Josephi Eyerel Commentaria in Maximiliani Stollii Aphorismos de cognoscendis et curandis febribus

발행: 1788년

분량: 360페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

131쪽

xa I

iorem , in corpore antea sano, ab evidenti-ous talibus causis prodatarcti eis excitatum. In er febris ephemere indicia causae levitas quo lue' recensetur; quamvis enim a vitio evidenti sex rerum non naturalium haec labris oleat nasci, tamen, si gravior error in hiseommis iis fuerit, longe periculosior & diuturnior febris inde sequi poterit. Corpus etiam, i febris continua intra ephemerae terminos Consistat, antea purum esse oportet; si enim eorpus caeochymi eum fuerit, a levi etiam vi. io rerum non naturalium excitata febris, quae

an corpore sano & puro brevi deferbuisset, diutius protrahetur, imo & quandoque peri-etulosa evadet; dum e. g. atra bilarii humores, seorbuti aeris materies , lenta glutinosa in

leueo plegmaticis collecta & fere stagnantia per febrim natam agitantur, pqtet satis ν'Ab his per febrim motis plura mala fieri pos-

se. Cum autem ephemera levibus tantum can'

sis originem debeat, non poterit ab his corpus fio mutatum esse, ut insignes funes ionum nessiones inde fiant; simul ac ergo in functio-lnibus vitalibus, animalibus, aut naturalibusi insignes laesiones occurrunt, vel in exeretisi de e0rpore, urinis, faecibus alvinis &e.l magnae mutationes observantur, novimus se.

132쪽

brim his comitem non posse esse σἔemeravi, cum a levi tali morbo nee numerosa, nee gravia symptomata prodiici poli unt. Ci- tam quoque hae e febris crisin habet; plerum- rum ille enim, dum in hoc deseensu est, blando sudore finitur, imprimis si a retento perspirabili, quod saepe fit, ortum traxerit. Lenis vomitus, vel alvi modi ea evacuatio, toties huic febrim finem imponit, dum ab ingestis cibis disseillimae digestionis, vel sola copia gravantibus, ortum duxit. Pulsu mox A febrigi exitu plane restituto ab intermittentium se-brium paroxysmo distingui poterat ephemera. Plerumque enim pulsus debilitas aliqua post: 'finitos intermittentium febrium parOXySinns superest; imo siepe, licet sudore jam cessante . aegri de lecto surrexerint, adhuc p8rum celerior pulsus deprehenditur. Raro etiam symptomata, que febres intermittentes comi. talitur, ut lassitudo, capitis & lumborum do.' lor, adeo integre abolentur, ut post absolutam Ephemeram fit. Confirmatiar lis e di agnosis, si illo tempore intermittentes febres non grassentur; tune enim minor redituri paro. xysmi suspieio est. Interim tamen serendum est, primum tertianae verae A mitis paro Xysmum sub Ephemere specie sallere posse, cum saepe

133쪽

epe per paucas horas duret, & blando sudo e ibi vatur, & ante elapsum viginti quatuor

orataim spatium omnes functiones in inte rum restitnantur. Curationis denique Dei. itas febris levitatem ostendit. In Ephemera eo vitae periculum est, Ueque ullus metus , te vires perdant aegri tam brevi temporis spulo; cumque vix ullam materiem habet haec ebris, aere, si quod adsit, brevi enervabitur vel eXpelletur de corpore, lentor levis, brte hane febrim comitans, per febrim i pia am solvetur, & blando sudore expelletur te corpore. Cum autem symptomata , quae Ephemerae Agiunt, semper levia sint, nulla mitigatio horum locum habet, uon paulo post una cum febre evanescent. Suffieit ergo abstinentia, quies corporis & mentis, uua cum diluentibus.

IM FAMMATIO CHRONICA.

