장음표시 사용
271쪽
iso Commentaria in Librum IV. 'gum. Cap. X
ctet . quod Deus ei iusserat, quodque alia r Atione perfici vix poterat. Vnde ipse putabathoe mendacium sibi esse licitum, tu, o necessa rium honestum & pium. ita Theodor. I. Pr
p Licet enim hoc eius mendacium ex genere suo esset pernicios im, quia erat simulatio imbrofessio idololatriae, ideoque scandalum p
a.Ptanc. Suar tract. l.de fide disput .iq.scet. n.9. Greg. de Ualentia trach. te fide disp. I.q. I. uncto a. imo S. Aug.lib.contra nata actum c. . Iehu mendacium vocat impiu ideoq; eumno pro illa simulatione, sed pro obedientia, qua iussu Dei occidit posteros Achab. a Deo fuisse
laudatu dc remuneratum asserit,additque: Iasii
ure, ut eorum titubrvi penetrarent; quod ego prohibens, ait Aug ιripli librum cotra mendacium.
Misaeo Tamen multa sunt quae Iehu excusant , Sc πέ--. hoe eius mendacium potius ossiciosum quamr perniciosum fuisse ostendant. Prienum est,in tentio loquentis, nimirum quod illud dixerit non serio, non enim intendebat colere Baal, sed ficte&simulate ut omnes cultores Baal in unu in colligeret, dc collectos omnes quasi victimas diuinae iustitiae mactaret, uti Deus ei iussorat; quod alias sacere nequiuisset. Vnde S. Hi
ron. in cap. 2. Epist. ad Galat. omnino excusat Iehu, docetque utilem esse simulationem , ct quandoque exhibendam , dummodo caueatur mendacium. Villim, ait Hier. simulationem σου modum se in tempore I bu nn Met exemplum.
Idem censet Abul.Caietanat alij, imo Adrianus in q. 1.de Baptismo in resp. ad s. ait licere ce- Clare ndem per professionem falsae religionis, si iusta subsit eausa: quod tamen alii passim improbant & refellunt,ac metito. minari. Secundum, qudd simulatio & fictio haec Iehu breuissimo tempore durarit; unde exiguum suit scandalum: nam mox visuri erant uniuersi animum loquentis plane contrarium: moram ergo modici temporis Iehu pro nihilo reput
Irilium. Tettium,quod non iusserit vel exhortatus sit Baalitas ad sacrificandum Baal, sed tantum di xerit: ua colam eum amplius:qua voce lautum intendit occasionem dare Baalii ut animum suu aperirent, de malitiam idololatriae mente con- .clusam proderent, ut illam deinde ipse succideret. Sic medici dant pharmaca, quae humores prauos commoveam, ut eos deinde emicantes expellant, itaque homini sanitatem restituant. DSic principes mittunt exploratores ad hostes, qui se eorum amicos simulent. ut eorum consi lia resciscant, di Principibus renuntient; uti socii Chusai transfugiens ad Absolomem, i iust dissipans consilia Achitophelis 2. Reg. I s. v. 4'Sic heri explorant fidem seruorum & ancillarum, hinc inde ponendo nummos, ut videant an ipsi eos auferant & surentur. an verb fideli ter ad herum reserant. Hi ergo dant quidem o casionem sarti; non tamen ad illud incitant vel
Dices, Iehu implicite suo exemplo inuitauit Baalitas ad sacrifieandum Baal. Res p. Iehu non . inuitauit, sed occasionem tantum eis dedit
erifieandi Vti iam dixi de heri,) quam sciebat
illos arrepturos, idq; permisit, ut quod ipsi quotidie faciebant priuatim, hoc iam sacerent publice, itaque detegerent, ut ab eo puniri plecti dapos Ichi. Salius enim erat unum actum sacrimcij publicum permittere ad redinienda tot pluuata eorum sacrilegia. Satius erat sinere eos pu blice semel idola eblete, quam priuatim millies& millies; ut hae promissione idololatriam Baal
funditus excinderet. matrum, quia magna tunc erat rerum relisionis perturbatio:alii enim colebant Baal, sqvitulos aureos. alii Melchom, alij Chamos, alii Deum verum: quare exiguum fuit hoc Iehu scandalum : quisque enim libere colebat quod volebat. Addunt nonnulli Iehu ambigue suis Ielocutum.& per Baal intellexisse Deum verum hie enim verus est Baal, id est omniumDominus; aut potius per Baal intellexi isse daemonem. q.d. Achab eoluit Baal. id est daemonem victimis
nimalium, ego amplius eum colam, sed mar rialiter tantum,uiremis hominum. quia Baalitas mactabo de offer in illi .non quas Deo, sed qua si Dei archicarnifici; qui mere dc lectatur sam iguine de morte hominum impiorum,ut animaseorsi abripiat in ruriata: magnum enim festum egit detimon in mactatione idololatratum, quam
fecit Iehu, eosque quasi victimas sua, talitavi
Quin tu quia Iehu erat bomo militaris, M. litati ergo sensu Sc astu hoe militare strat agema ad inuenit , ad peidendos simul dc semel omnes Baallias, Dei aeque ac suos hostes: quare non stiis duerat casibus conscientiae, sed quod Eelus h notis Dei di militatis industria ad detegelidos hostes. ut ex inopinato eos opprimeret,illi su
gerebat, hoc bona fide peregit. idque in es Giuuante , 8c ut videtur probante Ionadab viro probo, prudente de religiose. Denique Iehu a Domino laudatus Sc rein
Simili modo Constantius Imperator Comstantini Magni pater, ut agnosceret quinam in familia sis a essent veri Sc eordati Chrilitani, qui, i vel timidi, de inconstat ites, edixit ut qui
Deos colere vellent .in aula manerent pristiniuiiue honoribus si uerentur; qui veto id facerei lent,aula excederent: Mox omnes eos qui se Deos colere velle dicebant, aula eiecit; caeteros in ea retinuit,causan que dedit sta inodo, inquit,
mi bifidi ei alit , qui Dra presidi μι, ιλ ita resert Eusetalib. i. de vita Constamini cap. 9. de Io. M
SA ca IFις iv M EMM GRANDE EO NIKι 'M. IMBAALJq.d.Volo grande de solemne sacrificimuossore Baal, ideoque volo Baalitas omnes esse praesentes.Hoc simulabat Iehu, sed vere intemdebat ipsetaei Baalitas, quasi victimas mactare Deo, eoque offerre daemoni, quasi Dei carnifici , qui eorum utpote sita cultorum erat d minus & possessor, ideoque eos secum abrept rus erat in gehennam. SANCTi Fic AT EDiEM soLFMΜΕM BAALI vom hoe est indicite diem festum de sanetum, quo lemniter colamus Baal: sed vos o Baalitie, letis eum sorinaliter victimis boum, ego vero eum colam materialiter dumtaxat mactando
