장음표시 사용
51쪽
catis. Qui alios excitare debet, non debet ipse dormire, frustra alios a peccatis absterret, aut ad bonum incitat, qui ipse in peccatis iacet, & ad bonum taediosus est. Revera vehemes est hoc verbum , quod Paulus probEa. Cor.'. perpedit, cum dixit: Ego sic curro, no quasi in incertu sic pugno no quasi aerem verberans, sed castigo corpus meum, ne cum aliis pridicauero, ipse reprobus efficia T. Nec sistum praedicatori dicitur, Surge, sed etia, Vade, hoc est, exi a te ipso, noli colentus esse propria salute,cen.43. vade ad proximum, scito te faciem Domini videre noposse, nisi adduxeris tecum etiam minimu e fratribus et .Co. 3. tuis. Hoc sciens Paulus, didiit: Vae mihi, si non euan-- geli Zavero, &c. Tertium quod Propheta audit, est, Et praedica. Huius loco in Hebra o habetur, Clama contra eam. Apud obstinatos enim quales erant Nmiuite) non sitis scit simplex praedicatio, sed oportet clama- ώ.s s. re. Huc pertinet illud ad Esaiam, Clama, ne cesses: an
nuncia populo meo scelera eorum, Sc. Signanter aute Obseruandum, quod Ionas iubetur clamare contra Ni-. niuen ciuitatem magnam , ubi tunc erat Monarchia,
atque adeo omnium hominum potentissimi, ditissimi, sapientissimi. Sc. Nulli enim parcit verbum Dei, ii mo quo maior quis est , eo citius eum tangit verbum Dei. Additur autem causa et Hoc MI i uerit Madaueti
sit malitia Ninitia', ut propter eam flagellari, imo ex
Gen. 23. terminari mereantur. Hoc enim est in scriptura, mali Gen. q. tiam ascendere coram Deo. Simili modo loquedi dicitur, Clamor Sodomorum peruenisse ad Dominum . de sanguinem Abel in caesum clamasse. Et hoc igitur ve bu, magnia merito nobis incutere debet timorem, ne- . pe quod peccata nostra etia cum ea negligimus, etiam cum dormimus, etia cum nihil minus timemus, ascendunt ad Dominum, clamant in caelum, S crescunt in immensum. Q ais hic non contremiscat, consi
: V. derans & sua propria, & oninium singulorumque li
52쪽
minii peccata λ An non putas ea,si simul coniungantur in magnum consurrectura esse cumulu Et meo quideiudicio, certissimum indicium est peccata nostra ad Deum ascendi se,& in c*lum usque crevisse, quod flagellum illud Dei exterminans,Turcatam potenter in Christianos tyran idem sita exercere permittitur, &c. Qvqclim ita sint fratres charissimi, hortor & moneo, terreat nos comminatio Dei, fugiamus ad poenitetia,
agnostamus & confiteamur nos omnia mala commeritos, rogemus pro gratia, & indubie eam inueniemus, non minus, quam Nini uitet inuenerunt. Hoc enim mluna modo quaerit Deus,ut resipiscamus. Quando Igitur Ionas noster usque hodie ad Niniuen illam magna, hoc est, naudit imo Ecclesiam squq olim erat Hie Esa. t i rusalem ciuitas fidelis, nunc est Ninive, socia surum missus clamat. Agamus poenitentiam , ad quam &prqsens tempus nos inuitat. Stat enim sentcntia, Nisi Lue. ιν poenitentiam egeritis, omnes simul peribitis.
