장음표시 사용
291쪽
aua re bis si ostenderet se unum eundemque esse, qui antiquos passores,n. et Ui- Mosen scilicet & prophetas dedit in ovile Iudaeorum,& nune christW electione sua nouos emittat Apostolos in ovile gentium. Vbi interim hoc obseruandum, quia non unio uili duo ostia, sed quod mirabilius est, unum ostium duobus ovilibus attribuit, ut necessarib cons uatur quod infra dicturus erat : set unum ouile & unus pastor.
Est proinde Christus ostium quo bonus pastor ad oves e , .a . ch clesiae intrat. N on enim satis est intra septa ecclesiae quacunque -- tal. Via irrepsisse: non satis est ad pastoris titulum ac dignitatem
H οιμι mirat quomodocunque penetrasse. t iam Christus semeti plum non
clarificauit, ut pontifex fieret: sed qui loculm est ad eli: Filius
meus es tu, ego hodie genui te. Psal r. Heb. s. Hinc Cliore cum is compli cmus terra ab rptus est. Num.16. Ozias rex Oitas Para. - . cium Lacerdotis usurpare praesumens,lepra percussias fuit.
Est dcostili, quo quisq; fidelis ad praesente gratia, & ad ca
Firitii θην , este patre eiu , futuram gloria intrat.Nemo enim potest cog-- ρ 'i noscere patre, nisi per Christia. Matiii. Nemo item potestasse sui iustitia, salutem,vitam aeterna, nisi per Christit, qui est Dei iustitia, salus,& vita. Hinc in Evangelio dicit: Ego sum via,veritas,& vita. Ioan. t 4.Nemo venit ad patre,nisi per me. Et P trus Act. . Non est aliud nomen sub cfo, in quo oporteat nosialuos fieri, nisi nonae Iesu. Et Paulus ad Eph. 2. Peripsum a cessu m habemus ad Patre. Qui igitur per proprias vires tantu.ad Deu eiusq; bona c5tendit, nunqua ad ea perueniet.Siς enim de Israel sectando legem iustitiae ad legem iustitieno peruenit: δ' ' quia non ex fide sed ex operibus tantum eam quaerebat. - Omnes quotquot venerat ures fiunt o Immes. Quotquot veneriit, inquit, non qui missi sunt: sed non vocati a Deo, nec electi ab ecclesia venerun t, seipsos intrudentes, vel ab aliis intrusi, doc tes homines confidere in mendacio, dicentes pax, ubi non est pax, Ieremiae. 2 3 .in ovili tyrannizantes, fures sunt & latrones. Nam propheta: quidem missi venerunt, non autem pseud
Prophet de quibus Iere. a a . Non mittebam prophetas,& ipsi currebant,&c. Idem a . Quia nomisi eos,ait Dominus,&ipsi prophetabant in nomine meo mendacium. Sed hoc laudabile est de ovibus, quia non andiunt fures. Sicut caecus ille de quo supra '. cap. dictum est Fures illos blasphemiam in Christum suadentes, audire noluit, potius elisens ab eis eiici,quam ipsis consentire sed si qui audiunt, hirci sunt & canes. i. Ioan. q. Ipsi de mundo sunt, deo de mundo loquuntur, &mundus eos audit.Nos ex Deo sumus:qui nouit Deit,audit nos:qui τ' christum non est ex Deo, non audit nos. Per me si quis introierit, salvabitW7.m Ingens promissio. Per Christum autem intrat,qui in eum crodit,omnemque fiduciam suam in ipso ponit. Item qui Christo'
292쪽
intima charitate inheret. Item, qui per fide dc gratia Christi,c5 'gregationi fideliu se iunxerit: deniqi, qui secundu doctrina civita Christi couersiatus fueritii inqua salutῆ cosequetur, iuxta illud Prouer. 