272쪽
th tradendo vos ipsos quasi victimas daemoni, Acut v metipsos dicastis.& quasi seruos addixi-
ius. Et vere solemne filum egit tum daemon, cum tot idololatrarum quasi seruorum suorun a Iehu cresserum animas α corin ta rapuit. VO-cati argo venerunt ad festum solemne non epuli sed macelli sui. Sic diabolus in morie Luthe-.ri indixit solemne sestum daemonibus sibi subditis , adeoque omnes circum quaque conuoca uitia eius animam cum triumpho deduce dam ad tartara. Id salsi sunt daemones qui e ne pumenos possidebant Gellae, quae ciuitas est mni eoantia linet Antuer piam de Lovanium, ubi S. Dympna virgo Se martyr a suo patre rege Hyberniae pro virginitate occisa requiescit, ocmultis miraculis praesertim in energumenis adaemone liberandis resplendet , uti oculis meis olim conspexi, cum Lar tae huius virginis lips ni sacra visitarem. Geilae, inquare, eo die quo mortuus est Lutherus.Omnes energumeni adq-monibus λε te liberi; sed postero die ruri u bijsdem podeis re exagitati. Rogati daemones causam. di Ere, se pridie conuocatos ad magni amici sui Mari ni Lutheri fuit uc, illi mersu, illa ac fotum agitasse: principem enim ipsorum rearchidaemone in praecepisse, ut uniuersi spiritus maligni ad sui prophetae do fidelis eooperarii Lutheri exequias confluerent ; congrue enim . ut qui qua plurimos ad inseros deduxistet . aquam plurimis ad eosdem solemnit et deducer
tur.Vti inter alios narrat Tilmannus Bredenta. inius lib.7.Collat. Eo.ca. qui de addit innumerabilem corii orum horrendino in' modum erocitantium copiam etant illi daemones)ca
vel Lutheri supervolitaile , illudque lilinio CWitten bergan ad sepulchrum usque comit iam Disse. Simile sesium egerunt daemo ora in morte v donis Magde burgensis praesulis, uti idem Breden cui b8.ea. t ex Naucleio, Ful Lbsio. P. anisio fuse enarrat. ET v ENERvNT cvxceti fravi BAAL.J Setin vocat deuotos Baal, praesertim sacerdotes,ut patet v. ι9. unde de veis. seq.iussit eis dati vestes, scilicet lacerdotales de sacras: nec enim videntur omnes qmia inci qui Baal adorabanti iste, aut templo uno capi potuisse. Sic 17.4. celentes, vocantur viri piu de religios Deum pie colentes. Abul. tamen censet omnes omnino profitentes cultum Baal vocatos venisse ad diem solemnem Baal: licet enim tempore Achab fuerint illi in magno numero,tamen pa
post agente Iosiphat rege pi multi ex eis ad
cistum unius veri Dei redierunt. DET REPLETA ro no Mus BAAL A svMMovsQSE AD sv Masu id scilicet ab extremo in e tremum. Sept. Et renta est e vi Iupit M. Chald.
vis BAAc scilicet sacerdotalia vel sacra, qu .libus utebantur Levitae de Nathinaei , siue ministri sacerdotum: non ergo dedit eis vestes Lia eas in praemium. Haec enim magna inultis suisset idololatriae & peccati illecebra. ut pro vestibbus se cultores Baal esse mentirentur. Addit Abulens Iehu eis victimas ad sacrificium suppeditasse de inuitasse ad sacrificandum, idque fine culpa. verum id dici nequit: inuitate enim ad s.crificandum ideso, culpa est & scelus, qu coinq; fine id fiat. Susiecit ergo Iehu, quta eos paratos ad sacrificandum .permitteret stati fi
cem, ait Iosephus, ri sacru oram obem ac pro h - vnusti erat. Prudenter id prouidit Iehu, ne quis innocens Deique cultor, sed soli nocentes Baalitae mactarentur. ANιMA Elvs ERiT PRO AN MA it clus J In. VEM, terminatu ,ait Iosephus, eorum elabi per Mil. vicarium pro iti motu rum. FACTUM EsT AvTEM cvM coΜpi ετ vM vos, at Ess ετ no LOCAusTvMJ Hebr. Chald. dc Sep- . tuag. Rom. habent in lingulari: cum ιι summas sit. scilicet summus sacerdos Baal. Sept. Regia&Complut. habent in plurali: com lauerunt scientri h aurum, virumque ve' 'rum : plures enim in pluribus altaribus plura ose latebant holocausta. ET PRO iEchκvNT cadauera eorumὶ Mi Li-.TES ET DUc Est Iehu. ET iERusT is civi τλτsM TEMPLi BAAL, VER&26. ET PFOTvLERvNτ sTATvAM DE FA NO BAAL, ET COMBvssERvNTJ Videtur ciuita, quaedam propite suisse dicata Baal, e cuius templo ita- tuam Baal eduxerunt de combuis rum. Vata b. . dc salem per ciuitatim intelligunt ciuitates .ut sit Enallage numeri. q. l. Iussu mi iluque Iehu iue- .runt in quaslibet ciuitates Israel ex eisque eduxerunt idola Baald combusserunt,idque eos se cisse valde est probabile. nam ut sequitur: uit sta M uba Baal δε ibi aH quod non secis let si in una tantum ciuitate eum deleuisset. Deniaque milet esse Hypallage: Iurm t in auitatem timpli, id est ierunt in templum ciuitatis : templum enim hoc ab Achab in Samaria aedificatum erat vastum do amplum, habens varia domicilia a nexa mil. r paruae ciuitatis. q. d. P stquam in . templo caesi sunt omnes&seli cultores Baal, I hu cum suis ingressus est ipsumtems um; λς statuam Baal eduxit & eombussit. Unde Sein tu g. Regia&Complut. non habent τὸ civit,in rem , sed lanium imini vAM ad temptrum Baal,
idque valde. huic loco est apposivim &:co
adorandi ' IEROBOAM, Eec. NON RECEMiT J ιMira sui inaec Iehu de caeterorum regum Israel vel caecitas vel fit uitas. quod cum viderent se ibi su Dei delere domos Achab, alior uulque regum ob idolorum culturam, ipsi tamen eademii non numero, certe specie coluerint; ideoque eamdem Dei manum vindicem senserunt, ac cu pinetis excisi sunt. Causi fuit politica Rura metuerunt, ne si rediret populus ad Deum ad randum in Ierusalem, rediret paritet ad stirpem Dauidis 3c reges regnantes in Iuda. Sed vanus suit hic eorum metus Deum enim vadem habebant: ille enim pio serat, si se sesum colerent, regnum eis fore statile,& propagandum in po
