장음표시 사용
421쪽
1 7 II. PROGN. HIPPOC Iugnatur ac decumbat , aut in ventr*m superiorem aut inferiorem calorem in corpore indicani prae ter naturam atque excrementi proprietatem talis temptiamento,qualis praedictorum olerum succus estin in praesentie narratione inquit, Flavus, inquam, biserosus humor ipse assatur, quo permisto,crriceus apparet. Rubiginosus vero ubi is Vehementer assatur.Ex quibus liquet,viridem excrementorum colorem, puta,sputi,vomitionis,ac
deiectionis perpetuis ex magno incendio gen rari, di nunquam ex persciseratione oboriri. At obi ais, obiiciunt aliqui,nigri coloris zeneratione lo,cali dae pariter ac stigidae causae tribui: quare colligul& viridis generationem utrique causae esse res . rendam,ctim sit illius principium,& veluti proce, mium. ibus dicendum quod non semper per viridem ad nigrum itur sed tunc solum,quido ex calore,nigri generatio extitit:nam si ex frigore in nigrum proficiscatur, non per viridem, sed per li-- . uidum via est. Quod colores ipsi demonstrat: natiuidus opacus cospicitur, ac veluti intermortuus Viridis splendens,quasi igneo elemento resertus. Quibus etiam indiciis cognosces, quando nige ipse color factus a calore sit.vel a frigore. Nam si intermortuus est, frigore ortum habuit:sin vero splendens,ut maris mortui bitumen, cum fulgore ignis vestigium ostedat, a calore duxit originem; vi dis quemadmodum Galenus suis enarratione libros vε 3.de causis sympiacap.2.docet. Sed adpensum redeuntes:dicamus rursus,viridem screationem tan
topeiore esse viridi vomitione,& viridi urina,lo
422쪽
co ΜΜ1NTA Ri A, 3 membra,qirae intercluduntur thorace, praestantiora sunt, & cordi propinquiora am venter, ac venae. Malam etiam spumanter reationem esse Hippocrates dicit. Veruntamen contendet hie quis, hanc non esse deteriorem candida glutin sa. Nam clim spumans aeris ingressum admittat, denotat humorem non tantam viscessinem obtiis ner quanta fluxinosa cotine quae aded tenax copactaq; existit, ut omnε aditum aeris respuat.Por OM. Arbspumosam dixit Galenus.ε.criseon.capit. . sola νεν eruditatem indicare,nullii vero aliud inligne malum portendere:ergo non est cur in tanto malitiae Madu in praesentia ab Hippocrate reponatur.Vetu tame dicendum screationem; de qua Galenus x.de crisibus loquitur; spumosam tantum existere: hac vero,de qua in praesentia sermo fit,admodum esse spumosam: quae cum immoderatae caliditatis corpus colliquantis sit effectus, mirandum no est, si deterior,quam cadida glutinosa iudicetur. Poterit ver5 candida glutinosa screatio tanquam causa peior, quam spumosa censeri; propterea quoa expulsioni magis obsistit. are non ab re.ε. epiadem.part.s.comm.28.dictum Galeno est, plurimos ex eis, qui talem screationem obtinuerunt,plitisi contabuisse,dilaniatis utique atque dilaceratis vehementi tussi pulmonibus.
Si autem itaβnee fueritist nigra apparea, Lee Esse cilior, quam ira est. Maia etiam screatis,qua non e purgatur,nec proiicit ipsam pultauia ob nimia plerinita in semet inguitare.