3. Qui me inuenerit,inueniet vitam, & hauriet salutem a Domino: nec quisquam caluari potest, qui non per ostium hoc in ecclesiam Dei intrauerit. sic in diluuio omnes perierunt, qui in arca inuenti non sunt. Gmes . Ingredietur egredietur. Hoc verbo promittit vera libertatem& Lxuritate. quasi dicat, In latitudine charitatis de spiritus liabertate versabitur. Vbi enim spirit' domini ibi libertas. a. Co. INec erit illic periculii a latronab'dc furib', sed hoc pallore tu ζ' di iecurus, aget, ingrediens & egregiens, vivens dc moriens. Vide quanta sit haec promissio: hoc eii, quod toties in prophetis praedictum filii: Non nocebunt, & non occident in monte san sto meo,&c. Is a. t i.Item Mich. . Sedebit quisque sub ficu sua, i . di non erit qui exterreat, dcc. Et pascua inueniet. Alia promissio, qua promittitur verorum bonorum copia, quead modii de Da- lio Perstrae uid Psi ra . Timentes diim, non deficiet omni bono. Pascua M'ρ maute haediunt, Euangeliii, verbii vitae, iustitia,salus, vita,& Omnia Dei bona. Haec pascua fidelis ubique inuenit ingrediens &egrediens, in vita & morte Olim quicunque ingrediebatur, s ue indigena Israelites, siue aduena proselytus, pascua legis & 'prophetarum inueniebat: sed egrediens a praesenti vita, quia pa radysius nondum reseratus erat, pascua non inueniebat: deinceps autem etiam egredientes, hoc est, in Christo morientes,pasicua inuenient. Fur non venit,tris ut furetur, ct mactet, ct perdat. Antithesi quadaseipsum opponit diabolo, itemque verbum suum quod est Eu-
angeliu, impiae doctrinae ivr i ite primus diabolus est, qui pri-
sparenubus stolam immortalitatis , & puritatem innocen- 'm' tis fraudule. er ab tulit,& in eis totum humanu gen' mactauit
de perdidit. Genec 3. Hinc Christus de ipso dicit: Ille erat homicida h. initio. Ioan. 8. '
Deindςfur est, qui diaboli imitator dissipat ouile Domini: .
q.d. Qui non credit mihi, ab ho fugiendum: qui autem credit, ι ζοῦ vox prodet qualis sit. si quae lo uitur, non sapiunt Dei gloriam Mipanimunon populi salutem, Ced propriam gloriam, sed qucestu, sed a- Domini. Rutia humana, sed tyrannide: ab hoc sibi caueat oues, fur enim est Sc latro,&hoc perniciosior, quod persona pastoris metitur. quod si vox non latis euidens erit indicium, obserua quid agat. Par non. venitin aliud, nisui furetur, usurpando quod non est tuum, ut egregis alieni malis sibi turpe lucru comparet. Porro nussu maius furtum, quam quod Deo surripitur. i . Cor. 6.No estis vestri. empti enim estis pretio magno. Deinde non venit, tuli ut mactet,potissimum animas in peccatu inducendo,quas fprauae
293쪽
a7o DOMINI caprauae suae vitae exemplo plerunq occidit, aut incuria eor gendi sinit ire in perditionem.Tot quidem animas perdere di citur, quot ob inertia permittit trahi in interitu. Iac. i . Peccata cum coi summatum fuerit,generat morte. Tertio,vt perdat venit per venenata dogmata, perinde sicut diabolus, qui homicida est ab initio. Hierem. o. Grex perditus factus est populus δε- meus, pastores eorum seduxerunt eos, feceruntq; eos vasari in montibus. Item Ezec. 3 a. Vae pastoribus Israel. qui pascebant semetipsos. Nonne greges a palloribus pascunturi Lac comedebatis.& lanis operiebamini, dcc.Vide ibi ad longum . Eumeni τι vitam habeant.Aug. id est, fidem per dilectionem Op erantem. Gal. I abundantius ianunt, qui perseuerado viq in finem, per illud ollium, id eth, per fidem e rediunturi quoniam & fidelita moriuntur, ut abundantius habeant vitam, veniendo quo pastor ille praecessit, ubi nunquam deinde moriuntur. Apoci ai. Indicat hoc verbo nos plus habere quam patres vet. test. Illi nim iuxta fide defuncti sunt omnes, non acceptis promissioni bus: sed a longe aspicientes eas, dic. Heb. ii . Nos aute eas habemus.Vitam enim,qua illi habebant in spe, nos tabemus iri re.
