장음표시 사용
41쪽
naturale indist rea ex ptemre: sed re inf*nd sup inclinatione forme cianeium1 solae subiectu motus localis licui est subiectu gnatidis nem formasscompositu3: ideo celum empireum est immobila sim
te dices:li ergo deus moueret ipsu ille mot' esis molentus datalis motus est3 ab enriseco passo non eo ferente vim. Din. qa talis modiise et a caulin Seiis violentus sicut nec mot' circularis ignis et pastico femet vim obedietate. Contra: ergo si 'moueret lapidem sursum ille motus vi naus. pol negaricla talismo 'esset pinclinatione uictore1 passivi. v v
ti. t. teritu aere Deus aliqua facit supra na3. daptern . et qua j nas ut in aqua tor lanis stetit renis nente quitate mea. Si dicas: getiam corra natura erit si moueat celum empti m. nagetpsta quia lic celum empireu sit immobile hoc in non eli per aliquas qualitate addita sup formaque restitat moton vel stquam habeat naturalem inclinationen ad contrarisum puta ad quietes: inamoproprie nonqviescit quia Ies et motus sunt circa idem.deus tamen possis suspendere resistentiam gravitatis lapidis et more e re simpli naturalis. CSd aliud dicit Saet. Tho 3.FEe. hoc est veru oena agenteno aut de ea qest pncipitam passuum. cta aliud assumptum est veri Demotu naturali ex parte puncipis actuir u ingra
io: estverast motus sit naturalis exple principii acti
dimatur ad reduetione ii de potetia ad actu quia potest talis potetia tota in actim reduci. Sed ad generationem iro minis principaliter et ideo non es tui conueniens. post certum numerum hominu crimqtirescatSe ndo F *celum non mouetur adlocu
pter qa motus grauiu potest violentus et non mot' celi. is rima quia hab3 naturalem inclinatioue 3 ad contrarium motum. Secunda quia eoru natura est determinata ad unum locum et ideo sicut naturalietendit in ipsum sic contra naturam recessit ab eo. Bd tertium dr*grauia et leuia habent in se principium activum sui motus instrumentale.
Ed quartum d regula ille dantur de motibus factis per agentia mere naturalia et De agente piuncto mae et ubi mobile restitit. Et aliud drstam San. Tho De PO. q. tu. M. ius. xvi. . Duplex est diffiscultas. Quedam est ex hoc*paciens resistit agete et he erepit in rhse mutuo agunt et patuin Latia est fim*patiis elogues actu.*tomi potetia est magis eloguata ab actu lato estinator disticultas iactio ea gelistet sic dico* iferior liget' no pol mouere cessi supius q: no hs potetiliae hoc et ip3 reducat ad actu.*ex qest mare maiore requirit retactiones ad actu. Sc do opscdineude priapte*ringet' e rior de in aenalis ad motu illius corporis io mi' mouere no pol sicut aiaqdetermias ad mouedum corpus cuius est forma non pol mouere alia nisi mediante corpe suo: sicut etiarinano potiatulum e producere sicut sollicet medium no resistat. Sed contra motus solis fuitvelocior qia retrocessit NeE3echie t. lineis vi ad situ suu si mrcu alus puemret stintelligentiam oues ipsum potest magis ei instuere de
motu * inruat et inpias non est determinata ad ta
talis velocitas si fuerit no fuit a n1t virtute an selli nec in oportuit viri angelum superuenire q: m
luSagens in virtute impis diuini: est sufficientis vir tutis ad reducendum in actum torum hoc diuina virtute operandum est circa aliquod eo pus supra S crus naturales. Sed queritur an tempore Iosue πιτ venus et mercurius steterint sicut solet luna.videtur
. sicima alias per motu 3 sim vis menta sole per sex signa. Item non possunt moueri motu diurno nisi per raptum tali ambientis: o cu3 sol nora peree neciosi poterant rapi' Eos tamen ceterim eri os regulanaeaad per pactam ullus diei mouebantur motu proprio
e Ed aliud xpter hoc argumentu dubium est an seeudii averror ni ponendus fit primus motor infinit in te siue et qbusda vide et sic frem opinioneei': 8 posuit mota celi finituppi motore piactas nituq medi
M. ur quo patet * secundum aristo .motor se para' tua qui est substantia incorporea et imalis no 43lini mercessa stupra corp' ab eo moueri sed inlinitus. sex quo p3faliaeeqdauerror adtin suo cometo: Eadditio pini motoris supra potetiam otino est inlitu
San Tho. fimauerror in potetieqnS et i inagnitudine no couenit orie* iit imita vel infinita: et im pugna ibia Sanc. Tho. Eliade etiam secutam Sactu Tho. ibide in averror saliter soluit hoc argumetus duodecimo inetha. G. M. ubi ponit duplice in torem c iunctum et separatuque dicit infinite virtuatis.IEt ideo dicit Thomas de vio. atierrorinprimo quidem existimasse deum non e e virtutis uili nite intentate: sed vides boc non esse verum in .immetha. quod est eius testamentumxetra uit. ciui ideo ad argumentua, dicitur secundum Sanctuin Thoinam. S. phisicorum*differentia est inter agens materiale et agens per intellectu: quia actio materialis agentis proportionatur nature agentia tanta enim procedit calefactio quantus est calor sed actio agentis per intellecrum non proportionatur nature agentis sed forme apprehense: et ideo prim motorinouet secundum rationem forme apprehen
se id est secundum * conuenit lini et nature subieci Unde Sanctus Thomas duodecimo me thaphia
super sted. commenti33. dicit et secundum philolaiphum necessitas mot' celi subiacet voluntati dei. Secundo dicitur . virtus infinita non potest recipi in corpore: et ideo non propterea celum non mouratur in instanti: quia deus non potest facere: sed quia res non est iactibilis. PΣdalis distin Sa. Tho.despu.ar. G. ad s. trvirtus sustioris oriis:l3 sit finita instet respectu Misapioris: estini nita respectu Hoc inso iora: sicut virtus solis respectu gitabilia et corriηγtibita: pqru productione et iasi inuinitu eis nomi oraret . at sic virtus substratie spualisqmouet celsi est infinita respes clumstus corporalis:vnde non sequituri eas rigatio. Secundo negarur maiorius patet et Sancto. r. spbissco. contra comentatorem super Tez. cf. T
sirid aliud dico et propositio philoso uitelligisse
de hisque mouentur motu recto:Quia recedunt a ioco in quo puus erant violent
42쪽
ri ii lupponifer motore et inobili no sicut et ni ac forma sed26mcotactum virtutis. z hocmo eius motor potest dici principium uitrinsem EEdelinor*rii donis loquitsecundum opinionern antiquorum alias dictum illud idiculosum villatur. Cria aliud dicitur oc est verum in generabili. bus et corruptibilim'. tridati uadicit Sanc.TVo. idemcontra commentatorem*permotoreini telligitphilosophus mamobile quod suo moturoptio: bes inferiores et nonintelligentiam aut pinu motorem. Eea queritur utrumst celo saturnia aderetur aliisella intelligentia mouens posset naturaliter mouere tale aggregatam.*lic.quiapotetia
activa angeliexcedit possiti passivam celi et non p=indivisibile ergo p druilibile:diuidatur ergo et xportionaliter ad messietate eius addatur una stella adhuc agelus excedet celu3 ergo potent mouere. Notest dici. posset mouere sed non it avelociter sicut pus et hoc potest vocaritatigatio valde improprie e Ped contras stantia spiritualiaque mouet cesiuin dy uirtutem naturalem deteri natam adtabacorporis niorumsecudum Gan.T o. e spirituar. G.septimum.st non potest mouere maius corpus dicenduin ν thabet potentiam deiminalaad motum talis corporis tanta vel tanta velocitate. ζ dira omnia corporaobediunt angelis ad nutum quo al
Dicedum*loquitur ibi corporibu 3 subiectis senerationi et cori uptioni. Celama autem non obeditant eis ad nutum quia ipsi angeli sui ad ea determi natised de hoc dubio dicetur postea. E sextum dicit San. Eho.3 c5tra gen.*sicut nZdefminat ad Uupria virtutemita volutas ad
unu det utar psua sapietia et volutas dirigis infallis bibita nutae set phocp3 ad alui&CDeindes: angeli mouetes cela sat bt ideo no piit no inciae re nisi pii videi sicut in Memudi. Sed qris ut loquedo sc6m e os angelus possit no mouere vide
gene piit mouere et roseo mouere. si a p stpos
ient mutare estitate ordine reru Sa raro.n.met d. sup Tex.e.33.dicit* cu aristo. ibidem dicat* necessitas primi motus non es necessitas absoluta serane emtasque est ex fine sequitur motanecessitas pruini motus subiaci voluntati diuine. Conictato in II men .eo. 4 dicit primum principium esse δmni .dio bcimm lini militioueat b pro incoi Eieti spinotus celi pestietion esse. phiss.com .et g. ὶΙ.com.9.ESed queritur virumn1liter loquendo celu posset velocius mouerietisse M posset plas angeli applicare virtutessua':stposset veloci' mouere Θvnus solus.EUiceduscdm San.Tho.I.q. 2 arti. 3 z.I. i 3τ. est y arti. *impossibile est id scimi patiet moueri admeriis agentibus vel mouentibus:stomimae sit perfecteumatis actinducendu effectum illum sedioecdtingit quaisto plures ino uent in virtute unius mouentis stoet in trahetibus nauem et ideo non potessem circa idem operatum conueniant operationes duorum angelorum quia
alter eoru3mpstueret. ideo p uni omino attribuist
e timediate dictis. Si dicas tangelua in mouebat cessi in pncipio et nodu erat btus potat' volutatem dei celsare:st p5t mutare ordia aere dico ipsi cessasts deus suppleuisset et mouisset cela aut alius aget pia imperit,meius. PSiquerar an angel'post, tardi
dicit ν angelino possunt celos aliter mouere sedissium secundum modum proportionatum nature eo νruln.disticultas stat inhoc utrum angeliis feratur in omne id quod agit secundu tota rivimsuam de hoe Sanc.Tbo. prima. est 62 arti.6. Oppositum tamen videtur dicere de malis.quest.ISam.5 II.
