장음표시 사용
401쪽
3 4o De Immunitate,& Iurisdict. Ecclesiastica,
laiectum ipsorum;& quoa , quo magis dicta diui
tis cret cunt,eo magis crescit eleemo 13narum onus, di cura multiplicandi numerum Ecclesiastico tum.
Disse ulla, Octava, eiusque solutio.
OBiicies octaud Sic se tuatur in Gallia, Germanica Brahantia, di Lustania,uhi Ecclesiastici non possunt sne amorti ratione, &dispensatione Principis bona immobilia acquirere. Item di in
dominio Veneto Num hac tamen moderatione, ut illi insia bientitum bona immobilia donata, vel testamento relicta ex ita manum ponere, & alienareten cantur. EIg .
Respondetur,de hac re dicam infa Δό. 11.s 33.
An statutum laicorum ut in Regno Galliae, Valentiae Germaniae, Brabantiae, EcLusitaniae prςcipiens,nh bona,vulgo di. hade Realento in Ecclesas, vel cleri- eqs sne licentia Regis transferantur, si contra libertatem Eeeles asticam sv M MARI v M.
requiritur,ab eo dependet omnis con ectatio & se non est libera, sed adhuc cocitra libertatem Ecclesiasticam. Atque ita docene
dit, quoed lex amottietationis lata a Ioanne II. in Regno Castellae . te uocata postia suetit a Ca tholico Rege Philippo I a.) Pett. Iacobus inpν-.
quod Carolus II. siciliae Rex smilem legem reuocauerit. satisque arbitratus se, si hona immobilia eum onere suo ad Eecletam transient. Et ratio dictae nostrae sententiae ulterius est ; quia non solum ius diuinum , sed etiam Contant nus Magnus liberam euieumque decedenti sa- cultatem secit relinquendi quaecumque voluerit in Ecclesiis, ut patet ex L a. Cod. d. Moos Eceles
bilitet ; non quidem ex eo, quod ut ipsi volunt)
agatur de bonis acquirendis, S non de aequisitis; quia contrarium, iam quoad ill verum esse, pio. haham βυρνaeti. ἁ ιι. ra. Neque ex eo , quod i ut alis volunt,inter quos Bel iuga inste J. ἔνin immRωbr. 34. I. veniamus, nnm. 3 o. ct 3 I. a principio omnia suetitit Regis ; di sic Rex in Eraditione rei propriae potuetat apponere legem amortitatimnia ; quia Rex a principic non fuit dominua omis cnium bonorum Hai Regni, nisi quoad uitis dictimnem , ut in I. ιιna a Zenone. ct ibi gl. communitet recepta , coae vi quari. ras cum Rex popu lo potestatem habeat , I. sed 3kod Principa ρω-etiit da iων. nat.& dicebam etiam svra eis. Abis. Hae
Neque ex eo , quod ut volunt alij leges ramortietationis sint mixtae laicorum , & cleticorum latae in Comitiis Curiatis omnium statuum; quia hoc etiam non obstare probabam eo. Dati bir. 4sa. 3 εν Io d. Partim Tώλι. 1 . s.ct. s. Neque sex eo,quod se seruetur de facto ; quia . non quod
satin factum sit. at quod fieti debeat, spectandum est,tsed uoida. Use. Pralia. σ cs cum causiam , vi
402쪽
, sea ex scientia . & tolerantia Pontificis a vel U-Εsv NDETVR., agi maliue . , potius scum haec tolerantia fortasse non se appro NJ patet etiam ex dictis risit. a. pisset. battua . sed tantum permissiua, ad euitanda scilicet uta Clim,quia loquii ut explicite de Ee-
maiora incommoda . ut alibi dicebam.) ex priuile- ML N. vel clerises 3 Atque ita do- , o pio eiusdem Pontificis ii vere tamen de hac re cent Holliensis m cap. fin. Eum e de priuilegium Regibus illorum Regnorum Regno- rebus Ecclesnon issen. Archiadiacon .in .ium a Pontifice sit eoncessum;& modo non sit per es. Roma oum. 1 f.de apparas.1n 6. ubi allegat tex- Bullam Ccetiae,& per Bullam urbani v I I I supet eum in eisp. qua in Ecelsaram de consti e s in eap. piae seruatione iurium sedis Apost. &c quae incipit erum uim de re, i Ereti se alio.) Speculator ni riRomanus Fons sex ι reuocatum, iuxta illa,quae supra locare,*.niam aliqvia, hiam. I. sv Idus Io. . tonsi. et n. dubit. io. dicebatur atque ita dictum statutiam , de io.σ xi. Maynaia. de priuileg. cclispari .art. 11. rv quo loquimur ,defendunt Antonius Bouius in Res & alij communiter Dotiores,quos citabam , he φons au Pati tim Sertiuam par. 3. aetum. io fol. I. sequebὸrs rasa I i ct in .quidquid in contrarium Tortius in Apologia prati m. Fcia. A. iq. Paponius dixerit Curtellius de Eulas tibera. ,.qM IJ. 18 ct 64 Lb.i cap. s . tiari. 3. Iulius Rcissus in Reypons M . II. Quinimm h Alex. Iv.hanc conditionem , tanquam Amonium Coelium par. 4. cap. I. E sqq. - Vtim. contra labet talem Ecc les asticam,damnauit m es. i. ar. Fagnanus ae Iustisia censuri Patili κρον. 3 fol. gi. de immunis. Ecclesiκ g. de notarunt Ioan Andr is cap. Franciscus Coelius iras . de immanar. Eo . Anast finaiauia num. a.Abb in cap.resariam e res ament.ntim. si iis Germonius in Asen. Iuniaria gretis cap. r. s. Aa Ancharan consi. 6 l .num 2.er consi 13 .κtim s.f.ι. 3. 8e Collegium Bononiense in R/sans. ρνο liberi Vide quς cis tabis. ι I. dicebantur;vide etiam Rotam r.ue Eccles. niam. 39. Vide omnino quae eis. .LA .io. Rom.quae in una Veneta cessitatum se hal et: od dicebantur,quibus addo duo. vero attinet ad illum articulum particuli remini Ec ia Piimum , quod qui priuilegium se dicit habere, clesia intra certum tempus,v.g. unius, vel duorum, teneat ut illud in authentica forma demonstrare, vel duo gecim annot uaona immobilia vendere latia eup. r. de sis instrument. ct cap. porro di i ritu. eis teneatur, illum expresse damnauit Alex. I V.inde tradant ibi Abb. Decius , & alij , quos citat cap. i. s.fnde immian. Eccles in chis vobis e Nec etiamn i& sequitur Barbosi in colliat. ιο. a. lib. s. tis. Iteras illud ipsas Eo Iesas , vel per onus iaci distras 3 s. cap. 3. numeri s. Saura in voto PDιonu . de ρm dum ut extra manum suam ponendum sum acqtissa,mia instantiu , s alaia recursibus. g. .fM 4s.cia. vel qua deinceps acquiro aliquarenus coarctare. unde a. o pesantius 3racta vi de imm nis. Eccles aisp. non valere statu tu laicorum contratium disponens, 3. namo. a. & determinauit Rota Romana notatunt ibidem Geminianus n. s. fers. 7 Aa, qtiouin vita Oscensi Canonicatus die i. Decembris; linei, Francus n. i. Decius me. Fecissa s. Marian. I 92.
