장음표시 사용
31쪽
gesimam, inuiti adrepimus,lmo manibus, pedibusque obnitimur, fugimus, ac disteri iis quam diu licet, nihilque non attentamus,quo a ceruicibus nostris Quadragesimam abiiciamus: nec attendimus, quod breue ieiunium, laetum Pascha, & patitum laborem aeterna , praemia sequentur. Nec alia causa est, quod ita auersa mur& odimus Q uadragesimam, quam quod statim in exordio cantatum est: Emende mus in melius,quod . . ignoranter peccauimus. Item, Immutemur habitu in cinere & cilicior ieiunemus & ploremus ante Domi num. Item, Vtamur ergo parcius uerbis, cibis & poti- bus,sbinno, iocis,& arctius per stemus in custodia: Vitemus autem pessima,quq subruunt mentes uagas, nullumque demus callido hosti locum certaminis. Dicamus omnes cernui, clamemus atque singuli, ploremus ante iudicem, flectamus iram vindicem,&c. Haec inquam similiaque verba ita nos absterrent a Quadra- gesima, ut facilius quis in bello decem millia animaret ad pugnam,quam in pace decem homines ad poenitentiam: cum tamen in bello pericula,& saepius etiam certa perditio sit, hic antem in poenitentia nullum periculum,sed infinitus si uinus. An non autem misera res est,
hominem & Christianum, verbis persiuaderi posse adframipsius perditionem, & non posse persiuaderi ad suam ipsius salutem iid faciemus hominibus istis raut quibus tandem mediis dura ipsorum corda emolliri posse putabimus Reuera unum illud remedium est,
a .Tina. Drare Deum,ut co lapideum ab eis auserat, & cor carneum tribrat. Non minus autem instandum est opportune,importune,nec ideo tacendum aut dissimulandii,
quod poenitentia plarrisque odiosa est. Si enim medicus non cessat pharmaca ingerere, etiam si aegroto non placeant: cur nos sermonem poenitentiq intermittere mus, propterea,quod carnales eam auersentur:imo eo
sortius insistendum. Ob eam causam etiam ego hunc sermonem, non blandis, sed admodum terribilibus &minacibus verbis auspicatus stat, si sorte vehementius
32쪽
mouere possent. Ea inquam) verba propositi, quibus
olim Chrillus incredulos & obstinatos Ιhid os, Sc arguebat Sc territabat, propterea, quod plusquam Ionii, imo & Ion ς & omnium Prophetarum Dominum habebant, videbant,audiebant, nihilominus tamen per manebant tam in infidelitate quam in peccatis. Ea itaque verba paucis nunc explicabo, eademque opera Scad Quadragesimam, de ad enarrationem Ionae viam mihi iterna,&e. Sic igitur apud Matthaeum legimugi Cum'CHRIS VS diu in Iudaea praedicasset in synagogis, in templo, in plateis, in domibus, ni agnisque miraculis ostendi siet, verba sua, Dei verba ecte, Iudaei tamen quasi uihil unquam talium vidi sient, petebant signum aliquod e coelo fieri. Fingebant cnim soli benter velle credere, si scirent a Deo esse quae loqueretur. His motus CHRISTUS', vehementi spiritu dixit Generatio mala & adultera signum quaerit, & signum non dabitur ei, nisi signum Ionet Propheto. Sicut enim suit Ionas tribus diebus & tribus noctibus in ventre ceti, sic erit filius hominis tribus diebus & tribus noctibus in corde terrae. Et paulo post, Viri Niniuitae ser-gent in iudicio, &c. Haec verba statui per hane Quadragesimam singulis sermonibus inculcare auribus.vestris, non dissidens fore,ut Deo prosiperante per crebri inculcationem tandem etia in corda penetraturatit, non minus quam gutta fgpe cadens, qua tumuis durum cavat lapidem,quod si fieret, vere Christianaminia dragesimam