장음표시 사용
181쪽
est: si cui vis inseratur lex patientiam jubeat De actionibus internis supra dictum, eas extra simperium humanum esse ', quod exemptionem a poena supponit ': adde cum per nudum animi motum nemini laesio detur, sic nullius interesse ob eandem rem quempiam puniri. Adde & extra poenam esse quae extra publica io. sunt tabulas ', ut ira, odium, avaritia, imvidia, superbia, ingratitudo, d quae plures legibus naturalibus, iisque scriptis in Evam gelio prohibitae , soli Deo vindicta , legum
observatione pudori singulorum & conscientiae commissa. Princeps solutus legibus qua- M. rum ipse autor est, quod publicum in poena est juris positivi est, quo sensu verissime di tum, leges poenales ad principes non pertinere '. Inter ICtos agitata quaestio est, utrum actus contra leges nullus sit η. g. XL. Idem benignus. J Damnatos poena eximit Principalis clementia, quare accede re ad Deos proxime perhibentur, cum dam' natis salutem restituant. Rus autem solius faciendae gratiae jus est, quem penes summum consistit imperium, qui legum civilium minderator est, & vitae necisque arbiter, qui t0blere eandem legem & ejus effectum, incerta persona, potest. de Principe Romano scripsit Livius , Illic gratiae locum esse, esse beneficis, birasci , b ignoscere posse regem. Sic&resti' tuere quo ad effectus civiles , sed quae laesa apud viros graves manet '. Non peccat igitur qui jure suo utitur. Casus dissicilis est inessui temere sanguine human o propter oraculi divini authoritatem': Idem si quae alia prinbentur crimina adversus legem divinam prenalem in vim precepti perpetui scriptam, cujus
182쪽
cujus non arbiter sed subjectus erit, nisi circumstantiae juris rigorem temperent, vel a poena ordinaria liberent, vel delictum sit cu-Jus severius supplicium boni publici ratio non admittat,ut si non emendatio seu correctio sed . malum majus inde sequuturum sit η, Vel re se Lpublica ingens damnum passura: nam & his
casibus dici de lege poenali divina recto puto, quod de lege civili & naturali verissime
dictum , habere poenas dependentiam ab connexione sinium. neque enim ad hoc sunt poenae ut per eas respublica patiatur, periclitetur,4. evertatur, sed vero salvetur . Licet autem 'g. 29. n. r. 3.& poenis ecclesiasticis juris positivi ignoscere, quod alibi dictum η. At parce ubique indul- ' Lgenda gratia, ne impunitatis spes homines ad 'crimina audaciores reddat. Notum est illud, S. Impunitatis spes , impietatis parens s. Post mortem factae restitutionis illustre exemplum in Lollia cernimus, cujus inique sententiam passe cineres reportari , sepulchrumque extrui Nero permisit, narrante Tacito. Idem aliis 6 contigit. Refer huc asylorum jura, quae vim etiam publicam a reorum capitibus arcent. Adde conniventiam & tolerantiam, quarjuris rigorem temperent: Et quod Imperator in Noveli. Non eandem se in operibus, hoe es executione , quam literis , id es legibus subtili- . tatemservare . De potestatibus inferioribus . scriptum est, sententias mutare non posse sa) & pr. Suiom.
