장음표시 사용
351쪽
munuscula , retribuuntur, & rependuntur, & tunc contempto Christo sponso cogitat quomodo placeat huic viro, quem diligit, in diuisa
es. Quid dico diuisem, imu non amplius Dei sponsam ; sed potius
totam in hominis transiijsse obsequium, & sanctum in non sanctum totum abijsse desiderium. Illius periculi Augustinus non ignarus longe antea Monialibus suae curae subicctis, strictissime huiusmodi literarum misonem prohibet, Epist. Io9. cuius prohibitio I a. q. I. cap. Non dicatis resertur. Aperiant, legant, examinent Epistolas Montalium Praelari,& Praesectae carumdem , ne quas alti parictos custodiunr, seris obfirmatae valvae defendunt, secretis intercant subditae literiss& quae de mundo triumpharunt, ad mundi illeccbras, quas per litcras norunt, velint aliquando redire. Hanc legem Francisci,& pericula, ac mala, quae exhuiusmodi literis oriuntur, alte meditatus Franciscus Gonraga, quondam ordinis Μinorum Praelatus Generalis, & postea Episcopus Mantuae per omnia Italiae Coenobia strictissime prohibuit Monialibus suae curae subiectis emittere, aut admittere vllavliteras etiam propinquorum, aut parentum, quin censoriam sub ij Ddent Abbatissae discussionem ..
nasteriorum Praefectae debent Monialibus capaces , &belaeuolos Confessarios, quoad . fieri potest, concedere. 4
R ECIPVAM , quam de Monialibus Praelati, &Pra
sed e Monasteriorum curam habere debent, csic pro alul priam carumdem salutcm docent omnes, nullum autemi medium magis eidem procurandae proportionatum cxistimo, quam capacem &beneuolum consessarium. Capacitas autem cx tribus conflatur. Primum est doctrina, quae non
debet esse Scolasticorum,sed Doctorum videlicet virorum qui sciant discernere inter lepra,&non lepra,&inter illa, sitiae peccata vocantur, S ca quae imperfectiones dicuntur, qui norint speculatiue,& practico Omnia vitae purgatiuae &illuminatiuae,parite coni plativae excr-citia, ut cuilibet in statu vitae, in quo Deus illam voluerit, ea exc Filia ministrare valeants csset cnim absurdum, si purgandae cxercitus illuminandae,& illuminandae exerciti js contemplationi proprijsvacarenta Vnde incisdem maxima requiritur scientia discretionis spirituum, morborum animi, quos patiuntur, sicut etiam gratiarum
352쪽
quas in exercit ijs spiritualibus sentiunt, ut probe illis mederI, euhas cum eadem iuuante gratia augere valeant. Nollem tamen huius modi confessarios, scientia non comm ini , & Etheroclita, seu Pitanatastica, curiosa, aut etiam scrupulosa laborare, quia huius no di homi nes infinita sere dubia, scrupulos in uumeros, anxietates animi intolerabiles, ac continuum mentis martyrium , & denique inchoatam in vita spirituali assequenda desperationem in monialibus, quas in confessione audiunt, producerco inninb apti sunt.. Secundum, ex quo capacitas Consessariorum Montalium consur
git est prudentia, quam eximiam debere esse nemo inficias ibit, qui animaduertere voluerit, infinitos esse sinus, & scopulos in animabus monialium, qui eisdem in vitae spiritualis progressu maxime sunt noctui, quales sunt defectus iudicij, inconstantia naturalis, putillani Arnitas, amor inordinatus, sicut & c Ceterae animae pastiones, vehemens
imaginatio, & alia huiusnodi , quae apta sunt effectus innumeros producere, qui importunE , & non opportune probare solent prudentiam Confessariorum, maximὸ vero I'. dum scrupulis agitantur,
de quibus infra, aut dum sibi persuadent se ad aliquem perfectionis gradum non communem ascendisse, & se quid sublime, Meceleste
sentire, aut visiones videre. 2'. dum Zclotiphiae morbo laborant existimantes, non satis, aut miniis a consessarijs curari, aut diligi, quam coeterae curentur, & diligantur ἱ quocirca sic earum directioni prudenter intendere debent, ut nec plus curae , aut affectus erga unam, quam erga aliam, nili exegerit necessitas, impendatur. . Tertium, ex quo capacitas Consessariorum consurgit est pietas, quam maxime requirit illorum Ministcriumst nam qua ratione illam infundere poterunt in monialibus, si ea careant, certe sicut tenebrae lucem, & cisterna sicca aquam non effundunt, se nec anima pietate vacua eam effundere potest, cum iuxta tritum peso uerbium nemo det, , quod non habet. Quinimo periculosum est, tum monialibus , tum ipsis
Consessarijs illud officium absque pietate Ministerium. Monialibus
quidem; nam mores suos componunt iuxta exemplar Consessari xum, quos si viderint laudabiles , aut minus persectos imitantur. Consessarijs vero periculossimum, quoniam dissicile est si non impossibile inde uoto, & non pio viro, cum monialibus continuo vem
titi, sine euidenti incontinentiae periculo; pietatem igitur prasati in eligendis Montalium Consessalijs debent maxime attendere, ipsis.