acturi estemus. Verum hic obiiciet quis , Verbum quod proposuisti comminatoritani est Atqui non decet Euangelicum praedicatorem minis & terr ribus homines ad poenitentiam adigere,cum poenitentia nulla Deo placeat,nisi Gluntaria. Audi me frater, Scio Christum longe alium esse predicatorem , quam Moyses fuit, Euangeliumciue longe aliam esse doctrinam,alioque modo trade nctam,quam lex fuerit: Interim tamen etiam scio,quod Christus,quantumuis prqdicator gratiar sit, non tamen semper & erga quoslibet Q. A a se
33쪽
se amicum & iucundum ostenderit, imo saepius etiam indignatus,arguit & cominatus suit incredulis,id quod Plae. 44. Euangelia aperte testantur. Verum quidem est, quod Christus in suo ossicio speciosus est & fuit prae filiis hominum, gratiaque distusa sit in labiis eius: quid autenii quod multi homines eam gratiam negligunt & contemnunt, multi irrident & blasphemant, multi item abutuntur ad omnem leuitatem p Num Schis semper con- . solatoria proponenda sitnt λ Nequaquam. Nec enim Christus, nec Paulus hoc secit. Imo huiusmodi hominibus Christus ausus fuit dicere: Vos ex patre diabolo Mati. a 3. estis, Ioan. 8. Item: Vae vobis Phat i scis. &c. Item: Mati. ar. Auferetur a vobis regnum Dei, &c. Imo ausus suila. Cor. s. eosdem flagellis etiam e templo deturbare, quemadmoa . Tm. i. dum & Paulus eiusdem serinae homines diabolo trade ..i re audebat. Vnde igitur nobis haec praerogatiua veniret,ut qualescunque essemus in vita,nemo tamen aude
l ret,nisi laeta quaeque, proponere λ Erras frater, si puta*tempore gratiae nihil nisi letta praedicari debere, idque quibusvis hominibus & qualescunque sint. An non le-UM.t . gisti quod Dauid de Deo dicit: Cum Ancto sanctus e
xis, & cum peruerso peruerteris Quod si ex audito Euangelio peruersi essicimur, cogimur merito pati, ut& Christus nobis peruertatur, ac pro Euangelio nihil nisi indignationem, iram , minas ac tonitrua ingerat, quibus superbiam & impoenitentiam nostram coterat S si angat. Deinde S illud ingenue lateor,poenitentii lcoactam, non esse poenitentia, sed meram hypocrium, nec ullam poenitentiam Deo placere,nisi quae & volun taria sit, & ex amore desiderioque iustitiet fit. Interim tamen etiam stio, paucos homines eo peruenire, Ut ex amore, & desiderio iustitiae poeniteant,nisi prius lege, minis. & terroribus adigantur in asnitionem propriae miseriq. Potens quidem est Deus, in momento cor hominis ab iniquitate ad amorem iustitiae immutare, id M. ρ. quod in Paulo creditur sectum. At haec non est communis via, qua nos ad poenitentiam adducit: Nec sem-
34쪽
per Deus facit miracula. Communis autem via est . quod per timorem ducit nos ad poenitentiam & amore iustitiae. Huc pertinet quod Esaias dicit: In tribulati a. ac. ne sua inquisierunt te. Sicut enim mulier quae cocepit, im appropinquauerit ad partum dolens, clamat in doloribus suis, sic & nos facti sumus: A facie uel timore t tuo concepimus, & quali parturivimus & peperimus spirituita salutis, In hunc modum & Dauid dicit: Cir- Psad. t Icundederunt me dolores mortis,&c. &, In tribulatio- . ne mea inuocaui Dominum, &c. Vides Dauidem per terrores ad poenitentiam perductum . Huc pertinet i 4 Ioannes poenitentiam persuasurus, sic dixit: Genimi- Μan. 3 .na viperarum,quis ostendit vobis fugere a ventura ira . Poenitentiam agite, nam securis ad radicem posita est,&c. Huc pertinet etiam viso illa Helis, qua