uit 23. annis, huic successit filius Ioachas me
273쪽
161 Commentana in Librmn IV. Regum. Cap. XI.
37. annos, huic filius Ioas per sedecim, hute Alios Ieroboam per qi .huic filius Zacharias per
Porro Hebraei censent prophetam haec promittentem Iehu filisse Io.iam prophetam quartum E minori v verum Ionas non fi ruit sub Iehu . sed sub Ieroboam nepote Iehu. Qiare melius Nicephor. in Chron. & Salian. censent prophetam hune sintse Eliseum , qui primulis unxerat Iehu in regem, ut dictum est
videtur Iehu statim post eaesos Baalitas &euersum Baal, hane promissionem a Deo in Denique contra idola Ae vitulos Iehu inici
Deus prophetas, qui sua oracula ta minas', inhum , & Israelem illi in scelere applaudentem dictarent & scriberent; quorum primus fuit Osee, qui coepit prophetare sub Iehu, vel paulo post Iehu. Vnde cap. .ε. ait: Adhucor visitabo sarrinnem ladatis sopo domum Iris,
quilia Dbraim puta Iehu & dece tribuum, qu tum caput erat Ephraim. Causam subdit populi in idola pronitate, consuetudine firmatam, quae Iehu idololatriam fouit & promouit. Vnde ait militialisa lati*auerunt retem &c. qui mirptaemium accepisse, licet Abulen. censeat id fa- B paularum cisiivi a ia mihine sermenin re sermo-ctum postquam Iehu coepit colere vitulos, ideoque a Deo limitari hanc promissionem ad
quartam generationem. sed cultum vitulorum
puniuit mox Deus per Hazael restem Syriae imu dentem terram Israel , vii illico subdit ut: tunc ergo non praemi j , sed punitionis Lit
gnantes dissecando, uti eis praedixerat Eliseus
sv No PsIS CAPITIS A Thalia extincto simiae regis reg/iat: occidit eam mari Pontifex,uregem constituiso Ibi Och.viae sidum.
r. Λ Tlialia verd mater Ochoziae,videns mortuum filium suum, surrexit,&in- teriacit omne semen regium: 2 Tollens aut cm Iosaba filia regis Ioram,sbror Ochoatae. Ioas filium Ochoziae, fiarata est eum de medio filiora regis qui interficiebitur,ct nutricem eius,de triclinior Ic abscondit eum a facie Atm-liae, ut non interficeretur. 3. Eratque cum ea sex annis clam in domo Domi nit porro Athalia regnauit super terram. 4. Anno autem septimo misit Ioiada, Sc assumens centuriones & milites, introduxit ad se in templum Domini.pepigitque cum eis foedus: de adiurans eos in domo Domini ostendit eis filium regis: s.&praecepit illis,dicens: Iste est sermo quem facere debetis: 6. Tertia pars vestriim introeat sabbato, & obseruet excubias domus regis. Tertia autem
pars sit ad portam Sur et se tertia pars sit ad portam, quae est post habitaculum scutariorum:&custodietis excubias do Messa. 7. Duae vero partes E v
bis, omnes egredientes sabbato, custo ni excubias domus Domini circa regem. 8. Et vallabitis cum, habentes arma in manibus vestris : si quis autem ingressiis fuerit septum templi, interficiatur : eritisque cum rege introeunte& egred:ente. 9. Et fecerunt centuriones, iuxta omnia quae praeceperat eis Ioiada sacerdos: de assumentes singuli viros suos, qui ingrediebantur sabbatum. cum his qui egrediebantur sabbato, venerunt ad Ioiadam sacerdotem. io. Qui dedit eis hastas, de arma regis David, quae erant in domo Domini. it. Et steterunt singuli habentes armam manu sita,a parte templi dextera, usque ad pintem sinistram altaris dcaedis , circum regem. Ia. Produxitque filium regis , Sc positit super eum diadema, & testimonium: feceruntque eum regem, Munxerunt : &plaudentes manu, dixerunt: vivat,ex. I 3. Audiuit autςm Attalia vocem populi currentis e & ingressa ad turbas in templum Domini, a . vidit regem stantem super tribunal iuxta morem, bc cantores Sc tubas prinpecum, omnemque populum teriae laetantem, de canentem tubis :& scidit venstimenta sua. clamauitque: Coniuratio, coniuratio. Is . Praecepit autem Ioiada centurionibus, qui erant super exercitum. & ait eis: Educite eam extra septa templi. & quicumque eam secutus fuerit, seriatur gladio. Dixerat enim face dos: Non occidatur in templo Domini. I 6. imposueruntque ei manus, Mimpegerunt eam perviam introitus equorum, iuxta palatium, ct interfecta est
274쪽
Commentariam Librum M. Regum Cap. XI. et
populum, ut esset populus Domini, 6 interregem dc populum. 18. Ingressit siue
omnis populus terrae templum Baal, &destruxerunt aras eius , α imagines contriuerunt valide: Mathan quoque sacerdotem Baal occiderunt coram altari. Et posuit sacerdos custodias. in domo Domini. I'. Tulitque centuriones, re Cerethi de Phelethi legiones, α omnem populum terrae, deduxeruntque regem de domo Domini: M venerunt per viam portae scutariorum in palatium, cras edit super thronum regum, zo. Laetatusque est omnis populus terrae, de ciuitas conquieuit: Athalia autem occisa est gladio in domo regis. a i . Septemque annorum erat Ioas,cum reguare coepisset.
vos. I. ATn Axi, vllao MATER Ocnoeti , v D A pem Salomonis, quotquot enim eum sequutur, DEN, MoReto M pixivM sv v v ccxli etiam occisum a Iehu cap. 9. vers. 27.J svRR Ociet erexit se, ET INTERPEci TOMNE SEMEN κε civ ML scilicet omnes cxhoziae regis filiique sit nitos; ideoque nepotes suos caeterosque ea, regibus prognatus. Athina impia filia ivit imissi Achab Iezabelis. num Ioram filio Iol is fiat reg Iuda, ex eoque genuit Ochoziam: quare videns Ochoziam filium suum occisuma Iehu , inuasit regnum ,& omnes filios ruis, quorum ipsa erat auia, interfecit. Mira filii de barbara haec eius feritas de impietas, qua quasi inera Medea cuius tragoediam vide apud Se-VM radescendere ex Nathan non ex Salomone: mira diserte Ioas hic vocatui filius O hoziae, qui ex Salomone, non ex Nathan des endit. Friuolum ergo est quod iidem addunt, idcirco loas, M. maiiam de Ochoziam omitti in genealogia Christi , Maith. G qudd in Ochozia deiecerit stirps Salomonis.
