Legum delectus ex libris digestorum & codicis. Ad usum scholae & fori. Accedunt Singulis legibus suae summae earum sententiam brevi complexae. Opera d. Joannis Domat, qui easdem leges methodo genuina disposuit

발행: 1703년

분량: 658페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

371쪽

MIa - , eum tot annorum erit Hais rarias, tune debειω

cum completi sunt. In ossi ura legati

enuncia ιιcus, qua

si mens testatoris, ex circum lautiuino stigandam. numerari heredes in legato viriles δε-

Leti testatuor non

eommissum repetit

34s LEGUΜ DELECTUs, LIB. XXX. TIT. I. ita verum est, si non post moram factam id eveneriti P tuit enim eum acceptum legatarius venderet. l. q7. f. q. At seq. XXVI. Si cui legetur , cum quiuordecim annorum erit Icerto iure utimur , ut tunc sit quatuordecim annorim, cum impleverit. l. 49. V. l. 74. f. I. ff. ad SenatusconsTrebell. XXVII. Si numerus nummorum legatus sit, necive apparet , quales sunt legati: ante omnia ipsius patrisfamilias consiletudo, deinde regionis , in qua versatus est, exquirenda est. Sed & mens patrisfamiliar, & legatarii dignitas, vel caritas, & necessitudo: item earum, quae praecedunt, vel quae sequuntur, summarum stripta sunt spectanda. Sed si certos nummos, veluti quos in arca habet, aut certam lancem legavit: non numerata pecunia, sed ipsi corpora nummorum, vel rei legatae continentur: neque permutationem recipiunt: & exemplo cujussibet corporis aestimanda sunt. l. O. .ult.&l. I. XXVIII. Si pars heredum nominata sit in legando, viHIes partes heredes debent: si vero omnes, heressitarias. l. q. f. ult. Si heredes nominatim enumerati, dare quid damnati stini, propius est, ut viriles partes debeant: quia personarum en meratio hunc essedum habet, ut exaequentur in legato praestando, qui si nominati non essent, hereditarias partes aeb, turi essent. l. I 1 . V. s. l. 67. f. I. Sive a certis persenis heredum nominatim legatum esset, sive ab omnibus, excepto aliquo : Atilicinus, Sabinus, Cassius, pro hereditariis partibus totum eos legatum debituros ajtuat, qtua hereditas eos obligat. Idem eu cum omnes heredes nominantur. l. 17. E. de duob. reis const. XXIX. Ncmo potest in tcstamento suo cavoee, ne leges in suo testamento locum habeant. I. s. XXX. Domus hereditarias exustas, & hπedis nummis extructas, ex causa fideicommissi post mortem heredis restituendas, viri boni arbitratu sumptuum rationibus deditistis, dc aedificiorum aetatibus examinatis, respondi. l. 38. XXXI. C Diuitigod by Cooste

372쪽

Ex Lin Ris DIGEs T. ET COD. I IXXXI. Captatoriae scripturae simili modo neque in ho- Captatoria Igata reditatibus, neque in legatis valent. l. 6 . V. s. l. 7o. de hered. inst. XXXII. Si domus fuerit legata , licEt particulatim ita Minui legatum

resecta sit, ut nihil ex pristiria materia supersit: tamen dia i

cemus, utile manere legatum. At si, ea domu destructa, P. Mns . .. d. aliam eodem loco testator aedificaverit, dicemus interire I fructa, alia aIisse statum : nisi aliud testatorem sensisse fiterit apruobatim. ἔν-

