장음표시 사용
441쪽
D PETRA CHRISTO. 7Isettim propter salutaria dilectionis Dei pignora, Baffrismum scilicet, Dispuet.
S. Coenam, docet hac in parte etiam non inferiores esse ipsis IX. Veteres, qui etiam habuerint suum Baptismum, suam Coenam, quibus tamen Deus non peperceris peccantibus. Aut ergo argu mentum Ap Ottoli non procedit aut necesse est ut per cibum &i tum, Petramque Bittiualem, intelligantur gna aliqua Veteribus data pani quem frangimus de poces cui benedicimus, correspondentia in genere sacramenti seu signi lacti x. Eadem debet esse ratio
Petrae , quae aliorum signorum supra memorat Ium , puta, maris, nubis mannae. At ista materialiter ne intelligenda consentiunt omnes. Ergo pariter Petra ex qua bibisse dicuntur. 3. De ea Petra
loquitur, de qua biberant omnes Israclitae. At bibere de Christo, non potuit esse beneficium commune tam bonis quam malis. Nam non poterat bibi Christus sub V. T. nisi per fidem , quam mali non habent. Nec juvaret respon ere , quod Faehisberarium, id intelligendum hoc c crimine, qub impii in typo duntaxat pii vero in typoin fide simul biberint. Nam quid est in Ips bibere, nisi dipum ipsum bibere t Ergo Apostolus loqui ur de Petria illa , quae typus tu it, re quidem de illa sola , quandoquidem unius tantum non duplicis Peliae meminis Veiba ipsa Apostoli satis docent, sim inveruone, prout disposita sunt, esse intelligenda articiatus enim inaeseεικὸς εἴ-ιπα ostendit clare , non aliam Petram innui, quam eam cuius proxime mentionem secerat, ex qua Israeli ae in deserto biberant s.
Ipsi Aduetiarii fateti coguntur . Petram illam niaterialem fuisse his guram Christi,in aquam inde manantem figuram sanguinis ejus. Non negamin , inquit Bellar mi l. c. auin Prara ista maιerialia figura fueri C, si, ct aqua ex illa manans figura sanguinis ej- , in non 'egamin sperae panis re mini est signa Corsoriso Sanguinis Christ , sed netamin per ista mrba Peιra era Chrism , hanc designari figuram. Sed cum nullus alius sit Scripturae locus unde id probari oueat, vel pro libitu fingi ut , vel ex hoc loco necessarib colligitur.
XIV. Nec hic nos movere debent rationes duae, quae afferunis tur ab Adversariis ad confirmationcm sententiae suae, tum uddvocetur spiritualis , tum qubd dicaturIecuιa frantiata , quod cumis petere nequeat Petrae materiali. Nam jam insinuavimus, Petram
istam spiritualem dici eodem sensu , quo manna cibin spiritualis, non substantia , sed AEn cationa , propie inustisibilem uiriusiainsignificationem , ut loquitur Augusti tr. 16. tu a se in Io Et si secuta dicitur Israilitas , hoc non debet intellisi de ipsa Petra , quasi eos pone sequeretur , ut portatilis esset in imum aliae , ut omniarunt quidam Rabbini, ted resperara rivorum, quos fundebat, qui castra illorum comitabantur, ut sic haberent PGra ap-ιilem sequelam, ut ait Tertuli de Patiemia.
