Dictionarium Chaldaicum, non tam ad Chaldaicos interpretes quam Rabbinorum intelligenda commentaria necessarium per Sebastianum Munsterum ex baal. Aruch & Chal. biblijs atque Hebraeorum peruschim congestum

331쪽

C MALO Ar CVμ. os Tina in qua olitue copriinutur: de Tmouel rudens de sanis nauticus. Tortuosus is cus in ripa fluminis. Omaincta brachi rum: Num. i.in Thar. Hierosol. Achilles,

nomen proprium cuiusdam interpretis. Incuruauit,peruertit,deprauauit. Inde Πλw.Et peruetiitas: Prouerb.f. iden 'c'

'se uim seidos apex literae: item in pitulum seu uerruca mamillae. Significat etiam caudaspihae dotii. Tertio significat aperire: εἰ item euellere eradicare. Est genus preciosae margarita:r Canti s. Primo significat eradicar ubneruare: Iosii. dc Reg. 1 . Secudo est sterilis: Iud. n. orbata: Exodi i . Tertio in sermen, stirpsi

Dan. . Item fundamentum,radix e sirigo: in com mentamst ut panis est ri σοῦ id est. principale

inresectione. VJyp Scorpior In plurali, 'PEzechielis secundo. Est etiam ide quod N' --

332쪽

M DICTIONARIUM Primo significateuigilare : in hiphil. excitauiti Hag. mo. Inpassivo excitatus est Iud.is.& excitatus: Isa.is. Inde: 'ν vigilest in comenti iacundo so'ificat effundere: talesiti Tertio dc significat in comenti litigare detantendere: item conari: inde praelium, certa/men.H P 7 quod hostes: Danielis Quarto π est gryphes,auis quaeda:Leu u. Quinto dc significat uerenda: Leuitiis. In plurali.

Exo.is. Sexto m p. modicum, in commenta propemodum rater, Germanice, aram Sep/timo, in comentisignificat allegoriam uel mymeam expositionem. aut certe mentis excitatione. Item

uidetur aliquando significare successorem πνα uel duintus. Cosuetudo. Rusticus. Gargarizauit, germanice potauit, ecci fruitiGen.3o.In passivo, a a D n comitatus est: Psil ios . inde rim Vinum mixtum: Isa primo, Permixta, promiscua et visi diuersa semina laestentur in agrum: tantiis idem Num.ii. commixti popini,vulgus. Mixtio latura. Secundo dulcis: Canti secum M. Tertio Fideiussit: .Reg. 1s. Inde Pa Psortes :i.Reyr . Et fideiusso: Prouertat Quarto est occidentalis plaga : Iosue octavo.

333쪽

Septimo a Fest Arabs: Isa.is. Octauo est subtegmen,idemscilicet ql -n mn filum densum Leuitiis. Nonord F sunt salices: Psat.13 Ade Leuiti l . Decimo est pila seu pistrinu in quo fit panis. Item secundum iambi sunt

nam ia ex scyrpis lacta:Baas. in comenti Coartauit: is primo. Inde I' 32 ν conclusi . Canti primo. Item Cribrum : Amos nono. .

nedc serpente. 'FΥΠ organum, uel citham. Gen. quarto. Nomen prouinciae,Asia. Est pa , a senum perseratum,instru mentum ad summigandum. Bana: In plurali num. ranae: Psalmo ms. de Turpitudo, uerenda: item idem quod contemptus,despectio: Ezrae quarto. - dus: In plurali num. nudii Micheae prim'. Verbaliter, ,π xnη nudatus seu discoopertus est: itisitae 3ia nuditas: Deuteronomij xs. v