juris regulis adstringi j quippe quas sub legi- ι b. 7. e p. ibus, legumque ministros Princeps constituit. ' 2. Repete & hic quod proxime dictum R, tota 'lere Principem legis naturalis obligationem, 4.I atque adeo eximere reum per gratiam divino ' 9 7
supplicio non posse: Adde, si aequalitatem M spectes,
183쪽
spectes, nec injuriam privatam remittere,dura publica solius imperantis sit. XLI. Dignitatum omnium fons est, D auther. JUel eximium vel spectabile ante imperia in I. populo vel singulis erat nihil, vel consensu omnium uni vel principi vel concilio cessit. Subjectionis status non potest dignitatis esse, nisi Permittente eo apud quem omnis est dignitas. Quicquid igitur sub imperii statu eximium L nunc aut spectabile in subjectis conspicitur, ab uno principe manavit: Ita Baldus, Aprincipe,
tanquam a fonte , exeunt omnium dignitatum mvuli. Et alius, a trincipe prinuunt omnes 4rignitates ,tanquam asole radii. DeImperatore Se neca dixit, Rialem quisquis sortem tumqVt habet, in manu mea positum ess quod cuiquo
mortalium fortuna datum velit, meo ore pronunciat. Hinc omnis quae inter cives est inaequat, 3 . Inimui. g. I tas, secus atque in naturae statu . De ordinet S Rrvando titulus in Cod. exstat aὶ Rationem
11 tiri adde, ut confusio vitetur,ac de honore & glo-8add. l. I d. ria certamen, quo nullum geri pertinacius ub
a. N. . S . XLII. Qui rempublicam adminifrent ,jura majesatis exerceant, Magisraitis.J Nicat inter I. ram omnes magistraturae dignitas: unde ut caeterae principis beneficio tanquam a fonte suo in subiectos emanat. Adde autem rationi quae ex r. origine deducitur omnium dignitatum, alte ram hanc, quod naturaliter is ad quem cura pertinet totius, vice sua constituat qui partes regant. Adde ossicii sui praestandi molem sublevare eo modo quemque posse, quo rectius praestet. Taciti dictum est, Priκcipem sua scientia non posse cuncta complecti , nec unius mentem tanta molis capacem esse. His rati nibus
184쪽
nibus magistratuum creatio inter jura censetur quae soli majestati competunt. Itaque eligit quibus quam aliis potius curandas partes man, det executione, & exercitio, potestatibus ' minoribus concessa: at revocabiliter, etiam nulla addita causa, dum a mero principis beneficio pendeant) & sub onere de exercitio respondendi; ne si juris alicujus exercitium irrevocabiliter concedamus, nec sub onere respondendi, ipsum potius jus, hoc est summam eatenus potestatein transtulisse videamur, quod 4. inserius improbabimus '. Exercitii autem S. 98 commissi respectu induisse magistratus pers nam principis dicuntur, cum fictione quadam principis in ipso repraesentante persona conspiciatur: Ipsi coram principe privati ', & 1n- 69 Irter se licet inaequales, aequaleS sunt omnes ': 1 is. q. Quomodo inter principes nulla coram Deo inaequalitas. Creari necessitas publica coegit, vel quia rebus omnibus, cum bello tum pace exequendis, unus princeps non sufficeret, vel interesse omnibus ipse personaliter, vel per se expedire nolit, vel simpliciter quia committes re alii placuit: ita tamen, ut ipsius partes in ' eodem negotio nihil magis, atque Dei in principis excludantur; quam enim functionem alii mandare potest, ipsum per se exercere concurrenter nihil impedit , cum er& revocare mandatam possit, ratione proxi- 9 se F- me considerata. Functiones largiri jure haere- ditario, si intra terminos maneamus naturales, non potest qui ad vitam imperium tenet , ju- Iup. n. yris enim temporarii effectus nisi pariter temporarii esse non possunt. Status autem Dein craticus perpetuus dicitur : quod & in Ari si I,Qstocratico verum est. eadem navis manet Iicet
185쪽
I. 6 d. p. d. parte omnes mutentur . Idem nunc populus Icf. .quib. est,qui ab hinc centum annis fuit , licet nemo
G i. supζrst: Cui magistratus mandata est collatio, reipublicae is ad eligendum eum qui sit dignus
tenetur, si indignum, damnum Larcire quod Crear. e. per culpam suam respublica fecerit '. Alexii
I TEki Cψmnoni constitutio Imperatoria exstat, ne in
' pueros dignitates conferantur, nec in annis 2 o. minores, nisi ipsa imperatoria majestas eos , Consti M. honoraverit . . di d. I Ga g. XLIII. Miniserorsingulos, publicor.J Sin- , .isistitim. gulos, ad dirierentiam: commun1cat enim
eia. testatem suam vel singulis, vel junctim pluribus , ut uni. Patriae suae vel officii alicujus ad- aministratio nulli sine principali iussit vel bene- cio permittitur '. Cui permissa administra- - ,. . C., . xi finguli sui seu loci servatorem constituen- inniti di licentiam non habet; quod & imperatoribus Romnias placuit, Hos druna & Mesopo-- Nw. 8 cap. tamia exceptis '. Qua parte quisquis praest i tactus, cum repraesentare personam principis, e. ro Nis. hoc est populi diximus, persona is ριblica di-I34 c. I. citur; alio nomine politica, a naturali distincta. Sic personae publicae fuere L . Senio- . .. res, quos monente Iethro judiciis praefecitidis. 4. δ' Mos . ' , ut in dijudicando populo ipsum
principem sublevarent, principis autem nomi ne jus dicerent. Eodem sensu sacerdotes &.f. 6s is.1 . ecclesiae pastQreS publicos appellaveris , ele-9.67 n. 9. ctione non muneris emanatione, quod instaplenius. Item militiae rectores. Adde qui in omni specie jussa sententiasque exequuntur. Excellenter autem repraesentare principis personam Legati dicuntur, unde & ipsi Excellentes, quasi qui faciem & authoritatem principis modo excellenti gestent: apposite de Legato, Υul-
186쪽
Tullius , Senatus faciem secum attulerata authoritatem reipublicae. Unde & sanctimo
niam iis, nihil secus atque ipsi principi, &naturalis ratio & consensus gentium de-6 fert'. Qui vero partem in republica reprae- Text. δε sentati vana , seu directi vana , seu executivam non habent, personis publicis, in nostra legation. l. . materia, non accensemus: sunt enim publicae d. xipiat. alio sensti qui solam functionem ab authoritate publica habent, quomodo Notarios publicos dicimus.