XV. Metia vero Hoposium istius eruate, videndum est a ulterius
442쪽
Dispuet ulterius, Quomodo Petra ista fuerit Christus me autem non Ina IX. telligiuiseratire per convertionem aut transmutationem , sed a
cramen aliter ω net υmιce , per meram significationem obsignationem relativam non propria locutione , sed tropica figurata,
res ipsa clamat Cum disparatur de disparato, qualia sunt Christua& Petra, de se invicem proprie praedicari non possint, fatentibus ipsis Adversariis. Ergo nihil aliud est , Petra era Christus , quanta nificabat Christum , vel erat signum Christi, perinde enim est
sive in copula, live in praedicato tropus ponatur,4 res ebdem redit, ut per metonymiam signo detur nomen rei significatae , tum propteeanalogiam, tum propter unionem ex ordine Dei in usu legitimo. Nec aliter intellexerunt veteres, Tertuli lib. de Patientia, Petraita
eraι Christuc, hoc est, signi aba Christum Augusti sepius hoc repetit, quaestio in Leviti. q. s . Petra erat Chrsus, non per substan-ιiam sed per signiscationem. Et Epist. ioa Perea erat Christus , quia signis bai Chrs-. Sic lib. 18 de C. D. c. a. coni. Adver Leg. c. 6. tr. 63. in Dan. Malibi non semel. Hoc agnoverunt Basilius de Spi. S. cap. Ambrosius in Psal. 38. Theodoretus , in Exod 9. 28. Primasius in i Cor Io. alii non pauci. Imo saniores ex Adversa. riis hoc non dissilentur Lyranus, rara erat Chrinus, scilicet Ru- ιime , eo modo loquendi , Rimago Herculis Hercules nominatur. Glossa Interlinearis spis tualem Peream interpretatur, qua Cissum Ignipeat, marginalis, Petra autem solet res qua signiscat, nom3- ne rei quam signiscat nominari, Peιra Chrinus Aug. in signis diversi eadem de , ibi Petra Christus , nobis auod in altari ponituros Christus sis'eciem visibilem aιιendiis, aliud es , si intelligibilem
significassonem eundem poιum biberunt Thomas non per essentiam,
sed per significationem Carthus non essentialiter , sed jurative. Gagnaeus Chrsum significabat Iustin. in . . Petra erat Chrisssus significalione σθ-οIo. Nec alio modo ipse Lutherus ad Waldenses,
His fides me euic, a verbum es interpreter signiscat, hoc modo, Cisinus es signis rus per corpoream Petram Mosis. XVI. Hunc autem genuinum esse locosionis istius sensum , ex aliis compluribus ejusdem gcneris locutio ibus , quae non alium sensum possunt adinittere , perspicue colligitur. Nihil usitatius est in scriptura quam ut verbum eiu ponatur pro signiscar, ut septem candelabra sun sepiem Ecclesia Apocal. I. Ager est mundus Iemenes Verbum Mati. I3 septem vaccaesunt septem anni Gen. i. ossa sunt domus Israe ita passam inparanolisis similitudinibus. Sed praecipue quoties de Sacramentis agitur , quae in significatione comsistunt, non aliter loqui amat Spiritus Sanctus , nec meliust conve- ω- ,, i, diqnti ruinis inouet , quam tropice. Sic Circumcisi dicitis faeduae E-. i. i. Gen. r . Io id est,signum foederis, Deo pi interprete e. n. Rom. Φ 3. p. Iti Agnus transitus Exod. a. Ii id est, ejus memociale Exod. 13. 9.
443쪽
Baptismus lavacrum regeneratiοηu, Tit. 3. Calix N. Testamenminiis Luci 11. sim quae vel nullum sensum habent , ve figuratum de Ixeropicum postulant. XVII. Atque hinc in victe ostensti tur , quis debeat esse sensus
verboruin sacramentalium vexatissimorum , Hoc es Corpus meum.
Ut enim Petra dicitui Christus per significationem Ita re pariter Panis , qui per pronomen , designatur , nec ovum ovo similius
est, quam duae istae locutiones inter se conveniunt. Scio hic Cor uetiam a Lapide cum Reliaxm in , dc Tirinum , qui eos equitura
discrimen aliquod asserre, quod reveraei Petra non possit dici do Christo nisi typicein significative quia lint liparata , quae non possint proprie de se praedicati; sed in ista propositione non dicat Christus , panis est Corpus meum, sed Hoc est Corpus meum, usurpando pronomen demonstrarimum Hoc , auod non si quid repugnans aut dii ratum a Corpore Christi , eam designe indeιerminare id auod latersu periebus panis , quod potes esse divina visim , tam Crepae Chrisei, ouam substantia a G Vnde potes , imo debea Corpus Chrini proprie accipi , auando, assismanie Chrino de hoe