CSi queratur cuius ordinis sunt motoris o tan
de ordine virtutum qui estor do medius secunde Ierarchie serundum vionysiumri una autem mos torum orbiumplanetarum secundum ratet 1 rauena3ram sunt Cassiel Eatdiel Sannaei Michael. rinnae Raphaelisauriet quorum quilibet guberanat mundum lacundum sint moriam . H.ann et Φ.m tibiis lunaribus. Et pruno saturnus sectindo venus. tertio lupueriquatio mercurius.*nto Marasexto luna.ustimo sol. Haseptimumdicit Sane.Tho.quo. Ga 2. adpri mum P actio voluntaris angeli radicatur inessena eius aqua procedit vis virtus et operatio oportet aurem mouens essessavit cum mobilia . tui.Tex. co I 2. ideo oportet ipsum aliqualiter coniungi r 'quas mouet. Ethoc est ν allis dicunt: voluntas in Stum voluntas equaliter se liabet adpropinquum
et distanssed noni tummotiva. e matriss dicitur . non mouet angelus pervelle vel intelligereformaliter sestsoliune ective formaliter autemper respectum etper mouere quod proce ditabactuvoluntatis et intellectus non et sum eis subiective sed inceIoidem enim secuntum diueri respectus dicitur actio et passio. Secundo dicitur licet anobis per operationem voluntatis et intellectas solam ni it ad extra producatur tamen a deo et angelis aliquid producitur. aliud dicitur* principium passivum motus ceti est natura ipsius ceu sed non oportet puncipium
activit messe naturam vidistinguitur contra voluntaternet intellectumquialtum ad bocnon est natuturalis Caedaliud negatur assumptum dato etia*prima pars sit possibilis. Edalis oret noesi ede aia et angelo Q no colum corporivi forma.
liget amouetqre inloco ου est in locommouetvel patur. Secstdo negatur minoronano estuelligetiae ro essendi in loco essentia ent angeli non indiget loco ut dicit Sanct.T IS ar. I. potuissenteni angeliati corpora creari' operatic est eiratio eriste di in loco etilla semper est actus voluntatis vel intellectus imperative vel elicitive.
Erat aliud concedatur solutio et ad articulum di
citiiret loquitur debus qui dicebant. non require batur stinuitas angeli avncorpore moto et id volu
tas agelli erat efficat ad mouedum quicquid potat velle et quatae inco et a quacunae distantia.
43쪽
ΞΔd aliud detur se coendia. Et nego * imperium et velle sint idem rino impenu est actus intellectuavi
probat. Eff. C. u. . q. IV ar. . Illo Iamen dato Dico
ς hoc est ipsa voluntate ereque te sed e recutio non est mi perium sed ipsia actio puta motus celi. Clad aliud verum est in nobis sed de angetis et eo secus est quia sunt nature totaliter intellectuales. ΓΔ d nonum dicitur* vis prium est deo omnia sola voluntate producere quod non conuenit ange lo. Item in deo idem sunt actus voluntatis et voluntas realiter non autem v angelo.* per hoc potest probarim diiunguntur ratio e sicut
scientia dei et eius voluntas: unlicet idem sint in deo voluntas potentia et scientia non tamen sequitur Pquicquid deus potest velint illud velit Secundo dicitur F potentia motiva angeli potest vocari ipsum velle quod distinguitur a voluntate: vel ipsa volui stas sub actu vocatur potentia inotiua et sic pr3 quomodo distinguntur.
CBd aliud negatur psta: quia res distincte genere
pollantunt potentie conuenireqn conueniunt in ratione communi illius potentie ut Deus et creatura et substantia et accidens ut conuenimn tin ente cadunt
subintellectu. Eridalia duo dicis in philosoplausisquitur de virtute motivaque consequitur formiasininateria et illa distinguitur ab intellectu et volum
Pectinum detritur * utram pars videtur esse probabilis innoctrina eius vc3 ς potentia mortua non oti tinguatur ab intellectu et voluntate vel mnpiatur. Dicit enim De sipua. ar. ad 3M.qy probahiliter dicitur* imperio voluntatis substanti aspis ritualis mouet connis celeste sicut et in nobis sippa ret*statim assimperium voluntat:s sequitur mot' corporalium membrorum. Si tarnensia pratin perim volantatis addatur influxus virtutis no Ipter hoc sequitur fatigatio.
Sed dicendum et prima opinio est magis ei conformis ut patet in locis in miib' ex xpolito tractat
illa materiam v quo. G. a P. z. et Opustu. II ar. 3 et cmalo. R IS .ar. M- et. Is ubi Dicit vi etiam amnia hamana solo intellectu et voluntate mouet corpus sibi unitum. Sed proprium est solius dei* materia obediat ei ad nutum Stum ad formarum susceptione3. Et ad auctoritates in oppositu in adductas potdici: sicut dicit Cap: in. 2. d. V ad prima russi probat virtutem motiua in dutingui ratione a voluntate urcapitur ibi virtus pro actu voluntatis. CH si aliam dicitur: non est simile de angelo et anutia: unde anima non mouet et teriora corpora nisi per potentiam motivam proprium aut sola voluntate et intellecta mouere potest homo enim non est totaliter intelles crualia nature sed solam secunctum partem.
