장음표시 사용
431쪽
rum Inter Israelitas assiererrised praecipue eum Christianu,ut ostendat DL PuT.
Sacramentorum nostrorum usurpationem nobis non profuturam ei VIII,
tra fide &sancti alis studium, cum similia habuerint in deserto Ista litae,quae non obstiterunt quominus suae rebellionis desidololatriae poenas Deo penderent Nam qui paria a Deo acceperunt beneficia,cii pariter peccent , pariter punientur is Patres nobiscum paria a Deo gratiae signa acceperunt Iargo pariter peccantes pariter puniemurci quae vis argumentationis Paulinae periret omniuno i ii non intelligeretur idem cibusis potus nobiscum, sed tam tum inter se. Deinde quorsum Apostolus mentionem fecistella tismi Patribus indulti, si eos quoad Sacramenta nobis aequare non voluit Sed quod Apostolus addit sub finem versus , omnem diim cultatem tollit , quum addit , Patres bibisse de Peira stiriιuali qua eos sequebatur , Petram autem f.im fuisse Cissum. Quomodo enim potest vocari Christus illa Petra, si non eundem potum habuerunt nobiscum,qui Christo participamus Hoc vidit Aug. loco citato, tract. 36, in Ioh. quem sequitur Beriramin lib. de Corpore de Sanguine Christi , eandem esiam Firitualem bibisse Patres Paulinassevera , quarM fortasse auam eandem p nimirum, am eandem auam hodie populin Credentium manducas ct bibi , non enim di- merse Iice intelligi, cum unm idemclue Chrism si , aut populum in deserto, in nube ct in mari baptisarum sua Carne pavi ,siso Sanguine tunc potavit, ct in Ecclesia vere Credentium populum sui Corporis pane, Sanguinu unda pasci ct potat. XXV. Nec juvat hic excipere se Paulum debuisse adiicere particulam nobiscum, si ea suillet ejus mens, Quia satis ex ἄλληλουχἴ sermonis colligitur , ut jam jam dictum. Vel nos non posse diei comedille manna inia licet non comederimus illud phusice de materialiter , possumus tamen dici manducare morat
ιer steramentaliter quoties Si Coenae communicamus, quia Eucharistia& Manua in eo conveniunt, quod sunt Christus sacramenis
taliter Vel qub increduli non possint dici manducata escam spiritualem nobiscum, quia Christi non potuerunt fieri participes. Quia ut supra jam dictum manna comedendo, cibum , qui spi- .ritualis erat ex ordine Dei, de qui Christum adumbrabat , benedicebantur manducare. Vel quod dicantur in nostri fuisse Nam eo ipso , quo typi nostri ruerunt , nobiscum comparari debuerunt, typi enim mantitypi comparatu se habent, & sunt μέν-.e m.
XXVI. Hinc ver sponte fluunt tria gravissimi momenti Porii-mmPrimumaerosanducasionestiriiuia Christ,adverseis otalis de carnalis manducationis Christi commenrum. Nam cum idem Christus omnibus fidelibus,tamVet.quam N.T.proponatur manducandus, eadem debet elles hinni manducationis apud utrosque ratio. At constat manducationem oralem locum non potuisse habere in Vet. Testamento, Disiliae by Ooste
432쪽
V iri puT. Testamento, quo nondum fuit incarnatus Christus , ei tantum
VIII. spiritualem per fidem, quo sensa dicuntur edisse escam spiritualem
bibille de Petra spirituali, quae eos sequebatur. Ergo non alia nunc nobis et urgenda , quia bla salutaris et mnecessaria. Si enim Patres manducando lCntistum pustualiter peridem, salutisfacti sunt compotes, quidni ea contenti essemus, alia missa reisiecta, quae QScripturae, de rationi, Manalogiae fidei, Christi ipsius dignitati repugnat is innumeris abiurditatibus urgetura XXVII. lietum de Identitate Foederis gratia, tam in Ueteiari quam in Novo Testamento Cum enim Sacramenta sint sigilla dederis, excidentitate eorum , identitatem fixderis bene colligi nemo negare potest. Iam eadem fuisse Sacramenta Patribus nobiscum Paulus clarissime testatur, si non signis saltem quoad significationis
mysterium , insignis diversis, eademsaeis, inquit August. tr. 6. in Ioann. Insignu diuersa, sed in re qua signiscatur paria , ιτα ι