ostendae vult quod ipsi sit ire, qui ducit ad patrem , tunc estimast Acas.
a Docet etiam Christus lac primo verbo parabola, solos i os essem uoues. Me est,ucre Christianes,qui per Christam intror,hec est, in eam cr dunt,Christianisque moribus puditi sunt. Ouis enim simplix est animate mansuetum,neminem udens, seubiictum, non reclamans ad omne quod histrdinique s mille lana, lacte, carne, intestinis, simo. Qui into his meribis imbuti no sunt, neq, in Christu credunt, eues non sunt,sed lupi: λο fures est latrones, pis tempore eiiciendi, uiam si in medio ρuium mersentur. Dictin enim cuilibet eorum , Amice quomodo hue mira ili non habena vestem nuptialimi Matth. 2 2. 3 Obso naum insuper hic occurrit, in quem D m venerit Chusi nempe, nen ut podat,sed ut saluet, cui supra dictum est. lo . 3 .
294쪽
ditatem diuitiarum sapientiae, scientiar, seu cognitionis Dei. nn ait: o altitudo diuitiarum sapimtMoscimtia Dei. Quibus ver- a ., bis docet nos Paulus in caulis capientiam, excellentiam,& maiestatem diuinam, re nostram iustificationem ac salutem con- da Iedram. cernentibus, nihil debere inquirere, sed tacite Dei maiestatem - - . adorare. Eccl. 3 . Prou. a s.l ntelligit aute per diuitias, non muncanas opes aut facultates sed diu mas, quas nec erugo, nec tinea corrumpunt,nec fures surantur. Matth. 6. Per sapientiam, intelligit non humanam,aut carnale, sed dia uina. Sapietia enim huius naudi, stultitia est apud Deu. i. Coria. Persicientiam verb, intelligit non historica, sed de qua Chrianus ait: Haec est vita aeterna , ut cosnoscant te solum Deum ve- ν xum. quem misisti Iesum Christum. a Secundo. hic indicat Atm. inscrutabilia itiale Λ Hi,on ἔ-
rest bilis vra eiust Quis enim cognovit sensum
l η Uliam 3 - , aut quu puin de ii i i, ut ubiuin tit Oui- 'I bus verbis docet nos Apost. in iudicij conii horumque diuino 'rum pervestigationibus, non debere nimium sapere, non nimis alta petere,nec debere perspicaces humanarum speculationum meditationes sequi: sed circa ima prudenter manere, & in sana scripturaru m simpl icitate ambulare. Nam si rationis humanae
captum omnem,ingeniique neruos omnes extenderimus, , in res tam sublimes mentis acumen estuderimus: nihil tamen pronciemus, coacti clamare illud Dauidis: Iudicia tua Domine, min.