Ee Monialibus multum proficuam e Tretas emm ad omnia istis est. I.
Timoth. . mirabilesque producit effectus. Denique si Concit. 1 I. Cabilonense superius citatum tot dotegin Abbatissa, aut Praesecta Monasterij requirit, quantas in .Consessi rijs earumdem requisitas putare debemus, cum maioris dignitatis,
353쪽
&ponderis sit horum munus, quippe totum spirituale : Penetrabilius
omni gladio ancipitι, pertingeni Vsque ad diuisionem anιmae, ac spiritus , compagum quoque ac medullaruhi, ξδ' discretor cogitationum cordis. Vt cum Ap c stolo, de Dei Sermone loquente , Ηaeb. q. loquar. Et certe, ut verum fatear tot requiruntur.ad illud ministerium, ut vix quis reperiatur, qui omnibus illis polleat , aut ita polleat, quin aliquando decipiatur, Testem apello Ludovicum Granatensem, quem omnes norunt in vita spirituali, & directione animarum suo saeculo facile Principem, qui tamen in dirigenda una moniali summe delusus, ac deceptus suit, quales autem voluerit Franciscus Consessarios monialium directioni praeponi,constat ex statutis ordinis Minotum,quae ab eodem sancto originem ducere minime dubito, in quibus diserte,& apposte habetur: Singulis Montalium Monasterijs in Capitulo Prouinctissi confessores praeficiantur Nisi quidem aetate graues , qui nimirum ad quinquagesimum annum, mel circa appropinquent , di in Religione vigesiamum excedant, virtute praediti, moribus consucus, discreti,'exemplares Canonum scientia periti, in iam adsecularium audiendas confessiones constituti, quibus etiam socij aetate , . virtute pares uesignentur.
Si acrillud munus eligerent viros indoctos, imprudentes, & indeuotos, ac si existimare iat, huic ministerio exercendo sussicere quos. cumque , dummodo aures haberent ad audienda peccat , & linguam ad absolationcm proserendam, in ipso, & TriJentini decreto, de Cardinalium decisionibus aduersarentur, quibus maior capacitas desidet tur in Confessarijs Montalium, quam in alius, cum hos examinatos , & approbatos ad Confessiones saecularium audiendas, vel ine iterum examinari, & approbari, dum ad audiendas Μonialium Consessiones deputantur. Dixi in s. Confessarios debere dari benevolos monialibus f nani
alioquin periculum esset, ne vice medicorum , tortores essent e 'rumilem. Medici profecto munus debent agere Consessarij,&quemadmodum medicis imfirmantes aperiunt morbum, aut vulnus, VLPharmacum, aut Cataplasina morbo, & vulneri curando debite applicent; quod facere minimὶ valent, si morbus & vulnus tegatur
se similiter confessarijs moniales morbos , & vulnera peccatorum suorum curanda aperire debent, ut diuina illis remedia tamquam coelestes medici adhibeant, sed quomodo adhibebunt, nisi a monialibus eis detegantur quomodo detegent, si eum non gratum, debeneuolum, sed non gratum, Scaduersum praetendant ξSane sicut infirmus medico sibi minime bene viso non aperit morbum, nec ab eo postulat medicinam, sic limminens est periculum, quod monialis confossario, quem praetendit non gratum, sed aduersum , sua peccata non pandat, aut si aliqua, non tamen omnia, &inde sacrilegia non
354쪽
pauca, quae pericula Praelati, & Praefectae monialium totis viribus
Certe ut non dissimul emineo , quod verum est, tantum onus, a tam heroicum opus est peccatorum confestio, ut totius potestatis Ecclesim, ac etiam temporalis limites omnes excedat. quod solus
Christus hominibus imponere potuit, quid enim quaeso durius praecipue sexuiscemineo, non solum peccata e X terna, ad quorum cogi- , lationem erubescit, verum ctiam cogitationes ipsas, etiam immum