specie visibili, paria iraute spirituali, tr. 16. discrepantia fuit in signis quae illi habuerunt,4 in modo significandi quatenus illa Christum venturum , nostra ver Christum exhibitum significant; illa obsicurius, ista clarius messicacius fidem nostram confirmant, vitem obsignant. Interim milla d ista eandem rem significatam respexerunt , nimirum Christum qui idem it heri hodie in in saecula Fleb. s. S. Et ut nos hodie in Coena per fidem Christum sub symbolo panis 3c vini recipimus participes fimus Corporis de ρον - .m Sanguinis ejus i. Cor. io 16. Ita fideles olim in Manna Christo vescebantur ad salutem δε cum ipso Sacramento visibili, rem virtutem Sacramenti percipiebant Christi scillae justitia iser, to cibabantuta XXVIII. Tertium De Cognitione Christisiub Vet Testamen nNam si Patres ad communionem Christi vocati sunt, necesse est , ut ejus notitia ride prius fuerint imbuti, cum ignoti nullae lit cupido,
nec frui possimus eo quem non novimus : Et hoc ex eo certius adhuc
colligitur,qubd ipsa Christi manducatio quae hic proponitur, tota per fidem fieri debeat, quae practicam Christi notitiam in intimam ejus
apprehensionem necessarib postulat.Unde patet quantum discedant averitate, Z quam perniciose errent, qui sub Veteri Testamentote sonae Chiisti divinae notitiam non extitisse pertendunt, nec γνώωσμα- G. quae cognitionem Christi pro peccatis morituti in generarent, ut licet Veteres sine Christo servati non sint , potuerint tamen sine ejus cognitione salutem consequi. Nec dissicile foret , si id nunc ageremus , impium istum errorem variis rationibus confundere. Nam si Christus ignotus fuit Patribus,quomodo Abraham di-- , is citur gestivisse diem ejus videre, eumque vidisse lavisus esse Io. αμ. 3. 6 t et Moses praetulisse narratur opprobrium Christi gazis Egrpuacis Hebr. u. a. se PMre in me moraui memorantu
433쪽
ab Apostolo Heb. H. ia: non aliud potest habere fundamen Dis ruet. tum , quam Christum ut sit salutaris 3 vel Israelitae pollunt dici NII Ledisse tibisse Christum in deserto, dum edebant, bibebant cibum, potum spiritualem, qui eum ignificabat XXIX. Rursus, Si ignotus fuit Christus sub Veteri Testamento; vel inde fit, qudinihil de eo Patribus revelatum fuerit, Vel qubdrevelationem sibi factam nullo modo intellexerint. Prius dici non potest , cum infinita extent in Veteri Testamento testimonia de Peris a Christitiai, ωπου, de ejus Naturis, officiis, timeneficiis, deduplici stat , humiliationis, exaltationis, passionis & gloriae. Alias nec Christus , nec Apostoli, potuissent probare mysteria Evangelica ex Moseri Prophetis , quod tamen passim ab ipsis factum legimus
1. 1. Heb.ro. s. s. 7. alibi in Novo Testamentes: Cujus omnis authoritas perit, si quie in illo ex Vet. Test proseruntur ad probandam Divinitatem Messiae , de ejus Satisfactionem, frustravi sals allega tur. Non etiam posterius , quia senueretur inde , omnem illam revelationem, illis penitus inutilem fuisse,in frustra Christum amandasse Iudaeos ad Scripturas legenda dc scrutandas Quid enim opus fuit talia ipss mysteria revelari , i haec ad ipsos non pertinebant I Quid opus fuit sanctis Dei Viris sedulo inquitvine in tempus rerum fui
rarum , quae nullomodo ad se pertinerent ' An non lingulorum piorum Veteris Testamenti erat inquirere in rationem talutis obtinendae de declinandae poenae aeternae 8 et hic dicendurn ex Petro capite I. I II ea ipsos administrasse monsibi sed nobM: Quia notum est . ναε.H. Petrum non loqui de cognition rerum revelatarum, quasi ad eos non spectitit, sed de earum complementa de executione, quo temporis a Ioticulo scilicet Spiritus Propheticus Christi, qui in ipsis erat, declararet eventuras Christo perpessionesis gloriam illas consequuturam: Non ergo inquisiverunt in rem ipsam ceu dubiamis incertam, nimirum salutem hominibus obventuram et Christi perpessiones de gloriam , sed tantum P tempus quo Christus erat passurus glorificandus Sed hoc tantum abest, ut ipsis deneget cognitionem aliquam rerum istarum revelatarum , ut necessarib illam supponat , altem quoad substantiam , licet non quoad gradum4 circumstantias,quae nobis clare patefiunt et reservabatur quidem earum exhibitio in secula longe dissita fructus tamen inde secuturi aeque ad ipsos ac ad
XXX. Hoc ver ulterius ex eo invictet colligitur Qub si Christus Patribus cognitus non fuit . nec Iustificatio nec salus p tuit illis obtingere , quia utraque sine cognitione Cluisti haberi nequit Iustisseabis multos, inqui Isai. 13. ii sui potitia, Chri lius Π.π.