abyssus multa. Sic enim ait Isa. c. o . Quis mensus est pugillo aquas,& caesos palmo ponderauit' Quis adiuuit spiritum d inini , aut quis consiliarius eius fuit i Sic Iesus Sirach quoque ait, cap. 1 . Omnis sapientia a domino Deo est, ct cum illo fuit 'lem per, di est ante aeuum. Arenam maris, & pluuiae guttiss.& dies seculi quis dinumerauiti Altitudinem caui, dc latitudinem terra: dc profundum abyssi quis dimensus est ' item S piens ne ait: Quis hominum poterit scire consiliu Deis aut quis λpoterit cogitare, quid velit Deus Corpus enim, quod corrumpitur, aggravat animam: &.teri e inhabitatio deprimit sensummauta cogitante. Et dissicile aestimamus quae in terra sunt. 3 Iemo,inouit hic D. Paulus incoprehensibilem diuine maiareitatis trinitatem: nempe, maiestate Dei Patris. Filii. & Sotria hi φ
. . buS verbis docetnos B. Paulus, et 'quba a laeta Trinxi te, α diuina maiestate, omne bonum a
rpis, peripium, os in ipse: nΨς ratre, tanqua ex uberrimo in visis a sonte
295쪽
a 7a DOMI NIe Afonte omnia nobis necessaria profluere. Iac. i. Per silium omnia nos impetrare & consequi. Ioan. i 6. Per Spiritum sancta omnia data de impetrata conservari. Si enim Deus dexteram atq; gratiam suam subtraxerit, de Spiritum sanctum a nobis abstulerit, actum erit de salute nostra. Sic ex Apostolo Iuda eslicitur proditor, Matth. 2 6. Ex lecto rege Saule essicitur tyrannus ex Chris iano Iuliano, et citur apollata. Nos vero orabimus Deum Patrem qui nos creauit, ut nos seruet, custodiat, curet, & enutriat. Orabimus filii, qui nos redemit, ut nos verbo suo illuminet, Sacramentis suis confirmet, & confortet. Orabimus quoque Spiritum sanctu, qui nos in baptismo sanctificauit, ut nos in syncera & catholica fide conseruet, atque ex hac vita migratulos clementer sus.cipiat in gatudia aeterna, Amen.
vera conversa a 6 c Epistola duo potissimum agit D. Paulus. tia Christiano Ea ibi l Primo ostenditin quo praecipuὸ consistat inta Chri- qηρ- .stianorum vera conuersatior cum inquit, Gaud te. Vula dicere, I a tamini in Christo, ut qui vocati estis ad eius fidem &reestigionem. Persecti illore:vult dicere, Integritatem & persectionem Austitiae sequamini, ali ui enim ex animo non poteritis Di dere, nisi conscientia fuerit tranquilla. Secura mens ali iuge conuiuiumst contra semper praelum iis arua perturbata conscientia. Sap. i . nec est pax impiis,dicit Dominus. 'ium eri Exhortamini ac si dicat, ossicium & studium Christianorum inum christia debot esse alius aliti consolari,& ut semper ad persectioraco . . tendant, exhortari: ideo ait; hortamini inuicem. . Idem fipite.vula dicere,Christiam concordes eae debent tam: in dogmatibus, quam quotidiano conuictu. . . pacis
296쪽
γε is ITA Tis. a 77pat habere.quasi dicat, Ne sint dissidia inter vos. Posuit Apostolus dogmatum consensum priori loco. deinde concordia politicam : quia se politica pax consistit inter eos, qui diueria sunt religionis. Hoc ita fieri praesens tumultuosum probat seculum .Haec igitur facientes, Deus pacis & dilectionis erit no Deus pacti
biscum: sin minus, diabolus auctor dissensionis & odij erit vo inbiscum,&vos eritis cum illo in aeternum. Peliaetionem Chri stiana, ad quam Paulus in omnibus suis epiliolis fideles exhor μ'