Bd aliam dicitur ν imperium est actus intellect'
qui non dicitur line virtute activa id est sine acta voluntatis. Eliis autem videtur ir sit ponenda virtus distincta ab intellectu et volutate. unde oe Mergomo dicit ir tangelus dicitur agere p imperii, tantum pro Gio nullam actionem habet aa quam noconcurratu Iunias. Seo non agunt angeli perum penum tantu ita V et cludatur eo nam essentia in tela lectus et virtus. IS ea contra S. T. opula u. ar.3. dicit: angeli mouent per contactum virtutis unire eum nurit in angelis sit altius. eorum intellectus ita tir eorum moriones procedunt a viri me intelles crus sed virtus intellectus non est aliud ab intelle .ctu vel eius actu. Subda enim ibi. S. T. Inmed ἄν
te Con tio intellectus secundum* habet em, caciam aliquid transmutandi imperium nonunastur. Ex quo patet secundum. S. T. virtus angeli seu substantie intellectualis non est aliud* imperi
uni. Cytem de malo. .is. ar I ad .ry. dicu*Disteretia eit inter corpora Distantia et in distantia m angeεlus solo imperio voluntatis mouet corpus cui con iungitur: ca reliqua autem que distant operatur
per ea quibus immediate utitur quorum virtus in medio diminditur. Si ergo angelos agere per operium tantum in te ligat S. E .ad hunc sensum. nullam actionem habent ad quam non concurrat imperium: circa corpora distanxia poterut Dia an geli operari per imperium tantu. Cuius in Oppositum dicit loco allegato.
Ergumentum ante oppositum solaritur ex dictisqr motus ceti solum est naturalis ex parte principii
g P quintum sic proceditur. Aidetur . scelum sit generabile. Celuentia
η est corpus naturale. Sed omnem pus naturale habet maletiam ad
g mx tam priuationi. multatio enun- α est unum principium rei naturalis:
argo celum babet materiam admixtam priuationi:
ergo est generabile. IS ea contra est philosopbuabie. T. co . . dicens Eumliter autem et rationabile
existimare oe ipso et ingenitum et incorrupi: bite evinaugmentabile et inalterabile.
C Respondeo dicendum. hic philosophus ostemnit distirentiam corporis celestis et corporumq sunt hic. ιEt primo dίli nil quid sit graue dicens *Graue est quod natum est ferri ad medium secundum nataram. Leve autem quod natus est ferri a medio Grauissimum est quod omnibus subitatque deorsum insruntur. Ibeuissimum vero quod omnibus superemi/netque sursum ferunt vi ignis. ιEx quo inlaraphis tosopbus* omne quod lartur sursum aut deorsum habet absolute grauitatem tan8 grauissimum sicut terra aut levitatem absolute vi ignis aut habet ambo respectu diuersorum sicut aer est leuis respecta aque et aquarespectu teri e:sed aer est grauis respectu ignia et aqua respectu steris. si Tonclusio prima. C elum non eis graue nec leve. Drobatur si et mmotus recusant naturales. Φ.elementis sed luti, probatum est esse alterius nature ab eis: ergono coueniretino tua recius se a grauitas et leuitas sunt in illorum motuum per descriptiones immediate da tas: ergo celum non est graue nec leue Cytem motus circularis est naturalis celo: sed unius corporis simplicio est xuus motus simplet ergo celumno est mobile motu recto ergo nς est Uraue ne Bleue --
Cinao isti non poten ueture motus preternatu ram sic nem parti eius .e Item si unus motus inest alicui se eundum naturam causis illius ei in secundum naturain et econuerso. probatum est autem si perius . motus rectus non inest celo secundum natura merso nem grauitas et leuitasque sunt causa
44쪽
ECelum est inaugmentabile et indiminuibile. pro F et revicissitudo semper durata. Duius opinionis batur quia illud quod augetu augetur perapposis si ut empedocles agrigentinua ponens . amici
ruontanalicuius connaturalis aduenientis quod tu consiregante elementa et lite dissoluente generaba, , pamurn esset vilanile factum est iunile per resolutio tur mundus et corrumpebatur. Doc etiam posuit nom neminnxateriamque o Fosita forma priori fornaas DGaclitus epbesius vicens clitandem totum munco 3ous augmentandi assumpstt:sedubicunm est ta dum exuri per ignem et post certos decursus tempo motus oportet esse generationem et corruptione rum uerum generari per ignem.quem ponebat esse quos celo non potest conuenire tostendetur ergo. pancipium rer .Dicunt autemquidam*illi poeρ
Lytem diminutio fit per resolutioncin materie ei' te et pdilosophi et precipue plato non iic intelleteriit quod diminuitur sub alia forma quod etiam ferinS secundum*sonat superficies verborum sensuam sapores sine seneratione. pro quo aduerte*cus pientiam volebant quibusdam fabulis etenigmaruauginentatio sit additio inlatis ad quantitate seu cio locutionibus occultare Isti aristotelis consueprecedentis ilitatis maiora mentum. Tripliciter ludo lint in pluribus non obiicere contra intellecta contigit aliqvid augeri. primo per accumulatione eorum qui erat sanus sed contra verba eonim ne aliut quando lapis additur lapidi et thesaurus thesaus quiaertati modo loquendi errorem incurreret sicutro.et dicinodus est large sumptus. Secundoperra dicit limplicius in commento. Blexander tamenin re factionem ut aqua quando ebullit dicitur augeri tr vlato etaui antiqui philomi hoc voluerunt et cera quando liquefit et hoc modo nulla*titas ad mira verbaeotiam sonant. Einduerte preterea τuenit sed tantum materiaque erat in potentia in secundum commentatorem hiccom.MLNullus an maiorem otitatem reducitur adactio ut dicitur. . te raristo potaremundum esse eternum.vηde demuphLT.c.s . Tertio modo est augmentum verum dolueriinr. .opiniones. prima est raristotelis a in viventibus per ingressum nutrimenti quod amit non est generabilis nec corruptibilia:sed et ery quetit formam precedentem per resolutionem materie occulte tangebatur inlese caldeorum.Secunda est et transimulaturin substantiam aucti ut dicitur .1. de omnino contrariascilicet*est generabilia et corivisime.ῖ .c. 9. ptibilis:ethec fuit opinio anaxagore quam credunt σ'probatur ergo: celum non sit augmentabile tres leges scilicet mahumenuideorum et christiano primo modo nec secun M.quia si celum deberet aa, rum. Tereia est opinio platonis.αtquarta ei totas geri maxime esset tertio mouo cum ponatura philo liter contraria est:* mundus est ingenitus et corru sophis animatum: et si id quod magis midetur ines Ptibilis:ethmae opinionem dicit se non audivisse nurse non inest:nec illud quot minus ergo celum au in lege suaque eit valde extra naturam. getur primo aut secundo modo.ytem Siccium au Emorandum insuper*has opinionesaristoteles geretur perappositionem aut hoc esset per appom mmu losso imp:ςbat quid linei id K. viationem alterius celi et hoc non quia omnes ceti iam 3 ' nscddemnare viderimi ita. nobis existet: Dp 3, sunt contigua:ergo nullum potest aliud cestim addi. enim duamlitore se dnon iunicos esse iudicaturos
Si enim lapides iam sunt in aceruo non augentur,r i verum sufficienter idestim c nu nixibilosephia
nisi per acuentum aliouim lapidum vel auaeretur , ψ qui prontentur:stiqui pres veritas in vino uos perappositoinem aliorum puta elementorum et L 'm ci diri basse hess gbent seip-M non quia oportet idquod augeturprimo mosso eius ere sicut arbitros etpisquisit re ro utram
demeeronis cum addito non enun augeri dicut Q SU Adntra opinionem platonis arguit philioso
lapides mi aeuiam ponatur multitudo equorum in Phus. orimo quia oportet illud quod rationabilis eis. itan licetum posseteriendi sicut aer aut ce ter dicitur veritatem habere in omnibus aut pluris ra tunc posset comimpi quia quot extendituriantu bus sed nosvidemus omni agenita corrumpi:ergo potest extendi ν forma eius non potest manere sub Eustatin dum esse genitum et incorruptibilem tanta raritate.vt patetina quaque Nignis aut aer CSecundo sumaturalia exquibus mundus est 3 quando nimis rarefit. Omnium enim natura cono si rutus certum est aliter se habebant antefactio stantium est certus terminus augmenti et Decremen Π unctim postistergo ante factionem inudi alati f.pidi T. e ter se habebant*prius:ergo eadem ratione possutsi, tem si celum retenderetur maxime esset in ina, postea aliterse habere: ergo potesicouumpi et post