uin Iesu Christi, quem misit, psitam ese asserit et Nec quisquam X sanae
434쪽
Di spuT. sanae mentis crudum effatum illorum admiserit, qui volunt fideles VIII. potuisse per Christum servari , etiarnsi cognitus non laeti Quali latus possit obtineri sine fide, vel fides possis dati sine objecti coisgnitione , atque ita melius per ignorantiam, quam per notitiam definiatur , quod est figmentum Pontificiorum. Nec hie ad infantium exemplum recurrendum , quibus applicatur meritumin fluctus moria tis Cnristi ad eorum salutem aeternam , absque ullo suo actu personali, vel notitiae vel fidei. Quia nemo non videt, longum latumque discrimen esse inter infantes , qui per aetatem actum fidei non possunt exerere is adultos , a quibus fides actualis ad salutem obtinendam exisitur. Vt ergo Christus idem es heri, hodie, scin peeuia Heb.43. 8. Ita nec aliter Servator , nec aliter servat hodie quam heri, Hinc ut hodie sub Novo Testamento adultus nemo servatur absque omni notitiais fide Christi: Ita heri sub Veteri Testamento aliqua fides notitia Christi semper sui necessiaria ad salutem , obscurior quia dem tenuior quoad gradus , prae fide Novi Testamenti juxti me nissuram revelationis naturam illius oeconomiaeci Sed quae eadem effet cum nostra quoad substantiam is quae sussiceret ad obtinenda in iustificationem de salutem Patribus. XXXI. Perperam hic obiicitur, Veterem oeconomiam iste opis velis fuisse tectam Vnde non mirum esse , si Patres ad mysteria Novi Testamenti penetrare non potuerint. Quia qualiscumque fuerit obscuritas illius dispensationis , non desinebant tamen sub illis velis typis radii vetitatum Evangelicarum micare is oculo fidei piorum sese ingerere ad eorum solatium , alias Deus populum suum inanibus umbris,quarum Christus corpus non fuerit , ludificatus effet, iuspiam docuiiset illis typis mysticam inesse significationem rerum spiritualium caelestium t Cum contra certum sit Deum non uno loco testari,circumcisionem cordis significari circumcisione earnis , de hanc abQue illa fore inutilem Et in Sactificiis non tam spectandum quid egent , quam quid significarent, absque quo non modb ingrata , sedis exosa sibi esse. Et sane cum typiis fgna in suo formali sint relata , involvant respectum aliquem ad
Lem signatam , non velandi tantum sed de reuelandi suo modo usum habe se debuerunt. Nec ita carnalia erant .materialia quae prooponebantur, quinii per ista alie, et. 4 sensibilia ad τα να-u intelligibili ais spiritualia ascenderent i alioqui fieri non potuisset , quiset crassiissime errassent, . g. si de Sacrificiis aseretur, cum non possent sine piaculo credere Dei justitiam placari posse brutorum sanguine, eo ipso debuerunt altius assurgereis respicere ad aliquod abii sacrificium longe praestantius , quo peccata omnia expiarentur , ad Christum scilicet, qui animam suam esset posturus in sacrificium Ps reaturi IL 3. Io Psal. o. s. 6. e cujus excisone obsignanda erat visiori prophetia expiandum peccatum in justitia seculorum adducenda
435쪽
a Deo suppeditabat ut in deserto , utebantur, non potuissent Christo VIII. spiritualite in eo vesci, quod de illis Apostolus testatur, nisi ulterius ad mysterium hoc symbolo adumbratum te spexissent. Vnde invicte concluditur, Christum jam olim adumbratum & promissum in Ota-
aulicti typis, a fidelibus cognitum in per fidem receptum fuisse. I N I S.