VANGELI v xi hoc & pulchram& admodum cosolatoriam habet historiam, quae & huic tepori pulchre adaptari posset,
quemadmodum partim silperioribus annis ostendi. Caeterum, si Ionam nostrum hoc
finem usque perducere volo, necessarium erit, ut Euangelia quam breuissime perstringam. Hoc ideo primoneo, ne cui mirum videatur, in me praeter morem meum viderit esse breuem inenarrandis Euangeliis. Non ob aliud enim set et fit,nisi ut Ionam hoc tempore possim abseluere. Interim ta men semper cuiuslibet Euangelii pr cipuam intenti nem & scopum, breuibus verbis subindicabo, ne quis. B causari
53쪽
causari possit. Evangelia praeterici Itaque in hoc guae gelio audiit is, quod Christus semel in Hieroselymis
ad locum quadam deuenit, ubi iacebat magna infirmorum multitudo, e quibus tamen eum praeca pue auxilio suo dignatus fuit, qui prae omnibus aliis peius habebat, S propter diuturnitatem morbi, & propter defectu in auxilii, tam sivi,quam alieni. Hoc autem non aliam o, causam factum est, quam ut diuina eius potentia, ine sabilisque pietas clarius perspici possciat,aliique hoc vi dentes intra se diceret. Si hunc sanare potuit, nihil illi impossibile erit. Si hunc suo auxilio dignatus est, nuIlunt abiiciet. Hic enim videmus, quod nedum potetis simus, sed & nu sericol dissimus sit, &e. Hoc qumiuic Christus in hoc miraculo, Simile quiddam & supra lix buimus in Iona, quem Deus nedum ad gentes misit, sed ad eos,qui omni una pessimi erant, minitiam vi hin α' enitesceret ipsius gratia & misericordia, omnesq; dicere cogeretur: Uere bonus & pius Dominus, qui etiam talibus ta facile ignouit. Quod si Nimilitis pepercit nullo poenitenti gratiam negabit. En ob hanc causiara Deus plerunque maximis peccatoribus maxima gratiam praestat, & in deploratissimis morbis δἴ peri cultu maxime succurrit, ut clarius cognoscatur eius potet lae& bonitas: No quod ideo peccare debeamus, aut in pericula nos sponte coniicere, ut Deus causam habeat o flendendi potentiam & bonitatem suam, sed ut magix admiremur, laudemus & spem concipiamus, etiam in summis peccatis & periculis non desperandi. Haec de Euangelio quam breuissime dicta sint.
AVdiuimus supra, quomodo & quale verbum Domini ad Ionam laetum ste surge, inq=iit, vade in
Nini uen, S praedica in ea. Iussio erat, ut praedicaret, imo clamaret contra Nini uen,propterea, quod peccata eorum ascendis eui ad Deum, non quod tunc prim tam De iis
54쪽
Deiri co3nouerit peccata ipsorum: Ipse enim omnia videt & Icit, & omnia aperta sunt oculis eius, etiam arcana cordis, sed dissimulat se videre, donec ad summu peruenerint peccata. Tunc quasi excitatur D s,& ita agit, ut omnes videant nihil illum latui se . Sed audiamus, quid Ionas ad hanc Domini iussione secerit. Surrexit Ionas, ut fugeret in T harsis a facie Domini. Circa dictionem Tharsis, non parua cotrouertia est inter ex positores, num accipienda sit pro nomine appellatilio, aut pro nomine proprio loci. Vtrumq; enim asseritur,& utrumque videtur posse probari. Nam & apud Hebraeos Tharsis lignificat mare. Et Tharsus Ciliciae ciuitas est patria Pauli, itemque alia Tharsis in India est,
unde Salomon deportabat aurit, &c. An autem Ionas tantummodo ad mare fugere voluerit, ac se velis permittere quocuque cum perducerent, an certum petere voluerit locum, aliis discutiendum relinquo . Nihil enim admodum refert, utru asseratur. Nos utiliora inuestigabimus, nempe quomodo Ionas voluerit sugerea facie Domini,& quare. Itemque,an in hoc peccaue rit,& quid nobis inde accipi edum sit. Primo enim mirari quis posset, quod Ionas voluerit sugere a facie Domini. uis enim a D eo fugere potest Si propheta fuit Ionas, certe non ignorauit, Deum ubiq; esse maxime, cum post eam et fateatur se seruu Domini esse, & Deucaeli & terrae colere, qui secit mare & aridam. Deni que R illud inaudierat, Deum este in Ninive, praesertim cum decreuiset illorum malitiam punire , & Ionam eo in hoc mittere . Quod igitur dicitur fugere voluisse a sacie Domini, sic nobis intelligendum est. Facies Dei, praesentia eius est, maxime in hoc loco. Caeterum dupliciter nobis Deus praesens est: Naturaliter scilicet & spiritualiter. Et naturaliter quide in vel realiter, hoc est, secundum naturam, essentiam, & potentiam ubiq; praesens est. Vnde in Esaia dicit Caelum sedes mea est, & terra scabellum pedum meorum . Itemque, Cllum di terram ego impleo. Hac ratione e tiam