te quando viget calor sed non videmus solem esse ea iterum generari.Sed ad hoc respondet xenocramaiorem in estate 8 hreme: ergo non raresit. teSet alii piatonicissi mundus non est de nouo gentCNotandum preterea secundum philoso uindie tussic*partes eius precesserunt tempore totum δα .c.Im.et.IO: AEntiqui philosophi omnes qui pro solum natura, quod autem dixitplato mundum esse cessierunt eum potuerunt mundum e se genitumsed factum incit illud per modum doctrine Oadmodus diuersificati sunt. Orpheus enim et Desiodus quini Describentes figuras geometricas: prmio destributo suntlbeologi: quia res diuinas poetice et fabulas quasdam partes postea alias non alipn fuerit mer ediderunt mundum dixerunt scilitum sed iecit, burum odi partes:sed ut magis explicite demon ruptibilem quos secutus est plato. urent eaque avfiguram requiruntur. Sicputo ut critii vero posuerunt ipsum corruptibilem sic ς faciluas de natura mundi Discipuli instruerentur. nuno reparabitiarpol corruptione3.Et huius opi prius demonstrat quid habeant huiusmodi pars
nionis fultana vagoras et democrinis:qui dicit ma testet eis postea mundi compositionem ostendit in genitum a casu per concursum albomorumseo 'tande commctator .cO.I .dicit*platonici rina per mobilutinet ita per eorum di gregationem quan sinantur mundum esse genitumisii in tempore domessedissoluendum. quia tempus sequirur monum celi et sic temp' suis tarma opinio est eorum qui leunt*mundusvi serante tenipusIedaberemo. ιEt ex hoc colligitur
quanao v generatur et qua id coriumpitur ista distinctioscilicet aliquis potest esse prius alio te
45쪽
pore vel natura. Et luponebat plato partes muli
precedere secundum naturam ipsiurn in Ginudeo Dicit commentator in re opimo sicliuellecta parm inrt ab opinione Hristotelis. Pac tamen solutiosnem improbat philosophus: quia non est semide fisu et oe mundo. Ea enim queconueniunt ad compositionem inungi salit contraria et primo fuerunt in ordinata postea oriamata sed impossibile est idein mmul esse ovsinatum et inoresviatum ergo no stimul topore debent poni partes et totum iasn constitutum. 1idamtamen dicunt mundum secundavi piatopnem esse genitum hoc est babere esse a prirna causa omniu3. Deinde reprobat philosoph'. T. ac T. Opinionem empedoclis quia generatio est ad foramam substantialem talis autem di gregatio vel cos gregatio non es nisi mutatio accidentalis:ergo per talem congregationem non potest mundus generari unde hoc inodo dicere mundii generari ide citae si quis diceret cum ex puero uvae pueru3 eorrumpi
nem democriti quia post corruptionem mundi ad3 huc remanebit materia ex qua composit' erat sicut antecompositionem sedate cona positionem genit' est mundus exilla materia ergo et post conruptiones poterit ite in generaricum materia eodem modo se habeat sicut ante generationem: ergo mundus
non sic pbteitcorrumpi quini terum possit genera'
CConclusio respontiva. si erim siue iniuidus est ingenerabilis et incorru pt.bilis. φrobat philosoph' imc T.e M.quia Gini generisiae fit et contrario et subiecto puta male riaet omnis eorruptio fit a contrario activo:sed qui1 loco 3ou nihil ei contrariuini ir:maiorem at philosophus per eaque dicta sunt in prunis sermo
nibus. l. .pbi. T. c. s.mmor patet:quia contrariorum contrarissunt motus:sedmotui celli nullus motus contrariatur ut probatum est.Igiture elum est ingenerabile et incorraptibile:vnde ut dicit pbiIoχσphus T. c. . omnes qui de diis baberitetistima tionem hunc locum deo attribuunt et barbariet greci ut immortale iminortali coaptatum.
tem probatur ad sensum quia secundum memoriam quam sibi inuicem tradiderunt astrologidispositiones et inotus celesti vincorporum obseruantes itoto tempore preterito non videtur aliquid transmutatum nem secundum totum: n secundia par ιtem EItem probat in nomine imposito ab antiquis qui nominauerunt ipsum celum ethera.i. senis piteme currens. thein enim in Meco idem est . cur1 rete. Sed amaxagoras male iterpretatus est doc nome attribues igni ethim ei grece idem est ν ardere. Cubrobat etiam aliter Buerrors conclusionenuq Iain corporibus es et processusin infinitum: quia si mundus esset genitus hoc esset abaliquo alterans te quod precessisset ipsum: alterans enim precedit alteratum .meritur ergo:vmini illudalteranssitsenitum vel non. Si non ergo eadem ratione standum erat in primo ν scilicet ccium non est genitum.Si sic iterum queritura ino et stem infinitum: ergo Deue sniendum est ad unumviterans ingenerabile et inal verabile et illud est celiam. Item arguitur quia Simundus est genitus vel
docest aliquo vel ex niori .rion secundum quia omnes philosopbi in hoc conueniunt: ex moestoradit fit sed opouet id quod fit preeris erein potentia:
cundum quia tane aliquid esset preter mundu Quomodo autem mutas sit productius dicetur.q. seque
EContra hec arguitur quia Telum omnis' super fertur superlatis: sest leuissimum perdiffinitionem. tem id quoa est quando. propinqinus messio et quando. remotius est graue uel leue perdiffinistiones datas: sed planete sunt ditiusmodi quando enim sunt imperisio.I. Opposio augis sunt propinaquiores terrem uia pomo igitur. si Item Stella comata videtur ese de natura celi et tame est leuis.
GSecundo omne Stum est diuisibileet per eonsequens dinitnuibile. .phisi. T.c.36.sedcelum est quarum:ergo est diuisibile et per consequens diminuibrie.ma Ior patet:quia quantum est diuisimile in eaque insunt. .meth.st .c S. EItem quod oependet ab agente virtutis infinite potest ab eo augeri: seace
dependet adeo secundum omnes ergo.etc.
esItem illud est ausibile tui potest fieri additi ommacunae linea data est dabilis maior secundu geos
metra Ezet commentator.2.p iss.c6.3I. dicit hoc esse verum:ergo non ciatur niaxima Stitas ceti. Tertio Omnis virtus corporis finities sinita.mphi T.c. .sea virtus finita non potest se extenaes reactourationem infinitam:unde virtus finita non potes mouere tempore infinito:ergo corpus celeste
no habet virtutem visti tempore infinito et per eon' sequens secundum se est corruptibile quod poti si deficere a propria operatione est corru'ptibile sed ectum est huiusmo&:quia virtutes in coτporibus secundum cominentatorem.Id. meth.com -t.possunt imouere et non mouere.
clauarto arguitur. Contra rationemriristotelia de Menerabilitate cestiqvia sequeretur: nullasubsitantia esset generabilio quia tabitantiem iuvitecto tramii αε Item si cotrarietati motuum corre,ondet contrarietas corporum: ergo igni magis con strariatur terremaque eum qua tamen fimboli alii iecitate. Item Sicotrarietas motuumsequitur contrarietate in mobilium: ergo omnis stubstaria est mobilis motibus contrariis:quia omnis substantia est susceptiua contrariorumvidicitur ipdicamelio: ergo celum est mobile motibus contrariis. t Bertii regione ignis mouetur Deorsum naturaliter et in loco aque sursum:ergo idem est mobis te naturaliter motibus contrariis: ergo contrariestas motuum non arguit contrarietatem mobi a
Quinto arguitur* in celo sit contrarietas.diciterum Demes. .propositione ecntiloquii* Opponitiirvenus mercurio quia hic quidem sermones et disciplinas illa vero voluptate3 amplectitur. Similiter et uipiter marti hic quinem vult miliericordi Metiuiticiamnile vero impietatem etaudelitatem. Emtem dii mansor propositione secunda amori morias centum et quinquaginta:dicit planete exaltationem in illo esse loco in quo substat inliter patitur ab alio contrarium ut solis inariete qui saturni cassest. Sol enim habete matrem I saturnus tenebrossitatem et iovis ut cancro in quo mars cadit.Quor
altercupit iusticiam alter vero significat iniudicias
46쪽
et mercurii in virgine qui casus est veneris. Huernamaesignificat scientian in pibuosopbiam. Bltera causat hilaritates et qcquid est saporuerum corpori. Cyt .35 propostulone dicit *ons quinti circuli scilicet uenus dissoluit quodligat diis tertii scilicet mars. Et diis secandi scilicet rupiter dissolititqueli gat dira pumiscilicet Saramus.