M in tota peregrinationis Populi Israelitici per desertum, historia, vix quicquam illustriusis mirabilius occurrat , nihil sane sit μυς. ρον, cquod Christum, salutariaque ejus beneficia signi-licantius adumbret, insigni Petrae,in aquarum ex ea fluentium, quibus Deus Israclitas potavit, Miraculo. Non parum confert ad institutione mis solatium fidelium. accurata ejus disquisitio. Quam ut facilius possimus exequi Duobus Capitibus Disputationem nostram absolvemus. Primum dabit ena rationem historiae quoad literam. Alterum Mysterii sub ea latentis
expositionem. II. Verba Pauli extant cap. io .i ad Corinthios . 4 e iam r. r. O.4. I - πό- .νάγματικὸν πιον , Riνόν se eae νάγματμους et κε λου ti ac Πέπαe, η δε, tres ua meae. Et omnes eundem potum Firitua
lem biberunt, bibebant enim ex Petra firituali eos sequente a Petra autem era Christin Scopus Apostoli, ut alibi a nobis ostensum, non alius est quam identitatem sacramentorum Veterum cum nostris.
436쪽
Di spur si non quoad signum, at quoad rem significatam ostendere Ne C . LX. rinthii praetextu Sacramentorum praestantiorum impunitatem sibi pollicerentur in peccatis suis , idololatria inprimis , a qua vult eos avertere. Ideo ostendit, Patres hac in parte nobis non inferiores fui e sed eadem nobiscum, aut illis analoga Sacramenta habui e , quae Baptismo, dc S. cenae responderent. Et Baptismi quidem similitudinem probat in Colamna ubi , maris tranutu. cenae verb, respectu duorum ejus symbolorum , tum Panis in fanna, tum Polus in Perea, o aquis ex ea scaturientibus; De qua jam
minenti III Clarum est resipicere Apostolum ad historiam , quae refertur Exod i . ubi narrat Moses, Populum vix sedata propter cibi penuriam seditiones, de qua c. praeced. rursus Occasionem murmurandi contra Mosemi cum ipso rixandi sumpsisse ex defectu aquarum,st. 3. Quare nos eduxisti ex inopto, ut una cum liberis os pecoribus Di periremm ' Deum verbit motam illum componeret, o populi licet ingratiin rebellis necessitati succurreret, jussisse Mosem virga sua Rupemis Petram certam in Horeb percutere, ex qua aquae affatim ad sedandam populi sitim estluxurae essent. Quo facto tantam
exiliisse statim aquarum copiam, qiue non solum abunde sutfecerit levandae siti praesenti ipsorum , sed cin turum, aquis illis populum per desertum sequentibus & comitarnibus. Quo respiciens Pial-ps.18. 11. res f. s. s. dicit, Deum rupisse petras in deserto, Oporum e dedisse in voraginibu magnis Eduxisse rivos Irara , ct descendere fecisse
Psio.. rq am sumina per aqua . Et Ps Os. i. Aperuitpetram, inquit, ii inde fluxerunt aqua , fluenta currerunt per loca arida. Et Ps. ii . Mutavi rupem in sagnum aquarum saxum adamantinum in seniem aquarum. Nec alid pertinent, quae toties apud Isaiam , de V. adios Prophetas dicuntur de aquis scaturientibus in deserto , ut Is
IV. Quia verbbis mentio occurrit Petrae percussae a Mose, non mod Exod .i . sedimum. 1o. Quaeritur, An eadem sit historia An duae Nuidam idem esse miraculum censent bis memoratum a
Moses, brevitis in Exodo , fusius velli in Numeris; quia idem videtur esse locus deserti Sin , cui idem nomen Massa de Meriba imp situm sit. Nec verisimile sit duo loca a murmure populi ita suille denominata, vel populum bis in idem peccatum incidisse Verum alii rectius arbitrantur, similem quidem, sed non eandem describi historiam Licet enim utrobique murmuraverit populus prae siti, lae-drait Deus aquam ex Petra , si circumstantiae locorum , temporum, despersonarum attendantur facile patet inter se discrepare, I. Loca
sunt diversa, nam prior contigit in Rephidim , in ea licilicet deserti Sin parte , quae contermina erat AEgypto At posterior in Cadesbaseue, quae vicina erat regio Palestinae meridiem versus, locus ille vo
437쪽
extur desertum 1, Sin, sed iste cum Tadeix. In illo mansio filii Dis Har.