Est etiam phlogisti ea corporis 'conditio.

quae per menses & annos sepe hominem infectat. Inter chroni eas has assectiones haem istae chronica eminet, quam Stollius alio etiam

nomine pleuritidem latentem & chronicam'ppellat. a) ,, Ρleuritidem nosco latentem &

134쪽

chroni eam, in hominibus lingusto thoraee, longo tenuique collo , corpore gracili, gra tioso, jimeeoque, scapulis alarum in modum Exstantibus, facie nitissime eandida, genisque roseis, vivida promptissimi ingenii vi, fibra delicata, se perquam irritabili multillis p 0tius, qnam donatis. Hi siepenumero instaminatoriam hand lioemoploen patiuntur, quRm, cortice pertiviano in juvene quodam exacer- batam, atque in phthysin velocissi ne conver- sam novi; in alio vero phlebotomiis pqrcis, sed frequentissime repetitis. & vivendi ratione summopere antiphlogistica non equidem percuratam, nihilominus tolerabilem esse. ctam, prohibitamque per pli ires annos ab

imminente jamjam pulmonali plithysi; donee sospitatore suo, qui aegro suo hucusque λ-

Ierter provideque cavit, dimisso, alius accerseretur, rerum minus peritus, qui cum eor- roborandos esse pulmones stisereret, aegrum

irreparabili tabe non multo post consumptum vidit.

Ad eam corporis dispossitionem, qllae chronicae huic thora dis inflammationi pluri- mum favet. praecox illud & ingens corporis inerementum pertinet, quod in raehitieis λ- pe

135쪽

se observatur, atque talem effeti thoracis si ei compressionem, ut reliquo corporis habitu non respondeat. aut tali corpore forataque , qualem descripsimus, praediti sunt , at labe raeliuida serius sese manifestante affecti Mollis videbantur. Tussiculos, catarrho si, acem p ptoici, tandem phtysici evadunt, atque in flore aetatis pereunt. Integrae tales amiliae sunt, ut malum certo, inque serosaepotes propagetur, nisi forte fortuna aut litterutrum parentem proles sequantur melio-i i sorte donatum , vel mature medicatio toni.

ca, atque antiraehitica secedat . a a) Stoli praelectiones in diversos morbos chronicos.

Ceterum teneram hanc fibrae conditio nem praeclare Huxlamus descripsit a . Fi-Drarum species alia esse videtur, cujus nulla aeta est men io, quae nominari potest e vera

vel delicata solidorum consitutio, & quae fa-zillima ratione dolore aut gaudio summo assi. 2itur ; quorum vera stamina ita sunt tenuia, ait levissima a causa turbentur. G uod saepinaime in teneris, pulchris thominibus, delica.aioribus & admodum agili forma Observiltur; Auibus quidem spiritus sunt in promptu, li-Σet vires deficiant. Tales non raro hasmOp-

136쪽

, tyd , Vel aliis haemorrhagiis, tabe & phthysiastidiuntur pulmonati; indeque id oritur, quod peculiari numine appellatur consumptio.

Suppreta sanguinis evacuationes, quibus homo semel astaevit, plethoram, atque inflammatoriam diathesin indu eunt. Observatur id praecipue ab intempestiva haemorrhoi dum suppressione. id etiam foeminis subinde accidit, mentium fluxu cohibito. Omnium autem maxime frigus aestuanti corpori subito admissiim inflammatorias febres eXeitat. Hinc 'denhamus sedulo familiares monuit , Ut nullo anni tempore quidquam vestium, quibus adsuevere , sibi detrahant, nisi mense uno au. te solstitium aestivum ; nec minori cum studio eos hortabatur, ut ab exercitio calescenses frigus sedulo evitent a.)a Sydentiam p. a J8. Diaetam spirituosam plurimum conserr ad inflammationem excitandam, quotidiana Observatioue constat; atque Grantius conquori . tur, Victus earuet, atque potuum fermentatione

137쪽

127cione paratorum abusu plures Anglos pertinne, quam peste, fame, aut bello; neque ca-:arrhus in Aliglia polle sanari , nisi aeger ve- libus contra frigus te praemunit, atque diae-

tenniori utatur. ab Grant von den Fleberra. P. I 6 I. i

Cravidarum sanguinem inflammatoria dia thesi laborare, supra dictum est. Idem deo verperis valet; atque illa etiam febris, quae vulneribus supervenit, plerumque inflamma. oria ab initio; quamvis brevi in castra Epi- demi ei transeat.