i s 9 s. orsa non valet itur ultim,de constit,ex Bald in . stheni, Alterum , quod etiam stante iustitia statuti , de hoc sus 'etium n. 8.verso propterea non valet. Cia. quo loqui aeui, adhue possint in Ecclesiis , & mo. d. sarras. Feri ubi agit contra statutum Senatum. 3nasterita probabilitet institui capellae , oratoria. quo cauebatur,vi Hospitale s. Mariae tene telut v ε- de anniuei alia Missatum , & sub hoc titulo illis de te possessiones. Idem tenuit Hostiens s in cap.eiam iuste relinqui bona stabilia ; quia , cum aliter se- Dicit,num. 1 stiper vesia ae asenariane,ia rens Ereti tet , expetientia compertum est huiusmodi obli- non alienaa.dκ Archidiac.sne ρ Romana, num s.se .gationem bieni temporis interuallo euanuisse , in constietudine,de appellat. in c. Hucusque S. Rota RO magnum piarum mentium deitimentum. vide ruaua,quis paulo post se subdit: Cum in hae mate-Germonium de liberrare Eces sis. I .sel. s. ria sacrorum Conciliorum,& Romanotum Ponti fieum diuina Resposi,quς clara sunt, seruari debeat,
An statutum laicorum principens , ut bona Ecclesiae relicta . intra certum impus vendantur , sit contra libertatem Ecclesiasticam
t Maia adstastitiam in titias Heresisti s contral beri rem Eces Visam. . a Aloendo I V .in cap. t. s. .de immianis. Eretis in s miriιν sis Urebo. Nee etiam si east iliaci ipsas Ee-elesta,mel Presonus, a d Arahendum et alienandum, aut exera manum stiam panendum iam a Ai seia, vel ροὰ deinceps aequirena liquarenών coarctare. 3 Statutum senarum , qaa cauebatur ut Hospitati s. Maria tenere in venarie possessoris st contra luenarem Ecelsastaeum. 4 S. Rota Romaera intinis contra non ita Responsa Arisaram qtii metam ι rei,vel Asianae gratia Primeipuus lateis , in luce clarasmme caetitire voluerunt, sinsociis c rea tisertatem Eces M. Th. Deshene, de Immunit. Eccles.Pars I. non oportet admodum sol iei te quaerere,cut aliqui Iuris ciuilis potissmum Intei pretes contrariu coninsuluerint; nec anxie laborate, vi eo tu responsis sngia lariter respondeatisr; cum notum sit,eos saepe vel
lucti cupiditate , vel studio adulandi Principibus laicis, vel lac totum Canonum impetitia se intra Luetiam actos,ut in luce clara s, te caecutire volue. tint S 1 e S Rota Romana Quod si contrarium alicu. hi seruat ut in praxi , id fortasse fit ex priuile uici a Sede Apostolica concesse quod an aliquando tuerit
reuera concessum ς de dato suerit aliquando leueta concessum,modis reuocatum non st. videant, qui dixerint,iuxta ea,quae supra a sit. Io. er a a.dice hantur.
An statutum laicorum praecipiens , nc Uictualia v. g vinum, frumentum, legumina, oleum,&c. e territorio extrahantur , vel
eb introducantur, etiam ci clericis, quia ea ex praediis suis collegerint, sit contra libertatem Ecclesiasticam
403쪽
342. De Immunitate, SI Iurisdidi Ecclesiastica,
Dubitationis Resolutio. s v M M A RIV M.
ri de cleticis , de quibus, di de quorumg-bonis statutum latea te etiam , si Ecelesire fauorem, v patrocinium continere videatur loqui non valet, nisi tantum priuilegiando,vel permittendo , non autem praecipien
Vide etiam alios Doctores, & praeeipue Baldum
ἐκ eop. m venissent, M.s Ea es, qui mittiιαν in possiger conss. 3 eo. m. Lb. I apud Diana pari. 6.ινΛli. g. rast. 4. qui aiunt , quod statutum laico tum gene- 3rale sitie activum, suὸ passivum)v. g. de non extra Eendo,uel introdncendo in ciuitatem vinum, fium intum . dic. vel de non alienando immobilia in non subditos . Ne. nulla secta mentione 3e Eecle sa. vel Ecclesiasticis petianis ilicet respectu laico tum sit ualidum, in Ita comiNunem Doctorum seniatentiam, de qua testatur Alberitus ινact. d. Ditis.