Praedicatur. Sed quam bene statuunt disparatum de disparato non polle praedicari, Tam certb sententiam nostr m confirmanici eam lao de alia re intolliei non possit, quam de pane i quia non aliud per hoc intelligi poteli, quam id quod Christus ceperat in manus suas, cui benedixerat , quod fregerat &quod tradiderat discipulis suis; At id panis erat,& non aliud quid. Unde Paulus I. Cor. IO. .cον. ro. 26. Panis auem frangimus, .c. II. 28. vult quemque se probare, orti a quoties panem istum edit e 1 idem probatur ex analogia aliorum Sacramentorum,ubi commutatio fit saepe nominum;ut nomen signati ligno, vice versa nomen ligni sisnato tribuatur , ut jam vitum. 3 Status Apostolorum non alium senium postulat , videbant Christum mensae accumbentem panem prae manibus habentem , tanquam duo subjecta realiter diversa , quorum unum proinde non poterat proprie esse alterum audiverant similes plures locutiones tropicas a Christo usurpatas, Ego sum viris , ianua , c. quas in parabolis
subinde repetierat Iam jam celebraverant Pastha , ubi multiplex locut so figurata occurrebat in Agno 4 in adymis quid procliviua ergo filii, quam in limili plane negotio phrasim istam eodem motis intelligeret XIIII. . Non potest intelligi per Hoc , Cortu Christi, Nam , praeterquam qubd sic debebit concipi Corpus Christi uieta
sub Beciebus panis ante prolationem verborum , quibus donurn gtransubstantiatio , contra eorum hypothesim , sensus propositionis erit absurdus , reservenda scit in istam, Hoe , id est, Corpu meum, est Corpus meum. Deinde verba ipsa erunt speculativa demonstraeives, non practicari operativa, ut volunt s. Non potest inderer- 3 minate Dissilire by Orale
444쪽
Dis,ui minate significare id quod latet sub Beciebus panis, nam ut In enunωIX. clarione vera attributum conveniat iubjecto, ipsum subjectum debet determinate exprimi, vel designari. Deinde cum nihil hic occurrat nisi vel panis , vel Corpus Christi, nam species,quae sunt mera a
ridentia. non posse constituere lubjectum enunciationis, nemo ut
opinor dissilebitur Nec possit esse Corpus, ut jam dictum, necesi hario panis est intelligendus. Nam quod ad individaum vagum, quod
hic nonnulli somniant, tam est ablurdum, ut vix refutatione indigeat. Nam non pollet designari pronomine demonstrativo , Hoc, quod ne celliario certum aliquod Se determinatum individuum indugat Et licet individuum vagum aliquando sit respectu nostri, num oluam tamen tale potest esse respectu sui, quia debet esse substantia quaedam certa dc determinata. Ea verbium non possit esse Corpus Christi, debet esse alia lubstantia, quae cum non ut realiter CoIpua Christi, non potest nisi figurateis tropice dici Corpus Christi, ut Petra non dicitur Christus nisi lignificative. XIX. Ad pleniolem vel istius veritatis illustrationem, non vivi juvabit consideratio Regularum variarum , ex quibus se liter alis a metaphorico, metaphoricus a literati potest discerni quod quanti sit usus in variis quaestionibus Theologicis de praesertim
in doctrina de Sacramentis, neminem latere potest: Nam ut non sime magno periculo lociuiones exopriae de literales mutantur in metaphoricas de figuratas Ita non minus est periculum, locutiones metaphoricas mutare in propriasin literales, quod visum in Anthropo-morphitis, verba Scriptum de mem is humanis Deo attributis ad literam sumentibus , cum tamen δεορ-.αθῶ dicta , deberent
Θεοπρεπω intelligi d in Iudaeis proprie alteraliter accipientibus de Regno terreno de temporali Messiae, quae 3sticeis figurateterant intelligenda. Ad scopulum hunc declinandum faciunt seque te Regulae. Prima , Quoties proprieta Ilicra contradietionem vel impossisilitatem evidentem inducit, exba Ruriae sun iniestgenda; Quia cum mens humana non possit concipere eodem tempore rem esses non elle, nec conciliare ea quae sibi inricem opponuntur, ad figuram confligere tenetur, juxta quam sensum convenientem,cIbis assignare poteli. Ex hac regula verba sacramentalia figurata eue constat Cum enim ad literam sumpta contradictionem manifestam
involvant, nimirum illud quod panis est, esse Corpus Christi, illud quoiate petra esse Christum, quia intellectus noster nequit ex duabus istis ideis panis e Corporis, petrae christi unicam estor-gnare, cogitur ad figuram recurrere, ut sensus commodus d rathonalis habeatur.