TO domum Domini ilue temptu ET OBSER-vET COTOui As Dorius κε si si id est eust diat portant templi vergentem ad regiam ita Abul Caiet. dc alij. Diuiui Ioiada milites in tres partes, ut tria loca necessatia ad noui regis tu meam suos filios id est nepotes uigulauit. Fecit B teum. de ad Athaliae comprehensionem cust hoc partim ex rabie dc furia, parum ambiit ne, ut Gla nomine proprio, non quasi avia activlix nepotum, ii tu regnaret; partim ex im uidis, ut euersi iamilia Achab de Iezabelis, gorum ipsa erat filia, euelleret pariter domum auidia, cui ipsa posteritatem α propagati nem regni inuidebat. ita Iosephus addit Themdoret. aibasia, inquit, impia ct vitiumue i , tamquam rastilla exii 'au. . ut an/pio imperis ρο clam suo impis tem arri. Addunt alij, ut se totis regni viribus armat et contra Iehu, qui domum Acbab euerte- 'rat, eiusque euersionem, bellum vel necem I dirent. Porid milium horum maiorem partem Ioiada assumpsit ex Levitis,quibus ipse praeerat quasi Pontifex, ut conui ratio foret secretior de tutiori si enim seculates assumpsisset, isque id statim resciniisset Athalia, eo se oppres G. Hine Se sabbato detinuit Levitas, qui vice se hebdomadaria per fit inside more domum suam
erant redituri, ut maiorem ex eis militum num rum constaret. Hinc quoque Centuriones qui
que assumpsit ex Levitis, qui reliquos Leuixo per urbes Iuda sparsos ad se congregarent, ni mirum Azariam filium Ieroham, Ismael filium Iohanan, Azariam filiumObed. Maasiam filium hia inserendo, ulcisceretur. Athaliae stolis siit C Adai de Elisiphat filium Zechri, ut dicit ut a. D. . homira impia dc idololatra mater S. Ne 'cenai regis Bohemiae δ: mari ytis, quae fratrem eius Bolestium in Wencessat necem impulit; sed castigauit eam Deu e nam vivam terra a formit. vii fiasius ex aenea filii iodo alius ena
Sub Athalia floruit Lycurgus, qui paulo post
ex Minois legibus, quas ille Cretentibus dedera oliisque, leges d dit Lacedaemoniis: floruit enim Lycurgus ante solonem dc Draconem Erca annum a capta Troia 29o. ante Romam conditam anno asotatue Olympiades anno iis ante Christum anno γα ait ex Clemente αEusebio Salianus anno mundi 3ι sq. . . TOLLENS Avr-lOMBAFiLIA RE GisIo- aAM soROR OcnoetiAE IOAs vitiivis inuo
QεκETVR Jioseph. lib.9. Antiq. p.7. allem Iinsitam filiue uxorem Ioiadae Pontificis, ideoque .Ioiadam quasi auunculum Ioas; dc quas Potitia ficem eum in nu n restituisse. . Errat ergo philo vel potius Pseudo Philo in breuiario temporiim quem secuti sint Ioannes Annius de I
anno Lucidus,diam, inochozia desicii se sti
Paral.23. I. Piano Leuitae hi sine armis veniebat . ad templum,quasi in eo ministraturi sed Ioiada Pont .ibidem dabat eis hastas, lanceas,clype dc pelias, ut ibidem dicitur τ.9.& hic io.
est porta,qua a domo Domini siue a templod
noMus Doui Ni ci ac A aEGEMJ Not logia lis sabbatis minii ros, pura sacerdote, Sc Leuistas, in templo ad minii trandum mutari solitos, ut per hebdomades siccessi,ὰ singuli sta vice ministi arent iuxta ordinem aDauis piis notui .Paralip. .3. dc seq. virosque ergo hoc in vis triusque septimanae, scilicet unius finientis, ac alterius inchoantis nistros detinuit Ioiada ac nouos quidem ingredientes ad ministerium templi in tres partes sue classet diuisit, singuliLque portam unam custodiendam demantauit: veteres vero siue egredientes, in du s partesdia 'ibuit quae iuvium regem Ioas puerum cust
275쪽
16 Commentaria in Librum IV. Rogum. Co XII.
si daeis AvTEM iNGREssus IvER aT SE P. ATvM TEupLI, TER Pici ArvRJ Arctissime niti, hie seruanda erat disciplitia militatis cust diae, ne vel ordines turba a stuente turbarennisi vel Athalia milites siue ministros suos imi it ret,qui puerum regem interciperent, aut occiderent. VERRI 2. PRO Duxi τ ut vi LivΜ REGis, ET Posvir svpha EvM D DEMA coronauit eum in t
pru)ὶ ET TEsτι Mosi ubi Pro Latima Hebr. est Mnesier, pro quo Septuag. verium ἀγ- id est sanctificiti em, per quam Theodoret. imis ligit chiilnis, velum de chrismate de unctione Ioas paulo sequitur,ac -υν significat di via , siue coronam regiam. quam Septuaginta Avocant sanct sicationem quia illa in sancto templo asseruabatur, ut regi fideli Israeus, quasi a Deo electo 3e san stificato imponereturaia Abul. Petustimonium Pagnin. Vatabl. intelligunt vestem regiam , puta purpuram siue paludamentilla
purpureum. Melius alii accipiunt Deuteronomium : hoc enim regi novo dari iusserat Deus Deuter Onom. i' verssia.& ι'.ut rex ex eo disscet et ossicii sit esse & Deum p e colere , di su ditos benevole instar parentis tegere. ita Abul. Caietan. & alii, ae S. Hictoin in lib. a. Parat p.
Id ita esse patet ex 2. Paralipo D. M. veis II. ubi sie clatia explicatur. Dederunt, inquit,tn manu tuaro endam enim caeremonia in augur
tione regis erat pretkripta a Deo Deuteron. ι7. CLex enim, sive Deuteronomium id est secumda lex, hoc est legis repetitio facta a Moyse in Deuteronou .in vocat ut testim iun, scilicet v iuntatis diuinae. ouia in ea edicebat & protest batur Deus. quid ab Hebraeis vellet fieri. Haec omnia iure egit I ad a,tum quia avunculus erat pueri Ioas cui regnum debebatur. Ideoque Quasi eius tutor, curare debebat ut illud ab M thalia, quae inuaserat, ausetteturAE Ioas regis stitueretur, ac vice Ioas sui pupilli illud ad imstrare tenebatur ; tum quia erat Pontifix, ad quem deficiente rege vel principe spectabat cu.ra uti Synagogae, sic ε: Reipub Itaque illius erat clarare,ut Athalia hostis litaelis, quae Remputasimul re religionem euertebat, a tegno a uiaretur, dc alius princeps siue rex, cui illud tuis
competebat. crearetur, qui utramque conseria rei A promoueret.
vilis ina: in toram quasi abiecta, ac in terrena proiecta. υ κET Hrys Ruset EAM J id est impacti, -- V Mi nibus vi extraxerunt eam extra templum, ut soris eam occiderent, ne tem tum caede & sa guine tam impiae inulieris polluerent. . CERETH iET Pa ει ετ aiJquinam hi fuerant dixi liba .ca. Hebr. est duces o est milites ex datos, uti sint velites. Noster nomina uit: Ce ethict Phetibi. quia hi erant praetoriani α sotissimi milites qui in hoc sicinore maxi Merant necessarij.
domum,uue palatium rens .vid ietiam est versI6. Congrue ibi caeditur, ubi peccarat: in serat enim palatium re regnum. a te verum non
est quod ait Iosephus lib. s N. Atha iam in tractamnisse ad torrentem Cedron, buiue OGeium, fieri tameti potui tute adauer occisae in torrentem Cedron pinoiceretur.
ac Nuntini, vindicta telo res. Gregorij M pni Pontilici fuit Brunteiii Idis multotum W- gum Franciae maret de auia. Haec enim ut petapetuo regnaret.ac regina moreretur. Theodbricum regem, cuius ipsa erat a iis . concubiarum amoribus implexum detinc bat. idec que s.