successive 3 vidit primo sphi tum vehementem, deinde commotionem, te inde igne, ultimo sibilum aurae tenuis. In con- 'versione enim peccatoris, primo praecedunt terrores legis & comminationum . Hos sequitur commotio &perturbatio hominis, postea sequitur ignis conscientiae, postremo venit sibilus aurae tenuis, vox scilicet Evangelii dicenti, t Larare veni Hras. Item, Fili cons- Ioa. o. de , remittuntur tibi peccata tua. Hic enim libitus nisi Vati. '. sequatur, nihil piolunt priora. Non enim in spiritu Dominus,nec in commotione, nec in igne. Omnia. n. 3.Re. τ' haec patiuntur etiam impii & desperantes. Et tamen nam ianiter pr cedunt poenitentiam ueram & remissionem peccarorum. Quae clim ita sint, nemo miretur, quod ego quoque minaci verbo usus sum &vti velim in posterum, imo optarim, ut omnes homines a peccatis abiterrere posse in , S ita territos reddere, quemadmodUm Petrias secit, cum una die animae circiter tria Aa
millia fidii se subderent dicentes: Quid faciemus viri
fratres Bonu, hic terror esset, qui nos ad poenitetiam, imo ad Deum duceret lioqui silet etiam diabolus 'terrere, sed tantum ut ad desperationem adigat. Hare
35쪽
' consolatoria praedicanda esse contendunt, qualescunq; etiam sint homines. Quod si quis indignum putat ver bum quod Christus contra Iudaeos dixit, in Christianos torqueri obsecro consideret , qualis iam status sit Ecclesiae Sc Christianismi. Bone Deus, an non luce cla
ora. 3. rius in nobis verificatur illud: Lux venit in mundum,& dilexerunt homines magis tenebras, quam lucem. O . r. Item illud: In propria venit, & sui eum non recepe Ioa. x s. runt. Item illud: Viderunt, Sc oderunt & me, Sc Pa-λ ait. a 3 trem meum. Item illud: inloties uolui congregare si Nait. tr lios tuos, dc noluisti Itemque illud, Cantauimus vo- . bis, de non saltastis, Scc. Clim igitur in tam multis Iu- . daeos imitemur, non mirum, si etiam audire cogimur,
quod illi audierunt. Ex his igitur vides, prisatum ver bum Christi etiam ad nos pertinere. Hoc si dedignatis, si pudet te Iudaeis comparari, stude esse Chri1lia, nus. Sc nihil ad te pertinebunt ea verba. Sed ad rem .
Viri Ninivita inquit Christus) surgent in iudicio cu
generatione hac, dcc. Riveris, quae sit ista generatio, inquam Christus haec dixit λ Tunc quidem erant Iudaei,nunc autem sunt omnes,qui audiunt,vident,sci ut, propria nimirum dictante conscientia, quid Christus exigat, Sc tamen neque credunt, neq; sequuntur. Quid
his comminatur Christus Iudicium nec qualecunq; , sed extremum illud omnium terribilissimum , insuper etiam damnationem. Quid autem terribilius comminari potuisset Sed qualenam erit iudicium λ Tale ininquam in ubi εc propria conscientia homine rerum agetς dc Deus ipse sententiabit, denique de omnes creaturae miserum condemnabunt. Viri inquit) Niniuitae surgent in iudicio,& condemnabunt tales homines. Non' quod ipsi iudices erunt, sed quod ipsorum poenitentia omnium impoenitentium duritiam condemnabit,ac iustiorem ipsorum damnationem ostendet. Cur hoc
Quia illi unum tantlim Ionam habuerunt, idq; semel
tantum & breui tempore,& tamen poenitentiam egerunt : Nos autem plus quam Ionam habemus,&c. Sed . quid
36쪽
quid inquis exigit a nobis Deus λ Poenitentia .Huno
enim honorem a nobis sibi exhiberi,vult, ut nos humiliemus,consteamur,&c. Pro ignominia, qua eum peccando affecimus . Praemisit quidem se velle remittere Hier. 3ε peccata, ut patet in nouo illo scedere,quod nobiseu pepigit,uerum non sine poenitentia. Quod si quetris,quid