X X. Secunda Regula est Augustini lib. . de Docst Christiana cap.46. Qua locutio flagitium,e facin- videtur pracipere , figuratas, quam verbia sacratuentalibus applicando. πιι ιωπι, inquit,
445쪽
in manducamerim Carnem FiIu hominis , or nisi biberitu ei in Dispuet iguinem .non habebitu itam in vobis, videιur iuberesagitium Es ergo IX. Rurara. Cum ergo in literati sensu aliquid occurrit, quod vel pia ceptis Dei adversum ell, vel Majestati Dei& Christi injurium, ne- cellarib ad saguram recurrendum , quia Verbum Dei nihil habere potest, quod non conveniat sanctitati ejus,in quod non deceat ejus majestatem & gloriam. Iam in hoc argumento , dicere panem esse literaliter Corpus Clitisti, tetram Christum idea parum conve niens Tanctitatiis majestati Christi in mentibus nostris Ermatur; id euim dicitur esse Christus, quod est insentibile inanimatum, ZeCorpus Christi, quod indiscriminatim tam a bonis quam a malis coia meditur, innumeris accidentibus exponitur, quae Filii Dei gloria penitus sunt indigna Tertia, Quando subjectum, de quo agitur, non modo potes Ruram admiιισι ,sed eam necessario postulat quia comceptus re verba sequi debent rerum naturam, ad eat designandam usurpantur. Ita quum signo datur nomen rei quam significat, pignori nomen rei ad cujus confirmationem datur medio nomen rei. quam nobis communicat nemo dubitat locutiones istas esse figuratas, quod non semel Augustinus observat Epist. io a. Res qua signiscat, nomen accipitrei quam signiscar Ac Spiritin Santi m vocatur columba , inpetra Chrsin. Iam notum, faciamentum Eucharistiae
non mod esse signum, quod repraesentat Corpus Christi, pignus e ternuinin visibiles, quod ejus pollessionem invisibilem spiritualem
confirmat, non modb medium, quod illum nobis communicat, de
quo vis ejus in nobis exeritur; sed omnes istas χέσει signi, pignoris, medii conjungere,in similitudine quam habet cum Corpore Christi,unde dubium est non potest, quia Corpus Christi figarate tantum
propter rei significationem dicatur. XXI. Quarta , Quum videm- figuratam locuιionem usurpari in subjectu similibis isti de quo quasi eri certo colligere licet, Ruratam in eo occurrere locutionem inui de simili simile judicium nec dubitari potest, quin homines eodem modo loquendi utantur circa res easdem. Ita quum Circumcisio vocatur scudus Dei, quia ejus erat signum M Agnus ascha seu transitus , quia erat ejus inemoriale; quum audimus Iudaeos loquentes de pane, quem comedebant in Paschate, in cujus locum substituit S. Cinnam, hic es an miseria, quem Patres vestri manducaverunt in deserto. An mirum videbitur Christui dixisses, panem esse Corpus suum Paulus Pettam esse Christum Sic Augustinus contra Adimantum cap. Ia ad invenien dum veruin sensum istius locutionis Molis , Sanguis es anima , currit ad exempla locvtionum figuratarum , in quibus signa sumune nomina rerum quas significant, dat isti locutioni sensum metaphoricum , scilicet qub sanguis sit signum animae , quia Paulus
dixit quia Perea es Christis, quia illum significabat, E Chri
446쪽
i sanet. non dubitavit dicere , hoc es Corpus meu- , quum dabat signa
IX Corporu sera. XXII. Quinta est Chrysostomi, qui homil in haec verba, Pater si possisti es c. tradit non esse haerendum in terminis,sed