dissimas coram confessario , etiam infirmo , & peccatine aperire e id autem crudelius , quam aliud iugum , huic iugo imponere Quod fit, dum volunt Praelati, & Praefectae Regulares: quod moniales confiteantur confessarijs sibi non gratis, & benevolis: Debent ij certe Christum imitari, cuius sunt cooperatore S , & quemadmodum ille iugum suum non sollim leue , sed etiam suaue suo diuinae gratiae auxilio efficit, ita per consessarios cis gratos, Sc benevolos illud iugum leue & suave reddere debent. Quos etiamti tales habeant, tamen saepe a Monasterijs eos abesse expedit, & eis alios gratos, &benevolos dare, ut sic libertate conscientiae plena fruantur.
Optime successores Francisci illud Qtatium monialibus dandum
esse iudieantes, statuerunt cap. s. S. q. suarum constitutionum, ut sequitqr: Designentur praeterea etiam a Ministris in nostris conuentibus vlis si Saecularum Confessores , quipro Monialium consolatione, quan sab earuρ' praefectis postulentur , psent interdum illas confiteri. Nec debent Praesectae esse in hoc difficiles: nec expectaro, ut postulent, sed eis illos offerre. Grave autem nimis,&intolerabile penitus, ne dicam omnino tyrannicum foret, si Praefecta vellet, aut permitteret, sibi a monialibus exponi peccata,&alia, quae conscientiam earun1dem reprehendunt,&Iuberet illa confiteri, & non alia, quod saepὰ factum esse a Praefectis quarumdam Montalium , ut nimis certe conis
stat, quod omnino ferri non debet, cum tyrannicum sit,& ita iniquum, ut nihil irrationabilius fingi possit, quia printer quod haec agenA ratio esset iniuriosa monialibus, & sacramento, quod de occultis est, esset quoque contraria institutioni huius sacramenti, & intentioni Christi, qui noluit mulieres esse huius Sacramenti Ministras; unus autem ex praecipuis actibus huius ministeri j, est iudicium ferre inter lepram,& non lepram quod Praesecta sibi hoc modo usurparet. Debent insuper, ut saluti Monialium prouideant dicti Praelati, &Praesectae, bis aut ter in anno Monialibus, alium confessarium ab ordinario offerre, iuxta Trident. decretum Sess. 23. de Regular. cap. Io.Quod etiam praedicti Successores Francisci citatis constitutionibus
Ordinarunt his verbis: Vitrὰ verὸ Ordinarium Confessorem alius extraordinarius , s c. bis, aut ter in anno Monialibus oferatur, qui omnium Con-
355쪽
fessiones audire debet, tempore mero , quo in eodem ministerio occupatuae fuerit, teneatur Ordinari uae Confesor, a a Fratrum Conuentum se conferre, O meo commorarι. Crederem autem illum confessarium non debere
esse de familia illius conuentus, & loci, in quolitum cli monasterium monialium , quae illi confiteri Ecbcnt, scd alterius conuentus, ut se suspicio omnis, & vcrecundia amentibus moniali una prorsus tolt tur simo cum Tridentinum nihil determinet si consessarius debeate ise Regularis, vel Saecularis, putarem id relinquendum esse optioni earumdem monialium, Ut sic iugum illud redderetur leue,& suave, atque in confirmationem huius sententiae facit idem Concilium , dum decernit Episcopum posse monialibus, subditis Regularibus Praelatis,'dare Confessarium , cum induci non possunt sua peccata confiteri Regularibus Confessarijs illius Ordinis, cui subi jciuntur, non enim ita decerneret, nisi libertatimonialium ad sua peccata pandenda vellet consulere. Neque huic sententiae contrarius est Franciscus; nam sicut non prohibet suis Minoribus confiteri Praesbiteris Saecularibus, nisi de reseruatis in suo Ordine, quae iubet confitenda Sacerdotibus eiusdem ordinis, cap. 7. Reg. sic nec etiam suis Monialibus, quibus, cum ut plurimum peccata non reseruentur, ex mente Francisti Saecularibus possunt confiteri. Imo non tantum offerendiuidentur huiusmodi extraordinar ij consessarij , sed omnino omnibus praedictis temporibus