장음표시 사용
241쪽
dupliciter considerantur. Vel qua suis imperant, vel qua nemini parent, nisi jure gentium & naturae, cui utrique eum obnoxii & subditi sint, utriq; inviolatam vim & sartas tectasque leges, non tantum pro suis, sed, si possint, etiam pro aliis debent tueri .. p. I4. Propter delicta tamen se aliis utata, nobis haut nocentia, minus ne incessarium, sed tamen justum propterea; nobis autem nostrisque nocentia, ct justum & maxime necessarium est bellum, neque enim quisquam cogi potest, ut bello agat causam alienam, quisque interim cogitur, ut suam agat& suorum.
hic facit, unius vel paucorum privato .r culpam publicam haberi, & ppteream publicam belli p aenam inferis
ri non oportere totis gentibus . nisi sciverint Magistratus,& cum conscii e Gsent, potuerint praevenire. Ubi enim unus vel
242쪽
eam peccarunt, ignaris Magistratibus aut non valentibus impedite, aequum profecto est, ut non tam publico bello, quam noxiorum deditione,aut alia si gulari poena commitam crimen e pietur. Si velo culpae conscii fuerint,&aut ores Magistratus supremi, & non prohibuerint, cum possent,&poenae vel nox non dederint eos, qui peccarunt, gentium jure non unius vel paucorum, sed totius Re pulicae crimen esse credi
t r. α eo nona ne bellum justum infertur, Quippe ex hujus juris praescripto
singillorum, quemadmodum d xi, comam ista culpa universitati imputatu ta m pecca de omnes videntur, ubi uni vel paucis peccantibus obsistere om fies potuerint, nee tamen obstiterint. '
ly l e festat aute m ut a 'uiuentia leσes. In dicendis atque observandis nunc nos convertamus. Enimvero ubi tus
nat vim, prudenter expenditur, an jus nostrum
243쪽
administ . recta au, cauta ratione. . 233
nostrum bello persequi, an non persequi, & quomodo persequi expediat . Saepe enim expedit Reipublicae , jus suum bello non committere, majoris evitandi mali gratia , quod dubiae sint bellorum fortunae, quod tarda, quod sumtuosa, quod saepe noxia sint ea bella, quorum . justissima est causa. Saepe etiam expedit Reipublicae ,
jus suum non statim bello persequi, sed
praestolari opportunas persequendi occasones, nevae sic minus justam causam ea bella habent, quanquam inter eorum causam & executio aem spatium temporis intercesserit. Nam jus suum semper integrum creditur Respublica servare. Iuris igitur est, merito pose: prudentiae esto. o s tempore, σ loco, ex Reipublicae Uu bellum administrare. g. 7. Abstinendum vero ab iis bellis
omnino est, quae, quantumvis feliciter expedita,laudem victoribus modicam, ut loquitur Tacitus ia. A.c. 2Ο. F. mo
dicum qictoriae pretium, improsperum
244쪽
3 r. e. ra. jure belli, de belurem autem cadentia, magnum ludibrium, nee minus damnum sint allatura. Nam, ut loquit ut idem Taeitus a. histor. cap. ,, 76. Omnes qui magnarum rernm, , consilia suscipiunt, aestimare debent, , , an, quod εν choatur, Reipublica utile,
, , ipsis gloriosium, aut promptum inis, , fictu, aut certe non arrium yla, quod si alibi, in bellis maxime, expendenodum est. f. I 8. sed neque eum istis etiam ι
quamvis justissimo bello, illigandi Q.
mus, quorum est tanta potentia, ut adversum clades omnes insurgere possint, quique ut inquit Seneca 1 diutius pugnare possunt, quam nos vincere. .l9. Optima autem omnium belli Inferendi occasio est, cum non tantum virtutis nostra in executione rerum,sed etiam vitiorum inter hostes exorta, aut a nobis procuratasunt,usus nobis esse potest, ut cum ei vilibus bellis cum bellis aliis, cum defectu militum, aut aera
rii inopia aliisque ejusmodi publicis
245쪽
admini'. recta atss cauta ratione. 23sy.ao. In ordine rerum bello gerenodarum attendere maxime convenit, 'Iealteramus aut distaneiamus in modicis
viressed maxima s capita rerum et grediamur, quae, subacta vi sua, caetera omnia facile sunt tractura. Sic enim
tempori parcitur & militi, & impensis,& minus nos obnoxios reddimus dubi is fortunae. Sin tamen non nisi permo.
dica primum debellata, ad majora subinjuganda possit deveniri, prudentioris
longe ordinis est a modico auspicari. g, 2I.Maxima vero illa capita rerum, ea hic intelliguntur. per quae certa sit in hostico sedes,certus, quam Vis ingru .ente fortuna, receptriper quae mittenda
hostibus auxilia eripiantur, denique quorum oppugnatio de deditio caeteris deditionis & agnoscendi nostri Imperii imponi t recessitatem. F.22. Sed & id cavendum imprimis, ne uniuν praelii casui, qui praeter e X-pectationem saepe adversissimi adfe-guntur, totam vim Reipublicae,
246쪽
sas Lib. . e. Ir. Deis e besti, de bellorum
summa consilia, post quae nulla supersint, committamus. Cum ergo pyoelio cώm hostιbus commattenta semus, tanis tum extra aleam pi αυ, sera vare expediat, quantum seu at restaurandae, sifo an adversis incubuerit ortunae.