HXIII. Si ex pluribus heredibus , ex diversis partibus institutis, duobus eadem res lema sit: heredes non pro hero- θ' 1. I. . z,

ditaria portione, sed pro virili ia legatum habere debent. hia.des sint, in vii-L67. f. I. V. s. l. sq. h. est. riles scinditur. XXXIV. De evietione an cavere debeat is, qni servum evictione e

praestat ex causa legati, videamus ' Et regulariter dicon i. h. is 'Iliadum est, quoties sine iudicio praestita res legata eVincitur, is re u nisiim Diaposse eam ex testamento petit caeterlim si judicio petita ossicio iudicis cautio necessaria est, ut sit in stipulatu actio. l. II. f. I. Si neres tibi, servo generaliter I to, Stichum tradiderit, isque te evietiis suisset, posse te ex testamento agere, Labeo scribit. Quia non videtur heres dedisse quod ita dederat, ut habere non possis. Et hoc verum puto. l. 29. f. 3. delegat. 3. Si vero certus homo legatus est , talis dari debet qualis est. l. s. f. a. h. t. de leg. . Heres servum non nominatim legatum tradidit, & de dolo repromisit: postea servus evicta est. Agere cum ho rede legatarius ex testamento poterit, quamvis heres alienum este servum ignoraverit. l. 18. F. de evin. V. l. 77. f. 8.

de legat. Σ.

XXXV. In pecunia legata confitenti heredi modicum pec is, tempus ad selutionem dandum est: nec urgendum ad susci- iapiendum iudicium: quod quidem tempus ex bono & aequo ρω-em.

Praetorem observare oportebit. l. 7 I. f. 2.

XVI. Si sic legatum , vel fideicommissum sit reli- tegatum, sictum , si aestimaverit heres . si comprobaveris , si, mraveruοῦ & legatum, & haeicommissium debebitur : qu Xx a niam

373쪽

3 8 LycvM DELECTUs, LIB. XXX. TIT. I. niam quasi viro potius bono ei commissum est, non in in ram voluntatcm heredis collatum. l. 7s. V. ins. l. II. f. 7. de leg. Ua demenstra- XXXVII. Falsa demonstratio non perimit legatum. I. 7s.

ιμ' ' res meus Titio duro, quod ex testamento Sempromi debetur ' mihi: cum jure novationis, quam lcgatarius idemque testator ante secerat, lcgatum ex testamento non debeatur: placuit Disam dc monurationem legatario non obesse; nec in totum salsum videri, quod veritatis primordio adjuvaretur. l. 76. 3. 3. ff. de legat. 2. Certo corpore legato, demonstratio falsa posita non perimit lcgatum; veluti si ita sit scriptum ,

Stichum quem ex venditione Tuis emi. Nam si neque emit, aut cae alia venditione cmit, legatum nihilominus valet. l. Io. T. de auro, arg. Post elissimem si XXXVIII. Stichum arat Pamphilum , uirum heres meus

volet, Titio dino : si dixerit heres , Stichum se velle dare, H iis viis bis . Stici O mortuo, liberabitur et clim aulcm semel dixerit he-

qui elegit. res, utrum dare Velit, mutare sententiam non poterit. l. 8 .f. 9. V. s. l. s. V. l. II. f. I. deleg. 2.

Fibus ieres. Uem - XXXIX. Filio pater quem in potestate retinuit, heredi Pheba,ia, hui, instituto, legatum quoque relinquit: durissima QMO Mηρ ivviών. svntentia est existimantium denegandam ei legati petitioncm, si patris abstinuerit hereditate: non enim impugnatur judiscium ab eo, qui iustis rationibus noluit negotiis hereditae iis implicari. l. 87. l. Ιχ. C. de legat. Si legata pure pe- XL. Quidam testamento , vel codicillis, ita legavit: a risis .isy. .' quadringenetos Pamphiti dia i volo, ita in infra scriptum

retur, non erit eoru ab Iulio auctore aureos tot: in ciseris quos habeo, tot ruitio, seu demonstra--in numerato quos habeo, tot. Post multos annos eadem

v iluntate manente , dccessit, cum omnes summae in alios. Usus transatae essent. O-ro, an d beatur fideicommisi

sum ' Respondi , verosimillas est , patremfamilias demo strare potius heredibus volui s se , unde aureos quadringem tos sine incommodo rei familiaris contrahere possint,

quam conditioncm fideicommita injecisse , quod initio pure datum csiet: & ideo quandringenti Pamphilae debebuntur. l. 96. Firmio Diuitiguo by Cooste