sit poenitentia,possiim uno verbo dicere, Poenitetia est Uul. 3 3. praeterita mala plangere, & ea deinceps non committere. Vel, iuxta seripturam est declinare a malo,& facere bonum: Vel, secundum Esaiam lauari, mundum es- Ua. r. se, auferre malas cogitationes, quiescere male facere, Ephes. 4&c. Vel, secundum Paulum, veterem hominem depo Rom. 6.nere,& nouum inducere,peccatis mori,iustitiae autem& Deo vivere. Haec adeo necessaria fiant, ut verissime dictum sit, poenitentiam esse secundum tabulam, quaenatamus post naufragium,& ad navim innocentiae iterato peruenimus. Vnde & Christus: Nisi inquit pce LM is.
nitentiam egeritis, omnes simul peribitis . Atque hareest eausa,cur diabolus abolitam cupit pqnitentiam: scieenim per eam reditum esse ad i nnocetiam & gratiam. Vnde & non desistit eam impugnare, vel ex ossem re dere . Sic per Nouatianos poenitentiam omnino e medio tollere volebat, ut homines post Baptismulapsos, in desperationem adigeret. Sic ante haec tempora qui-.dam poenitentiam adeo grauem & perplexam, eodem
inimico instigante, secerant,ut nemo, non eam exhorreret. Econtra autem nunc,quasi perplexis conscietiis,
consulere volens, & poenitentiam alleuiare, hoc egit, ut omnino sublata sit poenitentia : & sicut antehac erae onus importabile, ita nunc res ridicula & contemneta iiudicatur, ut vix iam de ea sermonem fieri patiamur. ,
Hoc scit diabolus. Sic sublata poenitentia, securε nos in sua potestate tenet diabolus, &c. Caeterum hic audis,quod Christus iudicium & condemnationem minatur omnibus, qui non poenitent, maxime his, qui plus ruam Ionam habent. E quibus plane verbis palam vi- .
37쪽
nunc intendit & agit. Vnde & ego omnibus aliis omissis,eo adnitar,ut vel semel videamus,quae sit vera poenittentia, & quam neces ii ia sit. Ad hoc autem nihil conueni cmius inlienio, quam historiam Ionae Prophetae. Nam primo huc me vocat verbum propositum: in quotam Ionae quam praedicationis eius, quam etiam Nini- uitarum mentio tit. Deinde res ipsa hoc exigit, qualis enim nunc eil mundus, opus habet vehementi concionatore. Vbi autem vehementiorem inuenies, quam Ionam Accedit ad hoc, quod is ferme status mundi iam est, qui erat tempore Ionae. Praeterea, in Ionanedum poenitentiae sermonem, sed etiam exemptu habemus, tam in ipsis quam in Niniuitis. Postremo, nedum poenitentiam habet Propheta ille, sed etiam typuDominicae passionis & resurrectionis, quae & ipse nobis tractanda hoc tempore sunt, ut interim taceam, F. it : S breuis est, & historialiter descriptus, atque adeo &intellectu facilis & auditu iucundus. Cum itaq; is Pro pheta omnibus modis tempori huic conueniat, eudem ipsum enarrare constitui, non in alium finem , quam ut videamus quam non errauerit Ecclesia in praedican- , da poenitentia. Moneo igitur vos fratres,ut & tempotis & nostri ip rum rationem habeamus. Consideremus,qui & ubi simus, quid accepimus, & quid debea mus r in mentem veniat,quam misericorditer nos inuit 1 tet Christus, clim dicit: Venite ad me omnes,qui labo, xδtis,&c. quam magnifica promittat,cum dicit: Inue- . nietis requiem animabus vestris. Denique, quam non, magna a nobis exigat,cum dicit: Iugum meum suave,& onus meum leue est. Haec pro exordio huius Qua-dragesimqbreuiter dicta sint,&c. iDOMINICA INVOCAVIT.