334쪽

os DICTIONARIUM Ordinauit, disposuit: Isaiae t. Inde 'i Comparatio, collatio, ordo, proportio: Et Rspectu, in ordine ad aliud. Inde Magister de autor Dictionarii,qui uocabula scilicet in ordinem digessita habeti.Significat etiam D. ganum: Levitici i. in Thar. Hierosolymitano. Item est baculus teres, habens cubitum in longitudine cum quo fiunt idest,lagma. i Sunt iudicia, tribunalia. Habens pr ullum,incircumcisus: Plutat 7 Isaia: si. Significatquo amicire: i tem,tremere. Primo, callidius, astutus: prsemo Reg. xi. Astutia i Prouerb.L Secundo Est acervus: Ruth 3. Tertio Idem est quod basiliscus,cerastes: Gen. 9.in Thari. Hierosol. Ciuis: dc rimo Ciuissa, adieruua is, ciuitate. Et idem quod dum lectus: primo, V Reg.iV.Capitur etiam pro laculo mortuom: secundo Reg. 3. Item est cunabulum: Pluraliter cunabula: in commenti Secudo Est: idem quod pasta: 5c uerbaliter significat pinsere.

Tertio ς' Ἐν est ramus, uinear item uillicus, guber, nator. Quarto est genus farris,uel hordeum M. corticatum. Item Vicus,contrata seu uicinia.

Primo idem est quod lupinum uel dis R uersorium

335쪽

CH AL D A IC VM. 3os uersorium: Isaiae primo. Secundo significat pedcs iniaquam demergere. v N Casu uenit accidit.estiuit,occurrit x. Rega. 6c Iosis. Inde idem qu0d cntus,casus: i. Reg.σ. Sccudo significat conuocare, inuitare: Inde Guocatio,sossennitas :Leuit.13. Tertio est crabro uel uespa:&ubcatur sic,ut dicit iamlii Iossi . q, homini obuiam ueniat quasi ad aduersandum faciei suae. Idem quod Ion tenebrae: i. Reg.ii. Vesper lio,idem quod Leuit.ii. in Thar.Hieros. Est Pra oenus locustae.. I.Regi9. Secudo Tm est Ia mina,fruiuim : Ezech.xτ. Item genus canistri. Tertio est gramen,gemam uel pratum:Iob s. Item limus,cccnum: o.cap. eiusdem. Item sanguistiga. Quarto est corrigia calciamenti: Gen.i . Quinto sunt nerui. Est, ' nodellus pedis. Est aura Species herbα Idem quod Festinauit:

Isaiaeue o. Secundo est Cauda arietis, uel Arcturus.

Psalmo M. Et uerbaliter I .EM Fortificauit: Prouer.

336쪽

3o DICTION A RIVM octauo. Inde de m M Fortitudo i idcm is Prouerb. decimo, 6c Psalmo s. Sunt instrumenta fabrilia: ut secures,uci aratilia ut uomeres: primo Reg. u. Carum fuit S mavni precij, idem quod ut dicitur in Aruch. Deccm. Decimus. Viginti: Iosis. Decima pars: Exo.29. Decimatio: Leuit.i . πτE Corrosit: item segit.

Est aliquid quod lucet uel perspicuum est,

lampaS,uas vitreum: Cant. s. Et Est lamina seu frustum magnum ferri.

Idem quod Cogitauit: Dan. sexto. Inde Cogitantes :Isaiae 32. Cogitatio: In pjur. Cogita

tioncs malae: Ier. undecimo. Nomen loci ubi sol non oritur nec splendet. Tempus, instans. Stetit: - Iosiae io. 6c , - Idcm scilicet quod Item posuit,collocauit: Deuteronomii n. Idem quod γ ' Reprehendit, redarguit: Indemnonum Peruersitas labiorum: Prouerb.quarto. Primo idem est quod Senuit, inuetera vit: Deuteronomii quarto. Inde Vinum uetus: Iudicum dccimotonio. Secundo significat transferre ut una lingua in aliam transfertur: Inde Translatio: in commentarin.