dandi, Vt hoc modo consulatur timori, quem habere possunt, ne suis ordinarijs consessarijs displiceant, videantu que illis dissidere, si alios postulent, & hoc est consideratione dignissimum, & serio a Superioribus expendendum. Nola putes tamen ita gratos debere concedi Monialibus Consensarios, ut eisdem liberum sit eos postulare, vel eligere, nam saepius fieri posset, ut ex inordinato earumdem affectu, sibi perniciosos, &nocentcs postularent, vel eligerent, ut experientia certa vide fieri a quibusdam Monialibus, Praelatis Regularibus non subditis petitos ,& cicctos meque consulente, merito denegari. Dcbent ergo a Praelatis& Praefectis proponi idonei,sed benevoli,& grati, facta prius inquisitione de earumdem inclinatione, quam si rationabilis fuerit, sequi debcnt, ut sic propositio eorumdem prudenter, & acceptabiliter fiat, in quo non leuiter peccant Praelati, & Praesectae huiusmodi, dum nulla inclinationis, ac forsan necessitatis Montalium habita con-sdoratione , qtiasi dominantes in Clero, despotice illis Confessarios proponunt, e offerunt, easque censuris, & poenis cogunt, ut eis. dem confiteantur; & inde sacrilegia , murmurationes, dissensiones Don modicae, ac etiam desperationes, & Tribunalia saecularia, quasi de ab usu Iurisdictionis exercitae apellationes.
356쪽
PRAELATI. REGULARES DEBEN Τper se, aut per Confessarios mederi Monialium scrupulis.
TSI hic s. communis videatur tum viris, tum sceminis Regularem vitam profitentibus,ate non cum Regulares . viri Aninus a scrupulis vexentur, & maiora ad illos arcendos habeant auxilia, quam moniales ; ideo illum pro eisdem tantum posuimus, ex quo tamen Rogulares viri doctrinam uniuersalem ad seipsos, omnesque scrupulosos sanandos, facile poterunt haurirc ergo a radice incipiamus, sciendu est Deum vnicuique mortalium luincq rationis cum anima rationali inseparabile ab eadem insedisse, ut sicut lumen corporeum dux est in homine actionum corporearum , sc quoquc illud tamen omnium actionum , quae a libero hominis arbitrio procedunt, ducatum praebeat, sitque quasi Pedagogus, aut gubernator hominis 3 secit enim Deus eo prorsis modo , quo patres erga filios adhuc' pueros, ac sicut cos tradunt tedagogo, ut eos virtutem doceat, & a viiij samplectendis arcat: sic ille optimus hominum progenitor, Vnumquemque a pueritia proprio rationis Lumini, Syn dereli,& Conscientiae commisit, ut cunicontinuo ad bene agendum doceret, & dum male ageret, csset rcprehcnsor,&a praue agendo diuerteret. Veru ut omnis illa anima: Occonomia clarius elucescat,in eorum, quae in hac materia deinceps ducetur, utilitatem. quaedam inter Pheologos certa praeinittenda sunt 'Primum est differre notionemSyndere sis a notione huius terminiCo
scientia; namS; ideresis est habitus,seu habituale lumen menti nostrae
competens a natura, seu potiuS a Deo auctore naturae, quo clare per
cipit prima principia pinctica, cx quibus potest ratiocinando iudicare in particulari dc co, quod voluntati, aut libero arbitrio sequendum est tamquam bonum, vel sugiendum tamquam malum: scut de eo, quod approbandum est, ut verum, vel rei j ciendum ut falsum iudicat ratiocinando cx primis principijs Theoreticis, quae per intelligentiam, tamquam per habituale item lumen innotescunt sola terminorum , ex quibus constant, apprehensione. Conscientia vero est scientiae applicatio ad actiones in particulari r seu particulare iudi- cium , quo mens nostra secundum ea , quae per Synderesim nouit, statuit aliquid agendum, vel non agendum cse. Secundum praemittendum, est Synderesim in ordine ad peccatum
357쪽