tatur, cosequemini. Eritis sicut ciuitas In unita: nam frater, qui adiuuatur a fratre, quasi ciuitas firma. Prouerb.i 3. Et non eritis haeretici, ut sunt Lutherani nostri seculi quid. mum abel , veidem capiant,ut in unaquaque ciuitate, in quolibet pago, aut si mauis, in qualibet domo diuerta regnent haereses. Sunt aedes in quibus nulla religio, nullus Deus, nisi forsan unus colitur Bacchus,aut Mammon. At hi non sunt Christi. Digni isimum hic est consideratione, quia Paulus in omnibus suis epistolis fideles hortatur ad perfectione procuradam. Nam ad Rom. ia. ait: Vt probetis quae sit voluntas Dei bene- . placens & persecta. Item: Sitis aute perfecti in eodem sensu, de r. v. i. a. Cor. 13. Gaudete, Perfecti estote. Ad Ephes6. In omnibus
perfecti estote, Ad Phil. 3. Quicunq; ergo perfecti sumus, hocientiamus.Ad Col. . Vt stetis perfecti,&pIeni,&c. a.Tim. 3. Omnis scriptura diuinitus, Scc. ut perfectus sit homo Dei, Ad Heb. . Perfectorum autem est solidus cibus, Iac. 3. Hic persectus est vir, &c. i . Pet. i . Sobrij perfecti, sperate in ea, quq offertur vobis,gratia. 1 . Ioan. 2. Qui autem seruat verbum eius, ve-rὸ in hoc charitas Dei perfecta est. Christus etia suis discipulis. Nat. .Estote perfecti, sicut & pater vester celestis perfect' est Qua erso fronte Lutherani cic Caluinus negant, homines posse periectionem hanc in hac vita consequi,quae illos ab om seni peccato iaciat immunes Negare quod hoc fieri possit, impiu histri. est, & Christi gratiae iniuriosum. Facitq; Caminus magnam iniuriam Christo,cuius potetiae detrahit hoc posse, in suis Institutionib. Priuilegiu virgini Mariae cocessum potest & aliis,
si Deus vellet,concedi. Non dicimus hanc nos habere perfectione, quae nulla macula, vel peccati labe sit conspersa:que haeresis est Anabaptistarum.Non enim illam habemus iustitiam, quae absolutam habeat persethionem Ted cum Augustino dicimus, 'μ h nos obseruantia mandatorum Dei quandam iustitiam posse assequi, secundui tuam perfecti simus: non quasi iam cons quuti absolutam perfectionem: sed quasi hi, qui perfecte cur runt ad illam obtinendam. Qualis autem sit ea perfectio, qua in hac vita consequuntur Christiani, tractat Augustinus elegantissimὶ lib. de persectione iustitie, Et lib. 3 ad Bonifac. cap. 7. Perfectam, inquit, sanctorum virtutem cum nominamus,
297쪽
76 Do Mi Nac Αad ipsam persectionem pertinet extam i mpersectionis , tu in iraveritate,tum in humanitate cognitio. Item lib. 2. de peccat. marit.& remis. cap. i 3. dc i . Et lib. de gratia Christi,Contra Pelag.&Celestium cap. q3.ψ9. dc o. . - 1 Sec fido Apostolus precatur haec: Charitas Dei, Gratia Iesu Claris c. c. pti comi νηηicatio sancti Spiritus,sit cum omniἴmmobu . Haec sunt a z- Ti, nescia fatimssime Trinitatis, quae omnibus fidelibus sunt maritia ic Xime nece issaria:Vt quae ad salutem animarum,& aeternam beatitudinem consequendam in primis conserant. De charitate Dei Ioannes in Evangelio de Canonicis multa dicit: Sic Deus dilexit mundum, dcc. De gratia nobis per Christum parta, uniuersa noui Testamenti referta est scriptura: qua gratis per Christum iustificati
De spiritu sancto scimus qubd ipse diisendat Charitatem Dei in cordibus nostris, Rom. s. dc qudd diuidat sua dona nicuique scut vult, i. Cor. ar .dc quod , bi vult, sipirat.
