Boetii Eponis Commentarii nouem testamentarii. 1. in L. Gallus p. De Lib. et Post. 2. in L. In Quartam 3. in L. Titia 4. in L. Nessennius p. Ad L. Falcid. 5. in L. filium quem. C. Fam. Hercis C. 6. in Cap. Ranutius 7. in Cap. Rainaldus vel De iure du

441쪽

ditore a nobis concesso fulisset diutius titigatum, 'se de mandato nostro siententiam supraduli iudicis, videlicet in eo quod dixit rertiam Clera st tertiam e delasiae inre- graliter deducendas pronunciauit iniustam. ad ea legittime prouocatum it; desiniens sic illis teranu deducena ,ut legiti a portio iure naturae debita ε tetracha, illisia. ua sit in utraque ; ad cuim regitutionem

di tum , Ralneraumta, condemnauit. In eo

vero quod quatretamia, per Trebelmnum idem , iudex censuit retinendam , sententiam confirmauit eiusdem D ; ita videli-eet quod fructu. de bonis ipsius a tempore Iitis conte Eata percepti, a praedicto P. fliis eius ροct mortem Graiecta oomputenter in ea: qui Aufecerint, ad quartam stfrustus eius, eo nomine alia deductio nulla sat, alioquin iuxta quantitatem fructuum perceptorum computationis ratio babeatur. Quia vero pater e dies la ipsam in I gistima non potuit grauare, legittimam

ipsam videlicet eius partis qua bibi debι

tum ab intestato , deducendamia censuit , or etiam retinendam - ita quod deduino sat tantummodo de his rebus de quibus secundum Tuscana consuetudinem ciuitatis feri ransueuit. In eo autem quod praenominatus iudex condemnauit Rainerium nomine pupillarum ad residui rei Zitutis-nem Me sterochae ac eius filio facien-dam , i ut sententiam cons auit. .

442쪽

Comment. in cap. minutius 2 os tritur eiusdem Cardinalis sententiam ratam habentes, ipsam auctoritate e θο- solica confirmamus.

Quoniam nihil in uniuerso iure po- tificio vel dissicilius vel obscurius habetur hoc praesenti Rescripto seu constitutione capitulo hoc nostro copraehensa, non abs re facturi videbimur si quibusdam Protheoriis iuxta morem ' . .

Theophili paraphrastae institutionum i ta

Iustinianararum grqci,Viam sternamus nutius. ad faciliorem clarioremque rerum hic explicandarum intelligentiam: prssertim ciam ex iure civiliquet stiones multae dissicillimae grauissimaeque neces- - fario nobis hic tractandae veniant. Haec igitur in modum protheoriae seu prquiae cuiusdam inspectionis habeto.

iuris eri Longobardici squibus in populis agitata fuit lis quae praesenti capitulo deciditur) ut matri de bonis filii sui praemorientis debeatur triens id est

tertia pars omnium bonorum, quantumlibet forte filius hic liberos ipse reliquerit i perstites. Id quod post glos-sographum nostru testantur interpp. plurimi. Praeterea ius idem Longoba

p metros dicum tertiam quoque partem de bo-HAE. Tam nis defuncti marvi dath uxori super-x xxi . stiti. licet liberi defuncto superfuerint. d. 1lus. c. is Quod accipe de bonis quae post perce, princi ptam a matre defuncti suam tertiam

443쪽

De Tenam ara reliqua sunt, si fortassis mater ipsa i-Perstes quoque fuerit. - ac non Rest gnotum, iure communi Romanorulegittimam quandam esse portionem quae liberis ex bonis parentum quasi iure naturae debeatur, adeo ut in ea liberi nullo modo grauarib nedum ea priuari possint, siue de fideicommissi restitutione quetratur, siue de quibus i-bet aliis oneribus eidem legittimae per paretes forsitan impositis. Nec ignorat quisquam grauatos fideicomisso floquor de rect e grauatis) licere q uartam sibis retinere. Fo Demo tenendum est, praeter vulgarem & pupillarem substitutionem, saepenumero sic 'substitutionem fieri, ut etiamsi quis heres fuerit semel, atq; pupillarem fuerit egres sus aetate, nihilominus adhuc habeat substitutum si forte contingat ipsum heredem sine liberis quandocunq; decedere. qualis Vulgo non male compedio substitutio nominatur, eo quod compendio fiat, ut Imperator ipse loquiturς. Quae quidem substitutio qua- tumuis directo facta, nectitur tamen in fideicommissariam substitutione; perindeque habetur, atque si testator dixisset Rogo te ut quandocunque De liberis decesseris, hereditatem rectituas. qua de re distinctius agetur in explicatione singularum clausularum cotextus