opponi sensualitati: cum haec alliciat voluntatem ad peccatum , a quo illa cani retrahit. Ex quo retrahendi mi cre , Syndereti ipsic nuenit, quod esse non possit principium peccatis nam si de se, naturaque sua resistit peccato, ab eoquc retrahit, fieri non potest, ut ad illud inducat, & 1it illius principium. Conuenit ut iam consequenter, quod errorem in soccipere non possit: quandoquidem illum. recipiendo, aut bonum aliquod tamquam malum fugiendum esse dictaret , aut malum aliquod tamquam bonum sequendum, quod quidem es et ad peccatum saltem materialiter inducere. Tertium cst Syn' resim, quia naturalis est animae nostrae tamquam lumen a Deo inditum ad cognoscenda bona, sicut & intelligentia ad cognoscenda vera, non polle quidem extingui quoad se : ut patet ex .eo, quod maneat in damnatis, posse tamcn impediri quoad actum suum inducendi ad bonum , vcl retrahendi a malo: scut lumen Solis, 'quod nequit quoad se extingui, per Lunae interpositionem impeditur quoad effectum suum illuminandi. Tribus autem modis quoad cffectum illum illuminandi obscuratur Syndere sis obmissa obscuritate ex stultitia, aut phrenesi ortum ii stente) F. Ex incultis progenitoribus Synderesis quasi ex nativo semine multum obicnc bratur, sopita enim est sub illa natiua ignorantia, flij enim cx illis originem ducentes, aliud scire nequeunt, nisi quod ab illis didicerunt; unde experimur homi ncs huiusmodi nomnisi tantilla Synderesi, & rationis lumine apud nouam Galliam , &alias nationes conuicinas vitam agere, S in reliquis a vita brutorum,
nonnisi in corporis serina,&loquela differre, sunt enim velut ij homines, qui degunt sub orbis coelestis Polis , qui Solem numquam intuentur, sed dumtaxat crepurculum , nusquam lumen Syndere sis ,& rationis videntes, Ssentientem, sed aliquod illius crepusculum
videant, & sentiant. et'. Obtenebratur illudSyndere sis, & rationis lumcn ex multiplicatione lapsuum in peccata, praecipue vero in illa, quae circa obiecta turpia, vel circa artana diuina nimis curio su scrutata versantur, ut Spitritus sanctus in diuinis paginis in statur; nam quemadmodum intuitu alicuius corporis, maxime hi minosi' utpote solis, vel maxi-mὸ tenebret si , ut tenebrarum densissiniarum, obscurantur oculi , si non penitus excoecantur s sic oculi mentis lumen scilicet rationis lapsibus peccatorum, ut supra multiplicatis obscuratur. Hoc viderecst in Salomone sapientissimo, qui in idololatriam prolapsus est, hoc in Phariseis, & legis antiquar Doctoribus, hoc in Haereticis eorumdem sectatoribus, qui lucentcm veritatem non viderunt,erat lux vera quae illuminat omnem hominem, quam tamen illi non viderunt, nec
isti vident. Simile certe in peccatoribus huiusmodi accidit, sicut operario Djuilired by
358쪽
tatio recens in officinam Papyriacam conducto , nam quemadmodum hic cx continuo malicorum rumore somnum capere uullatenus potest, ita ut cogatur noctes integras insomnes ducere, paulatim ta- .nicii rumori huiulinodi assue iactus somno quiete, ut antea,rcficitur; lic homo viam peccandi ingrediendo, illo conscientiae stimulo inces.santer tortus non quiescit mente, succestiue tamen peccatis pcrpetrandis assuefaris, fit c cecus, & surdus, coecus ad videndum suorum peccatorum foeditatem, S pernici cm, quam anica lumine rationis illustratus, perspicue intuebatur, surdus ad audiendam continuum conscientiae dictamen, quo antea arguebatur, ita ut videns non videat, & intelligens labis intelligat. 36. Obscuratur illud lumen tentationibus praeualidis, quae concupiscentiam, & passiones animi ita commouent , ut lumen rationis obtenebrcnt, non sectis ac Solem excitati vapores obscurant, suntque sic tentati, ut sigi piij te nobris palpabilibus percussi, qui quidem seipsos cognosccntes, ubi cssent, aut quo irent, non agnoscebant. Vna autem ex tentationibus, quae mentem maxime obscurat,