FEBRIS INFLAMMATORIA SIMΡLEX

ET COMPOSITA. Prima Synochi imputris divisio in mpli.

em & compo tam , quae cum alia febre cardinali si, cietatem init. Jungitur enim C. g. um febre biliosa, aut pituitosa, aut etiam, an termittente. Atque in hoc ipso connubio varietas occurrit. Subinde cum inflammato tia febre alia febris snaul eXOritur, preri pa L su progreditur, atque una cum illa fatiscit. Alias febris illa adscititia essectus ipsius sy- nochi imputris est, cum e. g. inflammatoria fe- bria a caula singulari excitata corpus ad reg

138쪽

Iagnantem febrim epidemicam disponit, atqtie in eam transit. Neque id rarum omnino esse, ex febre aut biliosa, aut pituitosa corpus primum occupante serius paulo inflammatoriam s brim progigni. Frequentiora utique sunt haec inflammatoriae febris connubia, quam simplex synoelii imputris apparentia; ut ergo dissei-lius sit utriusque febris miseelam, ob sympto. matum copiam atque varietatem, eXacte aesti mare; periculum majus immineat, vi naturae medicatrice contra diversas febres exstimulata; atque ob eandem rationem medendi methodus majoribus semper difficultatibus pre

matur.

Diversissima complicationis exempla lia. bentur. Nam & biliosa febris frequentillime inflammationem junctam habet. Atque Omnia serme exanthematum genera inflammatione stipantur. Ρrima variolarum sebris plerum que inflammatoria; morbili nostris in terris vix non semper peripneumonicam assectionem praeseserunt. Vidimus in schola clinica in f bribus maxime inflammatoriis miliare CXanthema, atque petechias. Ex hac observatio. ne practicorum lites , an, & quo tempore in his febribus exanthematicis, antiphlogistica methodus adhibenda sit dirimendar sunt. uam.

139쪽

auamvis nune enarrata synoelii impu.

tris cum aliis assectionibus connubia nequerdissiuilem admodum habeant diagnoisin, ne que medendi methodum reddant magis intri. zatem ; est tamen alia adhue febris inflamma-1Oriae conjunctio, quae non nisi ab ocolatilli. mo medico dignoscitur, atque cognita etiam mei et Ain saepe nullam admittit: conjunctio nempe synoelii imputris cum febre putrida. At difficillimum est veram inflammatoriae fe-

bris cum putrida complicationem ab appareu- .re connubio dignoscere; non raro enim synoesius imputris Iarvam putridae febris induit , cune maXime, si phlogosis aut a bile admixta,

aut a rheumatica materie acrior atque malignior fuerit reddita. Ampiam elapsa hyeme Manciscebamur occasionem larvam hanc intuendi, cum pastim regnaret inflammatoria febris, non sincera , sed rheumaticae indolis,mon absque omni tamen bilioso vitio. Multis medicorum sub larva putridae febris impo. Tuit haec synoelius imputris, ut operae preo tium sit, inotas illas eXponere , quibus mediaci seduct i anti septicam medicinam 1aciebant : i erant autem ferme sequentia symptomata. I. Pectiliaris capitis assedito, ut verti

Sinosi, temulenti mox in initio essent aegri, I aut

140쪽

aut sitae sortis omnino ineurii , quae animi in-

disserentia non a nativa temperie, sed a morbi vi fuerat ita ducta. et . Piit suum debilitas; aut naturalis ser- me celeritas, reliquis morbi symptomatibus,

utpote gravibus, non respondens. 3. Ρetechiarum copiosa eruptio, febrium putridarum in divulsa comes. Interest salie plurimum, eXacte perpen dere , an ex horum symptomatum praesentia febrim putridam adesse reste existimes, ut ab iis solis remediorum snti septicorum usus indieetur. Ut autem ab illa gravi encephali assectione ordiar, ea in biliosis etiam aut pi' tuitosis febribus nonnunquam ObservAtur, Ut

id symptoma flabri putridae proprium non sit. In nostris aegris, quorum plurimi in seliola

clinica, atque etiam in turbe decumbebant, non insolens erat hoc symptoma, atque non sine ratione, urinis praecipue pareis, alvoque segniore, metum ruentis ad encephalum materiar, injiciebat. Emollientissima methodo hane metastasin avertere nitebamur, atque in 'quibusdam aegris ferme jam factam revocare feliciter contigit. Vidimus sola antiphlogi- isti ea methodo sensim redire animum, aegrosque, qui initio proprii corporis imbecillita.

SEARCH

MENU NAVIGATION