yart. 2. . I. num. a C. & Curtellius seniore VI. a .htim. 8. clericos tamen non comprehendati ex eo,
quia, si generalitet disponit, non fac ens menti here explessam de Ecclesia,vel Ecclesiasticis perso-n',debet intelligi secundum ius si vero eos expli-mit,quamuis verbis eos compte hen Ot ; nihil saeit,quia deseetii potestatis nihil potest in eos te ip sa;& sic, quod , licet statutum sit generale,cleticos 4non comprehendat, tam defeetii potestatis quia in illos ivii ldictionem non habetὶ quam desecto vo luntatis; uia,cum hoc sit impossibile statuenti, nopiaesumit ut ad id elua voluntas extendi: impossi bilium enim nulla est dispositio , I. consessan ibis sst. d. intereogat. dctionis. tum quia nemo videtur
manum imponere ad shi illicita,& impossibilia. i. c
quia in dubio non praesumitui volitisse in sua dis postione comprehendete ea, de quibus expleti hdisponere non potest . Lucius . I mul. . -nio-
Et eo magis statutum est eontra libertatem Ee seles asticam , s non respiciat utilitatem publicam, sed tantum utilitatem prauatam aliquotum, ut si prohibeat ex italii e ciuitate, vel introduci in ciuitatem vinum,uel frumentum, dic. recollectum extra tetri totium , in fauorem illorum , qui habent vineas,& praedia in territorio ι quia tune ad huius. modi statutum, utpotὸ non respiciens bonum pu- shlicum, sed priuatum aliquorum, nullo pacto , neque etiam in dilecte secundom vim directivam, te nentur, de obligantur clerici,ut in eadem Dialii. a.dieebat ut doceat Baldus lib. 2. eo l. a s 8. Dre non ovas. Ripa tractis pase, iit.di νemea. ia cons
eim .hum. s. Andr.de Isernia in procem Const. Regni,& in tit. quae snt regalia prope suem , vers. at te ridenda est, Rouitus ad pretus. a. de extras. num. 13. & alij contra Mexam supιν pragm. rara panis
Et iterum eo magis statutum est contra laet- Iotatem Scclesiasticam, s contra ipsum violantes poenam inserat ἱ quia laicus in clericos iurisdictionem non habet , praesertim punitivam , ut in eadem di bis. a. dicehamus : N determinauit s. Rota in Romana donatione die a 3. Iunij a 634. Vide etiam , quae lib.de Piniamentis Dabir.
sin. Is . I 6. IT. 13. Is .er a . per Drusus Niones dicebantur,&quae c. s.Διιι. θεε, dicentur.
404쪽
Cap. VIII. Dubit. X I Vs est is 3 4 3
3 V X dictis sequitur ptim ,, quod non hossint mi-IZnistii laici tempore penuriae compellere cleri- eos ad vendendum scumentum , vel quid aliud s-mile,&e. sed hoc debeat fieri nis periculum sit in
in moral, praelato competenti Ecelesiastico a cum Mecessitas publica non praebeat auctoritatem laicis supra clericos,ut in Ot.uris dicebamus : quapropter Sacta Congregatio die i s. Iumj s 91.determina Mit,quod Clerici non tenentur tua frumenta, α blada Iudici laico. sed Episcopo de nunciare. a Sequitur secundo , quod neque possant vexare amulos,colonos,vel ministros alios clericotu, qui de eorum mandato flumen tu,vinum,uel quid aliud si inale,&c e territorici , vel ciuitate extrahunt,vel eo introducunt; sicuti docent Clari inius lib. I. p. 3 i. nIri de Sperellus decisi a.num. 6 . est ἐς L. t .s ram . . qui etiam testatui ; ita saepe tespondisse sas eram Congregationem immunitatis. Et ulterius probatur; quia operirij ad nihil tenentur, quando obediunt mandato conductoris,in re , quae de sui natura non sapit delictum,ex glos. .n ι.- ram.*β-gmim da rei .communiter recepta, teste D aeto in I. asta, de Nal. iti tum quia in tali casu ministi laico tum nullum ius habent in te . & se iudicium non substantiatur in illis, sed in cleticis,quo. Tum negotium agebant;quapropter caula spectat ad tum Meles asti eum.&se si illa usurpetui erit in-di recte sacere eontia libertatem , & immunitatem Eceles astieam. Sequitur te itib,quod neque possint auferre res AE elericorum,quae e tertitorio,vel ciuitate extrahuntiar,uti eo introducuntur; sicuti incit locis etiam dicebamus;& docet Spercitus eis. duis viam/ν. 3s. inora ita Cultellium,& alios quos ibidem resereba- , is: id enim habet rationem poenae, quam desectati, iisdictionis, praesertim eo ere itiuae,seu punitiuae,.sri clericos exeice:e non possunt ipsi , sed solum 1ai rei stti Ecclesiasti enicum. s tui isdictionem illi no'hcibent in personam, consequens sit, quod neque hi, ii ldnctioneae habeat inhona,qua sequuntur per
sequitur marib , quod neque possint res eleti- e tum destruere,v g. tumentum, vel vinum . &e. squod clerici ex ptopriis praediis recollectum petlaicos vendunt ex causa.quod improbum illud sit)quoquo modo perdere,verbi gratia in terram , via in mare proiicere; sed solum possunt laico illas vε denti,per modum iustx defensonis impedimentum
praestare,& iubere . ne vendat . & interim ad Iuia diem Ecclesiasticum .vt prouideat, recurrere.