EVangelium hoc duabus potissimum causis huic Do
minicae assignatum est. Primo, ut Christiani nos 'statim in exordio ieiunii nostri certum & fundamentu
38쪽
o obiectum haberemus. Deinde,ut admoniti simus aduersus insidiosi,s instillus diaboli,qui, ut hic patet,tunc vel maxime Auit, cum eius regnum impetimus,aut e-itis potestati nos subtrahere conamur. De his duobus superiori anno diffuse dixisse me memini: Aliqua tamen iterum admonere cogor, maxime quae ad ieiuniupertinent. Eius enim specialis mentio fit in hoc Euangelio. Deinde etiam necestarium est, ut de ipso sermo fiat,nisi velimus pati, ut totaliter ex Ecclcita tollatur. Q iod enim supra dixi de poenitentia, hoc nunc dico de ieiunio . Duo haec maxime nunc odiosa facta sunt, partim quod in magnum abusum iam dudum abierint: partim, quod tam dissimiliter de ipsis nostro tempore
doceatur. Vbi autem re quapiam plus aequo.abutimur, aliusque cana commendat, alius damnat, non mirum ,
quod contemni incipiat. Atqui hoc factum est, tam in poenitentia,quam in ieiunio. Primo e nim res ipsit clamat,quod pro maiori parte plus hypocritice vel stuperstitiose, quam Christiane, his usi simus. Deinde, tam disti militer de utroque & scribitur & docetur,ut etiam hodie quis dubius feri posset. Sunt enim qui haec duo plus aequo grauia & onerosa secerunt: Econtra siunx , qui ea plus aequo anni hilant. Non mirum igitur, quod in contemptum & neglectum abierunt, odiosaque sacta sint. Quid igitur hic dicemus p imo quid agemus λSi enim in posterum non melius & magis pie poeniteamus &ieiunemus, vere mercedem nostra recepimus, Ma t .
audireque cogimur ab hominibus, quod hypocritae simus: A Deo autem, Non est hoc ieiunium,quod eled Esi. 1gi,&c. Si autem pTopter abusum, poenitem iam & ieiu mum omnino ex Ecclesia tollamus,qualis obsecro erit Ecclesia aut quomodo Ecclesia CHRIsTr dici potest, in qua nec poenitentia, nec abstinentia, sed nihil nisiim poenitentia & luxus est Cum certum sit, quod poenitentia & ieiunium potissima Ecclesiae ornamenta fuerint,quibus Ecclesia nil quam & nullo icmpore caruit. Vt interim taceam ,quod utrunque,tam p nitentia, sci
39쪽
. quam ieiunium, ita in scripturis sundata sint, ut non possint omnino tolli ab Ecclesia. Quod si verume it,imo quia verissimum est, & tamen abusilm eorum nemo probat e possit: restat unum hoc medui, ut quod
bonum est reseruemus, interim ladaen curantes, ut recte & pie ipso utamur. Hoc si fecerimus, cessabit omnis contradictio. Huius rei exemplum accipe de ieiunio: Fateri coguntur omnes, qui scripturam Vnquam
legerunt, quod ieiunium suum fundamentum habet in Icripturis P sit. 3 . Io8.3. Regum a I. Iohel I. Nehemiae i. Iudith 8. & in multis aliis locis. Fateri item coguntur, quod ieiunare in scripturis non tant ina est temperatum esse in cloo & potu, sed ad tempus: vel omni no a cibis, ut Ionae 3 . Vel, ab aliquibus cibis abstinere, ut Daniel I o. Fatieri tertio coguntur, quod ieiunium suas habet promissiones, ut Matthaei 6. Item, quod iciunium semper fuit in populo Dei. Itemque quod tam CHRI si v s, quam Apostoli ieiunaverunt, Mat drat. thaei . Actuum Iῖ.& Iq. Postremo quod CHRIs Tuspraedixit, fideles sum post suum discessum ieiunaturos. Et quid multis opus p cum qui ieiunium nostrum maxime oppugnant, spote fateantur ieiunium, si rite fiat, Deo placere, in scripturis sanctis commendari, deniq; etiam temporales poenas mitigare. Quae omnia satis