est scrupulus t Scrupulus autem, ut ab illius definitionc ordiamur smotio animi ,postquam firmam de aliqua re opinionem concepit, in contra
riam partem: quae ipsum promptum δ' alacrem, hilaremque magendo esse non sinit: sed angit, perturbat, angust9sque quibusdam premit, chaeren-
rem cuntabundumque reddit. In qua Vides differentiam, quae inuenitur inter conscientiam, dubium, & scrupulum,quo a multi non aduertentes sumiit pro scrupulo dubium, ac etiam opinionem, quae semper habet coni ctum timorem de contrario, & cis quasi esset scrupulus, eadem remedia apponunt, quae adhibenda essent ad dubium, tollendum M opinionem seu conscientiam firmandam, & vice versa, quae ut clarius pateant, sciendum cst, quod Conscientia est, quando iudicium de agendo,aut non agendo firmatum cst in unam partem potius cpiam in alteram oppositam s sique fuerit iudicium verum , recta: sin falsum, crronea conscientia dicitur. Dubium vero proprie cst, quando tale iudicium non fuerit firmatum in Unam partem potius, quam in alteram: ac demum scrupulus pro pric est, non quidem iudicium sicut conscientia, sed potius apparcntia contra iudicium , cuius non tollit certitudinem, sicut tollit )ubium, d solum metem sollicitat ad illud exuendum, vel nouuna induendum. Is autem contingit, quando Integressa delibcratione iudicatum est aliquid esse faciendum, aliud se offert in contrarium, ita ut mens fluctuet. Quae fluctuatio in te dum sic augetur, ut de concepta opinione mentem de ij ciat: atque contingens ante rei iudicatae executionem, faciat, ut aliud agatur,
quam ante agendum videbatur: aut ccrte coeptum opus intermitta
tur, ac deseratur. Contingit vero postώxecutionem, Ut postquam XX
359쪽
aliquid factum, aut dictum, aut cogitatum est, orietur in nobis peccati ad muli suspicio, ac inde animus lic pullatur, Ut licet putemus
nos non peccasse, in ea tamen opinione constantes non simus, nec
securi; sed inquieti , Se timore perculli, molestia assiciamur. Quae
aliquando tanta est, tum ante actionem, tum in actu illius, Sc post, Vt ludorem, trepidationem, palloreiam, & quandoque deliquium in scrupulosis parturiat: mentemque illius sic obnubitet, ut timeat ubi non est locus timendi, & videat peccatum Vbi actionis virtute splendenti fulgor clucet s ac denique eum saepe in stultitiem, dc. aliquando in dc sperationem praecipitem agat, cogatque eum miseram penitus
Causas autem numero plurimas huius fastidiosi morbi enumerant Theologi , & viri, qui de ratione animae ad perfectionem Christianam , de Religiosam dirigendae disicruerunt, quas, licci satis notae sint, obiter inserius recensebo. Viram dumtaxat illarum hic apponam, quam existimo este sere omnis scrupuli origine iras haec autem est Philicas videlicet praua corporis humani complexio) huius autem mcae sententiae prima ratio est, quod raro videmus mulierem , aut virum hoc morbo semel infectum omnino curati, imo potius in
deterius ire, maxime si Monialis sit, vel Religiosus, quorum vita, meditationi, silentio, de ieiunijs, alijsquc mortificationis dedita, complexionem krporis Phiscam, in principio male affectam, paulatim deteriorem reddit, qui licet auxilia artis medicar, consilia Doctorum,& Pranatorum adhibeant, ac continua preces, &supplicationes ad D eum, Sc ad sanctos, ut ab hoc curentur morbo, effundant, attamen in codem permanent, imo peiorant, ac perennant. Secunda ratio deduς itur ex eo, quod in nobis quotidic expcrimur, siue bona, siue infirma valc tudinc gaudeamus, videmus enim mentem nostram firmher adhaerere obiectis, ad quae natura propensa sertur inclinatione , ut si laeta laetis, biliosa iracundis , tristi stristibus, ex quo fit, ut
