장음표시 사용
151쪽
Solemnior febrium inflammatoriarum cri- haemorrhagiis per loca congrua subortis,aeidit. Tribus praecipue viis fluxus hiunguineus prorumpit; atque triplex haemorr igiae criticae genus constititit.
Haemorrhagia narium. Haemorrhoides. Catamenta.
ngvIorrhagiam varium Criticam praeno. at sequentia: rubor oculorum, rubescens ies, lachrymae in voluntariae, sens sponde- et circa tempora, presso circa radicem na- . ejusque fluxus & robur, cum narium Pru-u; dolor pulsatorius syncipitis, ejus graVi a ; anxietas & tensio praecordiorum; dolor milvus nuchae; visus Obscuratio, tinnitusarium, carotidum & temporalium pullatio, illas subinde dicrotu 3,
152쪽
Cave tamen, ne symptomata magis affecti en cephali, habeas pro signis haemorrhagisti
narium criti eam nuntiantibus.
In harmorrhoidario alias aegro, dolor in regione lumbari, dorsoque, nucha, ardens traetivus, pulsans: frequens dijiciendi c na-ltus & micturitio; putritus ad anum, & cir
ca scrotum; praecordio nam, ma i me hypo chondrii dextri dolor tensivus, & circa cardiam, instare notant fluxum per haemorrhoides criticum, vel & per vesicam, utut raristimet, ruptis nempe vesicae haemorrhoidibus. Nonnunquum his symptomatibus praesentibus, non per liaemorrhoides , sed utemum sangitis fluit, ita , ut catamenia critica eva.dant, si modo incidat, ant proxime instet,
Sed nota I. cris es per haemorrhagias ple rumque solum fieri in murbis mere inflammatoriis, in aliis autem febribus rarius, & tuarne quidem lassicere. a. calamentorum su-xum esse sepe mere accidentalem, & si anticipet , mere II tomaticum.
Egregie utilitatem haemorrhagiarum i
lustrat Berbenstreii Q oportet autem hae. morrhagists, uti alias quascunqΠe evacuatio, nes criticas, si hunc titulum tueri volunt
153쪽
irtutibus pollere istis, quae exeretionem ali
uam Orrant, effectu, qui in euphoria aegro. constitit commodo, maturitate, quae ad 'gitimum morbi tempus refertur, & sustilente copia et quod si enim ista desunt, mag-D aegrorum incommodo sanguis fluet. CO- osum languinis finXum febres ardentes vorat, eumque vel statim a principio, vel aliuo illorum dierum, quos eXperientia magam in confieiendis morbis acutis vim ita - 'e docuit. Uti enim status inflammatorius is enim hoc ipso avertitur, vel praesens mi-gatur , totius vis murbi frangitur , & reli- uis evacuationibus, mitescente aestu, sudo, urinae turbidae, via sternitur; ita liaemorrisagia symptomatis quibusdam, dolori aurium, tarditati febrili, capitis doloribus, vertigini, pinae doloribus, & asthmati praesentaneum aDert solatium. a) Herbenstreit Palae olog. p. 366.
Urinae, quae ante coctionis tempora, par atque flammeae fuerant, coctione prae-rressa saepius largius fluunt, morbumque sol. Iuni sedimento latet itio, aut rubello depo-
154쪽
M Urinas criti eas praenotant tensio dolorufica, pondus hypogastrii & regio ais lumbaris ; itemque micturitio frequens. Siti inet. rim, cute sicea, & sicca lingua.