6. 23. Enimvero ubi bello illigati
sumus, duplices idoneae Reipublicae copiae debent esse ad manum. Aliae,quas hostibus & casibus fortunae, aliae, quas adversae in bello fortunae & victoribus hostibus opponere possimus. 6. 2 . Caeterum in bello plurimum obtinet bonus Imperator, dem les,&ώn- cte observata militiae discriplina. Impera-ror,st de aliis nunc non dicam, quae in eo esse oportere, facile quivis intelligat, consiliis potius agat, quam auctoritate& manu, & libera potius utatur, quam mandatorum legibus adstrict/ potestate, praesertim iis in bellis gerundis, quorum diversi ea sus ante consilia & mari. data non possunt provideri, quippe in
his longe potius fuerit, ut Imperatoris
247쪽
administr. recta ais tauta ratione.
consilia, ipsos casus & circumstantias
temporum ac rerum, quam inutilium saepe mandatorum limites sequantur.
g. as. Militis vero ex domesticis, quam eXtraneis, major & melior usus habeatur; melior, quia in eo plus fi dei; major, quia domesticae copiae extraneis sunt majores, majorem in iis Respublica habet fiduciam securitatis. s.26. Pro amicis autem & adversum hostes prudenter reperta est militia disciplina, quam ideo castrorum matrem & triumphorum alumnam Vetus scriptor appellavit. Vis autem di sciplinae militaris in legibus, di poenarum propter delicta etiam levissima, nunquam remissa severitate, consistit. Nam ferocia sunt castrensium ingenia, &maxima ex rebus minimis neglectis, aut male administratis, in bello diserimina oriuntur.
f. 27.Sed neque susque deque est, quomodo jus nostrum bello pers
itaq; & de eo est aliquid diceni
248쪽
ras Lib. r. e. n. De jure belli, de beatarumdus igitur ille duplex est, aut enim in invadendo hostem, aut offensione, ut loquuntur, vel nobis propugnandis, defensione, consistit. b. 28 Defensio est, eum nostros intra limites avertimus hostem, ejusque insultus propulsamus; sola illa lau. dabilis est ubi eum iis hostibua commissi sumus, qui majores nobis longe sunt & validiores. Vis ejus ac usus in tuendis limitibus consistit, ex architecturae militaris, qualis hodie recepta est, lege, locis, per quae ad interiora nostrae ditionis aditus est, vallo, fossa, propugnaculis, aliaque ejusmodi opera communitis, quibus ut ad versum lon. gas obsidiones, de iis, quae bello & vitae necessaria , sustentandis, abunde pro . visum sit, necesse est. infensio extra limi. tes castra promovemus & invadimus hostem. illa laudabilis est, ubi cum , infirmioribus bello certamus, & cum
domi nobis adeo aperti & infirmi limi-
249쪽
tes sunt, ut irrumpentibus, nisi alibi resistatur illis, facile cessuri metuantur. Vis ejus in idoneo exercitu consistit,
qui hostili par, aut major sit, qui Jnterim major non sit, quam ut in hostili agro sustentari possit. g. 3o. Huis belli victoria est , seu .elus autem victoriae ejusdem usus est Recte enim victoria usu censim da est, quae neque in prudentiae, nec clementiae leges peccavit. Lex uementiae est, ut
post partam victoriam, post civitates totas subjugatas, omnibus illis parcatur, quae victori in posterum non sint nocitura aut victis in posterum ad verosum victorem aliquando sint profutura. Lex prudentiae est , ut si quid ex devictis hostibus forsan sup ei sit, quod aliquando Victori possit nocere , securitatis potitis publicae , ac belli juris in
ferro ac flammis, quam inconsultae ac noxiae clementiae ratio habeatur.
EXPLANAETIO.DIximus I. I. considerandas Iuris & pruden--tiae leges. Nimirum inter bella
250쪽
14o Zib. r. e. ra. Dejure belli, uia bestorum' ges habentur ; quanquam dicatur, quod interarinis si eant leges; Tamen id de civilibus, non
sentium est accipiendum. Ne enim bella essent beluina, intra limites quosdam taliscendi libidinem redigere omnibus gentibus placuit. Diximus etiam I. I. omne jus admittere bellum , & primo ex jure natura necessaria nos bello persequi aut tueri posse. Fanatici itaque illi sunt, qui Christianis illicita asserunt. I t quae contra afferunt ex scripturis, nil habent, quam commendationem patientiae in se .ren iis injuriis privatam, quod nihil ossicit publicae ultioni. Cum enim quid maxime praecipitur, non statim aliud maxime prohibetur. Sunt enim quaedam virtutes, ad quas nascimur, quaedam , ad quas necessitate adigimur. Cum ergo patientiae beneficio non alii Linfertur maistum, virtus haec a Christo commendatur: sed nec defensio sui prohibetur praecipue,ad quam recellitate adigimur. Quod autem de jure naturae diximus, id in animalibus apparet, quae ipsa natura variis modis armavit. Atque hoc jure bello tueri necessiam a permissum est. Necessaria enim sunt, quibus sine subsistere non
possumus. Cum autem natura omnium conis
servationem intendat, di haec non nisi pernecessaria fieri possit, intendit etiam necessariorum conservationem. Ex hoc vero instituta duo pro manarunt; I. Duella, ante judicia instituta, quibus aequitas causae decernebatur,