1 Suppositastis. Triuitatis, viique fuit lamento pracipuo quod conueritatis D, m. η M I avi potest , docu Apostolis qui qua sitir debeantfideles super.eium psaeipui. discare, ut i qm non sinu scut paruuli fiuctuantes, ct circi 'amur omnis per quod a vento doctrinae in nequitia hominum, tu astutia ad circunumtiρnem moris: isaudum. sed veritatem sacientes in Araritate, ciescamus in illo per omnia qui cit caput Christiis, Ephe. q. a Optat B. Paulio Delibus conferri patiam stiritualem, sine qua nihil 'mu , aut pol unius, o per eam prompti 6 cimur ad omnia. 3 Sacro inctae Trinitatis peis alum in ina deitate sterium exprimes, nivio indit, quidnabu optandum sit ab ipsa summa Trinitate, zotis V isndum, puta charitatim Dei payis, gratiam Domini nostri Iesu Christi communicatimem S. 'iritus.
nihil. Philip . EVANGELIUM . . Da . . T tempore erat h'mo ex Phariseu Nieodemus nomine, Trinceps Iuda
1 rum. Hie υenit ad Iesum nocte.& dixit ei: Rabbi, scimui quia a iis venisti magister.Nemo enim potest hae signa stiere, Vis tuscis, nisi uerit Seu cum eo.Respondit Iesus, ct dixit ei di omen, amen Leo tibi, nisi quis renatu fuerit denuo,non potest videre regnum Tei. Tixit ad eum Nieorimus : uomeda potest homo renasci cumsit sinex ' Nunquid potest in ventrem matri si a isserato introire, ct rena sit Respondit Ie*s: Amen amen duo tibi nisi quir ren tus serit ex aqua di Spiritu sancto, non potest intrare in regnum Dei. I uia natum est ex earne caro est: ct quid natani est respuim , lpiritim est. Non mireris quia dixi tibi ταrtet υos nasci denuo. Spisuri u tibi vult gura ct vecem eiuι audis, sed nescis υnde veniat aut quo vadat: se est omnis qui natu est μSpiritu. Re pondit Nieorimus,ct dixit ei: I uomodo possunt hae fieriῖ RHI 'dit Iesus, ct dixit ei: as magister in Israel. ct haec ignoras' men amen ditio tibi, q-ia quod simus loquimur.ct quod vidimus testamur, di tessimonium fruo non accipitu. Si teriretia duxi vobis, di non creduis: quomod si rixos
298쪽
-Ms ealestia, detis' Et nemo ascendit in caiam, ni qui defendit δε eati mouis hominis qui est in calo. Et sicut Mossis exaltatis sirpentem in desierto, is axat ara oportet silium homi 1, set omnia qui eredit ιn Esum .non pereat sa --
His o Euangelio describit Euangelista Ioannes quatuor. i. Primo, describit personam Nicodemi, qualis fuerit. . nempe, Vir magnae auctoritatis, Pharisaeorum princeps , & N Iudaeorum Rabbi, id est, magister. Si enim contempleris ciuia 2'μμ'
Iem potestatem, consideres excellentem legis doctrinam, respicias religionem,ext rnumque habitum,erat principum, doctissimorum dcia notissimorum unus. Quamuis enim Deus infir- i. . . tima mundi elegerit, ut fortia quaeque confunderet, tamen nec omnes doctos aut potentes abiecet. Quod autem pauci ex eis
salui fiant, vel hinc satis perspici potest, quod ex tot principibus unus Nicodemus credidit. Dissiciu enim credere possunt, qui gloriam navindi amant: Quomodo,inquit, potestis credere, qui gloriam ab inui em accipitas' cic. Insigniter igitur fortis fuit hic Nicodemus, ut quem nec divitiae, nec mundi gloria a pietatis studio retardare potuerunt, cum pleriq; alij tam facile ab
Deinde,describit quid fecerit Nicodemus;Diu noctu ad Iesum,