Columbanum eum res argitentem G dio expulit, c Desideriuin Viennensem , ct Deis ivita Lugdunensem Episcopos occidit, atque dec in reges sita opera & consilio exstinxit; sed tandem a Cloidario rege capta, ac tamelo primo imposita de circumducta ludibrium Lit toti populo. deinde indomiti eo ut caudet per capitalos alligata, raptataqu*calcibus equi disperstini fuit eius cerebrum, reliqua vero membra perat. pera saxa, sentes & rupes protracta , disco afuere, uti ex Amoino narrat Batonius
r. Λ Nno septimo Iehu,regnauit Ioas: & quadraginta annis regnauit in Ierui salem, nomen matris cius Sebia de Bersabee. a. Fecitque Ioas rectui i- coram Domino cunctis diebus , quibus docuit eum Ioiada sacerdos. 3. V rumtamen excelsa non abstulit: a huc enim populus immolabat, de adolebatia excelsis incensum. q. Dixitque lora ad sacerdotes: Omnem pecuniam semctorum, quae illata fuerit in templum Domini a praetereuntibus, quae offertur pro pretio animae, it quam sponte dc arbitrio cordis sui inserunt in templum Domi ni: s. accipiant illam sacerdotes iuxta ordinem suum, di instaurent sarti Vtecta domus, si quid necessirium viderint instauratione. 6. Igitur vi' 'e ad vigesimumtertium annum regis Ioas', non instaurauerunt sacerdotes sum tecta templi.
276쪽
Commentaria in librem IV. Regum . Ca XII. 161
templi. 7. Vocavitque rex Ioas Ioiadam pontificem de sacerdotes, dicens eis: Quare sartatecta non instauratis templi t nolite ergo amplius accipere pecuniam iuxta ordinem vestrum, sed ad instaurationem templi reddite cam. 3. Pro hibitique sunt sacerdotes ultra accipere pecuniam a populo, ec instaurare sartatecta domus. 9. Et tulit Ioiada pontifex gaZophylacium unum , aperuitque foramen desuper, & posuit illud iuxta altare ad dexteram ingredientium domum Domini, mittebantque in eo sacerdotes, qui custodiebant ostia; omnem pecuniam, quae deferebatur ad templum Domini. io. Cumque viderent nimiam pecuniam esse in ga phylacio, ascendebat scriba regis, & pontifex , est undebantque, & numerabant pecuniam, quae inueniebatur in domo Domini: ii. x dabant eam iuxta numerum & mensuram, in manu eorum qui praeerant caemcntarijs domus Domini: qui impendebant eam in sabris lignorum, & in caementarijs ijs, qui operabantur in domo Domini, i a. & sartatecta faciebant: d iiiij , qui caedebant saxa, & ut emerem ligna, de lapides, qui excidebantur, ita ut im- . pleretur instauratio domus Domini, in uniuersis quae indigebant expensa ad muniendam domum. 13. Verumtamen non fiebant ex eadem pecunia hydria: templi Domini, de fuscinulae, dc thuribula, Ic tubae, omne vas aureum &argenteum , de pecunia quae inferebatur in templum Domini. i . ijs enim qui faciebant opus, dabatur ut instauraretur templum Domini: is. & non fiebat ratio ijs hominibus, qui accipiebant pecuniam ut distribuerent eam artificibus, sed in fide tractabant eam. i6. Pecuniam vero pro delicto ,& pecuniam pro peccatis, non inferebant in templum Domin , quia sacerdotum erat. II. Tunc ascendit Harael rex Syriae, M pugnabat contra Geth, cepitque eam i & direxit ficiem suam ut ascenderet in Ierusalem. 18. Quam ob rem tulit Ioas rex Iuda omnia sanctificata , quae consecrauerant Iosaphat de loram de Ochoatas, patres eius reges luda, & quae ipse obtulerat, dc uniuersum argentum , quod inueniri potuit in theciuris templi Domini, & in palatio regis: misitque Hazaeli regi Syriae,&recellit ab Ierusalem. i'. Reliqua autem sermonum Ioas, de uniuersa quae fecit, nonne haec scripta sunt in Libro verborum dierum regum Iuda
aO. Surrexerunt autem serui eius, &couiurauerunt inter se, percusseruntque
Ioas in domo Mello in descensu Sella. at. Iosachar namque filius Semaath, de Iorabat filius , Somer serui eius, percusserunt eum, dc mortuus est: &sepelierunt cum cum patribus suis in Ciuitate Dauid , regnauitque Amasias situs
eius proco. ERvΜTAMEN ExcELsA Nos AssτvLiTJ A more populi in illa propenii, ne ille seditionem moueret. Vide quae de excelsis dixi sup
rvis lib.3.Reg. cf. v.2. OMNEM PEcvNiAM fAncetoηvMJ id est san- ctificatorum, siue consecratorum; q. d. omnem pecuniam Deo oblatam consecratam accipiant sacerdotes,
A PRAETEREvNTiavsJHebra translatii te, scilicet in numerum de censum, id est ab omni qui numeratur,soluitque censum.Ad hunc enim tenebantur soli illi qui attigerant vel excesserant annum vigesimum. Exodi 3o. Ig. QSAE OFFERTvR PRO PREetio AuiMAJ id est Iro cense suo Iusserat ehim Deus , ut quisque lebraeus in censu pro capite suo sblueret dimidium scium, id est duos Iulios siue duos Reg les. Hoc pretium vocatur aruina , id est vitae iami minis viventis, tum quia Hebrui qui toti erant Deo dicati, hoc pretio quasi vitam eo redimebant; tum quia soluendo hoc pretium, a Deo t ei: e postulabant de impetrabant , ut Deus eis vi. tam prorogaret, eamque ficeret longam, sanam a prosperam,uti dixi Exodi 3o.ra.. UT INsTAvRENT fARTATECTA DOMus J, 'S' Dei. scilicet templi , ut scilicet restautem quη longitudine temporis vetustate consumpta, vin lib. In Retum. corro actruinosa sum. quaeque Athalia demo
TTMPLi 4 Dupliciter peccabam sacerdote Pri mo, quod negi gentes essent in exigenda pecunia pro censu debita templo ex lege Exodi so. v. ia.secundo,quod eam non in Gintecta te m-plised in alios ac subinde in priuatos & propylosus is expenderent. Qitare iure cum eis expostu lauit rex Ioas,elique hoc colligendae 3e seruandet
pecuniae pro templi fabrica, ossicivim 3bstulit, B eosque pecuniam in gazophylacrum inicite pret-
PRouist TiΩΣΕ sviresAcER TEst ponimuiri sed volentes oc contentientes. Vnde propra' hibitisunt Hebr. est testu, id est confisi erunt, voluerunt, annuerunt. Chald. colemisuerunt; quia ut ait Iosephus, sciebam mi atri u populaei se dissiciles ad soluendum censum,ac neminem
quamdiu scilice durabat restauratio templi:
277쪽
166 Commenωria in librum IV. Regum. Casta Iu
liaee enim utpote magis necestaria praeire debebat : qua peracta reliquum pecuniae expensum est in hydrias, aliaque vasa telopis,ut patet 1. Pa. ral. .ita Abul Caiet.&alij. v s. re. ET NON FIEBAT RATIO, &cJ q. d. non exigebatur ratio , dc computus a receptosibus pecuniae , quia sciebant omnes ouod aes rivaτRAcτABANT EAM l quω scilicet omnia expenderent in fabricam templi , de nihil in proprios usus decerperent. ita Chald.Vatabl. de alij.