Dd huiusce

444쪽

- commmt. A ea . Raἱuutlaghuiusce nostri. Hu ita in modum in- . . . spectionis praeuiae praemissis, accipei nunc rem de qua hic agitur. . .. ., uuidim testator nomine Rainutius cognomine de Clera siue cognomen' hoe a matre sua Clera sibi sumpserit, species, de siue genti litium habuerit in non alios capituli t reliquit liberos quam duas filias qua- tius par rum altera nominabatur e teracha ea Pφ-m demque iam coniugata,& quidem ex viro tuo grauida, altera vero seriecta nomen habuit, eademque impubes. Uxor huius viri testatoris melasianu-cupabatur, earundem filiarum com- munis parens, mater nepe. Testatoris eiusdem quoque mater nomine Clera A, , . . si larum harum au ia paterna simul in. 'e vivis adhuc agebat. Bona testatoris hu- ius Rainutii ponamus, exempli fatis ' rotundi vel certh fatis commodi gratia, in uniuersum fuisse aureorum ce-ties & octies militii, supra id quod Alterochae relinquebatur. Fit enim verisimile mihi maximas hic opes fuisse res alioquin in idem recidet, si ponas ' dimidium tantς summim in bonis fui se, hoc est, quinquaginta quattuor millia ; vel etiam cum glossographo

uti I quinquaginta quattuor duntaxat. Idefuerit si cum recentioribus nonnullis

ponas fuisse viginti septem, quod est dimidium summet per glossographum posi-

445쪽

De Tenanti ait positae. Nos maximum quid posuimus, ne quasi de lana caprina videatur fuit e contentio quae & Cardin tes & Pontifices ipsos occupauerit. Et vero decorum fuerit in quaestonibus de iure subtili stimis & longe ma- . iximis circa minutas non versari summulas. Ergo Rainutius noster Longoba dus fixis apud in suberes olim sedibus testamentum condidit in extremis agens, per quod Altero a filiae suae maiori domum &quendam hortum reli-

uit ultra dotem quam iam alias etiaena dederat dum viro illa nuberet. Et , quoniam dos verisimiliter fatis ampla fuerat, omnia sua reliqua bona alteri filiae siuae impuberi, nimirum Adiectae. reliquit; ea tamen lege , Ut si quan- doque sine liberis Adiecta haec mo- C. veretur ,'eidem soror inberocha, α soboles quam gestabat utero, succe-

dexent. . . . . . . t

Mortuo mox Rainutio testatore ducta tandem quoque facta nubilis . tibi Tetro cuidam iure Longobardico tr dita fuit in matrimonium cum bo-

nis omnibus a patre sibi relictis: quo ''quidem iure ' bona coniugis unius a absque superstitibus liberis praemo b c p, veririentis remanere videntur apud con

iugem superstitem Quod ius licet te. Dd 1 invitia

446쪽

omment. in 'ea in uniuersa Longobardia non vigeat. nisi quoad usum fructum solum, sicuti a scribit hoc loco-Abbas antiquus tame Abbas antiq-- ciuitate Tu scana squo in loco con--μψης ξε ti-runt haec) viget etiam quoad pr*d um prietatem si praemoriatur uxor. Quanquam cessante iure tali pactum interuenire potuit ut bona coiugis praemorientis ab '; liberis cederent lucro superstitis coniugis. Vt ut sit, constat ex praesenti capitulo. bona e diecta marito tandem cessisse. & quidem iure Longobardorum cessisse. Licet autem Clera mater testatoris Ela Adelasia con-h iux testatoris potuissent impedire quoversDioψ miniis omnia bona testatoris huic Ad

qua iectae relicta penes eandem Adiectam

Adiectae ac remanerent poterant enim singulae viro suo suas petere tertias iure Longobardicodon Wς δ' .sibi debitas uti diximus) tamen Clerad. vers. D,. non illubenter huic suae nepti Adi8fiactu. vero I gratificata donauit suam tertiam no-d . i v -- uis hisce coniugibus, Adiecta nimirum

RV m ipsi' & petiose delasia quoqε mater 4 d. ii ' irecta testatoris videlicet uxor, suamd item tertiam no quidem donauit, sed er vendidit c eidem Petro genero suo. φ ςΦ Vtriusque tamen & Clara 2 M litii ima ' factu hoc tale fuerat, ut ex eo Alterocha portio i ire filia testatoris natu maior laedereturn xu V dς' in sua legittima quae ipsi iure natura:

ibellae. ex bonis eiusdem Clara auiae suae & ex

447쪽

bonis eiusdem Ad Iasiis suae matris debebatur. videtur enim omnes ad via u.& Rainutius ipse pater, dc Adelasia mater, & Clera auia. in hac Adiectam nimium fuisse tum propensi tum liberales. His rebus ita gestis, accidit ut Adiecta tadem decederet absq; liberis: natus enim quidem semel ei filiolus

fuerat, sed ille iam ante matrem suam Adiectam decesserat. Quamobre Verum erat, Adie stam absque liberis decessit se, conditionemque fideicomis. fariae substitutionis quam Rainutius testator olim fecerat, extitisse. Nihilo- aminus tamen Alterochadc filius eius

