장음표시 사용
161쪽
8. Lex Domini immaculata, conVertens animas :testimonium Domini fidele, sapientiam praestans parvuliS. 9. Justiliae Domini rectae, laetificantes corda : PI seceptum Domini lucidum, illuminans oculOS. 10. Timor Domini sanctus, permanens in saeculum saeculi: iudicia Domini vera, justificata in semetipSaall. Desiderabilia super aurum et lapidem pretiosum multum : et dulciora Super mel et saVum.12. Etenim servus tuus custodit ea: in custodiendis illis retributio multa. 13. Delicia quis intelligit 31b oeculiis meis munda me : et ab alienis parce Ν I VO tuo ij.
dominali, tunc immaculatus ero: set emundabor a delicto
immaculata, convertens animas :testimonium Domini fidele, sapientiam praestans parvuliS. s. Iustiliae Domini reclae, laetificantes corda : praeceptum D mini lucidum, illuminans oculos 10. Timor Domini sanctus est, permanens fructu suo in saeculum saeculi: judicia Domini vera, justa ex se et Suapte natura. t l. Desiderabilia quoque super aurum et lapidem pretiosum multum : et observantibus dulciora super mel et favum. Quod quidem ego expertus sum : 2. Etenim servus tuus, Domine, custodit ea : ipsique suit in custodiendis illis merces ac suavitas multa. 5. Quod non sic dixi, quasi me omni culpa vacare Crederem. Delicia enim sua quis persecte intelligi it Ideo precor, ab occultis meis munda me, Domine, et ab hominibus perversis cave mihi
dominati, tunc facile immaculatus ero, et Servabor mundus a delicio quovis mortali. lj In hebraeo hodierno: A perversis ruptodi servum tuum, ne doni irwν it, r
162쪽
15. Et erunt ut complaceant eloquia oris mei : et meditatio cordis mei in
conspectu tuo Semper. 16. Domine adjutor meuS, et redemptor meUS.
5. Et placebunt tibi orationes oris mei : et meditatio cordis mei accepta libi, ideoque in conspectu
6. Quod tamen siet ex gratia tua, Domine, qui es adjutor meus in bonis, et liberator a malis.
Argumentum. - Propheta laudes celebrat tum operum Dei in firmamento, tum legis Dei in hominibus. - Altiore autem sensu, celebrat Evangelii praecones, ApoStolos, et ipsam Legem evangelicam. Duplex igitur est sensus: alter de Deo creatore, alter de Deo reparatore; et quidem alter litteratis et alter allegoricus; nisi, quod Bertherio et aliiS placet, uterque sensus pro litterali habendus videatur. Sensu altiore seu spirituali agi de Apostolis tit Ecclesia cognoscimus ex S. Paulo, qui versiculum quartum citat quasi Apostolos designans. Sic enim scribit: Numquid non audierunι praedicationem Evangelii in 'quidem in omnem ιerram exivitι sonus eorum, ει in sines Orbis terrae verba eorum iRom. X, 18j. Ex quo testimonio insertur, psalmum integrum ad evangelicam Legem Spectare. Principium enim illud passim ab eruditis admittitur : quoties in novo Testamento fragmentum aliquod ex vetere, ut est versiculus alicujus psalmi, declaratur tanquam certum eventum designans; tunc reliquae partes cum eodem fragmento conjunctae ad eumdem eventum, vel saltem ad idem tempuS pertinent: rationo nempe connexioniS et harmoniae, quae in textu toto obtinero
Praedicit itaque David hoc psalmo evangelicae Legis promulgationem; Evangeliique praeconeS allegorice caelorum
1ὶ interpretes recentiores non pauci exiStimant, in Epist. ad Rom. X, 18, versum . hujus psalmi adhiberi sensu duntaxat accommodatilio; quasi Apostolus diceret: Numquid non audierunt Z Impossibile hoe est, si quidem,
ut uerbis Scripιuroe utar, in omnem ιerram eaestu sonus eorum. CL Beelen. in Rom. X. - luxta hanc Sententiam, PSalmuS de Apostolica praedicatione non locuitur, sed eidem merito ac minodatur. - Contrarium autem docet S. Thomas, cuius vid. Commentar. in Rom. X, 18.