55쪽
. tia in medio inserni & mortis est. Ab hac eiu praese tia & facie, nemo fugere aut abscondi potest, et iasi se Ps r 3 2. in terra abstruserit. Huc pertinet illlud Dauidis: Q ito Hier. r 3 ibo a spiritu tuo,& quo a facie tua fugiam λ Si ascendero in caelum, tu illices,&c. Itemque illud Si occultabi. tur,inquit, 'trabscondito,&ego no videbo eum, &c. Spiritualiter autem tantum illic pr sto est, ubi cognoscitur, hoc est, ubi Verbum, Fides, Spiritus & verus Dei cultus viget. Hac autem spiritualem Dei pro sentiam soli pii sentiunt. Na impii eam nec sciatiunt, nec credunt. Ab hac praesentia & facie Domini, haud dissiculter sugere potest homo, ac eo migra re, ubi nec ver-bO , nec fide , nec spiritu, nec ulla Dei coet nitione homines sunt instructi. Ad hunc modum peccatores quique faciem Domini fugiunt, id est, verbum Dei. Ad hunc modum & Ionas fugit a facie Domini: rei i- .eta enim Iudea, in qua Verbum, fides,& cultus Domini erant, ad mare, hoc est, ad gentes ire contendebat, ubi nulla fides, nullus Spiritus, nullum Dei verbum audiebatur: melius sibi esse putans, illic esse, ubi nudu. Verbum Dei esset,quam tam grauem iussionem Domini in se recipere. Putabat enim si extra Iud am esset, nihil tale ipsi iniungeret Deus, ideo abhorrebat a iussione illa diuina. Sed quam inquis) ob causam λ Dici
potest, quod Brsan timuerit periculum, quod sibi imminere videbatur a Niniuitis & rege eorum, maxime cum iuberetur contra ipsos clamare. Ardua enim res est & periculis plena, aliorum vita reprehendere, ma-Xime potentium. Veritas odium parit,ait Ethnicus. Et
Ioan. r. Christus, Me inquit odit mundus, quia testimoniuperhibeo de ipso, quod opera eius mala sitiat. Quod igitur Iome praecipiebatur, ide est, ac si quis i a solus ad
furcarum regem cu principibus & toto regno sito o iurgandum mitteretur. Hic no dubium, quin multi Otiam trepidarent & igituri e sient, qui nunc in pace αinter suos videtur sortissimi. Deinde potuit Sc hoc I nam absterrere ab iniuncto ossicio, quod videbat sibi
56쪽
delegari munus praedicandi nouum S inauditu, cum prae caeteris omnibus Prophetis ipse solus ad tam potelem rege, extra patria mitteretur, cuius simile nunquam visim fuerat in Israel. Hinc igitur non vulgariter,animus eius conrotus fuit admiratione quada et stupore , quod se videret solii ablegari. Vnde Sciuga sibi consulere voluit, dissidens se selum quicquam inter getes estecturu'ese. Sic enim in eiusmodi casibus naturaliter affecta est caro, ut dissiculter & grauatim aggi e-diamur, imo undiq; circumspiciamus. quidnam Deus Ier nos emcere velit. Sic Moyses multis verbis resisteat cii ad Pharaone mittendus esset. Sic Petrus ius is Christum sequi ad cruce,circumspiciebat ac percuctabatur,quid Ioannes esset lacturus. Et hoc igitur in Iona, causa esse potuit suge. Propterea, sivit nonnulli in ea opinione, ut putent eum ob hoc deuitasse delegata prouincia,quod soli cito animo timuerit, ne quod praedictum esset Niniuitis, non sortiretur effectum, suamque Prophetarum sore vanam & irritam, id quod &factum est. Ideoque eum sui se solicitum , ne mendacis & Pseudoprophetae nota incurreret, cuius Vcrbum nec verum nec a Deo mistim esset. Caeterum, sunt Scalii, qui putant Ionam in uirisse gentibus, Se maxime Niniuitis hostibus, salutem, ac more Iudeorum cogitarit indigniores esse Niniuitas, & quoscunque Gentiles, quam quibus verbiam Dei & gratia annuncianda sit, cum non essent populus Dei, hoc est, Israelitis oriundi. Eandem opinionem etiam Apost ii post ascensionem Domini habebant Euangelium, scilicet regni Dei non aliis annunciandum quam Iudaeis, donec Deus per visionem coelitus datam Petro reuelauit, perque manifestam Pauli, & Barna bar vocationem, prodigiisque & signis, demum quoque communi Apostolorum Concilio ratum fecit, etiam gentibus datam & annunciandam esse ean dem cum Iudaeis gratiam. & DEvM quoque es se gentium Deum , non Iudaeorum tantum .