respiciendum esse copum loquentis , causam dc occasionem sermonis ejus, doquaerendum sensum latentem, quibus addimus conditi nemin statum Auditorum ad quos fit sermo mam si ista omnia nos ad figuram ducunt, dubium non est quin figurata sit locutio. Iam si expendamus verba sacramentalia quoad istas citcumstantias, deinprehendemus scopumis intentionem loquentis, causam Sc occasi nem sermonis, dispositionem ac statum Auditorum figuram exi gerer Christus enim non alium ibi scorum proponit, quam Sacramentum dare Ecclesiae communionis tuae cum fidelibus , ad quod requiritur quidem praesentia quaedam objecti, nou tantum contemplationi, sed etiam conscientiae expositi, ut recipiatur, sed non praesentia corporalis quoad substantiam , quatenus caro Tanguis pri cipia sunt salutis iacisi vitae, non in genere causae phylicae, quae agit per contactum de indistantiam loci, sed is genere causae mei toriae dc moralis, quae operatur nou mod quum adest , sed etiam
quum abest, imb quum nondum extat in rerum iratura.Occasio etiam Iermonis tui institutio S. Coenae in locιim Paschatis,ubi locutiones figuratae occurrebant vatiae.Denique status discipulorum talis erat,ue
non possent aliter exponere verba Christi, ut alibi est a nobis oste sum in Institui. Elenci P. II. Loc. XIX. Q. X X VI. XXIII. Atque ex his satis superque patet sensus Enunciationis
Paulinae, desidentitas ejus cum verbis acramentalibus. Nunc paucis ratio signineationis , de mysterii in ista Petra latentis est aperienda. Primo mirum videri non debet Christum in Petra adumbrati nam etiam extra Sacramenti rationem Deus saepissime sub hoc symbolo designatur, non mod respectu sui, propter naturae suae aeternam fi mitatem de durationem, sedi ratione nostri, quia est arx de locus Mat.is. 3. munitus adversus hostes Psal. 8. 3. desi eminuictuma immobilo in D Ecclesiae sitndamentum, quod illi dat . . , λειν ἀσάλdn Isa. 18.
Lν.ria lere adversus Ecclesiam huic Petrae inaedificatam Mat. 6.is. Hinc Paulo Christus vocatur fundamentum . Corint. 3. II. ii iis χχ. lapis angularu , itodiernardus explicat eximie Seim si in Canti. Θod non boni, inquit, in hac Petri In Petra exaltatιώ, in Peιra securus, in Petra firmiterso securu ab hoste, fortis a casu, Et severa ubi tuta firmausu tormis securitas, nisi in vulneribin Servatorust nιο imosecurior est habitatio, quanto ille potentior en a salvandum, fremi mundus, perit corpus , labatu insidiatur, non cado,srmatu sum enimsuper 'mam Petram.
XXIV. sed quia Paulus peculiather eligit Petram istam, o
447쪽
qua aquae fluxerunt , analogiae rati cum ea hic unice attendenda, Dis puri quae multiplex esse potest. Nam ut Petra potissimum a Deo eligitur IX. . d aquas populo suppeditandas, quae non modo in se aquas non continet, sed cui nihil magis repugnat in speciem , quam aquas data, nam ex aliis quidem corporibus aquae elici possunt, sed ex lapide vel petra nequaquam. Ita nihil absurdius videbatur carni, quam ex Crucifixo salutem petere, id est ex morte vitam, ex miseria telicitatem , ex maledictione benedictionem. Unde Christus dicitur stan . datum Iudaeis, stultitia Graecis led Vocatis sapientia, potentia Dei. a. Rursus ut ex Petta aquae fluxerunt. Ita Christus fit suis senssiliens in vitam aete uiam , qui ex se aquas gratiae .salutis tundit copiosissime. Unde toties apud Prophetas sub symbolo aquarum beneficia salutaria Chlisti,4 cona Spiritus Sancti adumbrantur Isa. 42. dc Ezech. 36. Zach. Is tr. Ioann. 4.3 7. 3. Sed ut Petra non
dedi aquam nisi percussa. Et ex illa percussa exilierunt aquae artatim, pia ii quibus reficiebantura iraelitae. Ita ex Christi crucifixi latere manavit s. sanguis, aqua, quibus reficiuntur Credentes in deserto mundi, tendentes ad terram promissionis, id est caelum. Cum enim Deus nihil peccatori indulgere posset, nil placatus satisfactione Filii, prius eum percuti oportuit de a digi, ut castigatio pacis nostrae super eum