CSexto arguitur Conti a rationem diuerrors:qrex aere generatur aqaa et econuerso:etrame aer no precessit aquam nec oportetibi procedere in infinituergo sumliter potest dici de mundo . ex una parte genita est alia. Erad prinium dicitur* Celum non superfertur.i. non mouetursursum. λotus enim sursum vocatur qui est a medio p osophus autem hic capit sursus et eorsum ut sunt termini motuum a meaio uel ad
medium. Bdaliud dicunt quidam *licet planete
quando. remotius quandoc propinquius sintadterram tamen non dicuntur ascendere vel descendere seu moverisiuriam veldeorsum quia ista solum debent accipi instaconcauum Osais lune. αContra Si lapis mouereturum ad celum solis post transitum concaui tune adhuc violente moue ν etur ergo ascenderet. Cyt ille motus non esiet circularis vi suppono:ergo rectus et per conseques aut sursuin aut oeotiam idem potest argui de corpore cirristi in ascensione.Sed quia nomina significant ad placituin:ideo dicunt alii* licersecundumvnam partem sta ascensus et descensus in celo tamen totus aggregatum ex eccentrico epinclo et orbibus apos umet peragium merentibusest concentricu mundo. Sed Cc ea Ergo celumerit generabile secudum partem. qui ain eo secundum partem repertuntur motus contrarii.Negat consequentia quia talis ascensus et descensus fit per lineam circularem et non perlineam rectam. e Sed contra Si pars ce=li remoueretur a celo posis mouei i moturecto:ergo in celopnt esse motus contrarii. Eulboedicit philosophus in textu:* nulla pars etiam a celo detracta potestinoummoru recto quia eadem ratio est de toto et partib'.CContra Talis pars detracta acelo in terram esset extraliscumsuum .ergo moueretur adipsum motunaturali. ergo in casu illo motus re νctus coueniret naturaliter celo. Item talis pars non potest detradi nisi per motum rectum ergo ipli cat partem detractam non moueri motu recto et per consequens hee eonditionalis est vera se si pars a celo essetdetracta posset mouerimotu recto non staclo etiam in hoc et ad impossibile sequiturquodlibet
C rad radicendu est* qn philosophus dicit par,
te in celi detractam non moueri motu recto per destractionem intelligit solum diuisionem.i. Dato* aliqua pars cellere diuisa a celo nullum agens naturale possiet ea sursum vel deorsummouere non mitem intelligit vi detraheamur i.poneretur in hera activorum et passii uoruimmammeen implicat* boepossitiari sine motu recto. dicatur. Σhoueat illam partem deus verius terram tuncilla mot' erit naturalia vel violentus.Dico*erit naturalis quia est ara vitiiser salillana licet proprie debeat vocari voluntarius quianem passum confert vim nem resilla quot tamen requiritur ad ino tum naruralemur Iolentum Dico tame* talis pars sic posita super terram a nullo agente creato posset sursum moueri
non p:opter resistentiam:sedquia passivum non et
susceptiuum talis motus licui nec etiam posset caleasteri.CSi dicas ergo, Dec deus quia boc repugnat nature celi. Dicensium Q potentie Dei attribuendus est quicquid non implicat contradictionem secunda
S. EI'q 2 .ar. - sed hoc non implicat: non enim
magis repugnat celo motus rectus . albedo angelo: sed albedo potest poni in angelo secundum Sa.
test ponere calicitatem in celo. Concedatur necta mensequitur et fieret corruptibile:quia illesole quas litates pirariearguunt corruptibilitate quarumcertam proportionem requiritforma:vnde sortes quantacunae habeat albedinem aut nigredinem propter hoc non citiua corrumpitur necdest corruptibilisus forma eius non requirit tantam, vel tantam proportionemularum qualitatum nisi forte ex consequensti ratione proportionis qualitatum primarum et iste dicatur de scientia et errore virtute et vicio respecta anime que propterea non est dicenda cor raptibili S.CSiqueratur an pars illati quiesceret violente. Dico . non quia motus ab illo loco non est illi nastella comatanoa est
De naturami:sed fit e typercaumate.i.subito icedobili restri supreinaregione aeris.
Eusecuntum dicitur. Lelum est diuisibilemathematice.i habet partem extra partem sed no phisice quia non potest separari pars a parte. Catia aliuddicitur*oe potentia absoluta de' pollat astdere materia3 celo licut et nouum creare: sed virum doc lit possibit e secundum raristotelem dices tur questione sequenti.-Ba alui edicitur et linea secundum rationem linee accepta potest augeri noautem ii consideretur in tali vel tali subiecio: undiametro mundi non datur aliqua linea recta mator nec circularis:maior circulo cuius Diameter munei est diameterissit primo modo propositio geometris ea est verasecundum commentatorem.y.
e Ho tertium respodri Euerrors: τ in talo est postentia affinotum secundum locum: sed non ad essenem linita nem infinita. Qed contra quia philossopb' hic.T.c.nS ponit in sempiternisvirtutem ad boc* sint semper.Sed ut dicit S. T. t decept in doci* existimauit virtutem essendi pertinere in lumad potentiam passituam: que est potentia maiesrie cum magis pertineat ad potentiam fornier et stein substantiis separatis et celotandiu est potentia ad esse aeta est virtus formarum. aliter di cit. S. . esse celii, sit finitum et quantu extensiue non tamen subiacet variationu quia eius duratio non mensuratur tempore.
Contra hoc arguit quidam: quiacetum est φmo
subiectum motui et temporuquia tempus secundum eum non abet esse nisi in motu primi mobilis subiective Dicit ergo Pillud quod habet uirtutem fini ramin duratione est corruptibile:sed si habet uirtu
tem finitam in magnitudine non oporenvi patet de materia primat undeceturn habet virtutem infinita induratione. Sed hoc non evacuat argumentum Querit enim argumentum unde habeat celumdurationem infinitam cuniforma eius sit finita siue esse suum et similiter virtus sua Sia sua forma ergo sinitumpotest mouere tempore infinito contra come s. phi c6.59 Si ab extrinseco ergo ex sedabet solus
mi tam duratiori eis:et per pis de se est corruptibile
47쪽
C Ideo teneatur solutio. S T. Et limurobati nem dico. tempus tiri pario inobili subiective:
non mensurat esse uo: d motu . vino dicit si aegi'.qI .ar. . si El motus Gli semper duraret temp' non mera iuraret ipsi ι secundum totam duratione, set mensuraret quamlibet circulationem eius: rasolum illud mentaratur tempore quod habet princi pirum et finem in tempore. Doc tamen vitetur di te: quia si motue esset ab e terno et tempus. Sed tempus est mensura motus ergo illud tempus eremum mensura retino tum aliquem et non nisi eternu. Ste 3 libet parti motus corresponderet pars temporis mensurano eam: ergo toti motui corresponderet totum tempus mensiurans: unde autem celum habeat perpetuitatem sui esse dicerut quellione sequenti.