' EκATl va tabl. pecum que superoro ιmpta rictima pro ii cta tes pereatu, in in ινι batur tu adem D mini,quὸ sacerdotum enim longe a templo habitabant, non victimam, sed pecuniam mittebant ad unum e sacerdotibus, qui victimam emebat, ct quod reliquum erat pecuniae empta victima, id cedebat in utilitatem sicer. dotum. ha vatabl. Abulens vero sic, explicat, quasi Me agatur de delicto de peccato contra
sacerdotem admisso , ut ii quis abstulisset id quod de victimis ad sicerdotem pertineret
tunc enim praeter illitum damnum , Ac victi.mam pro illo peccato . quintam etiam partem msuper in pecunia debuit offerre sacerdoti. Audi legem Leuit. s. v. is . animas nauarisans ca- mati per errorem, in ta qua D. M i μηct secata, peti aureis, s Det pro delicto suo arietem immaculatum de regit, . qui emi potest ausim sicli, , iuxtam sanctuatij: ipsam' quod intulit damnum restiarin, o qviniam parum p ethpra, tradens sace dest. Idem de delicto sancitur Numer. v. s.
QSid intersit inter se ictum de peccatum dixi Le.
DERET. IN IERHALEMJ Quia Deus per id rael, castigare volebat Ioas regem, qui post moratem Ioiadae deprauatus a consiliatijs Athaliae, deflexit ad idola, ideoque occidit Zachariam filiu Ioiadae eo quod eum de idololatria argueret. Atque ob hanc caedem sacrilegam Ioas ipse caesus est a sitis famulis, α regia sepultui a caruit;
quae omnia iusia narrantur a. Parat .aq Porro ad hane idololatrarum castigationem peragendam, iusserat Deus Eliae, ut Hazael ungeret in regem Syriae 3.Reg. a9.16. QUAMOBREM Tvvir Io As Rrx Iv- vos. m.
c Essi τ As ILRusALEMI Ab hoc exemplo collia .gi ait Caietan . quod pecunia dc thesauit Eccletiarum licite impenduntur pro redimenda vexa tione populi, qualis erat hic obsidio Ierusalem; simul tamen cum toto thesauro regio. Iniquum enim esset i hoare lytrum ab expilatione Ecclesiarum: sed ubi publicus regiusque thesaurus 'non sui scit, Ecclesiarum opi s subuenire dc siinplere debent. Haec Caietan. Audi S. Ambr.lib.
Ossic. p 28. tres casus recensentem, in quibus licet vasa sacra in laicos usus conuertere. Salia Apin insuaderiuaterno tamenta, crimen est: sin νιπὸ pauperum eruat, captiuam redimit, mi ericordia εμ
ra punt: mina potis dolere: quia tu sep uiu Christi
notum requies de tractorum s. Iuliaristioni ieribus vasa Milista etiam nutiata confingere, constare, vendere licet. quae s.Ambros. verba transscripta si ne in ius canonicum, extantque n. q.2.ciauram Lmmopus.
sv No PSIS CAPITIS.II EP1ur in Israel cesse Dacho, Din o Ieroboam. v D . moriens Elysim victoriam
A triplicem contra Dros rara Ioas promittis, ac v. a I. iam mortuus mortuum conra
muri rum fustuar. Denique ma . morior Hag ael, cui successis Benadad - , quemurtio pugnando vincis Ioas hista crat alum Et ei.
r. Λ Nno vigesimo tertio Ioas fili j Ochoatae regis Iuda, regnauit Ioachaz filius Iehu super Is hiel in Samaria decem & sepicria annis. 2. Et iacit malum coram Domino, secutusque est peccata Ieroboam si ij Nybat, qui pecc re secit Israel , &non declinauit ab eis. 3. Iratusque est furor Domini contra Ista et, α tr*lklit eos in manu Pisael regis Syriae, M in manu Benadad fili j Hazael
cunctis diebus. 4. Deprecatus est autem Ioachaz faciem Domini, re audiuit eum Dominus r vidit enim angustiam Israel, quia attriuerat eos rex Syriae: s. ω dedit Dominus saluatorem Israeli, & liberatus est de manu regis Syriae r habitaueruntque filii Israel in tabernaculis suis sicut heri de nudiustertius. 6. Verumtamen non recesserunt a peccatis domus Ieroboam , qui peccare fecit
Israel , sed in ipsis ambulauerunt : siquidem de lucus permansit in Samaria. 7. Et non sunt derelicii Ioachaa de populo nisi quinquaginta equites, ct de
278쪽
Commentaria in librum II Re γm. Ca XIII. 1 ι'
cem currus, de decem millia peditum: interfecerat enim eos rex Syriae, sc rede gerat quasi pulverem in tritura areae. 8. Reliqua autem sermonia in IoachaZ. Muniuersa quae fecit, A fortitudo eius, nonne haec scripta sunt in Libro sermonum dierum regum Israeli 9. Dorn iluitque Ioacta aecum pavibus suis, S: sepelierunt eum in Samaria: regnauitque Ioas filius eius pro eo. io. Anno trigesimo leptimo loas regis Iuda , regnauit Ioas filius Ioachaz super Israel in Samaria sedecim
annis, Ii. defecit quod malum est in conspectu Domini, non declinauit ab omnibus peccatis Ieroboam filij Nabat, qui peccare fecit Israel, sed in ipsis ambulauit, i 2. Reliqua autem sermonum Ioas , dc uniuersa quae fecit , &sortitudo eius, quomodo pugnauerit contra Amasiam regem lucta, nonne haec scripta sunt in Libro sermonum dierum regum Israel i 3. Et dormivit Ioas cum patribus suis: leroboam autem sedit super lium eius. Porro Ioas sepultus est in Samaria cum regibus Israel. i . Eliseus autem aegrotabat infirmitate , qua & mortuus est descenditque ad eum Ioas rex Israel, & fiebat coram eo, dicebatque 1 Pater mi, pater mi, currus Israel, dc auriga eius. is. Et ait illi Eliseus: Affer arcum, α sagittas. Cumque attulisset ad eum arcum , Ac sagittas. r6. dixit ad regem Israel: Pone manum tuam super arcum. Et cum posuisset ille manum suam, supposuit Eliseus manus suas manibus regis, I'. de ait: Aperi senestram orieo- talem. Cumque aperuisset, dixit Eliseus: Iace sagittam. Et iecit. Et ait Eliseus: Sagitta salutis Domini, & sagitta salutis contra Syriam: percutiesque Syriam in Aphec, donec consumas eam. i8. Et ait: Tolle sagittas, Qui cum tulisset,' 'ir- sum dixit ei: Percute iaculo terram. Et cum percussisset tribus vicibus, 'stetisset, ist. iratus est vir Dei contra eum, a ait, Si perctississes quinquies, aut sexies, siue septies, percussisses Syriam usque ad conli mptionem : nunc autem
tribus vicibus percuties eam. 2o. Mortuus est ergo Eliseus , ct sepelierunt eum. Latrunculi autem de Moab venerunt in terram in ipso anno. 21. Quidam autem sepelientes hominem, viderunt latrunculos , M proiecerunt cadauer in sepulchro Elisei. Quod cum tetigisset ossa Elisei, reuixit homo, de stetit super pedes suos. aa. Igitur Haetael rex Syriae amixit Israel cuneus diebus Ioachaz: 23. & misertus est Dominus eorum, δc reuersus est ad eos propter pactum suum, quod habebat cum Abraham. Ec Isaac, de Iacob: dc noluit disperdere eos,
neque proijcere penitus, usque in praesens tempus. 2 . Mortutis est autem Ha-Zael rex Syriae , Se regnauit Benadad filius eiu&pro eo. 23. Porro Ioas filius IoachaZ tulit urbes de manu Benadad filij Harael , quas tulerat de manu Ioacha e . patris sui iure praelij, tribus vicibus percussit cum loas, dc reddidit ciuitates Israel.