423쪽
367 3N II. P R o G N. H I P P o C. creationi opqrteli Esi epina bilis flava colore in- .iensior, quam pallida , S rufa; tque ob id tu in haec bilis genera coloro suo magis inscit , ac ti git,hocGalenu&docuit libro.I.de crisibus,cap. 2. Rubens in hunc modum:Siquidem albior,ac tur .
bulentior de bile loquitur facta si rus esseit.MXero purior,& splendens,flavescix Nam quod velut igneum in ii a splρndet, illam redditilauiorem. Omnes hae bilis sp ies naturales sunt, pallida spo.rusam,& flavam. Et quando medicibilem sinibiciter, citra soloris adiecitionem pr0nunciant, de qualibri istarum in iligunt. Nam rςliquas nolimpliciter biles nominant,sed omnes cum col re siti nominis explicant,vitellina aeruginosam, portaceam, nigraim ita tradense Galeno libr.3. de sacult.alimeo.titu.de melle. & libro de tumoritas praeter naturam capit. 9. Porrosia uam Valle-riola lib.de constitutiax med.in. rLcapi. existica- tione perperam existimat sanguinem xsie t nii Simum,ac calidissimum Inquio errore simi liter existere videtur Guido Cauli cepsis tract. docta. de post.cap. I.de erysipel)te, quando inquit Ex choler laudabili quam subtilem sanguianem vocant, Unum, fieri apostema, quod cprtuna,
424쪽
. eandem esse cum sanguine effervescente , atque tenuissimo: cum tamen his verbis nil minus umlueritGalenus,qidim id,quod ille contendit.Nam quod Galenus ait,erysipelas fieri ex fluxione in .sta ex sanguine tenuissimo, & calidissimo,pari, terque &ex flatra bile,vel solum ex sanguine es uescente tenuissimoq;; plan E vult e sipelasdu plicem habere ortus tui causam . unam humore mistum ex sam bile, di seruetissimό tenuissimi ique sanguine,alteram sanguinem ipsum tenuisibunum atque .seruentissinium latum. Hoc enim mon ea, flauam bilem , sanguinem esse tenuissi, artium,& sementissim, sed plan rem ab hochin Afrimore diuersam Et lib.Ldecrisibus cap.i .im stius mentem suam aperuit, cum,t; sanguinem
qui apprimE flauus est, medium esse inter bile,&exquisitsi sanguine. Est itaq; tenuissimus &seria
tisiimus. singuis hiuinor me us inter sau bilem. de exquisitum sanguine: ncti E est ipsa bilis flaua,vi Valleriola putauit:sed de his satis. Nunc voto ad instinitum redeamus. IAAimaduere umrursus,Galeniim libro.i. e crisibi cap. .plcm
425쪽
IN II. π Moo M H I P C R. pocratis morem esse, omnes motus inaequales,&eas, quae plurimum distant complexiones, atque humorem omnem syncerum is decumq; erum, pentem vituperare,ut liquet progno. uet. superius enarrato. Qu' in loco vomitione synceram,tλω quam deterrimam explodit,laudat tensum priores tanqua optimum,& magis artificiosum: quia hommissio,quae vehemens est, robur ostendit na tu concoquentis ac permiscentis materias inter seseundicatό: saniem ab inflammatione res dantem iri sua substantia crassitudinem, ac mediocritatem quandam Leoctione prosectam obtin re.Nam liquida,& tenuis; qualis cruda existere soseorsum per se cosistet, nec cum sputo natura
stentariesropos ab initio Moris sireatur flaua, aut
V m recte Galenus pinximas duissententilas enare uerit,referendo dictionem,citd optineseiaiotius morbi:& dictis ny proni-pt ad tempus adiunctum iunctiqi md diction
vehementer, ad coministum .d moni ad flauum;
ipse praesenti prognostico obat Quodsimiliter erat libr.tide fibus arapit. .vari postq-ei, IE hic ab Hippociare scribuntur, retiiterat, subiti Videtur mihi h k locoHipp'ate quae rumque secundo lati ne dicuntur,iis ponere, ciuentilaodlaebamur X o quidem l
426쪽
multo post principium doloris expuitur; verbo,
facitri illa multam excitas tussim:issis vero permistum videri flavum vehementer sputor impermiastum simpliciter, ac solum flauum, tum quod ex trisque commistum est, colore scilicet sputi naturalis, & flauo, vel ruso, non tamen vehementer. Haec Galenus. Diuersum tamen in urina, ac inscreatione estsentiendum. Nam in screatione sta uum sputo non commisceri, sed ab eo separari, cruditatem indicat, & naturae imbecillitatem,nequeuntis materias concoquere,& persciscere.V runtamen in urina,crassia liquido separatio,bona est existimanda: & tanto melior, quanto a mictu celerior apparuerit; quemadmodii Calenus docet lib. .de sanitat.tuen.cap.4.Ostendit enim huiusmodi separatio spiritum omnem flatuosum absumptum esse, & calorem naturalem iam visere, II cuius esicientia est,ea que diuersi generis existin, oriandisiungere, ac separare.Adde humorem quemlibet coctione incrassari,&grauitatem nancisci, ut de optimo pure ,&vrinae sedimento dictum est: ex quo euenit,ut sedimentum urinae deorsum seratur,liquor vero superseratur. PROGNos T. π LVI. sereatio enim 'G. Oncera est,cum periculo est: canadii verogliuino cae rotunda,inutilis est.