propter metum Iudaeorum. Nam sine diuina gratia non aliter solet facere caro ec sanguis. N 'n fuit Nicodemo latus animus . tanta fortitudo, tanta aut horitas, pietas, capientia, & iustitia, ut ausus fuisset interdiu Christum accedere. Metuebat enim, ne . miceretur e Hynagoga, Ioan. . r. Multi ex principibus crediderunt in eum, sed propter metun Iudaeoru , dcc. Iam enim conspiraueran t Iud. ei, ut si qu is eu in confiteretur, extra lynagogam neret. Nec mirum si latae adhuc imperfectionis erat, cum etiam
sanctissimi homines non careat huiusnaodi aste'ibus. Sic Gedeon noctu confregit statuam Baal propter timorem ciuium suom n, Iudic. 6. Sic etiarn discipuli in passione Christi latent, Hi H Q nec prodire audent. Nihil enim dissicilius vincitur, & expoli tur, quam amor sui, di timor mundanus. Haec enim duo plerosque omnino imped: unt a salute. In tenebris igitur ad Chri 1 'stum venit Nicodemus, quia adhuc in tenebris erat,vi qui non ' '' , iadum renatus esset. Solis enim renatis dicitur: Eratis aliquando riuuia i tenebrae, nunc autem lux in Domino Ephes . . Ioan.IS. Considerandum interin quam dissimilis fuerit hie Nicodemus aliis Phariseis. Illi nocte miserunt ad comprehendendum Iesum, hic autem ad audiendum eum nocte venit. Illi hora sua mal)vsi sint,& potestate tenebrarum: hic doctrinae aptum n
cturni silenti j bene captauit otis: Et illi quide coprehendendore ligando amiseriit saluatore Christu, hic interrogado dc audiendo inuenit & tenuit Chiiltu, Dei verbii: Scriptu est enim, Si a Beatus
299쪽
Prouerb. 3. Beatus homo,qui audit me, & vigilat ad sores meas quotidie, dic. Summa, hic erat de est princeps verorum Iudaeorum, illi
Matth. 3. autem erant, & manserunt genimina viperarum.
Praeterea salutabat Chri itum, ac familiariter alloquebatur, '& candidius ultro citroque disserentem audiebat. Praedixerat enim propheta tempus emerequirendi Dominum, cum venis set, qui doceret iustitiam. Oseae. io. Nouerat etiam scriptum.
Deut. 3 3 . Qui appropinquant pedibus illius, hoe est, qui totos
se humiliant & deiiciunt, hi accipient de doctrina eius. Dssutati. Ni r Secundb describit B. Ioannes disputationem Nicodemi M ρ e dichri Chrilli, quae no fuit suspitiosa vel insidiosis,qualis fuitIudaeo, rum de tributo non fuit stomachosa; vel inuidiosis, qualis fuit ' Sadducaeo in de resurrectione mortuorum , nec fuit fastuosa vel superstitiosa quaestio, qualis fuit Pharisaeorum,cupientium videre signum de eoelo sed ciuilis atque syncera. Venit enim ad Iesum non tentandi vel obseruandi, non insidiandi, non fallia istudio: sed gratia discendi atque cognostendi salutem hominii. Fuit enim disputatio de iustitia & de renascentia, de iustitia carnis δc spiritus. Audiens enim Nicodemus, qubd Christus
doceret iustificationem primam non petenda, neque haurien-' dam ex operibus legis secundum Mosen: non ex traditionibus Patrum,secundum opiniones Pharisaeorti: neque ex sola fide, neque apprehensione quantumuis certa & firma , secundum
Lutheranos &Caluin istas: sed fide in Iesum Christiti cumque videret signa & prodigia, quibus Christus suam doctrinam
confirmatiat, haesitabat in utram partem animus inclinandus esset. Illinc Obstabat antiqua logis consuetudo, atq; eximia &su imma eiusdem authoritas: hinc mouebant admiranda sisna, ct diuina Christi facta. quare non facin poterat Christi doctrinandi ut impiam reiicere, vel reprehendere, nec Mosaicae legi salua conscientia repugnare,& saluadi vim adimerς. Quapropter, utiniemas ille scrupulus, animi*tolleretur ambiguitas i. ad Christum venit,ad discendum quod ignorabat: in hoc um nrultd prudelior nobis, qui etiamsi ob varietatem dogmatum nonnihil dubitemus, non tamen consilium quaerimus.' λ, is, Docet nos hic vir Iudaeus in nostris dubiis atque scrupulis,spupula ad ' ndn ad alium, quam ad Christum debere confugere. Sed non ristaeon m inuenitur Hiero lymis, nec alibi, sed in ecclesia catholica Rogiendi . mana Apostolica, illic'pascit, illic cubat in meridie. Docet item Nicodemus, ne pudeat nos,quae ignoramus, petere. Ipse enim cu princeps esset doctissimus, sanctissimus,& magnae auctoriatatis vir,magister in Israel, non dubitauit Christum accedere,