LBd aliud negatur minor quicquid sit de maiorega Commentatorem dicitur in verum est si illa a propter quot mouent sit transmutabile: ut ibidein dicit. Hi subdit * finis propter quem mouent est deus: mmouent ratione amati et desiderati et principit. Irio quartum dicit simplicius*Bristoteles caspit contrarietatem generaliteri ut includit oppositionem priuationis et speciei et sic forinatum et informe contrariantur: et figuratum et non figuratum. Sectlicet hec r e sponsio sit vera victetur non habere locuin proposito: quia dicit raristoteles contrarietates motuum corriidere contrarietati corporii met certuest*priuationi nullus correspondet motus: scio incirur ιν substantie nihil est contrarium secundum formam substantialem sed bene secundum propriam
dispositionem ad talem formain sicut ignis contra' riataque ratione calidi et frigidi: et talis contrariestas requiritur in omnibuB que generantur
si Ba aliud dicitur in secundum situm in scontrariatur ignis teire Seque: sed Q secundu qualitates activas et passimas: et primo modo hic loquitur philosophus et de secundo in libro de generatione. CBd auudoicitur*philosophusdicit:*stino tua
non iant contrarii mobilia non sunt contraria: non autem econuerso:quia posset quis Dicere oninius corporum contrarietatem habentium sunt contra ril motus. Non autem onmes contrarii motus sunt contrariouim. Sed secuit dum rei veritatem contrarietas motuum naturalium sequitur contrarietates ac uorum principiorum siue formalium et non masteriali uin siue principiorum passivorum quia eadem
materia est susceptraa contrariorum: et ideo nichila, hibet alterationes factas V principiis extrinsecis reae circa idem subiectum Quia sint coirarie. ιEt ideo quando aqua rarefit per caliditatem ille motus noest naturalis: quia est per alterationem factam ab ertrinseco pata non conferente vim. allucibicitur . contradictio que includitur in omni oppositione habet in sui ratione * sit secundum idemetrespectu eius in. 2Gotus autem naturalis aeris sursum revectu terre et aque et deorsu respectu ignis unde non sunt contraris: quia sunt ad eundem terminum ad quem. Si dicaturrier non mouetur natus raliter absolute sursum nee absolute deorsum: ergo motus mio est mitius. Negatur eonsequentia: quia motus mittuS vocatur motus qui secundum unam partem est ad unum locum:et serundum aliam ad a,lium. Motus autem aeris non dicitur sursum etdeorsum ratione termitiorum ad quem .sed solum ratio et unorum a quo. Ex-patetae non quelibet
qualitas per recessum a contrario sit magis intensia raerent in sua natura babet solam leuitatem et nisi iam grauitatem: et tamen non tantam habet Gram ignis etiam in aliena materia nili forte dicatur* lute leuitates distinguntur specie sicut et motus eortivi dicit S. T. hic super. T. c. s. Oppositum tamen
videtur probabilius *scilicet leuitates ille sunt eiusdem speciei. CSed contra αrgo motus consequeates eas erulit eiusdem speciei. a Regetur consequemtia: .quia motus primo sequitur formiam substantias leniet et cosequenti qualitates eius: via de caliditas ignis non ponitur distinctoe specie a caliditate aeris tamen caliditas ignis est principium secundarium mouendi ad regionem ignis: ut patet in exalanonis busque mouenturus 3 ad supremam regionem a ris ratione nimie caliditatis. Erit quintum dicitur et qualitates horum inseriorum non sunt in celo nisi causaliter et non formaliter unde sol per idem lumen indurat terram et mollesascit ceram et ita planete dicuntur contrarii a contrariis effectibus:unde mars dicitur amare crudelitaν tem quia per lumen influentiam et motum suu caussat calorem cum siccitate adurente: ex qua sequitur multiplicatio colere ad quam sequitur ira et crudelistas. Opus vero iovis est calefacere et humectare teperate:ideo et tribuuntur eaque sequuntur ad bonitate complexionis:et in quib' videt seruari me misi eut in rusticia et virtutib' S3 De hiis in methauris. Eriss sextum dicitur. ratio diu error&no probae quin celum aut mundus secundum partes sit genit se a bene φ no secundum totu. Sed scotra Ro oportet* li aliquid genitum sit et alio * aliud precesserit tempore. probatur quia Gmniamina secundum se tota sunt genita ex quattuor elementis et tame elementa non precesserunt tempore:ergo. minor parizquia nun* fuit mundus sine mixtis quia genera tio ei perpetua a parte ante et post secundum philosopham. 2.degene T. c. m. orte dicetur* licyelementa non precesserunt omnia mixta tamen quodlibet precesserunt. α tiam dicetur de mundo Q quamlibet partem pre it: sed no omnes. 7Regatur quia sol semper fuit: nullus autem homo semper fuit a Rastio etiam aristotelis e Maliter probat de celo et eius
CBlargumentum ante oppositum quod est hannis grammatici: Dicit Commentator nega docetum babere materiam .inti itelligat ine materia adqee scilicet est subiecta transmutatio m verum dicit. Ei vero intelligat corpus celeste nullo moco habere materiam falsium est. Cum enim sit actu ens MIias non ageret inbec inferiora vel est actus vel barben Sactim. asson primum quia esset forma sublutes et sic esset aliquid intelligens actu et non apprehensu
per sensum: ergo oportet . sit in celo aliquod subiescium sue actualitatunon tamen oportet q)tale subiectum siue materia habeat priuationem: quia non est nata aliam formam suscipere. LEequitur intextu. Si autem est insaugmentabile et incorruptibile eiusdeitellect' est suscipere et litterabile ee. Irca hec qruntur quin B. ,rimo Euruiateria celi sit eadem cum materia ho*mop. Scio Utru cor 'ilinatu possit: moueri. Tertio Stru sit plures muci.
ζ Quarto Stra potentia galiast termine
48쪽
tii ad in ximum. Quinto En genitum et eoirruptis iure possit semper esse. ιμα Ira primum siexceditur. Elidetur* ma ire tenacelisit ea meum materia horum
in materia. Q Sed contra Zlaateriano rum inranorii subiecta est alterationi. Letum autem non est alterabile: ut dicit hie philosopirus. T.
com m. ergo non habet materiam eandem cuiuin ferioribus.
σῖ Respondeo dicendum *hae eonsequenter philosopbus probateelum non esse alterabile: qusa time Glumesis augmentabile cuius oppositum proba tum citi tenet consequentia : quia omnis alteratio habet fieri circa primam qualitates tangibiles scilicscalidum frigidum etc.vel secundum eas quem quutur primas ut durum molle sanitas langor ut dicitur .pdt. κ.c.u.em si alteretur per caliditatem poterit per rarefactionem augmentari per trigiditaten, autem condensari et diminui igitur.
alteratio est de contraria qualitate in contrariam vel media sed in celo nihil tale ponitur. νε motandum preterea et Plato et omnes predeccisores Bristotelis posueruntectum esse de natura .elementonim et per consequens coma micare cueis in materia.Uvautemquedam eoniora sint leorsruptibiliaascribebat illud plato non materie se a voluntari artificis scilicet dei quem introducitcelesti corporibus Dicentem. Maturaura estis dissolubilia voluntate autem mea in Iolubilia. Danc autem opinionem philosopldus satis superius reprobrauit grauicebron vero posuit unam esse materiam innitium attendens at unitatem forme corporeitatis quem insequitur dulcenna. Contra anc opinionem arguit. S. h. .q. .