FLaua screatio non sollim ob id syncera gicis
tur,quia cum naturali sputo commista no est.
sed etiam quia in se aquosam humiditatem non continet.Nam bilis flaua in sua natura lyncera est. A a Momnis
427쪽
mistus cum pituita, aut aquoso recremento, non
amplius nauus manet, sed protinus rusus, vel pallidus redditur. Efficitur autem hic, aut ille maiori vel minori humiditatis portione accedente; que- admodum in comm. de atra bile,capi. a. S lib. 2 de crisibus,cap. ic. Galeno scriptum est hunc in modum rSputa spumosa, fluxum magis pituitosum ostendunt; siaua,biliosum impermistum:sic dc rufa amaram quidem de ista n dicant bilem,non tamen paruam serosam so pernuitatem cu bile commisceri significant: di multo ampliorem,quando pallidam quis spuerit. Verum aciditum orationi ab Hippocrate est, candida, Elutinosa, rotunda, inutilis. Candida st screatio ob humorem pituitosum,qui materialis eius existit caula. Verum anteaquam de glutinos' excreatione loquamur , t betquid glutinosum corpus sit, prius explicemus. Porro glutinosum,ut docet Galenus lib. l. meth. capas.friabili contrarium existit. Est enim si labile,docente Arist.lib.4 meteor.cap 8.quod in multas diuidi partes potest. Quare glutinosum id erit dicendum,quod in partibus suis tenax est, &in sese colitrentiam habet, nec partem a parte separari sinit:idque propter permistionem humidi acre icum sicco terreo:ita Aristotele tradente. Quo fit ut viscidum omne in genere cratarum contineaturi quod ex crassi& tenuis definitione constat. Est enim tenue,auctore Galeno libr. q.de simplicium mediosacci.cap.2.quod celeriter in tenuia, demis
428쪽
ininima ditatui psit:vel cuius substantia raritate,& laxitate sua, per locos etiam angustos,&per vias arctissimas penetrare valet:crassum, quod no p test, nec in partes minimas dissolui valet. Esse vecro huiusmodi glutinon omne, quae viscida sunt, ctincta declarant; velut pituita lenta, & diuersoruseminum mulcilagines, cydoniorum, psillii, M'
attenuantibus egere prodidit. Nam licet illi incidentia, & dqtergentia conueniant: quemadmoduidem d6cet libr.8.&.ii. meth. haec illi debentur e ratione, qua glutinosum, viscidumq; existiti doqea,qua crassum. In scindentibus quidem opus si mibet, quia in partibus suis cohaerentiam seruat, ut diuidatur,atque secetur; detergentibus vero qui iloco,in quo continetur, pertinaciter adhaeret, vehementer impingitur,ut remoueatur, atque ab . eo excutiatur.Conueniunt itaquq gluxit Oso Om,
ni incidentia, de detergentia, pariterque di alteri 9 nuantia:hec,quia crassum illud est:illa, quia viscidum atque glutinosum. Sed quae istQrum prius sint adhibenda,dubium existit.Franciscus Vallere niti is ariola lib. de constit.art. med in enarratione, capit. sent ita ima I.censet viscidum omne prius esse attenuandu, deinde i ncidendum,&detergendum:sed mihi ali . ter iniendum videturi nempo antea esse inciden . dum ti detergendum,mox attenuandum. Nam viscidum omne primaria ration ς habet visit uηtinosum, & a haerens:secundaria, ut sit crastrum,
Ergo illi primum conuenient incidentigi dc dςter A et a seniu