374쪽

Firmis Heliodoro staret meo dari volo quinquaginta ex red tu praedom meorum futuri amni. Postea propter ea) non vicieri conditionem additam, sed tempus solvendae pecuniae prolatum videri: Resipondi , fructibus fini relictae pecuniae non perceptis, ubertatem esse necessariam anni secundi. I. 26. T. quinclo dies legat. XLI. In tacitis fidei commissis simus legi seri videtur, Quoties neque tes amento , neque codicillis rogaretur, μ

sed clomellica cautio , vel chirographo obligaret leia praestandum fideicommissum ei, qui capere non pintest. l. Ioue. XLII. Clim quid tibi lcgatum, fidetve tuae commissiam Desum prastat, quist, ut mihi restituas; si quidcm nihil praeterea ex test, D 'mento capias, dolum malum dumtaxat In eXigendo eo Ie' μο O aliens. gato: alioquin etiam culpam te mihi praestare debere, cx, stimavit. Sicut in contractibus fidei bonae servatur, ut si quidem utriusque intrahentis commodum versetur, etiam culpa; sin unius solius, dolus malus tantummodo praest tur. l. IO8. 3. I 2. V. l. s. 3'. 2. E. mmod. XLIII. Si heres generaliter servum, quem ipse voluerit, quem o

dare iussus, sciens crem dederit, isque surtum legatorio secerit: de dolo malo agi posse ait. Sed quoniam illud --

rum est, heredem in hoc teneri, ut non pesimum det, ad hoc tenetur, ut & alium hominem praestet, & hunc pro noxae deditione relinquat. l. IIO. V. s. l. '7.. XLIV. Ineptas voluntates defunctorum circa sepultu- In iis rastatorum ram veluti vestes, aut si qua alia supervacua ut in se a is uis 'nus impendantur non valere, Papinianus scribit. l. II s.f. ult. XLV. Placet non plus posse rogari quem restituere, FHeicommissum quam quantum ei relictum est. l. ri . f. s. in fin. XLVI. Ut quis heredem instituat aliquem, rogari non R. aius hores fie p)tcst: planc Senatus consilit perinde habendum , atque si redem instruere, rogasset hereditatem resti tu i . l. 11 . f. s. oηerm r i om-XLVII. Divi Severus & Antoninus reisipserunt, em, ' θλbhih j. nisto qui testamento vetant quid alienati, nec causam exprimimi, rast t/stator ali tapropter quam id fieri velint; nisi invenitur persena, cujus visisust rcspectu hoc a testatore dispositum est, nullius ese m IV s

375쪽

prohibitus heres alienare extra μή miliam , parere de

bu Meuammisso. Parilis ainem , si

3so LEGUΜDELECTU , LIP. XXX. TIT. I. menti scripturam e quasi nudum praeceptum reliquerint rquia talem legem testamento non possunt dicere. Quod si tib ris, aut posteris, aut libertis, aut heredibus, aut aliis quibusdam persenis consulentes, ejusmodi voltuatarem significarent: eam servandam esse. l. II q. 3. Iq. XLVIII. Cum pater, filio heriae instituto , ex quo tres habuerat nepotes, fideicommisit, ne fundum aliena et , ut in familia relinqueret: & filius decedem, duos heredes instituit, tertium exheredavit, eum sundum extraneo mal uni ex familia Ie viti Divi Severiis & Antoninus rescripserunt, verum resiluerat, paruisse voluntati defuncti filium. l. II q. f. I . Verum est in semilia reliquisse, licet uni reliquisset. d. l. II . f. II. in f V. l. 9 . de leg. 3. bustumus XLIX. Etiam hoc modo, cupio des, opto des, credo te veret sile commit- darinum, fideicommissum est. l. ras. V. l. II 8. Do σφ' pq legitis, vel fideicommissis neccssaria non sit Ver 'rum observantiar ita ut nihil prorsus intersit, quis talem voluntatem verborum castis exceperit , aut quis loque di usus effuderit. l. 2 I. C. de legat. Omne verbum significans testatoris legitimum sensiim, Iegare vel fideicommittere viaentis , utile atque validum est: sve directis verbis, quale eis jubeo sene; sive precariis utatur testator, quale est, rogo , volo , modo , fidei

..i '' isi is ' , .s est delibatio hereditatis , qua testator ex eo, ta .mo. quod universum heredis foret, alicui quid collatum velit.

l. II 6.