163쪽
nomine designando, multis in rebus similes soro coelis insinuat : in eo nempe quod fuerint elevati a terra per contem plationem ἰ ampli, per charitatem; splendidi, per sapientiam: sereni, per animi tranquillitatem; pluentes, per instructionem; tonantes, per objurgationem; fulgurantes, per miracula: multa bona terris largientes, et nihil ab eis quaerentes, per liberalitatem; purissimi, per sancti talem: denique habitaculum Dei, per justitiam is .
l. Mus operum Dei in eoelo. II. Laus legis Dei in terra.
. Coeli enarrant gloriam Dei: et opera manuum ejus annuntiat sirmamentum.
Exponemus primo sensum immediatum de Ordine naturae, deinde subjungemus seia Sum altiorem de Ordine gratiae. Quod dicit: Coeli enarran ι gloriam Dei. . . id est, magnifica corpora quae in caelis Splendent, totaque structura firmamenti veluti proclamat gloriam Dei creatoris, ejus sapientiam et potentiam creaturis rationalibus manifestando. - Coeli Sumendi videntur pro astris quae in coelo splendent, et firmamentum pro loco, Spatioque immenso in quo astra moventur,2. Dies diei eruetat verbum: et noa nocti indicat 3cientiam. 3. Non sunt loquelae neque Sermone3, quorum non audiuntur vocra eorum :4. In omnem terram Givit Sonus eorum : et in sines orbis terrae verba eorum. Sicut in primo versu indicavit quid loquantur coeli, ita in sequentibus explicat quomodo loquantur ac Deum praedicent. Loquuntur nimirum, 1' per vicissitudinem dierum et noctium, tum rato ordine et constantia decurrentem; 2' per loquelam omnibus intelligibilem; 3' per vocem quae universum mundum replet. 2. Dies diei eruetuι verbum : eι noae nocti indieaι scientiam rid est verbum illud quod de Deo enarrant credi. pronuntiant
l) S. Augustivus in hunc psalmum.
164쪽
dies et noctes singulae, ad invicem loquenteS. Hac prosol O-poeia quaecumque in firmamento mirabilia occurrunt, brevissime significantur. Etenim coeli loquuntur, 1' per splendorem ac magnitudinem suam; 2' per motum ordinatissimum, set inde effectus humanae vitae saluberrimos quae cuncta, velut compendio, vicissitudine dierum ac noctium continentur.
Dum igitur dicit propheta, diem unum diei alteri, nempe perpetuo subsequenti, loqui verbum Dei, et noctem nocli similiter indicare scientiam et cognitionem Pjus; plurima paucis complectitur, quasi sic diceret explicatius : Cadi loquuntur per singulos dies et singulas noctes qua S producunt, et quibus tum splendorem suum, tum motuum suorum Ordinem et constantiam ostendunt. Etenim dies diebus constanter succedunt. et noctes noctibus; inter se dies et noctes mira vicissitudine componuntur οῦ inde nascuntur eodem ordine, eademque constantia ac vicissitudine menses et anni, hiems et aestas cum sua varietate atque Ornatu, hominum vitae sapientissime accommodato. Ergo dies et noei 's loquuntur, et quidem loquuntur Per Suam Successionum perpetuam atque vicissitudinem; loquuntur omnes ut singuli. quisque ad alterum seu respectu alterius, quasi dicunt svicissim : Ego sum sicut tu : nos O nnes sumus mirabile opus Dei. Porro haec lingua creaturarum ad homineS Speci ut, et ut, omnibus hominibus auditur et in tolligitur.3. Aon sunι loquelae neque Sermones; quυrum non audiuntur voces eorum et id est, nulla Sunt idiomata, quae non exprimantur vocibus coelorum; vel nulli ' Sunt gυntes quocumque idiomate loquantur, qui non intelligant tuisma coeli, rum : quia coeli quodammodo omnium linguis loquuntur. Alii sic exponunt : Voces coelorum nou Sunt Obscurae, neque tales ut earum Sensus non intelligatur. 4. In omnem terram eripiι sonus eorum, eι in sines orbis terrae verba eorum. Sensus est quasi diceret Non solum sinis intermissione et omnibus linguis, sed etiam in universa terra audiuntur coeli enarrantes gloriam Dei.
165쪽
5. In sole posuit tabernae ultim suum : et ipse tanquam sponsus procedens de thalamo suo: 6. Gultavit ut sigas ad currendam viam: a dummo coelo estressio eju3.7. Et occursus ejus usque ad summum ejus : nec est qui se abscondat a calore eju3.