Prima difficultas, eiusque solutio. sv MMARIV M.
OBiicies pi imo, tale stitutum es propter boianum publicum;ergo non est, eur absque eo, quod laedat libertatem Eceusasticam, clericos non
comprehendat Respondctur, nego consequentiam ἔ quia,ve s pra Di. b. 22. dicebatut,bonum publicum,& necessi
tas publica non tribuit laico tutisdictionem . vepossit in elei icos statuete; piaestitim. quin bono P. hlieo susscientet prouidetur, s statutum loquatur age aliis, nullo pacto loquendo de clericis, quia tunc ad tale statutum utpoth iustum, de rationabile,cum honum pullicum,& utilitatem publicam respiciat, obligabuntur cletiei, saltem indirecte, secundum
vim dilectivam ;& ad idem staturum seruandum compellent ut a ludicibus Ecclesiastici, quereti ad illos delata vel iisdem pinnis ab ipso statoto impositis,uel potius mitioribus. Qua de re dixtime L
405쪽
34. De Immunitate, murisdict Ecclesiastica,
Molina L iugis. ritνas. a.ἀII. t. ηιm .is. Regens de Ponte in restans veν eansών. Patisi V.f. . t 3. CCllegium Bononiense in responsρνο ινεν .Eccles utim. 4 Baldellus lib. disp. 33. num. 4. Ec alij quos citat, Ee sequitur Diana paris .iras. 8 res . . de probatur; quia alioquin sempet clerici in directe , tecundum vim directivam tenetentur ad leges Principum seculatium;cum semper hae , ut sint tostae , terantur propter bonum publicum , & publicam necessita tem quod non contingit in statuto de non extrahendo, vel introducendo vinum , vel fiumentum, dic.in ciuitatem scuti neque propter eandem rationem contingit in statuto de non alienando immobilia in non subdhos,8e in similibus aliis statuistis,de quibus suptaae insta. quandoquidem neque gelu te diuino, neque de iure humano prohibetur eleticis res suas , ubicumqua voluerint, vendere; quin immo id eis conceditur, ut in est. Dώιιιal. o. ses. .ct χε.ct eis. 's .iabui .ses. r. lc. ct seqq.dicebatur;de ex s. Rota docet Nouarius a grauis ia
7. iis . de Montanarus in pragmat. a. a. in Uν. Cisu n 87 9 ρqq. At statutum prohibens, vel praecipiens eleticis id, quod eis Deque de iure diuino, neque humano prohibetur ., vel praecipitur . laedit immunitatem Ecclesiastieam,ut ibidem dicebamus
Et multδ magis laedit immunitatem Ecclesiasti s cam statutum . quando tollit citricis id , quod postitie de iure communi illis competit; cum muliato magis contra immunitatem Ecclesiastieam si, tollere eis id , quod eisdem postiue eompetit de tute communi,quam quod non prohibetur,vel postiue competit ex pii uilegio ; ut ibidem etiam gi
Sulmonens gie . mensis Iunii 16i . de in una Hydruntina pecuniaria die is. mens s Iunij is i.
c. declarauit Bonifacius VIII esse in detogationem libellatis Ecclesiasticae statutum laico tum prohi hens subditis sui ne clericis , seu personis Eeele
fasticis quidquam vendant, vel ab eisdem emant Et merito in eis i .eritati. arguit Alexander I v. maiagi stratus seculates . qui libertatem 5 immunitatem Ecclesiasticam laedere,ac minuere molientes,Eccle fas, de Ecclesiasticas peisonas eoaretarc nitebantur, ut ratione bonorum,quae acquisiverunt, trihola pei soluerent, vel hona aequi sta extra manum suam ponerent.
Secunda difficultas , eiusque solutio. s v M M A R I V M.
OBiicies secundo, si hoc esset, sequeretur, quod
neque in dilecte secundum vim directi it tenerentur clerici non extrahere vinum , vel stu mentum , 8ce. tempore necessitatis; de se de simi
libus aliis cas bus loqundo , quod diei minimὸ
Respondetur,nego sequelam antecedentis; quia statutum , vel te spicit utilitatem tantum aliqum rum uti respieie verbi gratia statutum . quod iautilitatem dominor m vinearum in territorio existentium,prohibet, ne uinum in tetritorium introducatur ) de tune certum est , quod cleri eos non comprehendat,de quod clerici nullo pacto ad tale statutum teneantur,ut supta dicebamus. Vel respi- , cit utilitatem publicam , non solum in ordine ad abundantiam , sed etiam in Ordine ad nsiseessitatem , 3e penuriam annonae; de tunc etiam certum est,quod e contra clericos comprehendat.