Legatum cst donatio testamento relicta. l. 36. ff. de

Hereditas desine. leg. 2.

ri 3ersonam flustinet. LI. Hereditas per nae desuncti, qui eam reliquit, vi-Res legata qualis ce fungitur. l. II s. f. 3. es, Misa debetur: LII. Fundus legatus talis dari debet, qualis relictiusta I his. M.; fundo heredis servitutem debuit, sive

tabo M. et sundus heredis, lichi confusione dominii servitus extimcta sit, pristinum ius restituendum est : & nisi legatarius imponi servitutem patiatur , petenti ei legatum exceptio doli mali opponetur. Si vero sundo legato seri itus non restituetur , actio ex testamento superest. l. II 6. f. ult.

LIII. Si

376쪽

Ex LIBRI s. DIGEs T. ET COD. 36 rLIII. Si quid relictum sir civitatibus, omne valet; s- Civitati DPH ρο- ve in distributioncm relinquatur, sive in opus, sive in ali-' menta , vel in ciuditioncm puerorum , stae quid aliud. itim, μ. - ἰω-

Getitatibus legari potest etiam quod ad honorem omD- -ιπω. tumque civitatis pertinet. Adorninum, puta quod ad imstritendum serum , theatrum , stadium , legatum suerit. Ad honorem , puta quod ad munus edendum , venati nemve, ludos scenicos, ludos Circenses relictum suerit) , aut quod ad divisionem singulorum civium, vel epulum, relictum suerit: hoc amplius, quod in alimenta infirmae aetatis, puta senioribus, vel pueris, puellisqueb relictum suerit, ad honorem civitatis pertinere res ' . .

LIV. Si servus vetitus est a testatore rationes reddere, non hoc consequitur, ut ne, quod apud eum sit, reddat, . di luctificiat; sed ne scrupulosa inquisitio fiat: hoc est, serupuissa inquis ut negligentiae ratio non habeatur , sed tantiun fiaudium. 3 ne exoneratur.

LV. Fructus ex fundo pure legato , post aditam hereis Legatarisi potes dilatcm a legatario perceptos, ad ipsum pertinere: col ni im autem cum herede ex conducto habere actionem. l. I 2 o. f. 2. V. l. 2. ff. locat.

377쪽

LIBER XXXI

TITULUS I.

Legatis is fideicommissis.

LIBER SECUNDUS.

N arbitrium alterius conferri legatum , ,eluti comestio, potest. Quid enim interest , si Turus in Capitolium Ucenderit, legetur, assii ,si volueriti t. I.

Abreum legatum repudiare licet , AL sero accepto : nisi onus habe- , quo rvellitur. . Si res legata vivorsatore aliti fuerit, sumptibus I gatarii requiren laeser aliud, se podii

mortem.

Hac verba, ex illo dolio amphoras decem, ad iI rediguntur quod iness,

si m nus sit.

Legata pecunia debetur, etsi in hereditate non sit.

Sed clim ita legatum sit, pupillo sive pupillae, arbitrio tutorum, neque conditio inest lesato , neque mora. Cum placeat , in testamentis legatum in alterius arbitrium coli tum, pro viri boni arbitrio accipi. Quae enim mora est in boni viri arbitrio , quod iniectum legato velut certam quantitatem exprimit , pro viribus videlicet patrimcoiit

d. l. f. I.

II. Neminem ejusdem rei legatae sibi partem velle, partem nolle, verius est. Sed duobus legatis relictis , unum quidem repudiare, alterum vero amplecti posse, resipondetur. Sed si unum ex legatis onus habet, & hoc repellatur, non idem dicendum cst. l. . l. s. d. l. s. f. I. III. Si quis servum heredis, vel alienum legaverit, &is sugisset: cautiones interponendae sunt de reducendo eor sed si quidem vivo testatore sugerit, expensis legatarii reduciatur; si post mortem, sumptibus heredis. l. 8. IV. Si quis legaverit cx illo dolio amphoras decem, etsi non decem, sed pauciores inveniri possint, non extinguitur legatum : sed hoc tantummodo accipit, quod invenitur. l. 8. f. 2. V. Si peciinia legata in bonis legantis non sit, solvendotamcn hereditas sit: heroe pecuniam legatam dare compellitur , sive de suo , sive ex venditione rerum licreditariarum, sive unde voluerit. l. I 2.