Montanellus, qui Adiectae substituti

fuerant erat enim hic Montanellus is ad S.C. Troqui tempore testamenti gestabatur in b d et t.natra

utero) siue non satis fidentes iuri sio. siue propinquos & amnes suos offen- 'dere nolentes sui uentibus adhuc forte&Clera& Adelasia & Petro qui bona haec omnia stupradicta detinebat)petiationem fideicommissi diutissime distulerunt, adeo ut annus, biennium, triennium, quinimo decennium laberetur & amplius . Interim Petrus ille

iam aliam duxerat uxore ,eX qua posta . vi

qua filios procreasset, moritur& ipse tandem; superstitibus ex hoc matrimonio secueo filiis impuberibus, quibus tutor erat quidam nomine Rai-nerius

448쪽

smment. in ean Rainutim verius. Itaque tum demum Alterocha& filius ipsius Montanellus, chiridolerent bona paterna Vel, quoad Mon tanellu, bona auita, sic apud extraneos in perpetuum remansura, nec amplius, ulli vel vllae superstites essent quorumq uarumve vel reueretia vel formidine cohiberentur a iure suo periclitando seu tentando, petitionem hereditatis paternae,uel quoad Montanelluauitae, cora Genesio iudiceTuscano aduersus filios illos impuberes a praedicto Petro defuncto relictos eorundemq; tutore Rainerium instituunt, litemque contestantur cum iisdem. Qur in iudicio . . variis utebatur exceptionibus parti ini

friuolis partim solidis tutor ille Raranerius pro filiis hisce Petri pupillis. Al- Iegabat enim prim6 quidem praescriptionem annalem contractus Italici Nam cum contractus matrimonialis inter Petrum & Adiectam celebratus esset in Italia, contra huiusmodi contractum nihil essicaciter opponi pollo dicebat post annum utile qui iam diu praeteri isset. At haec'allegatio friuola, prorsus erat cum Iustinianus illam exia . iis M. SE. siue in Italico solo, siue alibi in Impe- De Oc p. rio Romano contraheretur. Secundo

ta. mprisci ceptionem annalem sustulerite Rin C. deau M. dio, praescriptionibus quorumcunquo

449쪽

tutor allegabat vicapione pro dote, Petrii videlicet uniuersa Adiectet bona usucepi sie pro dote,quia nimiru cucta sua bona contulerat in dote Adiecta. Sed & haec allegatio friuola fuit: cum usucapio pro dote soleat ob ij ci repete-tibus res suas in dote datas a non diro cuipia bona fide accipienti : hic vero a Alterochacu filio suo Motanello non i- .ut tu.' repetebat res vllas quasi suas olim da- 'tas in do tu a non diro statebatur enim l& patrem suum Sc sorore suam revera

fuisse d nos sed petebat fideicomasium

ex testamento paterno: quae petitio notollitur praesicriptione longi teporis at s longissimi b dena v. Sunt V qui scribat, i. M- ρ. C. usucapione pro dote propterea perpera q b. cώυ. hic allegata fuisse, quod oris como- do cedat usucapio dotis, no mariti lucro. Verum illa ratio parum habet mo- coui Ib et menti,cum & maritus sit dotis domi- O. 3. M. nus, & vero uxoris heres fuerit hic ipse maritus iure Logobardico, sicuti mo- nuimus. Tertio tutor ille Rainerius al-

legabat praescriptione longi teporis,eo quod Alterocha cu filio suo per annosam plius decem tacui siet.Sed δί hqc allegatio friuola fuit: necdum enim triginta lapsi fuerat anni ab Adiectς obi-tu,per quem fidei conais si conditio extiterat. Quarto ac postremo tutor alle'

g bat, & qui recte iusteque allegabat,

450쪽

omment. in cap. minutius Rainutium testatorem non potuisse per fidei comissum grauare tertiam sugmatri Clerae debitam . neque tertiana uxori suae Adelasiae debitam, neque legittimam naturaliter filiae Adiecti debitam addens praeterea quartam ire-

bellianicam debere deduci. Aduersiis quam allegatione nihil aliud habebat quod replicaret Alterocha, quam &seipsam de tertia Adelasiae suae matris portionem suam legittimum cosequi debere;& iniquum fore,si praeter & vltra legi itimam naturaliter Adiectς de

bitam ex bonis paternis deduceretur etiam quarta Trebelliana; altera enim deductionem alteri inesse. Genesius Iudex Tuscanus utriusque partis allegationibus & rationibus diligeter inspectis, Rainerium tutorem nomine

pupillorum c5demnauit in bona Ra nutis testatoris huic Alterochae&eius a filio Mon anello'restituenda: sic tamez. Aia. ' Vt pro pupillis hisce,& tertia Clerae. &tertia Adelasiae,& quarta Trebelliana, deduceretur: nulla amplius habita ratione alia vel legittim g quq naturaliter debebatur Adiectae ex bonis paternis, vel etia legittimae quae naturaliter debebatur Alterochae ex bonis auiae atq; matris. Quae quidem sententia displicuit utriq- parti; sed respectibus diue sis,& ex capitibus diuersis .Quamobre