tostendunt, ieiunium in se bonum esse. Vnde consequitur, quod omnis desectus & disceptatio est propter abusum. Hunc igitur tollamus,& nemo erit qui ieiunium nostrum damnare possit. Abusus autem est. Primo, uod ieiunium aliqui nimis arctat, & dissicile reddunt an grauamen pauperum. Secundo,quod ieiunio obstringunt conscientias plus aequo. Tertio, quod nimis facile hinc faciunt peccatum mortale. Q Sarto, quod cudiutibus plerunque disipensatur, pauperes sub onere relinquuntur. Quinto,quod plerique in ieiunio suo spem salutis ponunt,ipium praeceptis Dei anteponunt, denique non ieiunaresnaaius peccatum avirmant, quam adulterari,aut inebriari, dic, Sexto, quod nimis temerε.
40쪽
E Y o R D r v M snon ieiunantes iudicamus . Septimo, quod a carnibus
tantum abstinemus, interim maiorem voluptatem in piscibus & vino quaerentes. Octauo, quod a cibis tantum, non etiam a vitiis ieiun amus, imo in ieiunio nostro non minus adulteramur fornicamur, inebriamur,
Mneramur, proximos opprimimus , blasphemamus,&c. quam aliis temporibus, &c. Haec & huiusmodi sunt, quae ieiunium nostrum adeo contemptibile & reprehensibile faciunt: nec immerito qui enim sic latum ieiunant, non Christiane, sed uel hypocrite vel superstitiose ieiunant. Verus autem usus ieiunii est, carnem cum sitis concupiscentiis per abstinentiam domare. Primo,Vt praeterita peccata & luxum, in nobis ipsis puniamus . Secundo, ut suturis peccatis melius resistet e possimus. Tertio,ut seruentius orare valeamus. QParto ,
ut Christi passionibus & satisfactionibus participemus& conssirmemur,ne scilicet ipso ieiunante , & pro nobis patiente, nos interim voluptati inserviamus Quinto,Vt non tantum a cibis, sed potissimum a vitiis ieiu- nemus Sexto, ut ieiunium nostrum bonis operibus Ornemus, maxime compassione & misericordia ad proximos, ut Esaias docet. In huc modum si ieiunaremus,
non homo, sed diabolus: non Christianilla, sed ipsisti mus Antichristus esset, qui ieiunium illud damnaret. Atqui non aliud ieiunium vult & docet Ecclesia'. Nec aliter ieiunavertini veteres, id quod ex scriptis & ser monibus eorum palam videtur, itemque in canticis &orationibus Ecclesiae quotidianis. ina in & haec ieiu-itandi ratio, etiam ex hodierna Epistola colligi potes In ea siquidem Paulus ieiunium exigit a credentibus , sed non solumi Hortamur inquit) vos, ne in vanum,&c. Haec fuit hodierna Epistola, in qua paulus primo
omnes Christianos hortatur, ne in vanum gratia Dei recipiant, probatque ex scripturis, nunc est e tempus
illud acreptabile, re diem salutis. Quod si quisquaerat, quonam modo pat, ut gratiam Dei non in vanurn recipiamus p Respondet Paulus: Exhibeamus nos metipsos