57쪽
Dissiculter enim credebant Iuctat, e ra Iudaismum& Isiaci, adhuc esse gentes relictas, quas populii Dei quis dicere posset: praesertim , quotieῆ memoria repetebant, tot Prophetarum oracula, nihil aliud quam populum Israeliticum S Abrahae semen sonantia. Vtetiam Paulus nulla alia causa inductus, Epistolam ad Romanos scripsiste videatur, in otia essicaciter & potenter demonstrat, Deum non solum Iudaeo in suisse Deum, sed etiam gentili. Nec quicquam etiam hodie Iudaeis aliud est obstaculo, quam quod indis r u putant& incredibile, gentes non minus e se populum Dei, quam Iudaeos. In ea igitur opinione etiam Ionam suisse, non admodum abhorret a vero . Potissimum tamefiigisse videtur ne sua praedicatione, suae genti infamia inferret, imo.perditionem . Sciebat se ideo mitti ad Nini ultas, ut in comparatione Israelis iustis caretur A syrii,& in condemnatione Assyriorum, condemnatus 1 srael perpetue traderetur captiuitati. Non tam igitur salutem gentium oderat, quam condemnationem Iu-dqorum timebat. Sciebat, sancto Spiritu suggerente, quod gentium poenitetiae set ruina Iudaeorum, idcirco amator patrie sug, non tam selliti inuidet Ninivae, quam non vult perire populum situ. Sciebat, inquam, ex eodem spi ritu, quod quando getes credidissent, tuc periret domus Israel,& quod aliquando futurum erat, hoc ne suo tempore feret, verebatur. Surges igitur fugit a facie Domini, id est , Iudaea, ubi Dei verbum &cultus spiritus Prophetiae erat, males in tergentes habitare,aut ad quemcunque locum deserri,quam sitio po. pulo cause perditionis esse. Praepollero fortassis Zelo
imitari voles Moysen, qui potius volebat de libro Dei
deleri,quam pati, ut populus suus periret: Verum satis ostendimus causas fugae in Iona. Restat videre, num in hoc peccauerit,quando quidem stini, qui eum ex omni parte excusent a peccato . Cuius rei tamen nihil opus erat, quandoquidem scriptura palam inobedientiam eius coarguat. Pium quidem est, Sanctorum verba de
58쪽
opera iis meliorem partem accipere, non tamen oportet illos excusare,ubi scriptura manifeste eos errasse &peccasse coarguit, ne in ipsorum gratiam impii videamur esse in scripturam: imo, si sanctos quoslibet:ab omni peccato excusemus, magnam iniuriam gratiae ,
Dei facimus. Quid enim illi de gratia Dei sentire
pollunt, qui nunquam ea eguerunt λ Longe aliter lo-: m. iiquitur Paulus: Coclusit, inquit, Deus omnia sub peccato, ut omnium imitereatur. Et iterum, Omnes peccauerunt,& egent gloria Dei. Sicut enim veritas Dei ex mendacio nostro clarior essicitur, sic Sc misericordia Se gratia Dei ex peccatis nostris. Vnde & Dauid dicit, Deum mirabilem in sanctis suis, non tam quod Ps .c . mirabilia per ipses operatui , si quod multa ipsorum
peccata distimulat, nec ideo eos abiicit, si aliquando in i peccatum inciderint. Cuius exempla habemus in Dauide, EZechia, Iosia, Petro, Paulo, &c. Non igitur oportet Sanctos ab omni peccato excusare. Imo silmma consolatio nos ra est, quod etiam Sancti fuerunt peccatores, nec nos solos miseros Scalamitosos esse, sed illos quoque suisse homines, ad peccandum natura pronos & propensbs, habui:se carnem & sanguinem non secus adq- nos. Hinc enim primo videmus, cicerta & infallibilis sir Dei praedestinatio,vi quam nul la etiam peccata impedire possint. Potest Diabolus etiam sinctissimos in peccata coniicere, id quod iεpius fecit S facit, sed non pote ii propositum Dei immutare aut impedire. Huc pertinet quod CHRIs Tusde ovibus stiis ait: Non peribunt in aeternum, &nem Ioa. ro. mo potes eas rapere de manu mea, &c. Quo quid magis consolatorium vel audiri poset iDeinde etiam eam consolationem nobis prlitat peccata Sanctorum, quod hinc videmus, in regno gratiae nullum tam grande ac detestabile peccatum esse, cuius non impetrari possit venia, quemadmodum & extra gratiam,nullum opus tam bonum est, nulla vita tam sancta re inculpare acta, quae non damnezur: In regno autem gratiae tantisper