interrogare, & instructione petere de iis,qua ad iustitiam pertinet. In quo manifestὸ superbia nostra colanditur, qui si vel paululu sapientiae, vel iustitiae nos habere nobis persuademus,oes
300쪽
-1 TAT ix. a eontiones & scripturas cun temnimus, quasi nihil nobis nece sarias: quo sit, ut apud nullos contemptius sit verbum Dei, qua apud eos, qui vel de sicientia, vel iustitia sua praesumunt: cum tamen certum sit, qu nullus tam doctus, qui non plura ignoret: nec raro contingat, ut quis se ivllum esse praesumat, qui tamen nondum scit,quid it vera iustitia,& ubi quaerenda. De renascetia fuit quoque disputatio, ubi fiat: scilicet, in baptissmo , cum homo aquis imicimitur& extrahitur. Haec im- ιM . mersio significat carnis mortificationem & peccatorii abolitionem: A nox in hac vita se plena remissio peccatorum, haec extractio fignificat hominis in spiritu sancto renouationem, dc haec in hac vita est imperfecta: sed renouamur de die in diem secundum interiorem hominem.
Deinde, per quem fiat, sicilicet per spiritum sanctum . Caete- p. ' , Gm,quando fiat,scilicet, cum quis in conspectu Dei poterit vendicere: Meat vires sine te nihil sunt. Omnis mea sapientia sine te est stultitia, Omnis mea iustitia a tua morte & passione habet sua dignitate atq: virtute. quia igitur in me solo nihil spei
neque auxilij est. ad te domine confugio, tuus gratiae me commendo: ut qui me baptigasti,tauisti,atque tuo Languine redemunt,des etia gratiam,qua tuam legem seruem, carnem mortifice, atque lateriorem hominem magis ac magis renovem.
Tandem, quare fiat: scilicet,ut carnalis homo fiat spiritualis: M''fice υ & quae natiuitas fuit de terra, de puluere, dc crassis elemento, i V
fiat nunc de puriore; nempe,aqua, spiritu & aere. Mimiluod εχ e euatum . Ac si diceret, Qualis arbor, talis fructus: qualis Ada,tales ones posteri eius . Lupus non procreat agnu, nec accipitrem noctua. Si quid boni meriti sperandum est, portetcarnem&sanguinem tum peccatis in Daptismo submer gi, virtutes plantari, & rursus hominem nouum renasci spiritus sancti gratia perfusum dc illustratum. 3 Tettib , beatus Euangelista describit ordinem & modum . Ldisputandi. Salutabat Nilodemus Christum,&ait: Rabbiminio Lquia a Dea venisti migilia.Nemo enim potest hec Inafacere, qua tu facis, nisi fuerit Deus cum ipso. Ac si diceret ua sancta vita, salutaris doctrina, & inaudita signa & prodigia faciunt, ut nihil mali de te
cogitare possim, nedum suspicari veritin hoc me torquet,qu, Mosen cum omnibus operibus legis teticis, de fidei ac charitati omnia ad salutem animet pertinentia refers accepta. Ex hoc loco vides Nicodemum ex eorum numero mille,qui miraculis moti in Christum crediderunt: quamuis longe perfectius quam alij. Illi enim tantum signa attendebant, non Gliam verba Christi, ideo cessantibus signis omnes a Christo defecerunt hic autem praeter signa,etiam verbum Christi requirebat, ideo omnibus aliis negantibus,hic in fide perstitit,ut patet.