populi undecima sed in isto trigesima tertia a Tempus etiam a IX.riat , nam prima murmuratio contigit paul post exitum ex AEgypto, sed ultima ii nnem peregrinationis in instante jam anno quadrain gessimo , post mortem Mariae. 3. Im illa nulla fit mentio increduptatis Mosis Scinatonis, in ista notatur. 4. Petra in monte Horeb Percussa vocatur m x, haec vocaturis,u. s. Ibi miraculum patraturus Moses jubetur ipse secum sumere aliquot e Senioribus Israelis, Hic jubetur Moses 5c Aaron congregare totum coetum filiorum Ist elis ad Petram, Illic jubetur Moles Petram percutere, Hic vero eam alloqui. Illic Petra semel tantum fuit percula, Hic bis Illic locus dictus est Massa, Meriba. Hic verb tantum ma an aq- jurgit. V. Si quaeratur porri,,ad quam historiam respiciat Paulus Reis sponderi quidem potest non incommode,ad utramque respexime, cum utraque typus fuerit istius mysterii. Sed praesertim ad primam me tem intendiste colligi potest, tum ex poena, quae murmurationem istam secuta dicitur vera sequenti, maliam antecessit, tum ex eo qubd Petra dicitur eos secuta, quod apposite congruit aquis in itinere per desertum populum comitantibus. VI. Quaeritur porrh. Quaenam fuerit Petra illa, ex qua bibe xunt quai θ..iιuHis dicatu Quidam volunt sic designatissu ρητον. proprie. Petram myuicam , nimirum Cis sum ipsum, unde salutem hauriunt omnes Credentes, qui per divinitalcm tuna ipsis aderat, de nusquam aberat, quique in toto itinere varia beneficia praestando eos comitabatur Vel Deum ipsum , qui Petta de Rupes saepe dicitur in Scriptura cujus beneficio hunc potum co secuti sunt ut praepositio ta, non causam materialem notet, sed elficientem, ut alibi non semes Sic diametrae, id est a Peιra, vel Deo, vel Christo eorum ductore in deserto , de aquae istius authore. Sed minus apposite hoc dicitur, quia sic petra praecedens potius diceretur, quaan sequens, siquidem Christus praeibat ut dux, non sequebatur ut comes Num. p. II. Deinde sic omnes vera lide Chri iti uis. sciat facti participes, cum omnes ex Petra ista biberint , quod dici.
nequit , Siquidem Deus in variis dicitur non complacuisse. Mulibrechius ergo per Petram intelligitur Rupes materialis Deserti Horeb, quae acuas fudit percussa virga Mosis, ex qua populus dicitur bibisse, . quia bibit ex fluentis ex ea exilientibus, quomodo bibete quis dicitur e dolio, ex quo vinum depromitur, metonymia causae etficientis, vel subjecti Spiritualis autem dicitur, non natura, vel usu sdidaria scaιione, ut antea cibin &ροι- , qui symbolum erat Christi veraerupis, ex qua fluxerunt aquae salutares gratiae. VII. Petra aurem dicitur αὐλουού- , sequens, non qubd saxum ipsum loco motum eos sequutum sit, quod absurde finxerunt quidam
Rabbini. Sed vel quia obsequebatur Israelitarum de IidgIio, Porum
438쪽
Dis pur. illis subministrando, ut vult Photius, vel quia comitabatur eos pe-IX regrinantes in deserto , non quidem per e , sed in emctis, rivis etf scilicet ex petra manantibus. Et eb pertinet quod dicitur Psal. 3. 3.
Rust petras in destris , est Ottim dedit eis quasi ex ab is magnu, eduxu fluenta de Petri, o descendere fecit aqua tanquam sum -
, percussι Petram ct aqua fluxerunt,o ισrrentes inundaverunt.
Unde Abatbanet, Nullum en dubium, qui tanta copia aqua erverint, ut inde deriviata fuerint sumina , ct torrentes aquarum X Ita recte dicitur Petra eos secuta, quia rivi aquarum fluentium e rupe eos insequebantur, de in stagna fuerunt collecti , ubicunque sunt castrametati. Unde toties Prophetae , loquentes de flusione Spiritus S. 6c gratiarum ejus sub aquarum symbolo, dicunt Deum datu-IT A L mrn sagna aquarum in eremo eb alludentes Is. s. 6. o . lacto .s autem rivi isti ex Petra manantes secuti eos fuerint, nonnunquam Deus passiis est eos exsiccati , sive ad castigandam inglatitudinem populi, sive ad exercendam ejus fidem in locum dandum novo miraculo, quod facere decreverat, prius beneficium ad tempus substractum, renovando.