378쪽

Ex LIARI s DIGrs T. ET COD. suem. Si heres damnatus esset, decem uni ex libertis da--uni ὲ ρυινἰ- re, & non constituerit cui daret: heres omnibus eadem decem praellare Gigendus eli. I. II. b. I. V. G. l. 67. h. a. Omn/s dio M. d. l. f. 7. VII. Onus probandi mutatam esse defuncti voluntatem, Heres risar. δε- ad heredem pertinet, qui fideicommissim recusat. in fin. ' VIII. Omnia, quae testamentis sne die, vel conditione Giasim Δευ- adscribuntur, ex die aditae hereditatis praestentur. l. 3 2. m. Species nominatim legatae, si non reperiantur, nec sinissat in k dolo heredis deesse probentur, peti ex eodem testamento-hecis3 non possunt. l. 32. f. s. V. l. s. ff. de auri arg. mund. l. f. I. X. In fideicommin, quod similiae relinquitur, hi ad . Ad sileicommisi. petitionem eius admitti possunt, qui nominati sunt: aut . M sem si'

post omnes eos extinctos, qui ex nomine detruncti ruerint vimiaasi sunt, pseo tempore, quo testator moreret , de qui ex his primo res catera ex sam

gradu procreati sint: nisi specialiter defunctus ad ulteriores: A

voluntatem suam extenderit. l. 3 2. f. est. V. l. 69. f. 3. . XI. Legatorum petitio adversus heredes pro partibus h mrura pro suis reditariis competit: nec pro his G1i Blvendo non sunt, ρ ορ β

onerari coheredes oportet. I. 3 - 0 thecam podiae,

Pro hereditariis partibus heredes onera hereditaria agno- in solidum. scere, etiam in fisci rationibus, placuit: nisi intercedat pi- . :gnus, vel hypotheo: tunc enim possctar obligataerei con- . veniendus est. l. 2. C. de heres. act. XII. Si ita sit scriptum, filiabus meis centum a reos δ

' an & mastulini generis & sceminini liberis legatum videa- 2:.

tur' Nam, si ita scriptum esset, fidiis meis hoste rutores Δ, responsium est, etiam filiabus tutores datos esse: quod non est ex contrario accipiendum, ut filiarum nomine etiam ma- sculi contineantur: exemplo enim pessimum est, foeminino vocabulo etiari, masculos contincri. l. 4s. Semper sexus masculinus etiam sceminimes sexum con- Mastui tinet. l. 62. in f de leg. I. XIII. Scmpronius Proculus nepoti suo salutem. Binae ta- , bulae testamenti eiacm tempore exemplarii ut vulgo fieri solet, ejusdem patrisfamilias proseruntur. In raris. Fre tum β.

379쪽

alteris centum, in alteris quinquaginta aurei legati sunt Titio. Quaeris, utrum & quinquaginta aureos, an centum duntaxat habiturus sit η Friculus res, ndit: In hoc casu magis heredi parcendum est; ideoque utrumque legatum nullo modo debetur, sed tantummodo quinquaginta aurei.

XIV. Ut heredibus substitui potest, ita etiam legatariis. m. Non oportet prius de conditione cuiusquam qua quam hereditas, legatumve ad eum pertineat. l. 62. XVI. Saepe confines fundos etiam supra justam aestima-

ras, vel legatum. tionem interm nostra acquirere. l. 14.