Ad quod eletici ad tale statutum feeunddm vim di
tectivam,etsi non secundum eoactivam teneantur; non quidem ex probabiliori sententia Doctorum directe ex vi ipsius statuti, utpote desectu tuti Mi.ctionis, sed in dilecte ex vi rationis naturalis , de ex debito charitam,tanquam pars Reipublicae,quae iatali casu cum toto eonsor mari debet, ut supra eratam D sit. 1. M. a. ct sqq. dicebamus , de docent Decianus M. 3 .confii. 3 I. num. 3 3 .Martha par. n. .eas . n. s. o casa.n. s. es a Q. Spetellus decis I 3. Ciat linius lib. .e 3 a. r. io 8calij.qui aiunt , quod , elerici in tali casu teneantur Obseruare statutum, in sub sdium;de probant ex text. in cap. non minias G
406쪽
Cap. VIII. Dub. XIV. Sect. V. ses
musit. Getis es c. .ωὰ sis. in s. Quapropter debς- rent in tali calu Episcopi. sic ut 8e in omni alio casu alterius neee sitiatis, suis edictis statutum laico ruin
Spetellus a cisi a. n--. 33.& , teste Diana cis. 4 r sol 4. pluries S. Congregatio Cardinalium ordinauit vel respicit utilitatem publicam , solum in
ordine ad abundantiam , & non in ordine ad necessitatem,& penuriam annonae; & tunc quia non respicit aeque plimatio utilitatem elelieorum , ac 3 laicotum uti iespiceret,s esset, nὸ flumen vicinos agros clericorum,ac laico tum inundet; vel nὸ vet-mes , aut hostes vicina praedia viro iumque deua- stent,&c. In quibus casibus cellum est, quod . ut in iis ι Pariam. Da. χο .dc iupra e .s .dtib. I 6. dice hamus. clerici contribuete teneantur ,& ad id cogi
possint,pet tu petiorem . tamen solum Ecclesiasticum;quamuis ii id commode seri non queat, vel peti culti sit in mora. n5 improbabile putent aliqui, executionem realem fieri tune posse per superim rem secularem,quia in tali casu praesumi poεest rati habitio, eu tae ita lieentia summi Pontificis) sed te spicit ptim b.& prinςlptilitet utilitatem Commu nitatis de si e secundatio eleti eos uti tespicit statutum praecipiens contributionem ad manulentici non exercitus , ad constructionem , vel custodiam tui. tum ad reparationem pontium , sontium, viarum publiearum,mutorum Vibis.& similium pro-htibilius est,quod cletici nullo pacto ad
4 teneantur ut contra multos Iuristas. Ac contra In- noeentium, Hosti ensem, Glossam , Card. Anchata
1o.5c sti passim quia tunc statutum non tangit cleticos principaliter,sed uti dicebam in solum i condatio,vc scilicet membra sunt Communitatis; alioquin minus arctum , & prope nullum esset itionetibus publicis priuilegium clericorum . quod par esse non videtur; eum ips deserviant laicis ire commuti itate in Omnibus negotiis spirituatibus, dc
. et quia cum illa lex sit eontra immunitatem Eeclesiasticam,vim non habet,nisi speciatim ab Eccle-sa approbetur,ut eommunitet Theologiae, di Caiano num Doctores docent ; & videri poterit Silu.
i Adde quod dicti lex fuerit posti se correcta, nosolum pet Pontifices in eop.non minus, ct eiap aduer-6. H immunatat. Eectis sed etiam per Imperatoresis Au κ .item nuda commantias, Od. vi Episeop.σιιι cs Interim tamen non nego, quod in tali casu qua-do laicorum facultates ad sue euirendum publieae necessitati non se mi unt,teneantur clerici, saltem quoad aliquam partem,contribuere, ad quod olim requitebatur consentiis Episcopi , & cleti;ut patet ex ch. t. non minus, sed nunc requiritur consensus summi pontifieit: ut patet ex Bulla Cepnae Domi ni quem consensum etiam requirit Innocent, HI
ἐn ci . p. citie μου, nisi forsan periculum esset in mo-ru.quia tunc non ddbe et consensus Summi Pontiis
io scis expectati, sed suffieei et consensus Episcopi cu
seopi eum eleto eonsensus non potest obligare exemptos:quaproptet necesse est,ut hi quoque -- senti an posto tamen consensu praelatorum t quo tum est consentire,& se omnes iniatiores illorum te uenturὶ exactio . clericii, & personis Ecclesiasti cis non set auctoritate laica, sed Ecclesiasticatvt supta dicebamus.
Hinc is in aliqua ei uitate si statutum ut aliquitantum vinum stumentum,uel quid aliud xe hst. ad finem,ut ex hoc monopolio ciuitas luct*tur πε-gnam pecuniariam quantitatem ad publicum aliquod opus postea applicandam ὶ statim uidendum
est, an hoc publicum opus tangat principaliter cle ricos, id est aeque primo si in utilitatem clericorum dilatiorum sui nὲ flumen, vermes,uel hostes res ci ricorum,& uico tum vicinas devastent ) vel tangat clericos solum secundalth,vi sellie ee sunt membra
Cum munitatis sui ad manu tentionem exercitus ad constructionem, vel custodiam turrium , ad reparationem sontium,pontium,viarum publicarum,murorum vibis,& smilium , ad manu tentionem , vel
electionem hospitalis , vel monastetis monialium. subleuation em necessitatum , vel conseruatisnem reddituum ciuitatis aut ad quid simile quia in pti, reo casu dicendum est.quod completi dat cis ricos , di sie quod cletici non possint i quamuis per
alios tabernas aperire,& suum vinum, frumentum
uel quid aliud vendete , secus in secundo easu λcundum probabiliorem Do tum opinionem
Tertia Difficultas,uiusquc solutio
OBiicies tertio , Dictum statutum non sit ani- mo praeiudican/i libertatem Ecclesasticam ;ergo non est,cur absque eo.quia illam laedat , clericos non comprehendat. Respondetur,transeat antecedens: It nego con sequentiam quia ut lib. d. PMIamemti rit. Utibirin. 3 fees. .sIupra cap s. dap. de A. s. dicebam,& d cent Suar. ean νa Regem Anglia I 4. 4 cap. ι 3. niam. 1 a.& Baldellus d. s.dia . 36. m. i ι. ) Lesio libertatis Ecelesiastica non pendet ex bono, vel prauo animo statuentis; sed ex eo , si statutum libertatem Eccle-sasti eam to liter Recte vel indite te laedat , nec , oh i unde si qui, a contra statutum serat ex prauo animo.ve illam realiter laedat; sed illam nullo pacto laedete est aptum , reue. illam non ividit,nisi quoad affectum; Ac se censuras, &alias pinnas non insuriit.Sicuti heso iustitia tion pendet ex bono,
407쪽
346 De Immunitate,& Iurisdict. Ecclesiastica,
realiter contra iustitiam,id est, ex se alteri tealitet insitat iniustum damnum,seu ex ipsa pet se realiter alteri sequatur iniustum damnum. Vnde s quis' a contra opus faciat ex prauo animo, ut iustitiam laedat, sed illam laedete non est aptum, reuera illam non laedit, nisi quoad asse chora ; & sic non tenetur
ad testitutionem nee contrahit centuras, irregularitatem,& alias poenas in actum iniustum impositas; Qua de te vide, ae diffuse dicebantur cap. a.
