Josephi Eyerel Commentaria in Maximiliani Stollii Aphorismos de cognoscendis et curandis febribus

발행: 1788년

분량: 360페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

171쪽

I61ravis symptomatibus obviam eundo, eXium pravum praevertendo. ut futura prae-idet, praeietitia qu0que clarius pervidet. In rest famae med ausis, aegro, aegri cognatis, iisque rescire, quis morbi ex entus sit fu

Prognosis petitur ex sequentibus fontibua: I. EX Cognita natura febris. a. ex cognita epidemiae indole. 3. eX aetate, sexu, seXus conditione, morbis praecedentibus, complicatis. ex consideratione funetionum variarum , plus minusve laesistrum. Ex cognita natura febris. Sic febris in. ammatoria simpleX & universalis minus est ericulosa aliis continuis febribus ; minusaoque periculosa, quam si simul topica ali jus visceris sit inflammatio. Febris inflamatoria cum topica alicujus partis inflammatio- . minus aut magis est periculosa, quo pars in re ruta minus aut magis est ad vitam necessi a. Phrenitis, angina tonsillarum, Ces Ophaeapitis asperae arteriae, pleuritis, peripneu- Ddia unius aut utriusque lateris prae cete-

ivdammationibus magis funestae. Biliosas' pleX melior est pntrida febre. VAriolae orbilia pej0rea.

172쪽

Sed seundus fons est prognoseos notat a videmiae. Si enim videris liuiae vel illum exitum crebriorem, inde prognosin LX parte deducere poteris. Sic dyllenteria: anni 1776. erant curatu facillimas 178Ι. vero dissiciles. Febres huius anni 1783. continuae non dis.

siciles curatu.

Ex aetate , sexu, saeus conditione G. Sic dyssenteriae infantum priores illis adulto.

rum; convulsiones infantum frequentiores, minus tamen malae. auartanae senecionum longae. Sputum cruentum ab I 8. anno ad

perteolosius; maxime in praedis positis. Sputum cruentum cum febre pejus quam sine se. bre, pejus in viris quam foeminis, minus periculosum, si ab arthritide, ab haemorrhoidibus. ΜOrbi acuti virorum rariores, sed graviores, & saepius funesti; sputum eruentum in sexu muliebri minus periculosum. Periculo. 1 A aeutae reeidiva. periculosior labris com. plicata, quam simplex. &e. Plura huc perti nentia Occurrent, ubi singulas febres principales seorsim pertradiabimus. Nune quartum sontem prognoseos eX ponam, scilicet consi, derationem functionum diver mori usarum. Id solum nota, plura signa ct integram eorundem collectionem essu considerandata

173쪽

Isaatque ponderandam. Fgetes , Oculi, lis gua, respirationis conditio, somnus aut vigil iliae,

entis conditio, auditus, Visus, laetus, pullus , Vires vitales, animales, n8turales, it Ius, Urina, alvus, aeutis conditio, ipsius ae

gri senius de morbi gravitate vel levitate &e. Ad prognosin rite formandam Omnium maxime considera lida est respiratio. Haec si naturalis sit, plurimum conserta ad salutem. Aespiratio brevis, intercisa, accelerata in morbis hon pulmonum mala vκlde; maXime tu putridis , ubi tunc plerumque depositio vel id caput vel git thoracem est facta. Ptissus post respirationem considerandus

Gotissimum, ut ut multis fallaciis sit obnoxius multis modis accidentalibus turbetur. Sic auisus puerorum celerrimus saepe ab eXigua causa, levissima febre, terrore, clamore. Ρullus senum tardus, saepe intermittens. Pul- ua stantium, sedentium, semierectorum va-iat. Ρulsus irritabilium , metu suspensorum, territorum primo medici accessu. Ρulias parvus Ob parvitatem arteiae, i Ob ejus 'rofundiorem situm. Naturalis debilitas in ypHelioddriacis, naturalis celeritas. Pulsus Π lGeo alieno, Hrteria Aliam viam legente;