Quamvis totum coelum enarret gloriam Dei. tamen praecipuo id facit pars nobilissima caeli, quae est sol; ideo solem singularitur propheta considerat, ejusque pulchritudinem. robur et beneficentiam describit, quasi diceret in coelis quos velut amplissimum gloriae suae indicium expandit Deus, solem posuit, divinae suae Majestatis singularu symbO
5. In sole, inquit, posuiι tabernaculum suum: id est, in Sole Deus, seu divina majestas velut inhabital, sicut rex in regio tabernaculo; aliis verbis, sol ita Dei gloriam loquitur ac manifestat, Sicut regium tabernaculum splendore suo inhabitantis regis majestatum Ostendit. - Scilicet Deum ipsum palam non videmus, Sed per Speculum et sub velamine creaturarum, et quidem in sole velut in tentorio latentem, ex quo tamen splendor majestatis sejus effulgeat. Effulget scilicet triplici hujus creaturae excellentia, quae declaratur. Ει ipse scilicet sol ιanquam sponsus procedens de thalamosus ... En prima Solis excellentia, pulchritudo : ipse, inquit, decorus, nitidus, OrnatuS eXOritur, quasi Sponsus, qui primo
die nuptiarum e cubiculo suo exiet S. Vestibus auro gemini S-que radiantibus, roseo vultu, corona nuptiali et coma rutilante progreditur. - Ut patet, re Spicit Solem Orientem, cum mane rutilans velut e purpureo thalamo surgit. 6. Exultavit uι gigas ad currendam viam : a summo coelo lab extremo Oriente) egressio ejus; et occursus ejus usque ad summum ejus susque ad Occidentem . - Altera Oxcellentia solis. gigantea ejuS Vis, magnitudo. celeritas. - Uccursus ejus, id eSt, cursus, con VerSio uSque ad Occidentum, respondens egressioni. T. Nec esι qui se absconda ι a calore ejus. - Τertia solis excellentia, calor et influxus beneficuS in universam terram Diqiligod by Corale
166쪽
Insinuatur, ideo solem tam alacriter totum circuire orbem, ut res nulla se abscondat, id est, excludatur a participatione tam insignis beneficii. Hactenus explicatio sensus primi. - Ad sensum secundum et altiorem quod attinet, corii, seu caelestia luminaria, Sunt Apostoli: firmamentum est Ecclesia ἰ gloria Dei et opera manuum ejus qua' pra dicantur, sunt opera redemptionis et gratiae; dierum succossio est successio apostolica, Seu perpetuitas ministorii : constantia successionis hujusmodi, est in desectibilitas ministerii et praedicationis: vicissitudo Seu successio alterna dierum et noctium, est vicissitudo persecutionum et pacis, certaminum ac triumphorum. Sol in medio coelo positus ad illuminandum mundum univerSum, eSt Christus. sol justitiae, qui illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum doan. I : qui est velut tabernaculum
divinitatis splendidissimum Quoniam Deus erat in Christo, mundum reconellians sibi lII Cor. V, 19ὶ: - quia in ipso inhabitat omnis plenitudo divinitatis corporaliter iCol. II, 9ὶ; qui est imago Dei invisibilis Col. X. 15 , - splendor gloriae eι figura substantiae ejus Hebr. l,3 . - Huic soli justitiae, Christo Domino, ut patet, conveniunt quae dicuntur de solis pulchritudine sponsali, de gigantea ejus vi, et Osrusa beneficentia. 8. Leae Domini immaculatu, converten8 anima S leueti
monium Domini fidele. supientiam praestan3 purPuliS. 9. Iustitiae Domini rectae, laetisicantes corda: praeceptum Domini lucidum. illuminan3 oculoδ.
10. Timor Domini δanetus. permanen8 in Saeculum Sae-
euli judicia Domini vera justificata in Semel ipsa.
1. Desiderabilia super aurum et lapidem pretioδum multum: et dulciora super mel et favum.
Incipit u Itera psalmi, laus divinae legis, Per experientiam prophetae confirmata. - Haec pars cum praecedenti non
si Si admittatur versio S Hieronymi: Soli posuu tabemaculum in eis, sensus erit hujusmodi: Soli justitiae i hristo paravit Deus EcclΗsiam lan- qitam tabernaculum proprium, secundum illud: Ecce tabernaculum Dei cum hominibus, et habitabit eum eis. Apoc. XXI. 1.