lit una forma per se.i. ans esse materie cui superue nirent alie forme ex quo illa forma de necessitate in heret materieomne corpus est incorruptibile*tum Millam formam. Corruptio autemaccideret perremotion sequentium formario perque corpora disias nititur et stenon esset corruptio simpliciter: sed secundum quid quia priuationisultemererens actu. graduerte preterea in identitas rationis materiesuperiQrum et inferiora3 dupliciter potest accipiuno modo logieeuauia scilicet habent communem rationem Iosiae in ut dicat M' * omnes materie conueniuntin quod ens risiarn fuscipere. ratio modophisiae sic scilicet et materia que in sub forina suptariouun Φtum elide se possit ella sub forma inferio*: sicut omnes figure dicuntur eiusdem rationis: quia quantitas existens sub quacunae figura Stus est de se natae relabasta.ατ hoc duplicit quia r5 materie potest accipi v securidum*est subiectum forme
uta3 π e sinitectutra simitatiois..drunt inde rones quia ratio materie secundum * est subiecium formenon includit nisi*eunata facere unum3 forma.IRatio autem materie secundum et est subiectum transemutationis includitu tra essentiam materis ulla quila materia vel magis Proprie res materialis intras
et Grum ad hane rationem antiqui philosophi maiteriam celi posuerunt eandem cum inferioribus discentes Celum esse de natura ignis vel alicuius alterius elemeti opinio satis a philosopho reprosbatur. Cadeo tonatus secunda opinio uuΚ miscreperioassietici vRAMaieimitantur scilicet O mare riald nauniis est subiectum tormeeli eiusdem ras J Jtionis insuperioribus et inferioribus: ita * materia celi*tum est de se potest esse subiectum forme elo menti nisi essetaliud prohibens Sicut si dicamus ν 1titati celi de senorepugnat figura quadrata: sue
materia celinon potest esse sub forma elementi quia non subiciturtransmutationisquia sub forma quam habet non potest suscipere qualitates acnuas et par suas. talis autem dant aliam causam:quia formaceli complet et satiat appetitum sue malene: quia vir3tute continet alias formaF. EContra hanc opinionem arguitur:quin forme Ginunicates in materia secundum . est subiectumforme nate sunt eta successive in eodem Φtum est desesedforinas tales necessario consequuntur qualitastes aeriue et passive:ergo si communicant imateria primo modo communicant etiam secundo mo marior est nota:quiaformas illo moto communicare nihil aliua est Φniateriam esse indisterentem catu est de se ad recipiendum succe equamlibet illaruni minor patet:quia proprietates accidentales que eo sequuntur per se formas substantiales debet eas cos equisecanduinu elisit earum essentialis conditio et naturaliaet per se sed omnes formeque secundum senate sunt esse circa idem ex sua conditione exiget aecidentia perque forme diuersena terunt eta circa idem succeiuue et illa accidentia sunt qualitatem active et passive:ergo omnes forme que nate sunt est cinca idem habent qualitates activas et passiuas per quas nate sunt se consequi in tali materia successive. Item materia non est nisi capacitas et potentia forniarumsecundum Eugusti. de natura boni: sed natura materie non tollitur per quacunae formam ergo nec erus capacitas:sed materia aeris est in potentia ad formam ignis:ergo et omnis materia eiusdem rationis est inpotentia ad formam ignis. ergo
materia celi est in potentia ad formam ignis sed nishil potest esse susceptiuum forme ignis nisi sit susce pituum caliditatis ergo materia celi liuin est de se esttransmutabilis. IItem appetitus naturalisnfest frustra nec potest per quamcunae formam tolli:
sed appetitus materie nihil aliud est S potentia ad
formam quam noli habet ad qua3sequitur priuatio ergo materia non obstanteforma celi .appetit alias quia est in potetia ad eas:sed talis potentiano po test reduci ad actum tae transmutatione materie ergo ii materia et in potentia ad talem forma Otus est de se. ιerit etiam Φtum est de se transmutabilis
ad eam quoa non potest fieri nisi per qualitates pu
CSecundo omni potentis passive eorrespondet in natura potentia activa: st st materia aeris est i potentia at formam solis poterit per aliquod ages naturale induci forma solis in illam materiam:antecesciens patenquia potentia passiua naturalis se ha eorrelative ad potentiam activam naturalem. Edilhoc dicit iliamin.Lq. . * simpliciter Io quendo antecedens infallanuquia materia homi
nis est potentia passi respectuanime intellective:
49쪽
et tamen isti potentie passive noncora e spondet poteria naturalis activa quia anima no potest produci ab agente naturali. Hed boenon valet. Eum qr anima non est in potentia materie sic * possiti educide ea sed solum introduci modo datur agens naturale quod potest divonere vltimate ad susceptione talis forme. Tumeria quia forma cenen totaliterim mersa materie et sic eclucibilis Depotentia materie.
S Tertio Si materia celi no potest ese sub alia forsina quia satiatur propter nobilitate forme celi ergo materia omnis non poterit esse sub alia forma cusilla sit nobilissima omnia. Aliateria ignis est in potentia ad formam celi ergo aliquod agens nasturale potest disponere dispositione ultimata ad sui eptione talis forme dicit. r. metb. Pmateria est qua res potest esse et non esse si ergo masteria celi est eiusdem rationis eum alii S per eam potest celitin esse et non esse. CQuarto. Uouria satumi e nobilior forma mercum aut iovis:ergo potest morbem iovis inducere qs litates disponentes ad susceptionem me forme nec forma iovis faciat materiam quia perfectior est foruma saturni. Queritur ergo quare saturnus agendoinio item non potest inducere forma in suam corrumpetido formam iovis non Npter qualitates primas quia ille non requiruntur ad inducendum foemay celi in materia. Cyteni Sol potest agere in materio ignis et introducere dispostliones ad formam suam si sint eiusdein rationis ille materte: ergo sol est generabilis. antecedens patet: quia introductio talis spositiois no repugnat igni et pie in Se nec re 4rirgpossit ma tales divo nones bres ib pria fora: q: qnex igne fit aq materia non recipit frigiditate sub forama ignis sed solum sim forina aque. Item secunσdum eos qualitates corporales ponuntur solum in in ateria et no i forina: ergo nihil probibet materiam ignis recipere dispositiones a sole ad forinam suam. Ite materia inferiorum in ca intrinseca cou uptibilitatis et materia superio mea in cormptibilitatis:st non sunt eiusdem rationis. ΓΤ te piis .i . nataba. Dicit T corruptibi detin corruptibili nichil coe dicit nisi
Quinto Quoru no est vita potentia nec una materia sed corpo* triferio* et superior ino est una postentia .igitur. minor patet:quia secudu3plhilosophus .et . u. metb. in Inferioribus est potentia adesse sed i superioribus tantum advbi. e mataria subiacet corruptibilitati solum ratione priuatio is admiste sed materia teli non subiacet corruptibilitati: ersgo non est eiusdem rationis cum materiatii feriorv. Ite queritur quare eclum est incoemptibile iid Opter materia quia est admixta primationi ne Faypter formanuqr scilicet agens naturale:vi dicut quidamno p5t ea .plucere et sic nec corrupere: quia homo esseticorruptibilis babet enim formam incorruptibile ergo hoc enit ex eo * talis forma non potest separaria materia quod quid enoeotingit nisi ex hoc. illa materia non 3 potet inde se affati a forma. Est te Siceluesticorruptibile qr psori primu ages pol induci vel auferri forina celi et de se est sub mares ria corruptioni subiecta' si esse incorruptibile conues mi celo soluertrinsece ut dicar celam incorruptibile non quiano possiit corrumpi sed qiua potest non corrumpi et doc est platoni3are
Eriotandum preterea ae secundum aliquos. Opi nio commentatores est celum no habere materias, rano partem essentialem sui sed solii messe acrum .i.