inc ia utroque carpo taugendus pulsu . Pub

174쪽

pulsus entericorum, iubinde cuiu frigore extremorum. Pulsas veluti naturalis in febre putrida , maligna IIonnunquam. Interim tamen pullus plurima docet, consideratis Iesii per pra dictis Euom illiis. Cum autem comparari pullus non possit cum eo,

qui fuit in sanitate, compstrari debet cum eo, qui fuerat in prima visitatione. Mentis alacritas consueta boni ominis est, atque inde quoque formari. feliciter progno. sis potest: conjueeam alacritatem dixi, cum aueta & non consueta mentis alacritas saepe signum sit imminentis delirii. Timitidas, quaerelae, morbique tolerantia dissicilior, atque aegri impatientia, si a morbo ejus ille vi proveniat, non stippeditat bonam prognosin: Si vero sit ob assuetam metiei lositatem , uti in arritabilioribus, ditiori bus, viris antea semper sanis & rωbustis, non est mali ominis. Spes convalescentiae boni ominis, exceptis phthysicis , qui semper, utili frustra, bene sperant. Mira est sebservati b, eaque fere constans, phthysycos bene semper sperare, utut conclamatos. Spes morbum sallit atque delinit. Desperatio in hypochon-

175쪽

Isis Uriaeis. Spes convalescentie & indolentia

post graves dolores , cum frigore e X tremo-trum & faeie Hippocratica , letalis. uerelae multae, graves, assidue, in

amorbo longo, corpore ceterum non multulli ad speciem multato, significat materiem ar- 2bitica in latere.

Sunt, qui ob levem febrim, in qu0libet liarogismo intermittentis inox delirant: hoe illi synera si se debetur. Communiora prava signa sequentia: Ρulsus debilis parvus, x valde aceeleratus, seu debilissime & celerrime micans. Pulsus sortis, durusque & simul celerrimus. Primus gangraenam, alter depositionem ad en- cephalon notat, junctusque est cum respiratione cita, parva, abdominati. Pulsus summopere Varius, formicans, ut inde remittens, intermittens, repens, tardus , Reeeleratus. Leipo thymiae Absque causa consueta.

Urina tenuis & parca , nigra, cum sedimento nigro, profunde rubra, icteri ea in morbis non hepati eis. Respiratio tarda, laboriosa ; cita & par. aa; inaequalis , duplicata, uno latere peracta,

176쪽

abdominales; tarda & sublimis, sterior osa , sibilosa , fervens, stridens. Ηypochondria elata, tympanitica & dolentin.

Lingua arida, scabra, fiss a, fuliginosa, contracta, tremula, porrigi impotens, frigida, retrstina, praerubra, livida, nigra, sphtosa. Deglutitio laesa sine vitio apparente, di iasiellis , cum periculo sus eationis peraeia; sonora, bolo veluti ex alto delabente: vix

ullus hoc signo praesente convaluit Ungues, nasus, labia, palpebras livescentes, caerulescentes.

Oculi detorti & obliqua tuentes, semi2- perti, albo prospectante, mucosi, admota lu- 'ce insensiles, immobiles, sub avi, subrubri, virescentes, refugientes intra orbitilin. &lucis impatientes; vitrei; Visus privatio. Foetor soli aegro, non autem adstantibus perceptibilis, assiduus. Foetor Vere cadaverosus, observandus adstantibus.

Sudores frigidi, viscidi, in magnas guttas collecti ; partiales capitis; colli & circa clavicul , thorilcis, immoderati. Excipe sudores hypochondriacorum.

177쪽

Haemorrhagie nimiae per loca incongrua, 'ulmones, ventrieulum , alvum, syst emaur Oieti eum, uti in pessimis variolis. Alvus nimia atque exhauriens, non si- enda, nigra, cadaverosa, cruenta, invita, ne sensu peculiari corporis , animique de-ectio in homine non pusillanimi. EXeipe talen hypochondriacos. Ingens dedolati' omnium artuum, inisserentia. Tremor artuum, maxime ad attactum, eluti refugientium.