R L Item

337쪽

CHALDAICUM. sostiem Anxietas: Psalmo M.quan*mihi uides atur ibi potius legendum esse de quo supra. Tertio est uam,potus quidam latricius: Isa. . Primo signincat ditescere: Inde Diumae,opes: i. Re in . N im. Et m Vir diues & opulentus: L ROgumduodecimo. Secundo significat parare, infl, strueret Prouer. s. Vnde Pa rabimur ad praelium: in Abdia. Tertio . significat surculam, palam α. . ventilabrum. Item ita p. ' foramen.

338쪽

Hebraiceangulus ideChaldaice: uitiis Iesunt supersi ies de latitudi/

na mulier emor.Item capitur pro leguminibus uel seminibus ex quibus fit color rubeus. idem quod laqueus:Prouerbionis. Fama,Latinum. Gloria decorium ri et, id elegantia & euphonia temonis:in coment. Purpura:serisnec strictium collare. Primo significat quiescere, cessare: Ieri s.idem Threnor.tertio Inde Pausa.Item Quieuitvel digestum est uinumu.Reg. .Inhibiti remisit Secundo significat dubitare S ua, Elfare:unde Gen. s. uerba dubia. Tertio significat laetari,expaciari,exireri. .etue. Quaris,mutare dc uariare: Ier. s. Quinto significat taleam. Sexto est gena, maxilla de pars freni quae est in maxilla. Septimo, est radix:ite friactus immaturus. Octauo planu:Gen.i Et Bethphage,domus extra Hierusalem. Est enim locus extra Hierusalem.De quo habes Mathei uicesimo primo.

v Arietes,tormenta quibus muri & turres concutiuntur: Ezech.is. Idem quod et Ma occurν ritiProueni'. ide quod Mn

Gladius biceps,habens duas acies.

339쪽

- . . mal: .Reyr . Item hora Raphanus. mu Primo significat frangere. Smindo m P est herba quae Germanice uocatur ruta. Tertio est rete uel instrumentum ad capiendues aues Significat etiam taleam. . u Primo ide est quod τ clamauit:Ecclesi. Instem. u Thren. r. Inde clamori Psal ioM. Secudo Milonificat acina uuae: Num. ς. in Thar. HierosoL Grtio est uilis, abiectus. Occurrit : Inde ut a Occursus & mei z - tus malus: 3. Rein s. Item y Wra est ansem. paruum, quod cum ambulat sub pedibus leonis. uehementer terret cum suo clamore. VJ λnum. Item Daemones. - Primo idem est quod o in diruit,destruxit i secundo Reg. u. & Isa. 1 . Inde diruptio: Isa.α . Item immundi lat ech. sexto. Secundo is P est cadaver: Iud.1 Plur. 3 in .Reyi9. & I in Leuit α; Significat e riam pigrescere & relaxari. V Impinguauit: Deu. ια. Item n min idem quod et an rn SMEruere, uel rostro comedere sicut gittae latae.

- gallinae faciunt. Secudo ηρο idem est quod My ansia,manubrium. Larua, qua racies tegitur. u Idem quod Pran paedagogus nutricius: Numeri v. in Thar. Hieroisirmitano.'

340쪽

nmstons: inde V Frons rugata : Ecclasduodecimo in ra. Salomone. . Idem quod par boum: i. Regu u. de ii. Plur. Pr P paria : 3. Regu 19- Veges magna, dolium. Sensibilia. 'ad' a Famosi. Idem quod uul/nerauit.percussit: Inde uulnus: Exo.M. Sparsit: Prouerb.ii. Item .stercus ovium in duratum ex quo fiunt rusti a recta. Item est idem lx. mensa marmorea. . PF D Sprevit se

Est pars pudedamulieris.Et m est sit alti

Ssticulauit: In cu applausu suo

dii duru& dissicile. Quarto Hr in suht Usa aurea: Iob is. -n Donatio donum aciem in comenti V R Genus est preciosi aeu