i g. XLIV. Hel Cologia in stituit. J Publica,' quod partem in reipublicq administratione, seu 2. regimine publico faciant. Eaque ordinaria , ' g. 7In. r. vel extraordinaria. Ordinaria permanentia, vel certis temporibus indicta. Extraordinaria quae tempora definita non habent, arbitrio au-3 tem principis indicuntur. omnium haec una natura est, ut congregati principem repraesen tent nisi forte ad consilium vocati in & unius personae politicae vicem sustineant, cujus una sit actio, unum judicium, quod majore parte . concluditur : Ut tamen dissentientis, cujus non accessit consensus & judicium, nec actio, nec factum sit ', inde nec in mali vel debiti 's. n. 8.partem venire si quod tale commissum vel contractum fuerit in qui dissensu suo impedire conclusionem nequivere. Cogit & extra ordi- nem princeps invitos, & invitos restavit ν, g. 7In. uvel consummato, vel necdum carpto,vel in medio relicto negotio; neque est qui summo imperanti legem statuat cui expedire aliter visum fuerit: Privatum fit collegium, & privati manet poena, si consultare de rebus publicis perseveraverint, non excusandi a laesae Majestatis crimine. Dum conveniendi de negotiis puri
187쪽
3.blicis in concilium inter jura sit Majestatis. Alio sensu publica dicuntur collegia , quod solam authoritatem a potestate publica habent, ' f Iell, quae privatis accensemus ' , ut de rebus privatorum, vel quod partem in reipublicaeas . ministratione non faciant. 6. XLV. Caetera privata, licita vel illicita.J Naturaliter se posita omni humana lege, coire I. hominibus privatis privata authoritate, &pro arbitrio licere , naturalis libertas, &vel ipsa. cis is p.ri P tur humana, qua appetens societatis simpli-. ' cis η , probat, itaque licitae ex naturali jure, etiam sub imperio, conventiones. Illicitae ex prohibitione legis factis. Prohibendi ratio ex 2. institutae conventionis fine, seu causa petita: ut si j usta, honesta, probabilis sit, ex qua turbari pax publica nequeat, vel aliud inde damnum res p. persentire, prohiberi lege non so- misi. 3. leant,nec ubi generalis est prohibitio , a lege g. id cui or excipi.Sic non prohibitae non tantum in nundinis , intemplis, locisque similibus, etiam frequenter & cum multitudine hominum congregationes , quas confusas appellare liceat: Sed nec quae in formam corporis fiunt, artificum, mercatorum, aliorumque, artis suae, mercat rae, negotiationis causa, quin imo a lege ga-nerali quae corpora, collegia, societates prohibet , exceptae, & a publica potestate specialiter permissae, quare & ab eadem potestate auctoritatem habent, & personam , & leges prae
scriptas, vel jus sibi condendi η , & res
communes, & arcam communem , & acto
rem seu Syndicum saὶ , & alia jura, ad
exemplum reipublicae '. Permissio personae jus includit, & permittentem quodammodo obligat, usque dum permisito du- durata
188쪽
durat, si pacto maxime convenerit, ut permitteretur. Hoc sensu publica etiam dixeris colle ia, minus proyrie. Quae vero conventio- - nes causam probabilem non praeferunt, malo
consilio institutae censentur, & experientia plus satis compertum est quam soleant clanculum in quibusdam turbae , seditiones, tumultus , rerum publicarum mutationes, eversiones, praeparari, foveri, quae componere dissi cile & tristes plerumque habere exitus, dum vel in religione fere sectas excitare, vel imperium in partes trahere. Tales censentur quae permissae non sunt. Conventicula, societates
illicitas jus civile appellat. Factio proprie dicitur cum pacto novo subditi spriore jam in imperii institutione obligati in stipulata invicem fide, sub duce plerumque conveniunt; quod civitatem est in civitate, & imperium in imperio erigere, contra summum legitimumque imperium, ut hostem ultro intra maenia admittat qui ejusmodi conventiones summo cum rigore non coerceat. Ubi generalis exstat, prohibitio, tanta ejus virtus & esscacia erit, ut nulla quidem haberi congregatio vel societas sine consensu expresso poterit. Si inquassedam specialis prohibitio , nota exIressae libertatis manent naturalis: Ut & per legeni permi dum novi ex lege nihil accedit, quod alibi d1ctum . Quae vero tolerantur, vel conniventur . 7 tantum, hoc abest ut fundamentum ex Jure naturali trahant, ut vel haberi nullo jure dicende sint, quare nec personam nisi per tolerano tiam habent. Religionis publicε causa con- .