Rarius erises contingunt per alvum; si que tune ferme, si materies, quae per sudo res atque urinas debuisset secedere , ob na. tum alicubi impedimentum, ad hane potius viam determinatur. Di Arrhaeum criticam praecedunt: leviores dolores colici. murmura, flatus; tensio & elatio hypochondriorum, dolor lumborum, urbinae parcae ; subinde pulsus intermittens; lin. gua subinde tremela, humectata, ubi autea suurat seca. lobservamus subinde in synocho imputri diarrhaeam a solo stimulo inflammatorio ilite- stina irritante, seu, ut cum Sydenhemo lo. quar, R radiis inflammatoriis in intestina in lveriis. Nihil liuie profluvio aeque conducit , lac venae sectio, & sanguinis c0ntemperatio. ab l
155쪽
A8SCESSUS. Alius exitus synoelii imputris fit per absces
rus. Si id in partibns externis contingat, at materiam morbosam maturare, atque puri exitum conciliare possis, sanitas liue niodo restituitur. Abseessum futurum alicubi praenuntiant olor, rubor, tensio, tumor alicujus partis Lut impedita aliquantum visceris actio; febri. ula cum horre suborta.
Egregie hoe imperfectae coctionis opus, Ucessus nempe per materiem, Berbenstreii ab
Aponit. se alia est naturae ad motus criticos deis linatio, si non tam propter humores immo
os atque tenaces, sed propterea, quod plus luidi vasis insit, quam quod capi ab illis:&iircumduci possit, & propter ple thoram seu anguinis, seu seri, sive totius hominis, sivei uorundam ejus viscerum , actiones variae lae .l untur. Tunc enim, ne quid eorum , quae: ropter plethoram fieri possunt, ac solent. Veniat, evacuationes, quae humori respon- ent, per motus singulares, ad hunc finem rospicientes, instituuntur, & eo usque con- inuantur , donec mensurae inter solida & flui-
156쪽
semper poteti, ut necessaria humorum versuslseos debitos destin tiones , sussicientesque eorum stligiones celebrentur quam eXpeditis sime; nam excernendorum copis, & Orga. norum ineptitudo, quo minus fieri possit. quod fastu opus est , vehementer saepe impediunt. Fit ergo secundarium quoddam opus, quod excretioni utcunque aequi valet, ut, qui sed edere prorsus nequeunt humores, per totum diffundantur hominem, & ad alias ejus
partes transi erantur. Incerta Omnino, Vaga,
atque lubrica est humoris ejusmodi morbosi, qui per debitum sibi organon expurgari liqud potuit, destinatio. - Neutiquam autem sor. tuitus ille est casus, ut perinde sit , quorsumcunque malus humor vergat, nee etiam soli naturae voluntati, quamvis facultas ista principio vitali deneganda prorsus haud est, ille eventus tribuitur, sed mechanicae, cur illud fiat, rationes subsunt. uodsi enim, quocunque vel regiminis, vel therapiae peccato, vel insufficiente ad motus robore vitali, Vel excernendorum copia, crisis legitima evacua. tione dehida haud contingit, transfluunt retenta, & in partes magis imbecillas deferian. tur. uapropter vel ad glandulas, vel ad
157쪽
1 7eXtrema, utpote quibus textura laxior per indolem suam data est, convertitur humoris residuum. Major tamen semper est morbi metalla sin palli disse ultas; nam vel imperfe-icia illa erilis est, vel omnino perniciosa. M
Exemplum critiei talis abscessus S ietentus adfert. ab In febribus aliquando Observatur, verum pus, & magna quidem copia deponi satis subito in quasdam partes corporis,atque inde edu tium fuisse, liuet nulla inflammatio tu his parcibus praegressa fuisset, & nulla signa docuissent an aliis corporis locis pus illud collestumlatuis, ne prius, quod dein venis reibrptum ad alia loca deponi potuisset. Vidi hoc aliquoties, ct miratus fui; imprimis in muliere febre QOntinua laborante, quae jam vigesimum diem
uperaverat, & evasura videbatur , cum de aliuaret morbus, S. nulla terrifica sympto maia adessent. Subito enim de calore obtuso rachii utriusque conqueri cepit, cum tamen
Iridie nihil mali in his partibus percepisset: atque lustrans sedulo has partes sensi ilab in-
egumentis, quorum color non mutatu S erat , fluctuare magnam humoris copiam; apertu.