o Ocnoeti Λ. a Gis IvDA , REGNAvιTIoacnAZ Fi Livs IEav svrEκ I,ηAεLJ Tempore Ioas regis Iuda , scili et anno regni eius decimo conditam ei te cirrhaginem Romae aemulam a Didone, quae ex Tyro . regnante Pygmalione, nauigauit in Africam . eamque condidit, tradit I9seph. ex Tyriotum annali.bus lib. I. contra Appionem, quem sequuntur Torniellus, Got donus, Salianus, scaliter, licet alii alio tempore conditam velim. Sunt enim de re variae variorum sententiae. Iuxta hanc sententiam Carthago condita est centum detriginta annis ante Romam. Rursus anno decimoquarto Ioas, Lycurgus leges dedit Sparta- rnis, quas Gentiles celebrant, sed Chiistianis te. stibus Eoo ssint inferiores ι nam oe mulier bus luxuriose vivere, de adulterati, atque pueris& adolescemibus sit,ri permittunt, ut scilicet fiant eallidi, vique quisque rem sitam diligentius cumulisti inare eas improbat, culpatque
Aristotatb.2.de Repub. cap.9. Eodem anno 1 Ioas, coeperunt certamina Olympica, indeque minatae & computatae Olympiades , instatutae vel potius instauratae ab Iphito rege Et
comes alio. N. RUM .dis, qui Licurgo fuit coaeuus. xii ex Plutarch. iri Lycurgo, Aristot. Se Pausania docet salianus. Nomina tamen victorum in Olympicis coeptas, Eie describi post a7. Olympiades, nimirum Οympiade 28. in qua prunus victor deseritatue
Coraebus: quare communiter ab hae 28. Olympiade numerantur Gympiades, ae vigesima v catur priim , quae iuxta computum Sabani incisdit in annum Ioatham regis luda primum, quisuit annus mundi 3278. ante Christum 7 s. licet
alii alii et hos annos as lignent: nusquam enim maior sententiarum diuelsitas, quam in chron logia.
Eet nεniet DoMitrvs SALVAmazM ID Vos. s. RAEL J Quis . hic Saluator λ Aliqui censent suisse Angelum praesidem di tutelarem Israelis.
qui pro eo contra Syros pugnarit & vicerit, vii pugnauit Angelus pro Ezechia eontra Se nacherib occidensias. nullia Assyriorum. Alj volunt sutilia hominem re ducem eertum a Deo missum, sed in scriptura innominatum. ideoque nobis inconitum incertum. Melius alii
censent suisse Elise a. ita Caietan. aut ceri. Ioas regem Israel ab Eliseo eonsortatum, qui terub sytos siri etauit , ut sequitur. Qirare toto Z α temporc
279쪽
168 Commentana in bbrum IV. Regum Cap. XIII.
tempore Ioachaet amictus suit Isael a Syris , ut dicitur v.M. Post Ioachaz vero iuccedens Ioas Syros depies sit, & Israeli libertatem restituit. Vnde Ioacha 2 oram Deum pro salute Israelis, eam impetrauit pro tempore regni, non sui sed filii sui Ioati ita abul.
Us s.7. ET NON svi T DERELrceti Io Acn Aet in P PVLO si miscGAGiNTA EMi TE JHic ver sus confirmat id quod iam dixi : quare connectendus est cum v.3. de ponendus ante v. ubi per Hyperbaton iciet ijcitur deprecatio Ioachaτ, eiusque exauditio, ae promillio liberationis sa- cientiae per Ioas. ita Sanchea. ET REDEGERAT QvAsi Pu Luz M-TRNτvRA AREA id est Hazael comminuit re eontrinuit Israelitas, licui comminui & conteri siset su-im se puluis in area. ita A LP ME. Er rostriτvno xivs J Ioachaz licet vi
ctus ab Hazaele, utpote potentiore, sortiter ta-
in praelijs se gessi,de defendit se quoad pin
EvM REx IsRAEL IoasH ET FLEBAT c ORAM EO, Dic ERATQSE; PATER Mi, cua Rus Is ELETAvstiGA Eivsi q. d. Tuo Elisee, meus de Israelis es pater, utpote qui me meumque re num magis defindebas, quam magna equitum de cur tuum multitudo: tu ergo vivens quasi auriga, aurigabas ct regebas restnum Israel: nunc te moriente, quis me meoque contra Hazael& Syros defendet λ Idem succlamabat Eliseus
Eliae dum in caelum raperetur cap.a. V. I 2. Vide
peram Regia legunt supposuit) ELis avs MA- . Nus sVAS NANazus avsis J vr significaret suum illi auxilium astuturum, etiamsi absimis imo vita fiancti: Deum enim propter merita sua ei daturum uictoriam : ac se in limbo pro ea Deum oraturum certoque impetraturum. Post mortem ergo viva erat vis 5c virtus Elisei , ae mira quae sbiebat dum viueret, etiam mortuus operabatur. ita Abulens Caietan. Z: alij. Vnde distant haeretici Sanctos, pr se tompis Chii. stum in caelo regnantes per Deum et be potentes, ut nobis eos inuocantibiis opitulari postat& v
Discant hie principes Ze citeri hominum,quantum sanctorum virorum oratio de menta prosint, ac nisi ipsi manus sitas manibus do operibus hostiis apponant, mistra nos laborare. Tropol. Doctor praedicationis admoueat manum operationis bonae, ut quod docet verbo, doceat primus exemplo. Sic essicax erit praedic tio, de auditoribus perstadebit quod praedicat. ita Angelom. dc Eucherivos. 17. FENESTRAM ORIENTALEM ri iacias sigittam victricem contra Syros, qui Israeli sunt ad Orientem cuMQvE ApEavissET . Dix
vae urea sigitis eiusiue iactu reptas j dc M-
A ma, pugnas de praelia secundet. dirigat de rob rei, ut Syros seriant, mactent de su sciant: nec tantum id oro, sed id ipsum ut propheta ex ore Dei tibi praenuntio, do de Syris victoriam prinmitto. unde subdit: PLAcvTihs a Susti A si is ArnrcJ An
dit ad veterum ritum, qui bellum hostibus d nuntiabant, de praelium inchoabant iacta in te ram hostilem sagitta vel telo . uti fecerunt Romani. teste Seruio in illud Turni apud Virgil. . AEneidos: Lutilum intorqium mittit in aura nimi timidem secere Graeci: unde mox ut Persdem at tigit priui alexande Magnus' iacillum Hlut interis νam ait lustin. lib. 2. vide Gellium lib. 16.iq. de Alexand. ab Alex. lib. q. Genial
Tropolor. Angelom. Cumramplis suis, inquit, Dominus actiones Dinoam diruis o cosmar ne tuum sinistram aperire mandas. o incere solutam, ita lamine o vos iactina, sum sertarum, primum is uia τοὐν hm mitior. Et
paulo post: S ita sauit, D tui, O i ta si iu