poneretur, & ex ejus vibicibus salutem conlequeremur. . Sed ut
Petra percussa suit virga Mosis. Ita Christus non modo percussiis fiasta Iudaeis, quorum figuram gessit Moses, sed praecipue a virga Legis, cujus ille Minister fuit, id maledictione despcenis a Lege de nunciaris I 13. . s. Gad. .i3. s. Petra percussa magnam copiam aquarum V ι.ε.Lfudit, quae abunde suffecit populo. Ita Christus qui sons est inexhau o Glystus salutis, in quo plenitudo est omnis gratiae, copiosissime aquas
istas salutares id dona Spiritus ex se undit, quae non uni vel alteri, sed toti Ecclesiae abunde sufficiant Io. i. is de . I . o. 37 Hinc di Τυπιαμ:citur factus nobis a Patre sapientia, justitia inciri Cor. 1.3o Messe omnia ua omnibus Col. 3. ii. 6. Ut nihil suavius potuit esse Israelitis in I deserto, docis illis calidis , quam sontes aquarum, quibus pollent dulci salientis aquae sitim restinguet rivo. Ita nihil salubrius , nihil gratius fidelibus in delerio mundi arido, aestuoso , quam sontem aquae t alientis penes se habere quo reficiantur in aestu suo. XXV. 7. Ut Petra aquas fudit non ad momentum , quae postea arescerent, sed perpetuo, quamdiu populus in deserto peregrinatus est , unde dicitur secuta populum , in rivis scilicet ex illa manantibus. Ita Christi sanguis, de dona gratia: omnia tempora loca permeant , nec unquam arescunt de deficiunt , sed perpetu fideles comitantur in deserto hujus mundi ad eos sustentandos. Nec mod adest Molibus suis per dona , quae illis astatim uppeditat, sed ipse praesentia sua eos dignatur , nec tam sequitur , qui comitatura praeit, ne quicquam ipsis dest in via Z quae Diqilias by Orale
448쪽
1 8 DE PETRA CHRISTO.DIs pu T. quae ipsis emetienda est. Ut hic duo maxima fidellam nisi IX. designentur, Presserantia grana donorum Dei perpetuitas.
ωChristi ipsius prasentia , juxta quam se pollicetur ore nobi
Maii.a .18. cum usque ad consummationem seculorum Mati. 28.18. Licet vero patiatur aliquando ad castigandam ingratitudinem in exercetiis dam suorum fidem , quas istas salutares subtrahi utcunque ad tempus , ut in deserto ; nunquam tamen absolute illas ipsis denegat , sed vult ut precibus nostris eum veluti Percutiendo fidei di ponitentiae studio eas eliciamus XXVI. Caetetum in hac collatione multiplex discrimen et am observari potest. Petra Mosis fuit inanimari αλογοι r Sed Christus est Petra viva, vivifica ac rationalis. Illi in sinu suo aquas non habuit . Sed Christus est lans vitae, ex cujus plenitudine haurimus omnes gratiam pro gratia Ioann. r. II. Illa hitim corpoream sedare potuit ad tempus sed non in perpetuum : Sed Christus itanos potat aqua salutari sua , ut qui semel ex eo bibit , non sitiae Di,. . , . amplius, sed fi t in O ns saliens in vitam aeternam Io i . Illa sequi non potuit Israelitas Sed Christus perpetuo illos mitatur, ut Authora Consummator fidei , qui eos redemptos ex AEgypto spirituali , per mare rubrum sanguinis sui traductos dat eade Verbi in deserto mundi deducit , manna caelesti nutrit, aquis.1alutaribus potatis reficit, donec ad Canaanem caelestem perv niant, ubi qui si per ιhronum obambrabi illos, non es ienι, nec sitiens a fias, nec Sol occide unquam Dpra eo , quia Agnis , quies in medio hroni passe eos, ct deducet, non ad rivos sed ad Uivioso .vM. .iε.x -θηις - η-μ ,--,scro omnem Iachomam ab . si i erum Ap . 7.16.17. mo.