Quarta Difficultas,eiusque solutio.
I statu iam absitia eo Huod ladai Iberraron Ereti iasicam comprehendis Clemeas .s extrahant,vel intra ducant vinum non ex pis ita prvaiu costeatimsed ab ipsi emptum,is caritia mendiartim
OBiicies quarto , saltem statutum absque eo
quoil laedae libertatecli Ecclesiasticam , comprehendit clericos,si extrahant,vel introducant vinum vel sumen tum.&e in aliquem locum, verbicatius vendant quia tunc effet negotiari, quod est prohibitum eleticis;quapropter & tunc soluere etiam gabellam tenentur. Respondetur,distinguo antecedens. si vinum vel umentit,&c.sit ex propriis praediis collectu negotquia tunc non est negotiati .Si fuerit emptum , vecarius vendatur,concedo: quia tunc est negotiati. scilicet rem ereptam immutatam carius vendere seu ti diffuse diximus supra cap. 1 .dulit. ea. s. ct lib.da P lamen ia Ttibis as ct 1 . & videli poterit
consu. ictis m. a i .ct sqq. quidquid in contrarium sentiant Carolus de Grassis de of lene1.3 τω m. I 8.
An statutum laicorum praecipiens,ut haereditatem , non consecto inuentario, adeuntes, teneantur ultra vires haereditatis
in solidum omnibus creditoribus haereditatis iuxta text. in l. si te bonis, & I fin I. cum igitur, Cod. de iur. de lib. ὶ etiamsi fuerint clerici, sit contra libertatem Ecelesiasticam sv MMARIUM.
I Sta sum Disortimpraeipiens praedaea in iis uenta,est contra libertatem Ecessasticam. a se rvitam laicorum prasertim ex scite loqvii de ci
3 Siastitum uisortim praeductum non vile ,e iam h res inlitatus Dent clerictis,ex amore Dei. 4 Lotus sacer, Ecclesia, di Monasteritim non tenentarultra vires hareditarius etiam in casti dicti sui lieriam si sitientiaritim nan conficerint.1 Molvitum inferens panam contra ipsum misiantes remuti es e ira liberrarem Ecclesiastica .
reduviti fuere legata, vel debita De Acti, conira Motinam. Leae fundaria in pras, tisne,rificiente praesumptio. ne in aιιθώο eastiose obligar in consilentia. a Legis ratione in generati cessante esset Iegia obluritio ingenerali cccsante in parti lari, cosabia tuis Obs istio in particu ari.
s Vatis argumentiam a rosa ad partem.
non fiseris,cam annuatur etiam praesumpti an consenentia non uuar,si a parte rei, professoni metam viaratim ad evis.
Espo Nna Tvst assimati vh. Patet etiam ex dictis Abir. a. praesertim,
i quia loquitur de clericis,de quibust loqui non valet, & in quos laicus, i ut isdictionem , praesertim coercitiis uam, non habet. Atque ita docet Ici Aridi eas,qcem citat.& sequit ut Duardus in Bullam Cana lib. I. Is .
lus de Grassis δει finis. Ierie. e fict. a. m. 23 a. qui id extendunt, etiamsi haeres institutus fuerit eleti cus ex amore Dei. quamuis limitent,si haeres insti- , tutus fuerit locus facet, ut Ecclesia , vel monaste.
408쪽
rium.&e. non teneat ut ultra vires haereditatis,etia ia
s inuentalium non confecerit ; qua de re videtiet tala poterit Abbas i, eis. Ectiora. S. . Mama AcoHAtat. η. a D& Felira hi .em. - . 66.1 Et co magis dictum statutum est contra libertatem Ecclesiastica 3 ; quia conita ipsum violan
tes poenam inseri , ut in praecedenιι Dubi ur. dico. batur.