. hostium clade celebris, nam regem Aphee Iosiae occidit. In hac ni viai sistunt castra, DP a Wicentra Isael, psea contra Mil, etiam se pa-
V cretum Dei qui ita libere disposuerat de declinuerat, ut Ioas toties perculeret Syriam, quoties percussisset terram; quod decretum Dei sciebat Eliseus, sed tuitu Dei noluit indicare regi Io ut illius permitteretur arbitrio toties percutere. quoties vellet terram. Si enim Ioas sciuisset de Geium Dei, utique saepius terram sagitta percussisset. Simili modo victoriam Iosue contra Am iee Deus alligauit extensioni manuum ct mi tioni Moysis. Exodi i 7. ii. dc eiusdem Iosue victoriam contra Chaninaeos alligauit Eleuati ni clypei Iosue g. v. is. Porro qui Ioas terram tum percusserit terram, id ei que ter tantum Syros percusserit, eius peccatis occulturae vii lorum attribuit Abulens Mirum enim sitit scindignum, regem toties montium ab Eliseo. eiusque miracula cernentem, imo victorias co
280쪽
Commentaria in bisum Cap. XIV. 269
tra syros Dei ope nanciscentetri, non reliquisse Acultum vituloruim,ac ad veri Dei sibi tam bene.. fici venerationem se totum transtigisse. Verisimile est eum coluisse Deum verum, quem per Eliseum agnouerat & simul Deos patrios, scilicet vitulos aureos Ieroboam. Vtrosque enim coluit pater eius Ioachaz , ut patet v. .& s Hinc in eum eique similes reges Israel detonans Deus per Osee c. iv.2. ait: Dixi um M tartarum, minc intran
MORTvvs vfT ERGO ELIzEvs , ET sEP inautiet EvMJ Morienti assasti e Ioas rege u ,ac filio, Prophetatum discipulos suos iam per i tum Israelem pri gatos , vltimaque ab eo sanctitatis di religiosae vitae monita accepisse, non est dubium. Afiuisse quoque Amos prophetam, Amasiae regis fratrem de is alae patrem. aslerunt Hebiaei in Sedet Olam. Prophetavit Eliseusci citer M. annos sub sex tegilius Israel scilicet sub iAchab, O hozia. Ioram, Iehu, Ioachas & Ioas. Vixit centum annis & amplius , in religiosa di. sciplina octoginta , mortuusque est anno mundi 3i . ut Salianus, Amasiae regis Iuda anno octa. uo,Ioas regis Israel anno decimo, ante Christum anno 8 9. Asseriptus est catabigo Sanctorum in Martyrolog. Roman. die 14. Iunij. ubi ite legimus : Samaria in Palastrua s. Elisei piutita, cuiui sepulabrum daemones perhorri scires icit S I M. Audis Hieron. scribentem in principium Abdiae vi phetae : ab a s usibrum tum Lisiti, o in masse veneratini habetων. quaesim Samaria. Idem in Epitaphio Paulae iadit; illie variis daemones rugire eruciatibus , ct ante sepulchra salictorum ululare homines more luaporumBen eremore leonum sibilare inst.r se Pentum. mugire boatu taurorum.Renit Cedr
nus in Leone Magno I r. Elisei reliquias
Alexandriam transsatas fuisse.
Hinc Iulianus apostata ossa Elisei δ: Bapti
stae eum brutorum ossibus cyminiscens exuiete voluit, ut habet S. Artemii vita apud Lipom
timuit principem. 2 Ἀρουntia nemo ricit Hum. videi, dicta. Denique Eliseo in prophetia mox suc- cessit Osee, qui sub Ozia filio Amasiae regis I
da prophetauit, Isaias, Amos, Ionas, caeterique prophetae maiores de minores. QuoD cvM TETisissETossA EMsEI. ε- Vzasai vixi et noMOJ Mira Elisei virtus de sanctitas, quod mortuus mortuum ad vitam suscitarit. Fuit ipse hae in te typus Christi, euius in cruce mortui gratia dc meritorum contactu omnes resurgemu ita Angelom. Euchetius de alij. Hinc Eliseo Eecles hoc dat Elogiam cap. . IA. Dina tuam prophetavit corpine . propctauit, id est miraculuiniecit suscitando mortuum. Miracula enim erant opera Promtarum, id est vitorum MDoctorum sinctorum Israeli
fYNo Ps Is CAPITIS.GEsta Amasia sit, I ra regu Iuda, ac bestum tam ciun DM rege Israe in quo Amasio vi captivii est, ac Ierusa- θobata'qui tandem a suis occisu silium relisai Mesorem Azariam, sicut Ioad regi praeoccessitum teroboam, o huic fibin Zachanas. i. IN anno secundo Ioas filii Ioachaz regis Israel, regnauit Amasias filius Ioas
regis Iuda. a. Viginti quinque annorum erat cum regnare coepisseti viginti autem&nouem annis regnauit in Ierusalem, nomen matris eiu 1oiadam ce Ierusalem. Et fecit rectum coram Domino, verumtamen non ut David p ter eius. Iuxta omnia, quae fecit Ioas pater suus, fecit: Α. nisi hoc tAptum,quod excelsa non abstulit: adhuc enim populus immolabat , ct adolebat incensum in excelsis. s. Cumque obtinuis let regnum, percussit serubs suos, qui interse- cerant regem patrem suum. 6. filios autem eorum qui occiderant, non occi
dit, iuxta quod scriptum est in Libro legis Moysi, sicut praecepit Donminus, dicensi Non morientur patres pro filijs, neque filij morientur pro patribus i ssed unusquisque in peccato suo morietur. 7. Ipse percussit Eliom in Valle Salinarum decem millia, de apprehendit petram in praelio, vocavitque nomen eius Iectehel, vs a te in praesentem diem. 8. Tunc misit Amasias. nuntios ad Ioas filium Ioauhaz, filij Iehu regis Israel, dicens, Veni: de videamus nos. 9. Remi sique Ioas rex Israel ad Amasiam regem Iuda , dicens : Carduus Libani misit ad cedrum quae est in Libano, dicens: Da filiam tuam filio meo uxorem. Transie-
runtque bestiae saltus, quae sunt in Libano. dc conculcauerunt carduum. Io. Percutiens inualuisti super Edom , de subleuauit te cor tuum : contentus csto gloria , &sede in domo tua : quare prouocas malum, ut cadas tu & Iudas te. . cum II. Et non acquievit Amasias et ascenditque Ioas rex Israel, Sc viderunt
se, ipse de Amasias rex Iuda, in Bethsames oppido Iudae. ia. Percussu siue est auda coram Israel, &fugerunt unusquisque in tabernacula tua. i 3. Amasam vero regem Iuda . filium Ioas filij Ochoziae , cepit Ioas rex Israel in Beth mes, de adduxit eum in Ierusalem : de interrupit murum Ierusalem, a porta Cornelis lib.IHRegum. Z 3 Ephraim