iura facta exivit pus, & brevi depuratus fuitia constiΙidiutus ille abscessus. Iuturim tamen
158쪽
in toto morbi decursu nullam topide inflammationis , Vel suppurationis notam in quadam corporis i parte observare mihi licuit. Ηinu credidi, causam materialem febris per febrim sic subigi, & mutari posse, ut puris analogam naturam aequirat, licet adhue cum reliquis humoribus per vasa fluat ; & dein deponi illud pus jam factum in loca quaedam corporis; non vero illud gigni in illis partibus corporis, in quibus collectum invenitur. Certe stpud veteres medicos habentur plura, que non medioeriter huic opinioni favent
Apud Hippocratem b) is sequentia leguntur.
ullaecunque vero febris longior me, salutariter ita meu decumbente homine, neque dolore de- ltinente Ob, inflammationem aliquam, neque lcb ullam aliam evideatem causam, huic ab- lseelsus cum tumore & dolore ad articulum ali quem, maXimeque in inferioribus partibus EXspectandus est. Magis autem oriuntur , &breviori tempore ejusmodi abscessus annis i triginta junioribus. Suspicari autem oportet 1 fatini de absces ii in talibus, si viginti dius febris detinens superet. Et Galenus c) di-Xit: putredo autem humorum, quae fit in Va-
iis, similis est illi, qvie fit in inflammationibus, ct abscessibus, 2 aliis tuberculis. Bina
159쪽
149 autem genera hujus putredinis es e dixit, y
x horum permistione aliud tertium varis sperie existere, pro varia nempe horum bino- um inter se proportione: Riterum nempule i vincente natura, alterum vero devidia i Uincente quidem natura, uti in inflamma. ionibus, & tuberculosis omnibus tumoribus, ous fit; in humoribus autem arteriarum illud. quod subsidet in urina, puri Analogum. Haruantem putredo n0n simpliciter putredo est. sed aliquid coctionis hάbet. Manente enim concoquente facultate vasorum , putre ens uno hiamor ad talem alterationem dedueitur. Ibi autem illud puri analogum eum sanguine fluens per urinas separabatiir, expellebatur utiiri abscessus materiar atque inde patet iterum ratio, qua re Hippoexates dixerit: d)lui urinas tenues & crudas mejunt multo tempore, sique caetera, ut superfuturis, si-:na sunt, illis abscessiim ad loea infra septum
ransversum exspes are oportet. Et contra:
iuibus spes est per articulos abscessiim fore. aberat ab abscessu urina copiosa & erassa, & alba reddita. e
160쪽
Ceterum de crisi, atque criti eis Gaeuationibus in se litentia sunt notandarr. Si mutatis in sanitatem contingit, tune morbo ad vigorem & α, μην veniente fiunt quaedam evacuationes manifesta , materi P cujusdam , unde primo levamen , dein etiam plena morbi Militio fit. Cri y fieri tune dieitur & erulea evacuatio. Est materies consideratur plerumque tanquam causa materialis morbi, tal1 quam fomes morbi. Etsi forte nonnunquam sit febris potius esse. et iis, generataque sit primum in decursa . febris. Sed vel sic, nempe serius genera ita, nihilominus eliminari debet.. 2. Raro una solum υia, uno solum uno solum tempore crisis & evacuatio eritica contingit. a. Dignoscimus evacuationem salutarem , cri. ticamque a non critica per hoc, qnod cri- ss, & evacuatio critica contingat morbo ad lsummum prosecto, nunc Vero mitescente. q. auqmdiu morbus est: in augmento, tamdiu . dieitur crudus esse. Hi ne patet. quid sit cruditas in morbo et major scilicet re. cessus a sanitate. s. Ubi verbo morbus consistit, neque amplius augetur, dicimus incipere coelionein ; dc