Agrypnia asst lita; somnolentia assidua. lingulius. Assidua deliria. Stridor dentium; nisi in assuetis & in in

antibus. Mastieatio assidua. Os apertum semper, & veluti paralytium; aut firmiter contractum, maxime ubi γolueris aperire Ui. Artus, si contrectes ' extendere velis, ast exiles cum tendinum subsultu Abdomen dolens, elatum, tympani ti-nm fluente alvo. Grunitus assiditus. Vomitus aeruginosus,

lilaniplo mim ; niger. Facies cadaverosa; palpebris, naso, la- iis livescentibus.

178쪽

Desiderium sugae aut situs eremti Floecorum collectio; aut ubi mus eos captant; stragula tralatini, vellicant, complicant. Convulsiones ; nisi a dolore nimio, in infantibus, variolis instantibus. Jactitatio assiduκ nisi a saburra turgente & mota sit. Alpinus de praesagienda vita re morte. GL Gruner. Semiotice.

Cel. Petetoid de progno in morbis acutis.

Cum naturam febris inflammatoriar igno.

remus: methodus medendi directa, & multo

minus speci ea non datur. Id autem conis stat, vires vitae tapins, aut etiam semper esse nimias, hominemque ideo periclitari, quia

copia sanguinis justo major, & vis vitae anelior est. Omnis ergo methodus . antiphlogisti ea in hoc vertitur, ut strict a laXentur, &quantitas humorum movendorum imminuatur. Pertinent autem hue sequentia: PHLE

179쪽

Copia mittendi sanguitrip varia est, proutaria e1t aetas, constitutio corporis anni, ictus & consuetudo, itemque vis morbi. te assueti venae sectionibus, haemorrhagiis , ictui carneo vinosoque, aromatico, lauto , 'itae sedentariae simul, ventriculo Vegeto existente, aetate juvenili, virili , faeminae prae iris, macri prae obesis.' Cautius agendum m insantibus puerisque; seniculis; parce & rude pastis; exhanilis inedia, morbo prae Cresso, maerore, Venere, studiis. uantitas sanguinis pro una vide emissint unciarum decem, aut librae Unius; neque Lacile plus mitatur. Vix unquam ad animi deliquium usque mittendus sanguis est. Colligi sanguis semper debet in sentel-gis, neque in equa tepida, ut videlicet non nimium emittas; hine vel in venae sectione pedis id est observandum.

Determinari sanguis debet eXacte a me dico, vel praescripto unciarum numero, Vel

quasculo demonstrato, vel libra & pondere. Ρulsus durante phlebotomia , & saltust sanguinis fluentis non multum d0eent de mitatendi sanguinis quantitate, .

180쪽

Deliquia subvene sectione praeeaventur, si aeger sanguinem non conspieiat si cubanti mittatur sangnis; si refocilletur aqua frigida. odoramentis, spirit. C. C. &e. aceto si apposito digito fluxus per vices interrumpatur. Levamen a venae sectione duplex obser dum & insidum. Illud constans est, hoc mox apparet; at paulo post morbus gravius ingruit. Sic male instituta vene sectio Me. g. in febre putrida, mox in principio vi- detur levamen asserre, utut post paucas horas Omnia multo priora evadant.

Ρost sex octove horas melius repetun . tur venae sest ones, quam citius aut serius;

tunc enim primum solent fidum levamen an

ferre.

Initio Iargius. & una Vice mittendus

sanguis; id plus esticit, quam si id fiat parce

& repetitim. Nonnunquam febris post venae sectionem exaltatur, & intenditur, etsi prudenter instituta sit venae sect io, eaque dein iterari aliquoties debet. Vires vitae videlicet erant antea suppressae potius, nunc vero liberius agunt. Hujus vero debilitatis spuriae cognitio usu discitur ab exercitato homine, & medicum emunctae naris requirit. Summa tuLr atten,

SEARCH

MENU NAVIGATION