mens sequendo naturam, ea cogitando, sc firmiter, mentem Angelicam imitata, cis adhaereat, ut ab eisdem separari vix possi, unde nimia correpta consideratione, sicut ex cadem nimia consideratione videmus, insurgere dubia, vchemcnter angitur: deinde insurgunt scrupuli.Tertia ratio deducitur ex eo, quod dum aliquis potitur com-picxione naturali bene disposita, nec corrupta, caret omnino scrupulis, licet a daemone impugnetur, ut videre est in antiquis illis patribus , 5c praecipue in Antonio, Hilarione, dc Martino, qui scrupulos a daemone j bi propositos contemnentes, auctorem eorum dem gratia Dei auxiliante) quae nemini deficit, irridebant si quibus cnim gQnerosa, de bona data est complexio, timere huiusmoὸi apparcn-ις. rationes timendi, cum ipsius gratiar auxilio non contingit. Quar
360쪽
tam rationem ex eo deduco, quod sicut nobis ctiam inuitis, diueris cogitationes mentem, nolliam imbecillitatc naturae humanae id agente, impugnant, sic videmus cogitationes complexionem illius equi, si quis enim complexione sit laetus, vel tristis, aut iracundus similes cogitationes vigilans & dormiens, inuita voluntate patitur , ita ut huiusmodi cogitationis sint veluti proleS complexionis, sicut motus obscoeni naturae per peccatum originale corruptae. Non dubito tamen, quin aliunde crescant scrupuli, ex varijs cnim fontibus habent suam originem, videlicet ex tcntatione diaboli , ex ignorantia, ex consortio scrupulosorum, ex immoderata vi vcndi rationc, cx inconstantia,& instabilitate animi in ijs, quae semel serio deliberata sunt: & ex nimia sollicitudine cauendi omne illud , quod
malum est, & denique ex quadam mania in anteriori cci ci ruparitare sidente ; Non existimes tamen eos ex illis ut caulis; sed ex illis velut
copijs auxiliaribus complexionis principalitcr prouenires & dum taxat concomitanter ad hac, quae est principalis causa , quaeque codeterior redditur, quo pluries ex praedictis causis sibi habet coniunctas , quarum sere omnium ipsa est mater ue causam igitur principalem scrupuli puta esse complexionem deprauatam, coeteras autem es sciconcausas minus principales, quae scrupulum augent, illumque cepe intolerabilem reddunt
Dices si haec ita se habeant, nullum scrupulo curando potest adhiberi rc medium snam cum a natura complexio lit indita, &naturam.
N illud, quod eam comitatur, nemo pollit expcllere,ex consequenti sit, ut scrupulus ab ea proueniens omni remedio, qωod ab homincipendeat, penitus carcat: nisi mutata, aut saltem temperata complexione. Respondeo argumentum non bene concluderes nam tripliciter contingere potest rc medium scrupulo adhiberi, I. Eo modo ut totaliter scrupulum amoveat, 2. Eo modo ut leniat, & temperet complexionem, &consequenter scrupulum, 3. Eo modo ut ipso scrupulo in mente perseuerante remedio impediatur, ne scrupulosus in pecca tum labatur: quoad primum fateor non posse nisi raro adhiberi, hoc enim Dei opus est, poste tamen aliquando videlicet per immutationem complexionis, quam aliquando immutari videmus, & ipsa immutata scrupulos exulare, non enim complexio sic naturae connexa est, ut immutari non valeat. CCeterum cum complexio non sit alligata ita uni obiecto, ut animam illi teneat alligatam, fit sepe industria viri spiritualis, ut ita scrupuloso ostendatur vanitas scrupuli, &periculum ei adhaerendi, ut anima sui amans omnino ab co declinci,
Quoad verb secundum adhiberi sicile potest; sicut enim huiusmodi efferata complexio scrocior non est bestiarum volucrum, ser- x a Diuiligod by Corale