Neque obstat, si dicas , quod huiusmodi statu tum sit propter bonum publicum; quia Respondetur,ut ibis His adde quod satis probabilitet, etiam haeres
Iaicus,qui non consecto iuuentatio haereditatem adiuerit non teneat ut in conscientia ultra vires
haereditatis soluere legata,vel debita destincti; se u
tio est,quia huiusmodi leae , vel statutum fundati ν videtur in praesumptione ; & quandocumque lex fundatur in praesumptione , si phoesumptio in aliquo easu particulari deficit in tali casu particulati lux in conscientia non obligat;ergli,5 c. a Confirmatiu,quia etiam in opinione satis pro-htibili multotum .sse ut si cesset legis ratio in generali id est respectu omnium pellianarum , tempo xu.u,&c. cessat legis Obligatio in genetali ι ita siceli et legis latio in partieulari id est respectu alicuius personae,temporis,&c. cessabit legis obliga tio in partieulari; cum se uti se habet lex in generatiota se habeat lex in particulati ad rationem le-s gis in particulari. Vnde dici consueuit , quod va
1eat argumentum a toto ad partem. Atque ita con hia nonnullos docent Nauatrus ra. 4. Commem. in
cap. a'. denegans augientiam professis,qui,transacto quinquennio,volunt reclamare,innitatur pia-
sumptioni latificationis professionis per illud quinquennium inductae: s leuera pro sessio ex ali quo capite a principio nulla,non est in illo quin quennio pet aliquem actum ratificata . non obli gat in conscientia a & sic potest talitet professus
non obstante tali decreto Tridentini ,remoto scandalo, Religionem deselete , quin etiam & in soto externo petere testitutionem in integrum , & se
x a Item secundd,cum Bulla Sixti vannullans pro . sessionem ob tutis defeetiim , quod de professi vita, de motibus inquisitio sacta non suetit, undetur etiam praesumptioni , in conscientia etiam noti obligat, si a patie rei professioni nullum vitium adsuetiti de sic potetit taliter professus tutus esse in conscientia. a a item terti b, cum altera Bulla si xti v praecipiens, ut Chiromstici,&e.Sancto officio de uncientur, fundetur etiam praesumptioni, quod illi pactu in habeant cum daemone; si quis certo sciat , tale pactum reuer, non adesse,in conscientia non tenebit ut illos denuntiare. a 3 Item quarib, cum Bulla Clementis VIII. lae itionem munerum Religiosis prohibens , sun-etur etiam praesumptioni , quod illa ex ambitio se fiat ; si cellat te ueta ambitio in dianatione,cessabit etiam donationis prohibitio in foro inretio i Item quinto , clim lex haeredi eti tea antento mi nus solemni non assistens,sundetur etiam praesumptioni, quod testamento vitium aliquod vis vel fraudis,&c inter et it i si reuer testamento nullum uitium tale intei fuit,potest talis h ees in conscientia haei editatem adue.& sibi retinere. Item sexto .cum excommunicatio , qua prioris i jinati in omj smulatot qui, non edi pectata Ecclesie sententia , reliquit putatiuam uxorem, εc alteram valide duxit ab Eceles a s quae fictionem eoniugi allegciti sacile credete no Aebet cogitii rivi ad prius matrimonium redeat fundetur etia prae Amptioni, is neque etiam obligat in conscientia;qii in immδ talia quamuis,si qua ratione effigere nequeat , quoptinus deserta posterio te legitima uxore, prirari putatiuae adhaereat, possit illi aliquadiu eo habitate,ut Ecclesiae praecepto satisfaciat,tamen potios exeom. municationis sententiam secundum externum so tum humilitet sustinete debet ; quam in copia timconsentire .cὐm id verum adulterium sit , per se Se ab intrinseco malum , quod proinae Ecclesiae piae-
4s ora. ct . iae edesma. Item septimδ,cuin in opinione quo rure dam et I ii communicatio, vel prohibitio sinplet loquendi cum Monialibus, sundet ut similiter piae sunt ptio
ni,tenensi lcilicet in luctuosas amicitias cum Clis rei quis cum eisdem loquatur ad pacandam ali
quo modo conscientiam ea tum, excommunicatio.
vel quaecumque alia prohibitio , smilitet neque obligabit in conscientia. Accedit quod licet dicta excommunicatio .vel prohibitio non sun detur pret- sumptionisquod multo probabilius mihi videt utγadhuc quia finis eius cessat in hoe easu particulavit in hoc casu particulari non obligabit in coniastentia i quod de omni alio simili easu dicendum est.
An statutum laico ruin praecipiens , ut falsis
mensuris, vel corrupta lubstantia , vel supra laxatum pretium vendentes, serico utentes, c Regno victu alia, vel pecuniam extrahe nies, arma incerta specie,
vel in certa hora prohibita gestantes,&c. poena aliqua pecuniaria afficiamur, vel rebus ipsis, tanquam in commissum, ceciderint; spolientur, etiam si tales clerici fuerint, sit contra libertatem Eeese si allicam '
409쪽
348 De Immunitate,& Iurisdict Ecclesiastica,
dicendis cap. s. dubis .i ct sqq. de quia loquitur de eletieis,de quibus loqui non valet i de in quos prin. ceps lateus stirisdictionem , praesertim punitivam non habet,uti toties dictum est Quamuis . si de aliis , nullo pacto loquendo deeleri eis,statutum loquatur tum sit propter bonum publicum,& non repugnet statui Ecclesiastico, ae anonicis priuilegiis etiam clerici ei subdant ut secundum vim directivam , saltem in dilecte , m do quo septa explicabat ut & etiam secundomvim coactivam, seu punitiuam .non quidem pes Iudices seeulates,desectu tutisdictionis. pr sertim punitivae, quam . ut dicebam, in elericos non habeor. sed pet Iudices Eeelesasticos , qui in ipsos utram iaque iurisdictionem, etiam dilect , habent. Ee eonfirmatur , quia alioquin , com p na,licet 3 pee iatia,ex delicto oriatursut hahetur in I. r. ff.Fquadra . ct s. r. Instit. de noxal. I. auiae s , s sq. f. ad Ieg. O iail. ct eap. s laseris. , de laretari; sequeretur. quod cletici conueniri possent in iudi . dicio seculati ei uilitet ex pelsonali actione .quae ex delicto de cendat. qsod dicere,absurdum est. Atque ita supra Lb. 2.s Γι.Δ Finiamenta. wώιit. 45ι1. I s.ct 1 o res vis sectiones dicebamus σiura cap. s. dabit. ι .ct Ieis dicemus ,& docent Surdus eoisil. ι Oi inum. 3 i Suar .in d se seri lib. quast.
s. referebamus. Neque obstat text. in eap. ex literia de ra, ct M.