429쪽
s 3 IN H. GN. HIPPOCR. Lentia:secundo,&postremo attenuantia. Adde quod attenuari quod viscidu est nequit: nisi prius incidaturiatq; secetur:clan si utiq; incisio praeuia dispolitio via quasi quaedam ad attenuatione. Quo fit, ut attenuatio in viscido corpore perfici non possit, priusquam detersum illud, & incisum
sit. Quae enim attenuat, cum viscidum corpus nopem at, sed in extima tantum superficiem Ope . ' retur,quale illud inuenerunt,tale deince ps cose uant, ni prius incisum, atque detersum lit, & seinctione in multas partes diuisum. nobis incidentia,& detergentia praestant:nam haec per viscidi corporis subriantiam omnem penetrant, eamque secat,&in multas portiones diuidunt.Verum postquam de corpore glutinoso,quantum ad praesentem locum attinet,abunde disieruimus,supe est ut iam de excreatione glutinosa verba faciaciutius a mus. Excreatio itaque glutinosa calorem assantεyre ti significat: nam hic in pituitam agens, ipsam viscidam,ac glutinosam reddisiaqueam, & tenuiorem
ab ea partem digeredo,ac dissipando. Sed quae sit
illius rotunditatis causa ambigitur. Fuchsius libro Lepid. part.3.comm.28. ubi Hippocrates ait: Sputa rotunda delirium portendere inquit; Sputum globosum non ab alio, quam a calore immodico, nebμ νε ac veluti assante,essici:sed fallitur. moniam si ca-robiri M. Ior astans rotunditatis pituitae esset occasio bic que pituita avehementi occuparetur calore, rotunda fieret: quod salsum esse, nemo est, qui nesciat. Quare dicendum, uta, a loco in quo detinentur , ac veluti coercemur, rotunditatem naticisci.
430쪽
cisci.Nam cum in bronehiis pulmonis aggregentur, necesse est ut continenti figuram induant; atque rotunda, quemadmodum ipsa sunt brochia, evadant. Fiunt itidem*si quaevis sputa in huiusmodi bronchiis collecta nihilominus rotunda, verum semel acceptam figuram, ob id, quod humida,fluidaque lint,non retinent. Hoc enim humidis omnibus proprium esse dixit Aristoteles,ut male circunscribatur termino proprio, benὸ tame G alie no. Verum tamen, sputa,quae viscida sunt , ob '' cohaerentiam , figuram quam a bronchiis recep
run amittere nequeunt:sed ea continuo seruant,
atque custodiunt. Merito igitur dicit in praesentia Hippocrates huiusmodi sputa inutilia esse , eo
quod dolore no leniunt quonia omnis euacuatio quae morbum non soluit, pro inutili debet reputari.Vina hic contedit,ubi habetur inutile,legen--iatis dum esse,perniciosum,aut,malum: veruntame illius interpretationem Galenus non admittit libro I.de erisibus,cap. .ubi reserens praesentem sentε-tiam simul cum subsequenti sic ait: Nam flauum impermistum existes,periculosum. Impermistum autem est quod sputo non ςommiscetur, candidum,glutinosum,rotundum,inutile. Deinde paulatim ad dissicilior sermone progrediens, inquit: Malum etiam est viride,& admodum spumosum. Haec Galenus, Quibus verbis clarὸ innuit, Hippocrate,sequens sputum,puta, viride, &spumosum, dissicilius iudicare,quam praesens candidum, glutinosum,rotundum. Sed subsequens vocavit malum erso praesens,cum minus dissicile illo existar, Aa 3 in