167쪽
Obscura relatione connectitur. Etenim quod est sol in mundo pitysico, id in mundo morali est lex divina; ita ut duo tantum in hac vita homini sint necessaria, lumen solis pro vita corporis . et lumen legis pro vita ac pace animae. Laudatur autem lex ab ejus proprietatibus, quae analogae Sunt proprietatibus solis, et ad pulchritudinem seu puritatem, ad olli ac iam ac beneficentiam pertinent. Proprie lates hujusmodi enumerantur Octo, qualuor VerSi- eulis, in quibus lex variis nominibus designatur. Vocatur enim non tantum isae Domini, sed etiam Domini ιestimonium, ju3titiae, praecep ιum. ιimor, judicia it . Lex itaque est 1 immaculata et convertens animas: '' fidelis et sapientiam praestans parvulis; 3' recta et laetificans corda; 4' lucida et illuminans oculos; 5' sancta et permanens in saeculum saeculi; 6' vera et justificata in semetipsa: 7' est pretiosior omni auro et gemmis: 8' est dulcior omni melle et lavi S. De quanam autem lege hic sermo est 3 - Dicendum, agi de lege triplici: nempe de lege naturali, mosaica. et evangelica sed Ieae evangeliea praecipue respicitur, cum ei omnia quae dicuntur plenissime conveniant. Lex dicitur 1' immaculata, persecta in se, nullam continensim persectionem ac maculam peccati; et immaculatos officiens
Observantes. - Ει convertens animas, i. e. , a malo et erroribus revocans in viam, corrigens, reducens ad Deum: quod ciscit tum sua puritate ac pulchritudine, tum gratia Christi. 2' Lex Domini est fidelis, id est, non fallens, et certissime conserens, tum praemia quae promittit ipsam servantibus; tum poenas quas violantibus comminatur. - Sapientiam praestans parvuIis: id est, sapientiam docens. - insipientes, qui erroribus, vitiis, vel ignorantia laborant; - 2 humiles ac simplices, secundum illud : Revelasti ea parvulis Matth. XI, 25. 3' Lex Domini est reela, regulam continens ac normam agendi persecte. Laeιificans corda, semicet corda observantium legem, eis infundendo pacem bonae conscientiae, quae est quasi juge convivium.
ill iisdem nominibus utitur Psalmista in Ps. CXVI li, ubi et explica Pavideri possunt infra, suo ordine.
168쪽
4' Lex Domini lueida: id est, instar solis lumen veritatis
continens sine tenebrarum admixtione. - Illuminans oculos, id est, non tantum in se tenebris carens, sed tenebras et nubes etiam pullens ab oculis cordis. Scilicet lex Dei dissipat vitia quae cor obscurant; et deinde apparet ipsa cum tota sua claritate, ad dirigendos gressus nostros. 5φ Iimor Domini sanesus, nempe timor offensionis Domini, quem lex docet: seu ipsa lex Domini est saneta : id est, pura, puritate Dei, et hujusmodi puritatem observantibus communicans. - Permianens in saeculum saeculi, puta quoad fructum
Suum, qui est perpetuus: nam durat in coelo, et hinc migrantem hominem sequitur. 6' Iudieia Domini, seu lex Domini vera, juxta hebraeum, veritus : id ost, lex Domini est enuntiatio ipsius aeternae veritatis. est ipsa veritas - Iustificata in semetipsa : id est, ju Sla, non per accidens, et ratione circumstantiarum loci vel temporis; sed justa ex se ac suapte natura : quia enuntiatio si ipsius justitiae. - Hinc legis praecepta nulla indigent demonstratione qua veritas et honestas eorum patesilat, cum haec sua claritate sit manifesta. - Quod sacile intelligimus. si consideremus Legesin evangelicam : haec enim cum nihil sit nisi pura innocentia, humilitas, obedientia, charitas, boneficentia. . . . Propterea tanquam ipsa veritas et justitia evidenter ab omnibus agnoscitur. φ et 8' Lex Domini pretiosior omni auro ac gemini S ,- et dulcior molles dulcissimo. - 11. Desiderabilia super aurum eι lapidem preιiosum ... sensu S est: Τam preti OSa lex est, ut
praeponenda sit omnibus divitiis; simulque tam jucunda, ut sit praeserenda omnibus deliciis hujus mundi. - duodclicit, super lapidem pretiosum mulsum, in hebraeo, super topazion mulιum, id est, in maxima copia habitum : super meιeι fanum, id est, super savum plenum et redundantem melle purissimo; nam in hebraeo dicitur : Super mel et redundantiam favorum. - Quam longo remota est haec veritas a sesnsu
carnalium hominum i Quam pauci inveniuntur, qui pro parvo
lucro vel exigua delectatione non contemnunt omnia divina praeceptat Et tamen verissimum eSt, legis Observantiam meliorem esse omnibus thesauris atque omni voluptate.