ne isti cleris.quia ibi lut patet legenti Pontise, to qui tui de clerico negotiatote, qui subiacet iudiei bicoot ab eo puniti possit in rebus negotiationis ot odios
quod ut tὲ odiolum . Ec disparitatem rationis habens. vi pit et ex dictis seriendi non dei et ad ea-Neque obstat secundo. si dieas, quod dictae teseeeiderint in commissiim ι & se non mirum ,quod 'cleriei ii, spoliari possion quia si cecidetint in eommissum,id non est,nisi in pcenam ea lege ei uili pro hibete.cui legi civili clerici,quauia subdantur lecta dum vim dilectiua nci tamen subdunt ut seeundum
vim e te itium,seu punit tuam; ita ut non per Iudice, seculares, sed pet Iudices Ecclesasticos rati tum executio pinnae heri debeat. vide is aspra cin& praecipuὸ eisinia. affusin. s. Neque obstat tetrib. s dicta , quod licet cletici . non possint dictis rebus spoliari pei modum toris
dictionis e aliqualis punitionis, pi optet rationes iam dictas possint tamen saltem iis spoliati per m du iusta densionis ad consulendum scilicet honocommuni,verbi gratia ad tolle dum periculum pet- turbationis civitatis et ad impediendum ne sequa. tui delicti commissio. vel ad conseruandam abuci εdantiam in civitate .vel ad aliquid aliud smile,&e. quia, si ita est, necessarib inde tequitur,qucid eletiei non possint dictis rebus spoliati simpliciter , ita ut illa applicentui fisco . vel iustitia ministri sised taniatum spoliata secundum quid ita ut postea, sublata tali occasone , illae testituantur eleticis ipfs , vel saltem e tum Praelatis .vida loca supra cis. O praeci
Neq; obstat quarto,s di eas adesse consuetudine . in eontrarium,quod scilicet cletici dictis rebus spolientui simpliciter a quia pet concilium Tridentinum .pet Bullam Coenae quotannis , & per Bullam Vibani V IlI. super praeseruatione tutium sedis Apostoli eae &c quae incipit: Romamus Pomifex. ut ties dixi,reuocatur tanquam abusus,& corruptela. omnis eonsuetudo , quae sit conita libellatem . &immunitatem Eccleuameam rquaproptet id fieri nullo pacto potest,nisi fortasse fiat ut in eit. laeis ex consensu superioris Eeclesiasticei . saltem ire plieito; quia solent,& recte,aliqui Episcopi dare in Τdictis casibus facultatem ministiis Curiae seeu laiatis capiendi etiam personam clerici cum dictis te-bus,, e, ia ipsos Episcopo siqua maxim tame decetet fieri potest ducendi,ve sie euitentui standala Ee eonsulatui hono publico, sine diminutione ilia
hettatis,de immunitatis Eccles asticae.
An stati tum laicorum super iure , quod
vocatur ConIνM , si se extisdat ad clericos . se contra libertatem Ecclesia
410쪽
mant,as sentantia A totis .s probabit ιν. litibus inter assines; vel aliuἡ simile , poterunt eis.
arumque a Ut mant. At quod supta dixi in principio ,est multo probabilius.
statutum sit propter bonum publicum. Nam esto , sit ita , bonum publicum non eribuit laicis totisdictionem sumecteticos: εe bono publico suffcienter prouidetur, si statu tuiti loquat ut de aliis , & nullo pacto loquatur de clericis; quia tune ei subdentur eletici secundum vim ditem uam,& etia in secundum vim coactauam,quamuit per Iudiees solum Ecclesiasti. , eos, e Dialitat . a . s 16. dicebamus. Vide etiam laetam Rotam Romanam in Romana domo des caruciis die is.1auatij isi i .vbi clare apud Mar. chelanum de eam mi f. ν. i. eap. is commis . oppest. 3n passus Salti. g. a. deeg. 8. determinauit , quod dicto statuto lateo in m cletici simplicitet non li-
Quapropter dicendum , quod laicus non post sit quidquam valide statuere circa utile dominium Emphneutae Ecclesiastici ; quod est contra
Et etiam dicenssum , quod elericus Emphyleutapto solutione laudem ij non debeat conveniri co- tam Iudice seculati, sed Ecelesiastico i quod est
Adde, quod nonnulli ut Surdus I s. a eansit. 2.s num ν. 14. & alijὶ tenent, quod ius Congrui seu retractus, non habeat locum in Iericis passive, habeat tamen locum in cleticis actiuὸ , ita ut scilicet laici non possint iure congrui agese contra clericos, possint tamen elerici iure Congrui agete conita luteos ; quia clerici positist vii statutis,
. Quapropter , si si statutum de compromittendis D. Dalrina,vi Imraan. Eutis para I.
An statutum laicorum prohibens in generali librorum impressionem sine licentia ipsorum, si se extendat ad clericos, sit contra libertatem Ecclesiasticam
ea dictis .c.D. 1 quia,cum laici supet Eeclesiasti eos iurisdietionen , 3e potestatem non habeant, q-ρ. ε ιιι δε ia .. ea n st 1. consequens inde necessati h fit, quod super illes, quidquam statuere non valeant,au. . i. dfati ιυνιυ.
Confirma tot.quia si quis clericus librum imprimat , verbi glatia super Bullam Coenae, vel supra Scripturam sacram , die. N potestas laica e et vi sui statuti velit tali cleri eo licentiam impii mendi talem lihrum concedere, id non aliud esset. qu m cle ticum in causis spiritualibus , & Ecclesiasticis ad suom solum laicale non modo in directe, sed etiam
dilecte t 1ahere;quod euidenter est eontia Can Deir. 3 3 Bullat cena Atque ita praeter assos dctet Alorsius Bamolae . s. .l4.Pre rem. Obiicies , tale statutum est propter bonum publicum Respondetur,ut seria diabat. 14 1PI6.dicein