59쪽
tantisper permanemus, donec non aduersiis iplam gra, tiam peccamus, quod fit vel in peccatis de berando, vel oratiam ipsam propriis operibus & meritis poli habendo. Cum itaque Sanctorum peccata tantam nobis consolationem afferant, non opus est in omnibus excusiare Ionam: imo, si literam attendimus,non PO- . ii test excusari. Primo quidem, quia Dei praecepto non obediuit, cum certum sit, quod Deus non ioco, led 1erio illi praeceperit,ut ad Niniuen pergeret. Imo non
Gen. r. minori edicto, et quo Adamo esum ligni scientiae m& mali interdixerat. Officii igitur eius erat, nedum hoc diuinae voluntatis mandatum prompte luscipere, sed summa etiam alacritate obire. & citius centies mortem oppetere, si diuinis iussis non obtemperare. 1. .as Non obedire enim apud Samuelem, est scelus idolo- latitae, &c. Id quod videmus e poena ipsius Adam , itemque Saulis. Atqui Ionas non tantum iussionem Dei neglexit, sed insuper etiam fugit, ne implere cogeretur ipsam iussionem , quod ad contemptum Dei spectat. Praeterea, minus bene de Deo sensit , quam oportuit. Nam si pleno corde agnouisset eum Lanctu, iustum, sapientem, omnipotentem, bonum, Sc. nu- quam praecipienti contradixisset, neque tentasset iugere a facie eiuς, sed secu dixisset illud Dauidis: ubibo a Spiritu tuo S c. Nec Ionam excusare potest,
aut timor periculi , aut arduitas negotii, aut charitas patriae, aut propria ignominia. Primo enim scire debuit, Deum plus timendum e sse, quam Re m Nini uitarum . quemadmodum & Christus Apostolis dixit: Nolite timere eos qui occidunt corpus, Sc. Luc. ι I. Qui enim non odit etiam animam suam , non potar. Qti
teu esse Ci RisTr discipulus. Deinde non tantum
cogitare debuit, quid illi praeciperetur, sed quis praeciperet. Nec debebat in sua prindicatione suam, sed DE I gloriam quaerere, imo suam propriam gloriam contemnere, ut DR I gloria propagaretur latius.
Postremo, ita debebat diligere patriam & populum
60쪽
suum , ut tamen aliis non inuideret gratiam DEI: . .
Imo, si Niniuitis inuidit gratiam Dei, manifeste peccauit contra charitatem proximi. Q uem enim lucus a gratia no excludit, hunc nullus homo excludere debet. Hoc argumento usiis ivit Petrus,cum argueretur,'A I. x x .
quod ad gentes introisset. Ex omnibus igitur his satiuapparet, Ionam peccasse hoc loco,& quidem grauiter, id quod vel maxime apparebit ex poena sequenti. Ce- terum ad hanc inobedientiam, tria quedam induxet ut Ionam. Primum, infirmitas fidei: Alterii, imperfectio charitatis erga proximum: Maxime autem, iudicium propriae rationis , quo Niniuitas Israelitis comparare volebat. Hinc enim statim ratio dictabat, Niniuitas idololatras,&c. omni gratia indignos esse. Si quidem in personarum respectu plane absorptiis erat, adeo, ut Ni: niuitas ad populum Israeliticum collatos, apud Deum mortis reos iudicaret. QSin etiam omni spe deposita, nunquam sere opinabatur, ut illi gratiam a Deo impetrarent, sed omnino illorum interitum magno desiderio expectabat. Insuper etiam impossibile iudicabat,
quod sibi pr cipiebatur. Sic enim illi ratio sua dicebat,
quid tu solus efficere poteris contra tantum regem I mo cur frustra te periculo exponeres satius igitur est
fugere. Quod si omnino Niniuitis praedicandu est, a- , lius hoc faciat,qui vult, ego hanc spem tanto periculo non emam, &c. Vides quid Ionam deceperit &inobe, dientem reddiderit, nempe,quod rationem, non fidem& charitatem in consilium adhibuit. Si fidem adhibuisset, longe alias cogitationes habuisset. Sic enim fides illi suggessisset. Deus est, qui praecipit,cur no obedires λFortis est rex Ninivae, sed maior dc sortior est Deus. Si periculum subeundum est, Deus eripere Sc conservare potest 3 Si vult etiam gentibus gratiam suam im Partiri, tu quis es, qui prohibeas Deum λ An non licet illi facere quod vult λ An oculus tuus ideo nequam est λ Mati .a o quia ille tam bonus est,&c. Has cogitationes suggerit