lavriam sub tectam quantitati et motui ratio sua est quia sola transmutatio realis arguit materiam queetias opinio multis videtur Misse opimo philosopdivnclegabrielm dicitur. 1 et magis hec opinioc Scoddat rationi naturalique non ponit pluralitate 3 sine nec ei uitate. autem istasti opinio comentatoris Obater. Iceucb. i. et I .vbrati Corpus celino est copositum et forma et materia sed est simplexisse ponit
pius celeste elisini pletetno Postium evmateria et formai deponit. S. phi. cd.89 Eriliis aute videtur secun*Comentatore in celo sit potaeda materia quia in principio libri de substantia orbis dicit Cela compositum ex duabus natiiris etpostea queritvmi sint materia et forma et determiatq) sic et subditiust nodi materia no est eiusde speciei cu materia rom gemerabiliv. Ite iii Ir .meth. eo iO. dicit gy Gmnia elemaque mouentur motus intranssationem dabent materia sed no materia generabilium. CR te inoe substantra orbis .c. L. st cinquit. Sola alate tua materia est principium corruptionisque est impotentia ad non esse et coniuncta priuationi qualis non est materia celi licet enim ipsa sit pura potentia tamen semper est coniunctata dein actui et passive eteriri in at sibi formam quam babet nec est indifferis ad plures forinas. quo patet ν secunduin cometatore in non solum est ince Io materia sed etiam alterius rationis a materia inscrtorum. Dicurit ergo
isti in omnino secundum diuerror ni ponenda est iis cclo materiatano pars essentialis. Et qn negat in celo esse materia no est absolute accipie da sed solus de materiaque est potentia a lege et no esse siciat est
materia generabilium. Et boc pol persuaderi ex .s meth et 12-ae c. . ubi dicit id mus . corp'celes ste non componitur ex materia que est in potentia ι tu uano te materie comuniter accipitur illa potelia per qu2 pdi aliquid esse et no esse. deo qua domsine oeterin malionei legar materiai celo. S3. Ita meth de arauit intenone HS dices Celsi e e corin siliis pler no quia no coponas ex materia et forma: sed qr non coponitur ercotrariis et stini literqr non est res hi bile in alia corporappter qua causae emeia dicue simplicia:un quoties cometa licet uno die materisam adaucit pro fundam et orio materiam esse pririsclytuni corruptionis. IEx quo patet* eius intentiotat negare in celo materiam subiectam generationi Tamen beatus Thomas in s .phisicollam super Teri com τ' impugna commentatorem ex eo Pincit celuin non essecompostium exinateria et forma quasi ex potentia et actu sera esse materiam actu exs
fingercet ipsum corpus celeste sit materia celi insinpotentia ad ubi et nonas esse. Ei. g phisicorrum dicit: cum oecep mper equivocationem potentie inuequando ipse habet ad opposita: ethee excluditura corpore celem. Quibus vidimi tametatore I a meitimasse in celo non esse materiam: vi patet eΠ passibus allegatis: unde commeta. F. primi ccli dicit , Iste lociis est fortior omnium locorrum facienturin 1 errare * celtam sit compositum et materia et formae r
et commento Decimo. vneque sunt in materia Icontrarie sunt: et si esset forma in materia fine cons7
trario et natura ociose egisset et esset : quia fecisset
50쪽
potentia que ito posset reduci ad actum quod colimgeret st poneretur potentia sine generatione Mou aptione. Ste 2 celico Φ.dicit*scelum esset eo inpositum ex materia et forma esset gnabile et propter hoc cor 'celeste caret potentiaoino et co qi. Dicit*Si corpora celestia essent eadegenere etplura specie Esent copolita ex materia et forma diuersa et M et Mabilia. Ite I. celi.eo. 9 . dicit * Corpus celeste no est marina diis lamia quia luce et graue velle
ue.Nihiloimnus in in . I2. meth. et in de substantia ortas comentator opinione sua retractauit alias non
videtur quinco tradicat tibi ipsi. Dedisse ore eroma et beniardus de gannaco im impugnatione. d. q. pumi quo alibet do fredi. si Motandum preterea et diu S. T. S. phi. Causa polinonis cometatoris videtur ex hoc processisse potentia finita non videtur posse conseruare tepore infinito et per conseques si cellam esset copositum ex materia et forma videtur non la petesse incorrupti bile nisi ab alio quod est impossibile secundu euy: qrsequeretur et ia quod in se est eorruptibile fieret et er
potest esse ab altero sed no perpetuitas egendi. Ex doc infert celu non habere materili:quia non habet
potentia ad non esse. Cicontra docamus. Sa. T. e Plio. I. celi Icente. E c. Lo *celuin habet poten σtia ad hoc . sit semper in celo est potetia adesse. Chte arguitur et Cela non habeat ex se esse et per conseques . habeteternitate essendi ab alio per cometa. io e subitantia os is consuente*deus est caceli n solum Stuin ad motum se I ltum ad substi, nam eius quod non est nist quia ab eo iret esse. Et ihoc etiam sonant verba eius. . metha. et in principio. 8 phi.*quedam sunt necessariaque habet causam necessitatis. J Scdoap ν demente Bristotes
lassit ponere esse celicatu adeo. Rarn L. Metha. T. c. . z.S. maxime enses causa esse alior ij Item
eo me. 2 phi. cb.7s.ctor itinererit adinvice in aere e ealiquia cure providentiamuas gubemaret illud est de'. Et de substantia orbis .c.2 DicitWquidam PIre nr aristotele non ponere causam agete cerum se a solium mouentem et istud fuit valde abbrdum. αx quo patet creatione esse possibilem secundu philosophum et comentatore: unde S.C.2. d. I. . . ar.2. r. s.
tus. .d 2. et uor T. licet quidam inant et etias quoad nouitate essedis mctamenta. et philosophum sit
ponenda creatio quia cometatorin metha.cb. Is dicitet Tenentes creatione dicunt * age S crear tos tu de nouo ex nihilo. Mimiliter argutat de ala rationalisapposito et sit tinnior talis: ut dicit Brist. Id. metira T. e II et V nonruit ab elemovi ipse probat corra platonem Ex quib'sequitur alam non educi de potentia materie quia esset corruptibilis et per cons
eatur hoc esse contra. E. TaoIs allegatis negantj creationem quo ad nouitate ess nei secundu3 philosophum icedu* dicium. S. T.intelli Star quo a aereatione mundi et non de animabus. Θω andetis agat necessitate nature secundum pbilosophum: vi
Licet omnia ex dia voluntate dependeant et nichil necessario aliud a sevelit absolute ut probatur . I. e.
SL et 8 .non tamen p:opter hoc et cluditur absolusta necessitas a rebus. Sunt enim quedam in rebusque pliciter et ab olla te necesse est ec: unde ille res in quibus iton est materia vel st est non est in potensita ad altam formain non habent potentiam ad noesse: eas igitur stmpliciter et absolute necesse eli es.
LConclusi optima si uni habet materiam etiam secundum opinionem philosophi inuina paro. robatur rande. E
T r. parte. z. 2 sententiarumet. I. celi. quia Celus estina in aciu ergo vel est actus vel habens actu. RS primum quia esset nature intellectualis ergo secuta et per conseques est copositum en actu et potentia. 'preterea. Lelum est sensibile ergo materiale. L rem p losophus. I.cest. T. e.93. dicit celum esseco post tum ex tota materia sua et ideo est incorruptibile. Sectando in celo est quantitas sed prima ratio recipiendi quantitatem est Materia ut patet iboemine qui a forma rationali non habet qaantitatem ergo cetum trahet materiam minor adhuc patet per
cometa . . metb.co. g. incentem *remota materia remouentur tres dimensiones et omnia nouem gnaaccidentium. Penx secundum philosophuin die T.c. . Elterum inqait est hoc celum et celum sunpliciter et hoc qiridem ploretes et fortia a rhocvt materie ininum. Et T. c. m. dicit*licet munductet cestum sit componitus exinateria et formarion tii oportet esse plures mundos: quia forma istiua occupat suam totam materiam. dein rcit de celo.T.c. 9 CIte tu commentator inde substantia orbis dicit et dimensiones non recipiuntur in celo n: si mediatelauna:ergo est aliquod recipiens: etnonnis ι materiap uosophus. 5.pbi. T. c. probat * olite quod mouetur habet materiam Cytem. 6. metha. Dicit sit omnia que pertinet alphurae 3 considerationem habentem se in materis: sedecium est huiusinodivi dicitur II meth. T. c. 5. ergo et c.
CT ertio. In celo sunt qualitates sensibilcs:ergoet
materia. tenet coninuentia: quia qualitates sensibiles distinguntur ab ali s: mira sunt coniuncte maiestne et secundum esse et secundum rationem.2. phisici et . . meth. ae..c. IS. Item. IIcelo est raritas et delitas secundum commentatorem. g. meth .comento Idi. Iphilosophin. 2. celi. T.e. 2. dicit*stella est desior pars sui orbis:ergo in eo est materimat et coim sequentia perdiffinitiones rari et densi c*renilum est animatum secundum philosophura celi. T. c. I. ergo habet materiam: quia o inne animatum est corpus:ut patet ex arbore porphiri . Quarto arguitur auctoritatibus Bristotelis.12. meth. IT c.5 incentis*omnis qualitas stabilis habet materiam:quia omne mobile habet materiam. Et . T. . IO dicit altam materiam hiat eaque transmutantiir: quia habent generabilem sempiteria avero non habent ni ateriam generabilem sed subiectas motui locali. ubi etiam comen dicito ineternis corapoub' est materia. CIte dic. T.c. 92..dicit p5s sic. Quom S igitur est ce u sensibile: singulariu uti Perit sensibile enim esse immateria edittit. Cyte in . T. c. 9ς. Cetu aut induit est c de singularium et eoΣq ec