ventiones Marcianus permisit '. Addito temperamento, dum tamen per hoc non fiat contra Sctum quo illicita collegia arcentur. Pro-
189쪽
hibentu generaliter Heretici, qui a publica Tenciunt religione, ecclesiis iis ademptis, S in cuiuscunque privati congregationes suas celebraverint dibus,sciente domino,ejus loci Ecclesiς Catholice vindicandis ,vel Fisco as corporandis . Sed quq prohibitio perpetua
non ruit: tolis enim Eunomianis exceptis, reliquos omnes in suis coire conventiculis Theos dolius permisit. Aliis copiam fecit ut extra ii bes oratoria sibi extruerent. Novatianis etiam concellit ut ecclesias suas intra urbium septa absque ullo metu retinerent ' Jam prius Gratianus lege lata edixerat, ut omnibus cujuscunque religionis hominibus absque ullo disci uni ne in ecclesias convenire liceret, Euno
mianis, PhWinianis, S Manicharis exceptis . Et Judaris permissa Sabbatha sua, & festivitates suas, & Synagogas habere η. Sed &
Christianis multo ante ipsi etiam imperatores quidam gentiles idem concesserant, quod ex Eusebio, Socrate, SoZOmeno legas. g. XL VI. Munera inditis imponit.J Sunt enim nec Onerosa tantum, sed & periculosa. Personalia appellantur quae corporali labore,& animi sollicitudine explicantur AE. Suscipiendi necessitas ex jure in personam venit,& originaria imperii institutione, qua singuli ad ea tenentur quae reipublicae conservati in nem spectent; magis igitur jussi tenentur, dum quid spectet solius principis sit iudicium v. Eligit princeps arbitrio suo digniores, prudentissimos, qui muneri aptissimi, ac pares sint, ut per eos potius quam alios resp. defensa sit. Exemplam legationibus sunt obvia, sunt in alus : de defensoribus civitatum, textus est in Novellis Justimani constitutionibus, recu
190쪽
santibus quinque librarum auri imminente poena, sic ut & post poenae solutionem suscipe- . . re defensoris ossicium nihilominus cogantur α. ' Sunte etiam exempla in minimis , quod suris publici peritissimus & insignis Galliae practicus Frodius observat '. Est & simile privatis jus in ' η' 'uc M. tutelae datione, non jure proprio, sed quia principi ita placuit, ne pupillus indefensus Τf. XLVII. Parem in torturio habet nemi-I. nem, inferiores omnes. J Ea nempe summi conditio est, ut nihil adaequet, nedum superet , S. I8 n. 4,
qua periodo omnis potestas in subjectos, &1uperioritas, de dignitas in persona principis
concluditur. Dignitas territorialis & supra principes exteros extenditur, in territorio consistentes , licet dignitate superent: non ex personali aliquo jure, sed eo quod territoriale appellant, quo respectu & subjectorum habentur conditione , dum & ipsi extra te friti rritorium privati sint. Quae in contrarium usus 'exempla, quantumvis iterata produxit, ad humanitatem referri debent, jus non probant. 3. Neque Vero jus principis in territorio suo per praescriptionem tollitur, dum in territorio suo superior semper maneat territorii dominus. In territorio neutro, interque aequales usus cipatientia plurimum valet: unde jus inter gentes. Possessio contraria ibi jus mutat.AEqualitas a
libertate est aequali , quod memini subsint. s at Aliud si qui ex foedere inaequali alteri imperii reverentiam debent . Sed N potentiori s ,rcedere prud 'tiae quandoque esse potest. Ordo fere intor aequales, nisi conventio intercesserit, ex tempore aestimari solat ob ia . c. . soturalem statis venerationem: sed qui dignitatem non minuit, cum ex necessitate sit ordo,