169쪽
12. Etenim servus tuus custodit ea : in custodiendis illis retributio multa.
Incipii ves ut alterum membrum secundae partis. Quae de logo exposuit propheta, confirmat experientia sua, quasi dicerui: Revera, Domine, Servus tuus in custodienda lege, maxima bona percepi l.
l3. Delieta quis intellistiιs ab occultia meis munda me, et ab alienis parce Servo tuo.
Dixit, propheta se legem Dei custodire; id est, se ex animo curare ut eam Observet quae cura suilicit quidem ad multa bona consequenda, sed in homine fragili non excludit omne delictum. Uuaru sicut Paulus dicebat : Aihil mihi conseius sum; sed non in hoc justificatus sum I Cor. IV, 4ὶ: ita David agnoscit sua delicta occulta, et ea sibi ignosci postulat : Ab Occultis meis munda me. - Simul autem Dei auxilium petit ad persectius legem sui vandum, et ad vitandum Omne peccatum. ideo addit : Ab alienis puree servo tuo: id est : ab hominibus purversi S, qui alieni Sunt a te et a lege tua, quique scandalo milii forent, custodi me. - Homines enim bonae voluntatis, qualis erat sanctus propheta, ab ignorantia propriorum delictorum, et a Seductione pravorum sodalium imprimis cavere debent.14. Si mei non fuerisit dominati, tunc immaculatus ero: et emundisor a delicto maaimo. 15. Et erunt ut complaceant eloquia oris mei: et medi- ratio cordis mei in convectu tuo Semper.
nationem reddit, cur tantopere improborum societatem timeat. Si .mei non fuerim dominati : si alieni, inquit, isti non praevaluerint mihi, in pravum Suum Sen Sum me trahendo, ιunc immacula lus ero, et emundabor a delieto maeimo: id est. mundus ero a peccato mortali. Hoc enim maximum delictum est, ait Bellarminus, cum a Deo, bono maximo, avertat, et ad poenam gehennae plane maximam perducat. Non solum tunc immaculatus ero, sed erunt uι eo Iaceant eloquia oris mei r id est. Oratio mea tibi erit grata; et medi-Diuitigeo by Corale
170쪽
tatio eordis mei in eo pectu tuo semper : id est, oratio cordis mei grata oculis tuis ascendet, quia nimirum de mundo corde et simplici ore prodibit Meditationem cordis cum eloquiis oris conjungit, quia oratio illa mentis est orationis vocalis velut anima. 16. Domine adjutor meus et redemptor meus. Sensus est : Placebunt libi Orationes meae, non ex meritis meis, sed ex gratia tua, Domine, qui es adjutor mihi in bonis, et redemptor a malis. - Quibus verbis propheta sese divinae gratiae et misericordiae fiducialiter commendando, psalmum concludit. Sensus IlluroeuS.
Splendidus isto psalmus adhibetur, 1' in Nativitate, Circumcisio no et Ascensione Christi; 2' in sesto SS. Trinitatis: 3ρ in ossicio B. Mariae Virginis, caeterarumque Virginum; 4 in sesiis Apostolorum: 5' in ossicio de Angelis.1' Dum celebrantur mysteria Christi Domini, est laus Verbi incarnati, cujus nomen gloriosum praedicant Apostoli
eorumque successores, Omnibus diebus, usque ad consummationem saeculi; qui ut Sol justitiae exortus est . ut illuminet omnem hominem venientem in hunc mundum : Eι uidimus gloriam ejus, glorium quasi unigenisi a Paιre. Lux autem salutifera quam diffundit, est Lex evangeliea, lex immaculata, suavi SSima. . . . ad quam Servandam simul gratiam largitur petentibus, ipse adjutor eι redemptor Dominus. In ossicio de Nativitate et Circumcisione peculiarius respicitur tabernaeulum Dei, id est, humanitas Christi: nec non
egressio ejus de summo coelo, de thalamo suo ... - in Ascensione vero, secursus ejuε usque ad summum ejus e terminus nimirum gloriosus, quo Dominus visibile vitae suae curriculum concluSit.
2' In sesto SS. Trinitatis, Ecclesia eodem psalmo celebrat ineffabilem Dei trini et unius Majestatem, quae suis operibus ad eaetra, praesertim Incarnationis mysterio manifestatur: Diuitired by Cooste