VIII. Porro quia in posteriori miraculo mentio fit peccati Mosis, Aaronis . 11. propter quod exclusi sunt ab ingre it Canaan, Qtiaeri potest , quodnam illud suerit, cum pauca tradat Spiritus S dc talis ac tanta poena innigi non potuerit, nisi magnam aliquam ob causam aestio rue non parum exercuit InterpIetum ingenia, tam Hebraeorum, quam Christianorum, qui in varias se tentias divisi fuerunt. Quidam ex recentioribus volunt.Mosem prorsus non peccasse, ii quae Scriptura loca extent , quae videantur docere illum peccasse, alia vicissim elle, iue doceant illum non mώι. 1.1s . propter peccatum suum punitum me ut Deut 3 16. Iraιm auιem Υsios.sa fuerat Domin- contra me propter vos . .. Psal to6. t. Irritaverant
etiam eum juxta aqua Meriba, est malum fui ipsi Mose propter eos. Et si peccatum ipsi tribuitur , quando dicitur Rebelgasu, pravaricati sis , non credadsis , non me sanctis sis , id simile eiI ei quod is dicitur Ios. 7. i. de peccato Achanis , quod toti genti tribuitur, licet
in anaιhemate. Sed Textus ipse sacer repugnat, qui toties de tam expresse peccatum hoc Mosi Aaroni tribuit in particulari, distin-N. . o. 11. populo mum 2o. ia. Non credidistis mihi ad me snctistan- dum coram populo. Sicc. 2 . I . dicuntur rebellasse, Ocut 32. St. Psi .n. c. O6. 3. Exacerbarunt i ritam Mosi , ideo distinxi labiis stiis, id dubius omnino haesitavit et dissidentiam, vel loquutus est in exacerbatione siua, id parum convenienter officio suo. Quamvis vero occasio poenae Molis fiterit contentio populi, ex qua dicitur Deus iratus fuisse Mosi propter ipsum hoc non obstat quominus propto proprium peccatum punitus fuerit. IX. Diuitia i Cooste
439쪽
IX. Non melius alii, ut Abarbanel, pertendunt quidem Mo D Issu T. semi Aaronem punitos fuisse propter peccata sua , sed Aaronem IX, quidem ob peccatum vituli, Mosem ver,propter negotium explo-xatorum terrae Canaan, quia Moses illos emittendo, cle suo addidit, quae nec Israelitae petierant, nec Deus mandaverat,i considera
rent populuw, qui in terra habitabat, uir. fortis esse an debitu, pauem an mulim quales urbes in quib- habitabam &c. Num Iovi. 13. ximis 3.i9.2o. Quia hoc est aperte obloqui Spiritui Sancto, qui quo αλties agitur de ista poena peccatum Mosis & Aaronis expresse reserta aquas urgit, ut innuat commissume me hac occasiones, non alia
quavis Num. χο Ιχ. ωχ7. Deut. I. 7.4 3. 26 8 o. i. Alii minus recto peccatum in eo collocant, vel qub percusserint Petram, non
vero tantum ad eam loquuti sint,ut jusserat Dominus Maia non alia de causa dixerat Mosi, accipe virgam, nisi ut alloquendo percuteret. Velinubd non ex seipsis, de sponte edixerint Petrae , ut daret aquas suas. Nam cum hoc ipsum ex mandato Dei fecerint quomodo illis imputaretur in peccaturm Imb peccassent graviter , si hoc citra
X. Rectius ergo peccatum hoc refertur ad incredalitatem dedissidentiam , quam animo conceptam, exterius signo aliquo , vel vultu vel geltu, aut sermone prodiderint. Non qubd tam dubit rint de potentia divina, quam de voluntaue de affectu An Deus vellet tam rebelli populo aquas dare Cum tamen Deus certo 4bsolute, non conditionate hoc promitisset. Diffidentia vel ista indicatur tum dictis, tum factis, dialis quidem, quum ait, Io Audises rebelles, Num de Peιra hae educemin vobis aquam pinive verba sunt dubita itis, cum absolute de simpliciter dicere debuisset, Peira, da aquaι Ideo Psio6.3 . dicitur disinxisse labiis suis, id est, aliter pro is tui ille verba Dei, quam proferenda erant, dubitando de eo , quod secure alleti debuit tanquam a Deo promissuin Deinde factu in iterata Petrae percussione, quod haesitationem Molis testabatur, de forte Deus ad fidem eorum explorandam non statim aquas dederat , ad primam percussionem. Quicquid sit, certum est Mosem gloriam Deo non dedisse, non modo lingua opere sed praecipue corde. in quo latentem incredulitatem Deum respexisse dubitari nequit. Atque ita dicuntur nonsanctificasse Dominum coram filiis Israel, d. populo dedisse causam dubitandi de ejus potentia de veritates cum revocando illi in memoriam praeterita miracula debuisse ut potius eos confirmare in fide tanti miraculi. Licet autem Aaron nihil hic dixisse, vel secisse perhibeatur, in peccati consortium tamen venit cum fratre, quia racuit, nec ipsum peccantem erexit de redarguit.