o D tam p ' XVII. QDd Principi resetim est, qui antequam dies

mus, παριεν -- togata cedat, ab hominibus ereptus eli, ex constitutione

modum. Divi Antonini, successeri eius debetur. Si Augustae leg, P repe mortu. veris, & ea inter homines esse desierit: deficit, quod ei est . sicut Divus Adrianus in Plotinae, &proxiis cessorem trifiti Imperator Antoninus in Faustinae Augustae persena consti- non iam in Am tuit, ciuit ea ante inter homines esse desiit, quam testatori decederet. l. 6. & l. 7. HI i Ommi Otis, XVIII. Iulianus ait, si ster ex legitimis heredibus re-π-- μή 'pudiasset portionem, clan essent ab eo fideicommissa res, d. . ' coheredem eius non esse creendum fideicommissa praeis sare. Portionem enim ad coheredem sine onere pertinerer

sed post rescriptum Severi, quo fideicommissa ab instituto relicta, a substitutis debentur, & hic quasi substitutus cum suo onere consequetur accrescentem portionem.

l. 6 I. f. I. No ab herede eti- XIX. Unum ex familia, propter fideicommissum a se clan moreretur relietiun, heres eligere debet: ei, quem elegit, frustra testamento suo legat, quod posteaquames ctus est, ex alio testamento petere potest. l. 67. Non enim facultas necessariae electionis, propriae libera- Iitatis beneficium est: quid est enim quod ce suo videtur reliquisse, qui quod relinquit omnimodo reddere debuit tr; .ὼ,mmssum d- l 67, 3 - - . reliqum kni ια μ- XX. Si cum solete tres ex familia essent eius, qui cum m lia, cui volat he- ex familia fideicommisium reliquit , eodem vel dispari

commitιente, jur Maritur electo.

380쪽

. Ex LIBRI s DIGEST. ET COD. 3ss gradu: satis erit uni reliquisic. Nam postquam paritum est voluntati, caeteri conditione desciunt. I. 67. 3. 2. XXI. Rogo sedum, cum morieris, restituas ex libertis cia Nisi ex piaribas voles: quod ad verba attinet, ipsius erit clectio: nec p nullo δε- rere quisquam noterit, quamdiu praeserri alius potest. M omoei tr-- functo eo, priusquam eligat, petent omnes. Itaque eveniet, ut quod uni datum est, vivis pluribus, unus petere non possit: sed omnes petant, quod non omnibus datum est. Et ita demum petere possit unus, si Elus moriente cossim uit. l. 67. f. 7. XXII. Si rem tuam, quam edi istimabam meam, te he- Si rem εeredis . rede instituto, Titio legem: non est Neratii Prisci sentem P

tiae, nec conititutionI Moes: qua cavetur, non cogendum luatam .

praestare lcgatum heredem. Nam succursum est heredibus, a , sirim a tene cogerentur redimere, quod testator stium existimans re- Nur, suam creήσει

Iiquit. Sunt enim magis in legandis suis rebus, qu)m in 'alienis comparandis, & onerandis heredibus siciliores voluntates : quod in hac specie non evenit, clun dominium rei sit apud heredem. l. 67. 3. 8. V. s. deleg. I.L 9 3.7. 3. 4.

Heredum etiam res proprias per sdeicommissum relinqui posse, non ambigitur. l. 21. C. de fideici XXIII. Si omissa fideicommissi verba sunt, & caetera . Varia omise, Haquae leguntur, cum his, quae scribi debuerant, congruant'. recte cratum, & minus scriptum, exemplo institutionis ' 'gatorumque intelligitur: quam sententiam optimus quoque Imperator noster Severus secutus est. l. 67. h. s. Verbum, volo, licet desit, tamen quia additum pers chim sensum ficit, pro adieti habendum est. l. Io. C. de

XXIV. Item Marcus Imperasor rescripsit , verba, . qui- Neria, nota bus testator ita caverat, non dubitare se, quod mque uxor

eius cepisset , liberis suis se reddituram, pro fideicommissis γ ν .sil tammuzzcipienda. Quod resciiptum summam habet utilitatem: ne ripiamur. scilicet honor bene transacti matrimonii, fides etiam communium liberorum decipiat patrem, qui melius de matre

praesumpserat. Et ideo Princeps proviiatissimus, & juris religiosissimus, cum fideicommissi verba cessare animas V y et ver-

SEARCH

MENU NAVIGATION