Chonodomariν x Vestralpus, Urius quinetia &Ursicinus eum Serapione x Suomario & Hortario,in unu robore utius rium suarsi omni collecto,consedere prope urbe Argent ' ratum extrema metuentem Caesarem arbitrati retrocessisse. cum ille tum etiam perficiendi munimenti studio stringer tur. Erexit autem confidentiam caput altius adtollentium scutarius perfuga: qui commissi criminis metuens poenam, an transbenus aci eos post ducis fugati discessum,armatorum tredecim millia tantum remansisse cum Iuliano docebat . . is enim numerus sequebatur, barbara feritate certaminum, rabiem uncique concitante. Cuius asseveratione eadem sub- L inde