XI. Sed ut ad mysterium pergamus, quod praecipue hic attendere nos vult Spiritus S. Inquirendum iam est, Quodnam sub hoc t. Hic enim aliquid uitae -- ,e, si Paulus e
440쪽
inspu T. ptet se non doceret , satis tamen ipsa rerum eventuumque natura der
X. nonstrat. Nam si nihil aliud Deus uestibi propoluiiIet , quam pulum suum salubri potu reficeres, nonne poterat vel aquas caelitus immittere , vel illum in locum sontibus 5 aquis litiguum deducere Quid opus erat, vel Petram peculiariter ad hoc eligeri, vel virga uti ad eam percutiendam, ut aquae ex ea exilirent a Quid quod idipsum, quod Mosi pollicetur in supra Petram constiturum , utque dum miraculum peractum eunt , iatis clare ostendit , non alium quam Dei Filium , qui Dux erat populi, hoc opus totum peregille, nec ad alium , quam ad ipsem haec omnia respexiste. 3. Accedit, quod cum ex ipsa Iudaeorum sententia Clitiitus sit finis c scopus totius Scripturae, in quo Promissiones omnes, de Typi suam obtinent veritatem, non verisimile est hoc opus miraculosum, tam eximium beneficium populo collatum , nullam ad Christum fibri, habuisse,
cum caetera omnia mystica suerint , exitus ex Egupto, transitus per mare , desertum manna, columna nubis , de caetera , quae populo contigerunt, quae sane Iudaeos convincere polliunt,memorabile albquod nic γ sterium latuisse. Sed Christianis post Apostoli testimo-uium de eo adhuc dubitare est nefas XII. Ut verbis3 sterium hoc aperiatur, I vis locutionis, quae hic usurpatur,est expendenda. a. ejus significatio per collationem typi et a Tu πωθιν sit erit demonstranda. Quoad prius quidem , adob ethperspicua in se phrasis Apostoli quum alta , . rametat , ut explicatione vix egeret , nisi importunitas Adversariorum hic aliquantulum immorari nos cogeret, qui, ut vim argumenti, quod ex hoc oraculo elicimus progenuino sensu. verborum sacramentalium, declinent, magno molimine propositionis istius veritatem obscur re conantur , ubjectum in praedicatum convertendo , de praedicatum in subjectum; quasi non legendum sit meata. Σει et, ut sita sint verba Pauli, sed ora eaede πλωέτρα , ut sensus sit, non Petra autem erat Chris- , ut naturalis dispositio vel borum importari, sed Christin autem erat Peira, id res per Petram significata , ut innuant, Petram , ex qua bibebant Israelitae, non fuisse Pettam illam Horeb, ex qua quae exiliebant, sed mysticam, invisibilem , quae eos comitabatur, illisque in omnibus necessitatibus succurrebat, Christum scilicet , qui tunc temporis aderat populo , tanquam dux itineris: Sic Bellat. lib. a. de Euchar. c. H. Per n. de Euchar. Estius, Iustianianus 6c alii non pauci.
XIII. Sed sensus hic convenire nequit, vel cum scopo post ii, vel cum serie sermonis , vel cum verbis ipsis de quibus agimus. Nam i scopus postoli est deterrere Corinthios ab idololatria, Brnicatione 3 aliis similibus peccatis , exemplo veteris populi, Iropter similia peccata graviter puniti. Et ne sibi impunitatem po cecentur, propter privilegia in Novo Testamento concessia, pra sertim Diuilia πιν Ooste