449쪽
inter illustres Veteris Testamenti Typos , quibus mors Christi ejustam beneficia nobis adumbrata sunt , merito reponitur Serpens aeneus,
cujus histoliam Moses proponit Numer at dem, sterium nobis aperit Cnristus Ioann. . Ita sedula ejus contemplatio non potest non maximi esse usus, cum ad variorum mysteriorum Evangelicorum cognitionem, tum ad piorum omnium institutionem dc solatium. Haec ratio nos movit, ut Exercitationibus praecedentibus de tribus Miraculis, in gratiam populi Israelitici in deserto patratis , Rapta in stilicet 2 bis es Maris , Manna, de Petra, brevem hanc de Serpente aneo, in quo non minus Dei gratiae de virtutis miraculum occurrit, Distertationem adderemus. quam ad duo Cavita revocabimus In primo historiae vetitatem In typo , in altero e)usdem mysterium in antitypo, cum bono Deo , expensuri sumus. In utroque malum peccariis poenae erit attendendum cum remedio miraculoso a Deo exhibito. II. Historia refertur a Mose Numer M. ubi recenset populum post suppeditatam aquam e petra inruades , cum inde admon m.M.tem Hoc proficisceretur,4 non tem via , sed per taediosas circuitiones terrae Idumaeorum pergendum sibi videret in terram Canaan , atque ita diutius in deserto oberrandum , ex impatientia in duras, graves concia Deum mosem voces denuo erupisse. Unde ira commotus Deus serpentes venenatos de noxios in eos
immisit, quorum morsibus lethiis cis magna populi multitudo concidit. Verum cum peccatum suum agnoscerent e confiterentur Israelitae, atque apud Mosem deprecarentur meus ad Mosis preces motus , salutis remedium illis praebuit, dum jussit Mosem serpentem aeneum conflare, Leundem tibiice in eminenti loco erigere, addita hac promissiones lare ut omnes morsi eum. a spicientes sanarentur: Quod eventus comprobavit , siquidem Mose mandato clivino obsequente , quotquot stipentem hunc aeneuin adspexerunt, sanati sunta
450쪽
Dispuet III. Ubi prim occurrit consideratio peccati Israelitarum , X postmodum vero poenae a Deo illis propterea inflictie. Peccatum' tum consistit in murmure, quo in Deum de Mosem insurrexerunt, sive Ur i toptet itineris incommodain prolixitatem populo defatigato dc ratiscente,sive propter aquae cibi penuriam manna fastidiente,&sitim ac famem sibi adnexas praetexente,licet abunde Deus illi prospexisset quoad utrumque , Loauuim es populvi contra Deum e Mosean, ut eriti ascendere nos jecini cν - πιο ut moreremur in deseris Non es enim panis eau aqua , ct aede animam nostram super pane levi. Num M. f. Quod Apostolus exponit per tentationem
penitbm perierunt Tentasse dicuntur Christum, quia Christus erat Iehova dux populi in deserto , desin eo tentarunt, ub murmurando in dubium voeabant ejus potentiam , quasi in deserto nota posset eos alere,, ejus fidelitatem, quasi non vellet promissis stare, fastidientes de nauseantes impia ingratitudine eximium cibum p ra AE tum, quem Deus illis aflatim suppeditabat Paena proponitur in immissione serpentum ignitorum innumeros ex populo exitiali veneno, suo de lethdsero morsu occidentium. suid . - IV. Ut vero de serpentibus istis in antecessum aliquid di- 'u camus Non opus est ut refellamus eorum figmentum, qui perten- dunt Diabolum in serperitem transformatum hanc stragem secisse. vel qui volunt suime speciem morbi, qui exiguos angues in corporisbus Israelitarum producebat, gravissimas inflammationes in iis excitantes,cujus morbi genus peculiare fuerit is, qui circa mare rubrum degebant, nec ullis unquato aliis obtigerit, ut Agatharcides narrat apud Plutarch sympos lib.8. quaest. s. Verba enim Textus sacri vania ratem istius figmenti satis probant nec patiuntur dubitare , quin veri serpentes fuerint, a Deo immissi ad poenam populi. Dupliciatilem nomine a Mose insigniuntur emonD Prius generale ei nomen serpentum posterius bifariam expoclitur Quidam volunt esse adjectivum , quo signetur eorum qualitas, ut ita vincentur vel a colore ignis, quem prae se ferebant, vel potius ab esse-ctu , ubd morsu vel statu inducerent calorem intensiminum,
adurere viderentur a ira quod estum e , , qu respexit Onhelos qui reddit , n)n serpentes remes Sic R. Salomonis R. D. Κimchi, qui urun,hominem veneno dentium suorum vel halitu oris
fui. Et in Zohat libri Num sol. 88. Quia conira Deum,
of em murmurarunt ex cauo Ideo immisi in eos serpentes cominburenιes eos instar ignis , Pre ingrediente in os imorum , ut cone derentis morerentur. Alii volunt an perculiarem designare serpentum speciem,m priori voci generali per appositionem addi c& sic innui quos Graeci in ηςέρα &4--α vocant, vocibus ad amussim Hebraicae respondentibus, nam o verbum idem est quota